Hunza uya ka timhaka ta kona

Tlhela ka xaxameto wa tihloko ta mhaka

NDZIMA YA CIGONDZO N.° 16

Simama ku yi nyika lisima a hakhelo ya kutlhatlhisa

Simama ku yi nyika lisima a hakhelo ya kutlhatlhisa

“A N’wana wa munhu . . . [i tele ku ta] nyikela wutomi gakwe kota hakhelo ya ku tlhatlhisa votala.” — MAR. 10:45.

LISIMU 18 Ha bonga a hakhelo ya kutlhatlhisa

LEZVI HI TO GONDZA *

1-2. Cini a hakhelo ya kutlhatlhisa niku hikuyini yi lavekako?

A CIKHATI leci Adhamu a nga wonha, yena ni vana vakwe va luzile thomo ga ku hanya kala kupindzuka. Ku wa nga hi na ndlela ya ku Adhamu a tsetselelwa lezvi a nga zvi maha. Phela i wa hi munhu wo mbhelela niku i wonhile ha womu. A vana vakwe ke? Vona a va na nandzu ka lezvi Adhamu a nga wonha. (Rom. 5:12, 14) Adhamu i fele co ci tiva. Ahati vana vakwe ke, ci kona leci Jehovha a nga wa ta maha kasi vona va hanya kala kupindzuka? Ina. Zvalezvi Adhamu a nga wonha, Jehovha i no sangula ku komba hi kutsongwani-kutsongwani lezvi a nga wa ta va ponisisa zvona ka ciwonho ni kufa. (Gen. 3:15) Laha ci nga wa ta chikela cikhati leci Jehovha a nga ci yimisile, i wa ta rumela N’wana wakwe hi le tilweni kasi a ta “nyikela wutomi gakwe kota hakhelo ya ku tlhatlhisa votala”. — Mar. 10:45; Joh. 6:51.

2 Cini a hakhelo ya kutlhatlhisa? Loku yi kumbukiwa lomu ka Mitsalo ya ciGreki ya wuKristu, ku wuliwa ntsengo lowu Jesu a nga hakhela kasi ku tlhela hi kuma lezvi Adhamu a nga zvi luza. (1 Kor. 15:22) Hikuyini ku nga laveka ku ku humesiwa a hakhelo ya kutlhatlhisa? Hi ku a Nayo wa Jehovha, wu yelanako ni lezvi zvi lulamileko, wu nga lomu ka Mhaka yakwe, wu koxa lezvaku a wutomi gi hakhelwa hi wutomi. (Ekso. 21:23, 24) Adhamu i luzile wutomi gakwe go mbhelela. Kasi ku maheka kululama ka Nungungulu, Jesu i nyikele wutomi gakwe go mbhelela. (Rom. 5:17) Lezvo zvi maha ku Jesu ava ‘Papayi wa Pindzukelwa’ wa lava va kholwako ka hakhelo ya kutlhatlhisa. — Isa. 9:6; Rom. 3:23, 24.

3. Hi kuya hi Johani 14:31 ni 15:13, hikuyini Jesu a nga vhumela ku nyikela wutomi gakwe?

3 Jesu i vhumelile ku nyikela wutomi gakwe hi ku wa mu randza nguvhu a Papayi wakwe na hina. (Lera Johani 14:31; 15:13.) Hi kota ya lirandzo lelo, i ti yimisele ku tsumbeka kala magumo ni ku maha kurandza ka Papayi wakwe. I mahile lezvo hi ku tsumbeka kala afa. Lezvo zvi ta maha ku lezvi Jehovha a nga va vangela zvona vanhu zvi tatiseka. Ka ndzima leyi, hi ta wona ku hikuyini Nungungulu a nga vhumela ku Jesu a xanisiwa nguvhu na a nga se dawa. Hi ta tlhela hi wonanyana cikombiso ca Mupostoli Johani, loyi a nga yi nyika nguvhu lisima a hakhelo ya kutlhatlhisa. Hi ta gumesa hi wona lezvi hi nga kombisako zvona ku ha yi bonga a hakhelo ya kutlhatlhisa ni lezvi hi nga mahako kasi hi zvi nyika nguvhu lisima lezvi Jehovha na Jesu va zvi mahileko kasi ku hi tlhatlhisa.

HIKUYINI ZVI NGA LAVA KU JESU A XANISEKA?

Vasan’wina! Phela Jesu i xanisekile nguvhu kasi ku hi tlhatlhisa! (Wona paragrafo 4)

4. Tlhamusela lezvi Jesu a nga fisa zvona.

4 Hi nga alakanyela lezvi zvi nga maheka ka siku go gumesa ga Jesu! Hambu lezvi zvi nga koteka ku a kombela mabutho ya tingilozi ti ta mu vhikela, i no vhumela ku khomiwa hi masochwa ya vaRoma, ma mu bela zva ku Sathani i n’wanana. (Mat. 26:52-54; Joh. 18:3; 19:1) Va mu bile hi cisephu ci nga mu bayisela zvo tshisa nguvhu, va guma va mu belekisa mhandze yi mu ronyingela zvilondza lezvi zvi nga kari zvi chililika nkhata. I no sangula ku rorovisa sinya leyo kasi a famba nayo laha va ngaya mu belela kona. Na va nga seya kule, a masochwa ya Roma ma no kurumeta wanuna wo kari a nga hundza hi ndlela lezvaku a mu rwalela mhandze leyo. (Mat. 27:32) A cikhati a nga chikela laha va nga mu dayela kona, va no belela mandla ni mikondzo yakwe laha mhandzeni. Laha va nga nyimisa mhandze, a pezo ya miri wakwe yi no handzula zvilondza zvi engetela ku kula. A vanghana vakwe va no bayiseka, a mamani wakwe a rila, a varangeli va vaJudha va ku kho va mu poyilela. (Luka 23:32-38; Joh. 19:25) Lezvi va nga mu vekisile zvona laha mhandzeni zvi wa maha ku zvi mu karatela nguvhu a ku hefemula. I no xaniseka hi tihora to tala. I wa zvi tiva ku i tsumbekile kala magumo, a guma a khongela ka Jehovha hi khati go gumesa, a koramisa hloko afa. (Mar. 15:37; Luka 23:46; Joh. 10:17, 18; 19:30) Vasan’wina, a kufa hi kutsongwani-kutsongwani! Hi nga wona a fela legi go bayisa, ni ga tingana!

5. Cini ci nga mu karata nguvhu Jesu a ku hundza lezvi a nga dayisiwa zvona?

5 Ka Jesu, lezvi a nga dayisiwa zvona a hi zvona zvi nga mu karata nguvhu laha ka ndzhingo wakwe. I wa karatiwa hi lezvi va nga mu lumbeta a kuza va mu daya. I wa lumbetiwa lezvaku i rukatele, vaku a nga na cichavo hi Nungungulu ni vito gakwe. (Mat. 26:64-66) Ni loku a yi alakanya basi a mhaka leyi zvi wo mu pandza mbilu laha a kuza a xuva ku a Papayi wakwe a mu ponisa a nga kumani ni ciyimo leco co dhanisa. (Mat. 26:38, 39, 42) Makunu hikuyini Jehovha a nga vhumela ku a N’wana wakwe wo randzeka a xanisiwa a tlhela a dawa? A hi woneni zvigelo zvinharu.

6. Hikuyini zvi nga lava ku Jesu a hayekiwa laha mhandzeni ya hlomulo?

6 Co sangula, Jesu i wa fanele ku hayekiwa laha mhandzeni kasi ku tlhatlhisa vaJudha ka ciruko co kari. (Gal. 3:10, 13) Va wa hi ni ciruko leco hakuva va wa tsumbisile ku va ta ingisa a Nayo wa Nungungulu, kanilezvi va wa nga wu ingisi. A ciruko leco, va wa tlhatekela ka ciwonho leci va nga hi naco kota vana va Adhamu. (Rom. 5:12) A Nayo wa Nungungulu wu wa wula lezvaku loku munhu a maha ciwonho leci a ringanako kufa, i wa fanele ku dawa. Ka zvikhati zvin’wani a cirumbi cakwe ci wa guma ci hayekiwa laha mhandzeni. * (Deut. 21:22, 23; 27:26) Hikwalaho, lezvi Jesu a nga hayekiwa laha mhandzeni, hambu lezvi yena a nga ingisa Nayo, zvi mahile ku zvi koteka ku a vaJudha va tlhatlhisiwa va tlhela va vhuneka hi muphahlo wakwe, hambu lezvi va nga mu ala.

7. Hi cihi cigelo ca wumbiri ci nga maha ku Nungungulu a vhumela ku a N’wana wakwe a xanisiwa?

7 Wona cigelo ca wumbiri ci nga maha ku Nungungulu a vhumela ku a N’wana wakwe a xanisiwa. I wo longisela N’wana wakwe kasi a ta zvi kota ku maha ntiro lowu a nga lava ku mu nyika, wa kuva Mupristi wa Hombe. Jesu i zvi tivile lezvi zvi karatisako zvona ku ingisa Nungungulu loku u ringiwa. Zvi mu bindzele nguvhu laha ka kuza a khongela a kombela civhuno “hi kurila ka hombe ni mihloti”. Makunu, lezvi Jesu a nga ringiwa a karateka nguvhu wa zvi zwisisa khwatsi lezvi zvi lavekako ka hina niku i ka ciyimo ca ku a nga “zvi kota a ku ta [hi] vhunetela” loku hi ‘ringiwa’. Ha mu bonga nguvhu Jehovha hi lezvi a nga yimisa “Mupristi wa Hombe wa wuxinji” loyi a zvi kotako “ku hi zwela wusiwana gomeni ga hina”! — Mah. 2:17, 18; 4:14-16; 5:7-10.

8. Hi cihi cigelo ca wunharu ci nga maha ku Nungungulu a vhumela ku a N’wana wakwe a xanisiwa?

8 Ca wunharu, Jehovha i vhumele ku a N’wana wakwe a xanisiwa nguvhu kasi a hlamula ciwutiso ca lisima nguvhu, caku: A munhu a nga zvi kota ku simama a tsumbeka ka Jehovha hambu loku a ringiwa yi nga chayi ke? Sathani i ti byela ku a nga kona! I li a vanhu va tirela Nungungulu hi ku fela ku wuyelwa. I ti byela ku a ku fana na Adhamu, a vanhu a va mu randzi Jehovha. (Joba 1:9-11; 2:4, 5) Makunu, Jehovha i no tsika N’wana wakwe a ringiwa kala laha a munhu a ku kotako ku timisela, na a tsumba lezvaku a nga ta tsika ku tsumbeka. Jesu a se tsumbeka ka Jehovha futsi, a komba lezvaku Sathani o hemba.

MUPOSTOLI JOHANI I WA YI NYIKA NGUVHU LISIMA A HAKHELO YA KUTLHATLHISA

9. Cikombiso muni leci mupostoli Johani a hi vekeleko?

9 A maKristu yo tala ma vhukelwa ma tlhela ma kumana ni tixanisa ta tixaka tontlhe wutomini gabye gontlhe. A kutala ka wona ma zvi kota ku timisela ma simama ku chumayela ndzeni ka zviyimo lezvo hi lezvi a kukholwa kabye ku tiyisiwako nguvhu hi hakhelo ya kutlhatlhisa. Wona cikombiso ca mupostoli Johani. I tsumbekile a chumayela lisine hi Kristu ni hakhelo ya kutlhatlhisa hi cipimo ca 60 wa malembe. Laha a nga hi kwalomo ka 100 wa malembe, i wa chaviwa nguvhu lomu Mufun’weni wa Roma laha ka kuza va mu vhalela cihlaleni ca Patmosi. Kasi i wa no wonha yini? A nga wonhangi nchumu, i wo “wulawula hi Nungungulu ni ku nyika wukustumunyu ha Jesu” basi. (Kuv. 1:9) Hi nga wona cikombiso leci ca ci nene mhakeni ya ku kombisa kukholwa ni kutimisela!

10. A mabhuku lawa Johani a nga tsala ma kombisa kuyini lezvaku i wa yi nyika nguvhu lisima a hakhelo ya kutlhatlhisa?

10 Ka mabhuku lawa Johani a nga tsala, i kombisa ku wa mu bonga nguvhu Jesu ni ku wa yi nyika nguvhu lisima a hakhelo ya kutlhatlhisa. I maha lezvo hi ku kumbuka a hakhelo ya kutlhatlhisa kutani mabhindzu ya yona hi 100 wa makhati ni ku hundza lomu ka mabhuku lawo. Hi cikombiso, i tsalile lezvi: “Loku a wokari a wonha, hi na ni muvhuni loyi a nga zvin’we na Papayi, ku nga Jesu Kristu, a munhu wo lulama.” (1 Joh. 2:1, 2) Ka mabhuku lawo kambe i komba lezvaku zva lisima nguvhu a ku “nyika wukustumunyu ha Jesu”. (Kuv. 19:10) Ha zvi wona khwatsi ku Johani i wa yi nyika nguvhu lisima a hakhelo ya kutlhatlhisa. Hi nga mu pimanyisisa kuyini?

U NGA KOMBISA KUYINI A KU WA YI BONGA A HAKHELO YA KUTLHATLHISA?

Loku hi yi nyika lisima a hakhelo ya kutlhatlhisa hi ta tiya hiku nde loku hi ringiwa (Wona paragrafo 11) *

11. Cini ci to hi vhuna ku hlula zviringo?

11 Loku u ringiwa ku maha ciwonho, tiya uku nde. Loku hi yi nyika lisima a hakhelo ya kutlhatlhisa hi nga tava ni mawonela lawa yaku: ‘A zvizi zvi lava ku ndzi ti karata loku ndzi ringiwa. Ndzi to wonha ndzi guma ndzi kombela ku tsetselelwa.’ Kanilezvi, loku hi ringiwa hi taku: ‘Nyawowe! Ndzi nga ta zvi maha zvezvo, hakuva Jehovha na Jesu va ndzi mahele zvilo zva lisima nguvhu.’ Laha hi ti yimiseleko ku hlula zviringo, hi nga kombela Jehovha kambe, hiku: “U nga hi tsiki hi hluliwa hi zviringo.” — Mat. 6:13.

12. Hi nga gi tirisisa kuyini a wusungukati gi nga ka 1 Johani 3:16-18?

12 Randza vamakabye. Loku hi randza vamakabye, ho kombisa kubonga hi hakhelo ya kutlhatlhisa. Hikuyini? Hi ku Jesu i nyikele wutomi gakwe kasi ku vhuna hina ni vamakabye va hina kambe. Lezvi a nga vhumela kufa hi kota ya vona, hi ku va lisima nguvhu ka yena. (Lera 1 Johani 3:16-18.) Hi kombisa lirandzo ka vamakabye va hina hi lezvi hi hanyisako zvona navo. (Efe. 4:29, 31–5:2) Hi cikombiso, ha va vhuna loku va babya kutani loku va hi zvikaratweni, a ku patsa ni loku va welwe hi khombo ga ntumbuluko. Hambulezvo, zvini hi faneleko ku maha loku a makabye wo kari a hi khunguvanyisa hi lezvi a nga maha kutani ku wula?

13. Hikuyini hi faneleko ku tsetselela vamakabye va hina?

13 Loku a makabye a ku wonhela wa tshuka u mu vekela civiti ke? (Levi 19:18) Loku ku hi ku wa veka civiti, ingisa wusungukati legi: “Simamani ku timiselana ni ku tsetselelana hambu loku a munhu a hi ni cigelo ca ku sola mun’wani. A ku fana ni lezvi Jehovha a nga mu tsetselela, n’winawu mahani zvalezvo.” (Kol. 3:13) Khati ni khati hi tsetselelako makabye, hi komba a Papayi wa hina wa le tilweni lezvaku ha yi nyika lisima a hakhelo ya kutlhatlhisa. Hi yihi ndlela ya ku engetela ku ci nyika lisima a cinyikiwo leci ci tako hi ka Nungungulu?

NDLELA YA KU ENGETELA KU YI NYIKA LISIMA A HAKHELO YA KUTLHATLHISA?

14. Hi yihi yin’we ya tindlela ta ku engetela ku yi nyika lisima a hakhelo ya kutlhatlhisa?

14 Bonga Jehovha hi kota ya hakhelo ya kutlhatlhisa. A makabye wo kari wa le Índia wa 83 wa malembe, wa ku hi Joanna, i wula lezvi: “Ndzi wona ku zva lisima nguvhu a ku siku ni siku ndzi kumbuka hakhelo ya kutlhatlhisa ka mikhongelo ya mina ndzi tlhela ndzi bonga Jehovha hi kota ya yona.” A cikhati u khongelako ka Jehovha na u hi wece, alakanyela cihoxo co kari u ci mahileko siku lego, u guma u kombela Jehovha lezvaku a ku tsetselela. U nga rivali ku loku u mahile ciwonho ca hombe zvi ta lava ku u kombela civhuno ka madhota kambe. Va ta demba ndleve va ku ingisela va tlhela va ku nyika wusungukati ga Mhaka ya Nungungulu. Va ta khongela na wena, va kombela Jehovha lezvaku a tirisa hakhelo ya kutlhatlhisa ya Jesu kasi u ‘hanya’ hi tlhelo ga moya. — Jak. 5:14-16.

15Ehleketa hi hakhelo ya kutlhatlhisa. A makabye wo kari wa cisati wa 73 wa malembe, wa ku hi Rajamani, i wula lezvi: “Khati ni khati ndzi lerako mahungu ma wulawulako hi lezvi Jesu a nga xanisekisa zvona, ndzi khumbeka laha ka ku ndzi huma ni mihloti.” Wenawu u nga karateka loku u alakanyela lezvi a N’wana wa Nungungulu a nga xanisekisa zvona. Kanilezvi, laha u ehleketako nguvhu hi lezvi Jesu a zvi mahileko, u taya u mu randza nguvhu u tlhela u randza na Jehovha, a Papayi wakwe. Kasi ku u ehleketa khwatsi hi hakhelo ya kutlhatlhisa zvi ngo yini ku ti nyika citirwana ca ku gondza zvi eta hi mhaka leyi?

Jesu i kombile vapizani vakwe a ndlela ya ku alakanya kufa kakwe hi ku tirisa zvilo zva zvitsongwani — ku nga pawa ni vhinyo basi (Wona paragrafo 16)

16. Hi nga vhunekisa kuyini hi ku vhuna van’wani lezvaku va tiva hakhelo ya kutlhatlhisa? (See cover picture.)

16 Vhuna van’wani lezvaku va tiva hakhelo ya kutlhatlhisa. Khati ni khati hi vhunako van’wani a ku tiva hakhelo ya kutlhatlhisa, hi taya hi yi nyika nguvhu lisima. Hi na ni mabhuku ni tivhidhio ta ti nene khwatsi kasi ku vhuna van’wani a ku tiva lezvaku hikuyini zvi nga lava ku Jesu a fela hina. Hi cikombiso, hi nga tirisa cigondzo 4 ca broxura Mahungu yo saseka ya Nungungulu! A cigondzo leco ci na ni hloko ya mhaka yi nge “Himani Jesu Kristu?” Loku hi zvi lava, hi nga tirisa cipimo 5 ca bhuku Zini lezi a Biblia gi hi gonzisako? A cipimo leco ci ni hloko ya mhaka yi nge: “A nzhiho xinyikiwo xa lisima xi tako hi ka Nungungulu.” Lembe ni lembe, hi engetela a ku yi bonga a hakhelo ya kutlhatlhisa hi kuya Cialakanyisweni ca kufa ka Jesu ni ku hiseka hi ramba van’wani lezvaku vonawu vata. Hi nga wona thomo legi Jehovha a hi nyikileko ga ku vhuna van’wani lezvaku va tiva N’wana wakwe!

17. Hikuyini a hakhelo ya kutlhatlhisa ci nga cona cinyikiwo ca lisima ka zvontlhe hi nyikilweko hi Nungungulu?

17 Handle ko kanakana, hi na ni zvigelo zvi nene zva ku ti karatela ku yi nyika nguvhu lisima a hakhelo ya kutlhatlhisa ni ku simama hi maha lezvo. Hi kota ya hakhelo ya kutlhatlhisa zva koteka ku hiva vanghana va Jehovha hambu lezvi hi nga vanhu vo kala ku mbhelela. Hi kota ya hakhelo ya kutlhatlhisa, yontlhe a mitiro ya Sathani yi ta ku hohlo. (1 Joh. 3:8) Hi kota ya hakhelo ya kutlhatlhisa kambe, zvontlhe lezvi Jehovha a nga zvi lava kusanguleni zvi ta maheka: A misava yontlhe yi tava paradhise. Cikhatini leco, vontlhe laha misaveni va ta randza Jehovha va tlhela va mu tirela. Siku ni siku a hi hloteni tindlela ta ku komba lezvaku ha yi nyika nguvhu lisima a hakhelo ya kutlhatlhisa — ku nga cona cinyikiwo ca lisima ka zvontlhe lezvi Jehovha a nyikileko vanhu!

LISIMU 20 U hi nyikile N’wana wa wena wo randzeka

^ par. 5 Hikuyini Jesu a nga xanisiwa a tlhela a dawa? Ka ndzima leyi ku ta hlamuliwa ciwutiso leco. Yi ta tlhela yi hi vhuna ku simama hi yi nyika nguvhu lisima a hakhelo ya kutlhatlhisa.

^ par. 6 Loyi a konelweko ku dawa, a vaRoma va wa tolovela ku mu belela kutani ku mu bohelela laha mhandzeni na a ha hanya. Jehovha i vhumele ku a N’wana wakwe yenawu a dayisiwa lezvo.

^ par. 55 TLHAMUSELO WA MIFOTA: Vamakabye va alako ku wela ciringweni: Loyi wo sangula o ala ku wona mifota ya chaka. Loyi wa wumbiri, o ala ku dzaha sigari. Loyi wa wunharu, o ala ku xavelelwa.