1. Ngo ma watwero wacone i kom omegiwa ma gitino?

WUN omege matino, wutye ki tic mapol ma wutwero timo i kacokke. Pol pa wun komwu yot dok wutye ki kero madwong. (Car. 20:29) Wutiyo tic matek me konyo omege ki lumege. Twero bedo ni itye ka kuro kare ma kibicimi me tic macalo lakony kor tic. Ento, gwok nyo itamo ni jo mukene gineni ni pud itidi tutwal nyo ni ngecci nok ma weko pe kitwero mini tic ma pire tek. Kadi bed ni pud itidi, tye jami mapol ma itwero timone kombeddi wek inong woro ki gen pa jo ma i kacokkewu.

2. Ngo ma wabinyamo i pwony man?

² I pwony man, wabinyamo lok madok i kom kwo pa Kabaka Daudi. Wabinyamo bene gin mutimme i kwo pa kabaka aryo me Juda, gin aye Aca ki Yekocapat. Wabinyamo pekki ma co magi gukato ki iye, gin ma gutimo me cobo pekki magi, ki gin ma omege matino gitwero pwonyo ki i lanengi.

3. I yo mene ma omege matino gitwero konyo kwede jo muteggi ma i kacokke?

³ I kare ma Daudi pud awobi matidi, en opwonyo diro tic ma jo mukene gineno calo twero bedo me kony. Onen ka maleng ni en onongo tye ki wat maber ki Jehovah. En bene otiyo matek me doko lago wer ma ladiro. Dok en otiyo  ki dirone meno me konyo Caulo, Kabaka ma Jehovah ocimo. (1 Cam. 16:16, 23) Wun jo matino, tika wutye ki diro mo ma twero konyo jo me kacokkewu? Pol pa wun wutye ki diro mo olo. Me labolle, twero bedo ni ineno ni pol pa jo muteggi gibedo ki pwoc madit adada ka kinyutigi kit me tic ki tabulet, cim cing, nyo kompiutagi me kwan pigi kengi nyo me yubbe pi cokke. Itwero konyogi pien in itye ki ngec i kom tet manyen magi.

4. Calo Daudi, omege ma gitino omyero gudong kit ango? (Nen cal ma tye i pok ngeye.)

⁴ I kwone me nino ducu, Daudi onyuto ni etye lagen. Me labolle, i kare ma en pud awobi matidi, en otute matek me gwoko romi pa wonne. Tic meno oketo kwone ka mading. Lacen Daudi otito ki Kabaka  Caulo ni: “Ladit, abedo ka kwayo romi pa wora. Ka yam labwor mo obino, nyo nguu mukene, ce omako latin romo mo ki i kin romiwa, aryemo kore, ci agoyo, alaro latin romo, akwanyo woko ki i doge.” (1 Cam. 17:34, 35) Daudi onongo ngeyo ni etye ki tic me gwoko romi, dok en otiyo matek me gwokogi. Omege matino gitwero lubo lanen pa Daudi ka gitiyo matek me cobo tic mo keken ma kiminigi maber.

5. Ma lubbe ki Jabuli 25:14, gin ma pire tek loyo ma omege ma gitino gitwero timo obedo ngo?

⁵ I kare ma Daudi pud tidi, en odongo wat macok ki Jehovah. Watte ki Jehovah onongo obedo gin ma pire tek bote loyo tekcwinye nyo dirone me goyo opuk. Jehovah obedo Lubanga pa Daudi ki dok Lareme macok adada. (Kwan Jabuli 25:14.) Wun omege matino, gin maber loyo ma wutwero timo aye me dongo wat macok ki Jehovah. Ka wutimo meno, ci wubinongo tic mapol i kacokke.

6. Tam marac ango ma jo mukene onongo gitye kwede i kom Daudi?

⁶ Peko acel ma Daudi obedo kwede aye ni jo mogo onongo ginene calo en pud tidi ma pe twero cobo ticce. Me labolle, i kare ma Daudi odyere me lweny ki Goliac, Kabaka Caulo otemme me genge kun wacci: “In pud latin awobi.” (1 Cam. 17:31-33) Con kong, omin Daudi kikome obedo ki tam ni en pe twero cobo ticce maber. (1 Cam. 17:26-30) Ento, Jehovah onongo pe neno Daudi calo ngat matidi tutwal ma pe twero cobo ticce kakare. En  onongo ngeyo Daudi maber adada. Dok pien Daudi ojenge i kom Jehovah, en obedo ki kero me neko Goliac.​—1 Cam. 17:45, 48-51.

7. Pwony ango ma itwero nongo ki bot Daudi?

⁷ Pwony ango ma watwero nongo ki i labol pa Daudi? Wapwonyo ni omyero wabed jo ma gidiyo cwinygi. Twero tero kare ki jo ma onongo gingeyi i kare ma pud itidi me ye ni dong idoko dano madit. Itwero bedo ki gen ni Jehovah pe keto cwinye i kom kit ma inen kwede ki woko keken. En ngeyi maber adada dok ngeyo gin ma itwero cobone. (1 Cam. 16:7) Pwony mukene ma watwero nongo ki i gin mutimme i kom Daudi aye ni, omyero wajing watwa ki Jehovah. Daudi otimo meno ki ngiyo jami ma Jehovah ocweyo. Daudi olwodo matut gin ma cwec magi gitwero pwonye i kom Lacwec. (Jab. 8:3, 4; 139:14; Rom. 1:20) Gin mukene ma itwero timone aye me penyo pi kony ma imito ki bot Jehovah. Me labolle, tika lutino kwan luwoti ginywari pien ibedo Lacaden pa Jehovah? Ka tye kit meno, leg Jehovah wek okonyi ki kero me loyo ariya man. Dok omyero ilub tam ma tye i Lokke ki ma kimiyowa i bukke ma jenge i Baibul kacel ki vidio. Kare ducu ma ineno kit ma Jehovah konyi kwede me lweny ki ariya moni, genni i kome bidongo matek. Medo i kom meno, ka jo mukene gineno ni ijenge i kom Jehovah, gin bene gibigenni.

8-9. Ngo ma okonyo Daudi me diyo cwinye nio wa i kare ma odoko kabaka, dok pwony ango ma omege matino gitwero nongone ki i labolle?

⁸ Nen kong dok ariya mukene ma Daudi okato ki iye. I kare ma kiwire macalo kabaka, onongo mitte ni en okur pi mwaki mapol ma peya en ocako loc macalo kabaka me Juda. (1 Cam. 16:13; 2 Cam. 2:3, 4) Pi mwaki magi ducu, ngo ma okonye me diyo cwinye kun kuro? Me ka bedo ki turcwiny, Daudi oketo cwinye i kom gin ma en twero timone. Me labolle, i kare ma Daudi tye ka bedo macalo laring ayela i lobo pa jo Piliciti, en otiyo ki kare meno me lweny i kom lumone pa Luicrael. Timo meno oweko en ogwoko wang lobo me Juda.​—1 Cam. 27:1-12.

⁹ Ngo ma omege ma gitino gitwero pwonyo ki i lanen pa Daudi? Ti ki kareni me konyo omegini. Tam kong i kom omego mo ma nyinge Ricardo. * Cakke i kare ma en tye i kine ka mwaka apar, en obedo ki miti me tic macalo painia marii. Ento luelda guwacce ni en pe tye mupore. Me ka ilo cinge woko nyo weko kiniga make, Ricardo omedo cawane i tic me pwony. En owaco ni: “Ka atamo i kom kwona mukato, aniang ni onongo mitte ni atim alokaloka mogo dok onongo atwero timogi. Aketo cwinya i dok cen bot jo ma gunyuto miti kun ayubbe maber pi lim magi ducu. Anongo bene latin kwanna me Baibul mukwongo. Ma amedde ki tito kwena, lworo ma abedo kwede bene owoto ki rweny woko.” I kare-ni dong, Ricardo tye ka tic macalo painia marii ki lakony kor tic.

10. I kare mo acel, ngo ma Daudi otimo ma en peya omoko tam ma pire tek?

¹⁰ Tam kong i kom gin mo mukene mutimme i kwo pa Daudi. I kare ma en tye ka kanne ki bot Caulo i lobo pa jo Piliciti, Daudi ki jone guweko mongi ki lutinogi ci gucito woko i lweny mo. I kare ma gucito, lumonegi guleyo korgi ci gumako lupacogi woko. Daudi onongo twero tamo ni kit ma en ebedo lalweny  mucwiny, onongo etwero goyo pulan me cito ka laro lupacogi. Me ka meno, Daudi oyenyo kony ki bot Jehovah. Ki kony pa lalamdog ma nyinge Abiatar, Daudi openyo dog Jehovah kun wacci: “Aryem kor mony man?” Jehovah owaco ki Daudi ni omyero oryem kor lumony magi dok ni en bilaro jo ma lumone gumako-ni. (1 Cam. 30:7-10) Ngo ma watwero pwonyo ki i gin mutimme man?

11. Ngo ma itwero timo ma peya imoko tammi?

¹¹ Peny tam ki bot jo mukene ma peya imoko tammi. Lok ki lunyodoni. Itwero nongo bene tam mabeco ka iloko ki luelda ma gitye ki ngec. Jehovah geno luelda magi dok in bene itwero genogi. Jehovah nenogi macalo “mot” bot kacokke. (Ep. 4:8) Ibimoko tam maber ka ilubo lanengi me niye dok iwinyo tam me ryeko ma gimini. Kombeddi, kong dong wanenu gin ma watwero pwonyo ki bot Kabaka Aca.

12. Kit mabeco ango ma Kabaka Aca obedo kwede i kare ma ocako loc?

¹² I kare ma en pud awobi, Kabaka Aca onongo mwol dok cwinye tek. Me labolle, i nge to pa wonne Abija, Aca odoko kabaka dok ocako tic matek me kwanyo woro cal apaya woko ki i lobo Juda. En owaco ki “jo Juda ni gubin bot Rwot [Jehovah], ma Lubanga pa kwarigi, dok gugwok cikke ki gin ma en ociko.” (2 Tekwaro 14:1-7) Dok i kare ma Jera ma Laetiopia omonyo Juda ki lumony 1,000,000, Aca openyo kony ki bot Jehovah kun waco ni: “Ai Rwot [Jehovah], pe tye lakony mo macalo in, ma konyo jo magoro ka lweny i kom jo matego. Konywa, ai Rwot Lubangawa, pien wageno in.” Lokke meno mamwonya-ni nyuto ni en onongo tye ki niye matek i kom teko pa Jehovah me laro jone. Aca ogeno Wonne me polo, dok “Rwot [Jehovah] oryemo jo Etiopia.”​—2 Tekwaro 14:8-12.

13. Ngo ma lacen otimme i kom Aca, dok pingo?

¹³ Okelo lworo adada i kare ma lumony 1,000,000 kulu gubino ka lweny i kom Aca, ento pien en ojenge i kom Jehovah Aca oloyo lweny man. Ento tye me cwercwiny ni, i kare ma Kabaka Baaca me Icrael obino ka lweny i kome, Aca pe ojenge i kom Jehovah. I kare ma kimine bwura, en oyenyo kony ki bot kabaka  me Ciria. Tam meno okelo adwogi marac adada! Jehovah otiyo ki lanebine Kanani me waco ki Aca ni: “Pien in dong igeno kabaka me Ciria, pe igeno Rwot [Jehovah] Lubangani, omiyo mony pa kabaka me Ciria guringo woko ki boti.” Ki lok ada, cakke i kare meno, Aca obedo ka lwenyo lweny mapatpat. (2 Tekwaro 16:7, 9; 1 Luker 15:32) Pwony ango ma watwero nongo ki i gin mutimme man?

14. Itwero jenge i kom Jehovah nining, dok ma lubbe ki 1 Temceo 4:12, ibibedo nining ka itimo kit meno?

¹⁴ Bed ngat mamwol dok imedde ki jenge i kom Jehovah. I kare ma inongo batija, inyuto niye ki gen matek i kom Jehovah. Dok Jehovah cwinye obedo yom adada me joli i kin jo me ode. Dong gin ma pire tek aye ni imedde ki jenge i kom Jehovah. Jenge i kom Jehovah twero nen calo gin mayot ka itye ka moko tam madongo i kwoni, ento ngo ma ibitimo ka mitte ni imok tam matino tino? Pud dong pire tek ya ni ijenge i kom Jehovah i tam ducu ma imoko, kadi bed tam magi kwako galowang, dog tic, nyo yub ma watye kwede i kwowa! Pe ijenge i kom ryeko ma itye kwede. Me ka meno, yeny cik ma igi lac me Baibul ma gitwero konyi me moko tam dok ilubgi. (Car. 3:5, 6) Ka itimo meno, ci ibiyomo cwiny Jehovah dok ibinongo woro ki bot jo ma i kacokkewu.​—Kwan 1 Temceo 4:12.

15. Ma lubbe ki 2 Tekwaro 18:1-3; 19:2, bal ango ma Kabaka Yekocapat otimo?

¹⁵ Ngene kene ni, calo wan ducu, in bene itye ki roc dok i kare mo ibitimo bal. Ento man myero pe ogengi ki timo jami ducu ma itwero timo i tic pi Jehovah. Nen kong labol pa Kabaka Yekocapat. En onongo tye ki kit mabeco mapol i kare ma pud awobi matidi. I kare ma en pud tidi, “en obedo ka yenyo kony ki bot Lubanga pa wonne ki lubo cikke ducu.” Medo i kom meno, en ocwalo rwodine me cito i gangi me Juda wek gupwony dano ki lok i kom Jehovah. (2 Tekwaro 17:4, 7) Kadi bed ni onongo cwinye atir, Yekocapat kare mogo otimo bal. Pi bal acel mo, en onongo tira ki bot lanebi pa Jehovah mo. (Kwan 2 Tekwaro 18:1-3; 19:2.)  Pwony ango ma watwero nongo ki i gin mutimme meno?

16. Ngo ma itwero pwonyo ki i gin mutimme i kwo pa Rajeev?

¹⁶ Jol dok iket i tic tira ma kimini. Twero bedo ni in bene, calo pol pa omege matino, inongo tek me keto tic pi Jehovah bedo gin mukwongo i kwoni. Pe iwek cwinyi otur. Nen kong gin mutimme i kom omego mo matidi ma nyinge Rajeev. Ka en otamo i kom kare ma en awobi matidi, en waco ni: “I kare mogo, onongo pe angeyo gin ma myero atim ki kwona. Calo jo matino mapol, onongo amaro camo kwo ki tuku loyo cito i cokke nyo tic me pwony.” Gin ango ma okonyo Rajeev? Laelda mo ma lakica omine tira. Rajeev otito ni: “En okonya me tam i kom cik ma iye lac ma tye i 1 Temceo 4:8.” Rajeev onongo mwol, en ojolo tira meno ci oketo i tic i kwone dok otamo pi gin ma pire tek loyo i kwone. En owaco ni: “Amoko tamma me keto pi tic pi Jehovah me bedo gin ma pire tek loyo i kwona.” Adwogine obedo nining? Rajeev otito ni, “Mwaki mogo manok i nge jolo tira meno, kicima me tic macalo lakony kor tic.”

17. Jo muteggi giwinyo nining i kom omege matino ma gitiyo pi Jehovah?

¹⁷ Jo muteggi gitye ki pwoc madit adada i kom wun omege matino ma wutiyo kacel kwedgi pi Jehovah ki “cwiny acel”! (Jep. 3:9) Gimaro mit kom ma wutye kwede, ki kit ma wutiyo kwede ticwu ki kerowu ducu. Wutiko nongo cwakgi.​—1 Jon 2:14.

18. Kit ma kinyuto kwede i Carolok 27:11, Jehovah winyo nining i kom omege matino ma gitiyo pire?

¹⁸ Wun omege matino, wiwu pe owil ni Jehovah marowu dok genowu. En otito con ni i kare me agikki, awobe mapol gibimine pigi kengi me tic pire. (Jab. 110:1-3) En ngeyo ni imare dok imito tic pire ki keroni ducu. Pi meno, di cwinyi i kom jo mukene, ki i komi kekeni. Ka itimo bal, jol pwony ki tira ma kimini, dok inen calo oa ki bot Jehovah. (Ibru 12:6) Ti matek me cobo tic mo keken ma kimini maber. Dong ma pire tek loyo ducu, tute matek me yomo cwiny Jehovah.​—Kwan Carolok 27:11.