Skip to content

Skip to table of contents

NKHANI YOPHUNZILA N.° 15

Vatingaphunzilepo kufumila pa mawu osilijila ŵa Yesu

Vatingaphunzilepo kufumila pa mawu osilijila ŵa Yesu

Uyu niye Mwana wangu wokondewa, wanukondwela naye. Mukomumvwila.”​MT. 17:5.

NYIMBO N.° 15 Tamandani mwana woyamba wa Yehova!

VATIKUTI TIPHUNZILE *

1-2. Kansi chichitika ni chinji Yesu akaliyelaŵila kosilijila?

NI MMAWA, pa Nisani 14, 33 C.E. Pavuli pakuti watalijiliwa wenye komasoti kuweluziwa kuti ni wophoniya pa mulandu wakuti aliye uchite, Yesu onyozewa, kutamanishiwa mwankhanza, pavuli pake omukhomelela manja na mendo ŵake na misomali pa chimuti chotamanilapo. Pa nthawe iliyonse yakuŵensa yove, mawu aliwonse ŵakulaŵila, ni ovutikila. Koma yove ofunika kulaŵila​—chifukwa chakuti akali na vinthu vofunika kuti avilaŵile.

2 Tiyeni tikambilane mawu ŵechinena Yesu, penzesilijika pa chimuti chotamanilapo komasoti vatingaphunzilepo pa mawu amene awo. M’mawu ayakine tinganene kuti, tiyeni ‘timutetekele.’​—Mt. 17:5.

“ATATA, ŴAKHULULUKILENI”

3. Kansi vuwoneka kuti Yesu enzenena ŵani pechinena kuti: “Atata, ŵakhululukileni”?

3 Kansi Yesu elaŵila chinji? Pechikhomelelewa pa chimuti, Yesu epemphela kuti: “Atata, ŵakhululukileni.” Kansi yove enzefuna kuti Atata ŵake akhululukile ŵani? Mawu okonkhapo ŵa Yesu otiyavya kumvwisha kuti yove enzenena ŵani. Yove enena kuti: “chifukwa oziŵalini chakuchita.” (Lk. 23:33, 34) Vuwoneka kuti Yesu enzenena masodja Achiroma amene enzemukhomelela manja na mendo ŵake na misomali pa chimuti chotamanilapo. Kulaŵila chendi ove enzemuziŵalini luweme Yesu kuti enze ŵani. Vingachitike kuti yove enzenenasoti za ŵanthu ayakine amene echitisha kuti yove apaiwe koma pavuli pake azakhulupilile. (Mac. 2:36-38) Yesu enzefunikilalini kufwa. Koma yove aliyenkhale wokalipa nokana kukhululukila ŵala amene enzemutamanisha. (1 Pet. 2:23) Mmalomwake, yove esenga Yehova kuti akhululukile ŵala emupaya.

4. Kansi tingaphunzile chinji pa kufunishisha kwa Yesu kofuna kukhululukila ayakine?

4 Kansi sewo tingaphunzilepo chinji pa mawu ŵa Yesu? Molingana na Yesu, tufunika kunkhala okonzeka kukhululukila ayasu. (Akol. 3:13) Ayakine, kupamikijapo enekwasu, angotishusha chifukwa chakuti omvwishalini vatukhulupilila sewo komasoti mwavilili vinthu pa moyo wasu. Ove angayambe kutitalijila wenye, kutinyoza pamenso pa ŵanthu, kuwononga mabuku ŵasu olo kutiyofya kuti atichitile vinthu viipa. Mmalo monkhala wokalipa, tingasenge Yehova kuti aŵayavye ŵala amene otishusha kuti alondele choonadi. (Mt. 5:44, 45) Nthawe ziyakine, tingawone kuti kukhululukila ni kovuta, makamaka keno tachitiliwa vinthu viliye chilungamo. Koma tikalola kuti ukali na kusunga cha kuntima vizike miju muntima mwasu, tuliwononga seka. Mulongo muyakine efotokoza kuti: “Numvwisha kuti kukhululukila kutanthauzalini kuti nuwona vinthu vachita ove kunkhala viweme kapena kuti nuŵalola kuti akonichitila vinthu viipa. Vikungotanthauza tyala kuti nasankha kusaŵapyela ntima.” (Sal. 37:8) Tikasankha kukhululuka, tunkhala kuti tusankha kusalola vinthu viipa vatukumana navo kutichitisha kunkhala wokhumudwa.​—Aef. 4:31, 32.

“WEWO UZANKHALE NA NEWO M’PALADAISO”

5. Kansi Yesu elonjeza chinji kuli mmozi mwa ŵanthu aŵili ekhomelelewa kumbali kwake amene enze vigaŵenga, ndipo ndaŵa yanji yove echita lonjezo yamene iyi?

5 Kansi Yesu elaŵila chinji? Ŵanthu aŵili amene enze vigaŵenga enze pa vimiti votamanilapo kumbali kwa Yesu. Poyamba, onse aŵili ekatijana kuti amunyoze. (Mt. 27:44) Koma pavuli pake, mmozi mwa ove esintha maganizo ŵake. Yove efwika pa mfundo yakuti Yesu “aliyephoniye chilichonse.” (Lk. 23:40, 41) Yove ewoneshasoti kuti enzekhulupilila kuti Yesu azaushiwe kuli akufwa ndipo azatonge monga mfumu nsiku iyakine. Yove euja Yesu kuti: “Yesu, mukanikumbukile mukayaloŵa mu Ufumu wanu.” (Lk. 23:42) Mwanalume wamene uyu ewonesha chikhulupililo chikulu ngako! Poyankha, Yesu emuuja kuti: “Shuwa newo nukuuja lelo, wewo uzankhale na newo [osati mu Ufumu, koma] m’Paladaiso.” (Lk. 23:43) Onani kuti Yesu echita lonjezo yamene iyi ponena za ove ŵeka aŵili pokatishila ntchito mawu akuti “newo,” “wewo,” na “newo.” Poziŵa kuti Atata ŵake ni achifundo, Yesu elaŵila mawu amene epasa chiyembekezo mmozi mwa vigaŵenga wamene enzesilijika.​—Sal. 103:8.

6. Kansi sewo tuphunzilapo chinji pa mawu ŵechinena Yesu kuuja chigaŵenga?

6 Kansi sewo tingaphunzilepo chinji pa mawu ŵa Yesu? Yesu ni wangwilo monga ni Atata ŵake. (Ahe. 1:3) Yehova ofunishisha ngako kutikhululukila komasoti kutiwonesha chifundo. Koma angachite vamene ivi tyala keno talapa kufumila pansi pa ntima noleka vinthu viipa vetenzechita kuvuli komasoti keno tukhulupilila nsembe ya Yesu Khilisitu. (1 Yoh. 1:7) Ayakine vingaŵavute kukhulupilila kuti Yehova angaŵakhululukile machimo ŵawo akale. Keno mwewo mukumvwa teti nthawe ziyakine, ganizilani ivi: Wasala patontho kuti afwe, Yesu elaŵila mawu achifundo kuli chigaŵenga chamene chenze chiyamba kuwonesha chikhulupililo. Lomba tyani ponena za chifundo cha Yehova kuli atumiki ŵake amene ankhala okhulupilika kwa nthawe itali, amene ochita vonse vangakwanishe kuti akonkheje malamulo ŵake!​—Sal. 51:1; 1 Yoh. 2:1, 2.

“UYU ANKHALE MWANA WANU . . . AŴA ANKHALE AMAYI ŴAKO”

7. Kansi Yesu enena chinji kwa Mariya na Yohane monga ni mwevilembelewa pa Yohane 19:26, 27, ndipo ndaŵa yanji yove enena vamene ivi?

7 Kansi Yesu elaŵila chinji? (Ŵelengani Yohane 19:26, 27.) Yesu enzefuna kusamalila amayi ŵake, amene payakine enze amasiye. Enekwake enzefunikila kusamalila vosoŵa vawo vakuthupi. Koma kansi sembe niŵani ekwanisha kusamalila vosoŵa vawo vauzimu? Paliye chuwonesha kuti enekwake enze enkhala kale ophunzila ŵake. Olo n’tetyo, Yohane enze ntumwi wokhulupilika komasoti enze mmozi mwa azishamwali apantima a Yesu. Yesu enzewona ŵala amene enzelambila Yehova pamozi na yove monga banja yake ya uzimu. (Mt. 12:46-50) Yesu enzemukonda Mariya ndipo enzefuna kusimikijila kuti yove akosamaliliwa. Niye chifukwa chake, yove esenga Yohane kuti amusamalile chifukwa chakuti enzeziŵa kuti Yohane azamuyavye kuti apitilije kutumikila Yehova. Kuli amayi ŵake, yove enena kuti: “Uyu ankhale mwana wanu.” Ndipo kuli Yohane, yove enena kuti: “Aŵa ankhale amayi ŵako.” Kufumila pa nthawe yamene iyo, Yohane enkhala monga ni mwana kuli Mariya ndipo yove emusamalila monga ni amayi ŵake. Yesu ewonesha chikondi chikulu kuli mwanakazi wokondewa wamene emusamalila mwachikondi pa kuvyalika kwake ndipo enzepaname pafupi na yove pa imfwa yake!

8. Kansi sewo tuphunzilapo chinji pa mawu ŵechinena Yesu kuuja Mariya na Yohane?

8 Kansi sewo tingaphunzilepo chinji pa mawu ŵa Yesu? Ushamwali ŵasu na abale ŵasu komasoti alongo Achikhilisitu ungankhale wotang’a ngako kupambana ushamwali watingankhale nawo na abanja ŵasu. Achibale ŵasu angatishushe olo kutisiya, koma monga ni mwechilonjezela Yesu, tikapitilija kunkhala pafupi na Yehova komasoti gulu Yake, tizafwane “vinyinji kuwelejela maulwendo 100” kupambana vataluza. Ayakine kuli sewo enkhala monga ni mwana mwanalume, mwana mwanakazi, amama olo atata achikondi. (Mk. 10:29, 30) Kansi mwewo mukumvwa tyani chifukwa chonkhala m’banja yauzimu yokatijana m’chikhulupililo na m’chikondi​​—yamene yukonda Yehova komasoti kukondana muyake na muyake?​—Akol. 3:14; 1 Pet. 2:17.

“MULUNGU WANGU, MWANISIILANJI NEWO?”

9. Kansi tingaphunzilepo chinji pa mawu ŵa Yesu amene ali pa lemba ya Mateyu 27:46?

9 Kansi Yesu elaŵila chinji? Wasala patontho kufwa, Yesu eŵilikija kuti: “Mulungu wangu, Mulungu wangu, mwanisiilanji newo?” (Mt. 27:46) Baibolo yufotokozalini chifukwa chechilaŵilila mawu amene aŵa Yesu. Tetyo, ganizilani vatingaphunzile kufumila pa mawu amene aŵa. Chinthu chimozi chatuphunzilapo ni chakuti, polaŵila mawu amene aŵa, Yesu enzekwanilisha ulosi wamene upezeka pa lemba ya Salimo 22:1. * Komasoti, mawu amene aŵa ewonesha luweme kuti Yehova ‘aliye muchingilije’ Mwana wake. (Yobu 1:10) Yesu emvwisha kuti Atata ŵake enzelekelela kuti ŵala enzemuzonda ayese chikhulupililo chake chonse mpaka kufwa. Paliye munthu aliyense wamene eyesewapo kale monga ni Yesu. Kuyangijila pali vamene ivi, mawu amene aŵa esimikijila kuti yove aliyechite mulandu uliwonse wofunikila kufwa.

10. Kansi tingaphunzilepo chinji pa mawu ŵechilaŵila Yesu kuuja Atata ŵake?

10 Kansi sewo tingaphunzilepo chinji pa mawu ŵa Yesu? Phunzilo imozi yatingaphunzilepo ni yakuti, tufunikalini kuyembekezela kuti Yehova atiteteze pa mavuto amene oyesa chikhulupililo chasu. Monga ni mwechiyeselewa Yesu mpaka pa mapeto, sewo nase tufunika kunkhala okonzeka kunkhala okhulupilika mpaka kufwa keno pangafunikile. (Mt. 16:24, 25) Tetyo, tusimikijila kuti Yehova alolelini kuti tiyesewe mpaka kufwika patingaleke kukwanisha kupilila. (1 Akor. 10:13) Phunzilo iyakine yatuphunzilapo ni yakuti, molingana na Yesu, tingavutike, olo kuti tiliyephoniye chilichonse. (1 Pet. 2:19, 20) Ŵala amene otishusha ochita vamene ivi, osati chifukwa chakuti tachita chinthu chiyakine chiipa, koma chifukwa chakuti tililini mbali ya ichi chalo komasoti tuteteza choonadi. (Yoh. 17:14; 1 Pet. 4:15, 16) Yesu emvwisha chifukwa chechilolela Yehova kuti yove atamane. Koma olambila ayakine okhulupilika amene evutikapo, nthawe ziyakine elikonsha chifukwa chake Yehova elola kuti vinthu viyakine vichitike. (Hab. 1:3) Mulungu wasu wachifundo komasoti woleza ntima oziŵa kuti abale amene aŵa otayalini chikhulupililo, koma kuti ove ofunikila chitonthozo changapeleke yove yeka.​—2 Akor. 1:3, 4.

“NIKUMVWA NJOTA”

11. Ndaŵa yanji Yesu elaŵila mawu opezeka pa lemba ya Yohane 19:28?

11 Kansi Yesu elaŵila chinji? (Ŵelengani Yohane 19:28.) Ndaŵa yanji Yesu elaŵila kuti: “Nikumvwa njota”? Yove echita vamene ivi kuti “akwanilishe lemba”​—olo kuti, echita vamene ivi kuti akwanilishe ulosi upezeka pa lemba ya Salimo 22:15, wamene unena kuti: “Mphamvu yangu yayuma too, monga ni nyakaye. Lilimi yangu yakatilila mu wivu wangu. Ndipo mwaninkhazika mu lukungu ya imfwa.” Komasoti, pavuli pa kutamana konse kwa Yesu, kuyangijilapo ululu ukulu ngako pa chimuti chotamanilapo, vuwoneka kuti enze na njota ngako. Yove enzefunika kuyavyiwa kuti asilije njota yake.

12. Kansi tingaphunzilepo chinji pa mawu ŵa Yesu akuti “Nikumvwa njota”?

12 Kansi sewo tingaphunzilepo chinji pa mawu ŵa Yesu? Yesu aliyeganize kuti ni kuphoniya kulaŵila mwakumvwila, ndipo sewo nase tufunika kulaŵila mwatumvwila. Payakine kwa nthawe ikulu pa moyo wasu, tingasankhe kusaujako ayakine za vosoŵa vasu. Koma keno tufuna thandizo, tufunikalini kuchita wowa kusenga ayasu kuti atiyavye. Mwachisanzo, keno nise okalamba olo keno tulwala, niyekuti tufunikila kuti tisenge nshamwali wasu kuti atitakule pakuyagula vinthu olo pakuya kuchipatala. Keno nise ofoka olo keno takhumudwa, tingasenge kuti nkulu olo Nkhilisitu muyakine wotang’a mwauzimu atitetekele mwatchelu komasoti kutiujako “mawu aweme” amene angakondweleshe ntima wasu. (Miy. 12:25) Osaluŵa kuti abale ŵasu na alongo otikonda, ndipo ofuna kutiyavya “pakawoneka mavuto.” (Miy. 17:17) Koma ove angakwanishelini kuziŵa vatuganiza komasoti mwatumvwila. Ove angakwanishelini kuziŵa thandizo yatufuna keno tingalekeŵauja.

“NAKWANILISHA CHIFUNILO CHANU!”

13. Kansi Yesu ekwanilisha chinji chifukwa chonkhala wokhulupilika mpaka kufwa?

13 Kansi Yesu elaŵila chinji? Cham’ma 3 koloko nzuŵa, pa Nisani 14, Yesu eŵilikija kuti: “Nakwanilisha chifunilo chanu!” (Yoh. 19:30) Mawu ŵa Yesu otiphunzisa kuti yove wasala patontho kuti afwe, eziŵa kuti enze ekwanilisha kuchita vonse venzefuna Yehova. Chifukwa chakuti Yesu epitilija kunkhala wokhulupilika mpaka kufwa, yove ekwanilisha vinthu vinyinji. Choyamba, yove esimikijila kuti Satana ni wawenye. Yesu ewonesha kuti munthu wangwilo angankhale mphela wokhulupilika paliyekanthu olo kuti Satana angamuchitile votyani. Chachiŵili, Yesu epeleka moyo wake monga dipo. Chifukwa chakuti yove epeleka moyo wake nsembe, ivi vichitisha kuti ŵanthu ochimwa akwanishe kunkhala pa ushamwali na Mulungu komasoti kuti ankhale na chiyembekezo chakuzankhala na moyo mpaka kale-kale. Chachitatu, Yesu esimikijila kuti Yehova ni wotonga wachilungamo komasoti etuŵisha zina yake.

14. Kansi tufunika kunkhala osimikijila kuiwona tyani nsiku iliyonse? Fotokozani.

14 Kansi tingaphunzilepo chinji pa mawu ŵa Yesu? Tufunika kunkhala osimikijila kupitilija kunkhala okhulupilika nsiku iliyonse. Onani vechinena m’bale Maxwell Friend, wamene etumikilako monga mulangizi wa Sikulu ya Giliyadi. Pa nsonkhano wadela wa m’vyalo, pa nkhani yonkhala wokhulupilika, mu nkhani yake iyakine, m’bale Friend enena kuti: “Vinthu vamungafunike kuchita lelo olo kulaŵila mukovichitilatu lelo osavileka kuti muzavichite mailo. Kansi mwewo musimikijila kuti mailo muzaŵe moyo? Mukowona nsiku iliyonse kunkhala monga mpata wanu wosilijila wakuti muwoneshe kuti nimwe woyenelela kuzalondela moyo wosasila.” Tufunika tikowona nsiku iliyonse monga mpata wasu wosilijila wakuti tiwoneshe kukhulupilika kwasu kwa Yehova! Tetyo, olo kuti tifwe, tingakwanishe kunena kuti: “Yehova, newo nachita vonse vanakwanisha kuti nipitilije kunkhala wokhulupilika, kuti nisimikijile kuti Satana ni wawenye, kuti nilemekeze zina yanu komasoti Ulamulilo wanu!”

“NUSUNGISHA MZIMU WANGU M’MANJA MWANU”

15. Mokatijana na lemba ya Luka 23:46, kansi Yesu enze na chidalilo chotyani?

15 Kansi Yesu elaŵila chinji? (Ŵelengani Luka 23:46.) Na chidalilo chonse, Yesu enena kuti: “Atata, nusungisha mzimu wangu m’manja mwanu.” Yesu enzeziŵa kuti sogolo yake yenze m’manja mwa Yehova ndipo yove enze na chidalilo chakuti Atata ŵake enzemukumbukila.

16. Kansi mwewo mwaphunzilapo chinji pa chisanzo cha mulumbwana wa vyaka 15?

16 Kansi tingaphunzilepo chinji pa mawu ŵa Yesu? Pitilijani kunkhala wokhulupilika kwa Yehova olo kuti moyo wanu unkhale pangozi. Kuti mukwanishe kuchita vamene ivi, mufunika ‘kukhulupilila mwa Yehova na ntima wanu wonse.’ (Miy. 3:5) Onani chisanzo cha Joshua, mmozi wa Mboni za Yehova wa vyaka 15 wamene enze na matenda asapola. Yove ekana thandizo ya mankhwala iliyonse yamene yufwaya lamulo ya Mulungu. Wasala patontho kuti afwe, yove euja amayi ŵake kuti: “Amama, Yehova anisamalile. . . . Nukuujani vamene ivi mayi na chisimikijo chonse kuti: Nuziŵa kuti Yehova azaniushe. Yove oziŵa vonse vili muntima mwangu ndipo newo numukonda.” Aliyense wa sewo ofunika kulikonsha kuti: ‘Keno chikhulupililo changu chingayesewe na chinthu chamene chingachitishe kuti nifwe, kansi newo ningapitilije kunkhala wokhulupilika kwa Yehova?’

17-18. Kansi ni vinthu votyani vataphunzilapo? (Onani bokosi yakuti, “ Vatuphunzilapo kufumila pa mawu osilijila ŵa Yesu.”)

17 Monga mwatawonela, mawu osilijila ŵa Yesu otiphunzisa phunzilo yofunika ngako! Otikumbusha kuti tufunika kukhululukila ayasu komasoti kunkhala na chidalilo chakuti Yehova atikhululukile nase. Tili na mwayi ukulu wonkhala na abale na alongo mu mpingo amene ni okonzeka kutiyavya. Koma keno tufuna thandizo, tufunika kuŵasenga. Tuziŵa kuti Yehova atiyavye kupilila mavuto aliwonse ŵatingakumane nawo. Taphunzilasoti kuti tufunika kuwona nsiku iliyonse kunkhala monga mpata wasu wosilijila wowonesha kukhulupilika kwasu. Tufunika kukhulupilila kuti Yehova azatiushe keno tingafwe.

18 Kulaŵila chendi, tingaphunzile vinyinji kufumila pa mawu ŵechilaŵila Yesu penze pa chimuti chotamanilapo! Ponena za Mwana wake, Yehova enena kuti: “Mukomuvwila.” Keno tingavikatishile ntchito vinthu vataphunzila mu nkhani ino, tinkhale kuti tuchita ngavo-ngavo vechilamula Yehova.​—Mt. 17:5.

NYIMBO N.° 128 Tipilile mpaka pa mapeto

^ ndime 5 Monga ni mwayutiujila lemba ya Mateyu 17:5, Yehova ofuna kuti tikomvwila Mwana wake. Mu nkhani ino, tikambilane vinthu vinyinji vatingaphunzilepo pa mawu ŵechinena Yesu penzesilijika pa chimuti chotamanilapo.

^ ndime 9 Kuti mumvwe vifukwa vinyinji vichitisha Yesu kukata mawu ali pa lemba ya Salimo 22:1, onani “Makonsho ofumila kuli oŵelenga” m’magazini yamene ino.

Onani nkhani yakuti: A fé de JoshuaUma vitória pelos direitos dos jovensin the January 22, 1995, issue of Awake!