Amual ti dungu

Amual tati troquiñ dungu mu

TROKIÑ ÑI CHILLKATUNGEAL 15

Jesus ñi feypin epe puwlu ñi layal, ¿chem kimeltueiñmu?

Jesus ñi feypin epe puwlu ñi layal, ¿chem kimeltueiñmu?

“Fey tüfa iñche tañi sakin Fotüm, iñche tañi dulliel. Allkütuñmafimün ñi dungu” (MAT. 17:⁠5).

17 ÜLKANTUN ¡May, ayün!

¿CHEM KIMAIÑ? *

1, 2. 14 nisan 33 tripantu mu, ¿chumlefuy Jesus?

14 KONCHI nisan küyen 33 tripantu mu Jesus koyla dalluntukungey ka culpay pingey fey ñi chumnon rume. Jesus tañi pu kayñe ayentueyew, kutrankaeyew ka clafantukueyew kiñe orkon mamüll mu. Fey Jesus katangey tañi namun ka tañi kuwü, fey epe neyüwelay ka dunguwelay rume fente ñi kutrankawmeken mu. Felelu rume, falinke dungu feypi.

2 Tüfachi trokiñ mu allkütuafiyiñ reke Jesus ñi feypin (Mat. 17:⁠5). Küme ngüneduamafiyiñ ñi feypin clafantukungelu orkon mamüll mu.

‘CHAW, LELITUÑMAKEFILNGE ÑI CULPAN ENGÜN’

3. ¿Iney engün ñi duam mu peno llellipuy Jesus?

3 ¿Chem feypi Jesus? Clafantukungelu ti orkon mamüll mu Jesus llellipufi ta Jewba: ‘Chaw, lelituñmakefilnge ñi culpan ta tüfa engün’ (Luka 23:⁠33, 34). ¿Iney engün mu chi am llellipuy ta Jesus? Ngüneduamnge ka chem ñi feypin Jesus: “Kimlay engün tañi femmeken”. Feymu, llellipuy pu Roma soltau mew peno. Tüfa engün clafantukueyew, welu rüf kimlafuyngün iney ngen ta Jesus. Ka llellipuy feychi pu che mew peno ayülu ñi langümaetew. Welu rupalu chi antü feyentuyngün Jesus mu (Hecho 2:⁠36-38). Fente wedalkangelu rume Jesus, chem weda pilafi rume tañi wedalkaetew (1 Ped. 2:⁠23). Doy may pedifi ta Jewba ñi perdonayafiel engün.

4. Jesus perdonafi tañi pu kayñe, fey ¿chem enseñalkeeiñmu iñchiñ?

4 ¿Chem kimeltueiñmu Jesus ñi feypin? Eluwküleaiñ taiñ perdonacheal Jesus reke (Kol. 3:⁠13). Kiñeke mu tati pu che, taiñ familia kütu, katrütuafeiñmu taiñ poyeafiel ta Jewba. Ayükelayngün taiñ religion ka chumngechi yekeiñ taiñ mongen. Weda dunguyeafeiñmu engün, illamkayafeiñmu, wikürkayafeiñmu taiñ publicacion ka wülelkayafeiñmu kütu. Fey, ¿chumaiñ iñchiñ? Perdonayafiyiñ engün ka feypiafuiñ ta Jewba: “Chaw, kelluafimi engün. Konpe ñi piwke mew engün ti rüf dungu” piafuiñ (Mat. 5:⁠44, 45). Weda femngeliyiñ, küdawtuafuiñ taiñ perdonayafiel. Welu femnoliyiñ, iñchiñ müten weda tripayafuiñ. Kiñe lamngen feypi: “Iñchiñ ayükelaiñ taiñ weda femngeal. Welu perdonachekeiñ taiñ famentuafiel ti illkun ka taiñ weda rakiduamniewenoafiel tati che” pi taiñ lamngen (Sal. 37:⁠8). Weda femngeliyiñ welu eluwküleliyiñ taiñ perdonacheal, küme duamküleaiñ (Efes. 4:⁠31, 32).

“MÜLEAYMI EYMI IÑCHIW TI KÜME MÜLEWE MEW”

5. 1) Jesus ¿chem maneluwün elufi tati wentru? 2) ¿Chem kimniefuy Jesus?

5 ¿Chem feypi Jesus? Feychi clafantukungeel Jesus orkon mamüll mu, kake kiñeke püle elelngey kiñeke wentru. Feytachi epu wentru ayentueyew (Mat. 27:⁠44). Welu kiñe kimürpuy ñi culpafe ngenon ta Jesus, feymu ayentuwelafi ka feyentuy Jesus ñi wiñomongetual tañi Reyngeal (Luka 23:⁠40, 41). Feymu feypi: ‘Acordayaen ta iñche, longko ülmenkületulmi’ (Luka 23:⁠42). Feley llemay, tüfachi wentru rüf maneluwi Jesus mu, feymu Jesus feypieyew: “Rüfkünu may feypieyu fachantü: müleaymi eymi iñchiw ti Küme Mülewe mew” (Luka 23:⁠43, TNM).⁠ * ¿Ngüneduamimi? Jesus feypifi tati wentru “müleaymi eymi iñchiw”, ¿chem pifel tüfa? Jesus küme pengelelfi tati küme wentru ñi rüf maneluwal ñi müleal Mapu mu. Jesus kimniefuy tañi Chaw tañi kutranpiwkeyechefengen feymu elufi ti rüfngechi maneluwün tati wentru (Sal. 103:⁠8).

6. ¿Chem kimeltueiñmu Jesus ñi feypin?

6 ¿Chem kimeltueiñmu Jesus ñi feypin? Jesus küme inayentufi tañi Chaw (Eb. 1:⁠3). Chaw Jewba eluwküley taiñ perdonayaetew ka kutranpiwkeyeaetew. Welu, ¿chem mülefuy taiñ femal iñchiñ? Rüf repentiwaiñ, elkünuaiñ wedake femün ka maneluwaiñ Jesus ñi wülün ñi mongen iñchiñ mu (1 Juan 1:⁠7). Kiñeke iñchiñ kuyfi mu wedake dungu femkefuiñ, fey kiñeke mu acordarumekefiyiñ. “¿Iñche perdonapeafenew may Jewba?” piafuiñ. Femngechi duamküleliyiñ, kümeafuy taiñ rakiduamal ñi rupan feychi weda wentru. Epu puwlu ñi layal, feyenturpuy Jesus mu. Femfulu rume, Jesus kutranpiwkeyeeyew. Iñchiñ kom newen mu serfikefiyiñ ta Jewba, fey welulkawliyiñ welu rüf repentiwliyiñ, Jewba doyelchi may kutranpiwkeyeaeiñmu (Sal. 51:⁠1; 1 Juan 2:⁠1, 2).

‘EYMI TAMI PÜÑEÑNGEAY KA EYMI TAMI ÑUKENGEAY’

7. Ñi feypin Juan 19:⁠26, 27, ¿chem feypifi Jesus ta Maria ka Juan? ¿Chemu feypifi?

7 ¿Chem feypi Jesus? (Papeltunge Juan 19:⁠26, 27). Jesus ñi ñuke lantu domongepelafuy, feymu Jesus ayüniefuy ñi küme atendengeal ka ñi cuidaniengeal tañi ñuke. Lale wüla ta Jesus, fey tañi pu peñi atendeafuy tañi ñuke ka eluafuy chem ñi duamnieel. Welu Jesus tañi pu peñi petu discipulongelafuy, fey kellulayafuy ñi ñuke ñi küme weniyeafiel ta Jewba. ¿Iney am kelluafeyew ta Maria? Jesus elfalkünufi ta Juan ñi kelluafiel, feymu feypifi: “Eymi tami ñukengeay”. Ka feypifi ta Maria: “Eymi tami püñeñngeay”. Juan kiñe manelfal apostolngefuy ka küme weniyekefuy ta Jesus, feymu Jesus ñi peñi reke niekeeyew (Mat. 12:⁠46-50). Tüfa pengeli Jesus ñi fente piwkeyefiel tañi ñuke, fey am tañi ñuke küme tremümetew ka penepueyew petu tañi lanon mu.

8. Jesus ñi feypifiel ta Maria ka Juan, ¿chem enseñalkeeiñmu?

8 ¿Chem kimeltueiñmu Jesus ñi feypin? Taiñ familia kidukünuafeiñmu ka kayñetuafeiñmu. Feymu kiñeke iñchiñ doy kiñewküleiñ taiñ pu peñi, pu lamngen trawünche mu. Feymu Jesus feypi fülmaniefiliyiñ ta Jewba ka tañi trokiñche, doy nierpuaiñ taiñ niekefel. Fentren taiñ pu peñi, pu lamngen taiñ familia reke nierpuafuiñ (Mar. 10:⁠29, 30). Kom iñchiñ kiñe fütra familia reke feleiñ, piwkeyewkeiñ ka kiñewküleiñ fente taiñ piwkeyefiel Jewba (Kol. 3:⁠14; 1 Ped. 2:⁠17).

“IÑCHE ÑI NGÜNECHEN, ¿CHEM MEW ANTA KIDUKÜNUEN?”

9. ¿Chem pengelkeeiñmu Jesus ñi feypin Matew 27:⁠46 mu?

9 ¿Chem feypi Jesus? Epe puwlu ñi layal Jesus feypi: “Iñche ñi Ngünechen. Iñche ñi Ngünechen, ¿chem mew anta kidukünuen?” (Mat. 27:⁠46). Biblia feypilay chemu ñi feypin ta Jesus, welu kimeltuafeiñmu kiñeke dungu. ¿Chem dungu? Feypilu tüfa, Jesus femürpuy chem ñi feypikünungeel kiñe salmo mu (Salmo 22:⁠1).⁠ * Ñi feypin Jesus pengeli Jewba coralmakünulaeyew reke ñi ingkañpeafiel (Job 1:⁠10). Jesus kimtukuy Chaw Jewba katrütulafi ñi wedalkayaetew tañi pu kayñe, femngechi Jesus pengeli tunte ñi maneluwkülen Jewba mu. Jesus püntütripalayafuy Jewba mu lafule rume. Iney no rume femngechi dungu rupakelafuy. Kafey Jesus ñi feypifiel tañi Chaw pengeli chem weda dungu no rume femkelay.

10. Jesus ñi feypifiel tañi Chaw, ¿chem enseñalkeeiñmu?

10 ¿Chem kimeltueiñmu Jesus ñi feypin? Rakiduamlayaiñ taiñ rupanoal wedake dungu mu. Doy may pepikawküleaiñ taiñ püntütripanoal Jewba mu, langümngeliyiñ rume (Mat. 16:⁠24, 25). Welu weda rupaliyiñ, maneluwküleiñ Jewba taiñ kelluaetew taiñ newenküleal (1 Kor. 10:⁠13). ¿Ka chem kimeltueiñmu? Jesus reke rupayafuiñ wedake dungu mu taiñ chumnon mu rume, ¿chumngelu? (1 Ped. 2:⁠19, 20). Taiñ cristianongen mu koneltukelaiñ ñi femken pu poyekenofilu ta Jewba. Kafey wüldungukeiñ Chaw Jewba mu, feymu kayñetuafeiñmu pu che (Juan 17:⁠14; 1 Ped. 4:⁠15, 16). Jesus kimtukuy chemu Jewba katrütulafi ñi rupayal wedake dungu mu. Famülke mu, kiñeke peñi, lamngen ka rupakeyngün wedake dungu mu. Welu ramtuwafuyngün chi: “¿Chemu am femngechi rupan iñche?” (Hab. 1:⁠3). Pu peñi, pu lamngen maneluwfuy rume Jewba mu, duamniey ñi yafültukuaetew. Taiñ Wenu Chaw kimniey tüfa, feymu yafültukukeeyew engün (2 Kor. 1:⁠3, 4).

“WÜYWÜN TA IÑCHE”

11. Ñi feypin Juan 19:⁠28, ¿chumngelu wüywülekefuy Jesus?

11 ¿Chem feypi Jesus? (Papeltunge Juan 19:⁠28). ¿Chemu Jesus feypi ñi wüywülen? Femngechi femtripay ti profecia mülelu Salmo 22, versiculo 15 feypilu: “Kiñe angkülechi metawe reke yafüngewelan. Tañi kewün pünakonküley reke. Eymi tami duam mu trufürngetuan lali”. Kafey Jesus pültrülefuy orkon mamüll mu fey rume kutrankawi, feymu wüywülekefuy.

12. Jesus feypi ñi wüywülen, ¿chem kimeltueiñmu tüfa?

12 ¿Chem kimeltueiñmu Jesus ñi feypin? Kiñeke mu, yewentukuwafuiñ feypiafiel kakelu che taiñ kelluaetew. Welu Jesus feypi müten ñi duamnieel ta kellu. Ka femngechi iñchiñ duamliyiñ taiñ kellungeal, feypiaiñ müten. Por ejemplo, kutranküleliyiñ kam rume füchaleliyiñ, ¿feypipeafuiñ may kiñe weni taiñ yeaetew doctor mu kam yeaetew ngillakayal? Kafey kiñeke mu weda duamküleafuiñ, yafüngewelayafuiñ. Fey kümeafuy taiñ feypiafiel taiñ chum duamkülen kiñe peñi kam lamngen küme weniyekefilu ta Jewba. Femngechi allkütuaeiñmu ka yafültukuaeiñmu (Prov. 12:⁠25). Acordayaiñ: taiñ pu peñi, pu lamngen müna piwkeyeeiñmu ka küpa kellukeeiñmu (Prov. 17:⁠17). Welu nütramkanofiliyiñ engün, turpu kimlayafuyngün taiñ chum duamkülen.

‘ITROKOM DUNGU KÜME TRIPARPUY’

13. ¿Chumngelu fente kümey ñi femün Jesus?

13 ¿Chem feypi Jesus? Petu ñi lanon Jesus kimtukuy ñi femürpuel kom ñi feypietew tañi Chaw, feymu feypi: ‘Itrokom dungu küme triparpuy’ (Juan 19:⁠30). ¿Chumngelu fente kümey ñi femün Jesus? 1) Femngechi pengeli ñi koylatufengen ta Weküfü. ¿Chumngechi? Ñi femün ta Jesus pengeli kiñe che nienole culpan, nor piwkeyeafuy ta Jewba chumelieyew rume ta Weküfü. 2) Jesus wültukuy ñi mongen iñchiñ mu, fey Jesus ñi duam mu kom iñchiñ küme weniyeafuiñ ta Jewba ka rumel mongeleafuiñ. Ka 3) Jesus pengeli Jewba müten feley ñi ngünenieafiel pu che ka kelluntukuy ñi küme acordangeal Jewba ñi üy.

14. ¿Chem mülefuy taiñ femal fill antü?

14 ¿Chem kimeltueiñmu Jesus ñi feypin? Fill antü chumaiñ rume taiñ nor piwkeyeafiel Jewba. Inaduamaiñ ñi feypin kiñe peñi kimeltukefulu Galaad pingechi escuela mu, Maxwell Friend pingey. Kiñe fütra trawün mu feypi: “Pepi femülmi kiñe dungu fachantü, ‘wüle ta feman’ pilayaymi. Kimlaiñ taiñ mongeleal ta wüle. Fill antü pengelkünuaymi tami poyefiel ta Jewba. Longkontukunge tüfa: kimlaymi ka antü mu tami pepi femafel” pi taiñ peñi. Inayaiñ ñi feypin taiñ peñi Maxwell, femngechi fill antü chumaiñ rume taiñ nor piwkeyeafiel ta Jewba, kelluntukuaiñ ñi küme acordangeal Jewba ñi üy, pengelaiñ Weküfü ñi koylatufengen ka Jewba müten feley ngünenieafiel pu che. Fey larumeliyiñ, Jewba longkontukunieay taiñ küme femken.

“TAMI KUWÜ MEW ELKÜNUN TAÑI MONGEN”

15. Ñi feypin Luka 23:⁠46, ¿chem dungu mew maneluwkefuy Jesus?

15 ¿Chem feypi Jesus? Biblia feypi: “Fey Jesús newentu wirari: ‘¡Chaw, tami kuwü mew elkünun tañi mongen!’. Feypilu tüfa, lay” (Luka 23:⁠46, TNM). Jesus rume maneluwkefuy Jewba ñi acordanieaetew fey ñi wiñomongeltuaetew.

16. Taiñ peñi Joshua tañi rupan, ¿chem kimeltueiñmu?

16 ¿Chem kimeltueiñmu Jesus ñi feypin? Kom piwke mu maneluwaiñ Jewba mu, femngechi nor piwkeyeafiyiñ lafuliyiñ rume (Prov. 3:⁠5). Ngüneduamaiñ ñi rupan kiñe peñi, Joshua pingey. Wechengelu müten weda kutrankülefuy. Taiñ peñi famentufi chem tratamiento rume chaftukefilu Jewba tañi ngülam. Epe puwlu ñi layal, taiñ peñi feypifi tañi ñuke: “Jewba acordanieaenew. Rüf maneluwkülen tañi wiñomongeltuaetew. Jewba kimniey chem tañi nieel piwke mu ka kimniey tañi piwkeyeniefiel” pi taiñ peñi.⁠ * Kiñeke mu, konturumeafeiñmu wedake dungu, fey latripayafuiñ. Feymu kümeafuy taiñ ramtuwal fewla: “Femngechi dungu rupafuli, ¿nor piwkeyepeafiñ may Jewba? Ka, ¿maneluwpeafun may tañi wiñomongeltuaetew?”.

17, 18. ¿Chem kimeltueiñmu Jesus ñi feypin? (Inaduamnge ti wichulechi dungu “ ¿Chem kimeltueiñmu Jesus ñi feypin?”).

17 ¿Chem kimürpuiñ Jesus ñi feypin mu? Müley taiñ perdonacheal ka maneluwal Jewba taiñ perdonayaetew. Nieiñ kiñe fütra familia reke. Taiñ pu peñi, pu lamngen eluwküley taiñ kelluaetew. Fey duamnieliyiñ taiñ kellungeal, feypiafiyiñ müten. Jewba kelluaeiñmu taiñ newenküleal chem weda dungu rupafuliyiñ rume. ¿Mongelepeafuiñ may wüle? Kimlaiñ. Fey fill antü eluwaiñ taiñ nor piwkeyeafiel Jewba. Kafey rüf maneluwkeiñ Jewba taiñ wiñomongeltuaetew.

18 Inaniefiel mu iñchiñ kom tüfachi dungu allkütukefiyiñ reke ta Jesus, chumngechi taiñ werküetew Jewba (Mat. 17:⁠5).

126 ÜLKANTUN Newentuleaiñ ka llüwatuleaiñ

^ parr. 5 Matew capitulo 17, versiculo 5 pengelkeeiñmu Jewba ayükey taiñ allkütuafiel tañi Fotüm. Feytachi trokiñ mu inaduamaiñ chem kimeltueiñmu Jesus ñi feypin clafantukungelu orkon mamüll mew.

^ parr. 5 Jesus feypilafi tati wentru ñi amual wenu mu, doy may ñi nieal kiñe küme mongen Mapu mu.

^ parr. 9 Tami doy kimal chemu Jesus feypi ñi wirintukuel Salmo 22:⁠1 mu, inaduamnge ti trokiñ “PU PAPELTUKELU ÑI RAMTUKEEL” mülelu tüfachi revista mu.

^ parr. 16 Inaduamnge ti trokiñ “La fe de Joshua: una victoria para los derechos del niño” tripalu ti revista ¡Despertad! 22 enero 1995 tripantu.