Skip to content

Skip to table of contents

CIBALO CAKWIIYA 14

‘Amwiitobelesye Mikondo Yakwe’

‘Amwiitobelesye Mikondo Yakwe’

“Kristo lwakwe wakapenga akaambo kandinywe, akumusiila citondezyo kutegwa mwiitobelesye mikondo yakwe.”—1PET. 2:21.

LWIIMBO 13 Kristo, Ncitondezyo Cesu

IZILI MUCIBALO *

Jesu wakatusiila mikondo njotweelede kutobelesya (Amubone muncali 1-2)

1-2. Munzila nzi motukonzya kwiitobela mikondo ya Jesu? Amupe cikozyanyo.

AMWEEZEEZYE kuti muli mukabunga ikayaabweenda munkanda iiyoosya alimwi imuli musenga munji kapati. Muntu umwi uucibwene mbokweendwa mubusena oobu uli mukumusololela. Nayaabweenda, uyaabusiya mikondo mumusenga. Mpoonya mwabona buyo kuti muntu ooyo tacilibonyi! Pele tamulibiliki. Muciindi caboobo, nywebo abasilweendonyoko mwaitobelesya kusikila mpomugolela mikondo yasikumusololela ooyo!

2 Mbubwenya buyo, mbotuli Banakristo bakasimpe, tuyaabweenda munkanda eeyo iiyoosya, nkokuti munyika eeyi mbyaabi. Pele tulalumba kuti Jehova wakatupa Sikutusololela mubotu, nkokuti Mwanaakwe Jesu Kristo, iwakatusiila mikondo njotukonzya kutobelesya. (1Pet. 2:21) Kweelana abbuku limwi lyaamba zyamu Bbaibbele, Petro aawa ukozyanisya Jesu kumusololi ooyu. Mbubonya mbuli sikusololela uusiya mikondo, Jesu wakatusiila mikondo njotukonzya kutobela. Lino atulange-lange mibuzyo eeyi yotatwe: Ino caamba nzi kutobela mikondo ya Jesu? Nkaambo nzi ncotweelede kwiitobela? Mbuti mbotukonzya kucita oobo?

INO CAAMBA NZI KUTOBELA MIKONDO YA JESU?

3. Ino caamba nzi kutobela mikondo yamuntu umwi?

3 Ino caamba nzi kutobela mikondo yamuntu umwi? Mu Bbaibbele, mabala aakuti “kweenda” alimwi ‘amaulu’ zimwi ziindi aamba bukkale bwamuntu. (Matl. 6:9; Tus. 4:26) Bukkale bwamuntu bulakonzya kukozyanisyigwa kumikondo njasiya ciindi nayaabweenda. Aboobo kutobela mikondo yamuntu umwi caamba kutobela cikozyanyo cakwe, nkokuti kumwiiya.

4. Ino caamba nzi kutobela mikondo ya Jesu?

4 Aboobo ino caamba nzi kutobela mikondo ya Jesu? Mubufwaafwi, caamba kwiiya cikozyanyo cakwe. Mulugwalo aayeeme mutwe wacibalo, mwaapostolo Petro wakaamba cikozyanyo cibotu ncaakatondezya Jesu kwiinda mukuliyumya mumapenzi; nokuba boobo, kuli nzila zinji motukonzya kumwiiya Jesu. (1Pet. 2:18-25) Mubwini, buumi bwa Jesu boonse, nkokuti zintu zyoonse nzyaakaamba alimwi akucita, ncikozyanyo ncotweelede kutobela.

5. Sena mubwini bantu batalondokede balakonzya kutobela cikozyanyo ca Jesu cilondokede? Amupandulule.

5 Mbotuli bantu batalondokede, sena mubwini inga twacikonzya kutobela cikozyanyo ca Jesu? Inzya, inga twacikonzya. Amuyeeye kuti Petro utukulwaizya ‘kwiitobelesya mikondo ya Jesu,’ pele kutali cakulondoka. Mbwaanga tatulondokede, ikuti twaitobelesya mikondo yakwe kusikila mpotugolela, nkokuti tuyakwaatobela majwi amwaapostolo Johane aakuti: ‘Amuzumanane kweenda mbubonya mbwaakeenda Jesu.’—1Joh. 2:6.

NKAAMBO NZI NCOTWEELEDE KWIITOBELA MIKONDO YA JESU?

6-7. Nkaambo nzi ncotwaambila kuti kutobela mikondo ya Jesu kuyumya cilongwe cesu a Jehova?

6 Kutobela mikondo ya Jesu kuyooyumya cilongwe cesu a Jehova. Nkaambo nzi ncotwaambila boobu? Cakusaanguna, Jesu wakatusiila cikozyanyo cibotu citondezya mbotukonzya kupona munzila iikkomanisya Leza. (Joh. 8:29) Aboobo kwiinda mukutobela mikondo ya Jesu, tuyoomukkomanisya Jehova. Alimwi tulakonzya kusinizya kuti Taateesu wakujulu uyooba acilongwe abaabo ibasolekesya kuba balongwe bakwe.—Jak. 4:8.

7 Cabili, Jesu wakabaiya Bausyi cakulondoka. Nkakaambo kaako wakaamba kuti: “Kufwumbwa ooyo wandibona wamubona awalo Taata.” (Joh. 14:9) Tulakonzya kwiiya bube bwa Jesu alimwi ambwaakali kubeendelezya bamwi. Mucikozyanyo, wakamufwida luzyalo sicinsenda, wakamweetelela mukaintu iwakali kuciswa bulwazi bupati alimwi wakali kubeetelela aabo ibakafwidwa bayandwa babo. Ciindi notwiiya Jesu tulamwiiya Jehova awalo. (Mk. 1:40, 41; 5:25-34; Joh. 11:33-35) Mbotuyaabwiiya bube bwa Jehova, cilongwe cesu anguwe cilayuma.

8. Amupandulula kaambo kutobela mikondo ya Jesu mbokuyootugwasya ‘kwiizunda’ nyika.

8 Kutobela mikondo ya Jesu kulatugwasya kutanyonganizyigwa anyika eeyi mbyaabi. Mubusiku bwamamanino aabuumi bwakwe anyika, Jesu wakaamba kuti: “Mebo ndaizunda nyika.” (Joh. 16:33) Kwiinda mukwaamba majwi aaya, wakali kupandulula kuti tanaakazumina kuyungwa amizeezo, makanze alimwi amicito yabantu bamunyika eeyi. Jesu kunyina naakakaluba kaambo nkaakatuminwa anyika, nkokuti kusalazya zina lya Jehova. Mbuti kujatikizya ndiswe? Munyika eeyi, kuli zintu zinji zikonzya kutunyonganya. Pele mbubonya mbuli Jesu, ikuti twabikkila maano kukucita kuyanda kwa Jehova, andiswe ‘tuyooizunda’ nyika.—1Joh. 5:5.

9. Ncinzi ncotweelede kucita kutegwa tuzumanane kweenda munzila iitola kubuumi butamani?

9 Kutobela mikondo ya Jesu kusololela kubuumi butamani. Ciindi mulombwana muvwubi naakabuzya ncaakeelede kucita kutegwa akajane buumi butamani, Jesu wakamwiingula kuti: ‘Boola ube sikunditobela.’ (Mt. 19:16-21) Kuba Juda bamwi ibatakali kusyoma kuti ngo Kristo, Jesu wakaamba kuti: “Imbelele zyangu . . . zilanditobela. Ndizipa buumi butamani.” (Joh. 10:24-29) Kuli Nikodemo, iwamu Nkuta Mpati Yaba Juda ooyo iwakali kuyanda kuzyiba zinji kujatikizya njiisyo zya Jesu, Jesu wakati aabo ‘ibamusyoma’ bayooba “abuumi butamani.” (Joh. 3:16) Tulatondezya kuti tulamusyoma Jesu kwiinda mukutobela nzyaakayiisya alimwi akwiiya cikozyanyo cakwe. Ikuti twacita oobo, tuyoozumanana kweenda munzila iitola kubuumi butamani.—Mt. 7:14.

MBUTI MBOTUKONZYA KWIITOBELESYA MIKONDO YA JESU?

10. Ncinzi ncotweelede kucita kutegwa ‘tumuzyibe’ kabotu Jesu? (Johane 17:3)

10 Katutanatalika kwiitobelesya mikondo ya Jesu, tweelede kumuzyiba. (Amubale Johane 17:3.) ‘Kuzyiba’ Jesu takugoli. Tweelede kuzumanana kwiiya kujatikizya nguwe, nkokuti bube bwakwe, mbwayeeya alimwi azyeelelo zyakwe. Tacikwe makani abulamfwu bwaciindi ncotwakkala mukasimpe, tweelede kuzumanana ‘kumuzyiba’ Jehova alimwi a Mwanaakwe.

11. Ino Mabbuku aa Makani Mabotu one ajisi nzi?

11 Kutegwa atugwasye kumuzyiba kabotu Mwanaakwe, caluyando Jehova wakabikkilizya Mabbuku aa Makani Mabotu one, mu Jwi lyakwe aamba buumi amulimo wa Jesu. Mabbuku aaya alatwaambila nzyaakaamba Jesu, nzyaakacita alimwi ambwaakali kulimvwa. Mabbuku aaya one alatugwasya ‘kuyeeyesya’ cikozyanyo ca Jesu. (Heb. 12:3) Munzila imwi, ajisi mikondo njaakatusiila Jesu. Aboobo kwiinda mukulanga-langa Mabbuku aa Makani Mabotu aaya, tulakonzya kumuzyiba kabotu Jesu. Ikuti twacita oobo, tulakonzya kwiitobelesya mikondo yakwe.

12. Mbuti mbotukonzya kugwasyigwa kapati a Mabbuku aa Makani Mabotu?

12 Kutegwa tugwasyigwe kapati a Mabbuku aa Makani Mabotu aaya, tweelede kucita zinji muciindi cakwaabala buyo. Tweelede kujana ciindi cakwaabala cakulomya alimwi akuzinzibala kuyeeya. (Amweezyanisye Joshua 1:8, bupanduluzi buyungizyidwe.) Lino atubandike nzila zyobilo zikonzya kutugwasya kuzinzibala kuyeeya kujatikizya Mabbuku aaya alimwi akuzibelesya nzyotubala mulingawo.

13. Mbuti mbomukonzya kupa kuti nzyomubala mu Mabbuku aa Makani Mabotu zibe zini-zini?

13 Cakusaanguna, nzyomubala mu Mabbuku aa Makani Mabotu amuzibone kuti zyakacitika ncobeni. Amweezeezye kuti mulizibwene alimwi akuzimvwa izyakali kucitika. Kutegwa mucikonzye kucita boobo, amuvwuntauzye mumabbuku aamwaigwa ambunga ya Jehova. Amulange-lange caambwa, nkokuti zintu izyakali kucitika kacitanalembwa naa nocakamana kulembwa cibalo ncomubala. Amulange makani aayungizyidwe kujatikizya bantu alimwi amasena aambidwe mucibalo. Amweezyanisye cibalo ncomubala amakani aakozyenye mubbuku limbi lya Makani Mabotu. Zimwi ziindi mulembi wa Makani Mabotu umwi wakakabikkilizya kaambo kayandika nkaakasiya mulembi uumbi.

14-15. Ncinzi ncotweelede kucita kutegwa tuzibelesye nzyotwiiya muzibalo zyaamba Jesu?

14 Cabili, amuzibelesye nzyomubala mu Mabbuku aa Makani Mabotu. (Joh. 13:17) Mwamana kubala cibalo cizwa mubbuku lya Makani Mabotu, amulibuzye kuti: ‘Sena kuli ciiyo ncondikonzya kubelesya mubuumi bwangu kuzwa mucibalo eeci? Mbuti mbondikonzya kubelesya cibalo eeci kugwasya muntu umwi?’ Amusoleke kuyeeya muntu umwi, mpoonya aciindi ceelede, caluyando alimwi cabupampu amumwaambile ncomwaiya.

15 Lino atulange-lange cikozyanyo citondezya mbotukonzya kuzibelesya nzila eezyi zyobilo. Tulanga-langa cibalo caamba mukamufwu mucete, ooyo Jesu ngwaakabona mutempele.

MUKAMUFWU MUCETE MUTEMPELE

16. Amupandulule bukkale bulembedwe kulugwalo lwa Marko 12:41.

16 Amubone cibalo kuti cakacitika ncobeni. (Amubale Marko 12:41.) Amweezeezye zyakali kucitika. Mwakali mu Nisani 11, 33 C.E., kakusyeede mazuba masyoonto kuti Jesu afwe. Mubuzuba oobo, ciindi cinji Jesu wakacibelesya kuyiisya mutempele. Pele basololi babukombi bakali kumukazya. Kumatalikilo, bamwi bakamubuzya nkwaakazijana nguzu nzyaakali kubelesya. Alimwi bamwi bakasola kumubuzya mibuzyo kabayeeya kuti takonzyi kuyiingula. (Mk. 11:27-33; 12:13-34) Mpoonya Jesu wakaunka kulubazu lumwi lwatempele. Ookuya ambweni uli mubusena bwiitwa kuti Lubuwa lwa Bamakaintu, kwalo nkwaakali kukonzya kubona zibikkilo zyamali izyakali kubwaanda. Wakakkala akutalika kulangilila bantu kababikka mali muzibikkilo zyamali. Wakabona bantu banji bavwubide kababikka mali manji. Ambweni wakakkala munsi-munsi kutegwa kamvwa mali ciindi naaloka muzibikkilo zyamali.

17. Ncinzi ncaakacita mukamufwu mucete iwaambidwe kulugwalo lwa Marko 12:42?

17 Amubale Marko 12:42. Nokwakainda ciindi, Jesu wakabona mukaintu umwi. ‘Ngumukamufwu mucete.’ (Lk. 21:2) Wakali mubukkale bukatazya alimwi kulangilwa kuti cakali kumukatazya kujana zintu ziyandika mubuumi. Nokuba boobo, wakaunka acibikkilo camali cimwi akubikka tukkobili tobilo twalo ambweni itwatakalimvwisya ciindi naakatubikka. Jesu wakaluuzyi mweelwe wamali ngaakabikka, tulepita tobilo twamakkoini, mali aakali masyoonto kapati kuciindi eeco. Mali aayo kunyina naakali kukonzya kuula nokaba katiiti komwe, ikakali kuulwa mweelwe waansi kapati kwiinda cakulya cili coonse.

18. Kweelana alugwalo lwa Marko 12:43, 44, ncinzi Jesu ncaakaamba kujatikizya cakusanga camukamufwu?

18 Amubale Marko 12:43, 44. Jesu wakakkomana kapati kujatikizya mukamufwu ooyu. Aboobo wakaita basikwiiya bakwe, watondeka mukamufwu akwaamba kuti: “Mukamufwu ooyu mucete wabikka mali manji kwiinda baabo boonse babikka mali.” Mpoonya wakayungizya kuti: ‘Nkaambo boonse, kwaambisya bavwubi, babikka kuzwa kuli yaayo aaindilide, pele walo abucete bwakwe, wabikka zyoonse nzyaajisi, zyoonse nzyaayelede kuponenawo.’ Ciindi mukamufwu uusyomeka naakabikka mali woonse ngaakajisi buzuba oobuya, wakabikka buumi bwakwe mumaanza aa Jehova.—Int. 26:3.

Mbubwenya mbuli Jesu, amubalumbaizye aabo ibabelekela Jehova camoyo woonse (Amubone muncali 19-20) *

19. Nciiyo nzi ciyandika kapati ncotukonzya kwiiya kumajwi aa Jesu aajatikizya mukamufwu mucete?

19 Amuzibelesye nzyomwabala. Amulibuzye kuti, ‘Nciiyo nzi ncondikonzya kwiiya kumajwi aa Jesu aajatikizya mukamufwu mucete?’ Amuyeeye kujatikizya mukamufwu ooyo. Kakunyina kudooneka wakali kuyanda kumupa zinji Jehova. Nokuba boobo, wakacita ncaakali kukonzya; wakapa Jehova ncaakajisi. Alimwi Jesu wakalizyi kuti cakusanga cakwe cakali kuyandika kapati mumeso aa Jehova. Nceeci ciiyo ciyandika kapati kulindiswe: Jehova ulakkomana ciindi notumupa nzyotukonzya nkokuti, kumubelekela kuzwa ansi aamoyo wesu. (Mt. 22:37; Kol. 3:23) Jehova ulakkomana ciindi nabona katucita zyoonse nzyotukonzya! Njiisyo eeyi ibikkilizya ciindi alimwi anguzu nzyotubelesya mubukombi bwesu, mbuli kukambauka alimwi akujanika kumiswaangano.

20. Mbuti mbomukonzya kucibelesya ciiyo icili mucibalo caamba mukamufwu? Amupe cikozyanyo.

20 Mbuti mbomukonzya kubelesya ciiyo icili mucibalo caamba mukamufwu? Amusoleke kuyeeya bantu bamwi ibayandika kukulwaizyigwa kutegwa bazyibe kuti kusolekesya kwabo Jehova ulakukkomanina. Mucikozyanyo, sena kuli mucizyi uucembeede ngomuzyi uulipa mulandu naa kulimvwa kubula mpindu, akaambo kakuti ulaciswa-ciswa naa tacijisi nguzu zyakucita zinji mumulimo wakukambauka? Naa ambweni kuli mukwesu ngomuzyi uuciswa-ciswa walo uutyompedwe akaambo kakuti tacicikonzyi kujanika lyoonse kumuswaangano ku Ŋanda ya Bwami? Amubagwasye bantu bali boobo kwiinda mukwaamba majwi ‘mabotu aayaka bamwi.’ (Ef. 4:29) Amubaambile ciiyo cikulwaizya ncotwaiya mucibalo cijatikizya mukamufwu mucete. Majwi aanu aakulwaizya ayoobagwasya kubona kuti Jehova ulakkomana ciindi notumupa nzyotukonzya. (Tus. 15:23; 1Tes. 5:11) Ciindi nomubalumbaizya bamwi akaambo kakupa Jehova kweelana anzyobakonzya, noziceya buti, nkokuti mulaitobelesya mikondo ya Jesu.

21. Ncinzi ncomukanzide kucita?

21 Eelo kaka tulalumba kuti zibalo zya Mabbuku aa Makani Mabotu zilijisi makani manji aajatikizya buumi bwa Jesu, calo citugwasya kumwiiya akwiitobelesya mikondo yakwe! Aboobo muciiyo canu nobeni naa mu Kukomba Mumukwasyi mulakonzya kulanga-langa Mabbuku aa Makani Mabotu. Atuyeeye kuti kutegwa tugwasyigwe kapati notubala, tweelede kubona zibalo kuti zyakacitika ncobeni alimwi akuzibelesya. Kunze buyo lyakwiiya nzyaakacita Jesu, tweelede kuswiilila anzyaakaamba. Mucibalo citobela, tuyoolanga-langa majwi aa Jesu aamamanino katanafwa.

LWIIMBO 15 Atumutembaule Mwana wa Jehova Mutaanzi Kuzyalwa!

^ munc. 5 Mbotuli Banakristo bakasimpe, tweelede ‘kwiitobelesya mikondo ya Jesu.’ “Mikondo” nzi njaakatusiila Jesu njotweelede kutobela? Cibalo eeci cilawiingula mubuzyo ooyu. Alimwi cilaamba kaambo ncotweelede kwiitobelesya mikondo yakwe alimwi ambotukonzya kucita boobo.

^ munc. 60 BUPANDULUZI BWACIFWANIKISO: Naamana kuzinzibala kuyeeya nzyaakaamba Jesu kujatikizya mukamufwu mucete, mucizyi walumbaizya mucizyi uucembeede akaambo kamulimo ngwabeleka kuzwa ansi aamoyo.