Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

MBANDU YAKUDILONGA 9

Minzangala—Ihi Imwatokala Kubhanga Phala Akwenu N’amidyelele?

Minzangala—Ihi Imwatokala Kubhanga Phala Akwenu N’amidyelele?

“An’é a kà tomboloka kala dimume dya lelu mu kimene.”JISÁ. 110:3.

MWIMBU 39 Dijina Dyambote Bhu Pholo ya Nzambi

ITWANDADILONGA *

1. Kidi kyahi kitwejiya kyalungu ni minzangala?

MINZANGALA enu mutena kubhanga ima yavulu mukilunga kya Jihova. Enu mwala ni nguzu yavulu mwala ni hanji yakubhanga o ima. (Jisa. 20:29) Enu mwala ni valolo yavulu mukilunga. Nange eye wamukingila okithangana kyandakusola phala kusidivila kala mukwatekexi watufunga. Maji, nange enu mutala kwila ojiphange mukilunga amumitala luwa kala mwanandenge hanji, kimwala polondo phala kutambula mawujitu mukilunga. Maji sayi ima imutena kubhanga kindala phala ojiphange mukilunga kumidyelela.

2. Ihi itwandadilonga mumilongi yiyi?

2 Mumilongi yiyi twandamona ophangu ya Sobha Davidi. Twandalembalala o izulukutu yabhiti kumyenyu ya jisobha jiyadi ja Juda—Aza ni Jozafate. Twandamona o ibhidi yadibhananyu omala atatu yâ ni kyebhi kyaditundu ni mbote itena kukatula ominzangala lelu muphangu yâ.

DILONGE NI PHANGU YA SOBHA DAVIDI

3. Ihi itena kubhanga omunzangala phala kukwatekesa mwadyakime mukilunga?

3 Kyoso kyexile hanji munzangala, Davidi wexile ni mawuhete avulu. Athu atenene kumona kwila Davidi wexile munzangala wakulu munzumbi, mwene wexile ngimbidi yambote, wexile mukalakala ni uhete yú phala kukwatekesa sobha Sawulu amusolele kwala Nzambi. (1 Sam. 16:16, 23) Abha enu minzangala mawuhete ebhi umwala nawu umutena kukwatekesa okilunga? Mukifika nange mumona kwila sayi mwadyakime kyamubhonzo kukalakala ni tablete mba mutelembe wakafwetele phala kudilonga ubheka mba kupelepalala oyônge. Ihi imutena kubhanga phala kwakwatekesa? Se phata mwene wandakiwabhela kyavulu se eye umukwatekesa.

Davidi wexile muthu wakumudyelela, walange kyambote o jimbudi ja tat’e, kate wajibha ulusu phala kujilanga (Tala okaxi 4)

4. Mukukayela ophangu ya Davidi idifwa yebhi yatokala kukalanayu ominzangala? (Tala ofoto ya kapa.)

4 Mukizuwa ni kizuwa, kumwenyu wê Davidi walondekesa kwila wexile mukwa kilunji wexile mukwa kumudyelela. Mukifika kyoso kyexile hanji munzangala mwene walangidila kyambote ojimbudi ja tat’ê. Mu ikalakalu yiyi mwexile kilwezu. Davidi wajimbulula kwa Sobha Sawulu kwila: “Eme ngi mubhik’ê, ngakexile mukwinga jimbudi ja tat’etu, anga bhwiza hoji ni ulusu hé ikwata kambudi mukilunga, anga ngi ikaya, ngi ibeta, ngikatambula mukanu dyê, okya ngilungulukila kwala okyama, ngikikwata mumwezu, ngikixuwa dikanu, ngikijibha.” (1 Sam. 17:34, 35) Davidi wexile mudivwa kuma watokalele kulanga ojimbudi, ni kuswina kwoso wabhânge ni yama phala kujilanga. Enu minzangala mutena kukayela ophangu ya Davidi, mukulanga kyambote okikalakalu kyoso kyamibhana.

5. Kala kilondekesa Jisálamu 25:14, kyebhi okima kyabetakota kyatokala kubhanga ominzangala?

5 Mu unzangala wê Davidi wexile ni ukamba wambote ni Jihova. O ukamba wê wabetele dingi kota, okuswina ni uhete wakwimba ndenge. Davidi kexile mutala ngó Jihova kala Nzambi, maji wexile kumutala we kala kamba dyê, kifwa kamba dyê dya muxima. (Tanga Jisálamu 25:14.) Minzangala, kima kyabetakota kimwatokala kubhanga kindala okukolesa o ukamba wenu ni Tat’enu yadyulu. Se kyene kimubhanga mwandatambula mabesa avulu.

6. O athu exile ni kixinganeku kyebhi kwa Davidi?

6 Davidi wadibhana ni kibhidi kyamukwa. O athu exile mumutala ni kixinganeku kyengi. Mukifika, kyoso Davidi kyadibhakula phala kubhânga ni dizonda Ngoliya, o Sobha Sawulu wasoto kumufidisa mukumuzwela: “Eye umonandenge hanji.” (1 Sam. 17:31-33) Ande dya Sobha Sawulu kuzwela kiki, ophangeye mwene, wazwela m’ukexilu ulondekesa kwila Davidi wexile kilalu. (1 Sam. 17:26-30) Maji Jihova kexile mutala Davidi kala monandenge mba kilalu. Jihova wejidile kyambote Davidi. Mukonda dya kudyelela kwa Kamba dyê Jihova, Davidi watena kutolola Ngoliya.—1 Sam. 17:45, 48-51.

7. Ihi i utena kudilonga yalungu ni musoso wa sobha Davidi?

7 Ihi itutena kudilonga ni ima yabhiti ni sobha Davidi? Tutena kudilonga kwila twabhingi kukala ni mwanyu. Oyó akwijiya tunde undenge nange kubhinga kithangana phala kwijiya kwila eye wakulu kyá. Maji utena kudyelela kwila kikyene kyakutala Jihova. Jihova wakwijiya kyambote, wejiya we yoso i utena kubhanga. (1 Sam. 16:7) Kolesa o ukamba wé ni Nzambi. Davidi wabhange kiki, mukutonginina kyambote o ibhangelu ya Jihova. Davidi wexile musota kwijiya se o ibhangelu ilonga ihi yalungu ni Mubhangi. (Jisá. 8:3, 4; 139:14; Loma 1:20) Kima kyamukwa ki utena kubhanga okubhinga kwa Jihova phala n’a kubhana onguzu iwabhindamena. Mukifika okwila ojikoleka jê kuxikola amukusebhulula mukonda eye Umbangi ya Jihova? Se kiki kibhita, samba kwa Jihova, mubhinge kikwatekesu phala kutolola okibhidi kiki. Kayela o ima iwadilongo mu Bibidya, madivulu metu ni jividyu jetu. Kithangana kyoso ki utonginina kwila Jihova wakukwatekesa kutolola ibhidi, okidyelelu kyê kyandadibandekesa dingi. Kumbandu yengi, se udyelela kwa Jihova, akwenu we mukilunga andakudyelela.

Ominzangala se alenduka atena kukwatekesa akwa mumawukexilu avulu (Tala ojikaxi 8-9)

8-9. Ihi yakwatekesa Davidi kukingila ni mwanyu kate kyamateka kutumina kala sobha? Ihi itena kudilonga ominzangala muphangu ya Davidi?

8 Tala dingi okibhidi kyamukwa kyadibhananakyu Davidi. Kyoso kyamusolo kala sobha, Davidi wakingila mivu yavulu phala kumateka kutumina kala sobha ya Juda. (1 Sam. 16:13; 2 Sam. 2:3, 4) Mukithangana kyoso kiki, ihi yakwatekesa Davidi kukala ni mwanyu? Muveji dyakuluwala, Davidi walungu omuxima mu ima yatenene okubhanga mukithangana kyokyo. Mukifika, kyoso Davidi kyayi ku ixi ya akwa Fidixya, mukulenga sobha Sawulu, Davidi wabhânge ni jinguma ja akwa Izalayele. Mukubhanga kiki mwene watena kulanga ojimbambe jatokalele ku Juda.—1 Sam. 27:1-12.

9 Ihi itena kudilonga ominzangala kuphangu ya sobha Davidi? Se eye wala ni kithangana kya kukwatekesa ojiphange jê, kwatekesawu. Tala yabhiti ni phange amwixana Ricardo. * Tunde unzangala mwene wamesenene kukala muboki wathembu yoso. Maji otufunga exile mumona kwila kwamukambele hanji phala kukala muboki wathembu yoso. Muveji dyakukala ni njinda ni kujimba ombambe yê, Ricardo wabhange nguzu phala kubandekesa o uhete wê m’ukunji. Mwene wambe: “Mukutala kudima, ngitena kumona kwila okubandekesa o uhete wami m’ukunji kwangibhekela mbote. Ngamateka kudisokejeka kyambote phala kukunda dingi o athu amesenene kudilonga o Bibidya. Eme kate ngamateka kulonga o Bibidya muveji yami yadyanga. Kyoso kingexile muya muboka okidyelelu kyami kyexile mudibandekesa we.” Kindala phange Ricardo muboki wathembu yoso wala ni uhete, wamudisivila kala mukwatekexi watufunga.

10. Ihi yabhange Davidi ande dyakusola kima kyadikota?

10 Tala dingi kima kyengi kyabhiti ni Davidi. Kyoso ene kyexile mulenga sobha Sawulu, ya ayile mu ixi yengi, abhingile kuxisa omwiji ni mabhatama phala kuya mu ita. Okyoso kyexile mu ita, kweza jinguma kumabhatamâ ya ambata omiji yâ. Davidi nange weji xinganeka, kuma ngala ni uhete wakubhânga mu ita ngandasota ngunde phala kubhatula omaka yâ. Muveji dyakuxinganeka kiki Davidi wasoto o itendelesu ya Jihova. Ni kikwatekesu kyamukunji Abiyatali, Davidi webhwidisa kwa Jihova: “Kibuka kiki, se ngi ki kayela manyi ng’a kwata?” Jihova wamwambela phala kuya mu ita, wamudyelelesa kwila wejiditunda kyambote. (1 Sam. 30:7-10) Ihi i utena kudilionga kumusoso yú?

Ominzangala atokala kubhinga itendelesu kutufunga (Tala okaxi 11)

11. Ihi i utena kubhanga ande dyakusola kubhanga kima?

11 Sota itendelesu ande dyakusola kubhanga kima. Bhinga kikwatekesu kujitata jê. Bhinga we kikwatekesu kutufunga ala ni mawuhete. Jihova wadyelela omala yâ, eye we utena kwadyelela. Jihova utala otufunga kala “mawujitu” mukilunga. (Efe. 4:8) Kukayela okixikanu kyamala yâ ni kukayela o itendelesu yakubhana kyandakubhekela mbote yavulu. Kindala twandamona kyebhi kitutena kukatula mbote muphangu ya Sobha Aza.

KATULA MBOTE MUPHANGU YA SOBHA AZA

12. Idifwa yebhi yalondekesa Aza kyoso kyakituka Sobha?

12 Mu unzangala wê Sobha Aza walendukile wexile mukwa kuswina. Mukifika, kyoso tat’ê Abiya kyafu, Aza wakituka sobha, yu wamateka kuzelesa o ubhezelu wa Nzambi mu ixi yoso. Mwene “wa tendelela Juda kwila, asote Jihova, dya Nzambi ya jitata jâ; okitumu ni Kijila akyaluke.” (2 Mal. 14:1-7) Kyoso Zela mukwa Etiyopiya kyeza mubhânga ni Juda ni kazunda amasoladi (1.000.000), Aza walondekesa unjimu mukusota okikwatekesu kya Jihova, kyoso kyambe: “Jihova, o kukwatekesa, phala eye, kikima; kixi omukwa nguzu, kixi yó kala ni nguzu ya kima; tukwatekesephe, eye u Jihova, dya Nzambi yetu, mukonda twa dyelela kokwé.” O izwelu yiyi yafwama yalondekesa kwila Aza wadyelele kwa Jihova kwila mwene weji bhululula kikale mwene kikale omundu wê. Aza wadyelele kwa Tata yê yadyulu, “Jihova anga unemeka akwa Itiyópiya.”—2 Mal. 14:8-12.

13. Kupholo ihi yabhiti ni sobha Aza ni mukonda dyahi?

13 Se phata eye uxikina kwila kubhânga ni kazunda kamasoladi (1.000.000), kikima kyofele, maji mwene waditundu kyambote mukonda wadyelele kwa Jihova. Maji kyoso kyadibhana ni kibhidi kyofele Aza kasoto okitendelesu kya Jihova. Kyoso Sobha ya akwa Izalayele Bahasa kya akusa, Aza wayi kusota okikwatekesu kya akwa Sídiya. Mukusulula, kiki kyamubhekela windwa! Bhukaxi kapolofeta Hanini, Jihova wambela Aza: “Kuma eye wa dyelela kwa sobha ya Sídya, o kudyelelela Jihova Nzambi yé, kana, kwabhuphe okifuxi kyamasalodi ma sobha ya Sídya kya kusutunuka bhumaku.” Tunde okithangana kyenyokyo omwenyu wa sobha Aza wexile kya ngo kuluwa ita ni sobha Bahasa. (2 Mal. 16:7, 9; 1 Jis. 15:32) Mbote yahi itwakatula muphangu yiyi?

14. Kyebhi ki utena kulondekesa kwila eye udyelela kwa Jihova? Kala kilondekesa o mukanda 1 Timote 4:12, ihi yandabhita se eye udyelela kwa Jihova?

14 Suluka ni kulenduka ni kudyelela jinga kwa Jihova. Kyoso kiwadibatizala, eye walondekesa kixikanu ni kidyelelu kwa Jihova. Jihova wasangulukile kyavulu mukukubhana o ujitu wakubhanga mbandu kumwiji wê munzumbi. Kyenyiki, okima kyambote okusuluka ni kudyelela kwa Jihova. Kikubhonzwe kudyelela kwa Jihova kyoso ki usola kima kyandalungulula omwenyu wê woso. Abha yalungu ni ima yofele? Kima kyambote kudyelela kwa Jihova kyoso kitwamusola kima, kikale kyofele, kala o itonokenu mba ima yamakota kala osalu ni jimbambe jetu kumwenyu! Kana kudyelela m’unjimu wé. Muveji dya kiki tokwesa o itumu ya Bibidya yalungu ni maka uwamudibhanawu, mukusuluka kumbidila o ima iwadilongo. (Jisa. 3:5, 6) Se kyene ki ubhanga, wandasangulukisa Jihova, ojiphange mukilunga andakuxila dingi.—Tanga 1 Timote 4:12.

KATULA MBOTE MUPHANGU YA JOZAFATE

15. Kala kitwamono 2 Malunda 18:1-3; 19:2, itondalu yebhi yabhangele Jozafate?

15 Twejiya kwila etwenyoso tu akwa ituxi, muveji javulu eye wandatondala. Maji kiki kikyatokala kukufidisa kubhanga yoso iwatena musidivisu ya Jihova. Tala ophangu ya Sobha Jozafate. Mwene wexile ni idifwa yavulu yambote. M’unzangala wê “mwene wasoto o Nzambi ya tata yâ yu wende munjila yê.” Mwene watumina o isengele yê kwenda mujimbanza ja Juda phala kulonga omundu o itumu ya Jihova. (2 Mal. 17:4, 7) Sumbala wexile muthu wambote, muveji javulu Jozafate wasolele kyayibha. Mukonda dya itondalu yiyi, muveji javulu Jozafate abhingile kumubazela kwala ojipolofeta ja Jihova. (Tanga 2 Malunda 18:1-3; 19:2.) Mbote yahi itukatula kumusoso yú?

Ominzangala ikumbidila o ikalakalu ya abhana a axila dingi kujiphange mukilunga (Tala okaxi 16)

16. Ihi itutena kudilonga ni ima yabhiti ni phange Kabasa?

16 Xikina o itendelesu yakubhana, kumbidilayu kumwenyu wê. Kala kibhita ni minzangala yamukwa, nange kyenemukubhonza kutala kupholo osidivisu ya Jihova kumwenyu wê. Maji kana kuluwala. Tala ngó yabhiti ni phange amwixana Kabasa. Mukuzwela yalungu ni unzangala wê, mwene wambe: “Sayi ithangana eme kingejidile ihi ingatokalele kubhanga kumwenyu wami. Kala ominzangala yamukwa eme ngatele dingi omuxima mu itonokenu ni mujijoko, okuya muyônge ni m’ukunji ndenge.” Ihi yakwatekesa phange Kabasa? Okyamukwatekesa okitendelesu kyamubhana okafunga kahenda. Kabasa wambe dingi: “Okafunga wangikwatekesa kuxinganeka mukitendelesu kitusanga 1 Timote 4:8.” Mukonda dya kulenduka phange Kabasa waxikina okitendelesu kyamubhana, waxinganeka yalungu ni ima yatokalele kuta kupholo kumwenyu wê. Mwene wambe dingi: “Kumwenyu wami ngasolo kuta kupholo ojimbambe munzumbi.” Kyebhi kyaditundu? Phange Kabasa wajimbulula: “Mukubhita tumivu tunde kyangibhana okitendelesu kyokyo, ngatambula o ujitu wakukalakala kala mukwatekexi watufunga.”

SANGULUKISA OMUXIMA WATATA YÊ YADYULU

17. Kyebhi o adyakimi mukilunga kyatala ominzangala?

17 Munzangala, ejiya kwila o adyakimi mukilunga akuzolo kyavulu, awabhela kusidivila Jihova ni ‘muxima umoxi’ neye! (Sof. 3:9) Ene awabhela kukumona kyoso ki ukumbidila ni nguzu ni kuswina o ikalakalu yê mukilunga. Se phata ene akuzolo kyavulu.—1 Nzwá 2:14.

18. Kala kilondekesa Jisabhu 27:11, kyebhi Jihova kyatala ominzangala amusidivila mukilunga kyê?

18 Minzangala, ejiyenu kwila Jihova wamizolo, wamidyelela we kyavulu. Mwene wakanena kwila mu izuwa yasukidilaku, kweji kala minzangala yavulu ejidibhakula phala kusidivila mukilunga kyê. (Jisá. 110:1-3) Mwene wejiya kwila eye wamuzolo ni kwila eye wamesena kubhanga yoso i utena phala kumusidivila. Kyenyikiphe, kana kukingila ima yavulu kwa akwenu, kana kungingila kuyuka kokwe. Kyoso ki utondala xikina o itendelesu ni kibazelu kyakubhana, watokala kuxinganeka kwila Jihova mwene wamukubazela. (Jihe. 12:6) Sota kukumbidila ni muxima woso o ikalakalu yê mukilunga. Okyabeta dingi kota, muyoso i ubhanga, sota kusangulukisa dingi Tata yê yadyulu.—Tanga Jisabhu 27:11.

MWIMBU 135 “Dimuka Mon’ami”

^ kax. 5 Munzangala kyakula kyambote munzumbi umesena kubhanga dingi musidivisu ya Jihova. Kyoso omunzangala kiya ni kukula munzumbi kima kyambote kumesena kubhanga dingi musidivisu ya Jihova. Maji phala kutambula o ujitu wakusidivila kala mukwatekexi watufunga, ominzangala abhingi kwadyelela kujiphange mukilunga. Ihi yatokala kubhanga ominzangala phala ojiphange mukilunga kwadyelela?

^ kax. 9 Sayi majina alungulula.