1-2. Kilubula mulandu ni kiki, kabili juu ya ki tukikabiile?

MUSITA Adamu, muntu apuililikile lwaakitile lizaambi, waazeeziizie lisyuko lyakue mwine ni lya luvyalo lwakue lya kwikala loonse. Te kwaali ata mwakumweleela Adamu juu ya kilubo kyaakitile. Waakitile lizaambi na bufue. Inzi, ale baana bakue? Beene te baakitileko kilubo kabili te beene baamulengiizie Adamu akite lizaambi. (Bar. 5:12, 14) Adamu weene waafuilesie ni nsaambu paantu waakitile lizaambi. Inzi, eba, Yehova waakitilepo ni kantu eevi kupokolola bena Adamu mu lufu? Een! Musita uniiini kisia Adamu kukita lizaambi, Yehova waatendekele kuya walangilila bukebuke vyali wakaba kupususia ma milioni a luvyalo lwakue Adamu kufuma mu ntiipo ya lizaambi ni lufu. (Kut. 3:15) Pa musita wakue upalile, Yehova waali wa kuiza kumutuma Muana wakue kufuma ku muulu eevi ‘apaane bukose bwakue kuti alubule bantu bengi.’​—Mark. 10:45; Yoan. 6:51.

² Kilubula mulandu ni kiki? Ozo mulandu luuli wabombiiwa mu Maleembo a Kigiriki a Kikristu, uli wabombiiwa eevi kulandila mutengo waalipilue na Yesu eevi kusitilamo keelia kyaazeeziizie Adamu. (1 Bakor. 15:22) Juu ya ki tukabiile kilubula mulandu? Ni paantu mafunde akue Yehova nga vialangiliilue mu Muzilo, abanga aloombele bukose bulipilue na bukose nakue. (Kuf. 21:23, 24) Adamu waazeeziizie bukose bwakue bupuililikile. Eevi kukita nga vyaali vyaloombele nsaambu yakue Leeza, Yesu waafumiizie bukose bwakue bupuililikile lwabanga wali pa kyalo. (Bar. 5:17) Pakaako, weene waalukile “Baba wa Loonse” ku baalia bonse bali ni kiketekelo mu kilubula mulandu.​—Is. 9:6; Bar. 3:23, 24.

3. Kukoonkana ni lileembo lya Yoane 14:31 ni 15:13, juu ya ki Yesu waali waiteaniiziesie kufumia bukose bwakue bupuililikile paano pa kyalo?

³ Paantu Yesu amutonene Baba wakue wa ku muulu ni fwefue, waali waiteaniiziesie kufumia bukose bwakue. (Soma Yoane 14:31; 15:13.) Ezio ntono yaamusonseziizie apingule kusiala wali  wa kisinka mpaka ku mpela ni kufikilizia kutona kwakue Baba wakue. Yesu waakitile evio lwaasiele wali wa kisinka mpaka kufuilapo. Paantu waakitile evio, mupaango wakue Yehova palua kyalo ni palua bantu, wakaba kufikiliziiwa. Mu leeli lyasi, tuli kulondoluela juu ya ki Leeza waamulekeleele Yesu akyuziiwe saana ntaanzi ya kufua. Kabili, tuli kulondoluela mufuano wakue kaleemba umo wa Bibilia waatasiizie saana palua kilubula mulandu. Kupuako, tuli kulondoluela vya kutasia palua kilubula mulandu, ni vya kukila kutasia palua ngeleelo itwapeelue na Yehova ni Yesu.

4. Londolola vyaafuile Yesu.

⁴ Tontonkania bintu byaakitikile mu busiku bwa kupeleezia ntaanzi Yesu epaiwe. Anzia kine kunti waloomba bisepe bya ba malaika bize bimukwasie, wailekelela balukale Baroma bamukwate ni kumuuma bila nkumbu. (Mat. 26:52-54; Yoan. 18:3; 19:1) Bamusepula na nfimbo ili mukusia yazabula nama ya mubili wakue. Kisia, bamutwika kimuti kyafinine pa nkombe ilipo bilonda bili mukufumia milopa. Yesu watendeka kubulula kimuti watwala kwa kwipailua. Inzi kisia musita uniini, balukale Baroma bamupatikizia muntu umo waali wamweneneene amutwamine. (Mat. 27:32) Musita Yesu lwaafika pa nkeende ya kwipailua, balukale bakoonkomena minue ni makasa akue pa kimuti. Mubili wakue Yesu ufinine, walengia misumari itenensie bilonda byakue. Babibuza bakue Yesu baunvua bulanda ni mama wakue walila, inzi bantunguluzi Bayuda bamuseka Yesu. (Luk. 23:32-38; Yoan. 19:25) Kila musita uli mukupita, Yesu ali mukukisika. Kulala kwa mubili wakue pa kimuti kwalengia mutima wakue ni mu nkulo mwakue mufyentekelue, ni keekio kyalengia aaluke ni bwavia bwa kupeema buino. Yesu waali wamanine nangue waviinda kusiala wali wa kisinka kuli Yehova, pakaako ntaanzi ya kufua wapepa lya kupeleezia kuli Weene. Kupuako, wakopola mutue ni kufua. (Mark. 15:37; Luk. 23:46; Yoan. 10:17, 18; 19:30) Kakiine Yesu waafuile bukebuke, wali ni misa ikata, kabili mu mupamba!

5. Ni kiki kyaali kyabiipile saana kuli Yesu kupita nzila ibaamwipailemo?

⁵ Yesu taaemiiziwe saana na nzila ya kwipailuamo kwakue. Inzi, waaemiiziwe saana na keelia kibaalandile nangue i kili kulengia bamwipae. Waasitakilue bya bufi nangue weene ni muntu ali waponta​—nangue ni muntu asiizi kumukindika Leeza ao asiizi kukindika liina lyakue Leeza. (Mat. 26:64-66) Kumana nangue bantu bali kumusitaka weene kuya wali muntu asiizi kumukindika Leeza, kwaamwemiizie saana Yesu. Pakaako waali waswapiile nangue Baba wakue tamulekelela azyelekaniiwe mu ezio nzila. (Mat. 26:38, 39, 42) Juu ya ki Yehova waamulekeleele Muana wakue mutonua akyuziiwe ni kwipawa? Tumone nsaambu itatu.

6. Juu ya ki yaaloombele Yesu akoonkomenue pa kimuti?

⁶ Kya mambo, Yesu waakoonkomeenue pa kimuti eevi kufumia Bayuda mu ntiipo. (Bag. 3:10, 13) Baali baitabiile kunakila Muzilo wakue Leeza, inzi baandilue kakiine kukita evio. Ni kukita evio kwaalengele baaluke ni ntipo inge kongezia pa elia ibaali naayo juu ya lizaambi lyakue Adamu. (Bar. 5:12) Muzilo wakue Leeza ku Baisraeli waali walandile nangue kine muntu wakita lizaambi lipalile kufuilapo, waali wapalile kwipawa. Kisia kufua, musita unge, mubili wakue ubanga wakobekuwa pa kimuti. * (Mal Miz. 21:22, 23; 27:26) Pakaako, paantu Yesu waakoonkomeenue pa kimuti, waapeele yenka elia ntundu yaamukeene, fuasi ya kunti inoonkelemo mu ngeleelo yakue.

7. Ni nsaambu ki inge yaalengele Leeza alekelele Muana wakue akyuziiwe?

⁷ Mona nsaambu ya bubili yaalengiizie Leeza  alekelele Muana wakue akyuziiwe. Waali wamubeelezia Yesu palua miilo yakue ya musita uli waiza ya kubomba wali Koani Mukulu. Yesu waaimweneene vikili kyasaangua kyakolele kumunakila Leeza musita muntu lwali mu buezio bukata. Waaisaangile watitikiilue saana na buezio mpaka waafikiile kupepa ‘walila saana ni kukolosia mensozi’ eevi akwasiiwe. Kakiine, paantu Yesu waapitile mu buavia bukata, ali wainika bintu bitukabiile kabili ali ‘watukwasia’ musita utuli ‘twaeziiwa.’ Tuli twatasia saana paantu Yehova atupeele Koani Mukulu olia ali waviinda ‘kutunvuila nkumbu lwali wamona bunake bwetu’!​—Baeb. 2:17, 18; 4:14-16; 5:7-10.

8. Ni nsaambu ki ya butatu yaamulengiizie Leeza amulekelele Yesu eziiwe saana?

⁸ Kya butatu, Yehova waamulekeleele Yesu akyuziiwe saana eevi kwasuka kiipuzio kimo kya mana saana. Keekio kiipuzio ni keeki: Eba, bantu kunti basiala bali ba kisinka kuli Yehova anzia kine baeziiwa saana? Sataana weene ali walanda nangue, bila, tekikitika! Ali walanda nangue bantu bali bamubombela Leeza paantusie baswapiile nangue ali kubapeela ni kantu. Kabili azumiine nangue bantu balisie nga baba wabo Adamu, ni beene te bamutonene Yehova. (Yob. 1:9-11; 2:4, 5) Yehova waamulekeleele Yesu akyuziiwe saana paantu waali wamanine buino nangue Muana wakue ali kusiala wali wa kisinka. Yesu waatwaliliile kuya wali wa kisinka ni kulangilila nangue Sataana ni wa bufi.

9. Mutumua Yoane waatubiikiile mufuano ki?

⁹ Kiketekelo kya Bakristu bengi kikoseleziiziwe na lisambilizio lya kilubula mulandu. Batwaliliile kusimikila anzia kukaanzua kabili bali mukusipikizia maavia a misaango yonse mpakasie mu bukote bwabo. Mona mufuano wakue mutumua Yoane. Waakitile miaka ikilile pa 60 eevi wali mukusimikila kisinka palwakue Kristu ni palua kilubula mulandu bila kulekela. Musita lwabanga wasyafikia miaka mia imo (100), Buteeko bwa Roma bwaamumwene kuya wali muntu aaviizie saana, ni pakaako baaile kumukaka ku kilila kya Patmosi. Eba, waaluviizie ki? Kilubo kyakue kyaalisie ‘kusimikila Keebo kakua Leeza ni kisinka kyaamufyuliile Yesu.’ (Nfy. 1:9) Kakiine Yoane waatubiikiile mufuano uweeme saana wa kulangilila kiketekelo ni kusipikizia!

10. Milandu yaalandile Yoane ilangiliile siani nangue waali wamwene kilubula mulandu kuya kyali kya mana?

¹⁰ Mu bitabu byaaleembele bili mu Bibilia, Yoane alandile vyamutonene saana Yesu ni nsantilo yakue palua kilubula mulandu. Alandile mara ikilile pa mia imo (100) palua kilubula mulandu ao palua bintu biweeme bili byafuma mu kilubula mulandu. Kwa mufuano, Yoane waaleembele eevi: “Kine umo pakati keenu wakita bintu bibiipile, amane nangue tukwete mukwasi ali watulandilako kuli Situe. Ni ye i Yesu Kristu, kabili i mulunghami.” (1 Yoan. 2:1, 2) Kabili, bintu byaaleembele Yoane bikonkomeene pa kulanda nangue ni kintu kya mana “kusininkizia palwakue Yesu.” (Nfy. 19:10, NWT) Kakiine, Yoane waamwene kilubula mulandu kuya kyali kya mana saana. Ale fwefue kunti twalangilila siani evio?

11. Ni kiki kili kutukwasia tekuti tuponene mu kilubo musita utwaeziiwa?

¹¹ Kaana kukita lizaambi. Kine kakiine tuli twatasia palua kilubula mulandu, tetuviinda kutontonkania eevi: ‘Kine naeziiwa kukita lizaambi, nsipalile kwiemia eevi nkaane kukita lizaambi. Kunti nakitasie lizaambi, kisia naloomba bangeleele.’ Inzi, kine twaeziiwa tukite kintu kibiipile, tupalile kulanda nangue: ‘Nakaana! Yehova ni Yesu baankitiile bintu bingi saana. Nsiviinda kukita evio ata kaniiini!’ Kuongezia pa ezio milandu, kunti twamuloomba  Yehova atupeele maka, twamupapaata eevi: ‘Te kundekelela mponene mu kilubo.’​—Mat. 6:13.

12. Kunti twabombia siani musoko uli mu lileembo lya 1 Yoane 3:16-18?

¹² Batone balupua ni bankazi bobe. Musita utuli twalangilila ezio ntono, tuli twalangilila nangue tutasiizie palua kilubula mulandu. Juu ya ki? Ni paantu, Yesu waafumiizie bukose bwakue apanasie juu yeetu, inzi kabili ni palua balupua ni bankazi betu. Yesu waatonene kubafuila. Kansi, abamwene kuya bali ba mana saana pa menso akue. (Soma 1 Yoane 3:16-18.) Tuli twalangilila nangue tubatonene balupua ni bankazi betu kupitila vituli twabakitila. (Baef. 4:29, 31–5:2) Kwa mufuano, tuli twabakwasia musita ubaluele ao musita ubali mu maavia akata saana, kubiika mukati ni maavia ali aleetua na maka a kyalo a bwinooni. Inzi, tupalile kukita siani kine lupua ao nkazi wa mu kilonghaano kyetu walanda ao kukita kintu kyalengia tufiitue?

13. Juu ya ki tupalile kuya twaeleela?

¹³ Eba, musita unge uli wamona kyakolele kumweleela lupua ao nkazi obe? (Bal. 19:18) Kine i evio, koonka ozu musoko: “Sipikizianie. Kine umo wamikitila kibiipile, mweleele. Eleelane nga evelia Mulopue [Yehova] vyaamyeleele.” (Bakol. 3:13) Lyonse musita utuli twamweleela lupua ao nkazi weetu, tuli twamulangilila Baba weetu wa ku muulu nangue kakiine tuli mukutasia palua kilubula mulandu. Kunti twatwalilila siani kukila kutasia palua bupe bobo bufumine kuli Leeza?

14. Kunti twakila kutasia palua kilubula mulandu mu nzila ki imo?

¹⁴ Mutasie Leeza palua kilubula mulandu. Nkazi umo akotele ali na miaka 83, ali wakuutua Joanna kabili ali waikala mu kyalo kya India, walanda eevi: “Mwene nangue ni kintu kya mana kila busiku kuzimbula kilubula mulandu mu mapepo ane ni kumutasiiziapo Yehova.” Kila busiku musita luuli wapepa pa bunke, mubuile Yehova palua bilubo biwakitanga ni kumuloomba akweleele. Inzi, kine wakitanga lizaambi likata, upalile kuya kubamona bakote eevi bakukwasie. Bali kukutuilizia ni kukupeela musoko wa ntono ufumine mu Mulandu Wakue Leeza. Bali kupepa pamo nobe ni kumuloomba Yehova akweleele eevi waluke kabili ni bukibuza buweeme pamo nakue.​—Yak. 5:14-16.

15. Juu ya ki tupalile kukwata mupaango wa kusoma ni kutontonkania palua kilubula mulandu?

¹⁵ Tontonkania palua kilubula mulandu. Nkazi umo akotele ali na miaka 73 ali wakuutua Rajamani walanda eevi: “Lyonse lundi nasoma palua kukyuziiwa kwakue Yesu, mensozi ali aengeleela.”  Ni weewe kine watontonkania vyaakyuziiziwe Mwina Leeza kunti waunvua ovio. Kine wakila kutontonkania palua ngeleelo yaafumiizie Yesu, uli kukila kumutona weene ni Baba wakue. Eevi uviinde kutontonkania palua kilubula mulandu, twapapaata, kwata mupaango wa kusambilila mpunda ilandiile palua kilubula mulandu.

16. Tuli twanoonkelamo siani mu kusimikila bange palua kilubula mulandu? (Mona foto ili ku ntendeko ya kazeeti.)

¹⁶ Sambilizia bange palua kilubula mulandu. Kila musita utuli twababuilako bange palua kilubula mulandu, ni fwefue tuli twakila kutasia palua bobo bupe. Tuli ni biombo bingi bili byatukwasia kubasambilizia bantu bange juu ya ki Yesu wafuile. Kwa mufuano, kunti twabombia lisomo lya 4 lili mu brosua Mpunda Iweeme Kufuma Kuli Leeza. Leelio lisomo lili ni mutue ulandile eevi: “Yesu Kristu Naani?” Ao kunti twabombia lisomo lya 5 lya kitabu Bibilia Ili Yatusambilizia ki? Leelio lyasi lili ni mutue ulandile “Kilubula Mulandu​—Bupe Bwakue Leeza Bukilile Kuwaama.” Kabili, kila muaka, tuli twakila kutasia palua kilubula mulandu kupitila kuya ku Kibukisio kya lufu lwakue Yesu. Kabili tuli twakita evio kupitila kukupa bange kwa mute beeze bakite Kibukisio pamo ni fwefue. Kakiine, Yehova waatupeele lisyuko likata lya kubasambilizia bange palwakue Muana wakue!

17. Juu ya ki kilubula mulandu ni bupe kufuma kuli Leeza bukililepo kuwaama bupeelue bantu?

¹⁷ Kakiine, tuli ni nsaambu iweeme ya kukuzia nsantilo ni ya kutwalilila kutasia saana palua kilubula mulandu. Kupitila kilubula mulandu, kunti twaaluka ni bukibuza bwa peepi pamo ni Yehova anzia kine te tupuililikile. Kupitila kilubula mulandu, miilo yonse yakue Kibanda yakaba kwinoonua. (1 Yoan. 3:8) Kupitila kilubula mulandu, mupaango waapangile Yehova ku ntendeko palua kyalo wakaba kufikiliziiwa. Kyalo kyonse kyakaba kwaluka paradiso. Kila muntu uwakaba kuya wasaakaana nakue mu ozo musita, waakaba kuya wamutonene Yehova ni kumubombela. Kansi, kubalua busiku, tuye twakeba nzila ya kulangilila nangue tuli twatasia palua kilubula mulandu​—bupe kufuma kuli Leeza bukililepo kuwaama bupeelue bantu!