1. Aca kulolelako ci cino Yesu wasambilizye awasambi wakwe, swinya acani cino awasambi wakwe wacisile? (Lolani icikope pa nkupo.)

PANO e Yesu walinji mu nsi watwalilizile ukuwizya ilyasi lizima. Swinya wasuwizile ukuti awantu wangiza wayetelezye ku nkolelo. Wonye avino walondanga nu kuti awasambi wakwe wacita. (Yoha. 4:35, 36) Pano atani afwe awasambi wakwe wakunzile nkaninye umulimo wa kuwizya. (Luk. 10:1, 5-11, 17) Nomba pa nsizi ya kumulema nu kumukoma, awasambi wakwe wizile awaleka ukuwomba wo-o umulimo ni nsansa. (Yoha. 16:32) Pano wazyulupusile wawomelezizye awasambi wakwe ukuwika amano ku mulimo wa kuwizya. Awasambi wizile awakunda nkaninye wo-o umulimo pano e Yesu wanyocezilemo kwi yulu ica kuti na walwani wawo wasusile awalanda ukuti: “Lolani mwizuzya Yerusalemu nu kusambilizya kwinu.”​—Imili. 5:28.

2. Uzye e Yehova wapaala wuli umulimo wa kuwizya?

² Mu mpindi ya watumwa, e Yesu awino watungululanga umulimo wa kuwizya swinya e Yehova wawavwanga nkaninye. Na cino cafumilemo aca kuti awantu awavule wateyelezizye kwi lyasi lizima. Ku cakulolelako, pa Pentecost 33 C.E., awantu mupipi ne 3,000 wabatizizwe. (Imili. 2:41) Swinya awasambi wayanga wakuvulilakovye. (Imili. 6:7) Cinji aca kuti e Yesu watili mu manda ya kulecelezya awantu waliwatemwa ukwivwa kwi lyasi lizima.​—Yoha. 14:12; Imili. 1:8.

3-4. Amulandu ci wuno umulimo wa kuwizya wutapepucila mu ncende zimwi, swinya avyani vino twandi tusambilile mwe co-o icipande?

³ Swensinye pano tukuwomba umulimo wa kuwizya tukakwelezya na maka ukulola ukuti kuli nawanjinye wano wangatemwa ukuteyelezya. Mu nsi zimwi citatala nu kutala ukulola ukuti kuli na wanjinye wano wangakunda ukuteyelezya. Amulandu ci wuno twalandila wo-o? Amuno awavule wakunda ukusambilila Baibolo  ica kuti wakavwambilizyavye na wakuwatungulula. Lelo mu nsi zimwi umulimo wa kuwizya wutapepuka. Amuno awavule wasizanwa pa mang’anda. Ne wano wakazanwa pa mang’anda awavule watakunda sana ukusambilila Baibolo.

⁴ Nga ca kuti namwemwe mukakwikala ku ncende kuno awantu watatemwa ukuteyelezya kwi lyasi lizima, lyo vino walanzile mwe co-o icipande vyandi vimyavwe nkaninye. Twandi tulole vino wamwi wakacita pa kuti watwalilile ukulanzyanya na wavule mu mulimo wa kuwizya. Twalola na vino tungacita pa kuti tutwalilile ukuwa ni nsansa nga ca kuti awantu wakuteyelezya kwi lyasi lizima nanti awe.

5. Antazi ci zimwi zino wakawizya wakapitamo?

⁵ Wakawizya awavule cikaya cikuwawomela ukulanzyanya na wantu pa mang’anda pa mwawo. Amuno wamwi wakakwikala mu ncende muno mwawa amang’anda amacinjililwe nanti yano yawa mu malinga. Mu mang’anda ya musango wo-o mukawa wamalonda wano wasizumilizya awantu ukwinjila nga ca kuti aweni ng’anda watazumilizizye. Ne muncende zimwi wakawizya wasizana awantu awavule pa mang’anda. Wanji nawo ivifulo vino wakawizizyamo vyakula nkaninye ica kuti mumwi pakufikako wakapita amawulendo amatali. Mpindi zimwi nga wayako wakazana na wantu pa mang’anda nawamwi. Nga ca kuti vino twalandapo avino cawa na ku mwinu, mutazipizile ukunenuka. Uzye tungacimvya wuli zyo-o intazi nu kutwalilila ukuwizizya awantu awavule?

6. Uzye wakawizya wakolana wuli na walondo wa nswi?

⁶ E Yesu wakolinye umulimo wa kuwizya ku mulimo wakulema inswi. (Mar. 1:17) Awalondo wamwi wangamala amanda amavule kuno wayile mukulemela inswi lelo ukwasowa ukuti waleme nanti yonga. Lelo wasileka uwulondo. Wakapilulavye inzila ya kulemelamo. Akuli ukuti wakacinja impindi, icifulo nga ni viwombelo. Wonye wo-o avino nasweswe tuzipizile ukucita pano tukuwomba umulimo wa kuwizya. Lekani tuloleko vimwi vino vingatwavwa.

7. Acani cino cingafumano nga ca kuti tukupilula inzila ya kuwizizyamo?

⁷ Yelezyani ukupilulako impindi. Tuliwawizizya awantu awavule nga ca kuti tukuwatandalila impindi yino wakazanwa pa mang’anda. Amuno nanti aca kuti awavule wasizanwa pa mang’anda kukawa impindi yino wakanyoka. Wakawizya awavule wakaya mukuwawizya umusanya nanti amanguzi amuno ayili mpindi yino awantu wakazanwa pa mang’anda. Cinji aca kuti awantu pe yo-o impindi lyo wamazile incito zino tewakuwomba swinya wapuzile. Nanti pamwi mungelezyako ukuwomvya inzila yino yikakwavwa sana e eluda uwizina lya kuti David. Walanzile ukuti nga wawombako pa mpindi yimwi mu cifulo cino tewakuwombelamo, wakakwiza mukunyocela pa mpindi yinji kwe wano watate wazanile pa mang’anda. Walanzile nu kuti, “Nkazunguka nkaninye amuno tukazana awantu awavule wano tutate tuzanile pa muku wa kutalicila.” *

8. Uzye tungawomvya wuli iwaliko lye Ekawizya 11:6 pano tukuwizya?

⁸ Tutazipizile ukunenuka ukuya mukuwizizya awantu pa mang’anda. Wonye wo-o avino ni waliko pano pafumile wo-o umutwe likulanda. (Wazyani Ekawizya 11:6.) E David wino tetwalandapo watwalilizile ukuwizya ku ng’anda ni ng’anda ica kuti wanda wumwi wasusile azana nu mweni ng’anda pa ng’anda yino atazanangapo umuntu. We-e umonsi wino wazanile watemilwe nkaninye ukutalika ukusambilila Baibolo ica kuti walanzile nu kuti, “njisile pa-a pa ng’anda mupipi ni myaka 8 lelo nsitela ndolepo Inte ya kwe Yehova wiza wantandalila.” E David  walanzile ukuti, “Cino nazana aca kuti nga wazana umuntu pa ng’anda wakakunda nkaninye ukuteyelezya kwi lyasi lizima.”

9. Avyani vino wakawizya wamwi wakacita pa kuti walanzyanya na wantu wano wasizanwa pa mang’anda?

⁹ Yelezyani ukucinja icifulo ca kuwizizyamo. Wakawizya wamwi wasolapo ukupilula icifulo cakuwizizyamo pa kuti walanda na wantu awavule. Ku cakulolelako, wakawizya awavule wazana ukuti ukuwizizyako ku cintu wavule nanti ukuwomvya utuma standi kukawavwa ukulanzyanya na wantu wano wasizanwa pa mang’anda na wano wawa mu vifulo ivicinjililwe. Cinji aca kuti wakawizya wamwi wazana ukuti awantu wakapepucilwa ukupoka amabuku yitu nanti ukwivwa kwi lyasi lizima nga wali mu ncende zya kupuzilamo, ku ma maliketi nanti mu vifulo vinji muno wakacitila ivya wukazi. E Floiran e kangalila wa muputule ku Bolivia walanzile ukuti: “Tukaya mukuwizizya ku vifulo vya wukazi pa kasi ke 13:00 ne 15:00. Amuno pe yo-o impindi awavule wasipamviwa nkani. Ukucita wo-o kukalenga twalanzyanya icete na wantu swinya impindi zimwi tukatalika na masambililo ye Baibolo.”

10. Avyani vinji vino mungacita pa kuti mwawizizyako wanji?

¹⁰ Yelezyaniko inzila zinji. Uzye mungacita wuli nga mwelezya ukutandalila umuntu pa ng’anda lelo mutakumuzana? Kuli vimwi vino mungacita. E Katarina watili, “Wonsinye wano nsiwazana pa mang’anda nkawalembela amakalata. Swinya pano nkulemba, nkalemba wulyanye vino ningalanda nga tukulolana nu muntu.” Acani cino tukusambililako kwe Katarina? Mwakwelezya ukuwomvya inzila indekane ndekane pano mukuwizya mu cifulo cino mukawizizyamo.

11. Amulandu ci wuno awantu wamwi wasiwicilako amano pano tukuwawizizya?

¹¹ Awantu wamwi wasiwikako amano pano tukuwawizizya. Wakalola ukuti cawa icetenye nanti watasambilizile pe Leza na pe Baibolo. Cino cikalenga wacita wo-o amulandu wakulola iviwipe vino vikacitika mu nsi. Wamwi nawo cino wasilondela ukuteyelezya kwi lyasi lizima, amulandu wakulola iviwipe vino wa simapepo wano wakati wakakonka ivya mu Baibolo wakacita. Wamwi nawo cino wakalolela ngati e Baibolo itanga iwavwe mu wumi wawo, amuno wawika sana amano ku ncito, ku ndupwa zyawo na ku ntazi zino wakapitamo. Nomba tungacita wuli pa kuti tutwalilile ukuwa ni nsansa na pano wano tukuwizizya watakuwikako amano?

12. Uzye tungawomvya wuli Wafilipi 2:4 pano tukuwizya?

¹² Mwalanjizya ukuti mwawika amano kwe wanji. Awavule wano wakananga ukuteyelezya kwi lyasi lizima, pe yo-o impindi wakateyelezya pa mulandu wakulola vino twawawikako amano. (Wazyani Wafilipi 2:4.) Ku cakulolelako, e David wino tulanzilepo watili: “Umuntu nga walanda ukuti nene ivya mu Baibolo ntakulonda, tukasenda vyonsinye vino tetukweti kumakasa atulonga mu vyola vitu apano imuwuzya ukuti: ‘Uzye ningawuzyako mukwai, ampindi ci pano mwatalisile ukuyivwa wowo?’” Awantu wangiluka nga ca kuti tuwawisileko amano. Manda yamwi wangiwilila vyonsinye vino tetukulanda. Lelo wangasyala wakwizuka vino tetwalenga wayivwe pano tewakana ukuteyelezya. Swinya impindi zimwi nanti watatuzumilizizye ukulanda nawonye, wangamanya ukuti tuwawisileko amano ukupitila mwe vino tukucita na wuciwuza wuno tukulanjizya kwe woliwo.

13. Uzye tungacita wuli pa kuti wano tukuwizizyako watemwa ukuteyelezya?

¹³ Tungalanjizya ukuti tuwisileko amano ku mweni ng’anda nga ca kuti twapilula ilyasi ukulingana na vino angatemwa ukwivwa. Ku cakulolelako, uzye pali vimwi vino vikulanjizya ukuti umweni ng’anda wawa na wana? Umweni ng’anda pamwi angatemwa ukumanya vino angacita pa kuti akuzye icete awana. Nanti vino angacita pa kuti mu lupwa lwakwe muwe insansa. Uzye pa ng’anda pakuloleka ukuti ku visakati kuli amaloko amavule? Nga avino cili, mungalanda pe vino awantu wakwikala ntente pamulandu wakuvula kwa wunkalwe. Ukucita wo-o kungalenga umweni ng’anda ukuvwambisya ukumanya cino cingalenga uwunkalwe wusile. Acino lyonsinye nga mwazana awantu wano wakulonda ukuteyelezya, mwakwelezya na maka ukulola vino e Baibolo ingawavwa mu wumi wawo. E Katarina wino tulanzilepo kali watili, “Nkakwelenganya  sana pe vino Baibolo yanjavwa mu wumi wane.” Ukucita wo-o kukalenga e Katarina asuwila sana vino akulanda. Swinya na wano akawizizyanye wakamanya ukuti vino akulanda atakuvivwilika.

14. Ukulingana ni Imilumbe 27:17, uzye wano wakuwombela ponga mu mulimo wangavwana wuli?

¹⁴ Mwaleka wanji wamyavwa. E Paulo wasambilizizye e Timoti ukuwa we kawizya swinya e kasambilizya muzima. Wamuwomelezizye nu kuti nawe asambilizyako wanji. (1 Kor. 4:17) Wulyanye vino calinji kwe Timoti, nasweswenye tungasambililako ku wanawitu na wankazi wano wakawomba icete mwi wumgwe. (Wazyani Imilumbe 27:17.) Ku cakulolelako umwanawitu wumwi uwizina lya kuti Shawn wayile awombelapo ku ncende yino awantu wacindisile sana amacalici yano wayangako. Uzye wacisile wuli pa kutwalilila ukuwa ni nsansa? Watili, “Impindi imvule twawombanga wawili mu mulimo. Swinya pano tukuwomba twawomvyanga yo-o impindi ku kwavwana pa kuti tuzifyeko imisambilizizye yitu. Ku cakulolelako, nga twafuma pa ng’anda yimwi twapitulukanga mwe vino umweni ng’anda tewalanda na vino tewatwasuka. Apano atulola vino tungazifyako nga ca kuti ica musango wo-o cacitika pa ng’anda yinji.”

15. Amulandu ci wuno ipepo lyacindamila pano tukuya mukuwizya?

¹⁵ Mwapepa kwe Yehova. Lyonsinye pano mukuya mu mulimo mwapepa kwe Yehova pa kuti amyavwa. Amuno pasi icili consinye cino tungacita ukwasowa umuzimu wakwe uwutele. (Amalu. 127:1; Luk. 11:13) Swinya pano mukupepa mwamunena cino mukulonda ukuti amyavwe. Ku cakulolelako, mungamunena ukuti amitungulule ku muntu wino wawa nu mwezo uwuzima wino akulonda ukusambilila. Nga mwacita wo-o muzipizile ukuwombela pe vino temwapepelapo, akuli ukuti ukuwizizya umuntu uwili wensinye wino mwasunkanya.

16. Amulandu ci wuno ukuyisambilizya Baibolo kwacindamila nga tukulonda ukuti twawomba icete umulimo wa kuwizya?

¹⁶ Mwapawulako impindi ya kuyisambilizya Baibolo. Izwi lyakwe Leza likati: “Mulinganizye ni cili icizima, icikapocelelwa nu kulonda kuzima kwa kwe Leza.” (Roma. 12:2) Nga tukuyisambilizya Baibolo cila wanda, tuliwaya tukumanyilako Leza. Swinya na wano tukuwizizyanye waliwalola ukuti tusuwizile vino tukulanda. E Katarína, wino tulanzilepo watili: “Impindi yimwi nizile injiluka ukuti nazipizile ukuwomya isuwilo mu masambililo yamwi aya kutalicila aya mu Baibolo. Acino navwambilizizye ivyewo na vinji vino vyanjavwizye ukusuwila ukuti kwawa kelewula, e Baibolo alizwi lyakwe Leza, nu kuti e Leza wawa ni wumgwe lino akatungulula pe yo-o impindi.” E Katarína walanzile ukuti ukuyisambilizya Baibolo kwawomya nkaninye isuwilo lyakwe. Swinya kwamwavwa nu kutwalilila ukuwa ni nsansa pano akuwomba umulimo wa kuwizya.

17. Amulandu ci wuno Yesu watwalilizile ukuwizya?

¹⁷ E Yesu watwalilizile ukuwomba umulimo wa kuwizya asa mulandu wamwi wakananga. Acani cino calenzile? Amuno wamanyile ukuti awantu awavule walondekwanga ukumanya icisinka swinya walondanga nu kuwavwa. Wamanyile nu kuti wamwi wano wakananga walinji nu kuteyelezya ku nkolelo. Te yelenganyani vino vyacitisile mu lupwa lwakwenye. Pa myaka itatu ne hafu yino wawomvile umulimo wa kuwizya, kutalinji wumwi umunyina wino walinji amusambi wakwe. (Yoha. 7:5) Lelo wizile awawa awina Klistu pa nsizi ya kuzyulupuka kwakwe.​—Imili. 1:14.

18. Amulandu ci wuno tukatwalilila ukuwizya?

¹⁸ Icisinka aca kuti tutamanya wano walipiluka nu kuwa Inte zya kwe Yehova. Wamwi cikasumba impindi pa kuti wasambilile icine. Nanti  awalyanye wano wakakana ukuteyelezya nga walola imiwele yitu imizima na vino tukatwalilila ukuwombesya, wangapiluka nu kutalika ukulumbanya Leza.​—1 Pet. 2:12.

19. Uzye iwaliko lye 1 Wakorinte 3:6, 7, likatusambnilizya cani pa mulimo wa kuwizya?

¹⁹ Pano tukuwomba umulimo wa kuwizya tuzipizile twakwizuka ukuti sweswe umulimo witu awakukomelavye nu kusembelezya. Umulimo wa kumezya awa kwe Leza. (Wazyani 1 Wakorinte 3:6, 7.) Umwanawitu Getahun wino akawombela ku Ethiopia, watili: “Pa myaka ukucila 20 nalinji ne Nte ya kwe Yehova nenganye ko-o ku mwitu. Lelo pe yo-o impindi wakawizya twafika 14. Pe wa-a, 13 wabatizwa pano pali ne wakwanenye na wana wane watatu. Swinya pa kulongana tukafika impendwa ku ma 32.” E Getahun akayivwa icete nkaninye vino watwalilizile ukuwizya pano walindililanga ukuti e Yehova alete wano wano ni myezo imizima mwi wumgwe lyakwe.​—Yoha. 6:44.

20. Uzye twakolana wuli na wano wakapususya awantu?

²⁰ E Yehova akalola awantu wonsinye ukuti wacindama kwe weliwe. Watupa ulongo lwa kuwombela ponga nu mwana wakwe mu mulimo wakulonganika awantu awa myiko yonsinye pano yo-o insi ye Satana itani yisile. (Haga. 2:7) Umulimo wa kuwizya tungawukolanya ku mulimo wa kupususya. Sweswe naswe twawa ngati awantu wano wakupususya wano wadilisilwe pa maini. Nanti aca kuti wano wakapususya awantu pa maini wasizana wonsinye awapuma, wakawomba umulimo uwucindame nkaninye. Wonye avino cawa na ku mulimo wa kuwizya. Tutamanya awantu wano tulipususya pano yo-o insi ya kwe Satana yiliwakononwa. Lelo e Yehova angawomvya uwili wensinye pa kuwavwa. Umwanawitu e Andreas wino akakwikala ku Bolivia watili, “Nga ca kuti nalola wino akasambilila Baibolo wabatizwa, nkamanya ukuti amulandu wakuwombela ponga acino calenga ukuti alunduluke.” Fwandi lekani swensinye tutwalilile ukuwomba umulimo wa kuwizya nu kusuwila ukuti kuli na wanjinye wano wangateyelezya. Nga twacita wo-o, e Yehova alitulambula. Swinya tuliwawa ni nsansa pano tukuwizya.