Olupe wihina wone muselu dhilimo

Olupele muselu wogwaddela

OHUDHERA 9

Azombwe—munawedhe addi ororomeliwa ni athu amodha?

Azombwe—munawedhe addi ororomeliwa ni athu amodha?

Munere wawakela atoropa aazombwe ninga mathotho a ningame.’ — SAL. 110:3.

JHIBO 39 Um Bom Nome

DHITHU NNAHUDHERIHU *

1. Dhithu baani dhinawedha werena azombwe?

AZOMBWE, nyu podi olabihedhiwa mabasa munikuruni mwa Yehova. Nyu muhukanna kopolo ni munoowedha wapara mabasa. (Pro. 20:29) Mmulogoni mweenyu munooniwa ninga mareeliho manlubale. Podi wera Kamunoona mudhidhi baani munadhinyu musakuliwa ninga adhaari ookavihera. Podi wubuwelaga wihina addibila ammulogoni mweenyu, enuwonani ninga ahima, kamunafwanelela wakela mutholo munlubale. Mbwenye podi ohara thalo ngasi-ngasi, wihina mwathukulena murima addibila ammulogoni mweenyu.

2. Muwari mwa yohudhera ela, nnaasuze ddi?

2 Yohudhera ela nnathabwe omusoriha mwene Davidi. Ohiya eyo wubuwela vang’no dhereye mwigumini mwa amwene abili oojuda — Aza ni Jeyozafa. Ni nnere woona makathamiho baani yapadduwele alobwana ala abili, ki aliwa yenre ddi. Azombwe enahudheravo ddi niila yapadduwele.

OHUDHERE NI MWENE DAVIDI

3. Mmulogoni, muzombwe podi werena ddi wihina akavihere addibila owunnuwelavo?

3 Davidi agaali mwana muzombwene, ahinona dhithu athu amodha yatikiniwa. Ela yowoneya wihina Davidi aali muzombwe owithwa omuzimuni. Davidi ahikanna oyesa wowiiba ni oolabihedha enonelo yaye wihina amukavihere Sawuli, mwene athomiwe ni Mulugu. (1 Sam. 16:16, 23) Kiwe muzombwe, ohukanna dhikalelo dhinafwanelela wakaviherana athu amodha mmulogoni mwawo? Motajhiha, podi wera wasugwa mmulogoni mwawo onowawona addibila owunnuwelavo yahinonne omulabihedha tableti obe telefoni, yakanna ohudhera wavayekiwa obe yakala mmulogoni. Onoonamo aavi olabihedha thotho dhawo wihina wakavihere. Mohanganyedha aliwa enere odhiveliwa vanlubale.

Davidi ahoniha wihina kaapwaza mutholo dhaye ni aali oororomeleya mwaha wowabarela mambila ababe, mudhidhi efunaga opariwa nnikurukumwa (Osugwe ddima 4)

4. Wihina azombwe emutajhihe Davidi, enohoweleya ekanne dhikalelo baani? (Osugwe fotu yavakapani.)

4 Kadda labo, Davidi owoneyiha ororomeleya waye ni owakwaneliha mutholo waye. Motajhiha, ezombwaye yatene oliye owasamalela mambila aababe ni murima watene. Teto mudhidhi yole wakukula mambila yaali ethu yowopiha! Kasugwa ethu Davidi amwaddeliye mwene Sawuli egi: ‘Nabwiya miyo gili namakukula mambila aababa, nuufiya poddogoma (vamodha nnikurukumwa) athukulavo nimbila nimodha, gihimuthamagiha ofiyedha ompa, vano miyo omwakiha nimbila aathukunliye owanoni waye.’ (1 Sam. 17:34, 35) Davidi owoona wihina ohukanna mutholo munlubale wowasamalela mambila aababe, bumwahaya nuuliba murima oliye owabarela. Azombwe nyu podi omutajhiha Davidi, mwanona osamalela pama mutholo bumutholo munaakelinyu.

5. Mowiwanana ni Salmos 25:14, ethu baani azombwe enahoweliwa werana?

5 Naarive Davidi agaali muzombwe, ahikanna wandana woliba ni Yehova. Kaavo ethu yanna thima mwigumini mwa Davidi opitha wandana anniyena ni Yehova, naarive agaali ooliba murima obe aganonne wiiba pama. Moonelo wa Davidi, Yehova kaali Mulugu baahi, mbwenye aali mukwaye, mukwaye avati vamurima. (Omwileri Salmos 25:14.) Azombwe, ethu enahoweleya mwigumini mweenyu, fulibiha wandana weenyu ni Yehova. Mwerena ndo, munerege ovahiwa mutholo dhimodha.

6. Athu amodha yamoona aavi Davidi?

6 Makathamiho yathabwa omuukula Davidi yaali moonelo wabure athu amodha yanniwana wodhela oliye. Motajhiha, Davidi nuwivahedhela wihina awane ni Goliya, mwene Sawuli omukoddiha ni omwaddela egi: ‘We oli mwaana muzombwe.’ (1 Sam. 17:31-33) Wahinavire mudhidhi, ddibile Davidi ethapanyaga woneya wihina kaali muthu akwaneliha mutholo dhaye. (1 Sam. 17:26-30) Mbwenye Yehova kamoona Davidi ninga mwaana obe muthu ahinakwaneliha mutholo dhaye, oliye ahimunona pamadhene Davidi. Mwaha wororomela nikavihero na mukwaye Yehova, Davidi ofiyedha omugonjhiha Goliya. — 1 Sam. 17:45, 48-51.

7. Onahudheravo ddi, niile empadduwele Davidi?

7 Ki we, onahudhera ddi ni ele empadduwele Davidi? Nnofwanela okala oovilela. Ale yuwoonileex ogaali mwaana podi wuwonaga ninga kununnuwe. Mbwenye Okanne ebaribari wihina Yehova anasugwa ele eli vati vamurima. Oliye ohunona dhithu baani onawedhiwe werana. (1 Sam. 16:7) Olibihe wandana wawo ni Yehova. Wihina Davidi alibihe wandana waye ni Yehova oopwasedha osugwa dhopaddusa. Oliye osayela woonelamo ethu baani dhopaddusa dhinamuhudhihiwa wodhela Mpaddusi. (Sal. 8:3, 4; 139:14; Rom. 1:20) Ethu emodha onafuniwe werana fumuloba Yehova kopolo onahoweliwe. Motajhiha, nerege ohukanna akwawo oskola enuteya mwaha wokala Namona a Yehova? Akala eyo enowereya, olobele wa Yehova olobaga nikavihero wihina wande wawanana makathamiho enuufwanya, windo oparihedhe mabasa ndhe onahudheriwe mBibliyani, mmalivuruni ni nvidiyuni mwehu. Wonaga makalelo Yehova ukaviheriye wawanana makathamiho awo, onerege othabwa omuroromela, vadhuluva athu amodha yonaga wihina onomuroromela Yehova, naaliwa enowambela omuroromela.

Azombwe podi okala owiyeviha ni wakavihera athu amodha mwamakalelo ohiyana-iyana. (Osugwe ddima 8 ni 9)

8-9. Yamukavihere Davidi ovilela ofiyedha wambela olamulela ddi? Azombwe enahudheravo ddi wodhela Davidi?

8 Wasugwe makathamiho mamodha yafwanye Davidi. Nusakuliwa wihina ere okala mwene oojuda, dhahivira yaka dhowinjhivene Davidi ajhedhihaga wihina ambele olamulela. (1 Sam. 16:13; 2 Sam. 2:3, 4) Mudhidhi yola, yamukavihere okala muthu oovilela ddi? Ohiya weenya wihina makathamiho emukwerebeyihe, Davidi waaparaga mabasa mamodha awandiye. Motajhiha, mudhidhi agaali murudda wa mafilistewu amuthawaga Sawuli, Davidi opatha mudhidhi yola wihina awane ni amwiddani amwaana Ezarayeli. Mwaha wowerana yeyo, obarela murudda wo Juda. — 1 Sam. 27:1-12.

9 Azombwe muhudhere ddi niile empadduwele Davidi? Opathege mudhidhi watene wihina wakavihere addibila. Kasugwa empadduwele ddibila Rikardo. * Obajha agaali mwaana muzombwene, oliye unlela okala piyonero a mudhidhi watene. Mbwenye anamaholela mulogo yubuwela wihina kaniwegeredhe. Naari dhigarive ndo, oliye kaaselele efunelo yaye anniyena, newene kanyanyuwe, ohiya werena ndo, Rikardo wilibihera wihina awomihedhe makalelo aye oolaleya. Oliye onowoga egi: ‘Gasugwa mundduli, ginowoona wihina ehigikavihera osaddula dhithu dhimodha dhahoweleya. Miyo gathabwesa wathuwathuwela ale yanna efunelo yovuruwana ni gowiwegeredha pamadhene wihina gawaredhele. Vadhuluva, miyo okanna namahudhera mmodha a Bibliya. Mwaha woviheya ni mabasa ala oolaleya, miyo othabwaga oliba murima.’ Vano Rikardo, piyonero ooviheya amudhidhi wamutene, ohiya eyo oliye mudhaari ookavihera.

10. Ahinathome ethu-sithu, Davidi arajhihile wera ddi?

10 Kasugwa ethu emodha empadduwele Davidi. Mudhidhi oliye vamodha ni alobwana aye emuthawaga Sawuli, yahifiyedha wahiya amudhiwa ni nyumba dhewa wihina yawane koddo. Teto mudhidhi yole egagele okoddoni, atoropa othwanyuwela vadeviwa wathukulavo amudhiwa atene. Ahakale muthu mmodha podi wera Davidi, ere wubuwela egi, miyo gili munyakoddo akopolo, enagiruse ddi wamariha makathamiho ala egifwanye? Mbwenye ohiya werena ndo, Davidi osayela dhoholela dha Yehova. Nnikavihero na Abiyatar, Davidi omukoha Yehova egi: ‘Munoogenya, wahara atoropa ala egiherule? Yehova omwakula wi hee kadhowa, dhinere wuweddela pama. (1 Sam. 30:7-10) Yopadduwa ela, enuhudhiha ddiniyani?

Azombwe esayelege dhoholela dha namaholela mulogo (Osugwe ddima 11)

11. Dhithu baani onafuniwe werana wahinathome ethu sithu?

11 Wahinathome werana ethu-sithu, orajhihe osayela dhoholela. Kaakohe makolo awo. Ohiya eyo kuddiwale wakoha anamaholela mulogo owithwa omuzimuni. Yehova onowaroromela alobwana yala, teto niweya podi waroromela. Yehova anawona anamaholela mulogo ninga mukono obe ‘nvaho’ wa mmulogoni. (Efé. 4:8) Wihina dhawo dhuweddele pama, watajhihege nroromelo newa ni wavuruwanaga dholaga enuvahiwa. Vano kabeni nihudhere dhego ngasi-ngasi ni yopadduwa ya mwene Aza.

OHUDHERE NI MWENE AZA

12. Dhikalelo baani anna mwene Aza nubajha othonga?

12 Agaali muzombwene mwene Aza aali owiyeviha ni oliba murima. Motajhiha, ababe Abiyas nuukwa, Aza okala mwene vano wambela mabasa wihina amarihe webedha wowoota wokokorela dhikwamuthu dhosema elabo yatene. Vasogolova, ‘oliye omuruma Juda wihina yandane ni Yehova, Mulugu a makolo ewa, ni yawiwelelege malamulo ni dhofuna dhaye.’ (2 Cró. 14:1-7) Mudhidhi Zera mu Etiyopiya nuuthwanyuwela murudda wo Juda ni anyakoddo aye owakwana 1 000 000, Aza ahoniha thotho dhaye mwaha womuloba nikavihero Yehova egihina: ‘Yehova, nyu kamunapwatha akala athu munakaviherinyu ehinjhiva obe boolodhowa. Munikavihere, Yehova, Mulugu ehu, mwaha wi iyo nnowuroromelani.’ Madhu ala apama enotonyihedha wihina Aza oomuroromela Yehova wi ere onvulusa oliye vamodha ni nlogo naaye. Aza amuroromela Babe oodhulu, vano ‘Yehova waagonjhiha akudda Etiyope.’ — 2 Cró. 14:8-12.

13. Vasogolova, yampadduwele Aza yaali ddi, ki mwahaya bwaddi?

13 Mwebaribarene podi wera we onorumedha wihina owana ni anyakoddo owakwana 1000 kahi ethu yokweya. Mbwenye Aza dhahimweddela pama, teto yowukulihaya nuuvira mudhidhi nuufwanyiwa mwana nikuru naanyakoddo, ohiya omusayela Yehova, oliye kerilena. Vano nuuthusiwa ni mwene owiZarayeli Baaza, Aza wathamagela akudda Asiriya wihina emukavihere. Yothoma ela yahimutotela makathamiho manlubale. Wodhela namakutha Anani, Yehova owoga ni Aza egihina: ‘Woona wi omuroromele mwene akudda Asiriya, Yehova Mulugu awo kumuroromele, anyakoddo akudda Asiriya enere wurusa.’ Mohanganyedha, obajha nlabo nenne odhowa osogolo, Aza vamodha ni Baaza yakalela owanave. (2 Cró. 16:7, 9; 1 Reis 15:32) Ethu baani nnahudherihu.

14. Onatonyihedhe addi wihina onomuroromela Yehova? Werena ele enafwanyeya va 1 Timóteo 4:12, onaakale munyamuthu baani?

14 Onahiye okala owiyeviha ni omuroromela Yehova. Mudhidhi obaddiziwaga wahimala woneyiha wihina ohukanna nroromelo ni onomuroromela Yehova. Mwaha wa yeyo Yehova ahihagalala vanlubale, vadhuluva wuthikela oneti wokala emudhi yaye. Vano akala munigwawo buyola, onahiye okala ororomeleya wa Yehova. Podi okala yokweya omuroromela Yehova wafunaga othoma dhithu dhinasaddule egumawo. Ki wafunaga othoma werena dhego dhing’no? Naarive dhigari ndo enohoweleya omuroromela Yehova, naarive nifunaga othoma dhego dhing’no, ninga waredha, obe naafunaga othoma dhego dhinlubale ninga wasayela mabasa obe wakanna mutholo bumutholo. Kuroromele thotho dhawo. Wasayele malagano a mBibliyani eniwanana ni muselu yoyo, windo oparihedhe mabasa dhendha ofwanyiliwe. (Pro. 3:5, 6) Werana ndo, enere ohagalasa murima wa Yehova, vano addibila ammulogoni enerege wuroromela ni enerege wuriha. — Omwileri 1 Timóteo 4:12.

OHUDHERE NI MWENE JEYOZAFA

15. Mowiwanana ni yolebela ya 2 Crónicas 18:1-3; 19:2, mwene Jeyozafa aviriganihe ethu baani?

15 Iyo atene nihinona wihina kanilogomane ninga athu amodha, mwaha wa yeyo malabo mamodha nnere oviriganiha. Mbwenye eyo kayuhihe wawenjhedhedha mabasa onampareliwe Yehova. Kasugwa yopadduwa ya mwene Jeyozafa. Oliye ahikanna dhikalelo dhowinjhiva dhapama. Mbwenye agaali muzombwe ‘oliye omusayela Yehova Mulugu aababe ni owawiwelela malamulo aye.’ Ohiya eyo, oliye waruma a musadoro wihina yeedde luwani dhatedhene dho Juda, yahudhihaga malogo atene wodhela Yehova. (2 Cró. 17:4, 7) Naarive agaali muthu apama, nlabo nimodha Jeyozafa ahithoma dhego dhabure. Mwaha yothoma yela eriliyena, Jeyozafa ogirateliwa ni olagiwa ni muthu arumiwe ni Yehova. (Omwileri 2 Crónicas 18:1-3; 19:2.) Ethu baani nnahudherihu ni yopadduwa ela?

Azombwe ooviheya ni mabasa, boororomeleya ni enokanna ekalelo yapama (Osugwe ddima 16)

16. Ohudhere ddi niile yereye ni Rajeev?

16 Orumedhe ni oparihedhe mabasa dholaga onakeliwe. Ninga azombwe amodha, podi wera mwigumini mwawo ohukanna ethu yathima enurusa othoma. Mbwenye akala enowereya, kuwukuwe. Kasugwa yopadduwa ya ddibila dhaala anithaniwa Rajeev. Awogaga wodhela ezombwe yaye, ohusoriha egi: ‘Malabo mamodha kagawedha woona ethu baani eli yathima mwigumini mwaaga. Ninga azombwe amodha, ohiya odhiveliwa odhowa omutugumanoni ni mmalaleyelo, miyo gathabwesa odhiveliwa ojogari ni waredha.’ Yamukavihere Rajeev ddiniyani? Yaali yolaga yapama akenliye nnamaholela dhaala. Rajeev onosorihave egi: ‘Namaholela ole, ogikavihera opendda yolebela enafwanyeya va 1 Timóteo 4:8.’ Woona wi Rajeev aali muzombwe owiyeviha kaddoddomile, oliye oparihedha mabasa yolebela ele ni wubuwela ethu baani yafwanelele ohela mburo wobajha mwigumini mwaaye. Oliye ohusoriha egi: ‘Miyo othoma ohela dhooluba dhaaga dhomuzimuni, mburo wobajha.’ Mareeliho baani awakeliye? Vasogolova Rajeev wera: ‘Nuuvira mwana yaka ngavahiwe yolaga ele, miyo othomiwa ninga mudhaari okavihera.’

OMUHAGALASE BAABO OODHULU

17. Addibila owunnuwelavo enawonelamo avi azombwe?

17 Addibila owunnuwelavo enowavaha thima azombwe enamulabela Yehova ‘mowiwanana’ naaliwa! (Sof. 3:9) Enodhiveliwa wuwoonani mwakwanelihaga mutholo dhenyu nuuviheya ni kopolo dhenyu dhatedhene. Mwebaribarene enowudhivelani vanlubale. — 1 João 2:14.

18. Mowiwanana ni yolebela ya Provérbios 27:11, Yehova anawoona aavi azombwe enamulabela?

18 Azombwe, kaamudduwale wihina Yehova onowudhivelani vanlubale ni onowuroromelani. Oliye ahisoriha wihina malabo ookuthula, winere okalawo anyakoddo aazombwe eniivelelege ni murimiwa watene. (Sal. 110:1-3) Yehova kananganyedha wihina munomudhivela, ohiya eyo oliye ohunona wihina onna omukosa kukuthu wihina mumparele mabasa ni murima watene. Mowindo wihina yereye, onone wavilelana athu amodha ni okale ojhedhiha. Woona wi ohuviriganiha ethu-sithu, orumedhe oxagihiwa ni osumululiwa. Woonege oxagihiwa ni osumululiwa ninga oneti onakuma wa Yehova. (Heb. 12:6) Wakwanelihege mutholo dhawo nuuviheya. Ethu yathimaya, mwa dhatedhene ndha oneriwena, ekale omuhagalasa baabo oodhulu Yehova. — Omwileri Provérbios 27:11.

JHIBO 135 “Sê Sábio, Meu Filho”

^ paragarafu 5 Muzombwe unnuwelagavo epaddi yomuzimuni, podi wambela okanna munigwa wowenjhedhedha mabasaye wa Yehova. Mbwenye wihina athomiwe ninga mudhaari ookavihera, anofwanelela okanna nriho mmulogoni. Thalo baani dhinahoowela wihina muzombwe ooniwege ninga muthu oororomeleya?

^ paragarafu 9 Mandina mamodha ehisadduliwa.