1. Мәтта 24:9 ајәсинә әсасән, бу дүнјанын нифрәтинә туш ҝәләндә нәјә ҝөрә тәәҹҹүбләнмәмәлијик?

ЈЕҺОВА бизи севиб-севилмәк истәјилә јарадыб. Буна ҝөрә дә кимсә бизә нифрәт едәндә өзүмүзү пис һисс едирик, һәтта үрәјимиздә горху јараныр. Авропада јашајан Ҹорҹина * адлы баҹы дејир: «14 јашым оланда Јеһоваја ибадәт етдијим үчүн анам мәнә нифрәт едирди. Өзүмү атылмыш һисс едирдим, фикирләширдим, јәгин пис инсанам». Данило адлы гардаш јазыр: «Әсҝәрләр мәни Јеһованын Шаһиди олдуғум үчүн тәһгир едәндә, вуранда, һәдәләјәндә горхуја гапылмышдым вә өзүмү алчалмыш һисс едирдим». Бу ҹүр нифрәтә туш ҝәлмәк бизә ағыр ҝәлир, амма буна тәәҹҹүбләнмирик. Иса демишди ки, бизә нифрәт едәҹәкләр. (Мәтта 24:9 ајәсини охујун.)

2, 3. Нәјә ҝөрә инсанлар Исанын давамчыларына нифрәт едир?

² Бу дүнја Иса Мәсиһин давамчыларына нифрәт едир. Чүнки Иса Мәсиһ кими, биз дә бу дүнјаја мәхсус дејилик (Јәһ. 15:17—19). Одур ки, биз инсан һөкумәтләринә һөрмәт етсәк дә, нә онларын өзүнә, нә дә дөвләт рәмзләринә тәзим етмирик. Биз јалныз Јеһова Аллаһа ибадәт едирик. Дүнјаны идарә етмәјә јалныз Аллаһын һаггы чатдығына инанырыг. Шејтан вә онун «өвлады» вар ҝүҹү илә бунун әксини иддиа етсә дә, биз Аллаһын һакимијјәтини дәстәкләјирик (Јар. 3:1—5, 15). Аллаһын Падшаһлығынын бәшәријјәтин јеҝанә үмид јери олдуғуну вә тезликлә әлејһдарларыны мәһв едәҹәјини тәблиғ едирик (Дән. 2:44; Вәһј 19:19—21). Бу, һәлимләр үчүн хош хәбәрдир, пис инсанлар үчүн исә бәд хәбәр (Зәб. 37:10, 11).

³ Биз Аллаһын салеһ нормаларына ујғун јашадығымыз үчүн дә нифрәтә мәруз галырыг. Бағлы галдығымыз әхлаг дәјәрләри  дүнјанын тәнәззүлә уғрајан әхлагындан кәскин шәкилдә фәргләнир. Бу ҝүн чохлары Аллаһын Сәдум вә Әмурәдәки инсанлары мәһв етмәсинә сәбәб олан әхлагсыз әмәлләри нормал гәбул едир! (Јһд. 7). Аллаһын әхлаг дәјәрләринә ујғун јашадығымыз үчүн инсанлар бизә ришхәнд едир, бизим толерант олмадығымызы дејир (1 Бут. 4:3, 4).

4. Һансы хүсусијјәтләр бизә нифрәтә јенилмәмәјә көмәк едир?

⁴ Бәс инсанларын нифрәти гаршысында јенилмәмәјә бизә нә көмәк едә биләр? Јеһованын бизә көмәк едәҹәјинә ҝүҹлү иманымыз олмалыдыр. Иманымыз галхантәк «Шәририн бүтүн аловлу охларыны» сөндүрмәјә гадирдир (Ефес. 6:16). Амма иманла јанашы, биздә мәһәббәт дә олмалыдыр. Чүнки мәһәббәт «тез өзүндән чыхмыр», һәр әзаба гатлашыр, һәр шејә дөзүр (1 Кор. 13:4—7, 13). Ҝәлин ҝөрәк Јеһоваја, диндашларымыза вә һәтта дүшмәнләримизә мәһәббәт бизә нифрәт үзәриндә гәләбә чалмаға неҹә көмәк едир.

5. Атасына мәһәббәти сајәсиндә Иса нәји баҹарды?

⁵ Дүшмәнләри Исаны өлдүрәҹәји ҝеҹә о, садиг давамчыларына демишди: «Атамы севдијими дүнја билсин дејә, һәр шеји Атамын мәнә бујурдуғу кими едирәм» (Јәһ. 14:31). Јеһоваја мәһәббәт Исаја гаршыдакы сынаглара синә ҝәрмәјә ҝүҹ вермишди. Бу мәһәббәт бизә дә көмәк едә биләр.

6. Ромалылара 5:3—5 ајәләринә әсасән, дүнјанын бизә нифрәтинә неҹә јанашырыг?

⁶ Мәһәббәт Јеһованын хидмәтчиләринә тәгибләрә синә ҝәрмәјә һәмишә ҝүҹ вериб. Мәсәлән, јәһуди али мәһкәмәси һәвариләрә әмр етмишди ки, тәблиғ етмәји дајандырсынлар. Аллаһы севдикләри үчүн онлар инсанлара јох, һөкмдарлары Аллаһа итаәт етдиләр (Һәв. 5:29; 1 Јәһ. 5:3). Аллаһа сарсылмаз мәһәббәт бу ҝүн дә баҹы-гардашлары залым, гүдрәтли һөкумәтләрин тәгибләри гаршысында мөһкәм дајанмаға көмәк едир. Дүнјанын нифрәтинә туш ҝәләндә руһдан дүшмүрүк, әксинә, буну шәрәф һесаб едирик (Һәв. 5:41; Ромалылара 5:3—5 ајәләрини охујун).

7. Аилә үзвләримизин тәгибинә неҹә јанашмалыјыг?

⁷ Биз һәмчинин аилә үзвләримиз тәрәфиндән тәгибләрә мәруз галырыг. Бәлкә дә, бу бизим үчүн ән чәтин сынаглардан биридир. Јеһова һагда өјрәнмәк истәдијимизи ҝөрәндә онлар дүшүнә биләр ки, башымызы товлајыблар, јахуд ағлымызы итирмишик. (Марк 3:21 ајәси илә әлагәләндирин.) Һәтта ола биләр ки, бизимлә чох сәрт даврансынлар. Бу ҹүр пис мүнасибәтә мәруз галмағымыз бизи тәәҹҹүбләндирмәмәлидир. Иса демишди: «Инсанын дүшмәни өз евиндәкиләр олаҹаг» (Мәт. 10:36). Сөзсүз ки, аиләмизин бизимлә неҹә рәфтар етмәсиндән асылы олмајараг, биз һеч вахт онларла дүшмән кими давранмајаҹағыг. Әксинә, Јеһоваја мәһәббәтимиз артдыгҹа, инсанлара да мәһәббәтимиз артаҹаг (Мәт. 22:37—39). Бунунла белә, инсанлары разы салмагдан өтрү Аллаһын ганун вә принсипләрини позмајаҹағыг.

8, 9. Бир баҹы нәјин сајәсиндә мөһкәм гала билмишди?

⁸ Ҹорҹина анасынын сәрт тәгибләри гаршысында мөһкәм галмышды. О бөлүшүр: «Анамла мән Јеһованын Шаһидләри илә Мүгәддәс Китабы өјрәнмәјә башламышдыг. Амма алты ајдан сонра мән јығынҹаға ҝетмәк истәјәндә анам мәнә гаршы чыхмаға башлады. Сонра билдим ки, сән демә, о, дөнүкләрин јајдығы мәлуматлары охујурмуш. Мәнимлә данышанда онларын јалан иттиһамларыны ирәли сүрүрдү. О мәни сөјүрдү, сачымы јолурду, боғурду, нәшрләрими атырды. 15 јашым оландан сонра  вәфтиз олундум. Анам мәни Јеһоваја ибадәтдән чәкиндирмәк үчүн үсјанкар ҝәнҹләрин сахланылдығы евә јерләшдирди. Орада јенијетмә гызларын арасында наркотик чәкән дә, ҹинајәт төрәдән дә вар иди. Адамы ону севмәли вә гајғысына галмалы олан кәс тәгиб едәндә бу, лап ағыр олур».

⁹ Ҹорҹинаја дөзмәјә нә көмәк етди? О дејир: «Анамын мәнә гаршы чыхдығы ҝүн елә тәзәҹә Мүгәддәс Китабы там охујуб гуртармышдым. Артыг тамамилә әмин идим ки, һәгигәти тапмышам вә өзүмү Јеһоваја чох јахын һисс едирдим. Она тез-тез дуа едирдим вә О мәним дуаларымы ешидирди. Һәмин евдә јашадығым вахт бир баҹы мәни өз евинә дәвәт едирди. Биз бирликдә Мүгәддәс Китабы арашдырырдыг. Бүтүн бу вахт әрзиндә јығынҹагдакы баҹы-гардашлар мәни мөһкәмләндирирди, мәнә өз аилә үзвләри кими јанашырдылар. Мән өзүм шаһиди олдум ки, Јеһова кимлијиндән асылы олмајараг, бизи тәгиб едән истәнилән кәсдән ҝүҹлүдүр».

10. Јеһоваја һәмишә нәдә архајын ола биләрик?

¹⁰ Һәвари Булус јазмышды ки, һеч бир шеј «бизи Ағамыз Мәсиһ Иса васитәсилә ифадә олунан Аллаһын мәһәббәтиндән ајыра билмәз» (Ром. 8:38, 39). Һәтта бир мүддәт әзаб чәкмәли олсаг белә, Јеһова һәмишә бизим јанымызда олаҹаг, тәсәлли вериб мөһкәмләндирәҹәк. Ҹорҹинанын да һадисәсиндән ҝөрдүјүмүз кими, Јеһова һәмчинин бизә дәјәрли баҹы-гардашларымыз васитәсилә дајаг олур.

11. Исанын Јәһја 15:12, 13 ајәләриндәки сөзләри шаҝирдләрә неҹә көмәк етмишди? Нүмунә чәкин.

¹¹ Иса јер үзүндәки һәјатынын сон ҝеҹәси шаҝирдләринә бир-бириләрини севмәли олдуғуну хатырлатмышды. (Јәһја 15:12, 13 ајәләрини охујун.) О билирди ки, бу ҹүр фәдакар мәһәббәтин сајәсиндә онлар бирлији горујаҹаг вә бу дүнјанын нифрәтинә галиб ҝәләҹәкләр. Ҝәлин биринҹи әсрдә олан Салоники јығынҹағыны хатырлајаг. Јығынҹаг јаранан ҝүндән орадакы мәсиһиләр тәгибләрлә үзләширди. Амма онлар сәдагәтә вә мәһәббәтә даир ҝөзәл нүмунә гојдулар (1 Салон. 1:3, 6, 7). Булус онлары тәшвиг етмишди ки, мәһәббәт ҝөстәрмәкдә даһа да инкишаф етсинләр (1 Салон. 4:9, 10). Мәһәббәт сајәсиндә онлар гәмҝинләрә тәскинлик верәҹәк, зәифләрә дајаг олаҹагдылар (1 Салон. 5:14). Онлар Булусун  нәсиһәтинә ујғун даврандылар. Чүнки тәхминән бир ил сонра јаздығы икинҹи мәктубунда Булус демишди: «Һамынызын бир-биринә дујдуғу мәһәббәт ҝүнү-ҝүндән ҝүҹләнир» (2 Салон. 1:3—5). Бу мәсиһиләр мәһәббәтләри сајәсиндә чәтинликләрә вә тәгибләрә синә ҝәрдиләр.

12. Мүһарибә заманы бир өлкәдәки мәсиһиләр бир-биринә неҹә мәһәббәт ҝөстәрмишди?

¹² Ҝәлин мәгаләнин әввәлиндә ады чәкилән Данило гардашын вә јолдашынын башына ҝәләнләрә нәзәр салаг. Өлкәдә баш верән мүһарибә онларын шәһәрини дә ағушуна алмышды. Амма Данилоҝил јығынҹаглардан галмыр, тәблиғ ишиндә баҹардыглары гәдәр иштирак едирдиләр. Өз јемәкләрини диҝәр баҹы-гардашларла бөлүшүрдүләр. Бир ҝүн силаһлы әсҝәрләр Данилоҝилин евинә басгын етди. Данило дејир: «Онлар мәндән иманымдан дөнмәји тәләб етдиләр. Мән рәдд едәндә мәни дөјдүләр, башыма силаһ дирәдиләр, ҝетмәмишдән габаг һәдәләјиб дедиләр ки, “нөвбәти дәфә ҝәләндә арвадыны зорлајаҹағыг”. Баҹы-гардашларымыз дәрһал бизи гатарла башга шәһәрә јола салды. Онларын бу мәһәббәтини һеч вахт унутмарам. Јени шәһәрдәки баҹы-гардашлар бизи әрзагла тәмин етдиләр, мәнә иш вә ев тапмаға көмәк етдиләр. Бунун сајәсиндә биз дә мүһарибә әразисиндән гачан диҝәр баҹы-гардашлара сығынаҹаг тапмаға көмәк едә билдик». Бу кими һадисәләр ҝөстәрир ки, нифрәтә туш ҝәләркән мәсиһи мәһәббәти дөзүмлү олмаға көмәк едә биләр.

13. Мүгәддәс руһ дөзүмлү олмаға неҹә көмәк едир?

¹³ Иса давамчыларына демишди ки, дүшмәнләрини севсинләр (Мәт. 5:44, 45). Бәс бу асандыр? Һеч дә јох. Амма Аллаһын мүгәддәс руһунун көмәји илә мүмкүндүр. Мүгәддәс руһун бәһрәсинә мәһәббәтлә јанашы, сәбир, хејирхаһлыг, мүлајимлик вә өзүнә һаким олмаг дахилдир (Гал. 5:22, 23). Бу хүсусијјәтләр нифрәтин гаршысында дөзүмлү олмаға көмәк едир. Бир чохларынын артыг һәгигәтә гаршы чыхмамасына сәбәб мәһз һәјат јолдашынын, ушағынын вә ја гоншусунун бу кими илаһи хүсусијјәтләри әкс етдирмәси олуб. Һәтта онларын арасындан бир чоху бизим баҹы-гардашымыз олуб. Буна ҝөрә дә Јеһоваја хидмәт етдијиниз үчүн сизә нифрәт едәнләри севмәк чәтиндирсә, Јеһовадан мүгәддәс руһ диләјин (Лука 11:13). Тамамилә  әмин олун ки, Јеһованын бујурдуғу кими давранмаг һәмишә ән јахшы нәтиҹәни верир (Мәс. 3:5—7).

14, 15. Ромалылара 12:17—21 ајәләри Јасминә әринә мәһәббәт ҝөстәрмәјә неҹә көмәк етди?

¹⁴ Ҝәлин Јахын Шәргдә јашајан Јасмин баҹынын нүмунәсинә бахаг. О, Јеһованын Шаһиди оланда әри дүшүндү ки, онун башыны гатыблар вә ону бу јолдан чәкиндирмәк үчүн һәр үсула әл атырды. Јолдашы Јасмини тәһгир едирди, һәтта гоһумларына, кешишә вә ҹиндара демишди ки, онун ҝөзүнү горхутсунлар вә аиләсини дағытмагда ҝүнаһландырсынлар. Һәтта әри јығынҹаг вахты ҝәлиб, гышгыра-гышгыра баҹы-гардашлары тәһгир етмишди! Белә кобуд рәфтара мәруз галан Јасминин ҝөзүнүн јашы гурумурду.

¹⁵ Јығынҹагдакы баҹы-гардашлар ону тәсәлли едир, мөһкәмләндирирди. Ағсаггаллар она Ромалылара 12:17—21 ајәләриндә јазыланлара ујғун давранмағы төвсијә етдиләр. (Ајәләри охујун.) Јасмин дејир: «Бу, чох чәтин иди. Амма мән Јеһовадан көмәк истәдим. Мүгәддәс Китабда јазыланлара ујғун давранмаг үчүн әлимдән ҝәләни етдим. Әрим гәсдән мәтбәхә торпаг төкүб чиркләндирәндә ораны тәмизләјирдим, мәни тәһгир едәндә мүлајим ҹаваб верирдим, хәстәләнәндә гајғысына галырдым».

16, 17. Јасминин нүмунәсиндән нә өјрәндиниз?

¹⁶ Јасминин әринә мәһәббәт ҝөстәрмәси бәһрәсиз галмады. О дејир: «Әрим мәнә даһа чох етибар етмәјә башлады, чүнки билир ки, мән һеч вахт јалан данышмырам. Инди дин һаггында сөһбәт дүшәндә мәнә һөрмәтлә гулаг асыр, биз разылыға ҝәлдик ки, евдә сөз-сөһбәт јаратмајаг. Инди о өзү мәни јығынҹаға ҝетмәјә тәшвиг едир. Аиләмиздә аб-һава тамамилә дәјишиб. Биз чох меһрибаныг. Үмид едирәм ки, бир ҝүн әрим дә Јеһоваја јахынлашмаг истәјәҹәк вә биз бирликдә Она ибадәт едәҹәјик».

¹⁷ Јасминин нүмунәсиндән ҝөрүрүк ки, мәһәббәт «һәр шејә гатлашыр,.. һәр шејә үмид едир, һәр шејә дөзүр» (1 Кор. 13:4, 7). Нифрәт ҝүҹлү вә јаралајыҹы ола биләр, амма мәһәббәт даһа гүдрәтлидир. Мәһәббәт үрәкләри фәтһ едир. Јеһова да буну ҝөрәндә чох севинир. Амма һәр шејә рәғмән, кимләрсә бизә нифрәт едирсә, биз јенә дә хошбәхт ола биләрик.

18. Нифрәтә рәғмән, нәјә ҝөрә хошбәхтик?

¹⁸ Иса демишди: «[Инсанлар] сизә нифрәт  едәндә... сиз неҹә дә хошбәхтсиниз» (Лука 6:22). Нифрәтә туш ҝәлмәк бизә хош дејил, бундан зөвг алмырыг. Хошбәхт олмағымызын сәбәбләри башгадыр. Илк нөвбәдә, дөзүм ҝөстәрәндә Јеһованын разылығыны газанырыг (1 Бут. 4:13, 14). Икинҹиси, иманымыз сафлашыр вә даһа да ҝүҹләнир (1 Бут. 1:7). Үчүнҹүсү исә дөзүм ҝөстәрдијимиз үчүн мөһтәшәм мүкафат — әбәди һәјат мүкафатыны алаҹағыг (Ром. 2:6, 7).

19. Һәвариләр нәјә ҝөрә хошбәхт идиләр?

¹⁹ Исанын дирилмәсиндән чох кечмәмиш һәвариләр онун дедији хошбәхтлији јашадылар. Дөјүлсәләр дә, онлара даһа тәблиғ етмәмәк әмр олунса да, севинирдиләр. Нәјә ҝөрә? Чүнки «Исанын ады наминә тәһгирә лајиг» ҝөрүлмүшдүләр (Һәв. 5:40—42). Ағаларына мәһәббәт дүшмәнин нифрәтинә туш ҝәлмәк горхусундан даһа ҝүҹлү иди. Онлар мәһәббәтләрини мүждәни «дурмадан» тәблиғ етмәклә ҝөстәрдиләр. Бу ҝүн дә диндашларымыз чәтинликләрә рәғмән, сәдагәтлә хидмәт едир. Онлар билир ки, Јеһова Онун адына ҝөстәрдикләри мәһәббәти вә чәкдикләри зәһмәти унутмајаҹаг (Ибр. 6:10).

20. Нөвбәти мәгаләдә нә һагда данышаҹағыг?

²⁰ Нә гәдәр ки Шејтанын бу дүнјасы мөвҹуддур, дүнја бизә нифрәт едәҹәк (Јәһ. 15:19). Амма биз горхуја гапылмамалыјыг. Нөвбәти мәгаләдән өјрәнәҹәјимиз кими, Јеһова садиг хидмәтчиләрини «мөһкәмләндирәҹәк вә... горујаҹаг» (2 Салон. 3:3). Она ҝөрә дә ҝәлин бундан сонра да Јеһованы, диндашларымызы, һәтта дүшмәнләримизи севәк. Белә етсәк, арамыздакы бирлији горујаҹағыг, руһән мөһкәм олаҹағыг, Јеһованын адыны шәрәфләндирәҹәјик вә мәһәббәтин нифрәтдән даһа гүдрәтли олдуғуну сүбут едәҹәјик.