1-2. Katapulelamo makattamiho afwanyiwe Yezu mudhidhi ologiliye mazu omariha bali vapingirizini.

NALI SIKU 14 ya Nisa, 33 N.K. Mumaleliye omagedhiwa vina ottongeliwa muladdu ohikosiliye, Yezu wahibeddiwa, wahitabutxiwa venjene omamalelowa wahikomeliwa na peregu mada na manyalo. Na otabuwa oku wotene iyene wahikosa guru wi aloge elobo txilobo. Mbwenye mazu alogiliye—ba ttima vaddiddi.

² Ovano ninfuna nisekesere mazu alogile Yezu mudhidhi watabuwiye vapingirizini vina ensunzihu na mazuya alogiliye. Na mazu mena kuloga, ‘ninfuna ninvuruwanege.’—Mt. 17:5.

3. Yezu wawaddana anni mulogiliye mazu aba: “Babani, mwalevelele”?

³ Txini elogile Yezu? Bali vapingirizini, Yezu wahilobela dhahi: “Babani, mwalevelele.” Aleveleliwe anni? Ninononelamo yowakulaya na mazu anfwarela: “Vowi kanziwa dhinirani.” (Lk. 23:33, 34) Enkala ninga Yezu wawaddana anyakoddo akadda Roma amuttukuleli mburo odhiliye okomeliwa vapingirizini. Awene kamuziwa derutu Yezu. Iyene vina wawaddana attu ena ali na muttitti akamihedhile opiwa waye abuwene adhile vasogorhova omuroromela. (Mer. 2:36-38) Yezu kafuna okwa nne otabuwa mbwenye vatabutxiweye iyene kakoyeli ntxiga amwiddani aye. (1 Ped. 2:23) Ottiya ejo, iyene wahimuloba Yehova wi alevelele.

4. Txini ensunzehu na efunelo ya Yezu yowalevelela amwiddani aye?

⁴ Txini ensunzehu na mazu alogile Yezu? Dhahene ninga Yezu,  iyo ninofwanyela walevelela attu ena. (Kol. 3:13) Enaya, anlogiwana anamudhi annidda sabwa y’ohinonelamo esile dhinroromelihu vina dhinsakulihu mwigumini mwehu. Awene anonizivalela, anonibedda vari va attu ena, anotaya manivuru ehu, vina anonitxutxa anitotelaga makattamiho mena. Bili dhawene ottiya wakoyela ntxiga, nimulobe Yehova wi aafugule mento wila labo nimodha awodhe wona wi eji ebaribari. (Mt. 5:44, 45) Mudhidhi mwina, enorutxaga olevelela ttabwa-ttabwa nigatabutxiwa vaddiddi se muladdu. Murogora dhahi ohiloga: “Miyo ddihinonelamo wi walevelela attu ena kintapulela wila dhiddikoselani dhihikala obe ddanfwanyelela weddihiwa na obure. Eji entapulela wi miyo ddinosakula ohakoyela ntxiga.” (Masal. 37:8) Iyo nigalevela attu ena, kaninobuwelegevi makattamihoya apadduwile agadhile onittiya osilidhiwene.—Ef. 4:31, 32.

5. Timbwini mmodha wakomeli vakuvi na Yezu wavahiwe njedhelo gani, nanda sabwaya jani?

⁵ Txini elogile Yezu? Yezu wahikomeliwe vapingirizini vamodha na atimbwini eli. Vamaromo obili animusutta. (Mt. 27:44) Vasogorova, mmodha wahitxinja murima waye. Iyene wahifiyedha ononelamo wi Yezu “kerile-wene dhabure.” (Lk. 23:40, 41) Vina wahiloga yaroromeliye, iyene wanziwa wi Yezu agavenyihiwa mukwani nanda labo-labovi agahikala mwene. Iyene bali nena n’okwa wahiloga dhahi: “Eh Yezu, muddubuwele miyo mwafiya mumweneni mwenyu.” (Lk. 23:42) Nroromelo gani n’oliba nonihile mulobwana oddule! Yezu amwakulaga ohiloga dhahi: ‘Ddinoddubela: ddabuno, onele okala na miyo ottiya Mumweneni, mbwenye Mparayizu.’ (Lk. 23:43) Katanalela wi Yezu okosile nipikirelo ntti amwaddagana muttu mmodha. Sabwa y’oziwa wi Babe muttu wa ttagaraga, Yezu wahimulogana mazu anvahile njedhelo timbwini oddule wali nena na okwa.—Masal. 103:8.

6. Txini ensunzehu na mazu alogile Yezu na timbwini?

⁶ Txini ensunzehu na mazu alogile Yezu? Yezu nladdaniho nawakwana ninlagiha eli Babe. (Aheb. 1:3) Yehova oli womala-nawale wi alevelele dhottega dhikosilihu wale vina ononeddela ttagaraga nigatxinuwa na murima wotene nanda nilagiha nroromelo, nigakosa dhawene ninele oleveleliwa dhottega dhehu modhela nikame na Yezu Kristu. (1 Jo. 1:7) Attu ena kankuluvela wi Yehova onolevelela dhovonya dhawa dhikosilani wale. Akala mudhidhi mwina weyo onogumanagana makattamiho akakene, karoma otanalela nipadduwo ntti: Mudhidhi mung’onovi ahinatti okwa, Yezu wahimweddela ttagaraga timbwini wattongeliwe opiwa waromavi-wene omuroromela Yezu mudhidhene obule. Yehova onowaweddela vopitxa ttagaraga alabeli aye ororomeleya, andhowavi okosaga guru ya ovirihamo malamulo aye!—Masal. 51:1; 1 Jo. 2:1, 2.

7. Ninga Munlogela nlebo na Joau 19:26, 27, txini elogile Yezu na Maria vina Joau?

⁷ Txini elogile Yezu? (Kengesa Joau 19:26, 27.) Yezu wafuna wi maye azuzumeliwe sabwani enoneya ninga wali mamukwela. Iyene wafuna wi maye akamihedhiwege na dhilobo dhamujonbela. Koddi mpaddi wa omuyani bani agawodhile omukamihedha? Eji epadduwile sabwa ya wi abali a Yezu mudhidhene obule ali ahinakala anamafwara. Nanda Joau wali murumiwi w’ororomeleya vina wali marho wofiyedheya wa Yezu. Yezu wahiziwa wi Maria wanfwanyela ovitaganyiha na anamudhi aba a omuyani wi amwebedhege  Yehova vamodha. (Mt. 12:46-50) Nona sabwa ya okwela vina omuzuzumela Maria, Yezu wahinpenreka Maria mmadani mwa Joau, akuluvelaga wi iyene agahimuzuzumela mpaddi w’omuyani. Nona wahimwaddela maye dhahi: “Muyana wé, mwaninyu dduddu.” Mmaleliye ologa na Joau: “Mayo, dduddu.” Oromana labonene nttile, Joau wali ninga mwana wa Maria vina Joau wanimuzuzumela ninga maye wonbala. Masiki valiye vakuvi na okwa, Yezu wahoniha okwela onddimuwa mwa omuzuzumela Maria wi akamihedhiwege na dhojonbeliwa dhaye!

8. Txini ensunzehu na mazu alogile Yezu na Maria vina Joau?

⁸ Txini ensunzehu na mazu alogile Yezu? Mandano  anihu na abali vina arogora ali Akristu anoliba venjene opitta wandana wehu na amudhehu. Amudhehu anodhaga onidda obe oninyanyala, mbwenye Yezu ohipikirela wi, nigakala ofiyedheya na Yehova vina nikuru naye, ninele wakela esile dhiyelelilehu “senjedhedhiwevo dila zana.” Enjene anodha okala anihu okweleya na amambalihu. (Mk. 10:29, 30) Weyo oniwamo dhavi sabwa y’okosa mpaddi wa anamudhi owiwanana mu nroromeloni vina anlagiha okwela​—animukwela Yehova vina ankwelana muttu na mukwaye?—Kol. 3:14; 1 Ped. 2:17.

9. Txini ensunzehu na mazu a Yezu anfwanyeya va Mateu 27:46?

⁹ Txini elogile Yezu? Ahinatti okwa Yezu wahikuwa: “Mulugu waga, Mulugu waga, muddinyanyalele nni?” (Mt. 27:46) Bibilia kantapulelamo emuttukuleli Yezu ologa mazu aba. Iyo ninsunzavo nni na mazu aba? Elobo modha emuttukuleli Yezu ologa mazu aba, yali wakwanihedha wa nivuhulo ninfwanyeya va Masalmo 22:1. * Ottiya ejo, mazu aba anowoniha kakamwe wi Yehova ‘kabarela makattamiho otene apadduwa mwigumini’ mwa Mwanaye. (Job 1:10) Yezu wahinonelamo wi Babe wahittiya wi ehiwe na amwiddani mpaka omagomo—vina kawo muttu anadhe ogumanana makattamiho akakene agumanilena Yezu. Mowenjedha, mazu aba anowoniha wi iyene kanna muladdu wafwanyeliye opiwa.

10. Txini ensunzehu na mazu amulogile Yezu Babe?

¹⁰ Txini ensunzehu na mazu alogile Yezu? Elobo modha ensunzihu jawi kaninfwanyela ojedhela wi Yehova onele onibarela mwa makattamiho otene aneha nroromelo nehu. Dhahene ninga mweheliwe Yezu mpaka omagomo, iyo ninofwanyela ovikoma vowi nroromelo nehu ninele wehiwa txino mpaka okwa. (Mt. 16:24, 25) Masiki bili dhahene, iyo ninokuluvela wi Mulugu kananittiye wi nehiwe ofiyedha ohiwodha owanana. (1 Kor. 10:13) Elobo yina ensunzihu jowi dhahene ninga Yezu, ninodhaga otabutxiwa se muladdu. (1 Ped. 2:19, 20) Abale annidda, kankosela sabwa ya iyo okosa elebo yabure, ankosela sabwa ya iyo ohikosa mpaddi wa elabo vina ovaha onamoona wa ebaribari. (Jo. 17:14; 1 Ped. 4:15, 16) Yezu wahinonelamo sabwaya yattiyile Yehova iyene otabuwa. Mottiyana na Yezu, alabeli ororomeleya a Yehova anovivuzaga Yehova onttiyelani dhilobo dhabure opadduwa. (Hab. 1:3) Mulugu wehu ddattagara vina ddovilela, eyene onoziwa wi awene kankosela nivuzo ntti sabwa ya otowa nroromelo; ankosela sabwani nipangarhazo ninfunani onwodha wavaha ddi iyene.—2 Kor. 1:3, 4.

11. Txini emuttukuleli Yezu ologa mazu anfwanyeya va Joau 19:28?

¹¹ Txini elogile Yezu? (Kengesa Joau 19:28.) Yezu ologeli nni: “Ddipiwa nthona!” Iyene ologeli wi “dhilebiwé dhakwane”—ntti vina nivuhulo ninfwanyeya va Masalmo 22:16, ninloga: “Vamelo vaga vahuma, ddawala ninga ologo woddumeya, nlumi naga nihumelela mwano.” Matabuwo otene onile Yezu, otaganyiha na okomeliwa vapingirhizini, jimuttukuleli opiwa nttona. Nona atamela nikamihedho na attu ena wi anvahe manje apena nttonana.

12. Txini ensunzehu na mazu aba a Yezu “Ddipiwa nthona”?

¹² Txini ensunzehu na mazu alogile Yezu? Yezu katanaleli wi sabwa ya ologa ejile yewamo iyene agahoniwa ninga mutu wawobana, nona iyo ninofwanyela otagiha mobuwelo  waye. Mudhidhi mwina, ninosakula ohimwaddela muttu mwina mukalelo oniwamo iyo. Mbwenye nigona wi kanniwodha ovikamihedha nanya, kanikane manyazo wakumbira nikamihedho attu ena. Motagiya, nigakala aredda obe akala nili anakalaba, ninofwanyela omukunbirha marho wehu wi anidhowele omusika obe anivelele osipitale. Iyo nigadhugudheya obe nigojeya, enokala yamalago wakunbirha anddimuwa a mulogo obe Mukristu woliba mpaddi w’omuyani wi anivuruwane n’okurumuwa vina anilogele “mazu apama” agadhile ottabiha murima wehu. (Gano 12:25) Kudduwale wi abali na arogora ehu anonikwela venjene vina anofuna onikamihedha “nsaka n’osegedheya.” (Gano 17:17) Mbwenye awene kanwodha oziwa dhinubuwelihu. Awene kanawodhe oziwa esile dhinfunihu akala kannawaddela.

13. Txini yakwanihedhile Yezu sabwa y’okala ororomeleya mpaka okwa?

¹³ Txini elogile Yezu? Mfiyedhi wora 3 dha txiguwo, Yezu wahikuwa: “Dhetene dhipula.” (Jo. 19:30) Yezu ahinatti okwa, wahimala wakwanihedha dhotene dhajedhela Yehova wi iyene akose. Sabwa ya okala wororomela mpaka okwa waye, Yezu wahakwanihedha dhilobo dhinji. Voroma, iyene ohoniha wi Satana muttambi. Yezu ohoniha wi muttu woligana onowodha okalavi ororomeleyene masiki na makattamiho otene animutotela Satana. Yanawili, Yezu ohinivaha egumi yaye wi anobolele. Sabwa ya yobolo, enowodheya attu ohiligana okana mandano ofiyedheya na Yehova vina gari ya okalawo namukalakala. Yaneraru, Yezu ohoniha wi Yehova mulamuleli woligana vina ohamelela omuttu waye.

14. Siku na siku ninawodhe dhavi woniha wi nili ororomeleyea? Katapulela.

¹⁴ Txini ensunzehu na mazu alogile Yezu? Ninofwanyela ovilibihedha wi nikalegevi ororomeleya labo na labo. Katanalela elogile Mbali Maxwell Friend, wali namansunziha wa Eskola ya Gileade. Vamutugumanoni a murudda origanela, diskursu yakosile Mbali Friend wahiloga dhahi: “Kuttiyedhe mangwana elobo yafwanyeliwe okosa obe ologa ddabuno. Weyo okana ebaribari wi mangwana onele okalawo? Dhowira dhawo dha labo na labo dhinofwanyela woniha wi txibarene onofwanyelela egumi yohimala.” Siku na siku ninkalawo iyo ninofwanyelela woniha ororomeleya wehu vamentoni va Yehova! Nigakosa dhawene, masiki nitxutxiwaga na okwa, ninele ologa, “Yehova miyo ddihikosa mpaka vawodhelimi ddikalaga oweddeyana na nyuwo, ddihoniha wi Satana mutambi vina ddihikamihedha olamulela wenyu!”

15. Ninga munlogela Luka 23:46, Yezu wanna nikuluvelo gani?

¹⁵ Txini elogile Yezu? (Kengesa Luka 23:46.) Nanikuluvelo notene Yezu wahiloga: “Babani, ddinoviperheka mmadani mwenyu.” Yezu wanziwa wi egumi yaye yali mmadani mwa Yehova, vina wankuluvela wi Babe kagamunyanyalile.

16. Txini esunziliwe na yotagiha ya muzombwe wanna vyaka 16?

¹⁶ Txini ensunzehu na mazu alogile Yezu? Kattiya egumi yawo mmadani mwa Yehova. Wila ejo epaduwe onofwanyela ‘omukuluvela Yehova na murima wawo wotene.’ (Gano 3:5) Katanalela yotagiha ya Joshua, Munamoona wa Yehova wanna vyaka 16-dhobaliwa, otabuwile na eredda emuttukuleli okwa. Iyene karumelile oja murobwe-murobwevi ogagudulane na malamulo a Mulugu. Mudhidhi mong’onovi ahinakwa wahimwaddela dhahi maye:  “Mmani, miyo ddili mmadani mwa Yehova. . . . Nona ddikana ebaribari wi iyene onele oddivenyiha mukwani. Iyene onoziwa eli mmurimani mwaga vina miyo ddinomukwela.” * Egahikala yamalago muttu-muttu wa iyo ovivuza, ‘Miyo ddahakane yokattamiha ya egumi obe okwa kuweha nroromelo naga, ddigahika egumi yaga mmadani mwa Yehova ddiroromelaga wi iyene onele oddubuwela?’

17-18. Elobo gani esunzilihu? (Kang’ana vina kasha “ Txini Ensunzihu na Mazu Omariha a Yezu.”)

¹⁷ Ninga monelihu, mazu omariha a Yezu ahinivaha masunziho manddimuwa vaddiddi! Nihubutxedhiwa wi jofuneya walevelela attu ena vina okuluvela wi Yehova onela onilevelela. Nihikana gari y’okana anamudhi omuyani, abali na arogora, abuwene ali omala nawale wila anikamihedhe. Mbwenye kanidduwaleni wila japama okumbirha nikamihedhona egakala yofuneya. Iyo ninokuluvela wila Yehova onele onikamihedha wi niwanena makattamiho otene annipatta. Vina nihoona wila jofuneya okalawo nonihaga ororomeleya wehu siku na siku, nikuluvelaga wila egumi yehu eli y’obareleyene mmadani mwa Yehova.

¹⁸ Txibarene, ninosunza venjene na mazu omariha alogile Yezu bali vapingirhizini! Iyo nigavirihamo dhotene dhisunzilihu ninela wiwelela mazu alogile Yehova amwaddagana Mwanaye awi: “Mumvuruwanege.”—Mt. 17:5.