Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

NSOLO WA PFUNDZIRO 20

Khalani na Maonero Adidi Thangwi ya Utumiki Wanu

Khalani na Maonero Adidi Thangwi ya Utumiki Wanu

Bzwala mbeu yako . . . pontho leka kupumisa manja ako.’—KOEL. 11:6.

NYIMBO 70 Sakani Anthu Akuthema

PINAFUNA IFE KUPFUNDZA *

Pidaenda Yezu kudzulu, anyakupfundzace apitiriza kumwaza mphangwa mwaphinga mu Yerusalemu na m’mbuto zinango zizinji (Onani ndima 1)

1. Ndi citsandzo cipi cidakhazikisa Yezu kuna atowereri ace, pontho iwo acitanji? (Onani foto iri patsamba yakutoma.)

PIKHALI Yezu pa dziko yapantsi, iye akhali na maonero adidi thangwi ya utumiki wace. Pontho asafuna kuti atowereri ace apitirize kukhala na maonero mabodzi ene thangwi ya utumiki. (Juwau 4:35, 36) Pikhali Yezu na anyakupfundzace, iwo akhamwaza mphangwa mwaphinga. (Luka 10:1, 5-11, 17) Mbwenye mu ndzidzi udamangwa Yezu mbafa, anyakupfundzace akhadaluza cifuno cakumwaza mphangwa. (Juwau 16:32) Pidalamuswa Yezu muli akufa, iye akulumiza anyakupfundzace toera apitirize kumwaza mphangwa. Pidaenda Yezu kudzulu, anyakupfundzace amwaza mphangwa mwaphinga kakamwe, na thangwi ineyi anyamalwa awo alonga kuti: “Onani basi! Imwe mwadzadza Yerusalemu na pipfundziso pyanu.”—Mabasa 5:28.

2. Yahova asatiphedza tani m’basa yathu yakumwaza mphangwa?

2 Yezu atsogolera Akristu a mu ndzidzi wa apostolo m’basa yawo yakumwaza mphangwa, pontho Yahova aaphedza. Mwacitsandzo, pa Pentekoste wa mu caka 33, anthu cifupi na 3.000 abatizwa. (Mabasa 2:41) Pontho numero ya anyakupfundza yapitiriza kuthimizirika kakamwe. (Mabasa 6:7) Kusiyapo pyenepi, Yezu alonga mwanyapantsi kuti mu ntsiku zakumalisa anthu azinji mbadatawira mphangwa zadidi.—Juwau 14:12; Mabasa 1:8.

3-4. Thangwi yanji basa yakumwaza mphangwa ndi yakunentsa m’madziko anango, pontho tinaonanji mu nsolo uno?

3 Tonsene tisawangisira toera kukhala na maonero adidi thangwi ya utumiki. M’madziko anango, ndi pyakukhonda nentsa kucita pyenepi. Thangwi yanji? Thangwi anthu azinji asafuna kupfundza Bhibhlya, pontho anango mwa iwo asafunika kudikhira toera kugumana m’bodzi wa Mboni za Yahova kuti aapfundzise Bhibhlya. Mbwenye m’madziko anango, basa yakumwaza mphangwa isanentsa kakamwe thangwi anthu nee asagumanika panyumba, pontho anango anagumanika panyumba nee asafuna kupfundza Bhibhlya.

4 Khala imwe musakhala mu dziko yakuti basa yakumwaza mphangwa ndi yakunentsa, maonero anagumanika mu nsolo uno anakwanisa kukuphedzani. Ife tinaona pinthu pidacita abale angasi toera kugumana anthu azinji mu utumiki. Pontho tinaonambo kuti thangwi yanji tisafunika kukhala na maonero adidi mwakukhonda tsalakana khala anthu asatawira mphangwa zathu peno nkhabe.

KHALANI NA MAONERO ADIDI KHALA NDI PYAKUNENTSA KUGUMANA ANTHU

5. Ndi pinentso pipi pinathimbana na amwazi mphangwa azinji?

5 Amwazi mphangwa azinji asanentseka kakamwe toera kugumana anthu m’manyumba mwawo. Abale na alongo asakhala m’mbuto zakuti nyumba zizinji ziri na mipanda, pontho zisaonerwa na magwardha. Panango magwardha anewa nee asatawirisa munthu toera kupita mu nyumba zenezi mwakukhonda tawiriswa na mwanaciro. Amwazi mphangwa anango ali na ufulu wa kuenda nyumba na nyumba, mbwenye nee asagumana anthu azinji. Kusiyapo pyenepi, amwazi mphangwa anango asamwaza mphangwa mupisa pyakutali pyakuti piri na anthu akucepa. Amwazi mphangwa anango asafamba nsindzo wakulapha kakamwe toera kugumana nyumba, mbwenye angafika panyumba ineyi panango nee asagumana munthu. Khala ife tisathimbana na pinentso pyenepi mucisa cathu, nee tisafunika kubwerera nduli. Mphapo tisafunika kucitanji toera kukunda pinentso pyenepi mbatikwanisa kulonga na anthu azinji?

6. Kodi basa yakumwaza mphangwa yalandana tani na basa ya asodzi a nyama za m’madzi?

6 Yezu alandanisa basa yakumwaza mphangwa na basa ya anyakusodza nyama za m’madzi. (Marko 1:17) Asodzi anango anakwanisa kuenda kasodza mu ntsiku zingasi mbacimwana kupha nyama. Mbwenye iwo nee asasiya basa yawo yakusodza, m’mbuto mwace, iwo asacinja ndzidzi, mbuto na njira yakusodza nyama. Munjira ibodzi ene, ife tinakwanisambo kucita macinjo m’basa yathu yakumwaza mphangwa. Natenepa tendeni tione pinthu pingasi pyakuti tinakwanisa kupicita.

Mungamwaza mphangwa m’mbuto zakuti anthu nee asagumanika panyumba, yeserani kumwaza mphangwa m’midzidzi yakusiyana, m’mbuto zakusiyana na phatisirani njira zakusiyana (Onani ndima 7-10) *

7. Ninji pinafuna kucitika tingamwaza mphangwa m’midzidzi yakusiyana?

7 Yeserani kumwaza mphangwa m’midzidzi yakusiyana. Ife tinakwanisa kugumana anthu azinji tingamwaza mphangwa mu ndzidzi unagumanika iwo panyumba. Ngakhale kuti anthu nee asagumanika m’manyumba mwawo mu ndzidzi uzinji, iwo anakwanisa kubwerera m’manyumba mwawo m’midzidzi yakusiyana. Natenepa, abale na alongo azinji asamwaza mphangwa namasikati peno namasiku thangwi asagumana anthu azinji. Kusiyapo pyenepi, anaciro nyumba panango anakhala akusudzuka kakamwe toera kucedza m’midzidzi ineyi. Panango imwe munakwanisa kuphatisira maonero a nkulu wa mpingo unango anacemerwa David. Iye alonga kuti angamwaza mphangwa mu ndzidzi ungasi, iye pabodzi na ndzace asabwerera kunyumba zire zidakhonda kugumana iwo anthu. Pontho iye alonga: “Tingabwerera ife tisakwanisa kugumana anthu m’manyumba anewa.” *

Mungamwaza mphangwa m’mbuto zakuti anthu nee asagumanika panyumba, yeserani kumwaza mphangwa m’midzidzi yakusiyana (Onani ndima 7-8)

8. Tinaphatisira tani lemba ya Koelete 11:6 mu utumiki wathu?

8 Ife nee tisafunika kubwerera nduli. Lemba ya Koelete 11:6 isatikumbusa kufunika kwa kukhala na maonero adidi thangwi ya utumiki wathu. (Lerini Koelete 11:6.) David adalongwa pa ndima 7 nee abwerera nduli. Iye akhafika panyumba inango maulendo mazinji, mbwenye nee akhagumana munthu, paulendo wakumalisa iye akwanisa kun’gumana. Munthu unoyu adagumana iye akhali na cifuno cakupfundza Bhibhlya, pontho iye alonga: “Ine ndakhala pano pyaka pisere, mbwenye cipo ndaona Mboni za Yahova mbazifika panyumba panga.” David alonga: “Ine ndadzindikira kuti ungagumana panyumba munthu akhasaka iwe, kazinji kene iye asakhala na cifuno cakubvesera mphangwa za Bhibhlya.”

Mungamwaza mphangwa m’mbuto zakuti anthu nee asagumanika panyumba, yeserani kumwaza mphangwa m’mbuto zakusiyana (Onani ndima 9)

9. Kodi amwazi mphangwa anango asacitanji toera kumwazira mphangwa anthu akuti nee asagumanika panyumba?

9 Yeserani kumwaza mphangwa m’mbuto zakusiyana. Toera kugumana anthu akuti kazinji kene nee asagumanika panyumba, amwazi mphangwa anango asayesera kumwaza mphangwa m’mbuto zinango. Mwacitsandzo, kumwaza mphangwa m’miseu na kuphatisira makarinya a mabukhu ndi njira yadidi kakamwe toera kucedza na anthu akuti tingaenda kamwaza mphangwa nyumba na nyumba nee asatitawirisa kupita m’manyumba mwawo. Pyenepi pisaphedza amwazi mphangwa toera kucedza na anthu akuti nee asakwanisa kucedza nawo angaenda kamwaza mphangwa nyumba na nyumba. Kusiyapo pyenepi, amwazi mphangwa azinji adzindikira kuti anthu asakomerwa kucedza na ife peno kutambira mabukhu athu tingamwaza mphangwa m’maparki na m’misika. Muyang’aniri wa cisa unango wa ku Bolivia anacemerwa Floiran alonga: “Ife tisaenda kamwaza mphangwa kunsika mu ndzidzi wa 13:00 ora na 15:00 ora, thangwi mu ndzidzi unoyu anyakugulisa malonda nee asakhala na mabasa mazinji. Kazinji kene ife tisacedza nawo mwadidi, pontho tisatomesa mapfundziro a Bhibhlya.”

Mungamwaza mphangwa m’mbuto zakuti anthu nee asagumanika panyumba, yeserani kuphatisira njira zakusiyana (Onani ndima 10)

10. Tisafunika kucitanji pontho toera kugumana anthu mu ndzidzi unamwaza ife mphangwa?

10 Yeserani kuphatisira njira zakusiyana-siyana. Nyerezerani kuti imwe mwayesera kuenda panyumba ya munthu mwakubwereza-bwereza mbwenye nee mwan’gumana. Kodi pana njira zinango toera mukwanise kugumana munthu unoyu? Katarína alonga: “Ine ndisalembera matsamba anthu akuti nee ndisaagumana panyumba, mbandilonga pinthu pikhafuna ine kucedza nawo.” Tisapfundzanji na citsandzo ca mulongo unoyu? Tisafunika kuyesera njira zakusiyana-siyana toera kugumana anthu mu ndzidzi unamwaza ife mphangwa mucisa cathu.

KHALANI NA MAONERO ADIDI ANTHU ANGAKHONDA KUPANGIZA CIFUNO

11. Thangwi yanji anthu anango asakhonda kubvesera mphangwa zathu?

11 Anthu anango asakhonda kubvesera mphangwa zathu. Iwo nee asaona kufunika kwa kudziwa Mulungu peno pinalonga Bhibhlya. Iwo nee asakhulupira Mulungu thangwi yakuona nyatwa zizinji zinacitika n’dziko lero. Iwo nee asafuna kubvesera pinalonga Bhibhlya thangwi asaona kuti atsogoleri a mauphemberi analonga kuti asabvera pinalonga Bhibhlya asacita pinthu pizinji pyakuipa. Anango asadzudzumika na mabasa awo, mabanja awo peno nyatwa zinathimbana na iwo, pontho nee asaona kuti Bhibhlya inakwanisa kuaphedza. Tinakwanisa tani kukhala akutsandzaya mu ndzidzi unamwazira ife mphangwa anthu akuti nee asafuna kakamwe kubvesera mphangwa zathu?

12. Kodi mafala anagumanika pa Afilipi 2:4, anatiphedza tani mu utumiki?

12 Pangizani citsalakano. Anthu azinji akuti nee akhatawira mphangwa zadidi, mukupita kwa ndzidzi asatawira mphangwa zathu angaona kuti tisaatsalakana. (Lerini Afilipi 2:4.) Mwacitsandzo, David adalongwa mu ndima zidamala alonga: “Munthu angalonga kuti nee asafuna kubvesera mphangwa zathu, ife tisaikha Bhibhlya na mabukhu athu mpasta mwathu mbatilonga: ‘Ninji cinakucitisani kukhonda funa kubvesera mphangwa zathu.’” Anthu asakwanisa kudzindikira tingapangiza citsalakano kuna iwo. Panango iwo anaduwala pinthu pidalonga ife, mbwenye cipo anaduwala pinthu pidacita ife kuna iwo. Ngakhale anaciro nyumba akhonde kutitawirisa kulonga mphangwa, ife tinakwanisa kupangiza kuti tisaatsalakana kubulukira m’mafala athu na makhaliro athu.

13. Tisafunika kucitanji toera anthu abvesere mphangwa zathu?

13 Ife tinapangiza kuti tisatsalakana anthu anamwazira ife mphangwa tingamwaza mphangwa mwakubverana na makhaliro a mwanaciro nyumba. Mwacitsandzo, ife tisaona pinthu pinapangiza kuti mwanaciro nyumba ali na ana? Anyakubala panango anafuna kubvesera uphungu wa m’Bhibhlya unalonga pya kukuza anapiana peno maonero akuti anakwanisa kuaphatisira toera kukhala na banja yakutsandzaya. Kodi ife tisaona makandiado mazinji pa nsuwo pawo? Panango tinakwanisa kulonga pyauphanga na pinthu pinango pyakugoswa pinacitika n’dziko. Natenepa, panango mwanaciro nyumba anakhala na cifuno cakubvesera kuti pinthu pyenepi pinadzamala. Ndzidzi onsene unagumana imwe anthu akuti asafuna kubvesera mphangwa za Bhibhlya, yeserani kuaphedza toera abvesese kuti uphungu wa m’Bhibhlya unakwanisa kuaphedza. Katarína adalongwa mu ndima zidamala alonga: “Ine ndisakumbuka kuti undimomwene wa Bhibhlya wacinja tani umaso wanga.” Natenepa Katarína asalonga na cinyindiro pinthu pinalonga iye, pontho anthu nee asapenula pinthu pinalonga iye.

14. Mwakubverana na Misangani 27:17, thangwi yanji ndi pyakufunika kumwaza mphangwa na anango?

14 Tawirani ciphedzo ca anango. Mu ndzidzi wa apostolo, Paulu apfundzisa Timoti njira zakumwaza mphangwa na kupfundzisa, pontho ankulumizambo toera apfundzise anango njira zenezi. (1 Akor. 4:17) Ninga Timoti, ife tisafunika kutawira ciphedzo ca anango mu mpingo. (Lerini Misangani 27:17.) Onani citsandzo ca m’bale anacemerwa Shawn. Iye akhatumikira ninga mpainiya mucisa cakuti anthu azinji akhakomerwa kakamwe na uphemberi wawo. Kodi iye apitiriza tani kukhala wakutsandzaya? Iye alonga: “Ine ndikhacita pyonsene pikhakwanisa ine toera kumwaza mphangwa pabodzi na ndzanga. Mu ndzidzi ukhafamba ife nyumba na nyumba, tikhaphedzana unango na ndzace toera kuthimizira maluso athu akupfundzisa. Mwacitsandzo, ife tikhacedza thangwi ya mbvundzo udacita mwanaciro nyumba toera kuona kuti tinatawira tani tingacitwa mbvundzo ubodzi ene panyumba inango.”

15. Thangwi yanji phembero ndi yakufunika m’basa yathu yakumwaza mphangwa?

15 Citani phembero kuna Yahova toera akuphedzeni. Phembani Yahova toera akuphedzeni ndzidzi onsene unamwaza imwe mphangwa. Thangwi ife tisafunika kuphedzwa na nzimu wace wakucena mu pinthu pyonsene pinacita ife. (Masal. 127:1; Luka 11:13) Mungacita phembero kuna Yahova, longani pinthu pinafuna imwe kuti akuphedzeni. Mwacitsandzo, mphembeni toera akuphedzeni kugumana munthu anafuna kubvesera pinthu pinalonga imwe. Buluka penepo musafunika kuwangisira toera kumwaza mphangwa kuna anthu onsene anagumana imwe.

16. Thangwi yanji kucita pfundziro ya munthu paekha kunatiphedza toera kukhala amwazi mphangwa adidi?

16 Khalani na ndzidzi wakucita pfundziro ya munthu paekha. Bhibhlya isalonga: “Cinjani manyerezero anu toera mukwanise kudziwa mwadidi pinafuna Mulungu.” (Aroma 12:2) Tingacita pfundziro ya munthu paekha, ife tinakwanisa kudziwa mwadidi Yahova. Buluka penepo, tingapanga anango pinthu pidapfundza ife, iwo anakwanisa kuona kuti tisakhulupira pinthu pinalonga ife. Katarína adalongwa mu ndima zidamala alonga: “Mu pyaka pingasi nduli, ine ndadzindikira kuti ndikhafunika kuwangisa cikhulupiro canga mukupfundza pinthu pingasi pya Bhibhlya. Natenepa, ine ndapfundza kuti Mulungu ndiye adacita pinthu pyonsene, pontho kuti Bhibhlya ndi Mafala a Mulungu. Kusiyapo pyenepi, ine ndapfundza kuti Mulungu ali na gulu.” Katarína alonga kuti pfundziro ya munthu paekha yawangisa cikhulupiro cace, pontho yamphedza toera kuthimizira kutsandzaya kwace mu utumiki.

THANGWI YANJI TISAFUNIKA KUKHALA NA MAONERO ADIDI MU UTUMIKI WATHU?

17. Thangwi yanji Yezu akhali na maonero adidi mu utumiki wace?

17 Yezu apitiriza kukhala na maonero adidi, pontho apitiriza kumwaza mphangwa maseze anthu anango nee akhafuna kubva mphangwa zace. Thangwi yanji? Thangwi iye akhadziwa kuti anthu azinji akhafuna kudziwa undimomwene, natenepa iye akhafuna kuaphedza. Pontho iye akhadziwa kuti anango mbadakhonda, mbwenye mukupita kwa ndzidzi iwo mbadatawira. Mwacitsandzo, mu pyaka pitatu na hafu pya utumiki wa Yezu, nee m’bodzi wa abale ace akhala nyakupfundza wace. (Juwau 7:5) Mbwenye pidalamuswa iye muli akufa, abale ace adzakhala anyakupfundza.—Mabasa 1:14.

18. Thangwi yanji tisafunika kupitiriza kumwaza mphangwa?

18 Ife nee tisadziwa munthu anafuna kutawira undimomwene wa Bhibhlya unapfundzisa ife. Anthu anango nee asatawira mwakucimbiza kupfundza undimomwene. Ngakhale tenepo, thangwi yakuona makhaliro athu adidi, mukupita kwa ndzidzi panango iwo anadzatoma ‘kusimba Mulungu.’—1 Ped. 2:12.

19. Lemba ya 1 Akorinto 3:6, 7, isatipfundzisanji thangwi ya utumiki wathu?

19 Maseze ife tisamwaza mphangwa na kupfundzisa, tisafunika kukumbuka kuti anakulisa ndi Mulungu. (Lerini 1 Akorinto 3:6, 7.) Getahun, m’bale wakuti asatumikira ku Etiopya alonga: “Mu pyaka pyakupiringana 20, ine ndikhali m’bodzi basi ninga Mboni ya Yahova mucisa cikakhala ine. Mbwenye cincino kuli na amwazi mphangwa 14. Khumi na atatu mwa iwo abatizwa kuphatanizambo nkazanga na anathu atatu. Pa misonkhano yathu, ife tisasonkhana anthu 32 peno kupiringana.” Getahun ali wakutsandzaya thangwi yakupitiriza kumwaza mphangwa mbadikhira mwakupirira kuti Yahova anaphedza anthu toera akhale alambiri ace.—Juwau 6:44.

20. Kodi ife talandana tani na anthu ale adatumwa toera kapulumusa anthu adagwerwa na n’godhi?

20 Yahova asaona anthu onsene ninga akufunika kakamwe. Iye atipasa mwai wakuphata basa pabodzi na Mwanace toera kugumanya anthu a madzindza onsene kumala kwa dziko ino mbakudzati kufika. (Ageu 2:7) Basa yathu yakumwaza mphangwa isalandaniswa na basa yakupulumusa umaso. Ife tiri ninga nsoka wa anthu adatumwa toera kapulumusa anthu adagwerwa na n’godhi. Maseze adapulumusa anthu ndi akucepa, onsene adatumwa aphata basa yakufunika kakamwe. Pyenepi ndi sawasawa na pinacita ife m’basa yakumwaza mphangwa. Ife nkhabe kudziwa kuti ndi anthu angasi asafunika kuphedzwa toera kupulumuka mu dziko ino ya Sathani. Mbwenye Yahova anakwanisa kuphatisira m’bodzi na m’bodzi wa ife toera kuphedza anthu anewa. Andreas anakhala ku Bolivia alonga: “Ine ndisadziwa kuti munthu angapfundza undimomwene mpaka kubatizwa ndi thangwi yakuti iye aphedzwa na anthu azinji.” Natenepa ife tisafunika kukhala na maonero adidi thangwi ya basa yathu yakumwaza mphangwa. Tingacita pyenepi, Yahova anatipasa nkhombo, pontho tinakhala akutsandzaya kakamwe m’basa yathu yakumwaza mphangwa.

NYIMBO 66 Mwazani Mphangwa Zadidi

^ ndima 5 Tinapitiriza tani kukhala na maonero adidi mu utumiki khala anthu azinji nee asagumanika panyumba peno asakhonda mphangwa zathu? Nsolo uno unapangiza njira zakusiyana-siyana zakuti zinatiphedza toera kupitiriza kumwaza mphangwa mbatikhala akutsandzaya.

^ ndima 7 Amwazi mphangwa asafunika kuphatisira njira zakusiyana-siyana zakumwaza mphangwa zinalongwa mu nsolo uno mwakubverana na pinalonga mitemo.

^ ndima 60 FOTO TSAMBA: (tomera padzulu kuenda pantsi): Banja iri kumwaza mphangwa m’mbuto yakuti ndi yakunentsa kakamwe kugumana anthu panyumba. Mwanaciro nyumba wakutoma ali kubasa, waciwiri ali kuxipitari na wacitatu ali kugula pinthu kunsika. Banja ibodzi ene iri kumwazira mphangwa mwanaciro nyumba wakutoma adakhonda kugumana iwo panyumba, mbwenye mu ndzidzi wakumasiku. Iwo agumanikana na mwanaciro nyumba waciwiri mu ndzidzi unamwaza iwo mphangwa na karinya dhuzi na xipitari. Iwo ali kumwazira mphangwa mwanaciro nyumba wacitatu mukuphatisira telefoni.