1-2. O cei ena vukea na vuli iVolatabu me toso me papitaiso?

E KAYA o Amy e vakaitikotiko e Viti: “Au taleitaka vakalevu na ka au vulica ena iVolatabu. Au kila ni qo na ka dina. Ia niu tekivu veimaliwai kei ira na mataveitacini, e uqeti au meu cakava na veisau, au toso sara meu papitaiso.” Na ka e cakava qo o Amy e vakaraitaka e dua na tikina bibi: Ena rawa ni toso vinaka e dua na vuli iVolatabu me papitaiso sara, nira vukei koya na lewe ni ivavakoso.

² E rawa nira veivuke na dautukutuku yadua me tubu kina na ivavakoso. (Efeso 4:16) Dua na painia na yacana o Leilani, e vakaitikotiko e Vanuatu, e kaya: “E dau tukuni ni vinakati nodra veivuke na lewenikoro taucoko ena nona susugi e dua na gone. E va tale ga qori nida veivakatisaipelitaki, ena vinakati nodra veivuke na lewe ni ivavakoso kece me toso mai na dina e dua.” Era veivuke na lewenivuvale, itokani, kei ira na qasenivuli me matua e dua na gone. Era cakava qo nira veivakayaloqaqataki ra qai vakavulici koya ena ka bibi. Qori tale ga na ka era na cakava na dautukutuku nira vukei ira tiko na vuli iVolatabu mera toso, mera papitaiso. Era na vakasalataki ira, vakayaloqaqataki ira, mera ivakaraitaki vinaka tale ga.—Vkai. 15:22.

3. Na cava o vulica ena nodratou ivakamacala o Ana, Dorin, kei Leilani?

³ Na cava mera ciqoma kina na dautukutuku na nodra vukei gonevuli eso tale na dautukutuku? Dikeva na ka e tukuna o Ana, e dua na painia lavotaki mai Moldova, “E  sega sara ga ni rawarawa vua e dua me vukea na vuli iVolatabu ena ka kece e vinakati me toso kina.” E kaya o Dorin, e dua na painia lavotaki ena vanua vata ga qori, “Era dau tukuna na dautukutuku eso na ka ena uqeta sara ga na loma i gonevuli, eso na ka au sega sara ga ni bau vakasamataka tu.” E tukuna o Leilani e dua tale na vuna, “Ni vakaraitaki vei gonevuli na loloma kei na veikauaitaki, ena uqeti koya me kilai ira na tamata i Jiova.”—Joni 13:35.

4. Na cava eda na veivosakitaka ena ulutaga qo?

⁴ De dua o na taroga, ‘Au na rawa ni vukea vakacava e dua na vuli iVolatabu me toso niu sega ni vakavulici koya?’ Meda veivosakitaka mada qo na ka meda cakava nida sureti meda veitomani ena vuli iVolatabu, kei na ka meda cakava nira tekivu soqoni. Eda na veivosakitaka tale ga na sala mera veivuke kina na qase ni ivavakoso mera toso na vuli iVolatabu mera papitaiso sara.

5. Na cava na nomu itavi ni o sureti mo veitomani ena vuli iVolatabu?

⁵ Ni caka vuli iVolatabu o qasenivuli, e nona itavi sara ga me vukei gonevuli me kila vinaka na Vosa ni Kalou. Ke sureti iko o qasenivuli mo tomani koya, e nomu itavi mo vukei koya. (Dauv. 4:9, 10) Na cava mo cakava me veiuqeti kina na vuli iVolatabu?

6. Ni o veitomani ena vuli iVolatabu, o na muria vakacava na ivakavuvuli ena Vosa Vakaibalebale 20:18?

⁶ Vakavakarau ena vuli iVolatabu. Kena imatai, tarogi qasenivuli ena so na ka me baleti gonevuli. (Wilika Vosa Vakaibalebale 20:18.) O rawa ni taroga: “Na cava eso na ka o kila me baleti nomu gonevuli? Na lesoni cava drau na vuli kina? Cava o vinakata me kila o gonevuli ena lesoni qo? Vakacava e tiko na ka meu cakava, se kua ni cakava, se kaya ena gauna ni vuli? Au na rawa ni uqeti gonevuli vakacava me toso?” Macala ga ni na sega ni tukuna na itukutuku kece me baleti gonevuli, ia ena yaga vakalevu na ka e tukuna. E dau va qori nona veivosaki o Joy e dua na daukaulotu kei ira na dau tomani koya ena nona vuli iVolatabu. E kaya: “Na veivosaki qo e yaga vakalevu vei koya e tomani au me kauaitaki gonevuli, me kila tale ga na ka e kaya ena gauna ni vuli.”

7. Na cava e bibi kina mo vakavakarau ni o veitomani ena vuli iVolatabu?

⁷ Ke o sureti mo veitomani ena vuli iVolatabu, ena vinaka mo vakarautaka na lesoni ena veivosakitaki. (Esera 7:10) E kaya o Dorin, na tacida tagane sa  cavuti oti mai: “Au marautaka vakalevu ni vakavakarau o koya e tomani au ena vuli iVolatabu. Ena rawa ni vakamacala vinaka.” Ena rairai kila tale ga o gonevuli ni drau vakavakarau mai, ena uqeti koya na nomudrau ivakaraitaki. Ke o sega mada ga ni vakavakarau vinaka, saga mo kila eso na tikina bibi ena vulici.

8. Ena vakainaki vakacava na nomu masu ena vuli iVolatabu?

⁸ E bibi na masu ena vuli iVolatabu, o koya gona mo vakasamataka vinaka na ka mo tukuna ke o kerei mo masu. Ena vakainaki kina na nomu masu. (Same 141:2) Se nanuma tiko ga o Hanae e vakaitikotiko e Japani, na nona masu e dua na tacida yalewa e tomani nona qasenivuli yani. E kaya: “Au kila ni veitokani vinaka kei Jiova, au vinakata sara ga meu vakataki koya. Au kila tale ga ni lomani au ni cavuta na yacaqu ena nona masu.”

9. Me vaka e tukuni ena Jemesa 1:19, na cava mo cakava me yaga kina nomu veitomani ena vuli iVolatabu?

⁹ Tokoni qasenivuli ena gauna ni vuli. E kaya o Omamuyovbi, e painia lavotaki tiko e Nigeria, “Ena vakamuria vinaka na vuli na itokani vinaka. Ena yaga na ka e tukuna ni sega ni talimagimagi, e kila ni liutaka tiko na vuli o qasenivuli.” O na kila vakacava na gauna kei na sala mo vakamacala kina? (Vkai. 25:11) Vakarorogo vinaka ni rau veivosaki tiko o qasenivuli kei gonevuli. (Wilika Jemesa 1:19.) Ni o cakava qori o na veivuke kina ena gauna donu. Ia mo vakatulewa vakayalomatua. Me kena ivakaraitaki, o na sega ni via talimagimagi, vakaleqa nona vakamacala o qasenivuli, se vakamacala ena dua tale na ulutaga. Ia ke o vakamacala ga vakalekaleka, tukuna e dua na vosa vakatautauvata se taro, o na rawa ni vakamatatataka na tikina e veivosakitaki tiko. O na nanuma ena so na gauna, ni o sega ni rawa ni kuria e dua na ka. Ia ke o vakacaucautaki gonevuli qai kauaitaki koya, ena uqeti koya sara ga me toso.

10. Ena yaga vakacava vei gonevuli na ka o sotava?

¹⁰ Talanoataka na ka o sotava. Ke veiganiti, o rawa ni tukuna vakalekaleka vei gonevuli na nomu mai vulica na ka dina, vosota na veika dredre, kei na sala e vukei iko kina o Jiova. (Same 78:4, 7) De dua, qori sara ga na ka e via rogoca tu o gonevuli. Ena rawa ni vakadeitaka nona vakabauta se uqeti koya me toso tiko ga me lai papitaiso. Ena rawa tale ga ni kila kina na ka me cakava me vosota na ituvaki dredre. (1 Pita 5:9) E dua na painia mai Brazil o Gabriel, e nanuma lesu na yaga ni nona vulica na iVolatabu. E kaya: “Niu rogoca na ka era sotava na mataveitacini,  au kila ni o Jiova e raica na ituvaki dredre eda sotava. Ke sa rawa nira vosota, au rawa tale ga ni vosota.”

11-12. Na cava meda kidavaki ira kina na vuli iVolatabu era mai soqoni?

¹¹ Me toso e dua na gonevuli me lai papitaiso sara, e bibi me tiko wasoma ena soqoni vakaivavakoso, me yaga vua. (Iper. 10:24, 25) Kena irairai, ni na sureti koya o nona qasenivuli me tiko ena soqoni ena imatai ni gauna. Ni gole mai eda rawa kece ni uqeti koya me gole tiko ga mai na soqoni. Eda na cakava vakacava qori?

¹² Kidavaki gonevuli. (Roma 15:7) Ke vakila o gonevuli ni kauaitaki, ena rairai uqeti koya me gole tiko ga mai na Vale ni Soqoni. Kidavaki gonevuli qai veikilaitaki koya vei ira na mataveitacini, me kua kina ni lomaleqa. Mo drau veivosaki, de dua e bera mai nona qasenivuli se osooso ena so na itavi. Rogoca vinaka na ka e tukuna, kauaitaki koya. Ena uqeti koya vakacava qori? Rogoca mada na ka e tukuna o Dmitrii, e papitaiso ena vica na yabaki sa oti, sa dauveiqaravi ni ivavakoso tiko ena gauna qo. E nanuma lesu na imatai ni nona soqoni, e kaya: “Dua na ka noqu lomaleqa niu wawa tiko ena yasa ni Vale ni Soqoni, e raici au sara e dua na tacida qai kauti au i loma. Levu era mai kidavaki au, au kurabui sara ga. Au taleitaka vakalevu, au diva mada ga me keimami soqoni e veisiga. Au se qai sotava vakadua na ka au raica eke.”

13. Ena uqeti ira vakacava na gonevuli na nomu itovo?

¹³ Mo ivakaraitaki vinaka. Na nomu itovo vinaka ena uqeti gonevuli me kila nida lotu vaKarisito dina. (Maciu 5:16) E kaya o Vitalii, e painia tiko mai Moldova: “Au vakadikeva nodra ivakarau ni bula na lewe ni ivavakoso, nodra ivakarau ni rai, kei na nodra itovo. Au vakadeitaka sara ga ni o ira na iVakadinadina i Jiova era lako vata tiko kei na Kalou.”

14. Ena veiuqeti vakacava nomu ivakaraitaki?

¹⁴ Ni bera ni papitaiso o gonevuli, e vinakati me muria na ka e vulica tiko. E sega toka ni rawarawa qo. Ia ni raica o gonevuli na yaga ni nomu muria na ivakavuvuli vakaivolatabu, ena rairai uqeti koya me vakatotomuri iko. (1 Kor. 11:1) Vakasamataka na ivakaraitaki i Hanae, sa cavuti oti mai. E kaya: “Era cakava sara tiko ga na mataveitacini na ka au vulica tiko. Au raica na sala meu veivakayaloqaqataki kina, meu veivosoti, meu dauloloma tale ga. Era dau tukuna ga na  ka vinaka me baleti ira eso tale. Au via vakatotomuri ira sara ga.”

15. E uqeti keda vakacava na Vosa Vakaibalebale 27:17 meda veitokani kei na gonevuli e tiko wasoma ena soqoni?

¹⁵ Mo veitokani kei gonevuli. Ni tiko wasoma ena soqoni o gonevuli, mo kauaitaki koya tiko ga. (Fpai. 2:4) Saga mo drau veivosaki. Mo kua ni siova sara na veika me baleti koya, rawa ni o vakacaucautaki koya ena veisau sa cakava, taroga se vacava tiko nona vuli iVolatabu, nona vuvale, kei na nona cakacaka. Na veivosaki qori drau na veivolekati kina. Ni o veitokani kei na dua na gonevuli, o sa vukei koya tiko me toso me papitaiso. (Wilika Vosa Vakaibalebale 27:17.) Kena ivakaraitaki o Hanae, sa painia tudei tiko ena gauna qo. E kaya ni nanuma lesu nona tekivu soqoni: “Niu sa veitokani tiko ena ivavakoso, au dau vakanamata ena soqoni, au gole mada ga ena gauna au wawale kina. Au marautaka na veimaliwai kei ira na itokani vou, e uqeti au qo meu tinia noqu veitokani kei ira era sega ni duavata kei na noqu vakabauta. Au vinakata meu volekati Jiova kei ira na mataveitacini. Au mani vakatulewataka meu papitaiso.”

16. Na cava tale o rawa ni cakava mo vukei gonevuli me kila ni sa lewe ni ivavakoso?

¹⁶ Ni toso tiko o gonevuli qai cakava na veiveisau, vukei koya me kila ni sa lewe ni ivavakoso. O na cakava vakacava qo? Ni o veikauaitaki. (Iper. 13:2) O Denis e veiqaravi tiko e Moldova, e kaya ni vakasamataka lesu na gauna se vuli iVolatabu kina, “E vica na gauna keirau sureti vakaveiwatini me keirau veimaliwai kei ira na mataveitacini. Era tukuna na sala e vukei ira kina o Jiova. Qo e uqeti keirau sara ga. Keirau vakadeitaka me keirau qaravi Jiova, ni keirau na marau kina.” Ni sa rawata o gonevuli na ivakatagedegede ni dautukutuku, o rawa ni sureti koya tale ga me tomani iko ena cakacaka vakaitalatala. E kaya o Diego, e dua na dautukutuku mai Brazil: “E levu na mataveitacini era sureti au meu tomani ira ena cakacaka vakaitalatala. Qo na sala vinaka duadua meu kilai ira kina. Au vulica e levu na ka niu cakava qori, au vakila niu volekati Jiova kei Jisu.”

17. Rawa nira vukei ira vakacava na vuli iVolatabu na qase ni ivavakoso?

¹⁷ Mo kauaitaki ira na gonevuli. Kemuni na qase ni ivavakoso, na nomuni loloma kei na veikauaitaki ena uqeti ira na gonevuli mera toso mera papitaiso. Vakacava o rawa ni veivosaki wasoma kei ira na vuli iVolatabu ena soqoni? Era na vakila ni o kauaitaki ira ni o nanuma vinaka na yacadra, vakabibi nira sa tekivu  vakamacala. Vakacava o rawa ni veisautaka nomu ituvatuva ena so na gauna mo tomana e dua na dautukutuku ena vuli iVolatabu? O rawa ni vukei koya ena sala o sega ni bau vakasamataka tu. E tukuna o Jackie e dua na painia mai Nigeria: “Era kidroa e levu na gonevuli mera kila ni a tomani au yani e dua na qase ni ivavakoso. E kaya e dua na vuli iVolatabu: ‘Ena sega ni cakava qori na noqu italatala. Ena sikovi ira ga na vutuniyau, ke ra saumi koya tale ga!’” Sa soqoni tiko na gonevuli qori.

18. Era na qarava vakacava na qase na nodra itavi e tukuni ena Cakacaka 20:28?

¹⁸ Vakavulici ira na qasenivuli, uqeti ira tale ga. Kemuni na qase ni ivavakoso, e nomuni itavi bibi moni vukei ira na dautukutuku mera maqosa ena cakacaka vakaitalatala, wili kina nodra veivakavulici ena iVolatabu. (Wilika Cakacaka 20:28.) Ke madua ni o tiko, rawa ni o kerei koya mo cakava na vuli. E kaya o Jackie sa tukuni oti mai: “Era dau taroga wasoma na qase na noqu gonevuli. Keu sotava eso na ituvaki dredre ena noqu veivakavulici, era na vakasalataki au.” E levu na ka e rawa nira cakava na qase mera uqeti ira kina na qasenivuli mera vosota. (1 Ces. 5:11) E kaya tale o Jackie: “Au marau nira uqeti au na qase ra qai vakavinavinakataka noqu cakacaka vakaukaua. E veivakacegui na nodra vosa me vaka na bilo wai batabata ena siga katakata. Na nodra veiuqeti e vukei au meu nuidei, meu marautaka tale ga vakalevu na caka vuli iVolatabu.”—Vkai. 25:25.

19. Na cava eda rawa ni marautaka kece?

¹⁹ Ke sega mada ga ni tiko e dua na noda vuli iVolatabu, se rawa tiko ga nida vukea e dua me toso vakayalo. Eda na sega ni talimagimagi, eda na vakarautaka vinaka noda ivakamacala meda tokoni qasenivuli ena gauna ni vuli. Eda rawa ni veitokani kei gonevuli nira gole mai na Vale ni Soqoni, meda ivakaraitaki vinaka tale ga. Rawa ni uqeti ira na gonevuli nodra veikauaitaki na qase ni ivavakoso. Rawa ni uqeti ira tale ga na qasenivuli na nodra veivakavulici kei na veivakacaucautaki. Eda marau vakalevu nida bau vukea e dua me lomana na Tamada o Jiova, me qaravi koya tale ga.