1. Ino iaby ty olagne va’e hatrehe o mpanompo i Jehovah-o?

MIATREKE raha sarotse vao rehe amy izao? Va’e misy ndaty raike amo o fiangonagneo eo ohatse nanao raha nahaboseke azo. (Jak. 3:2) Ndra va’e mitsikike azo ty mpiara-miasa ndra ty mpiara-mianatse ama’o noho i rehe manompo i Jehovah. (1 Pet. 4:3, 4) Ndra va’e mandrara azo tsy hivory naho tsy hirehake ty raha inoa’o amy ty ndaty hafa ty longo’o. (Mat. 10:35, 36) Naho fa tena mafe ty raha manjò azo, le va’e hieretseretse rehe tie ndra aleo tsy manompo i Jehovah sasa. Faie ndra inogn’ino olagne atrehe’o, le afake matoky rehe fa hagnomey hilala naho hery azo ty Jehovah mba hahavita’o hiatreke aze.

2. Ino ty ho voka’e naho mamaky ty Saontsin’Andrianagnahare tika, arake ty Romanina 15:4?

² Trea amy i tantara amy Baiboly ao rey fa vita o ndaty tsy voririkeo ty miatreke ty raha sarotse manjò aze. Fa ino ty nahavy i Jehovah nampanoratse irey? Mba handrambesantika fianaragne. Izay zao ty raha nirehafe i apostoly Paoly amy Romanina 15:4 ao. (Vakio.) Manjare managne raha tamaegne naho mahazo fampionognagne ka tika naho fa mamaky i tantara rey. Faie tsy ampe zay naho teantika ty handrambe soa amy i tantara rey. Tsy maintsy engantika hagnova ty toe-tsaintika naho hisy voka’e amy ty fihetseham-pontika ka ze raha vakientikagne. Misy raha efatse azontika atao retoagne naho mipay torohevetse hagnampe antika hiatreke ty olagne mahazo antika tikagne: 1) Mivavake, 2) Mangalake sare an-tsaigne, 3) Misaintsaigne, 4) Mampihatse. Andao hodinehentika tsikiraidraike o raha rehoe. * Afara  izay, le hampiharentika reo naho fa handineke ty raha azontika ianaragne boake amy ty raha niaigna i Davida Mpanjaka naho i apostoly Paoly tika.

3. Ino hey ty raha toko’e hatao’o aloha ty hamakia’o Baiboly? Le ino ty anto’e?

³ 1) Mivavake. Aloha ty hamakia’o Baiboly, le mangataha amy i Jehovah mba hagnampe azo hahatrea lesogne azo’o ianaragne amy ze raha ho vakie’o. Naho mipay torohevetse hagnampe azo hiatreke ty olagne mahazo azo ohatse rehe, le mivavaha amy i Jehovah mba hagnampea’e azo hahatrea toro lalagne amy ty Saontsi’e ao, afake magnampe azo hahay ze toko’e hatao’o.​—Fil. 4:6, 7; Jak. 1:5.

4. Ino ty toko’e hatao’o naho tea’o ty handrambe soa amy ty tantara vakie’o amy Baiboly ao?

⁴ 2) Mangalake sare an-tsaigne. Nimea i Jehovah fahaiagne miambake tika, le ty fahaiagne mangalake sare an-tsaigne. Naho tea’o areke ty handrambe soa amy ty tantara vakie’o amy Baiboly ao, le alao sare an-tsaigne ty raha miseho ao sady anò hoe ihe i ndaty tantaraegne aoy. Alao sare an-tsaigne ka ty raha trea’e, ndra rei’e naho ty fihetseham-po tsapa’e.

5. Ino ty dika tihoe misaintsaigne? Le akore ty fomba azo’o anoagne aze?

⁵ 3) Misaintsaigne. Mandineke soa miomba ty raha vakie’o naho ty fomba hampihara’o ty fahalalagne niazo’o tihoe misaintsaigne. Io ty hagnampe azo hampifandrambe ze raha ianara’o amy ze raha fa hai’o naho hahatakatse soa ty foto-kevetse raike. Naho tea’o hafiry ohatse ty laoke ahandroe’o, le misy raha maromaro mila afangaro’o ama’e. Hagnampe azo hisaintsaigne ka ty fametraha’o ty fagnonteneagne maromaro retoa: ‘Ino ty raha natao i ndaty tantaraegne amy i raha nivakieko teoy mba hamahagne ty olagne nahazo aze? Akore ty nagnampea i Jehovah aze? Akore ty azoko ampiharagne ze lesogne nianarako zay mba hahavitako hiatreke ty olagne mahazo ahy toy?’

6. Nagnino tika ro tsy maintsy mampihatse ze raha ianarantika?

⁶ 4) Mampihatse. Nirehafe i Jesosy fa mitovy amy ty ndaty raike magnoregne tragno ambone faseke tika naho tsy mampihatse ty raha ianarantika. Miasa mafe reke, faie ho montso antoke avao ty kezake natao’e. Fa nagnino? Satria naho misy tiobey naho ranobey, le ho rava o tragno’e iohoe. (Mat. 7:24-27) Naho itika ka mivavake, mangalake sare an-tsaigne naho misaintsaigne faie tsy mampihatse, le ho montso antoke avao ty kezake nataontika. Ty anto’e, naho fa misy tsapa hevetse ndra fagnenjehagne mahazo antika, le haleme ty finoantika. Fa naho itika mampihatse ze raha ianarantika, le hahay handrambe fanapahan-kevetse soa naho hilamin-tsaigne sady hihamatanjake ka ty finoantika. (Isaia 48:17, 18) Andao hampiharentika o hevetse rehoe, le hohenteantika ty raha azontika ianaragne boake amy i Davida Mpanjaka.

7. Tantara ia ty hodinehentika hinane zao?

⁷ Fa nisy nama’o ndra longo’o vao nanao raha nandiso tamà azo? Naho izay ty raha nanjò azo, le tena hagnampe azo ty fandinehagne ty raha natao i Davida Mpanjaka naho fa nivalike tama’e ty Absaloma ana-dahi’e, sady nanao raha mba hahazoagne ty fahefà’e.​—2 Sam. 15:5-14, 31; 18:6-14.

8. Ino ty raha azo’o atao mba hahazoagne ty fagnampea i Jehovah?

⁸ 1) Mivavake. Aloha ty hamakia’o i tantaray, le voraho amy i Jehovah ze raha tena tsapa’o noho i tsy rare’e nanjò azoy. (Sal. 6:6-9) Mangataha amy i Jehovah ka mba hagnampea’e azo hahatrea toro lalagne hagnampe azo hahavita hiatreke i olagney.

9. Akore ty azo’o amintignagne ty raha nisy tamy i Davida naho i Absaloma?

⁹ 2) Mangalake sare an-tsaigne. Dineho soa i tantaray, le alao sare an-tsaigne ty voka o raha  niseho iohoe tamy i Davida Mpanjaka. Tagnate ty taogne maro, le natao i Absaloma ze hahavy o ndatio ho tea aze. (2 Sam. 15:7) Naho fa nitsapa’e amy izay tie nitea aze o ndatio, le nandefa mpitsikilo tamo o foko o Israelio iaby reke mba hampiomanagne iareo hagneke aze ho mpanjaka iareo. Niresé’e lahatse iaby aza ty Ahitofela, i ragne i Davida naifitse aze naho mpanolon-tsai’ey, mba hanohetse i Davida miarake ama’e. Nanao ty vata’e ho mpanjaka ty Absaloma, le nikezake nitsepake i Davida naho namono aze tafara izay. Ie amy izaò, va’e narare mafe ty Davida tamy izay. (Sal. 41:1-9) Faie nihay i Davida ty raha nikotrohe i Absaloma, le nilay boake a Jerosalema ao reke. Nialy tamo o maramila i Davidao i maramila i Absaloma rey tafara tatoy. Nirese o maramila i Absalomao, le nimate ka reke.

10. Ino ty raha tsy natao i Davida?

¹⁰ Alao sare an-tsaigne amy izay ze raha tsy maintsy ho nitsapa i Davida noho o raha niseho iohoe. Tea’e ty Absaloma, le i Ahitofela mpanolon-tsai’e ka natokisa’e. Faie sambe nivalike tama’e iareo. Tena nampanahelo i Davida ty raha natao iareo, sady mbe nitea iareo ho vonoagne ka reke. Faie mbe natoky o nama’e ila’e reo avao ty Davida, ndra tie va’e ho nanohagne i Absaloma aza iareo. Tsy ty tegna’e avao ro nieretserete’e, ndra i reke raike avao ro nilay boake a Jerosalema ao. Tsy namoe fo ka reke. Nahavita niatreke o raha sarotse nanjò aze iohoe reke. Fa nagnino?

11. Ino ty natao i Davida mba hiatrehagne i olagne nahazo azey?

¹¹ 3) Misaintsaigne. Ino ty toro lalagne azo’o ianaragne boake amo o tantara iohoe? Ino ty nagnampe i Davida hahavita hiatreke i olagne nanjò azey? Nitony avao reke sady tsy nandrambe fanapahan-kevetse memeke. Faie tsy tihoe tsy nanao raha ka reke ndra nimate ty taho’e teo avao. Nangatake fagnampeagne tamy i Jehovah naho tamo o nama’eo reke. Le avy le nanao raha ka reke mba hagnatanterahagne ty fanapahan-kevetse nirambese’e. Maregne fa tena nidiso tamà ty Davida. Faie tsy nahavy aze tsy hatoky ndaty sasa zay ndra halaigne ndaty. Natoky i Jehovah avao naho o nama’eo reke.

12. Ino ty natao i Jehovah mba hagnampeagne i Davida?

¹² Akore ty nagnampea i Jehovah i Davida? Naho manao fikarohagne rehe, le hahatrea tie nimey i Jehovah hery reke mba hagnampeagne aze hiaretse i olagne nahazo azey. (Sal. 3:1-8; naho ty rehake mampizilike aze) Nitahie i Jehovah ty fanapahan-kevetse nirambese’e. Nampea i Jehovah ka o nama i Davida tsy nivalike tama’e reo naho fa niaro i mpanjaka iareoy.

13. Akore ty azo’o anahafagne i Davida naho misy ndaty manao raha tena mahaboseke azo? (Matio 18:15-17)

¹³ 4) Mampihatse. Saintsaigno zao: ‘Akore ty azoko anahafagne i Davida?’ Mila manao raha malaky rehe mba hamahagne i olagne mahazo azoy. Azo’o atao ohatse ty magnorike i dingagne amy Matio toko faha–​18 aoy, ndra mampihatse ty toro lalagne trea ao. (Vakio ty Matio 18:15-17.) Faie tsy toko’e handrambe fanapahan-kevetse rehe amy ihe mbe bosekey. Mivavaha amy i Jehovah mba homea’e fo tony naho hilala mba hahaia’o ty raha toko’e hatao’o. Atokiso o mpiara-manompo ama’o reo, le rambeso ty fagnampeagne mea iareo. (Ohab. 17:17) Fa ty tena lahibey, le oriho ty torohevetse mea i Jehovah azo boake amy ty Saontsi’e ao.​—Ohab. 3:5, 6.

14. Naho fa miatreke raha manao akore rehe ro va’e hampahery azo ty mamaky ty 2 Timoty 1:12-16 naho ty 4:6-11, 17-22?

¹⁴ Heje ty keleia’o vao ihe manompo i Jehovah-o, le tohere iareo? Sa rehe mitoboke amy ty tane voasakatsakagne ndra andraragne ty asantikagne agne? Naho izay ty raha manjò azo, le  va’e hampahery azo ty mamaky ty 2 Timoty 1:12-16 naho ty 4:6-11, 17-22. * Tamy i Paoly nigadra tamim-porozò agney ty nanoratse ireo.

15. Ino ty raha azo’o angatahagne amy i Jehovah?

¹⁵ 1) Mivavake. Aloha ty hamakia’o o andinin-teny rehoe, le rehafo amy i Jehovah hey ty olagne atrehe’o naho ty raha tsapa’o. Anò voafaritse soa ty raha rehafe’o amy i Jehovah. Mangataha ama’e naho fa avy eo mba hagnampea’e azo hahatrea toro lalagne boake amo o raha niaigna i Paoly iohoe. Naho manao izay rehe, le hahay ty raha toko’e hatao mba hiatrehagne i olagne mahazo azoy.

16. Ino ty raha nahazo i Paoly?

¹⁶ 2) Mangalake sare an-tsaigne. Alao sare an-tsaigne tie ihe o Paoly tantaraegne aò. Mirohy seny reke amy i reke migadra amy i porozò a Roma agney. Fa nigadra ty Paoly tie taloha io. Faie tamo o fotoagne iohoe, le fa nihai’e tie ho vonoegne reke. Nienga aze ka ty nama’e ila’e, sady tena nirerake reke tamy io.​—2 Timoty 1:15.

17. Ino ty raha azo i Paoly natao?

¹⁷ Azo i Paoly natao ty nieretseretse ty fiaigna’e taloha, le nirehake tie: ‘Va’e tsy ho nigadra raho naho tsy niova ho Kristiana nafana fo hoe izao.’ Azo’e natao ka ty niboseke tamy i rahalahy nagnenga aze ta Azia tagne rey, sady tsy natoky ty nama’e ila’e sasa. Faie tsy nanao izay ty Paoly. Ino ty nagnampe aze hatoky i nama’e rey avao naho hitamà i Jehovah?

18. Ino ty natao i Paoly mba hiatrehagne ty olagne nahazo aze?

¹⁸ 3) Misaintsaigne. Ino ty nagnampe i Paoly hahavita hiatreke i olagne nahazo azey? Ndra tie fa nihay i Paoly aza tie ho vonoegne reke, le nitadidie’e avao fa tena lahibey ty manao raha magnomey voninahitse i Jehovah. Nieretseretse ty fomba hampaherezagne ty hafa ka reke. Nitoky tamy i Jehovah reke, le nivavake mateteke tama’e. (2 Tim. 1:3) Tsy nifantoke tamy i rahalahy nagnenga aze rey avao ka reke. I reke aza nirehake tie tena ankasitraha’e ty nanohagna o nama’e tsy nivalike tama’e reo aze, satria tena nagnampe aze ty raha natao iareo. Nianatse tsy tapake ty Saontsin’Andrianagnahare ka reke. (2 Tim. 3:16, 17; 4:13) Fa ty tena lahibey, le tena natoky reke fa tea aze ty Jehovah naho i Jesosy. Tsy nienga aze iareo, sady hamale soa aze noho i reke tsy nivalike.

19. Akore ty nagnampea i Jehovah i Paoly?

¹⁹ Fa nisaontsy tamy i Paoly ty Jehovah tie henjehegne reke noho i reke Kristiana. (Asa. 21:11-13) Akore ty nagnampea i Jehovah i Paoly? Namale ty vavake nanoe i Paoly reke, sady lava nagnomey hery aze avao ka. (2 Tim. 4:17) Nagnomey toky i Paoly ty Jehovah fa hahazo i valesoa’ey reke, satria niasa mafe. Nampiasae i Jehovah ka o nama i Paoly reo mba hagnampe aze.

20. Nagnino ty Paoly ro nahavita niaretse ty raha sarotse nanjò aze, arake ty Romanina 8:38, 39? Le akore ty azontika anahafagne aze?

²⁰ 4) Mampihatse. Saintsaigno zao: ‘Akore ty azoko anahafagne i Paoly? Toko’e fa ho ampoizentika fa henjehegne noho ty finoantikagne tika. (Mar 10:29, 30) Mila mivavake amy i Jehovah mateteke naho mianatse ty Saontsi’e tsy tapake tika naho te hahavita tsy hivalike ama’e naho fa miatreke raha sarotse. Mila tadidientika avao fa ty manao raha magnomey voninahitse i Jehovah ro tena lahibey. Naho itika manao ireo, le hatoky manahake i Paoly ka tie tsy hienga antika ty Jehovah, sady tsy misy raha mahakalagne aze tsy ho tea antika.​—Vakio ty Romanina 8:38, 39; Heb. 13:5, 6.

21. Ino ty nagnampe i Ayoko naho i Hector handrese ty raha sarotse natrehe iareo?

²¹ Hahazo hery tika naho mamaky i tantara o ndaty tsy nivalike amy Baiboly ao rey, ndra  inogn’ino olagne atrehentika. Hoe ty Ayoko *, mpisava lalagne a Japon agne: ‘Nagnampe ahy tsy hatahotse hitory amy ty toeragne maro ndaty ty tantara i Jona.’ Hoe ka ty Hector, tanora a Indonezia agne, sady tsy manompo i Jehovah ty rae aman-drene’e: ‘Nandrisike ahy hianatse miomba i Jehovah naho hanompo aze ty tantara i Rota.’

22. Ino ty hagnampe azo handrambe soa naho fa magnente i tantara ara-baiboly rey ndra naho fa mamaky i andian-dahatsoratse tihoey: “Tahafo Ny Finoan’izy Ireo”?

²² Aia ty hahatreava’o fagnazavagne miomba ty ndaty tsy nivalike afake hampahery azo? Amy i videontikagne naho amy i tantara tsanognagne vaho amy i andian-dahatsoratse manao tihoey: “Tahafo ny Finoan’izy Ireo.” Magnampe antika hahazo sare an-tsaigne ty raha tena nisy o raha rehoe. * Faie aloha ty hagnentea’o, ndra hitsanogna’o, ndra hamakia’o o tantara rehoe, le mangataha hey amy i Jehovah mba hagnampe azo hahatrea lesogne sarobily azo’o ampiharegne. Anò hoe ihe i ndaty tantaraegne aoy. Saintsaigno ka ty raha natao i mpanompo i Jehovah tsy nivalike rey mba hiatrehagne ty olagne nahazo iareo naho ty fomba nagnampea i Jehovah iareo. Afara izay, le ampiharo ty lesogne nianara’o. Isaoro ty Jehovah amy ze raha fa natao’e mba hagnampeagne azo, le atorò fa ankasitraha’o ty raha atao ty hafa mba hampaherezagne naho hanohagnagne azo.

23. Ino ty raha ampitamae i Jehovah fa hatao’e ho antika, arake ty Isaia 41:10, 13?

²³ Tsy mora ty miaigne amy ty tontolo fehe i Satana toy. Kindraike aza, le tsy haintika ty raha toko’e hatao mba hiatrehagne ty olagne mahazo antika. (2 Tim. 3:1) Faie tsy toko’e hinekoneko loatse tika ndra hatahotse. Ony i Jehovah tie ino ty olagne manjò antika. Naho fa itika mila fagnampeagne, le mampitamà reke tie hitagne mafe antika amy i fità’e havana feno hamarenagney. (Vakio ty Isaia 41:10, 13.) Matoky tika fa hagnampe antika ty Jehovah, sady afake magnampe antika hahazo hery ka ty Baiboly mba hahavitantika hiatreke ze olagne mahazo antika.