Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 17

Chɛhowa Kaala Num Tau!

Chɛhowa Kaala Num Tau!

“Mɛlɛka Yaawɛɛ o kaala wanaa nduaa.”—2 KOLO. 2:11.

CHONDII 108 Kaala Lo Lechoo Mɛlɛkaa

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ *

Finya naa kaalaa cho o choo choo niŋndo “hini kɔl” a naa pilɛŋ pilɛŋnda (Tofa pɛl 1)

1. Yɛɛ Chɛhowa cha yɛ o wanaa cho ndu piɛiyo wa niŋ?

CHƐHOWA MƐLƐKA “kaala wanaa nduaa.” (2 Kolo. 2:11) Hei sinaa tosa miŋ wa a kɔl kɛndɛ tau! Mi Chɛhowa che suliŋnda naala kɛndɛlaŋ a nyɛ naŋ tiuba le tosaa wo. Nduyɛ, mbo mala naa le miŋ wa o chaŋyɛi niŋ a ndu. Te ŋ chɔm pɛ lo lechoo wo o ndu lo, fɛɛŋ bɛɛ o mel naa le.—Chɔŋ 6:​44.

2. Le yɛɛ buɛiyaa Chɛhowaa apum yiyaŋ yɛ maa Chɛhowa kaala lɛ nda le?

2 Mi buɛiyaa Chɛhowaa apum nyunaŋ aa, ‘I sina maa Chɛhowa kaala wanaa nduaa kpou, kɛ baa o kaala pa ya kpeekpei?’ Yɛɛ tosa yɛ mi apum nyunaŋ lende? Mi ndepilɛnɔ pilɛ diolaŋ Oksana * dimi aa: “I wa a kɔl kɛndɛ tau mɛɛ ya sɔla yiŋɔɔ nduyɛ mi kandu kɔɔfaleŋ. Kɛ mɛɛ wɔsioŋ 15 hiou okoŋ kɔɔli nduyɛ mi yiyaŋ a mɛɛ ya saŋga o chuaambɔyɛi nii niŋ yɛ, mi tambu kɔl tau. Mi hei tosa mi yiyaŋ maa Chɛhowa hini lɛ kɔl a ya le, nduyɛ maa o kaala lɛ ya le.” Mɛɛ ndepilɛnɔ pilɛ diolaŋ Yua loonuŋ a nyɛ yɔŋnuŋ ndu o chuaambɔyɛi nduɛi niŋndo, mbo dimi aa: “Mi yɔŋgu yoomu nuu o Chɛhowa lo kanifuule, yaa yeema mi nɛŋi ndu kɔl. Kɛ a koŋ kpou, yaa laalaŋ maa fɛɛŋ bɛɛ o kaala niŋ ya le.”

3. Yɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa o buŋgɛi hei niŋ?

3 Maa ndepiliaa ŋiɔɔŋaa naŋ laŋga soo haa a nda okɔɔ wa, naa bɛɛ kaala Chɛhowa tau. Kɛ lepum miŋ nɔ kiisaŋndo a kaala o nɔ le naa wo okɔɔ. Le yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma laalaŋ kɛsɛ maa Chɛhowa kaala num, nduyɛ maa o buulaŋ le num? Yɛɛ mala yɛ num te a yiyaŋ pɛ maa Mɛlɛka kaala lɛ num te? Ŋ cho nyunalaŋ ndaŋ yaasiaa o buŋgɛi hei niŋ.

I CHO SUƐI KPUNDƐ LE KIISAŊNDO NƆƆ A KAALA CHƐHOWA NƆ LE NAA WO OKƆƆ

4. Le yɛɛ i cho yɛ suɛi kpundɛ te ŋ nɔ pɛ kiisaŋndo a kaala Chɛhowa nɔ le naa wo okɔɔ?

4 Kaalaa nɔ kpaayaa tau. Lelaŋ, te ŋ laalaŋ pɛ kɛsɛ maa Chɛhowa kaala naa nduyɛ maa o cho naa toolu, keŋ cho naa mala miŋ piɛi ndu a kɔllo kpou o yɔŋ bɛɛ mi simultaŋ la komal naa. Kɛ o baa pilɔɔ choo, te ŋ kiisaŋ pɛ a kaala o nɔ le naa wo okɔɔ, keŋ cho tosa ŋ nɔ “dialuŋ kala” o ndu piɛiyo niŋ te. (Pulɔ. 24:​10) Nduyɛ te ŋ nɔ dialuŋ kala o ndu piɛiyo niŋ te, mɛɛ tiindaŋ naa cho yɔŋnɔŋ pɔmbɔlɔsɔɔ. Hei tosa vɛlɛ mii wa tɛtɛlɛ le mi Setana tiu naa ba.—Ɛfi. 6:​16.

5. Vɛɛ kiisaŋndo nɔɔ a kaala Mɛlɛka nɔ le naa wo okɔɔ paaliaŋ yɛ niŋ wanaa bɔɔbɔɔ?

5 Kiisaŋndo tosa niŋ mi tiindaŋ puaapiliaa a ndepiliaa apum yɔŋnuŋ pɔmbɔlɔsɔɔ. Tofawɔ nyɛ bɛndu kunda pilɛ diolaŋ Chemisi dimi wo. Mbo dimi aa: “Mi che bɛɛ I cho wallo o Bɛtɛɛl nduyɛ mi tuei yooŋgu kɛndɔɔ dimioo yeela o suɛi maŋgalɛi cheleŋ niŋ, kɛ a teleŋ pilɛ kiisaŋndo wa ya maa Chɛhowa ve chɔ sala ya wa soliŋndo le ndu wo o sɔvɛ le. Mi yiyaŋ pɛŋ maa Chɛhowa ve lɛ piɛile nileŋ tueiyɔɔ le.” Mi ndepilɛnɔ pilɛ o Bɛtɛɛl diolaŋ Ɛva bɛɛ dimi aa: “I cho suɛi kpundɛ le kiisaŋndo nɔɔ a kaala Chɛhowa nɔ le naa wo okɔɔ kanifuule, hei tosa a piɛi lɛ ndu a kɔllo kpou le. Nduyɛ a nɔ lɛ i yeema le sɔɔŋ cho a Chɛhowa okɔɔ woŋ tosaa le. Hei nɔla vɛlɛ mii paaliaŋ kɔl kɛndɛ numndo o ndu piɛiyo niŋ.” Bɛndu kundaa a kɔɔfanɔ lɔɔlɔɔ wo Maikɛl cho ni. Mbo dimi aa: “Te a kiisaŋ pɛ a kaala Mɛlɛka nɔ le naa wo okɔɔ, keŋ tosa ma mal ndu o pɔmpɔmbɔ.”

6. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa te ŋ nɔ pɛ kiisaŋndo a kaala Mɛlɛka nɔ le naa wo okɔɔ?

6 Sɔɔŋ yɔŋnaŋndoŋ muŋ chɔm kpendekele maa, i cho suɛi kpundɛ le kiisaŋndo nɔɔ a kaala Mɛlɛka nɔ le naa wo okɔɔ. Te ŋ nɔ pɛ kiisaŋndo hoo, yɛɛ mala yɛ naa miŋ soliŋ ndu o kɔl? Ŋ nɔ miŋ nyuna Chɛhowa le mbo siŋga yiyaŋnda cho naa o kɔl taŋ a kɔl nyulu o yɔŋgu wo. Keŋ cho naa mala miŋ ‘manda kɔlta naalaŋ a yiyaŋnda naalaŋ.’ (Sam 139:​23; Filipi. 4:​6, 7) Nduyɛ loonuŋ maa, o cho ko num pilɛ le nɔ yiyaŋnda waa naa le. Puaapiliaa a ndepiliaa numnda bɛɛ cho yiyaŋnda waa lende chɔulabaa. Hali buɛiyaa laalaŋaa Chɛhowaa apum o paandoo niŋ bɛɛ ndaa nɔ yiyaŋnda waa naa. Ŋ tofaŋndɔ taamasi Pɔɔl wana Chiisu vem hɔlte ndɔ wo, nduyɛ miŋ che nyɛ naŋ pɛɛku leniŋndo.

NYƐ NAŊ PƐƐKU O TAAMASI PƆƆLLO NIŊNDO

7. Sɔɔŋ kuɛɛ komallɛ Pɔɔl?

7 Baa ma yiyaŋ pa lepum maa a nɔ kalaŋndaŋ tau nduyɛ maa a tiuba laŋ tosa kpou le? Te lende i cho ni, mɛɛ taamasi Pɔɔllo cho num mala tau. Mi ndoo buulaŋ tau o cho ko le kundaa opilɛ le, kɛ le “kundala wanaa laalaŋnda kpou.” (2 Kɔliŋ. 11:​23-28) Baa mi kɛndiaa lepɛŋndo paaliaŋ pa kɔl kɛndɛ numndo o Chɛhowa piɛiyo niŋ? Mɛɛ loonuŋ maa Pɔɔl bɛɛ nyɛ nɛiyaa kala kalaa wa ndu choo. Mbo tuu pɛŋ nyɛ nɛiyaa wa ndu choo wo “mɛɛ yuɛi i huau nuaa waŋndo yɛ.” Nduyɛ ndoo nɔ yeemɛi kpeekpei le mi Mɛlɛka ndoo faŋa ndu nyɛ nɛiyaa koŋ choo. (2 Kɔliŋ. 12:​7-10) Baa ma tambu pa lepum kɔl le biondɔŋnda ŋ tosalaŋ? Mɛɛ loonuŋ maa o cho ko num pilɛ le nɔ yiyaŋ waa lende le. Pɔɔl bɛɛ le mɛɛ ndoo tosa biondɔŋndaŋ yɛ, lepum mi ndoo yiyaŋ maa wana fondoo fuu o cho ni. Nduyɛ mi ndoo tambu kɔl tau.—Luomaŋ. 7:​21-24.

8. Yɛɛ mala yɛ Pɔɔl mbo biunuŋ sɔɔŋ komal ndu woŋ?

8 Mi che bɛɛ sɔɔŋ muŋ kpou wa Pɔɔl komallo, kɛ mbo hiau lachi a Chɛhowa piɛiyo. Yɛɛ mala yɛ ndu le hei tosaa? Mi che bɛɛ ndoo sina biondɔŋnda ndoo tosa paandu laŋ, kɛ ndoo nɔ tiindaŋ kala kalaa o sala baŋaa niŋ. Nduyɛ ndoo nɔ vɛlɛ tiindaŋndo o diomnde Chiisu mɛi leŋ niŋ maa, ‘wana o wana dɔu tiindaŋ ndɔɔ o ndu niŋ pɛ, yoomu kpeekpeiyo o nɔ lamɛɛlu le wo, ndu o sɔla ni.’ (Chɔŋ 3:​16; Luomaŋ. 6:​23) Le mɛɛ ndoo nɔ tiindaŋndo o sala baŋaa niŋ yɛ, mi keŋ ke ndu laalaŋndo maa mi Chɛhowa mal wanaa mulul yɔŋ nda wɔɔŋndo kɔɔ wa haki.—Sam 86:​5.

9. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o diomnda Pɔɔl dimi o Kaleesiaŋnda 2:​20 niŋndaŋ?

9 Pɔɔl ndoo nɔ vɛlɛ tiindaŋndo maa Mɛlɛka kaala ndu tau. Nduyɛ ndoo sina maa le ndu Mɛlɛka yɔŋ Chiisu ni le mbo huŋ sɔla piɔmndo. (Nuawɔ Kaleesiaŋnda 2:​20.) Tofawɔ diomnda kɔl dɛɛniaala o dimi o bolle Baabuileŋ ndeŋ mɛɛlulaŋ ndo. Mbo dimi aa: “Po Mɛlɛkaa . . . chɛl ni mbo wu le ya le mɛɛ o kaala ya yɛ.” Pɔɔl ndoo yiyaŋ naa maa le mɛɛ o tosa biondɔŋndaŋ yɛ Mɛlɛka kaala ndu niŋ te le. Nduyɛ pɛŋ o dimi naa maa, ‘I che le sabu Chɛhowa kaala puaapiliaa niaa, kɛ o kaala ya lende le wo.’ Mbo loonuŋ Kilisiɔŋaa wa Luom nda aa: “Ŋ wa wɔ wanaa wɔɔŋ mi Kiliti wu le naa.” (Luomaŋ. 5:​8) Kaala Mɛlɛka chɔm naa wo nɔ lamɛɛlu le.

10. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o Luomaŋnda 8:​38, 39 niŋ?

10 Nuawɔ Luomaŋnda 8:​38, 39. Pɔɔl ndoo nɔ laalaŋndo kɛsɛ maa kaala Mɛlɛka nɔ le naa wo nɔ kpaayaa. Lelaŋ mbo poonyiaa maa, “nyɛ o nyɛ nɔla mbo faŋa naa o kaala Mɛlɛkaa bɛŋgu le.” Pɔɔl ndoo sina maa mi Chɛhowa biunuŋ Isɔluɛiya tau. Ndoo sina vɛlɛ mɛɛ Chɛhowa tuiinuŋ ndu inyiɛɛ yɛ. Le hei ndoo tiuba mbo dimi aa, ‘Le mɛɛ Chɛhowa yɔŋ Po ndɔɔ mbo huŋ wu le ya yɛ, I nɔ sabu o sabu le mi nɔ kiisaŋndo a kaala o nɔ le ya wo okɔɔ le.’—Luomaŋ. 8:​32.

Nyɛ naŋ cho tosaa suŋ suŋndo a o naŋ cho tosa o chilaŋ niŋndo cho o sɔvɛ Mɛlɛka o hɔl ni. O cho biondɔŋnda naŋ tosa o paandoo niŋndaŋ te (Tofa pɛl 11) *

11. Timoti Tasoo 1:​12-15 chɔm naa biondɔŋndaŋ latiŋ la Pɔɔl ndoo tosa laŋ. Kɛ a biondɔŋnda laŋ kpou, le yɛɛ ndoo nɔ yɛ tiindaŋndo maa Mɛlɛka kaala ndu?

11 Nuawɔ Timoti Tasoo 1:​12-15. Mi Pɔɔl ndoo tambu dɔɔ kɔl tau te ndoo yiyaŋ pɛ a sɔɔŋ ndoo tosa paandu woŋ okɔɔ. Mbo dimi pɛŋ maa, a yɔŋ wɔɔŋndo okɔɔ ndu ndu, ndu “hiou kpou.” Tuupa mbo simnuŋ Kilisiɔŋnɔɔ, mi ndoo kela o chiooŋ le Kilisiɔŋnda nyɛpalaa tusioo choo. Mi ndoo dɔu apum o chiɛila manyumndaŋ niŋ, nduyɛ mi ndoo toolu pɛŋ waŋnda te ndaa yeema pɛ le Kilisiɔŋnda diyɔɔ. (Walta. 26:​10, 11) Naapum mi Pɔɔl ndoo tambu kɔl tau te ndoo komal pɛ Kilisiɔŋnɔ feleŋgɔnɔ o chɛl ma dii wanaa nduaa wo. Mi Pɔɔl kial suei le sɔɔŋ o tosa muŋ ndoŋ. Kɛ ndoo nɔla mbo siŋga nyɛ yɔŋnuŋ o paandoo niŋndo le. Ndoo nɔ laalaŋndo kɛsɛ maa le ndu Chiisu vi ni. Le hei mbo poonyiaa aa: “Kɛndɛi Mɛlɛkɛi ndi tosa ni mi wa niŋ hau nuaa.” (1 Kɔliŋ. 15:​3, 10) Yɛɛ hei pɛɛku yɛ naa? Nɔ laalaŋndo kɛsɛ maa le num Chiisu vi ni. Nduyɛ maa ndu tosa ni ma luɛi o chaŋyɛi kpɛɛluŋnde niŋ a Chɛhowa. (Walta. 3:​19) Nyɛ cho o sɔvɛ Mɛlɛka o hɔllo cho nyɛ naŋ cho tosaa suŋ suŋ a o naŋ cho tosa o chilaŋ niŋndo ni. Kɛ o cho biondɔŋnda naŋ tosa o paandoo niŋndaŋ te, o yɔŋ bɛɛ aa ŋ wa niŋ Seiyaa Chɛhowaa ɔɔ ŋ ve wɔ le.—Aisaya 1:​18.

12. Te ŋ yiyaŋ pɛ maa ŋ cho wanaa sɔvɛ le nduyɛ maa Chɛhowa kaala lɛ naa le, vɛɛ diomnda cho o Chɔŋ Tasoo 3:​19, 20 niŋnda la dɛɛniaa yɛ naa kɔllo?

12 Te a yiyaŋ pɛ a piɔm Chiisu sɔla le hakila numndaŋ ndo okɔɔ, naapum ma dimi aa, ‘I cho wana sɔvɛ le mi Chiisu vi le ya le.’ Le yɛɛ naŋ dimi yɛ lende lepum? Kanifuule, lepum mi kɔl naa hui naa. Mbo tosa miŋ yiyaŋ maa ŋ cho wanaa sɔvɛ le, vɛlɛ maa Chɛhowa kaala naa le. (Nuawɔ Chɔŋ Tasoo 3:​19, 20.) Kɛ ŋ nɔ miŋ loonuŋ maa, “Mɛlɛka ndu hiou a kɔlta naalaŋ.” Mi che bɛɛ miŋ yiyaŋ maa Chɛhowa kaala niŋ naa le nduyɛ maa o mel lɛ niŋ naa haki le, kɛ Chɛhowa ndu yiyaŋ lende a naa okɔɔ le. Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ laalaŋ kɛsɛ maa Chɛhowa kaala naa. Kɛ le miŋ tosa hei, ŋ nɔ miŋ wa Diom ndɔɔ pɛɛkoo, piɛileŋ o ndu lo, a kɔlaŋ o bɔŋaŋndaŋ teleŋ o teleŋ. Le yɛɛ i cho yɛ suɛi sɔvɛ le miŋ wa sɔɔŋ muŋ tosaa?

VƐƐ BAABUIYO PƐƐKOO, PIƐILEŊ, A CHAAŊAA NAA LAALAŊNDA MALA YƐ NAA?

13. Vɛɛ Diom Mɛlɛkaa pɛɛkoo mala yɛ naa? (Tofa vɛlɛ kɔfoo hoo, “ Mɛɛ Diom Mɛlɛkaa Pɛɛkoo Mala Nda Yɛ.”)

13 Pɛɛku Diom Mɛlɛkaa lepaa o lepaa. Keŋ cho num mala ma chɔɔlu suliŋnda ndɔlaŋ sina nyɛkɛndɛi, nduyɛ ma che mɛɛ kpɛ o kaala num yɛ. Diom Mɛlɛkaa nɔla mbo ‘miŋgi naa o nɛi’ te ŋ chua pɛ teleŋndo le diomndaŋ veeloo lepaa o lepaa o ndu niŋ, nduyɛ miŋ yiyaŋ lechoo. (2 Timo. 3:​16) Mi bɛndu kunda pilɛ diolaŋ Kɛviŋ, o ndoo nɔ yiyaŋndo maa o cho wana sɔvɛ le wo dimi aa: “Mɛɛ ya veelu diomndaŋ o Sam 103 niŋ nduyɛ mi yiyaŋ lechoo, mi keŋ mala ya mi miiŋgu o yapila niŋ. Nduyɛ mi cha yiyaŋ Chɛhowa nɔ a ya okɔɔ wo.” Mi Ɛva naŋ soo suŋ a ndu okɔɔ wo bɛɛ dimi aa: “Lepaa o lepaa tuupa mi lɔl, mi chua teleŋndo le yiyaŋndo o sɔɔŋ Chɛhowa che ŋ sɔvɛ woŋ choo. Mi keŋ tosa mi nɔ kɔl nyuloo nduyɛ mi tiindaŋ nuu kendu poŋ.”

14. Vɛɛ piɛileŋ le mala yɛ naa?

14 Piɛi teleŋ o teleŋ. (1 Tɛsa. 5:​17) Le mi chaŋyɛi wa waŋnda tɛɛŋnde kendu poŋ, mɛɛ ma wa suukaŋndo teleŋ o teleŋ nduyɛ mi o kɛ kɛ wa chɔmndo nyɛ cho ndu o kɔllo. O nɛi pilɛ koŋ choo, le mi chaŋyɛi cho naa tɛɛŋ a Chɛhowa ve kendu poŋ, mɛɛ miŋ wa ndu chɔmndo mɛɛ naŋ cho sinaŋndo yɛ a yiyaŋnda naalaŋ o piɛileŋ niŋ. Hei cho chɔm kpendekele maa ŋ nɔ tiindaŋndo o ndu niŋ, nduyɛ maa o kaala naa. (Sam 94:​17-19; 1 Chɔŋ 5:​14, 15) Mi Yua naŋ soo suŋ a ndu okɔɔ wo dimi aa: “Te I wa pɛ piɛileŋ o Chɛhowa lo, o cho ko nyɛ yɔŋnuŋ ya o paaleŋ niŋndo le ya dimul ndu le. Mi dimul Chɛhowa nyɛ o nyɛ cho ya o kɔl, vɛlɛ a mɛɛ ya cho sinaŋndo yɛ. Mi hei mala ya le chɔɔ maa Finya kaala chuauwaa nduaa wo Chɛhowa cho ni. Kɛ o cho mɛɛ wana banaa wa naa o fondaŋ wallo yɛ le.—Tofa kɔfoo hoo, “ A Veelu Niŋ pa Diomndaŋ Leniŋ?

15. Vɛɛ Chɛhowa chɔm yɛ maa o nɔ yeemɛi kpeekpeiye o naa pilɛŋ pilɛŋnda niŋ?

15 Holnuŋ chaaŋaa num aa laalaŋnda. Ke fula Chɛhowa o ba wo nda cho ni. (Chemi. 1:​17) Finya naa kaalaa o choo choo niŋ nɔ yeemɛi kpeekpeiye o naa pilɛŋ pilɛŋnda niŋ. Lelaŋ o ke naa puaapiliaa a ndepiliaa chieeŋndo balɔɔ silɔ ni, a chɔm naa kaalaa “teleŋ o teleŋ” nda. (Pulɔ. 17:​17) Mi Pɔɔl chɔm o yau o poonyial Koloosiaŋnda wo niŋ, a mɛɛ chaaŋaa nduaa apum mala ndu yɛ okɔɔ. Mbo dimi pɛŋ maa, mi chaaŋaa nduaa kaŋ mala ndu “tau tau.” (Kolo. 4:​10, 11) Teleŋ Chiisu wa o chieeŋndo choo wo, mi maalikɛiya a chaaŋaa nduaa ndaa mala ndu tau. Nduyɛ mbo chɔm balika melaa le mala ndaa ke ndu wo.—Luku 22:​28, 43.

16. Vɛɛ chaaŋaa naa laalaŋnda mala yɛ naa miŋ sɔɔŋguu Chɛhowa ikɛi kpɛɛluŋ?

16 Baa ma chɛl pa mala chaaŋaa num aa laalaŋnda ke numndo? Chaaŋ num kendu o Mɛlɛka piɛiyo niŋndo bahawɛi numndo chɔmndo chɔm naa maa a kindu o Mɛlɛka piɛiyo niŋ te le. Kɛ i chɔm maa ŋ yeema miŋ manda chaŋyɛi cho naa tɛɛŋ a Chɛhowa ve. Mi Chemisi naŋ soo suŋ a ndu okɔɔ wo dimi aa: “Chaŋyɛi kɛndɛi nɔɔ a Kilisiɔŋaa kendu o Mɛlɛka piɛiyo niŋnda mala ya niŋ tau. Te sɔɔŋ kɔl tambɛiyoŋ komalla pɛ, mi chaŋyaŋ muŋ yaŋ ya nilaŋ nduyɛ ma chɔm maa a kaala ya. Mi sɔɔŋ nda tosalla muŋ ndoŋ chɔm kpendekele maa Chɛhowa kaala ya, nduyɛ maa o buulaŋ a ya.” I cho bɔɔ suɛi kɛndɛ bɛndu le miŋ nɔ chaŋyɛi kpɛɛluŋnde a puaapiliaa a ndepiliaa naa!

LO O KAALA CHƐHOWAA BƐŊGU

17-18. Nɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ yaŋ nilaŋ, nduyɛ le yɛɛ?

17 Setana yeema naa miŋ vi ŋdial le nyɛ cho o kɛndɔɔ wo tosaa. O yeema naa miŋ laalaŋ maa Chɛhowa kaala naa le, nduyɛ maa ŋ cho a sɔvɛ ndu o hɔl te. Kɛ ŋ che kpendekele o buŋgɛi hei niŋ maa hei cho tonya kposoŋ te.

18 Chɛhowa kaala num tau. Nduyɛ, a cho o sɔvɛ ndu o hɔl. Lelaŋ te a diikuŋ ndu pɛ, mɛɛ a cho ‘lo o kaala ndɔɔ bɛŋgu’ le fɛɛŋ a fɛɛŋ maa Chiisu. (Chɔŋ 15:​10) Le hei, yaŋ Setana nilaŋ te. Nduyɛ chɛl mi kɔl numndo hui num te. Yaŋ Chɛhowa nilaŋ kanifuule, o suliŋnda naala kɛndɛlaŋ choo o handu kɔllo ni. Nɔ laalaŋndo kɛsɛ maa o “kaala wanaa nduaa,” nduyɛ num bɛɛ!

CHONDII 141 Yoomoo Cho Ke Kaamaa

^ pɛl. 5 Puaapiliaa a ndepiliaa naa apum laalaŋ maa fɛɛŋ bɛɛ Chɛhowa kaala nda niŋ te. O buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho yaasiaa sabu naŋ nɔ miŋ laalaŋ maa Chɛhowa kaala naa pilɛŋ pilɛŋnda wo. Nduyɛ, ŋ cho vɛlɛ yaasiaa nyɛ naŋ nɔ miŋ tosa wo, te ŋ nɔ pɛ kiisaŋndo a kaala Chɛhowa nɔ le naa wo okɔɔ.

^ pɛl. 2 Diolaŋ lapum la siŋgaŋ.

^ pɛl. 67 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Mi Pɔɔl tusi Kilisiɔŋnda nyɛpalaa choo tau, nduyɛ mbo duau apum o chiɛila manyumndaŋ niŋ. Kɛ mɛɛ o simnuŋ Kilisiɔŋnɔɔ, mbo siŋgaŋ nduyɛ mbo chɛl maa le ndu Chiisu vi ni. Mi ndoo dɛɛniaa chaaŋaa nduaa Kilisiɔŋnda kɔltaŋ, mi che bɛɛ ndu ndoo tusi Kilisiɔŋaa kaŋ apum wanayaŋ ndaŋ nyɛpalaa choo ni.