15-زەرتتەۋ ماقالاسى
يسا ايتقان سوڭعى سوزدەردىڭ ماڭىزى
«بۇل — مەنىڭ سۇيىكتى ۇلىم. مەن وعان ريزامىن! ونى تىڭداڭدار!» (مات. 17:5).
17-ٵن «قالايمىن»
اڭداتپا *
1، 2. يسا سوڭعى سوزدەرىن قانداي جاعدايدا ايتقان؟
ب.ز. 33-جىل، 14-نيسان. كۇندىزگى ۋاقىت. بۇعان دەيىن يساعا جاساماعان قىلمىستى جاسادى دەپ جالا جابىلىپ، ۇكىم كەسىلگەن ەدى. كەيىن ونى مازاق ەتىپ، قورلاپ، ابدەن ازاپتادى. سوسىن قول-اياعىن شەگەلەپ، باعاناعا ٸلىپ قويدى. بىردەڭە ايتپاق تۇگىلى تىنىس الۋدىڭ ٶزى جانىن ازاپقا سالادى. ٴبىراق يسا سوندا دا سويلەدى، ويتكەنى ايتار وتە ماڭىزدى سوزدەرى بولدى.
2 قازىر يسانىڭ سول سوزدەرىنە نازار اۋدارىپ، وزىمىزگە قانداي ٴتالىم الاتىنىمىزدى كورەيىك. بىلايشا ايتقاندا، «ونى تىڭدايىق» (مات. 17:5).
«اكە، ولاردى كەشىرە كور»
3. «اكە، ولاردى كەشىرە كور» دەپ يسا كىمدەردى ايتقان بولۋى مۇمكىن؟
3 يسا نە دەدى؟ ازاپ باعاناسىندا ٸلۋلى تۇرعاندا يسا: «اكە، ولاردى كەشىرە كور»،— دەپ دۇعا ەتتى. سوندا، ولار دەگەن كىم؟ يسانىڭ «ولار نە ىستەپ جاتقاندارىن بىلمەيدى» دەگەن سوزىنە قاراعاندا، بۇل ونىڭ اياق-قولىن شەگەلەگەن ريمدىك ساربازدار بولۋى مۇمكىن (لۇقا 23:33، 34). ساربازدار يسانىڭ شىن مانىندە كىم ەكەنىن بىلمەگەن ەدى. سونداي-اق بۇل تارماقتا يسا ونىڭ ولىمگە كەسىلۋىن تالاپ ەتكەن، ٴبىراق كەيىنىرەك شىندىققا كەلەتىن ادامداردى دا ايتسا كەرەك (ەل. ٸس. 2:36—38). يسا ادىلەتسىز ازاپ شەكسە دە، اشىنىپ، كەكتەنىپ كەتپەدى (پەت. 1-ح. 2:23). قايتا، ونى ازاپتاعان سول ادامدار ٷشىن دۇعا ەتىپ، ەحوبادان ولاردى كەشىرۋدى سۇرادى.
4. قارسىلاستارىن كەشىرگەن يسادان نە ۇيرەنەمىز؟
4 يسانىڭ سوزدەرىنەن نە ۇيرەنەمىز؟ يسا سياقتى ٴبىز دە وزگەلەردى كەشىرۋگە ىنتالى بولۋىمىز قاجەت (قول. 3:13). كەيبىرەۋلەر، مىسالى، تۋىستارىمىز نانىم-سەنىمىمىزدى، ٶمىر سالتىمىزدى تۇسىنبەگەندىكتەن، بىزگە قارسى شىعۋى مۇمكىن. ولار ٴبىز تۋرالى وتىرىك ايتىپ، باسقالاردىڭ كوزىنشە كەمسىتىپ، ادەبيەتتەرىمىزدى ورتەپ، ٴتىپتى كۇش كورسەتىپ قورقىتاتىن شىعار. سونداي كەزدە ىشتەي كەكتەنبەي، قايتا، ەحوباعا دۇعا ايتايىق. كوزدەرى اشىلىپ، كۇندەردىڭ كۇنىندە شىندىققا كەلۋىن سۇرايىق (مات. 5:44، 45). ٴبىراق سوراقى ادىلەتسىزدىك كورگەندە، كەشىرۋ وتە قيىن بولۋى مۇمكىن. سوندايدا اشىنىپ، ىزا-كەككە بوي الدىرساق، ٶزىمىزدى ٶزىمىز جارالايمىز. ٴبىر ايەل باۋىرلاس بىلاي دەيدى: «كەشىرۋ دەگەن — بىرەۋدىڭ ماعان جاساعان جاماندىعىن اقتاۋ نەمەسە وعان كونىپ جۇرە بەرۋ دەگەن ٴسوز ەمەس. بۇل بويىمداعى وكپە-رەنىشتەن ارىلۋدى بىلدىرەدى» (ٴزاب. 37:8). ەگەر ٴبىز كەشىرۋدى شەشسەك، بولعان ادىلەتسىزدىكتىڭ ٴبىزدى قاتۋلاندىرىپ جىبەرۋىنە جول بەرمەيمىز (ەفەس. 4:31، 32).
«مەنىمەن بىرگە جۇماقتا بولاسىڭ»
5. يسا قىلمىسكەرگە قانداي ۋادە بەردى جانە نەگە؟
5 يسا نە دەدى؟ يسانىڭ ەكى جاعىنا باعاناعا ىلىنگەن ەكى قىلمىسكەر العاشىندا يسانى تىلدەپ، مازاقتادى (مات. 27:44). ٴبىراق بىرەۋى كەيىن كوزقاراسىن وزگەرتتى. ول يسانىڭ «ەش جاماندىق جاساماعان» بەيكۇنا ادام ەكەنىن ٴتۇسىندى (لۇقا 23:40، 41). ول ٴتىپتى يسانىڭ قايتا ٴتىرىلىپ، كەيىن پاتشا بولاتىنىنا سەندى. ول يسانىڭ قازىر ولەتىنىن بىلسە دە: «يسا، پاتشا بولعانىڭدا، مەنى ەسىڭە الا كورشى»،— دەدى (لۇقا 23:42). نە دەگەن سەنىم دەسەڭىزشى! يسا وعان: «بۇگىن ساعان شىندىعىن ايتامىن، مەنىمەن بىرگە [كوكتە پاتشالىقتا ەمەس] جۇماقتا بولاسىڭ»،— دەدى (لۇقا 23:43). يسا «ساعان»، «مەنىمەن بىرگە» دەۋىمەن جەكە سول ادامعا نازار اۋدارىپ، سوعان ۋادە بەرىپ جاتقانىن كورسەتتى. يسا اكەسىنىڭ مەيىرىمدى ەكەنىن بىلگەندىكتەن، ٶلىم اۋزىندا تۇرعان سول قىلمىسكەرگە ٷمىت سيلادى (ٴزاب. 103:8).
6. يسانىڭ قىلمىسكەرگە ايتقان سوزدەرىنەن نە بىلەمىز؟
6 يسانىڭ سوزدەرىنەن نە ۇيرەنەمىز؟ يسا — اكەسى ەحوبانىڭ «بولمىسىنىڭ دالمە-ٴدال كورىنىسى» (ەۆر. 1:3). ەحوبا دا بىزگە مەيىرىمدىلىك تانىتىپ، بۇرىن جاساعان كۇنا-قاتەلىكتەرىمىزدى كەشىرۋگە دايىن. ٴبىراق بۇل ٷشىن شىنىمەن وكىنۋىمىز جانە يسا ٴماسىحتىڭ توككەن قانىنىڭ كۇشىنە سەنۋىمىز كەرەك (جوح. 1-ح. 1:7). كەيبىرەۋلەر بۇرىن جاساعان كۇنالارىن ەحوبا ەشقاشان كەشىرە المايدى دەپ ويلايدى. ٴسىز دە سونداي ويدا بولساڭىز، مىنا جايلى ويلانىپ كورىڭىزشى: يسا ەندى عانا وعان سەنە باستاعان قىلمىسكەردىڭ وزىنە مەيىرىم تانىتقان. ەندەشە ەحوبا ونىڭ تالاپ-زاڭدارىنا بارىنشا مويىنسۇنىپ جۇرگەن ادال قىزمەتشىسىنە ودان دا زور مەيىرىم تانىتپاي ما؟! (ٴزاب. 51:1؛ جوح. 1-ح. 2:1، 2).
«مىناۋ — ەندى ٴسىزدىڭ ۇلىڭىز! ... ەندى وسى كىسى — سەنىڭ اناڭ!»
7. جوحان 19:26، 27 دە يسا ٴماريام مەن جوحانعا نە دەدى جانە نە ٷشىن؟
7 يسا نە دەدى؟ (جوحان 19:26، 27 وقىڭىز). يسا اناسىن ۋايىمدادى. ول كەزدە ٴماريام جەسىر بولسا كەرەك. ارينە، يسانىڭ ىنىلەرى انالارىن ماتەريالدىق جاعىنان قامتاماسىز ەتەر ەدى. الايدا ونىڭ رۋحاني قاجەتتىلىگىن كىم ويلاماق؟ يسانىڭ باۋىرلارى ول كەزدە ٵلى ونىڭ شاكىرتى بولماسا كەرەك. ٴبىراق يسا سوڭىنان ەرىپ، اكەسىنە عيبادات ەتەتىندەردى رۋحاني وتباسىم دەپ بىلگەن (مات. 12:46—50). مىسالى، جوحان يسانىڭ ادال شاكىرتى جانە جاقىن دوسى بولعان. يسا اناسىن جاقسى كورگەندىكتەن، قامىن ويلاعاندىقتان، ونى وسى شاكىرتىنىڭ قامقورلىعىنا تاپسىردى. جوحان ٴماريامنىڭ رۋحاني قاجەتتىلىگىن قامدايتىنىنا يسا سەنىمدى بولدى. سوندىقتان ول اناسىنا: «مىناۋ — ەندى ٴسىزدىڭ ۇلىڭىز!»— دەدى. ال جوحانعا: «ەندى وسى كىسى — سەنىڭ اناڭ!»— دەدى. سول كۇننەن باستاپ ٴماريام جوحاندى ٶز ۇلىنداي، ال جوحان ٴماريامدى ٶز اناسىنداي كورىپ، وعان قامقورلىق كورسەتتى. ٴيا، يسا شىر ەتىپ دۇنيەگە كەلگەننەن قامقورلاپ، سوڭعى دەمى شىعاردا دا قاسىنان تابىلعان اياۋلى اناسىن قاتتى جاقسى كوردى.
8. يسانىڭ ٴماريام مەن جوحانعا ايتقان سوزدەرىنەن نە ۇيرەنەمىز؟
8 يسانىڭ سوزدەرىنەن نە ۇيرەنەمىز؟ كەيدە باۋىرلاستارىمىز ٶز تۋىستارىمىزدان دا جاقىن بولىپ كەتەدى. كەيبىر تۋىستارىمىز بىزگە قارسى شىعىپ، ٴتىپتى بىزدەن باس تارتۋى مۇمكىن. ٴبىراق ەحوباعا جانە ونىڭ ۇيىمىنا ەتەنە جاقىن جۇرسەك، بۇلاردىڭ بارلىعى بىزگە «ٴجۇز ەسە ارتىعىمەن بەرىلەدى». كوپ باۋىرلاسىمىز بىزگە اكەمىزدەي، انامىزداي، ۇل نە قىزىمىزداي بولىپ كەتەدى. بۇنى بىزگە يسانىڭ ٶزى ۋادە ەتكەن (مار. 10:29، 30). سەنىمدەرى ٴبىر جانە ەحوبانى ٵرى ٴبىر-ٴبىرىن جاقسى كورەتىن وسىنداي رۋحاني وتباسىندا بولۋ ٴسىزدى قانداي سەزىمگە بولەيدى؟ (قول. 3:14؛ پەت. 1-ح. 2:17).
«قۇدايىم، نەگە مەنى جالعىز قالدىردىڭ؟»
9. يسانىڭ ماتاي 27:46 داعى سوزدەرىنەن نە بىلەمىز؟
9 يسا نە دەدى؟ يسا ولەر الدىندا قاتتى داۋىستاپ: «قۇدايىم، قۇدايىم نەگە مەنى جالعىز قالدىردىڭ؟»— دەدى (مات. 27:46). كيەلى كىتاپتا يسانىڭ نە ٷشىن بۇلاي دەپ ايتقانى جازىلماعان. دەسە دە بۇل سوزدەرىنەن ٴبىراز نارسە بىلۋگە بولادى. بىرىنشىدەن، يسا وسىلاي ايتۋىمەن ٴزابۇر 22:1 دەگى پايعامبارلىقتى ورىندادى *. سونىمەن قاتار بۇل سوزدەردەن ەحوبا ۇلىن «جان-جاقتان قورعاماعانىن» كورەمىز (ٵيۇپ 1:10). ولىمگە دەيىن بارىنشا سىنالۋى ٷشىن اكەسى ونى تولىعىمەن جاۋلارىنىڭ قولىنا بەرگەنىن يسا جاقسى ٴتۇسىندى. بۇل دۇنيەدە ەشبىر ٴتىرى جان ول سياقتى سىنالعان ەمەس. بۇعان قوسا، يسانىڭ سوزدەرى ونىڭ ەش جازىقسىز ەكەنىن، ولىمگە كەسىلەتىندەي ەش نارسە ىستەمەگەنىن كورسەتەدى.
10. يسانىڭ اكەسىنە ايتقان سوزدەرىنەن نە ۇيرەنەمىز؟
10 يسانىڭ سوزدەرىنەن نە ۇيرەنەمىز؟ بىرىنشىدەن، ەحوبا سەنىمىمىزدى سىنعا الاتىن ٵربىر سىناقتان ٴبىزدى قورعاپ وتىرادى دەپ كۇتپەۋىمىز كەرەك. يسا سوڭىنا دەيىن، ٶلىم قۇشقانعا دەيىن سىنالدى. ٴبىز دە قاجەت بولسا سەنىمىمىز ٷشىن ولۋگە دايىن بولۋىمىز كەرەك (مات. 16:24، 25). ٴبىراق ەحوبا شامادان تىس سىنالۋىمىزعا ەشقاشان جول بەرمەيدى (قور. 1-ح. 10:13). ەكىنشىدەن، ٴبىز دە يسا سياقتى ادىلەتسىز جاپا شەگۋىمىز مۇمكىن (پەت. 1-ح. 2:19، 20). ٴبىز دۇرىس ەمەس بىردەڭە ىستەگەندىكتەن ەمەس، وسى دۇنيەلىك بولماعاندىقتان جانە شىندىق جايلى كۋالىك ەتكەندىكتەن قارسىلىقتارعا كەزىگەمىز (جوح. 17:14؛ پەت. 1-ح. 4:15، 16). يسا قاسىرەت شەگۋىنە ەحوبانىڭ نە ٷشىن جول بەرىپ جاتقانىن جاقسى تۇسىنگەن. ٴبىراق باستارىنا سىناق تۇسكەندە، ەحوبانىڭ كەيبىر ادال قىزمەتشىلەرى: «ەحوبا قالاي عانا بۇعان جول بەردى؟»— دەپ ويلاعان (ابق. 1:3). مۇنداي كەزدە مەيىرىمدى دە شىدامدى قۇدايىمىز ولاردى سەنىمى ٵلسىز دەپ جازعىرمايدى، قايتا، ٶزى عانا بەرە الاتىن جۇبانىشقا مۇقتاج ەكەندەرىن تۇسىنەدى (قور. 2-ح. 1:3، 4).
«شولدەدىم»
11. يسا جوحان 19:28 دەگى سوزدەردى نە ٷشىن ايتتى؟
11 يسا نە دەدى؟ (جوحان 19:28 وقىڭىز). يسا نە ٷشىن «شولدەدىم» دەدى؟ ول بۇل ٴسوزدى «جازبا ورنى جۇزەگە اسۋ ٷشىن»، ياعني ٴزابۇر 22:15 تەگى پايعامبارلىق ورىندالۋ ٷشىن ايتتى. وندا: «كۇشىم تاۋسىلدى، قىش ىدىستىڭ سىنىعىنداي قۋراپ كەتتىم، ٴتىلىم تاڭدايىما جابىسىپ قالدى»،— دەلىنگەن. ونىڭ ۇستىنە، يسانىڭ باعاناداعى ازابى بار، وعان دەيىن دە كورگەن قانشاما قورلىعى بار، ول ابدەن شولدەسە كەرەك. ٴشولىن قاندىرۋ ٷشىن ول وزگەلەردەن كومەك سۇرادى.
12. يسانىڭ «شولدەدىم» دەگەن سوزىنەن نە ۇيرەنەمىز؟
12 يسانىڭ سوزدەرىنەن نە ۇيرەنەمىز؟ يسا ٶز سەزىمدەرىن اشىق ايتۋدان ۇيالماعان، مۇنى السىزدىك دەپ قاراستىرماعان. ادەتتە ٴبىز نە نارسەگە مۇقتاج ەكەنىمىزدى وزگەلەرگە ايتپاۋدى ٴجون كورەمىز. ٴبىراق كومەك قاجەت بولعاندا وزگەلەردىڭ كومەگىنە جۇگىنۋدەن ۇيالماۋىمىز كەرەك. مىسالى، قارت نە دەنساۋلىعى ناشار باۋىرلاس وزگەلەردەن دۇكەنگە نە دارىگەرگە اپارىپ-اكەلۋىن سۇراسا بولادى. جىگەرىمىز جاسىپ، كوڭىلىمىز ٴتۇسىپ جۇرسە، اقساقالدان نە رۋحاني تولىسقان دوسىمىزدان ٴبىزدى تىڭداۋىن، «جاقسى ٴسوز» ايتىپ ەڭسەمىزدى كوتەرۋىن وتىنسەك بولادى (ناق. س. 12:25). باۋىرلاستار ٴبىزدى جاقسى كورەتىنىن، «قيىن شاقتا» قاسىمىزدان تابىلاتىنىن ەشقاشان ەستەن شىعارمايىق (ناق. س. 17:17). ٴبىراق ولار بىزگە كومەكتەسسىن دەسەك، قانداي كومەك كەرەك ەكەنىن ايتۋىمىز كەرەك، ويتكەنى ولار ٴبىزدىڭ ويىمىزدى وقي المايدى.
«تۇگەل ورىندالدى!»
13. ولە-ولگەنشە ٴمىنسىز بولىپ قالعاننىڭ ارقاسىندا يسا نە ىستەي الدى؟
13 يسا نە دەدى؟ 14-نيسان، كۇندىزگى ساعات ٷش شاماسى. يسا سوڭعى دەمىن شىعاراردا: «تۇگەل ورىندالدى»،— دەپ ايتتى (جوح. 19:30). ول اكەسىنىڭ تاپسىرعان ٸسىن تۇگەل ورىندادى. ولە-ولگەنشە مىنسىزدىگىنەن تايماعانىنىڭ ارقاسىندا يسا كوپ ٸس اتقارا الدى. بىرىنشىدەن، ول شايتاننىڭ وتىرىكشى ەكەنىن دالەلدەدى. شايتان كەدەرگى جاساۋعا قانشا تىرىسسا دا، يسا كەمەلدى ادام كەمەلدى تۇردە مىنسىزدىك تانىتا الاتىنىن كورسەتتى. ەكىنشىدەن، ول ٶز ٶمىرىن ادامزات ٷشىن تولەم رەتىندە بەردى. يسا ٴبىز ٷشىن ٶمىرىن قۇربان ەتكەننىڭ ارقاسىندا ٴبىز ەحوبامەن جاقسى قارىم-قاتىناستا بولا الامىز جانە ماڭگى ٶمىر ٴسۇرۋ ۇمىتىنە يەمىز. ۇشىنشىدەن، يسا ەحوبانىڭ بيلىگى ٵدىل ەكەنىن دالەلدەپ، اكەسىنىڭ ەسىمىن كۇيەدەن تازارتتى.
14. ٵربىر كۇنىمىزدى قالاي وتكىزۋىمىز كەرەك؟
14 يسانىڭ سوزدەرىنەن نە ۇيرەنەمىز؟ ٴتىرى جۇرگەن ٵربىر كۇنىمىزدە مىنسىزدىك ساقتاۋعا بەكىنەيىك. «كۇزەت مۇناراسىنىڭ عالاقات كيەلى كىتاپ مەكتەبىنىڭ» وقىتۋشىسى بولعان ماكسۆەلل فرەند باۋىرلاستىڭ ايتقان سوزدەرى كوڭىل قويۋعا تۇرارلىق. ول حالىقارالىق كونگرەستە ايتقان ادالدىق جايلى بايانداماسىندا بىلاي دەدى: «بۇگىن ىستەۋگە، بۇگىن ايتۋعا بولاتىندى ەشقاشان ەرتەڭگە قالدىرما. ەرتەڭ ٴتىرى بولاتىنىڭا كىم كەپىل؟! ٵربىر كۇنىڭدى ماڭگىلىك ومىرگە لايىق ەكەنىڭدى دالەلدەۋدىڭ سوڭعى مۇمكىندىگى دەپ قاراستىر». ٴيا، ٵربىر كۇنىمىزدى ٴمىنسىز ەكەنىمىزدى دالەلدەيتىن سوڭعى مۇمكىندىكتەي وتكىزەيىك. سوندا ولىممەن بەتپە-بەت كەلگەن كۇننىڭ وزىندە ەحوباعا: «ەحوبا، مىنسىزدىگىمنەن تايماۋ ٷشىن، شايتاننىڭ وتىرىكشى ەكەنىن دالەلدەۋ ٷشىن، ەسىمىڭدى اقتاپ، بۇكىلالەمدىك بيلىگىڭدى قولداۋ ٷشىن قولىمنان كەلگەننىڭ ٴبارىن ىستەدىم»،— دەي الامىز.
«رۋحىمدى ٶز قولىڭا تابىستايمىن»
15. لۇقا 23:46 عا ساي، يسا نە نارسەگە سەنىمدى بولدى؟
15 يسا نە دەدى؟ (لۇقا 23:46 وقىڭىز). ول تولىق سەنىمدىلىكپەن: «اكە، رۋحىمدى ٶز قولىڭا تابىستايمىن»،— دەدى. يسا بولاشاعى ەحوبانىڭ قولىندا ەكەنىن جاقسى ٴبىلدى جانە اكەسى ونى ۇمىتپايتىنىنا سەنىمدى بولدى.
16. 15 جاسار باۋىرلاسىمىزدان نە ۇيرەنەمىز؟
16 يسانىڭ سوزدەرىنەن نە ۇيرەنەمىز؟ ٶمىرىڭىزدى ەحوبانىڭ قولىنا اماناتتاۋعا دايىن بولىڭىز. بۇل ٷشىن وعان «بار جۇرەگىڭىزبەن سەنىم ارتىڭىز» (ناق. س. 3:5). دجوشۋا دەگەن 15 جاسار باۋىرلاسىمىزدىڭ مىسالىن الايىق. ول ەمى جوق اۋىر دەرتكە شالدىعادى. دارىگەرلەر قۇداي زاڭىنا قايشى كەلەتىن ەم-شارالاردى ۇسىنعاندا، ول بۇدان باس تارتادى. ولەر الدىندا ول اناسىنا بىلاي دەيدى: «اناشىم، مەنىڭ ٶمىرىم ەحوبانىڭ قولىندا. ەحوبا مەنىڭ قامىمدى ويلايدى. ول مەنى مىندەتتى تۇردە قايتا تىرىلتەدى. مەن بۇعان ەش كۇماندانبايمىن. ەحوبا مەنىڭ جۇرەگىمدەگىنى بىلەدى. مەن ونى قاتتى جاقسى كورەمىن». ٵرقايسىسىمىز بىلاي دەپ ويلانىپ كورەيىك: ولىممەن بەتپە-بەت كەلىپ، سەنىمىم سىنالعاندا، ٶمىرىمدى ەحوبانىڭ قولىنا تابىستايمىن با؟ ونىڭ مەنى ۇمىتپايتىنىنا سەنەمىن بە؟
17، 18. بۇل ماقالادان نە ۇيرەندىك؟ (« يسانىڭ سوڭعى ايتقان سوزدەرىنەن نە ۇيرەنەمىز؟» دەگەن قورشاۋدى دا قاراڭىز.)
17 يسانىڭ سوڭعى ايتقان سوزدەرىنەن كوپ ماڭىزدى وي تۇيدىك. وزگەلەردى كەشىرۋىمىز كەرەكتىگىن، ەحوبانىڭ ٴبىزدى كەشىرەتىنىنە سەنىمدى بولۋىمىز كەرەكتىگىن ەسكە تۇسىردىك. ٴبىزدىڭ باۋىرلاستاردان تۇراتىن كەرەمەت رۋحاني وتباسىمىز بار. ولار بىزگە كومەكتەسۋگە ٵرقاشان دايىن. ٴبىراق بۇل ٷشىن كومەك كەرەك ەكەنىن ولارعا ايتۋىمىز كەرەك. سونداي-اق باسىمىزعا قانداي كۇن تۋسا دا، ەحوبا قيىندىقتارىمىزدى ەڭسەرۋگە كومەكتەسەتىنىن بىلەمىز. ٵربىر كۇندى مىنسىزدىگىمىزدى دالەلدەيتىن سوڭعى كۇن دەپ قاراستىرۋ كەرەكتىگىن كوردىك جانە ٶمىرىمىزدى ەحوباعا اماناتتاساق، ول ٴبىزدى تىرىلتەتىنىنە سەنىمدىلىگىمىز ارتتى.
18 شىنىمەن دە، يسانىڭ ولەر الدىندا ازاپ باعاناسىندا ايتقان سوزدەرى ٴمان-ماعىناعا تولى! ەحوبانىڭ: «ونى تىڭداڭدار!»— دەگەن سوزىنە قۇلاق اسىپ، يسانىڭ سوزدەرىنەن ۇيرەنگەندەرىمىزدى ومىردە قولدانايىق! (مات. 17:5).
126-ٵن ساق ٴجۇرىپ، اياعىڭدى نىق باس
^ 5-ابزاس ماتاي 17:5 تەن كورىنەتىندەي، ەحوبا ونىڭ ۇلى يسانى تىڭداعانىمىزدى قالايدى. ال يسا اقتىق دەمى شىعاردا نە دەپ ايتتى؟ ونىڭ بۇل سوزدەرىنەن نە ۇيرەنەمىز؟ بۇل ماقالا وسى جايلى بولماق.
^ 9-ابزاس يسانىڭ ٴزابۇر 22:1 دەگى سوزدەردى نە ٷشىن كەلتىرگەن بولۋى مۇمكىن ەكەنىن وسى جۋرنالداعى «وقىرمان ساۋالدارىنان» وقىپ كورىڭىز.
