1. Jesu wakagaja muezaniso wapi kuno vajiji vake, ivona vakaitenyi? (Vonanyi foto yo pa kapa.)

JESU paainga pasi pano wakaramba ano mavonero akanaka ngo pamusoro po basa rake ro kucumaera i anodavo kuti vateveri vake vavevo no mavonero ondhoo pavanonga vecicumaera. (Johani 4:35, 36) Jesu paainga no vacumairi vake, ivona vakaita basa ro kucumaera ngo kuvangisira kwese. (Luka 10:1, 5-11, 17) Asi Jesu paakasungwa no kuurawa, vajiji vake vakaruza cido cavo cokucumaera pa mukuvo wakati kuti. (Johani 16:32) Jesu paakamuswa wakavangisa vajiji vake kuti vabatikane pa basa rokucumaera. Jesu paakahwirira mugore, vajiji vake vakacumaera ngo kuvangisira kwese, zvoita kuti vavengi vavo vanange kudari: “Imwimwi mazaja Jerusalema ngo majijisiro enyu.”—Maitiro o Vapostori 5:28.

2. Jehovha anotibeseresa kudini kuti tibudirire mu basa rokucumaera?

² Jesu wakatungamirira basa raiithwa ngo Makristu mu zana rokutanga ro makore i Jehovha wakavabesera. Ngo kudaro, vandhu vazinji vakatendera masoko ovaicumaera. Inga muezaniso, mu Pentekoste yo mu gore ra 33 Kristu Aviya, vandhu vanokwana kuita 3.000 vakabhabhatijwa. (Maitiro o Vapostori 2:41) Vajiji vakaengejeka maningi pa mukuvo uwu. (Maitiro o Vapostori 6:7) Jesu wakananga kuti vandhu vazinji vaizotenda masoko akanaka mu njiku jokupejisira.—Johani 14:12; Maitiro o Vapostori 1:8.

3-4. Ngenyi vamweni vanosongana no zvineso pavanonga vecicumaera? Zvicinyi zvatinozovona mu musoro uwu?

³ Tese tingakwanisa kuva no mavonero akanaka ngo pamusoro po basa redu rokucumaera. Mu nyika jimweni, zvakareruka maningi kuita basa iri rokucumaira. Ngenyi? Zvecivoneka kuti vazinji vanodakarira kujija Bhaibheri, vamweni vanotovetera kamare kuti Capupu cigume kuti vajije. Asi mativi amweni o nyika, vacumaeri vanonesehwa maningi kuita basa iri, ngokuti muzi jimweni avakhandi vandhu, kuveni ku muzi jimweni vanokhanda vandhu, asi vandhuvo avatodakariri kujija Bhaibheri.

 ⁴ Kudari muri kusongana no zvineso pa ndau yomunogararo, mazano anowanika mu jijo iyi anozomubesera. Tinozovona zviro zvinganani zvinoitwa ngo vamweni kuti vakwanise kubhuya no vandhu vakawanda mu basa rokucumaera. Tinozovonazve kuti ngenyi tinodikana kuva no mavonero akanaka, vandhu pavanodakarira kana pavacikadakariri masoko atinocumaira.

5. Ngozvapi zvineso zviri kusongana no vacumaeri vazinji?

⁵ Hama no hambzaji zinji jinonesehwa maningi kubhuya no vandhu mu mamuzi mavo. Vacumaeri vamweni vanogara mu ndharaundha jokuti nyumba jakona jakafungwa ngo maportau, kangaije mu nyumba iji muno vangwariri vanorambisa kunghwina mundhu acizivi kukokwa ngo ari wese anogara modhomo. Vacumaeri vamweni vanocumaera muzi ngo muzi pacina ciri cese cinovaphinga, asi avakwanisi kuwana vandhu vazinji mu mamuzi. Kuveni vacumaeri vamweni vanoenda koocumaera ndau jo ndhambo kamare jokuti kuno vandhu vashoma basi. Vacumaeri vamweni vangatofamba mumango wakareba maningi kuti vaeje kubhuya no muzi umwe basi, asi nguva jimweni avatokhandizve mundhu pamuzipo! Kudari muri kusongana no zvineso zvakadari, mucadoremba. Waro zvicinyi zvamungaita kuti munyise zvineso izvi no kubudirira mu basa renyu rokucumaera?

6. Kuitisa kudini vacumaeri vanoezaniswa no vatandi?

⁶ Jesu wakaezanisa basa rokucumaera no basa rokutanda. (Marco 1:17) Vatandi vamweni vanoenda kotanda ko njiku jakati kuti vacikawani hove. Asi ivona avarembi, ivona vanoita cinjo. Vanocinja nguva yokwenda kootanda, ndau no manera okutandewo. Itusu tingaitavo zvakafanana mu basa redu rokucumaera. Ngatende tivone mazano manganani.

7. Ngowapi muviyo unovepo kudari tikacumaera mu nguva jakasiyana-siyana?

⁷ Ejanyi kupsanga vandhu pa nguva yakasiyana-siyana. Tinozokwanisa kubhuya no vandhu vakawanda patinocumaera no kuvakhanda pamuzi. Pikija vanopeja mukuvo muzinji kunja, asi vanozoviyazve! Hama no hambzaji zinji jinovona zvecishanda kucumaera co madeko kana cousiku, ngokuti vanokwanisa kuwana vandhu vazinji. Mukuengejera, ivona vanonga vakagajana ushoni no kunasiririka kuti vabhuye no vamweni pa mukuvo uwu. Kangaije mungavona zvecibesera kushandisa zano rakanangwa ngo mukuru umweni anodanijwa Dhavhidhi. Iyena wakananga kuti pasure po kucumaera ndima yakati kuti, ivona no mudoni wavo vanohwirirazve mu muzi jiyana javacikazivi kuwana vandhu pa vhaza yokutanga. Ivona vakatizve: “Ndakashamaisika ngo kuvona kuti takakwanisa kuwana vandhu vakawanda mu mamuzi patakahwirirazve pa vhaza yocipiri.” *

8. Tingashandisa kudini Mucumaeri 11:6 mu basa redu rokucumaera?

⁸ Itusu atidikani kuremba. Vhesi yakacijikira musoro uwu, inoticeuja kuti tive no mavonero aushoni. (Verenganyi Mucumaeri 11:6.) Hama Dhavhidhi vanangwaya pakutanga avazivi kuremba. Ivona vakazokwanisa kuwana mundhu pamuzi pasure pokuhwirirepo pa vhaza jakawanda vacikamuwani. Mwanarume wovakakhandari waidadi kamare kubhuya ngo pamusoro po Bhaibheri, iyena wakati: “Ndaano makore masere ndecigara mu ndharaundha iyi, asi andito ndakavona Capupu ca Jehovha ceciviya pamuzi pangu.” Hama Dhavhidhi vakati: “Pandinowana vandhu pamuzi, ndinokwanisa kuvona kuti ivona vari kuda kamare kuzwa masoko atiri kucumaera.”

9. Vacumaeri vamweni vanoitisa kudini kuti vakwanise kubhuya no vandhu vanonesa kuwanika mu mamuzi mavo?

 ⁹ Psakanyi vandhu mu ndau jakasiyana-siyana. Kuti vakwanise kuwana vandhu vanonesa kuwana maningi mu mamuzi mavo, vacumaeri vamweni vanocinja ndau yovanocumaera. Inga muezaniso, kucumaera mu gwanja no kushandisa cikarinya co mabhuku, iri kuva njira inobudirira kamare kuti vakwanise kuwana vandhu vanogara mu nyumba jino maportau no jinorambiswa kunghwina vandhu vacizivi kudanijwa. Izvi zvinoita kuti Zvapupu zvikwanise kubhuya no vandhu vondhovo meso ngo meso, zviro zvokuti zvaizonesa kuzviita mu mamuzi mavo. Cimwenizve, vacumairi vazinji vanovona kuti vandhu vanodakarira kubhuya na ivona kana kutendera mabhuku edu mu maparki, mumabazari no mumafera o nyagoso. Hama Froriyano muvonereri wo ndharaundha anoshanda Bhorivhiya wakati: “Itusu tinoenda mu mabazari no ndau inoitihwa nyagoso pa nguva imwe yo madeko kana pa nguva ndhatu yo madeko. Pa nguva iyi, vatengesi vanonga vacizivi kubatika maningi. Kazinji itusu tinokwanisa kubhuya ushoni no vandhu no kutotanga jijo jo Bhaibheri.”

10. Ngoapi manera amweni amungashandisa kuti mukwanise kubhuya no vandhu vo mu ndima yenyu?

¹⁰ Ejanyi kupsaka vandhu ngo manera akasiyana. Ngatiti imwimwi muri kueja kubhuya no ari wese vhaza jakawanda. Asi pa vhaza jese jamunoenda amumuwani pamuzi. Kunanga kuti pano manera amweni amungaita kuti mukwanise kubhuya no mundhu wondhowo? Hambzaji Katarina vakati: “Ndinotarira karata vandhu vandicikawani weya pamuzi, ndecivavhunja zvandaida kunanga kudari no ndaivawana.”  Tinojijenyi? Kuti muwane vandhu mu ndima yenyu, ejanyi kushandisa manera ari ese kuti muwane vandhu mu ndima yenyu.

11. Ngenyi vandhu vamweni avadakariri masoko edu atinocumaera?

¹¹ Vandhu vamweni avadakariri masoko edu. Ivona vanorangarira kuti avadikani kuziva ngo pamusoro pa Mwari no Bhaibheri. Ivona avatendi Mwari ngokuti vari kuvona matambujiko akawanda mu nyika. Ivona avadakariri Bhaibheri ngokuti vanovona vatungamiriri vo magerejha vanonangaya kuti vanozwira zvinonanga Bhaibheri, veciita zviro zvizinji zvakashata maningi. Vamweni vanorangarira ngo pamusoro po mabasa avo, mbhuri javo no zvineso zvavanosongana nazvo. Izvo zvinovaita kuti vatame kurangarira kuti Bhaibheri rinovabeseresa kudini. Waro zvicinyi zvingatibesera kuti tive no mudakaro patinoita basa rokucumaera pikija vandhu vacikadakariri masokoo?

12. Magama ari pana VaFilipi 2:4, anotibeseresa kudini patinocumaera?

¹² Khombijanyi kuti munodakarira vamweni. Vandhu vazinji vanotamaya kudakarira masoko akanaka atinovacumaira patinotanga kubhuya na ivona, pakufamba ko nguva ivona vanozodakarira masokoo ngo kukhombija kwatinoitaya kuti tinovadakarira. (Verenganyi VaFilipi 2:4.) Hama Dhavhidhi vanangwaya pakutanga, vakananga kudari: “Kudari mundhu ari wese akatama kudakarira masoko atiri kubhuya na iyena, itusu tinosiya shwiro yo Bhaibheri kana yo bhuku ratinaro waro tomuvhunjisa kudari: ‘Kunanga kuti mazwiro amunawo waro ngo pamusoro po shwiro iyi, mainga nawo kuvhira kare kana kuti haiwa?’” Vandhu vanokwanisa kuzvivona patinokhombija kuti tinovada. Ivona vangathuka vakanganwa zvatananga, asi avakanganwi rudo hwatavakhombijira. Pikija samuzi akatama kutitendera kuti tiverekete, itusu tingakhombija kuti tinomuda ngo mugariro wedu ngo manera atinovereketa naiyena.

13. Tingacinjisa kudini masoko otinocumaera kuti azwirane na samuzi?

¹³ Tingakhombija kuti tinoda mundhuwo ngokucinja mabhuyo edu mukuzwirana no zvaanodakarira. Inga muezaniso, kunanga kuti pamuzipo zviripo zvinokhombija kuti pano vana? Vabari kangaije vangada masoko anobhuya ngo pamusoro po kurera vana no mazano o kuva no upenyu wo mbhuri unodakajisa. Muri kuvona mafungihwo akaitwa musuvowo? Tingasana kubhuya ngo pamusoro po ugandanga no zviro zvinothyisa zvinoitika mu nyika ino. Vandhu vazinji vanodakaria kuzwa kuti zvineso izvi zvinopera rini. Ejanyi kubesera, azvinenyi no shwiroyo. Ejanyi kubesera vaya vari kumupurukira kuti vavone kuti mbhangiro jo Bhaibheri jingavabeseresa kudini. Hambzaji Katarina vanangwaya  pakutanga vakati: “Ndinorangarira manera ondakabesehwa ngo Bhaibheri.” Inga muviyo, hambzaji Katarina vanokhohwa ngo zvavanobhuya. Vandhu vese vavanobhuyaro navo, vanokwanisa kuzvivona.

14. Tingashandisisa kudini masoko ari pana Mazwi Akangwara 27:17, patinonga tecishanda no mudoni wedu mu basa rokucumaera?

¹⁴ Tenderanyi kubesehwa ngo vamweni. Muzana rokutanga, Pauro, wakapa Timoti mazano okucumaera, womuvangisa kuti apekejevo mazano ondhowo vamweni. (1 VaKorinto 4:17) Inga ndi Timoti tingabesehwa ngo mazano mu ungano yedu. (Verenganyi Mazwi Akangwara 27:17.) Vonanyi basi muezaniso wo hama imweni inodanijwa Shoni. Ko mukuvo wakareba, iyona yakashanda inga piyona ku ndau iri ndhambo, kondhono vandhu vazinji vaibatikana ngo zviyara zvavo. Waro yaizoitisa kudini kuti ienderere mberi yakadakara? Iyona yakananga kudari: “Mukuvo wese wo zvaikwanisika, ndaishanda no mudoni wangu. Itusu taishandisa mukuvo wokuvha pamuzi uwu kwenda pamuzi umweni kuti tikwanise kubesana kuitisa nane manera edu okujijisa. Inga muezaniso, taipekejana mazano ngo pamusoro po zvotaizobhuya na samuzi no manera okumudavira. Perapo taikwanisa kubhuisana ngo manera amweni okudavira shwiro yondhoyo pa vhaza imweni.”

15. Ngenyi kuita mukumbiro kunosisira maningi mu basa redu rokucumaera?

¹⁵ Itanyi mukumbiro kuna Jehovha kuti amubese. Kumbiranyi Jehovha kuti amubese mukuvo wese pamunonga mecicumaera. Pacina simba rake no mujimu mucena atikwanisi kuita ciri cese mu basa rokucumaera. (Nduyo 127:1; Luka 11:13) Pamunoita mukumbiro kuna Jehovha kuti amubesere, nanganyi kamare zvomunodaro. Inga muezaniso, kumbiranyi Jehovha kuti amubesere kuwana mundhu anoda kuzwa masoko akanaka. Tevere, moshanda mukuzwirana no mukumbiro wenyu kuti mukwanise kuwana mundhuwo.

16. Ngenyi jijo yo Bhaibheri yo mundhu ega inosisira mu basa redu rokucumaera?

¹⁶ Psakanyi nguva yo kujija Bhaibheri mwega. Soko ra Mwari rinoti: ‘Zwisisanyi ngo kwapi kuda kwa Mwari, ngo capi cauxoni, cinodakaja no cakaperera.’ (VaRoma 12:2) Patinonasa kuziva ushoni Mwari, tinozobhuya no vamweni ngo pamusoro pake, ivona vanokwanisa kutivona kamare kuti itusu tinothembha zvatiri kubhuyari. Hambzaji Katarina vanangwaya pakutanga vakati: “Makore manganani aperari, ndakazwisisa kuti ndaidikana kuvangisa rutendo hwangu ngo kuita jijo yo mundhu ega. Ndakanasa kujija ngo pamusoro po zviro zvinotatija kuti ariyo Musiki nokuti Bhaibheri i Soko ra Mwari, ndojijazve kuti Mwari ano sangano rake nyamasi.” Hambzaji Katarina vakananga kuti kujija Bhaibheri vega, kwakavangisa rutendo hwavo no kuengejera mudakaro wavo mu basa rokucumaera.

17. Ngenyi Jesu wakaenderera mberi ano mavonero akanaka mu basa rokucumaera?

¹⁷ Jesu wakaenderera mberi no mavonero akanaka mu basa rokucumaera pikija vamweni vairamba kuashira masoko ake. Ngenyi? Ngokuti iyena waiziva kuti kuno vandhu vazinji vanoda kuziva cokwadi. Cimwenizve, iyena waida kupekeja mukana vandhu vazinji kuti vakwanise kutendera masoko o Umambo. Iyena waizviziva kuti vamweni pakutanga avacaizoashira masoko aya, asi vaizomaashira pakufamba ko nguva. Vonanyi zvakaitika pa mbhuri yake kamare. Paainga ecicumaera pasi pano makore matatu no meya, apana na umwe wo hama jake wakava vajiji vake. (Johani 7:5) Asi pasure po kumuswa kwake, ivona vakazova vajiji vake.—Maitiro o Vapostori 1:14.

18. Ngenyi tinodikana kuenderera mberi tecicumaera?

 ¹⁸ Itusu atizvizivi kuti ndiyani anotenda zvokadi zvo Bhaibheri zvatinojijisa pa kufamba ko mukuvo. Asi vandhu vamweni vanotora nguva yakareba kuti vatendere masoko atinocumaera kupinda vamweni. Pikija vamweni avadi kuzwa masoko edu, ivona vanovona mugariro wedu wakanaka zvoita kuti pakufamba ko nguva vatange ‘kukuja Mwari.’—1 Pedru 2:12.

19. Mukuzwirana na 1 VaKorinto 3:6, 7, ngozvapi zvatinodikana kuziva?

¹⁹ Kudari itusu tikasima no kudirijira, tinodikana kuziva kuti Mwari ndiyena anozorebesa. (Verenganyi 1 VaKorinto 3:6, 7.) Hama Getahuni vanoshanda ku Etiyopiya, vakananga kudari: “Ku makore anopindirija makumaviri ndainga ndega Capupu mu ndima yangu. Asi kwaano gumi na varongomuna vovacumaeri. Gumi na vatatu vakabhabhatijwa, kubatanijavo mukaji wangu no vana vatatu. Wari vandhu vanopindirija makumatatu na vaviri vari kuviya kumusongano.” Hama Getahuni vakadakara maningi ngo kuenderera kwavo vecicumaera pavanonga veciimira Jehovha kuti akwevere vandhu vano mwoyo jakanaka kuti vaviye mu sangano Rake!—Johani 6:44.

20. Mu njira yapi itusu takaezana no vandhu vanoita basa rokuponesa?

²⁰ Kuna Jehovha vandhu vese vanosisira. Iyena wakatipa mukana wokushanda no Mwana wake kuti tiunganije vandhu vo majinja ese, kupera ko nyika ino kucito kwaguma. (Hagayo 2:7) Basa redu rokucumaera rakaezana no basa rokuponesa vandhu. Itusu takadari inga cikwata cinotumwa kwenda koponesa vandhu vari pa ngozi. Pikija tingakwanisa kuponesa vandhu vashoma basi, basa rinonga raitwa ngo vese pacikwata ici, rinosisira. Ndizvonavo zvondhozvo no basa redu rokucumaera. Itusu atizvizivi kuti vandhu vangana vatinozoponesa mu nyika ino ya Sathana. Asi Jehovha angashandisa umwe wedu kuti avabesere. Hama Andereya vanogara ku Bhorivhiya vakananga kudari: “Ndinovona umwe nga umwe anojija Bhaibheri ecienda kobhabhatijwa inga kushanda ngo simba kunoitwa ngo cikwata.” Ngativevo no mugariro wondhowo wakanangwari ngo hama iyi mu basa redu rokucumaera. Tikaita kudaro, Jehovha anozotikomborera. Cimwenizve, tinozova no mudakaro wokadi mu basa redu rokucumaera.