Hizaha raha an̈atiny

Handeha amy tany misy hevitry maventy

LAHATSORATRA FIANARAN̈A 9

Rahalahy Tanora—Ataova Raha Hahavy Anaro Hatokisanolo

Rahalahy Tanora—Ataova Raha Hahavy Anaro Hatokisanolo

‘Anao manan̈a tanora marobe miran̈a vôntro aminy andra vo kiaka in̈y.’​—SAL. 110:3.

HIRA 39 Miezaha ho Tsara Laza eo Imason’i Jehovah

HO HITA ATO *

1. Nan̈ino ma iro rahalahy tanora aby io ten̈a ilain̈a?

RAHALAHY tanora ma anao? Ten̈a mila rahalahy tanora karaha anao io fiangonan̈a. Maro aminaro io matanjaka tsara. (Ohab. 20:29) Maro raha efa ataonaro han̈ampian̈a piaramanompo aminaro. Mety efa tihanjary pan̈ampy fanompoan̈a koa donko anao. Kanefa, mety hisy olo ndraiky hivolan̈a aminao fa anao mbala hely loatra na mbala tsendriky fandanja anao andraikitry be zen̈y. Tsaraova fa, anao ndray mbala hely, maro raha mety ataonao rango iziô, baka anao hatokisanolo an̈ivony fiangonan̈a ndreky hajaindro.

2. Ino raha hidinihintsika amy lahatsoratra ty ato?

2 Amy lahatsoratra ty ato, atsika hifantoko amy raha niain̈any Panjaka Davida. Hizahavantsika hely koa raha sarotro niain̈any Asa ndreky Josafata, panjaka aroe ta Joda. Samby nisy problemo iro panjaka telo io, ke hidinihintsika ino aby problemondro, akory nandaminandro izio, avio ino raha mety ianarany rahalahy tanora baka amy zen̈y.

INO RAHA IANARANTSIKA BAKA AMY PANJAKA DAVIDA?

3. Akory mety han̈ampiany tanora iro piaramanompo efa matoe aby io?

3 Ten̈a tsara fifandraisan̈a tamy Jehovah i Davida, taminizy mbala tanora. Nianatra raha maro koa izy, ary nampiasainy han̈ampian̈a olo raha hainy aby zen̈y. Ohatra iziô, tia lamoziky mare Davida sady nahay nitendry harpy. Nifen̈y fo izy nankatsara fahaizan̈anany io, ke izio baka tio nampiasainy han̈ampian̈a Saoly, panjaka nifidiny Jehovah. (1 Sam. 16:16, 23) Rahalahy tanora, asa anao mba misy fahaizan̈a manokan̈a? Asa anao mba mampiasa izio han̈ampian̈a olo amy fiangonan̈a? Maro aminaro efa man̈ano zen̈y. Maro amy piaramanompo efa mahazoazo taon̈o iziô sahiran̈a mampiasa tablety na fitaovan̈a elektroniky hafa izikoa fa mianatra manokan̈a na man̈oman̈a fivorian̈a. Misaora ravoravo mare iro izikoa anao man̈ampy iro!

Nahay nandray andraikitry sady nafatoky i Davida, taminizy nikarakara ondrikondrikiny babany. Narovany fo iro io ndray nisy orsy nanafiky iro ondrikondriky aby io (Zahava fehintsoratra 4)

4. Ino aby toetry tsarany Davida ke tokony hanan̈any rahalahy tanora? (Zahava sary amy fon̈ony gazety ty.)

4 Hita baka tamy fomba fiain̈anany Davida andavanandra fa izy olo atokisan̈a ndreky mafatoky. Taminizy mbala tanora, izy nazoto niasa mare. Asanany tamy zen̈y niambin̈y ondrikondrikiny babany. Tsy mora raha zen̈y! Zen̈y nahavy Davida nivolan̈a tamy Panjaka Saoly: “Hitanao Panjaka tompoko anao, niambin̈y ondrikondrikiny babako zaho ndraiky andra zay. Tio fo nisy lion navy baka tan̈y, nangala ondrikondriky araiky taminy andiany io; tandraraiky koa, nisy orsy koa nan̈ano karaha zen̈y. Fa nian̈iko iro, baka io nivangoako mare, baka io nadosoko baka tambavandro iro ondrikondriky aby io.” (1 Sam. 17:34, 35) Hainy Davida fa andraikitrinany mikarakara tsara ondrikondriky aby io, ke nisy korazy mare izy niaro iro io. Rahalahy tanora, alaiva tahaka Davida, ke izikoa nisy asa nankin̈iny taminao, ataova amy fô jiaby raha zen̈y sady ataova tsara.

5. Izikoa zahan̈a Salamo 25:14, ino raha ten̈a maventy mety ataony rahalahy tanora?

5 Mbala tanora i Davida efa ten̈a tsara fihavanan̈a tamy Jehovah. Ary raha zen̈y ny ten̈a matomboko, mandilatra fanan̈any korazy ndreky fahaizany mitendry harpy. Jehovah tsy raha Zan̈ahariny Davida fo fa Kamaradiny ten̈a marikitry koa. (Vakia Salamo 25:14.) Anaro rahalahy tanora, mifen̈a ho tsara fihavanan̈a amy Jehovah. Zen̈y raha ten̈a maventy tokony hataonaro. Mety hahazo andraikitry fan̈ampiny anaro izikoa man̈ano zen̈y.

6. Ino ma raha niritriretinolo sasany momba Davida?

6 Hainao ino raha nanahiran̈a i Davida? Nisy olo nieritreritry fa mbala hely loatra izy ke tsendriky mety han̈ankin̈ana andraikitry. Davida koa fa nangataka hiady tamy Goliata, nataony zokiny tsy mijerijery raha izy. (1 Sam. 17:26-30) Tafara helinizen̈y koa, Panjaka Saoly mila hamparivan̈a izy sady nivolan̈a: ‘Anao mbala tsaiky loatra.’ (1 Sam. 17:31-33) Kanefa, akory fahitany Jehovah i Davida? Mbala hely loatra ma izy ke tsy matotro? Tsy mijerijery raha ankitin̈y ma izy? Aha! Hainy Jehovah tsarabe i Davida. Vitany Davida fo namono Goliata fotony izy natoky Kamaradiny io, tsy azovy zen̈y fa Jehovah.​—1 Sam. 17:45, 48-51.

7. Ino raha ianaranao baka amy Davida?

7 Ino ma raha ianarantsika baka amy Davida? Mila maharidraha atsika. Matetiky, olo koa nahita anten̈a rango tamy fahazazan̈a, tsaiky fo fahitany anten̈a ndray fa mahaibe. Fa ny raha azo antoko, tsy karaha zen̈y foeky fahitany Jehovah atsika. Hainy ny maha atsika atsika ndreky raha mety ho vitantsika. (1 Sam. 16:7) Ke izikoa anao tanora, ankafatara fihavan̈anao amy Zan̈ahary, karaha nataony Davida. Nazoto nandiniky raha niasainy Jehovah izy, ke maro raha hainy momba Jehovah, Zan̈ahary Pamôron̈o io. (Sal. 8:3, 4; 139:14; Rom. 1:20) Misy raha hafa koa mety hataonao. Izikoa misy olo lekoly araiky aminao man̈adroadro anao fotony anao Vavolombelon̈o Jehovah, mivavaha. Mangataha angovo amy Jehovah, baka izy han̈ampy anao hahavita hiatriky raha zen̈y. Areha koa toro lalan̈anany amy Baiboly ao, ndreky amy boky ndreky gazety avio video naboakany fandaminan̈a. Arakarakany ahitanao fomba nan̈ampiany Jehovah anao, hahavy anao hahaihatoky izy fo. Ho moramora aminolo koa hatoky anao, izikoa hitandro fa anao ten̈a matoky Jehovah.

Izikoa iro rahalahy tanora aby io manetry ten̈a, hahita fomba maro han̈ampian̈a olo iro (Zahava fehintsoratra 8-9)

8-9. Ino raha nan̈ampy Davida hiambin̈y fo firaka izy nanjary panjaka? Avio ino raha ianarany rahalahy tanora baka amy zen̈y?

8 Nisy problemo hafa koa nandalo tamy Davida. Tsy niaraka izy nifidiny Jehovah hanjary panjakany Joda efa nanjary panjaka edy, fa mbala niambin̈y taon̈o maro antsendriky izy. (1 Sam. 16:13; 2 Sam. 2:3, 4) Ino raha nan̈ampy Davida tsy rivan̈a foeky fa hiambin̈y fo, tan̈atiny fotoan̈a jiaby zen̈y? Izy nifantoko tamy raha mety ho vitany. Izy koa fa nilefa tamy tanindro Filistiny aby io, izy nitady fomba fo niadivan̈a iro fahavalony Israely aby io. Raha nataony zen̈y niaro sisintaniny faritaniny Israely ta Joda.—1 Sam. 27:1-12.

9 Ino raha ianarany rahalahy tanora baka amy Davida? Ataova zay raha mety ho vitanao han̈ampian̈a piaramanompo. Miniminia hely baka tantarany Ricardo. * Kadiriny taminizy folo taon̈o tio efa nan̈iry hanjary pisava lalan̈a maharitry, fa iro antipan̈ahy aby io nieritreritry fa mbala tsy von̈ono amy zen̈y izy. Kivy ma Ricardo? Neloko ma izy ke nieritreritry fa tsy ho pisava lalan̈a foeky? Tsy zen̈y! Nitady hevitry fo izy hampitombosan̈a fanompoan̈anany. Ho izy: “Zaho koa fa mandiniky raha aby zen̈y, tsapako fa ten̈a nilaiko izin̈y sady nan̈ampy zaho handroso. Zaho koa fa nitory ke nahita olo lian̈a, niezaka zaho nimpody tamindro tsiaraikiaraiky. Nan̈oman̈a tsara koa zaho talohany handeha hitsidiky iro. Sambako tamy zen̈y nanan̈a fampianaran̈a Baiboly. Arakarakany nitoriako matetiky, nanjary tsy navozo zaho.” Amy zioty, Ricardo efa pisava lalan̈a maharitry sady pan̈ampy amy fanompoan̈a.

10. Ino ma raha nataony Davida, indraiky andra, talohany izy nan̈ano fanapahankevitry maventy?

10 Diniha koa baka raha nandalo tamy Davida, tamy fotoan̈anizy nilefa i Saoly. Davida ndreky olonany aby io nilefa tamy taniny Filistiny tan̈y. Nisy fotoan̈a, iro tsy maintsy nandeha niady, ke voatery napetrakandro tantanàna vady amanjanakandro. Tafarandro niady tan̈y, nisy fahavalo navy, nanafiky tany nisy iro. Nindesindro fahavalo aby io vady amanjanakandry Davida, handeha hatao andevo. Nieritreritry ma Davida fa efa zatra ady izy, ke hahita fomba fo han̈avotan̈a iry havany? Tsy zen̈y! Nitady taridalan̈a tamy Jehovah fo izy misy ahaizany raha tokony hataony. Amy fomba akory? Nampiany Abiatara pisoron̈obe izy, ke nahavita nan̈ontany Jehovah karaha ty: ‘Handeha hian̈iko ma iro dahalo aby io, sa karakory?’ Ho Jehovah taminany: ‘Mindao, hian̈a iro.’ Baka io namiany toky Davida fa ho vitany han̈avotro vady amanjanakandro. (1 Sam. 30:7-10) Ino raha ianaranao baka amy zen̈y?

Iro rahalahy tanora aby io tokony hangala hevitry aminy antipan̈ahy (Zahava fehintsoratra 11)

11. Ino raha tokony hataonao alohany anao hanapakevitry?

11 Alohany anao hanapakevitry, mangalà hevitry aminolo antsendriky, karaha ataony raimandreninao na iro antipan̈ahy efa zadraharaha aby io. Jehovah matoky iro rahalahy voatendry aby io, ke anao koa tokony hatoky iro. Iro io ampiasainy Jehovah han̈ampian̈a fiangonan̈a. Zen̈y aviany Baiboly mivolan̈a fa iro io “kadô” baka amy Jehovah. (Efes. 4:8) Hahay hanapahakevitry anao, izikoa mangala tahaka finoan̈andro sady mitandren̈y torohevitry feno fahendrena amezandro. Izioty ndraiky atsika hikoran̈a momba Panjaka Asa ndreky raha ianarantsika baka aminany.

MANGALÀ FIANARAN̈A BAKA AMY PANJAKA ASA

12. Ino aby ma toetry tsara nanan̈any Asa, taminizy nanomboko nanjaka?

12 Tamy Panjaka Asa mbala tanora, izy ten̈a nanetry ten̈a ndreky nisy korazy. Abia an̈aran̈any babany. Hainao ino raha nataony Asa izikoa fa naty babany, ke izy loso panjaka? Nifen̈y izy nan̈adoso fanompoantsampy tamy tany nisy izy. Nampirisiky olo ta Joda koa izy, baka iro ‘hitady Jehovah Zan̈ahariny dadilahibendro, ndreky han̈araka Lalàn̈a ndreky didiny Zan̈ahary.’ (2 Tan. 14:1-7) Nitady fan̈ampian̈a tamy Jehovah koa izy, izikoa fa nanafiky iro i Zera Etiopianin̈y. Maramilany Zera tamy zen̈y mandeha 1 000 000. Karaha ty nambarany Asa: ‘A Jehovah e! Tsy sarotro aminao aby man̈ampy olo, na maro izy na tsy ampy angovo. Ke ampia zahay, Jehovah Zan̈aharinay e! Efa anao edy tavandrainay.’ Hita baka tamy raha nivolan̈iny io fa ten̈a nanan̈a finoan̈a matanjaka i Asa. Natoky izy fa Jehovah, Babany andan̈itry an̈y io, hahavita han̈avotro iro. Ino vokany? ‘Nataony Jehovah resy iro Etiopianin̈y aby io.’​—2 Tan. 14:8-12.

13. Nan̈ano akory ma i Asa, izikoa fa nandefa fotoan̈a? Nan̈ino?

13 Misaora mampavozo hiady amy maramila mandeha 1 000 000 zen̈y! Kanefa resiny Asa fo iro, fotony izy nitavandra Jehovah. Mampalahelo fa, izikoa fa nandeha fotoan̈a, tsy nitavandra Jehovah eky i Asa. Nampitahôriny Basa panjaka ratsy fan̈ahy tan Israely izy. Vitsy hely maramilany Basa izikoa ampiran̈iny amindro Etiopianin̈y aby in̈y! Kanefa i Asa tsy nangataka fan̈ampian̈a tamy Jehovah fa tamy panjakany Syria. Ke Jehovah nan̈iraka paminan̈y Hanany, hivolan̈a taminy Asa karaha ty: “Fotony anao nitavandra panjakany Syria fa tsy i Jehovah Zan̈aharinao, ho vôsotro tsy ho azony tan̈ananao tafikiny panjakany Syria.” Nanomboko tamy zen̈y, nisy olo fo niady taminy Asa. (2 Tan. 16:7, 9; 1 Mpanj. 15:32) Ino raha ianaran̈antsika baka amy zen̈y?

14. Akory ahitan̈a fa anao matoky Jehovah? Izikoa zahan̈a 1 Timoty 4:12, ino vokany izikoa anao man̈ano zen̈y?

14 Mifen̈a fo hanetry ten̈a ndreky hitavandra Jehovah. Matoa anao nan̈ano batisa, dikanizen̈y anao nanan̈a finoan̈a sady natoky Jehovah. Ke ravoravo mare Jehovah nandray anao ho an̈isany fianakavian̈anany. Fa izioty anao mila mifen̈y baka hatoky izy fo. Mety tsy ho sarotro aminao hatoky Jehovah ndreky hitavandra izy izikoa fa misy fanapahankevitry maventy tsy maintsy ataonao. Fa akory ndraiky amy fanapahankevitry zahan̈a karaha madiniky, karaha ataony fangalan̈a diandian̈a, na asa, na tanjon̈o? Aza matoky ten̈a fa mitadiava taridalan̈a amy Baiboly, baka io man̈anaova raha mifan̈araka amy zen̈y. (Ohab. 3:5, 6) Izikoa anao man̈ano zen̈y, Jehovah ho ravoravo, avio han̈aja anao koa olo an̈ivony fiangonan̈a.​—Vakia 1 Timoty 4:12.

MANGALÀ FIANARAN̈A BAKA AMY PANJAKA JOSAFATA

15. Izikoa zahan̈a 2 Tantara 18:1-3 ndreky 19:2, ino hadisovan̈a nataony Panjaka Josafata?

15 Marin̈y ndraiky fa tsy lavorary anao, karaha olo jiaby fo. Misy fotoan̈a anao mety han̈ano hadisovan̈a. Ndray zen̈y, mbala maro raha mety ataonao amy fanompoan̈a Jehovah. Alaiva onon̈o baka Panjaka Josafata. Maro toetry tsara nanan̈any. Taminizy vo nanomboko nanjaka, izy ‘nitady Zan̈ahariny babany avio nifen̈y nan̈araka didinany.’ Nandefa iro andriana aby io koa izy hitety tanàna ta Joda, hampianatra olo raha momba Jehovah. (2 Tan. 17:4, 7) Ndray zen̈y, tsy voatery ho tsara fo fanapahankevitrinany. Nisy fotoan̈a izy tsy maintsy nanariny solonten̈any Jehovah, fotony tsy nety raha nataony. (Vakia 2 Tantara 18:1-3; 19:2.) Ino raha ianarantsika baka amy zen̈y?

Ho tsara laza iro rahalahy tanora aby io izikoa mazoto miasa sady mafatoky (Zahava fehintsoratra 16)

16. Ino raha ianaranao baka amy tantarany Rajeev?

16 Ikia, avio areha lan̈iany torohevitry tsara azonao. Mety ho sarotro aminao ndraikindraiky hahita ino raha ten̈a maventy amy fiain̈ana, ary maro amy tsaiky lelahy karaha zen̈y. Izikoa zen̈y raha tsapanao, anao aza kivy. Karaha zen̈y tsarabe i Rajeev. Ho izy: “Zaho tamy zen̈y tsisy tanjon̈o foeky. Raha an̈arany fo zaho nandeha nivory ndreky nanompo fa spaoro ndreky fangalan̈a diandian̈a fo ny raha ten̈a tiako hatao. Ary presky karaha zen̈y aby ankamarozany tanora.” Ino raha nan̈ampy i Rajeev? Nisy antipan̈ahy araiky tsara fan̈ahy oe nan̈amia torohevitry izy. Ho Rajeev: “Nampiany zaho hisaintsain̈y toro lalan̈a amy 1 Timoty 4:8.” Nanetry ten̈a i Rajeev ke narehany torohevitry nazony io. Nidinihiny tsarabe ino raha ten̈a tokony ho maventy amy fiain̈ananany. Ho izy: “Tapakevitry zaho han̈ano fanompoan̈a Jehovah amy toeran̈a voanalohany. Taon̈o vitsivitsy tafaranizen̈y, nanjary pan̈ampy amy fanompoan̈a zaho.”

ATAOVA RAHA MAMPARAVORAVO JEHOVAH

17. Akory fihetsehampony piaramanompo izikoa fa mahita rahalahy tanora manompo Jehovah?

17 Rahalahy tanora, tsaraova fa farandraha valera amy piaramanompo eky anaro! Ravoravo iro miaraka manompo aminaro. (Zef. 3:9) Ravoravo mare koa iro mahita anaro misy angôvo, mavitriky salakady mafana fô man̈ano asa an̈irahan̈a anaro. Tiandro mare anaro.​—1 Jaona 2:14.

18. Izikoa Ohabolana 27:11 zahan̈a, ino raha tsapany Jehovah, izikoa fa mahita rahalahy tanora manompo izy?

18 Rahalahy tanora, aza adin̈a foeky fa anaro io farandraha tiany Jehovah eky sady atokisany koa. Izy efa nivolan̈a fa aminy andra farany, hisy lelahy tanora marobe hanoloten̈a hanompo izy. (Sal. 110:1-3) Hainy Jehovah fa anaro io tia izy sady tihan̈amia izy raha farany tsara. Ke mifen̈a fo hanan̈a faharetan̈a, tsy aminolo fo fa aminao tompinain̈y koa. Izikoa anao nan̈ano hadisovan̈a ke nisy olo nan̈anatra anao, ampidira an̈aty fonao anatra zen̈y, avio alaiva onon̈o fa izio baka amy Jehovah. (Heb. 12:6) Ataova tsara lan̈iany asa nankin̈iny taminao. Fa ty ny raha ten̈a matomboko: Miezaha fo han̈ano raha mamparavoravo Jehovah, Babanao andan̈itry an̈y, amy raha jiaby ataonao.​—Vakia Ohabolana 27:11.

HIRA 135 Miangavy Anao i Jehovah hoe: “Hendre, Anaka”

^ feh. 5 Rahalahy tanora araiky koa fa tsara fihavan̈ana amy Jehovah tsarabe, izy manjary tihampitombo fanompoan̈a. Ohatra iziô, izy koa tihanjary pan̈ampy amy fanompoan̈a, izy mila man̈ano raha hahavy izy hatokisanolo ndreky hajainolo amy fiangonan̈a. Ino raha tokony hataony baka ho takany tanjon̈onany zen̈y?

^ feh. 9 Nivoan̈a an̈aran̈a sasany.