1-2. ?Wan mun yɛ be kwla uka Biblu’n nun like suanfuɛ mun naan b’a yo be batɛmun-ɔn?

BE FLƐ aniaan bla kun kɛ Amin. Ɔ tran Fiji lɔ. Ɔ seli kɛ: “N kloli like nga be kleli min Biblu’n nun’n. N si kɛ ɔ ti nanwlɛ. Sanngɛ kɛ n ma fali min wun mantannin aniaan mun’n, i sɔ’n ukali min naan m’an kaci min nzuɛn’n naan b’a yo min batɛmun.” Ndɛ nga Amin kannin’n kle kɛ ndɛ yɛ’n ti nanwlɛ. Sɛ e kwlakwla e uka Biblu’n nun like suanfuɛ mun’n, bé kwlá kɔ́ be ɲrun ndɛndɛ naan b’a yo be batɛmun.

² E tinuntinun e kwla uka Biblu’n nun like suanfuɛ mun naan b’a ɔ be ɲrun Ɲanmiɛn sulɛ nun. (Efɛ. 4:16) Be flɛ aniaan bla kun m’ɔ ti atin bofuɛ’n kɛ Leilanin. Ɔ tran Vanuatu lɔ. Ɔ seli kɛ: “Be bu be ɲanndra kun kɛ, kɛ be wu ba kun’n klɔ wunmuan’n yɛ ɔ tɛ i-ɔ. I kunngba yɛle sran’m be ukalɛ naan b’a kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n. Aniaan’m be kwlaa yɛ be uka sran kun naan w’a su Zoova-ɔ.” Kɛ be wu ba kun’n, i si nin i nin nin i osufuɛ mun nin i like klefuɛ mun yɛ be tɛ i lele yɛ ɔ yo kpa-ɔ. I sɔ yolɛ nun’n, be mɛn i afɔtuɛ yɛ be kle i ngwlɛlɛ. I wafa kunngba’n, aniaan’m be kwla man Biblu’n nun like suanfuɛ’m be afɔtuɛ, be wla be fanngan, be kle be ajalɛ kpa yɛ be uka be naan be yo be batɛmun.—Nya. 15:22.

3. ?Ngue yɛ ndɛ nga Ana nin Daniɛli nin Leilanin be kannin’n ɔ kle e-ɔ?

³ ?Ngue ti yɛ sɛ aniaan kun kle sran kun i Biblu’n nun like’n, ɔ fata kɛ ɔ kplin su kɛ aniaan onga’m be uka like suanfuɛ’n wie-ɔ? Maan e fa e ɲin e sie i ndɛ kun mɔ aniaan bla kun m’ɔ ti ngunmin atin bofuɛ’n kannin’n su. Be flɛ i kɛ Ana, yɛ ɔ tran Mɔldavi. Ɔ seli kɛ: “Kɛ sran kun suan Biblu’n nun like’n, ɔ fata kɛ be yo ninnge kpanngban be fa ukɛ i. Yɛ sran ng’ɔ kle i like’n, i kunngba  kwlá yoman ninnge kwlaa sɔ mun.” Be flɛ aniaan bian kun m’ɔ ti ngunmin atin bofuɛ’n kɛ Daniɛli. I kusu fin Mɔldavi wie. Ɔ seli kɛ: “Ɔ ju wie’n, aniaan’m be kan ndɛ wie m’ɔ wluwlu like suanfuɛ’n i wun kpa-ɔ. Yɛ wie liɛ’n, m’an buman ndɛ sɔ’n i akunndan.” Leilanin mɔ e dun mmua kɛnnin i ndɛ’n seli kɛ: “Kɛ aniaan’m be kle like suanfuɛ’n kɛ be klo i naan i ndɛ lo be’n, ɔ wun i wlɛ kɛ e ti Zoova i sufuɛ kpa.”—Zan 13:35.

4. ?Kosan benin mun yɛ é wá tɛ́ be su like suanlɛ nga nun-ɔn?

⁴ E kwla usa e wun kɛ: ‘?Kannzɛ nán min yɛ n kle sran kun i Biblu’n nun like’n, ngue yɛ n kwla yo fa ukɛ i naan w’a ɔ i ɲrun-ɔn?’ Kɛ ɔ ko yo naan y’a wun i wlɛ’n, é wá tɛ́ kosan nga’m be su like suanlɛ nga nun. ?Sɛ aniaan kun kɔ sran kun i Biblu’n nun like klelɛ naan e kɔ i sunmanlɛ’n, ngue yɛ e kwla yo i blɛ sɔ’n nun-ɔn? ?Yɛ sɛ Biblu’n nun like suanfuɛ’n bo aɲia’m be bo kɔlɛ bo’n, ngue like yɛ e kwla yo fa ukɛ i-ɔ? ?Asa ekun’n, ngue yɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be kwla yo fa uka Biblu’n nun like suanfuɛ kun naan b’a yo i batɛmun-ɔn?

5. ?Kɛ e kɔ aniaan kun i sunmanlɛ naan ɔ kle sran kun i Biblu’n nun like’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo-ɔ?

⁵ Kɛ e kɔ aniaan kun i sunmanlɛ naan ɔ kle sran kun i Biblu’n nun like’n, aniaan sɔ’n yɛ ɔ fata kɛ ɔ uka sran’n naan w’a wun Ɲanmiɛn Ndɛ’n i wlɛ-ɔ. Blɛ sɔ’n nun’n, e liɛ ng’ɔ fata kɛ e yo’n yɛle i bo suanlɛ. (Aku. 4:9, 10) ?Sanngɛ like trele benin yɛ e kwla yo-ɔ?

6. ?Sɛ aniaan kun su kɔ sran kun i like klelɛ naan i waan e ko sunmɛn i’n, wafa sɛ yɛ e kwla nanti ndɛ ng’ɔ o Nyanndra Mun 20:18 nun’n su-ɔ?

⁶ Maan e siesie e wun kpa. Maan e dun mmua e se aniaan ng’ɔ kle sran’n i Biblu’n nun like’n kɛ ɔ kan sran’n i ndɛ kan kle e. (An kanngan Nyanndra Mun 20:18 nun.) E kwla usa aniaan’n kɛ: “?Biblu’n nun like suanfuɛ’n i su ndɛ benin yɛ a si i-ɔ? ?Amun a suan like lele amun a ju nin? ?Ngue yɛ a kunndɛ kɛ like suanfuɛ’n wun i wlɛ-ɔ? ?Kɛ é wá kɔ́ sran’n i like klelɛ’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ n yo-ɔ? ?Yɛ ngue yɛ ɔ fataman kɛ n yo-ɔ? ?Ngue yɛ n kwla yo fa uka like suanfuɛ’n niɔn?” Aniaan’n su kanman sran’n i su ndɛ tɛkɛtɛkɛ kwlaa kleman e. Sanngɛ i kan ng’ɔ́ kán klé e’n, ɔ́ yó maan é kwlá úka like suanfuɛ’n. Be flɛ aniaan bla kun m’ɔ ti ngaliɛ difuɛ’n kɛ Zaɛli. Kɛ ɔ nin aniaan kun be kɔ sran kun i Biblu’n nun like klelɛ’n, ɔ kan sran’n i ndɛ kan kle i. Ɔ seli kɛ: “Kɛ n yo sɔ’n, aniaan’n kunndɛ kɛ ɔ́ úka like suanfuɛ’n. Asa’n, ɔ wun ndɛ ng’ɔ kwla kan fa uka like suanfuɛ’n i wlɛ.”

7. ?Kɛ e kɔ aniaan kun i sunmanlɛ naan ɔ kle sran kun i Biblu’n nun like’n, ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e siesie e wun kpa-ɔ?

⁷ Sɛ aniaan kun se e kɛ e ko sunmɛn i naan ɔ́ kó klé sran kun i Biblu’n nun like’n, ɔ fata kɛ e siesie e wun kpa ka naan y’a ɔ. (Ɛsd. 7:10) Aniaan bian Daniɛli mɔ e dun mmua  kɛnnin i ndɛ’n seli kɛ: “Kɛ aniaan ng’ɔ kɔ min sunmanlɛ’n siesie i wun kpa’n, i sɔ’n yo min fɛ kpa. Kɛ ɔ yo sɔ’n, ɔ kwla uka like suanfuɛ’n kpa.” Sɛ like suanfuɛ’n sie i nzɔliɛ kɛ sran ng’ɔ kle i like’n nin sran ng’ɔ bɛli i sunmanlɛ’n be nɲɔn’n be siesie be wun kpa’n, i sɔ’n klé i ajalɛ kpa. Kannzɛ bɔbɔ y’a ɲanman blɛ y’a siesieman like nga é kó súan’n i ngba’n, sanngɛ maan e fa e ɲin e sie i nun ndɛ cinnjin’m be su.

8. ?Sɛ be seli e kɛ e yɛ é srɛ́’n, ngue yɛ e kwla yo naan ndɛ nga é kán’n w’a uka like suanfuɛ’n niɔn?

⁸ Kɛ é klé sran kun i Biblu’n nun like’n, ɔ ti cinnjin kɛ e srɛ Ɲanmiɛn. Sɛ be seli e kɛ e yɛ é srɛ́’n, maan e bu ndɛ nga é kán’n i akunndan e sie. Sɛ e yo sɔ’n kɛ é wá srɛ́’n, ndɛ nga é kán’n ɔ́ úka like suanfuɛ’n i kpa. (Jue. 141:2) Be flɛ aniaan bla kun kɛ Alisi. Ɔ o Zapɔn lɔ. I wla te kpɛn aniaan bla kun i srɛlɛ’m be su. Kpɛ sunman’n, aniaan bla sɔ’n nin sran ng’ɔ kle i Biblu’n nun like’n, yɛ be kɔ i like klelɛ-ɔ. Ɔ seli kɛ: “Kɛ aniaan bla’n srɛ Ɲanmiɛn’n, a si kɛ ɔ nin Zoova be afiɛn mantan kpa. Ɔ maan min waan ń yó kɛ i sa. Asa’n, kɛ ɔ́ srɛ́ Ɲanmiɛn m’ɔ bo min dunman’n, n wun i wlɛ kɛ ɔ klo min.”

9. ?Kɛ nga Zaki 1:19 fa kan’n sa’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo naan y’a suan like klefuɛ’n i bo kpa-ɔ?

⁹ Maan e suan like klefuɛ’n i bo. Be flɛ aniaan bian kun m’ɔ ti ngunmin atin bofuɛ’n kɛ Omamuyobi. Ɔ tran Nizeria. Ɔ seli kɛ: “Kɛ a nin aniaan kun amun kɔ sran kun i Biblu’n nun like klelɛ m’ɔ fɛ i ɲin sie i like nga amun su yo’n su’n, ɔ kwla uka wɔ. Yɛle kɛ ɔ kwla kan ndɛ wie m’ɔ kwla uka like suanfuɛ’n. Sanngɛ ɔ fataman kɛ ɔ ijɔ ngboko. Afin ɔ wun i wlɛ kɛ like klefuɛ’n yɛ ɔ tinngɛ like suanlɛ’n niɔn.” ?Sanngɛ é yó sɛ naan y’a si blɛ ng’ɔ fata kɛ e ijɔ’n nin ndɛ ng’ɔ fata kɛ e kan’n? (Nya. 25:11) Kɛ aniaan’n klé sran’n i like’n, ɔ fata kɛ e fa e ɲin e sie i ndɛ nga be su kan’n su kpa. (An kanngan Zaki 1:19 nun.) I liɛ’n, é sí blɛ ng’ɔ fata kɛ e ijɔ’n. Asa’n, maan e bu aniaan’n nin like suanfuɛ’n be akunndan. I wie yɛle kɛ nán e ijɔ kaka. Yɛ sɛ aniaan’n su yiyi ndɛ wie nun’n, nán e kpɛ i nuan ndɛ. Kpɛkun nán e bo ndɛ uflɛ su. Kusu sɛ e waan é fá sunnzun ase wie annzɛ é úsa kosan wie naan ndɛ’n i ɲin w’a fite kpa’n, maan ɔ yo kpe kan. Ɔ ju wie’n, e wunman ndɛ nga é kán é fá úka ndɛ nga like klefuɛ’n kannin’n su. Kannzɛ ɔ ti sɔ bɔbɔ’n, maan e yo like suanfuɛ’n i mo yɛ e kle i kɛ i ndɛ lo e. Sɛ e yo sɔ’n, i sɔ’n úkɛ i naan w’a ɔ i ɲrun like suanlɛ’n nun.

10. ?Wafa sɛ yɛ e su ndɛ’n kwla uka Biblu’n nun like suanfuɛ kun-ɔn?

¹⁰ Maan e kan e su ndɛ kan e kle like suanfuɛ’n. Sɛ ɔ nin i fata’n, maan e kan wafa nga e sili ndɛ nanwlɛ’n ɔ nin wafa nga e jrannin sa wie ɲrun kekle’n ɔ nin wafa nga Zoova ukali e sa wie nun’n be ndɛ e kle like suanfuɛ’n. (Jue 78:4, 7) Atrɛkpa’n, ndɛ nga é wá kán’n yɛ ɔ́ yó maan like suanfuɛ’n ɔ́ láfi Ɲanmiɛn su kpa yɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun lele naan b’a yo i batɛmun-ɔn. Annzɛ i sɔ’n úkɛ i naan w’a kwla wun wafa ng’ɔ kwla jran sa wie m’ɔ o i su’n i ɲrun kekle’n. (1 Piɛ. 5:9) Be flɛ aniaan bian kun kɛ Gabliɛli.  Ɔ tran Brezili, yɛ ɔ ti atin bofuɛ. I wla te kpɛn like ng’ɔ ukɛli i i nun mɔ be te kle i Biblu’n nun like’n su. Ɔ seli kɛ: “Kɛ n tili aniaan’m be su ndɛ’n, n wunnin i wlɛ kɛ Zoova si e su sa mun. Yɛ sɛ be kwla jrannin sa ng’ɔ tɔli be su’n be ɲrun kekle’n, nn n kusu n kwla yo sɔ wie.”

11-12. ?Ngue ti yɛ kɛ Biblu’n nun like suanfuɛ kun ba aɲia’m be bo’n, ɔ fata kɛ e sɔ i nun klanman-ɔn?

¹¹ Kɛ ɔ ko yo naan Biblu’n nun like suanfuɛ kun w’a ɔ i ɲrun lele naan b’a yo i batɛmun’n, ɔ fata kɛ ɔ tran aɲia’m be bo titi. (Ebr. 10:24, 25) Ɔ maan sran ng’ɔ kle i Biblu’n nun like’n, ɔ́ wá sé i kɛ ɔ tran aɲia’m be bo. Sɛ ɔ ba’n, maan e kwlaa e sɔ i nun klanman yɛ e wlɛ i fanngan kɛ ɔ tran aɲia’m be bo titi. ?I lɛ nun’n, like trele benin yɛ e kwla yo-ɔ?

¹² Maan e sɔ like suanfuɛ’n nun klanman. (Rɔm. 15:7) Sɛ like suanfuɛ’n ba aɲia’m be bo naan e sɔ i nun klanman’n, cɛn uflɛ’n ɔ́ bá ekun. Sanngɛ i sɔ yolɛ nun’n, nán e yo like wie m’ɔ kwla yo i kɛnsrɛn-ɔn. Maan e fɛ i e kle aniaan mun, yɛ e nin i e koko yalɛ. Nán maan e se kɛ sran ng’ɔ kle i like’n yɛ ɔ́ wá yó i kwlaa sɔ’n niɔn. Afin atrɛkpa’n kɛ sran’n bá’n nn sran ng’ɔ kle i like’n nin-a baman. Annzɛ asɔnun’n nun junman wie dilɛ ti’n, ɔ ɲɛnmɛn i ti. Kɛ e nin like suanfuɛ’n é kókó yalɛ’n, maan e fa e ɲin e sie i ndɛ ng’ɔ kan’n su kpa. Yɛ e kle i kɛ i ndɛ lo e. ?Sɛ e yo sɔ’n, wafa sɛ yɛ i bo’n gúa-ɔ? Maan e kan aniaan bian kun m’ɔ suan Dimitri’n i ndɛ kan. Kɛ be yoli i batɛmun’n, w’a di afuɛ nɲɔn kun. Yɛ siɛn’n, ɔ ti asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ. Kɛ ɔ́ kán kpɛ klikli ng’ɔ ɔli aɲia kun bo’n i ndɛ’n, ɔ seli kɛ: “Kɛ n ɔli’n, n jin Ɲanmiɛn Sielɛ Sua’n i ɲrun lɛ. N klun titiman min aɔwi. Yɛ aniaan kun bali wa seli min kɛ e ko gua ase. Aniaan kpanngban be bali be wa yoli min like. I sɔ’n boli min nuan. I sɔ’n yoli min fɛ dan ti’n, ɔ ka min ngunmin nn cɛn kwlaa e yo aɲia. Nanwlɛ, be nin-a sɔman min nun kɛ nga sa lika uflɛ le.”

13. ?Wafa sɛ yɛ e ayeliɛ’n kwla uka Biblu’n nun like suanfuɛ kun-ɔn?

¹³ Maan e kle ajalɛ kpa. E ayeliɛ kpa’n kwla uka Biblu’n nun like suanfuɛ kun naan w’a wun i wlɛ kɛ e ti Zezi i sɔnnzɔnfuɛ kpa. (Mat. 5:16) Aniaan bian kun m’ɔ ti atin bofuɛ’n suan Vitalii. Ɔ tran Mɔldavi lɔ. Ɔ seli kɛ: “N fali min ɲin n sieli i ninnge nga aniaan’m be yo’n nin ndɛ nga be kan’n, be su. Ɔ maan n ma wunnin i wlɛ kɛ Zoova i Lalofuɛ mun yɛ be su Ɲanmiɛn kpa-ɔ.”

14. ?Wafa sɛ yɛ e ajalɛ kpa’n kwla uka sran kun naan w’a ɔ i ɲrun Ɲanmiɛn sulɛ nun-ɔn?

¹⁴ Kɛ ɔ ko yo naan b’a yo Biblu’n nun like suanfuɛ kun i batɛmun’n, ɔ fata kɛ ɔ nanti like ng’ɔ suan’n su. Kusu nán cɛn ngba yɛ i sɔ yolɛ’n ti pɔpɔ-ɔ. Sanngɛ sɛ like suanfuɛ’n sie i nzɔliɛ kɛ kɛ e nanti Biblu’n nun mmla’m be su’n e ɲan su ye’n, ɔ́ kúnndɛ kɛ ɔ́ yó kɛ e sa. (1 Kor. 11:1) Maan e fa e ɲin e sie i ndɛ kun mɔ aniaan bla Alisi mɔ e dun mmua kɛnnin i ndɛ’n kannin’n su. Ɔ seli kɛ: “N sieli i nzɔliɛ  kɛ aniaan’m be nanti like nga n suɛn i Biblu’n nun’n i su. Be dunman nun ti’n, n si sran fanngan wla yɛ n si sran i wun sa yaci cɛ. Kpɛkun n si wafa nga n kwla yi i nglo kɛ n klo sran’n. Kɛ e nin be e o’n, n wunmɛn i kɛ be kan sran wun ndɛ tɛ. Ɔ maan min waan ń yó kɛ be sa.”

15. ?Kɛ nga Nyanndra Mun 27:17 fa kan’n sa’n, ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e tra Biblu’n nun like suanfuɛ’m be janvuɛ-ɔ?

¹⁵ Maan e tra like suanfuɛ’n i janvuɛ. Kɛ like suanfuɛ’n kɔ aɲia’m be bo’n, maan e kle i titi kɛ i ndɛ lo e. (Fp. 2:4) I sɔ yolɛ nun’n, maan e fa e wun e mɛntɛn i naan e si i kpa. Sɛ ɔ kaci i sa ninnge wie’m be yolɛ nun’n, maan e yo i mo. Asa ekun’n, maan e usɛ i Biblu’n nun like ng’ɔ suan’n ɔ nin i awlofuɛ mun nin i junman ng’ɔ di’n be su ndɛ. Sanngɛ i sɔ yolɛ nun’n, maan e nian e wun su. Nán e usɛ i kosan wie mɔ be kwla yo maan i wun yo i kɛnsrɛn-ɔn. Sɛ e nin i koko yalɛ’n, e nin i e afiɛn mántan kpa. Sɛ e nin like suanfuɛ’n e kaci janvuɛ’n, é kwlá úkɛ i kpa naan b’a yo i batɛmun. (An kanngan Nyanndra Mun 27:17 nun.) Aniaan bla Alisi mɔ e kɛnnin i ndɛ’n, kɛ é sé yɛ’n w’a kaci atin bofuɛ. Ɔ kannin kpɛ klikli ng’ɔ ɔli aɲia’m be bo’n, i ndɛ. Ɔ seli kɛ: “Kɛ n ma trali aniaan wie’m be janvuɛ asɔnun’n nun’n, siɛn’n kɛ aɲia cɛn’m be ju’n min wun blibli min. Kannzɛ bɔbɔ m’an fɛ-o, sanngɛ n kɔ aɲia’m be bo. Min janvuɛ sɔ’m be wun yo min fɛ kpa. I sɔ’n yoli maan min nin min janvuɛ nga be suman Zoova’n e yacili nantilɛ. N kunndɛli kɛ min nin Zoova nin aniaan mun e afiɛn mantan kpa. Ɔ maan n fali ajalɛ kɛ be yo min batɛmun.”

16. ?Like uflɛ benin yɛ e kwla yo naan Biblu’n nun like suanfuɛ kun w’a wun i wun fɛ asɔnun’n nun-ɔn?

¹⁶ Kɛ like suanfuɛ’n kɔ́ i ɲrun m’ɔ́ káci i nzuɛn’n, maan e ukɛ i naan ɔ wun i wlɛ kɛ ɔ ti asɔnun’n i nunfuɛ wie. I wie yɛle kɛ e kwla yiɛ i e awlo lɔ. (Ebr. 13:2) Be flɛ aniaan bian kun kɛ Denisi. Ɔ tran Mɔldavi lɔ. Ɔ kannin blɛ mɔ be te kle i Biblu’n nun like’n i ndɛ kan. Ɔ seli kɛ: “Kpɛ sunman’n, aniaan’m be yiali min nin min yi kɛ e ko yiyi e ɲin su. Be kannin wafa nga Zoova ukali be’n i ndɛ kleli e. Yɛ i sɔ’n wlali e fanngan kpa. I sɔ’n yoli maan e kunndɛli kɛ é sú Zoova wie. Afin i sɔ’n yɛ ɔ ti mɛn dilɛ kpafuɛ’n niɔn.” Kɛ Biblu’n nun like suanfuɛ kun ko kaci jasin bofuɛ’n, kɛ é kɔ́ jasin fɛ’n i bolɛ’n e kwla se i kɛ ɔ ko sunman e. Be flɛ aniaan bian kun kɛ Diego. Ɔ tran Brezili lɔ. Ɔ seli kɛ: “Aniaan sunman be seli min kɛ e ko bo jasin fɛ’n. I sɔ’n ti’n n ma sili be kpa. Kɛ e nin be é bó jasin fɛ’n, be kleli min like kaka. I sɔ’n yoli maan min nin Zoova nin Zezi e afiɛn mantannin kpa trali laa’n.”

17. ?Wafa sɛ yɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be kwla uka like suanfuɛ mun-ɔn?

¹⁷ Amun nian like suanfuɛ’m be lika. Asɔnun kpɛnngbɛn mun, sɛ amun kle Biblu’n nun like suanfuɛ’m be kɛ be ndɛ lo amun’n, amún kwlá úka be kpa naan b’a ɔ be ɲrun lele naan b’a yo  be batɛmun. I wie yɛle kɛ kɛ amun kɔ aɲia’m be bo’n, amun nin be kwla koko yalɛ. Asa ekun’n, nán amun wla fi be dunman’n su. I li sɛ be waan bé tɛ́ kosan kun su naan amun fa be dunman flɛ be’n, bé wún i wlɛ kɛ be ndɛ lo amun sakpa. Kpɛkun amun kwla siesie amun blɛ’n naan sɛ aniaan kun su kɔ sran kun i like klelɛ’n amun a kwla ko sunmɛn i. Sɛ amun yo ninnge kwlaa sɔ mun’n, amún kwlá úka Biblu’n nun like suanfuɛ’m be kpa liɛ su. Be flɛ aniaan bla kun m’ɔ ti atin bofuɛ’n kɛ Zanin. Ɔ tran Nizeria. Ɔ seli kɛ: “Kɛ n se be nga n kle be Biblu’n nun like’n kɛ aniaan nga min nin be kɔ be like klelɛ’n be nun wie’m be ti asɔnun kpɛnngbɛn’n, i sɔ’n bo be nuan. Cɛn kun’n, be nun kun seli min kɛ: ‘E pastɛli’n su yoman nga le. Be nga be le sika’n, be yɛ ɔ ko nian be osu-ɔ. Yɛ sɛ a kunndɛ kɛ ɔ wa nian ɔ osu’n, saan á mɛ́n i sika.’” Kɛ é sé yɛ’n, like suanfuɛ sɔ’n tran aɲia’m be bo.

18. ?Wafa sɛ yɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be kwla nanti ndɛ ng’ɔ o Sa Nga Be Yoli’n 20:28 nun’n su-ɔ?

¹⁸ Amun kle like klefuɛ’n i like yɛ amun wlɛ i fanngan. Asɔnun kpɛnngbɛn mun, amun yɛ ɔ fata kɛ amun uka jasin bofuɛ mun naan be si jasin fɛ’n i bo yɛ be si sran’m be like kle kpa-ɔ. (An kanngan Sa Nga Be Yoli’n 20:28 nun.) Sɛ amun nin aniaan kun amun kɔ sran kun i like klelɛ naan amun ɲrun ijɔlɛ kun i ɲannzuɛn’n, amun kwla se i kɛ amun bɔbɔ amún klé sran’n i like. Aniaan bla Zanin mɔ e kɛnnin i ndɛ’n seli kɛ: “Asɔnun kpɛnngbɛn’m be usa be nga n kle be Biblu’n nun like’n be osu tikatika. Yɛ sɛ blɛ wie nun’n sran’m be like klelɛ ti kekle n sa nun’n, be man min afɔtuɛ wie m’ɔ uka min-ɔn.” Asɔnun kpɛnngbɛn’m be kwla uka aniaan nga be kle sran’m be like’n be kpa. (1 Tes. 5:11) Zanin seli ekun kɛ: “Kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be wla min fanngan mɔ junman nga n di’n ti’n be yo min mo’n, i sɔ’n yo min fɛ kpa. Ndɛ sɔ mɔ be kan kle min’n, ɔ gua min awlɛn su nzue kɛ m’an nɔn nzue flɔlɔ wie wia klengle wie nun sa. Kɛ be yo min mo’n, i sɔ’n wla min fanngan yɛ ɔ yo maan n di aklunjuɛ sran’m be like klelɛ’n nun tra laa’n.”—Nya. 25:25.

19. ?Ngue yɛ ɔ kwla man e kwlakwla e aklunjuɛ-ɔ?

¹⁹ Kannzɛ bɔbɔ e leman sran e klemɛn i Biblu’n nun like dɔ nga su’n, sanngɛ e kwla uka sran kun mɔ nán e yɛ e kle i Biblu’n nun like’n naan w’a ɔ i ɲrun Ɲanmiɛn sulɛ nun. Maan e siesie e wun kpa naan y’a kwla uka aniaan nga e ko sunmɛnnin i’n. Sanngɛ nán e ijɔ kaka. Sɛ like suanfuɛ kun kɔ aɲia’m be bo’n, maan e trɛ i janvuɛ yɛ e kle i ajalɛ kpa. Asɔnun kpɛnngbɛn mun, amun uka like suanfuɛ mun. Yɛle kɛ amun fa blɛ nian be lika. Asa ekun’n, amun uka like klefuɛ mun naan be si like kle kpa, yɛ amun yo be mo. Kɛ e uka sran kun m’ɔ klo Zoova m’ɔ su i’n, aklunjuɛ nga e di’n be kanman.