1. Me ren Mateus 24:9, pwata itá ese ámáirú ngenikich ika chón ei fénúfan ra oputakich?

JIOWA a férikich pwe sipwe pwári tong me meefi tongach. Ina minne, atun emén a oputakich, sia meefi letipengaw me eli pwal mwo nge niwokkus. Áwewe chék, emén Chón Kraist itan Georgina, mi nóm Iurop, a erá: “Atun a 14 ieri, inei we a oputaei pokiten ua angang ngeni Jiowa. Ua meefi pwe ese wor tongei me ua poputá le tipemwaramwar ika ngang emén aramas mi múrinné.” * Emén Chón Kraist mwán itan Danylo a makkeei: “Lupwen ekkewe soufiu ra éfélúwei, turunufasaei, me eniwaei pokiten ngang emén Chón Pwáraatá Jiowa, ua niwokkus me meefi ássáwei.” Sia fókkun letipechou lupwen aramas ra oputakich, nge ese ámáirú ngenikich ena. Jesus a fen oesini pwe sipwe kúna koput.​—Álleani Mateus 24:9.

2-3. Pwata néún Jesus kewe chón káé ra kúna koput?

² Chón ei fénúfan ra oputa néún Jesus kewe chón káé. Pwata? Pokiten usun chék Jesus, sise “pop seni ei fanüfan.” (Joh. 15:17-19) Pokiten ena, sise fel ngeni ekkewe mwúún aramas are ekkewe mettóch mi esissileretá, nge sia chúen súféliti ar nemenem. Sia fel ngeni Jiowa chék. Sia penaatá án Kot pwúúng le nemeni aramas, ewe pwúúng Satan me “mwirimwirin” kewe ra fókkun achocho le ú ngeni. (Ken. 3:1-5, 15) Sia afalafala pwe Mwúún Kot we, ina chék án aramas we ápilúkúlúk, me ekiseló chék ena Mwú epwe nieló meinisin chókkana mi ú ngeni. (Tan. 2:44; Pwär. 19:19-21) Ina eú pwóróus allim ngeni chókkewe mi tipetekison, nge pwóróusongaw ngeni chókkewe mi ngaw.​—Kölf. 37:10, 11.

 ³ Sia pwal kúna koput pokiten sia álleasochisi án Kot kewe allúk. Minne Kot a apasa usun met mi pwúng me met mi mwáál a fókkun sókko seni minne chón ei fénúfan ra apasa usun met mi pwúng me met mi mwáál. Áwewe chék, chómmóng aramas iei ra tipeeú ngeni féffér mi fókkun limengaw mi usun féfférún chókkewe Kot a nireló me Sotom me Komora! (Jut. 7) Pokiten sia álleasochisi án Paipel kewe allúk usun ekkena sókkun féffér, chómmóng aramas ra turunufasekich me erá pwe kich sia lifilifil aramas.​—1 Pet. 4:3, 4.

4. Ikkefa ekkewe napanap epwe apéchékkúlakich atun aramas ra oputakich?

⁴ Met a tongeni álisikich le likiitú atun aramas ra oputakich me turunufasekich? A lamot ach sipwe fókkun lúkú pwe Jiowa epwe álisikich. Ach lúkú a usun eú eppetin maun mi tongeni “kunu ngeni ekewe föün esefich mi pulopulen ekkei seni ewe Eman mi Ngau.” (Ef. 6:16) Nge ese chék naf lúkú. A pwal lamot ngenikich tong. Pwata? Pokiten tong “esap koum.” A engiló fán mettóch meinisin mi áweires. (1 Kor. 13:4-7, 13) Iei, sipwe ppii ifa usun ach tongei Jiowa, tongei pwiich kewe, me pwal mwo nge ach tongei chón oputach kewe epwe álisikich le likiitú fán koput.

5. Ifa usun án Jesus tongei Seman we a apéchékkúla?

⁵ Lón ewe pwinin me mwen án chón oputa Jesus repwele nieló, a ereni néún kewe chón káé mi tuppwél: “Üa echeni Semei. Ina popun ngang üa föri meinisin mine i a allük ngeniei.” (Joh. 14:31) Án Jesus tongei Jiowa a apéchékkúla le likiitú fán ekkewe weires epwele kúna. Ach tongei Jiowa a pwal tongeni álisikich.

6. Me ren Rom 5:3-5, met meefien néún Jiowa kewe aramas usun ar likiitú fán koput seni chón ei fénúfan?

⁶ Tong ngeni Kot a fen ákkálisi néún kewe aramas le likiitú fán riáfféúmwáál. Áwewe chék, atun án chón Jus we kapwúng tekia a allúkú án ekkewe aposel resap afalafal, ar tongei Kot a amwékútúúr le ‘aleasochisi Kot lap seni ar aleasochisi aramas.’ (Föf. 5:29; 1 Joh. 5:3) Ena sókkun tong ngeni Kot mi péchékkúl a pwal álisi pwiich kewe mi kúna riáfféúmwáál seni ekkewe mwú mi kirikiringaw me péchékkúl, ar repwe akkamwéchú ar tuppwél. Lupwen chón ei fénúfan ra oputakich, sise lichippúng, nge sia pwapwa.​—Föf. 5:41; Álleani Rom 5:3-5.

7. Met sipwe féri atun chón ach famili ra ú ngenikich?

⁷ Atun chón ach famili ra ú ngenikich, eli ina ewe sóssót mi kon áweires sia tongeni likiitú fan. Atun sia poputá le etiwa ewe enlet, ekkóch chón ach famili eli repwe ekieki pwe sia fen tupuló. Eli ekkóch me leir repwe ekieki pwe sia umwes. (Apépé ngeni Markus 3:21.) Repwe pwal mwo nge tongeni eriáfféwúmwáálikich. Ena sókkun koput itá esap ámáirú ngenikich. Jesus a erá: “Ekewe chon oputok repwe seni püsin chon om famili.” (Mat. 10:36) Pwúngún, ese lifilifil met aramasach kewe ra ekieki usuch, nge sisap oputer. Iwe nge, atun a péchékkúleló ach tongei Jiowa, a pwal péchékkúleló ach tongei aramas. (Mat. 22:37-39) Nge sisap fókkun úkútiw le álleasochisi án Kot kewe allúk me kapasen emmwen lón ewe Paipel ren chék ach sipwe apwapwaai aramas.

8-9. Met a álisi emén Chón Kraist fépwúl le úppós fán watteen koput?

⁸ Georgina, ewe mi fen mak pwóróusan me mwan, a tufichin úppós fán watteen koput seni inan we. Georgina a apasa: “Ám me inei we aua poputá le káé Paipel ren Chón  Pwáraatá. Nge wonu maram mwirin, atun ua mochen fiti ekkewe mwich, inei we a poputá le ú ngeniei. Ua kúna pwe a chiechi ngeni ekkewe chón rikiló, me a eáni ngeniei ar kewe kapasen tipimwáál. A kan pwal turunufasaei, weiti mékúrei, fiiei chiorei, me péútaaló nei kewe puk. Ua papatais mwirin an a 15 ieri. Inei we a sótun aúkaeitiw seni ai angang ngeni Jiowa ren an onómuei lón eú imw, imwen ekkewe teenage mi wor ar osukosuk, ekkóch me leir ra angei drugs me atai allúk. Epwe ákkáeúin áweires án emén epwe likiitú fán eú koput ika a popu seni emén itá úrúrún epwe tongei me chúngú.”

⁹ Ifa usun Georgina a likiitú? A erá: “Lón ewe rán inei we a ú ngeniei, ua kerán chék áwesi le álleani unusen ewe Paipel. Iwe, iei ua fókkun lúkú pwe ua fen kúna ewe enlet, me ua fókkun ririéch ngeni Jiowa. Ua kan ikkiótek ngeni me a aúselingaei. Lón ewe atun ua nóm lón ena imw, emén Chón Kraist fefin a etiwaei ngeni imwan we me ua fiti le káé Paipel. Lón ena atun, ua péchékkúletá ren pwiich kewe lón ewe Leenien Mwich. Ra ámmeef ngeniei pwe ngang chón ar famili. Ua pwisin kúna pwe Jiowa a péchékkúl seni chón ú ngenikich, ese lifilifil ika iir ié.”

10. Met sia tongeni lúkú pwe ach we Kot Jiowa epwe féri fansoun meinisin?

¹⁰ Aposel Paulus a makkeei pwe ese wor och mettóch a tongeni “aimwüfesenikich seni än Kot we chen mi torikich lon Kraist Jesus ach Samol.” (Rom 8:38, 39) Inaamwo ika sia kúna riáfféú ren och fansoun, nge Jiowa epwe chék nónnóm rech pwe epwe oururu me apéchékkúlakich. Pwóróusen Georgina a áiti ngenikich pwe Jiowa a pwal álisikich ren ach we famili lón pekin ngún mi fókkun aúchea.

11. Ifa usun ewe tong Jesus a áweweei usun lón Johannes 15:12, 13 a álisi néún kewe chón káé? Apwóróusa eú pwóróus.

¹¹ Lón ewe pwinin me mwen án Jesus epwele máló, a áchema ngeni néún kewe chón káé ar repwe tongfengen. (Álleani Johannes 15:12, 13.) A silei pwe ewe sókkun tong mi pennúkúóló pwisin mochenin, epwe álisiir le tipeeúfengen me likiitú fán án chón ei fénúfan koput. Ekieki pwóróusen ewe mwichefel lón Tesalonika. Seni ewe atun a poputá, chón lón ena mwichefel ra kúna riáfféúmwáál. Nge pwiich kana ra wiliti leenien áppirú mi múrinné ren ar tuppwél me tong. (1 Tes. 1:3,  6, 7) Paulus a peseer ar repwe sópweló le pwári tong, repwe pwal mwo nge “alapala.” (1 Tes. 4:9, 10) Tong epwe amwékútúúr le apéchékkúla ekkewe mi letipechou me álisi ekkewe mi apwangapwang. (1 Tes. 5:14) Ra álleasochisi án Paulus kana kapasen emmwen, pún lón néún we arúúachéén taropwe, a makkeei ina epwe mwirin eú ier, a tongeni ereniir: “Ämi chen lefilemi a fokun lapalapala.” (2 Tes. 1:3-5) Ar tong a álisiir le likiitú fán weires me riáfféúmwáál.

12. Ifa usun pwiich kewe lón eú fénú ra pwári ar tong lefiler atun fansoun maun?

¹² Ekieki pwóróusen Danylo me pwúlúwan we, mi mak me mwan. Atun ewe maun a tori sópwur we, ra sópweló le fiti ekkewe mwich, afalafal úkúkún ar tufich, me amwéngééni chiener kewe Chón Kraist ener mi wor rer. Nge eú rán, ekkewe soufiu ra pwere ngeni Danylo. Danylo a erá: “Ra ereniei pwe upwe fangetááni ai lúkú. Lupwen ua ereniir pwe usap, ra awataei me pwomwen pekiei me peki asen chamwei. Me mwen ar ló seniei, ra eniwaei me erá pwe repwe liwin me reipei pwúlúwei we. Nge pwiich kewe ra mwittir atétákem wóón efóch train pwe aupwe ló ngeni pwal eú sóópw. Use fókkun ménúki án pwiich kana mi áchengicheng tong. Nge atun aua wareiti ewe mineféén sóópw, pwiich kewe me ikena ra awora enem mwéngé me álisikem le kút ai angang me leeniem! Iwe pokiten ena, aua tufichin eleenia pwal ekkóch pwiich kewe mi sú seni leenier mi fis maun ie.” Ekkena pwóróus ra áiti ngenikich pwe án Chón Kraist tong a tongeni álisikich le likiitú fán koput.

13. Ifa usun ewe ngún mi fel a álisikich le likiitú lón ach angang ngeni Jiowa pwal mwo nge fán án aramas oputakich?

¹³ Jesus a ereni néún kewe chón káé ar repwe tongei chón oputer. (Mat. 5:44, 45) Itá mi mecheres ach sipwe féri? Aapw! Nge a tufich ren álillisin án Kot we ngún mi fel. Tong a kapachelong lón uwaan án Kot we ngún mi fel, pwal mosonottam, kirekiréch, mosonoson, me nemenifichi pwisinkich. (Kal. 5:22, 23) Ekkena napanap ra álisikich le likiitú fán koput. Chómmóng aramas ra úkútiw le ú ngenikich pokiten pwúlúwer kewe Chón Pwáraatá, are néúr kewe, are chón óruur kewe ra pwári napanapen Kot kana. Me chómmóng me leir ra pwal mwo nge wiliti chiechiach mi áchengicheng lón ewe enlet. Iwe ika a weires  ngonuk óm kopwe tongei chón oput en pokiten chék ka angang ngeni Jiowa, kopwe tingorei Jiowa an we ngún mi fel. (Luk. 11:13) Me kopwe unusen lúkú pwe óm álleasochisi Kot, ina met mi múrinné fansoun meinisin.​—SalF. 3:5-7.

14-15. Ifa usun Rom 12:17-21 a álisi Yasmeen le pwári tong ngeni pwúlúwan we inaamwo ika a fókkun áweiresi?

¹⁴ Ekieki usun pwóróusen Yasmeen, mi nóm Middle East. Atun a wiliti emén Chón Pwáraatá Jiowa, pwúlúwan we a ekieki pwe a fen tupuló, me a sótun pinei seni an angang ngeni Kot. A turunufasa me pesei aramasan kewe me pwal emén néúwisin lamalam me emén sourong ar repwe eniwokkusu, me tipi ngeni pwe a atai ar famili. Pwúlúwan we a pwal mwo nge etto chúwérúwér ngeni pwiich kewe lón eú ar mwich! Fán chómmóng Yasmeen a kan kechiw pokiten féfféringawen pwúlúwan na.

¹⁵ Chón án Yasmeen we famili lón pekin ngún ra oururu me apéchékkúla lón ewe Leenien Mwich. Ekkewe mwán mi ásimaw ra pese ngeni an epwe apwénúetá alon Rom 12:17-21. (Álleani.) Yasmeen a erá: “A weires. Nge ua tingorei Jiowa an epwe álisiei, me ua achocho le apwénúetá met ewe Paipel a apasa. Ina popun, lupwen pwúlúwei we a mammanelóng pwúl lón ewe kitchen, ua limeti. Atun a ákkápii ei, ua chék pélúweni fán kinamwe. Me atun a semmwen, ua túmúnú.”

16-17. Met ka káé seni pwóróusen Yasmeen?

¹⁶ Jiowa a asopwéchú Yasmeen pokiten a chék tottongei pwúlúwan we. A erá: “Pwúlúwei we a poputá le lúkúlúkúei pokiten a silei pwe upwe wenechar ngeni fansoun meinisin. A poputá le aúseling ngeniei fán súfél atun aua fósfengen usun lamalam, me a tipeeú ngeni an epwe awora kinamwe lón ám famili. Iei a kan ereniei pwe upwe pwapwaiti ekkewe mwich. Manawem a fókkun siwililó, me aua enletin kinamwe. Ua áneánei pwe pwúlúwei we epwe etiwa ewe enlet seni letipan me fitiei le angang ngeni Jiowa.”

¹⁷ Pwóróusen Yasmeen a áiti ngenikich pwe tong “a engila fän mettoch meinisin, . . . a apilüküni meinisin, a tipeppos fän mettoch meinisin.” (1 Kor. 13:4, 7) Tong a fókkun péchékkúl lap seni koput. Ika sia tongei aramas, eli epwe siwil meefier usuch me meefier usun Jiowa. Iwe, epwe apwapwaai Jiowa. Inaamwo ika chón ú ngenikich ra sópweló le oputakich, nge sia chúen tongeni pwapwa. Ifa usun?

18. Pwata sia tongeni pwapwa lupwen sia kúna koput?

¹⁸ Jesus a erá: “Oua feiöch are aramas ra oputakemi.” (Luk. 6:22) Sise filatá ach sipwe kúna koput. Sise pwapwa ren án aramas eriáfféwúmwáálikich pokiten ach lúkú. Iwe, pwata sia tongeni pwapwa lupwen sia kúna koput? Ekieki ekkeei úlúngát popun. Áeúin, Kot a pwapwa rech lupwen sia likiitú. (1 Pet. 4:13, 14) Oruuan, a lapóló aúchean ach lúkú me a péchékkúleló. (1 Pet. 1:7) Me aúlúngátin, sipwe angei ewe feiéch mi fókkun aúchea, ina ewe manaw esemuch.​—Rom 2:6, 7.

19. Pwata ekkewe aposel ra pwapwa mwirin ar kúna kawet?

¹⁹ Ekiseló mwirin án Jesus manawsefál, ekkewe aposel ra kúna ewe pwapwa a fós usun. Mwirin ar kúna kawet me a allúk ngeniir pwe resap chúen afalafal, ra pwapwa. Pwata? “Pun ra tongeni tolong lon riaföü me itengau fän iten Jesus.” (Föf. 5:40-42) Ra tongei néúr we Masta lap seni ar niwokkusiti chón oputer. Me ra pwári ar tong ren ar sóssópweló le esilefetálei ewe kapas allim. Chómmóng pwiich kewe lón ei fansoun ra sópweló le tuppwél lón ar angang ngeni Jiowa fán weires. Ra silei pwe Jiowa esap ménúki ar angang me ewe tong ra pwári fán itan.​—Ipru 6:10.

20. Met sipwe káé lón en lesen mwirin ei?

²⁰ Chón ei fénúfan repwe oputakich tori muchúlóón ei ótót. (Joh. 15:19) Nge ese lamot ach sipwe niwokkus. Usun met sipwele kúna lón en lesen mwirin ei pwe Jiowa ‘epwe apöchöküla o tümwünü’ néún kewe mi tuppwél. (2 Tes. 3:3) Ina minne, sipwe sópweló le tongei Jiowa, tongei pwiich kewe me pwal mwo nge chón oputach kewe. Atun sia apwénúetá ena kapasen emmwen, epwe chék wokkor ach tipeeú me epwe chék péppéchékkúl ach lúkú, sipwe elingaaló Jiowa, me ánnetatá pwe tong a kon péchékkúl lap seni koput.