1. Mutindu Matayo 24:9 ke monisa yo, sambu na nki beto fwete yituka ve ntangu bantu ya nsi-ntoto ke menga beto?

YEHOWA gangaka beto sambu beto zolana. Yo yina kana muntu mosi ke menga beto, beto ke waka mpasi to beto lenda wa boma. Mu mbandu, mpangi Georgina yina ke zingaka na Eropa ke tuba nde: “Ntangu mono vandaka ti bamvula 14, mama mengaka mono sambu mona vandaka kusadila Yehowa. Mono monaka nde bo me losa mono mpi mono yantikaka kuyindula nde mono vandaka ve muntu ya mbote.” * Mpangi Danylo ke tuba nde: “Ntangu basoda kangaka mono, fingaka mono mpi bo niokulaka mono sambu mono kele Mbangi ya Yehowa, mono waka boma mingi mpi mono monaka nde mono kele mfunu ve.” Yo ke salaka beto mpasi mingi ntangu bantu ke mengaka beto kansi yo ke yitukisaka beto ve. Yezu tubaka nde bantu ta menga beto.—Tanga Matayo 24:9.

2-3. Sambu na nki bantu ke mengaka balongoki ya Yezu?

² Bantu ya nsi-ntoto ke mengaka balongoki Yezu. Sambu na nki? ‘Sambu beto kele ve bantu ya nsi-ntoto’ bonso Yezu. (Yoa. 15:17-19) Ata beto ke zitisaka bamfumu ya luyalu, beto ke buyaka kusambila bo to bima na bo. Beto ke sambilaka kaka Yehowa. Beto ke ndimaka nde Nzambi muntu kele ti nswa ya kuyala bantu kansi Satana ti ‘bantu’ na yandi ke tubaka nde Nzambi kele ve ti nswa ya kuyala bantu. (Kuy. 3:1-5, 15) Beto ke samunaka nde kaka Kimfumu ya Nzambi mpamba ta manisa bampasi ya bantu mpi nde ntama mingi ve Kimfumu yango ta fwa bantu yonso yina ke teleminaka yo. (Dan. 2:44; Kus. 19:19-21) Yo ke vandaka nsangu ya mbote sambu na bantu ya kudikulumusa kansi sambu na bantu ya mbi, yo ke vandaka nsangu ya mbi.—Nk. 37:10, 11.

 ³ Bo ke mengaka beto diaka sambu beto ke lemfukilaka bansiku ya Nzambi. Bansiku ya Nzambi kele ya kuswaswana kibeni ti bikalulu ya bantu ya nsi-ntoto. Mu mbandu, bubu yai bantu mingi ke salaka mansoni mutindu mosi ti yina bantu ya Sodome ti Gomore salaka mpi Nzambi fwaka bo. (Yude 7) Sambu beto ke zitisaka minsiku ya Biblia, bantu mingi ke vwezaka beto mpi ke tubaka nde beto kele makambu ngolo.—1 Pie. 4:3, 4.

4. Inki bikalulu ke sadisaka beto ntangu bantu ke mengaka beto?

⁴ Inki lenda sadisa beto na kukanga ntima ntangu bantu ke menga beto mpi ke finga beto? Beto fwete vanda ti lukwikilu ya ngolo mpi kundima nde Yehowa ta sadisa beto. Bonso kitaninu, lukwikilu ta sadisa beto na “kufwa batolo-tolo yonso ya tiya ya muntu ya mbi.” (Baef. 6:16) Katula lukwikilu, beto fwete vanda diaka ti kima ya nkaka. Beto fwete vanda ti zola. Sambu na nki? Sambu zola “ke waka makasi ve.” Yo ke fikaka mpi yo ke kangaka ntima na mambu yonso ya mpasi. (1 Bak. 13:4-7, 13) Beto tala mutindu zola sambu na Yehowa, zola sambu na bampangi na beto Bakristu mpi zola sambu na bambeni na beto ke sadisaka beto na kukanga ntima ntangu bantu ke menga beto.

5. Zola ya Yezu sambu na Tata na yandi sadisaka yandi na kusala nki?

⁵ Na mpimpa ya kilumbu yina na ntwala nde bambeni ya Yezu kufwa yandi, Yezu songaka balongoki na yandi ya kwikama nde: “Mono ke zolaka Tata, [yo yina] mono ke sala mutindu Tata songaka mono na kusala.” (Yoa. 14:31) Zola ya Yezu sambu na Yehowa sadisaka yandi na kukanga ntima na bampasi ya ngolo yina yandi kutanaka ti yo. Zola na beto sambu na Yehowa ta sadisa beto mpi na kusala bonso Yezu.

6. Mutindu Baroma 5:3-5 ke monisa yo, nki mutindu bansadi ya Yehowa ke waka ntangu bantu ya nsi-ntoto ke menga bo?

⁶ Zola sambu na Nzambi ke sadisaka ntangu yonso bansadi ya Yehowa na kukanga ntima na bambangika. Mu mbandu ntangu tribinale ya nene ya Bayuda songaka bantumwa na kusamuna diaka ve, zola sambu na Nzambi pusaka bo na ‘kulemfukila Nzambi bonso mfumu na kisika ya kulemfukila bantu.’ (Bis. 5:29; 1 Yoa. 5:3) Zola ya ngolo sambu na Nzambi ke sadisa mpi bampangi na beto yina bamfumu ya nku ya baluyalu ke niokula sambu bo kele ya kwikama na Yehowa. Ntangu bantu ya nsi-ntoto ke mengaka beto, beto ke lembaka ve nitu kansi beto ke vandaka na kiese.—Bis. 5:41; tanga Baroma 5:3-5.

7. Inki beto fwete sala ntangu bantu ya dibuta na beto ke bangika beto?

⁷ Ntangu bantu ya dibuta na beto ke bangika beto yo lenda vanda mpasi mingi na kukanga ntima. Ntangu bo ke mona nde beto me yantika kulonguka mambu ya me tala Yehowa, bantu ya nkaka ya dibuta na beto lenda yindula nde beto me vila nzila. Bankaka lenda yindula nde beto me bela maladi ya kilawu. (Tala mpi Marko 3:21.) Nkutu bo lenda bangika beto ngolo kibeni. Mambu yai fwete yitukisa beto ve. Sambu Yezu tubaka nde: “Bambeni ya muntu ta vanda bantu ya nzo na yandi mosi.” (Mat. 10:36) Ata bantu ya dibuta na beto ke menga beto, beto fwete kumisa bo ve bambeni na beto. Mutindu zola na beto sambu na Yehowa ke yela, beto fwete landa mpi kuzola bantu. (Mat. 22:37-39) Kansi, beto ta fwa ve bansiku mpi minsiku ya Biblia sambu na kusepedisa bantu ya nkaka.

8-9. Inki sadisaka mpangi-nkento mosi na kubikala ya kwikama ata yandi kutanaka ti mbangika ya ngolo?

⁸ Mpangi Georgina, yina beto tubilaka na luyantiku bikalaka ya kwikama ata mama na yandi vandaka kubangika yandi ngolo. Yandi ke tuba nde: “Mono ti mama na mono yantikaka kulonguka Biblia ti Bambangi ya Yehowa kansi na nima ya bangonda 6 ntangu mono yantikaka kukwenda  na balukutakanu, mama yantikaka kubangika mono. Mono bakisaka nde yandi yantikaka kusolula ti baaposta mpi yandi kumaka kusonga mono mambu yina baaposta vandaka kusonga yandi. Yandi kumaka mpi kufinga mono, kubenda mono na nsuki, kufina mono na mungungu mpi kulosa mikanda na mono. Ntangu mono lungisaka bamvula 15, mono bakaka mbotika. Mama salaka yonso sambu mono yambula kusadila Yehowa. Yo yina, yandi nataka mono na nzo mosi yina bo ke sadisaka bana-bankento ya baleke yina ke belaka maladi ya ntu. Bankaka vandaka kunwa bima yina ke lawusaka mpi vandaka kusala mubulu. Yo ke vandaka mpasi na kukanga ntima na mbangika yina ke katuka na muntu yina fwete zola nge mpi fwete keba nge.”

⁹ Inki sadisaka Georgina na kukanga ntima? Yandi ke tuba nde: “Ntangu mama yantikaka kubangika mono, mono manisaka kutanga Biblia ya mvimba. Mono ndimaka kibeni nde mono me zwa kieleka mpi kinduku na mono ti Yehowa kumaka ngolo. Mono vandaka kusamba mingi mpi Yehowa vandaka kuwa. Ntangu mono vandaka kuzinga na nzo yina mama nataka mono, mpangi-nkento mosi nataka mono na nzo na yandi mpi beto vandaka kutanga Biblia ti yandi, kusala bansosa mpi kusosa mutindu ya kusadila mambu yina na luzingu na beto. Na ntangu yina, bampangi pesaka mono kikesa. Mono kumaka na dibuta ya bampangi. Mono bakisaka kibeni nde Yehowa kele ngolo kuluta bambeni na beto.”

10. Ata beto ke kutana ti bampasi, beto fwete ndima nde Yehowa ta sala nki?

¹⁰ Ntumwa Polo sonikaka nde ata kima mosi ve “ta kuka kukabula beto na zola ya Nzambi yina kele na Mfumu na beto Kristu Yezu.” (Bar. 8:38, 39) Ata beto lenda niokwama sambu na mwa ntangu, Yehowa ta vanda ntangu yonso na lweka na beto sambu na kupesa beto ngolo mpi kikesa. Mambu yina mpangi Georgina kutanaka ti yo ke monisa nde Yehowa ke sadisaka beto mpi na nzila ya bampangi na dibundu.

11. Inki mutindu zola yina Yezu tubilaka na Yoane 15:12, 13 sadisaka balongoki na yandi? Pesa mbandu.

¹¹ Na mpimpa yina na ntwala nde Yezu kufwa, yandi songaka balongoki na yandi na kuzolana. (Tanga Yoane 15:12, 13.) Yezu zabaka nde zola ya kuditambika ta sadisa balongoki na yandi na kuvanda na bumosi mpi na kukanga ntima ntangu bantu ya nsi-ntoto ke menga bo. Beto tadila mbandu ya bampangi ya dibundu ya Tesalonika. Ntangu dibundu yai kangukaka, bampangi kutanaka ti mbangika. Kansi bampangi pesaka mbandu ya mbote mutindu bo bikalaka ya kwikama  mpi bo vandaka ti zola. (1 Bate. 1:3, 6, 7) Polo siamisaka bo na kumonisa zola mpi “na kulanda kusala yo diaka mbote-mbote kibeni.” (1 Bate. 4:9, 10) Zola ta pusa bo na kulembika bampangi yina me lemba na mabanza mpi na kusadisa bayina me lemba. (1 Bate. 5:14) Bo sadilaka bandongisila ya Polo, sambu na mukanda na yandi ya zole yina yandi sonikaka mvula mosi na nima, yandi tubaka nde: “Zola yina beno yonso kele na yo sambu na bankaka ke kuma mingi.” (2 Bate. 1:3-5) Zola sadisaka bo na kukanga ntima na bampasi ya ngolo mpi na mbangika.

12. Na ntangu ya bitumba nki mutindu bampangi na insi mosi monisaka nde bo ke zolanaka?

¹² Beto tadila mambu yina mpangi Danylo ti nkento na yandi yina beto tubilaka na luyantiku kutanaka ti yo. Ata bitumba vandaka na mbanza yina bo vandaka kuzinga, bampangi landaka kukwenda na balukutakanu, kusamuna mpi kupesa bampangi ya nkaka madia. Kilumbu mosi basoda kwisaka na nzo ya Danylo mpi bo vandaka ti minduki. Mpangi Danylo ke tuba nde: “Bo songaka mono na kubuya nde mono kele diaka ve Mbangi ya Yehowa. Ntangu mono buyaka kusala yo, bo bulaka mono mpi bo tudilaka mono munduki na zulu ya ntu. Na ntwala nde bo kwenda, bo songaka mono nde bo ta kwisa kuladisa nkento na mono na kingolo-ngolo. Kansi bampangi tulaka beto nswalu na train mpi beto kwendaka na mbanza ya nkaka. Mono ta vilaka ve zola yina bampangi monisilaka beto. Ntangu beto kumaka na mbanza yina, bampangi pesaka beto madia, bo sadisaka mono na kuzwa kisalu mpi nzo. Beto yambaka mpi bampangi ya nkaka yina tinaka mbanza yina vandaka ti bitumba.” Mbandu yai ke monisa nde zola ya kimpangi ke sadisaka beto na kukanga ntima ntangu bo ke menga beto.

13. Inki mutindu mpeve santu ke sadisaka beto na kukanga ntima ata bantu ke menga beto sambu beto ke sadila Yehowa?

¹³ Yezu songaka balongoki na yandi na kuzola bambeni na bo. (Mat. 5:44, 45) Keti yo kele pete? Ve. Kansi mpeve santu ya Nzambi ta sadisa beto na kusala yo. Bikalulu ya mbuma ya mpeve ya Nzambi kele zola, ntima-nda, ntima ya mbote, mawete mpi kudiyala. (Bag. 5:22, 23) Bikalulu yai ke sadisaka beto na kukanga ntima ntangu bo ke menga beto. Bantu mingi me yambulaka kumenga beto sambu bakala to nkento to mwana to muntu yina ke zingaka pene-pene na bo ya kele Mbangi ya Yehowa ke monisaka bikalulu yai. Bantu mingi yina vandaka kumenga beto, me kumaka bampangi na beto Bakristu. Yo yina, kana nge  ke kuka ve kuzola bantu yina ke mengaka nge sambu nge kele Mbangi ya Yehowa, samba sambu Yehowa kupesa nge mpeve santu na yandi. (Luka 11:13) Ndima kibeni nde kulemfukila Yehowa ke vandaka ntangu yonso mbote kibeni.—Bing. 3:5-7.

14-15. Inki mutindu Baroma 12:17-21 sadisaka mpangi Yasmeen na kuzola bakala na yandi ata bakala na yandi vandaka kuniokula yandi ngolo kibeni?

¹⁴ Beto tadila mbandu ya mpangi Yasmeen yina ke zingaka na Moyen-Orient. Ntangu yandi kumaka Mbangi ya Yehowa, bakala na yandi yindulaka nde bo me kusa yandi mpi yandi sosaka kukanga yandi nzila na kusadila Nzambi. Bakala na yandi vandaka kufinga yandi mpi songaka bantu ya dibuta na yandi, mfumu mosi ya dibundu mpi ndoki mosi na kuniokula yandi mpi bakala na yandi tubaka nde yandi ke zola kupanza dibuta na yandi. Nkutu, kilumbu mosi na lukutakanu, bakala na yandi fingaka bampangi. Mpangi Yasmeen vandaka kudila mingi sambu bakala na yandi vandaka kuniokula yandi.

¹⁵ Na Nzo ya Kimfumu, bampangi lembikaka mpangi Yasmeen mpi pesaka yandi kikesa. Bankuluntu siamisaka yandi na kusadila mambu yina kele na Baroma 12:17-21. (Tanga.) Mpangi Yasmeen ke tuba nde: “Yo vandaka ve pete kansi mono sambaka Yehowa sambu yandi sadisa mono mpi mono salaka yonso sambu na kusadila mambu yina Biblia ke tubaka. Yo yina, ntangu bakala na mono vandaka kutula mvindu na nku yonso na kinkuku, mono vandaka kukatula yo. Ntangu yandi vandaka kufinga mono, mono vandaka kuvutula ve. Ntangu yandi belaka, mono sadisaka yandi.”

16-17. Inki dilongi nge me baka na mbandu ya mpangi Yasmeen?

¹⁶ Mpangi Yasmeen bakaka mambote mutindu yandi monisilaka bakala na yandi zola. Yandi ke tuba nde: “Bakala na mono kumaka kutudila mono ntima mingi sambu yandi zabaka nde mono ke tubaka kieleka ntangu yonso. Yandi me kumaka kuwidikila mono na luzitu yonso ntangu beto ke tubilaka mambu ya Nzambi mpi yandi me tulaka ngemba na nzo. Bubu yai yandi me kumaka kusiamisa mono na kukwenda na balukutakanu. Dibuta na beto me kumaka mbote mpi beto me kumaka kuzinga na ngemba. Mono ke ndima nde kilumbu kele bakala na mono ta ndima kieleka mpi mono ta sadila Yehowa ti yandi.”

¹⁷ Mbandu ya mpangi Yasmeen ke monisa nde zola “ke fikaka mambu yonso, . . . ke tulaka ntima na mambu yonso, ke kangaka ntima na mambu yonso.” (1 Bak. 13:4, 7) Kana beto ke monisila bantu ya nkaka zola, yo lenda sala nde bo soba mpi bo menga beto diaka ve. Kana beto  ke monisila bantu ya nkaka zola, yo ke sepedisaka Yehowa. Ata bambeni ke landa kumenga beto, beto lenda landa kuvanda na kiese. Inki mutindu?

18. Sambu na nki beto lenda vanda na kiese ntangu bantu ke menga beto?

¹⁸ Yezu tubaka nde: “Kiese na beno kana bantu ke menga beno.” (Luka 6:22) Beto ke zolaka ve nde bantu kumenga beto. Beto ke zolaka ve nde bantu kuniokula beto sambu na lukwikilu na beto. Ebuna sambu na nki beto lenda vanda na kiese ntangu bantu ke menga beto? Beto tadila bikuma tatu. Ya ntete, ntangu beto ke kangaka ntima ntangu bantu ke menga beto, beto ke sepedisaka Nzambi. (1 Pie. 4:13, 14) Ya zole, lukwikilu na beto ke kumaka ngolo kibeni. (1 Pie. 1:7) Ya tatu, beto ta baka lufutu mosi ya mfunu kibeni, luzingu ya mvula na mvula.—Bar. 2:6, 7.

19. Sambu na nki bantumwa vandaka na kiese ntangu bo vandaka kuniokula bo?

¹⁹ Ntangu fioti na nima ya lufutumuku ya Yezu, bantumwa waka kiese yina Yezu tubilaka. Ntangu bo niokulaka bo mpi bo songaka bo na kuyambula kusamuna, bo vandaka na kiese. Sambu na nki? “Sambu bo monaka nde bo me fwana nde bo pesa bo nsoni sambu na zina ya [Yezu].” (Bis. 5:40-42) Zola na bo sambu na Mfumu na bo, vandaka ngolo kibeni kuluta kuwa bambeni boma. Bo landaka kulonga nsangu ya mbote “kukonda kulemba” sambu na kumonisa zola na bo. Bubu yai mpi bampangi mingi ke landa kusadila Yehowa na kwikama yonso ata bo ke kutana ti bampasi. Bo ke zaba nde Yehowa ta vila ve kisalu na bo mpi zola na bo sambu na kisalu na yandi.—Baeb. 6:10.

20. Inki beto ta longuka na disolo ya ke landa?

²⁰ Mutindu beto ke zinga na nsi-ntoto yai ya mbi, bantu ta landa kumenga beto. (Yoa. 15:19) Kansi, beto fwete wa ve boma. Mutindu beto ta mona yo na disolo ya ke landa, Yehowa ‘ta pesa bansadi na yandi ya kwikama ngolo mpi ta tanina bo.’ (2 Bate. 3:3) Yo yina, beto landa kuzola Yehowa, bampangi na beto mpi bambeni na beto. Kana beto landa ndongisila yai, beto ta vanda na bumosi mpi lukwikilu na beto ta kuma ngolo. Beto ta kumisa Yehowa mpi beto ta monisa nde zola kele ngolo mingi kuluta mambu yina bantu ya ke mengaka beto ke salaka.