Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

NGANI JAKULIJIGANYA 15

Yatukulijiganya Pamaloŵe Gakumalisya Gaŵaŵechete Yesu

Yatukulijiganya Pamaloŵe Gakumalisya Gaŵaŵechete Yesu

“Aju ni Mwanangu jungusinamnonyela, nipo ngusasangalala najo mnope. Mumpikanileje.”—MAT. 17:5.

NYIMBO NA. 17 “Ngusaka”

YACHITULIJIGANYE *

1-2. Alondesye mwayaŵelele yindu pandaŵi jaŵaŵechetega Yesu maloŵe gakumalisya ali asigele panandi kuwa.

PALIJI pa Nisani 14, mu 33 C.E. Yesu ŵamŵechetele yachipongwe soni kumkomela pachitela chakulagachisya mwangasa. Yeleyi yatendekwe panyuma pakumjimba magambo gakumlambuchisya pali pangali chilichose chaŵalemwisye. Ligongo lyakuti ŵamkomele ngongolo soni makono gakwe jwalakwe jwapikanaga kupweteka mnope pakuŵecheta soni pakupumula. Atamose yaliji myiyi, jwalakwe jwakwete maloŵe gakusosekwa mnope gakuti aŵechete.

2 Kwende tukambilane maloŵe gaŵaŵechete Yesu ali asigele panandi kuwa pachitela chakulagachisya soni yampaka tulijiganye pa maloŵega. Kuŵecheta kwine mpaka tujile kuti ‘kwende tumpikanile.’—Mat. 17:5.

“ATATI, MWAKULULUCHILE ŴANDUŴA”

3. Ana komboleka kuti Yesu jwasalaga ya ŵani pajwaŵechete kuti “Atati, mwakululuchile ŵanduŵa”?

3 Ana Yesu jwagopolelaga chichi pelepa? Jwalakwe ali amkomele pachitela jwapopesile kuti, “Atati, mwakululuchile ŵanduŵa.” Ana pelepa jwasalaga yakuti ŵakululuchile ŵani? Mpaka tupate kwanga kwakwe patukulola maloŵe gakuyichisya gaŵaŵechete. Jwalakwe jwatite, “Ligongo ngakumanyilila yakutenda.” (Luk. 23:33, 34) Komboleka Yesu pelepa jwasalaga ya asilikali ŵa Chiloma ŵaŵamkomelaga pachitela chakulagachisya. Jemanjaji nganamanyililaga kuti Yesu ŵaliji ŵani kusyesyene. Kombolekasoni kuti jwasalaga ya ŵandu ŵane ŵaŵaliji m’gulu ja ŵandu ŵaŵachisyaga yakuti Yesu awulajidwe, nambo ŵele panyuma pakwe ŵamkulupilile jwalakwe. (Mase. 2:36-38) Yesu nganakunda kuti yindu yangali chilungamoyi yimlepelekasye kwakululuchila ŵane. (1 Pet. 2:23) Mmalo mwakwe ŵamŵendile Yehofa kuti ŵakululuchile ŵandu ŵaŵamwulejeŵa.

4. Ana mpaka tulijiganye chichi pa yaŵatendega Yesu pakwakululuchila ŵandu ŵaŵamsisyaga?

4 Ana mpaka tulijiganye chichi pamaloŵe gaŵaŵechete Yesuga? Tuŵeje ŵakusachilila kwakululuchila ŵandu ŵane mpela mwaŵatendele Yesu. (Akolo. 3:13) Ŵane mwa ŵanduŵa mpaka aŵe ŵachibale ŵetu ŵakusatusisya ligongo lyangapikanichisya yatukusakulupilila soni ndamo syetu. Jemanjaji mpaka atulambuchisyeje yindu, kututesya sooni kwa ŵandu ŵane, kutujonanjila mabuku getu kapena kutujogoya kuti chatupute. Mmalo mwakutumbila mpaka tumŵende Yehofa kuti ŵakamuchisye ŵandu mpela ŵeleŵa kuti lisiku line chalijiganye usyesyene. (Mat. 5:44, 45) Ndaŵi sine mpaka yiŵe yakusawusya kwakululuchila ŵandu ŵane mnopemnope naga ali atutendele yindu yakusakala mnope. Naga tukupitilisyape kutumbila soni ngakululuchila ŵane, nikuti mpaka tugambe kulipweteka. Mlongo jwine jwatite, “Kwakululuchila ŵane ngakukusalosya kuti ugwejo ukuyiwona kuti pangali yayilemwechekwe, kapena kwakunda ŵane kuti akuwoneje kuti uli jwakupwambwana. Nambo yikusalosya kuti ugambile kusagula kuyiliŵalila.” (Sal. 37:8) Patusagwile kumkululuchila mundu yikusatukamuchisya kuti tukapitilisya kutumbila ni yindu yayitendekweyo.—Aef. 4:31, 32.

“TIMKAŴE NI UNE M’PALADAISO”

5. Ana Yesu ŵamsalile chichi mundu jwakulemwa jwine? Ligongo chichi Yesu jwaŵechete yeleyi kwa munduju?

5 Ana Yesu jwagopolelaga chichi paŵaŵechete maloŵega? Yesu ŵamkomele pachitela chakulagachisya yimpepe ni ŵandu ŵane ŵaŵili ŵakulemwa. Pandanda pene jemanjajisoni ŵaliji m’gulu ja ŵandu ŵaŵamnyosyaga Yesu. (Mat. 27:44) Nambo kaneko jumo mwa jemanjaji jwachenjile nganisyo syakwe. Mwamti jwayikene pakuŵecheta kuti Yesu “nganatenda chakulemwa chilichose.” (Luk. 23:40, 41) Konjechesya pelepa, jwalakwe jwakwete chikulupi chakuti Yesu chachijimuka ku ŵawe soni kuti lisiku line chachilamulila mpela mwenye. Jwalakwe ŵamsalile Yesu kuti “akangumbuchile pitakajinjile mu Uchimwene wawo.” (Luk. 23:42) Munduju jwalosisye kuti jwakwete chikulupi chamachili, mwamti Yesu ŵamjanjile kuti, “Kusyene ngumsalila lelo kuti, chimchiŵa ni une [ngaŵa mu Uchimwene, nambo] m’Paladaiso.” (Luk. 23:43, NWT.) Pelepa mpaka ayiwone kuti Yesu jwaŵechetaga maloŵega, mwakulosya kuti gakwawula kwa mundu jumpepe. Ligongo jwakamulichisye masengo maloŵe gakuti, “une” soni “ngumsalila.” Ligongo lyakuti Yesu jwamanyililaga kuti Atati ŵakwe ali ŵachanasa, jwaŵechete maloŵe gakumlimbikasya mundu jwakulemwa juŵasigele panandi kuwa.—Sal. 103:8.

6. Ana tukulijiganya chichi pamaloŵe ga Yesu gaŵamsalile jwakulemwa jwine?

6 Ana mpaka tulijiganye chichi pamaloŵe ga Yesuga? Yesu akusatenda yindu yakulandana ni yakusatenda Atati ŵakwe. (Aheb. 1:3) Yehofa ali jwakoseka kutukululuchila yakulemwa yetu soni kututendela chanasa. Mpaka atende yeleyi naga tukulupilila kuti yakulemwa yetu mpaka yikululuchidwe kupitila mu mbopesi jiŵapeleche Yesu Klistu. (1 Yoh. 1:7) Ŵandu ŵane akusayiwona kuti Mlungu nganaŵa ŵakululuchile yakulemwa yaŵatesile kalakala. Naga wawojo akusayiwona myoyo, aganichisye ayi. Yesu ali asigele panandi kuwa ŵaŵechete maloŵe gakulosya chanasa kwa mundu jwakulemwa juŵagambile kutanda kulosya kwene kuti akwete chikulupi. Naga yindu yaliji myiyi ni mundu jwakulemwaju, nikuti Yehofa mpaka ŵalosye chanasa chekulungwa mnope ŵakutumichila ŵakwe ŵakulupichika. Jemanjaji akusatenda yampaka akombole pakupikanila malamusi gakwe.—Sal. 51:1; 1 Yoh. 2:1, 2.

“JWALAKWEJU NI MWANAGWENU! . . . AŴA NI MAMA ŴENU”

7. Mwakamulana ni maloŵe gagali pa Yohane 19:26, 27, ana Yesu ŵamsalile chichi Maliya ni Yohane? Ligongo chichi ŵamsalile yeleyi?

7 Ana Yesu jwagopolelaga chichi paŵaŵechete maloŵega? (Aŵalanje Yohane 19:26, 27.) Yesu jwasakaga kwakamuchisya mamagwe ŵaŵaliji ŵamasije pandaŵiji. Komboleka kuti achapwakwe ŵa Yesu akasamalilaga mamagwe mwakuchilu, nambo ana ŵani ŵakasamalilaga mwausimu? Pangali umboni wawukusalosya kuti pandaŵiji achapwakweŵa ŵaliji ŵakulijiganya ŵakwe. Nambope Yohane ŵaliji jwakulijiganya jwa Yesu jwakulupichika soni mjakwe jwapamtima. Yesu ŵawonaga ŵandu ŵaŵamtumichilaga Yehofa yimpepe ni jwalakwe kuŵa ŵa mu liŵasa lyakwe lyausimu. (Mat. 12:46-50) Ligongo lyakuti ŵanonyelaga soni kwaganichisya mnope mamagwe, jwapeleche udindo wakwasamalila mamagweŵa kwa Yohane. Jwatesile yeleyi ligongo jwamanyililaga kuti Yohane ni jwampaka ŵasamalile mamagweŵa mwausimu. Yesu ŵasalile mamagwe kuti, “Jwalakweju ni mwanagwenu!” Soni kaneko ni ŵamsalile Yohane kuti, “Aŵa ni mama ŵenu.” Kutandila palisikuli, Yohane jwatendaga yindu mpela ali mwanache jwa Maliya, soni ŵasamalilaga mpela kuti ali mamagwe ŵakumŵeleka. Kusala yisyene Yesu ŵanonyelaga mnope mamagweŵa, ŵaŵamsamalile kutandila ali mwanache soni ŵaŵapali paŵawulajidwaga jwalakwe.

8. Ana tukulijiganya chichi pamaloŵe gaŵaŵechete Yesu kwa Maliya soni Yohane?

8 Ana mpaka tulijiganye chichi pamaloŵe gaŵaŵechete Yesuga? Chinonyelo chetu kwa abale ni alongo mpaka chiŵe chamachili mnope kupunda yatukusati kwanonyela achalongo achimjetu. Ŵachibale ŵetu mpaka atusisyeje kapena kututendela chipongwe. Nambo Yesu jwasasile kuti naga tukuŵa kumbali ja Yehofa soni gulu jakwe, nikuti tuchipochela “yejinji” kupunda yatwayilesile. Tuchipata ŵandu ŵajinji ŵachachiŵa mpela ŵanache ŵetu, mama ŵetu soni baba ŵetu. (Maliko 10:29, 30) Ana akusapikana wuli ligongo lya kuŵa mliŵasa lya usimu lyalili lyakamulana ligongo lyakola chikulupi, kumnonyela Yehofa soni kwanonyela ŵane?—Akolo. 3:14; 1 Pet. 2:17.

“MLUNGU, LIGONGO CHICHI ANDESILE?”

9. Ana maloŵe ga Yesu ga pa Mateyu 27:46, gakutujiganya chichi?

9 Ana Yesu jwagopolelaga chichi paŵaŵechete maloŵega? Yesu ali asigele panandi kuwa ŵaŵechete kuti, “Mlungu jwangu, Mlungu jwangu, ligongo chichi andesile?” (Mat. 27:46) Baibulo jangasala chichamtendekasisye Yesu kuŵecheta maloŵega. Kwende tulole yampaka tulijiganye pa maloŵe gelega. Chindu chimo chatukumanyilila chili chakuti Yesu ŵaŵechete maloŵega pakwanilisya maloŵe gakulochesya gagali pa Salimo 22:1. * Konjechesya pelepa, maloŵega galosisye kuti Yehofa “ngakumchinjilichisya” Mwanache jwakwe. (Yob. 1:10) Yesu jwamanyilile kuti Atati ŵakwe amlesile m’miyala mwa achimmagongo ŵakwe, ni chakulinga chakuti alosye kukulupichika kwakwe mpaka pambesi. Pangali mundu jwalijose jwaŵalinjidwe mpela Yesu. Kupwatika pelepa, maloŵega galosisye kuti jwalakwe nganalemwa chilichose chakumtendekasya kuti awulajidwe.

10. Ana mpaka tulijiganye chichi pamaloŵe gaŵaŵechete Yesu kwa Atati ŵakwe?

10 Ana mpaka tulijiganye chichi pamaloŵe gaŵaŵechete Yesuga? Tukajembecheyaga kuti Yehofa mpaka atuchenjele ku yakulingwa yetu yosope. Mpela yiŵatite Yesu pakulinjidwa nombem’we tukusosekwa kuŵa ŵakoseka kuti chituŵepe ŵakulupichika mpaka chiwa chetu. (Mat. 16:24, 25) Nambope mpaka tuŵe ŵakusimichisya kuti Yehofa nganaŵa akundile kuti tulagasidweje mpaka kwika pakuti nganituŵa tukombwele kupilila. (1 Akoli. 10:13) Chindu chine champaka tulijiganye chili chakuti mpela mwayaŵelele ni Yesu nombem’we ŵandu mpaka atutendele yangali chilungamo. (1 Pet. 2:19, 20) Ŵandu ŵane mpaka atusisyeje ngaŵa ligongo lyakuti tutesile chakulemwa chinechakwe, nambo ligongo lyakuti nganituŵa kumbali ja chilambochi. Nambosoni ligongo lyakuti tukusatendela umboni ya usyesyene. (Yoh. 17:14; 1 Pet. 4:15, 16) Yesu jwamanyilile chichamtendekasisye Yehofa kuti amkunde jwalakwe kusimana ni yakusawusya. Nambo mwakulekangana ni Yesu, ŵakutumichila ŵa Yehofa masiku agano ŵangamanyililaga ligongo lyakwe Yehofa akundile kuti jemanjajo asimane ni yakusawusya yineyakwe. (Hab. 1:3) Mlungu jwetu ali jwachanasa soni jwakuwusimana mtima. Jwalakwe akusamanyilila kuti ŵakutumichila ŵakwe akwete chikulupi, mwamti akusasosekwa kwamba kwalimbikasya.—2 Akoli. 1:3, 4.

“JINGWETE NJOTA”

11. Ligongo chichi Yesu jwaŵechete maloŵe gagali pa Yohane 19:28?

11 Ana Yesu jwagopolelaga chichi paŵaŵechete maloŵega? (Aŵalanje Yohane 19:28.) Ana Yesu jwagopolelaga chichi pajwatite, “Jingwete njota”? Jwalakwe jwaŵechete maloŵega kuti “yitendeche yigatite Malemba.” Pa Salimo 22:15, pakusati, “Kungulo kwangu kujumwile mpela lupale, ni lulumi lwangu lunyambatile kwinani kwa mkamwa mwangu.” Komboleka Yesu jamkwete njota ligongo lya yindu yaŵasimene nayo soni kupweteka kwaŵapikanaga ali pa chitela chakulagachisya. Myoyo ŵasosekwaga kumkamuchisya kuti njotaji jimale.

12. Ana mpaka tulijiganye chichi pamaloŵe gaŵaŵechete Yesu kuti “jingwete njota”?

12 Ana mpaka tulijiganye chichi pamaloŵe gaŵaŵechete Yesuga? Yesu nganayiwona kuti kuli kulemwa kusala mwakupikanila mumtima. M’wejisoni, tusaleje mwatukupikanila mumtima. Ŵandu ŵane ngakusasaka kuti achimjawo ŵane ŵakamuchisyeje. Nambope, patukuyiwona kuti tukusosekwa chikamuchisyo, twasalileje ŵane kuti atukamuchisye. Naga tuli ŵachekulupe mpaka tumŵendeje mundu jwine kuti akatusumile yindu kumsika kapena kutupechesya kuchipatala. Naga tutengwiche kapena kulagasika nganisyo ni yineyakwe, mpaka tumŵende jwamkulungwa jwampingo kapena mjetu jwine jwamkomangale mwausimu kuti agambe kupikana yayikutusawusya soni mwine kutusalila maloŵe gakulimbikasya. (Mis. 12:25) Tukumbuchileje kuti abale ni alongo akusatunonyela soni akusaŵa ŵakusachilila kutukamuchisya “pandaŵi ja yisawusyo.” (Mis. 17:17) Nambope jemanjaji nganaŵa amanyilile nganisyo syetu soni mwatukupikanila mumtima. Myoyo, tukusosekwa kwasalila, ligongo jemanjaji pajikape nganaŵa amanyilile kuti akusosekwa kutukamuchisya.

“YOSOPE YENE YITENDEKWE”

13. Ana Yesu jwakwanilisye chichi pajwaŵele jwakulupichika mpaka pachiwa chakwe?

13 Ana Yesu jwagopolelaga chichi paŵaŵechete maloŵe gelega? Ndaŵi pajakwanaga 3 koloko musi pa Nisani 14, Yesu jwaŵechete mwakwesya maloŵe kuti, “Yosope yene yitendekwe!” (Yoh. 19:30) Maloŵega gakulosya kuti Yesu ŵamanyililaga kuti atesile yosope yaŵasakaga Yehofa kuti jwalakwe ayikwanilisye. Ligongo lyakuti Yesu jwapitilisyepe kuŵa ŵakulupichika mpaka pa chiwa chakwe, jwalakwe ŵakwanilisye yindu yejinji. Chandanda, jwalakwe jwalosisye kuti Satana ali jwaunami. Jwalosisyesoni kuti mundu jwamlama mpaka akombole kuŵape jwakulupichika atamose Satana ali atesile yamtuli. Chaŵili, jwapeleche umi wakwe kuti uŵe mbopesi jakutuwombola. Mbopesi jiŵapeleche Yesuji ni jijatendekasisye kuti ŵandu ŵangali umlama aŵe paunasi wambone ni Mlungu soni kuti akole chembecheyo cha umi wangamala. Chindu chatatu, Yesu jwalosisye kuti Yehofa ali jwakulamulila jwachilungamo soni jwatendekasisye kuti ŵandu alichimbichisye lina lya Atati ŵakwe.

14. Ana lisiku lililyose tukusosekwa tutendeje yindu mwamtuli? Alondesye.

14 Ana mpaka tulijiganye chichi pamaloŵe gaŵaŵechete Yesuga? Tukusosekwa kulingalinga kuti tupitilisyepe kuŵa ŵakulupichika lisiku lililyose. Aganichisye yiŵaŵechete M’bale Maxwell Friend, juŵaliji mtichala jwa Sukulu ja Giliyadi Jakwiganya Baibulo. Pamsongano wa yilambo M’bale Friend jwasasile mungani jakwe pakwamba ya kuŵa ŵakulupichika kuti, “Akasachelewaga kuŵecheta kapena kutenda yindu yakuyiwona kuti mpaka akombole kuyitenda lelo, pakuŵa ngakumanyilila yampaka yitendekwe malaŵi. Lisiku lililyose atendeje yindu mpela kuti uli upile wawo wakumalisya kutama ni umi.” Maloŵega gakulosya kuti lisiku lililyose tutendeje yindu mpela kuti uli upile wetu wakumalisya kulosya kukulupichika. Myoyo naga tukuwa tuchiŵa ŵakusimichisya kuŵecheta kuti, “Yehofa, ndesile yangakombwele kuti mbitilisye kuŵa jwakulupichika, kulosya kuti Satana ali jwaunami, kuswejesya lina lyawo soni kuwukamuchisya Uchimwene wawo.”

“NGUPELEKA UMI WANGU MYALA MWENU”

15. Ana lilemba lya Luka 23:46, likulosya kuti Yesu jwasimichisyaga ya chichi?

15 Ana Yesu jwagopolelaga chichi paŵaŵechete maloŵe gelega? (Aŵalanje Luka 23:46.) Yesu jwaŵechete ni mtima wosope kuti, “Atati ngupeleka umi wangu myala mwenu.” Yesu jwamanyililaga kuti sogolo ja umi wakwe jaliji miyala mwa Yehofa soni jwaliji jwakusimichisya kuti Jwalakwe chachimkumbuchila.

16. Ana mpaka tulijiganye chichi pa yaŵasimene nayo mnyamata jwine jwa yaka 15?

16 Ana mpaka tulijiganye chichi pamaloŵe gaŵaŵechete Yesuga? Tuŵeje ŵakusachilila kupitilisya kuŵa ŵakulupichika kwa Yehofa atamose yili mkuwoneka kuti umi wetu uli pangosi. Kuti tukombole kutenda yeleyi, tukusosekwa ‘kumkulupilila [Yehofa] ni mtima wetu wosope.’ (Mis. 3:5) Aganichisye ya mnyamata jwa Mboni jwine (Joshua) jwa yaka 15, juŵalwalaga ulwele wakogoya. Jwalakwe ŵakanile kupochela chikamuchisyo chamtela chichaliji changakamulana ni malamusi ga Mlungu. Jwalakwe ali asigele panandi kuwa, ŵasalile mamagwe kuti, “Mama Yehofa chasamalile . . . Ngwasalila yeleyi mama ligongo ngusimichisya kuti Yehofa chachinjimusya ku ŵawe. Yehofa akumanyilila yayili munganisyo mwangu soni mwangupikanila mumtima. Nambosoni ngusamnonyela jwalakwe.” Wosope mpaka tutende chenene kuliwusya kuti, ‘Ana chikulupi changu chili chilinjidwe mwine ni yindu yampaka yindendekasye kuwa kwene, chinjipitilisyape kuŵa jwakulupichika kwa Yehofa soni kukulupilila kuti jwalakwe chachingumbuchila?’

17-18. Ana tulijiganyisye chichi munganiji? (Alolesoni libokosi lyakuti “ Yatukulijiganya Pamaloŵe Gakumalisya Gaŵaŵechete Yesu.”)

17 Pana yindu yampaka tulijiganye pa maloŵe gakumalisya gaŵaŵechete Yesu. Maloŵega gakutukumbusya kusosekwa kwa kwakululuchila ŵane ni kulupilila kuti Yehofa chachitukululuchilasoni. Tukwete upile wakola abale ni alongo ŵajinji mumpingo ŵakusaŵa ŵakoseka kuti atukamuchisye. Nambo patukusaka chikamuchisyo chinechakwe tukusosekwa kwasalilaga jemanjaji kuti atukamuchisye. Tukumanyililasoni kuti Yehofa chachitukamuchisya kupilila chakusawusya chilichose champaka tusimane nacho. Soni tukuweni kusosekwa kwakutenda yindu lisiku lililyose mpela kuti uli upile wetu wakumalisya kulosya kukulupichika kwetu kwa Yehofa. Nambosoni kukola chikulupi chakuti Yehofa chachitujimusya naga tukuwa.

18 Kusala yisyene, mpaka tulijiganye yejinji pa maloŵe gaŵaŵechete Yesu ali asigele panandi kuwa pachitela chakulagachisya. Kukamulichisya masengo yatulijiganyisye pa maloŵe gaŵaŵechete Yesuga, nikuti mpaka yiŵesoni kuti tukupikanila yaŵaŵechete Yehofa pakwamba Mwanache jwakwe kuti, “Mumpikanile.”—Mat. 17:5.

NYIMBO NA. 126 M’ŵe Mesope, Ŵakutamichika Soni Ŵakulimbangana

^ ndime 5 Pa Mateyu 17:5, pakusasala kuti Yehofa akusasaka kuti tumpikanileje Mwanache jwakwe. Munganiji chitukambilane yampaka tulijiganye pamaloŵe gaŵaŵechete Yesu ali asigele panandi kuwa pachitela chakulagachisya.

^ ndime 9 Kuti amanyilile magongo gagakuwoneka kuti mwine ni gagamtendekasisye Yesu kuŵecheta maloŵe gagali pa Salimo 22:1, alole ngani jakuti “Yiwusyo Yakutyochela kwa Ŵakuŵalanga,” jajili m’magasiniji.