Pfukelani kha mafhungo

Pfukelani kha zwi re ngomu

THERO I GUDWAHO 20

Dzulani Ni Na Mavhonele Avhuḓi Vhuḓinḓani

Dzulani Ni Na Mavhonele Avhuḓi Vhuḓinḓani

“Zwala mbeu . . . tshanḓa tshau tshi songo awela.”—MUH. 11:6.

LUIMBO 70 Ṱoḓani Vha Faneleaho

MANWELEDZO *

Musi Yesu o no gonya ṱaḓulu, vhafunziwa vhawe vho huwelela nga u fhisea Yerusalema na huṅwe (Sedzani phara 1)

1. Yesu o vhetshela vhatevheli vhawe tsumbo ifhio nahone vha ita mini? (Sedzani tshifanyiso tshi re kha gwati.)

MUSI Yesu e kha ḽifhasi o dzula e na mavhonele avhuḓi vhuḓinḓani hawe nahone u ṱoḓa na vhatevheli vhawe vha tshi dzula vhe na mavhonele avhuḓi vhuḓinḓani. (Yoh. 4:35, 36) Vhafunziwa vha Yesu vho huwelela nga u fhisea musi Yesu a tshi kha ḓi vha navho. (Luka 10:1, 5-11, 17) Fhedzi musi Yesu a tshi farwa na u vhulawa vho mbo ḓi fhelelwa nga dzangalelo ḽa u huwelela lwa tshifhinganyana. (Yoh. 16:32) Musi Yesu o no vuswa o vha ṱuṱuwedza uri vha livhise ṱhogomelo kha u huwelela. Nahone musi Yesu o no ya ṱaḓulu, vho huwelela nga u fhisea lwe maswina avho a vhuya a gungula a ri: “Vhonani, muḓi wa Yerusalema no u ḓadza nga pfunzo yaṋu.”—Mish. 5:28.

2. Yehova o fhaṱutshedza hani mushumo wa u huwelela?

2 Yesu o livhisa Vhakriste vha u thoma musi vha tshi huwelela nahone Yehova a vha fhaṱutshedza nga u ita uri vhathu vhanzhi vha ṱanganedze mulaedza wavho. Sa tsumbo, nga Pentekoste ya 33 C.E., ho lovhedzwa vhathu vha ṱoḓaho u vha 3 000. (Mish. 2:41) Na vhafunziwa vho ḓi engedzea vha tshi ya. (Mish. 6:7) Naho zwo ralo, Yesu o vha o dzula o amba uri vhathu vhe vha vha vha tshi ḓo ṱanganedza mafhungo maḓifha, vho vha vha tshi ḓo ṋaṋa u engedzea maḓuvhani a vhufhelo.—Yoh. 14:12; Mish. 1:8.

3-4. Ndi ngani vhaṅwe vhahuweleli zwi tshi vha konḓela u huwelela nahone ri ḓo amba nga ha mini kha ino thero?

3 Roṱhe ri a lingedza u dzula ri na mavhonele avhuḓi vhuḓinḓani. Zwo leluwa u ita zwenezwo kha maṅwe mashango. Ndi ngani? Ndi ngauri vhathu vhane vha vha na dzangalelo ḽa u guda Bivhili ndi vhanzhi lune vhaṅwe vhavho vha tea u lindela u swika hu tshi vha na Ṱhanzi ine ya nga guda navho. Fhedzi kha maṅwe mashango vhahuweleli vha wana zwi tshi konḓa ngauri vhathu a vha anzeli u wanala mahayani nahone vhane vha vha wana a vha takaleli mulaedza wa Bivhili.

4 Arali ni tshi dzula fhethu hune zwa si leluwe u huwelela, ino thero i nga ni thusa. Ri ḓo amba nga ha zwe vhaṅwe vha zwi ita uri vha kone u huwelela kha vhathu vhanzhi vhuḓinḓani. Ri ḓo dovha ra vhona uri ndi ngani ri tshi nga vha na mavhonele avhuḓi hu sa londwi uri vhathu vha a thetshelesa mulaedza washu kana a vha u thetshelesi.

DZULANI NI NA MAVHONELE AVHUḒI NAHO NI SA WANI VHATHU MAHAYANI

5. Vhunzhi ha Dziṱhanzi vha sedzana na thaidzo dzifhio?

5 Vhaṅwe vhahuweleli zwi khou ya zwi tshi vha konḓela u huwelela kha vhathu mahayani avho. Vhaṅwe vha dzula fhethu ho tsireledzwaho vhukuma kana hu re na magethe. Zwenezwi zwifhaṱo zwi nga vha na mulindi ane a si tendele vhathu vha tshi dzhena vha songo vhidzwa nga muṅwe wa vhathu vhane vha dzula henefho. Huṅwe fhethu a hu na tshine tsha thithisa vhahuweleli u ya nnḓu nga nnḓu, fhedzi a vha wani vhathu vhanzhi mahayani. Vhaṅwe vha huwelela fhethu hu re mahayani kana hune ha si dzule vhathu vhanzhi. Vha nga tshimbila tshifhinga tshilapfu vha tshi khou ya muḓini muthihi nahone khamusi vha si wane muthu. Arali ri tshi huwelela fhethu ho raloho, ri tea u bvela phanḓa ri tshi huwelela. Ri nga ita mini uri ri kunde dzenedzo thaidzo na uri ri huwelele kha vhathu vhanzhi?

6. Vhahuweleli vha fana hani na vharei vha khovhe?

6 Yesu o fanyisa mushumo wa u huwelela na wa murei wa khovhe. (Marko 1:17) Vhaṅwe vharei vha khovhe vha nga fhedza maḓuvha manzhi vha tshi khou rwa fhasi, fhedzi a vha litshi u rea khovhe, vha tou shandula nḓila ine vha rea ngayo. Vha shandula tshifhinga, fhethu na nḓila ine vha rea ngayo. Na riṋe ri nga ita tshanduko dzi fanaho na dzenedzo kha nḓila ine ra huwelela ngayo. Kha ri ambe nga ha zwiṅwe zwa zwithu zwine ra nga lingedza u zwi ita.

Musi ni tshi huwelela fhethu hune vhathu vha si anzele u wanala mahayani, lingedzani u huwelela khavho nga zwiṅwe zwifhinga, huṅwe fhethu kana nga dziṅwe nḓila (Sedzani dziphara 7-10) *

7. Hu nga itea mini arali ra shandula tshifhinga tshine ra huwelela ngatsho?

7 Lingedzani u shandula tshifhinga tshine na huwelela ngatsho. Ri ḓo wana vhathu vhanzhi arali ra huwelela nga tshifhinga tshine vha wanala ngatsho mahayani. Naho muthu a ṱwa nnḓa, u ḓo fhedza o vhuya hayani. Vhaṅwe vhahashu vha wana zwi tshi shuma u huwelela nga masiari kana nga madekwana ngauri vha wana vhathu vhanzhi. Zwiṅwe hafhu, vhaṋe vha miḓi vha vha vho vhofholowa u amba na riṋe nga zwenezwo zwifhinga. Kana ni nga lingedza u ita zwine muṅwe muhulwane ane a pfi David a zwi ita. U amba uri musi vho no fhedza u huwelela, ene na muthu ane a khou shuma nae, vha humela kha dzinnḓu dze vha si wane vhathu. U ri: “Zwi a mangadza uri ri wana vhathu vhanzhi musi ri tshi humela kha yeneyo miḓi.” *

Musi ni tshi huwelela fhethu hune vhathu vha si anzele u wanala mahayani, lingedzani u huwelela khavho nga zwiṅwe zwifhinga (Sedzani dziphara 7-8)

8. Ri nga shumisa hani zwi re kha Muhuweleli 11:6 vhuḓinḓani?

8 Ri songo litsha u huwelela kha vhathu miḓini yavho. Luṅwalo lwe ino thero ya thewa khalwo, lu ri humbudza uri ri tea u vha na mavhonele avhuḓi. (Vhalani Muhuweleli 11:6.) David we ra amba nga hae ho ngo litsha u huwelela mahayani a vhathu. Kha muṅwe muḓi o fhedza o wana ṋemuḓi nga murahu ha musi o ya lunzhi a sa mu wani. Onoyo munna o sumbedza dzangalelo kha Bivhili a ri: “Ndi na miṅwaha i ṱoḓaho u vha 8 ndi tshi khou dzula fhano, fhedzi ndo vha ndi sa athu u vhuya nda dalelwa nga Ṱhanzi dza Yehova muḓini wanga.” David u ri: “Ndo zwi vhona uri musi ri tshi wana vhathu mahayani, kanzhi vha a takalela u thetshelesa mulaedza washu.”

Musi ni tshi huwelela fhethu hune vhathu vha si anzele u wanala mahayani, lingedzani u huwelela khavho huṅwe fhethu (Sedzani phara 9)

9. Dziṅwe Ṱhanzi dzo ita mini uri dzi huwelele kha vhathu vhane zwa konḓa u vha wana mahayani?

9 Lingedzani u huwelela huṅwe fhethu. Vhaṅwe vhahuweleli vho shandula fhethu hune vha huwelela hone uri vha kone u huwelela kha vhathu vhane vha si kone u vha wana mahayani. Sa tsumbo, fhethu hu re na zwifhaṱo zwihulwane hune zwa konḓa u ya nnḓu nga nnḓu zwi nga vha khwine u huwelela tshiṱaraṱani kana u shumisa tshigariki. Zwenezwi zwi ita uri Dziṱhanzi dzi kone u amba na vhathu vhane vha dzula kha zwenezwi zwifhaṱo. Zwiṅwe hafhu, vhahuweleli vhanzhi vho zwi vhona uri vhathu vha a takalela u haseledza nga ha Bivhili kana u dzhia khandiso musi vhe dziphakhani, mimakete na fhethu ha mabindu. Floiran ane a vha mulavhelesi wa ḽiisela ngei Bolivia u ri: “Ri ya mimakete na fhethu ha mabindu nga masiari u bva nga 1:00 u swika nga 3:00 ngauri nga tshenetsho tshifhinga vharengisi vha vha vha songo tsha farakanea nga maanḓa. Ri anzela u vha na nyambedzano dzavhuḓi na vhathu nahone ra thoma na pfunzo dza Bivhili.”

Musi ni tshi huwelela fhethu hune vhathu vha si anzele u wanala mahayani, lingedzani u huwelela khavho nga dziṅwe nḓila (Sedzani phara 10)

10. Ndi dzifhio dziṅwe nḓila dzine ra nga huwelela ngadzo?

10 Lingedzani u huwelela nga iṅwe nḓila. Kha ri ri hu na muthu ane ni si mu wane hayani. Ni dzula ni tshi ya hahawe nga zwifhinga zwo fhambanaho, fhedzi a ni mu wani. Naa hu na dziṅwe nḓila dza u huwelela kha onoyo muthu? Katarína u ri: “Ndi ṅwala marifhi ndi tshi ṅwalela vhane ndi si kone u vha wana mahayani. Kha eneo marifhi ndi ṅwala zwe nda vha ndi tshi ḓo vha ndo vha vhudza arali ndo vha wana.” Ri guda mini kha zwenezwo? Ri tea u lingedza u huwelela kha muṅwe na muṅwe tsimuni yashu nga nḓila naho i ifhio.

DZULANI NI NA MAVHONELE AVHUḒI NAHO VHATHU VHA SA ṰOḒI U THETSHELESA

11. Ndi ngani vhaṅwe vhathu vha sa thetshelesi mulaedza washu?

11 Vhaṅwe vhathu a vha ṱoḓi u thetshelesa mulaedza washu. A vha vhoni zwi zwa ndeme u ḓivha Mudzimu na u guda Bivhili. A vha tendi kha Mudzimu ngauri vha vhona vhathu vha tshi khou tambula shangoni. A vha ṱoḓi u guda Bivhili ngauri vha vhona vharangaphanḓa vha vhurereli vha sa tshili u tendelana na zwine Bivhili ya zwi amba. Vhaṅwe vho farakanea nga mishumo, miṱa na dziṅwe thaidzo nahone a vha vhoni Bivhili i tshi nga vha thusa. Ri nga dzula hani ro takala naho vhathu vhane ra huwelela khavho vha sa dzhii mulaedza washu u wa ndeme?

12. U shumisa zwi re kha Vhafilipi 2:4 zwi nga ri thusa hani vhuḓinḓani?

12 Sumbedzani uri ni na ndavha na vhaṅwe vhathu. Vhaṅwe vhe u thomani vha vha vha sa ṱoḓi u thetshelesa mulaedza washu, vha a thetshelesa musi vha tshi vhona uri muhuweleli u na ndavha navho. (Vhalani Vhafilipi 2:4.) Sa tsumbo, David we ra amba nga hae u ri: “Arali muthu a ri ha takaleli mulaedza wa Bivhili, ri vhetshela kule Bivhili na khandiso dzashu, ra ri: ‘Ndi khou humbela u vhudzisa uri ndi ngani vha tshi ḓipfa nga yeneyi nḓila.’” Vhathu vha a zwi vhona arali muthu e na ndavha navho. Vha nga hangwa zwe ra vha vhudza, fhedzi zwi nga itea vha si hangwe nḓila ye vha ḓipfa ngayo musi ri tshi khou amba navho. Naho arali muthu a sa tenda ri tshi mu vhudza mafhungo maḓifha, ri nga zwi sumbedza nga tshifhaṱuwo na nga nḓila ine ra ḓifara ngayo uri ri na ndavha nae.

13. Ri nga shandula hani mulaedza washu uri u kwame mbilu ya ṋemuḓi?

13 Musi ri tshi shandula mulaedza washu uri u kwame ṋemuḓi ri vha ri tshi khou sumbedza uri ri na ndavha nae. Sa tsumbo, naa hu na zwiṅwe zwithu zwine zwa sumbedza uri ṋemuḓi u na vhana? Khamusi vhabebi vha nga takalela nyeletshedzo i bvaho Bivhilini i ambaho nga ha u alusa vhana kana i ambaho nga uri vha nga vha hani na muṱa wo takalaho. Naa muḓi wavho wo tsireledzwa? Arali zwo ralo, khamusi ri nga khetha u amba nga ha vhuvemu na nga nḓila ine ha uri vhathu vha ofhe ngayo. Ṋemuḓi a nga takalela u ḓivha nga ha tshifhinga tshine ha ḓo vha hu si na vhuvemu. Hu sa londwi vhuimo vhune vhathu vha vha khaho, ri tea u lingedza u vha thusa u pfesesa uri Bivhili i nga vha thusa hani. Katarína we ra amba nga hae u ri: “Ndi a ḓihumbudza nḓila ye Bivhili ya nthusa ngayo.” Zwenezwi zwi ita uri musi Katarína a tshi huwelela a vhe e na vhungoho ha zwine a khou amba nahone vhathu vha a kona u zwi vhona.

14. Mirero 27:17 i sumbedza uri vhahuweleli vha nga thusana hani musi vhe tsimuni?

14 Wanani thuso kha vhaṅwe. Tshifhingani tsha kale, Paulo o gudisa Timotheo nḓila ya u huwelela na u funza nahone a mu ṱuṱuwedza uri a funze vhaṅwe zwe a gudiswa. (1 Vhakor. 4:17) U fana na Timotheo, ri nga guda kha vhahashu vha re na tshenzhelo. (Vhalani Mirero 27:17.) Kha ri ambe nga ha wahashu Shawn. O fhedza tshifhinga tshilapfu a tshi khou vula nḓila fhethu he vhathu vha vha vha sa ṱoḓi u pfa tshithu nga vhurereli havho. O kona hani u dzula o takala? U ri: “Ndo vha ndi tshi dzulela u shuma na muṅwe arali zwi tshi konadzea. Musi ri tshi bva kha iṅwe nnḓu ri tshi ya kha iṅwe, ro vha tshi thusana u khwinisa nḓila ine ra funza ngayo. Sa tsumbo, ro vha ri tshi amba nga ha zwe ṋemuḓi a zwi amba na nḓila ye ra fhindula ngayo. Ra amba uri ri nga fhindula hani tshifhingani tshi ḓaho arali ṋemuḓi a amba zwi fanaho na zwenezwo.”

15. Ndi ngani zwi zwa ndeme u rabela musi ri tshi ya tsimuni?

15 Humbelani Yehova nga thabelo uri a ni thuse. Tshifhinga tshoṱhe musi ni tshi ya u huwelela ni humbele Yehova uri a ni thuse. Ri ṱoḓa muya mukhethwa wa Mudzimu uri u ri thuse kha zwoṱhe zwine ra zwi ita. (Ps. 127:1; Luka 11:13) Musi ni tshi rabela kha Yehova ni mu vhudze zwi re mbiluni yaṋu. Sa tsumbo, ni nga mu humbela uri a ni livhise kha muthu ane a ṱoḓa u thetshelesa na u guda nga hae. Nga murahu, ni ite zwithu u tendelana na zwe na zwi rabelela nga u huwelela kha vhoṱhe vhane na ṱangana navho.

16. Ndi ngani ri tshi tea u ita ngudo ya muthu nga eṱhe arali ri tshi ṱoḓa u vha vha bvelelaho vhuḓinḓani?

16 Itani ngudo ya muthu nga eṱhe. Ipfi ḽa Mudzimu ḽi ri: “[Ṱalukanyani] zwine Mudzimu a zwi funa, zwine zwa vha zwavhuḓi, zwo fhelelaho na zwine zwa mu takadza.” (Vharoma 12:2) Musi ri tshi guda, ri ḓivha Mudzimu nga ho engedzeaho, zwenezwi zwi ita uri musi ri tshi amba na vhaṅwe vha kone u zwi vhona uri ri a tenda zwine ra khou zwi amba. Katarína we ra amba nga hae u ri: “Kalenyana ndo ṱhogomela uri ndi tea u dovha nda guda dziṅwe pfunzo dza mutheo uri ndi khwaṱhise lutendo lwanga. Sa tsumbo, ndo guda nga ha vhuṱanzi ha uri hu na Musiki, uri Bivhili ndi Ipfi ḽa Mudzimu zwa vhukuma na uri Mudzimu u na ndangulo kha ḽifhasi ṋamusi.” Katarína u amba uri ngudo yawe ya muthu nga eṱhe yo khwaṱhisa lutendo lwawe nahone ya ita uri a takalele vhuḓinḓa nga ho engedzeaho.

NDI NGANI RI TSHI TEA U DZULA RI NA MAVHONELE AVHUḒI VHUḒINḒANI?

17. Ndi ngani Yesu o dzula e na mavhonele avhuḓi vhuḓinḓani?

17 Yesu o dzula e na mavhonele avhuḓi nahone a huwelela naho vhaṅwe vho vha vha sa ṱoḓi u thetshelesa mulaedza wawe. Ndi ngani? O vha a tshi zwi ḓivha uri vhathu vha tea u ḓivha ngoho nahone o vha a tshi khou ṱoḓa u thusa vhathu vhanzhi nga hune zwa nga konadzea ngaho. O vha a tshi zwi ḓivha na uri vhaṅwe vhathu vhane vha si thetshelese u thomani, vha nga thetshelesa nga murahu ha tshifhinga. Kha ri ambe nga ha zwe zwa itea kha muṱa wawe. Musi Yesu e kha vhuḓinḓa hawe lwa miṅwaha miraru na hafu, a hu na na muthihi kha vharathu vhawe we a vha mufunziwa wawe. (Yoh. 7:5) Naho zwo ralo, musi o no vuswa, vho mbo ḓi vha Vhakriste.—Mish. 1:14.

18. Ndi ngani ri tshi tea u bvela phanḓa na u huwelela?

18 A ri ḓivhi uri ndi nnyi ane a ḓo fhedzisela o ṱanganedza mulaedza wa Bivhili. Vhaṅwe zwi nga vha dzhiela tshifhinga tshilapfu u ṱanganedza mulaedza washu. Naho vhaṅwe vha sa ṱoḓi u ri thetshelesa, vha a vhona nḓila yavhuḓi ine ra ḓifara ngayo na mavhonele avhuḓi ane ra vha nao nahone zwenezwi zwi nga ita uri nga u ya ha tshifhinga vha “rende Mudzimu.”—1 Pet. 2:12.

19. Luṅwalo lwa 1 Vhakorinta 3:6, 7 lu ri gudisa mini nga ha vhuḓinḓa hashu?

19 Naho ri tshi ṱavha na u sheledza ri tea u humbula uri Mudzimu ndi ene ane a ita uri zwi hule. (Vhalani 1 Vhakorinta 3:6, 7.) Muṅwe wahashu wa ngei Etopia ane a pfi Getahun o ri: “Ndo fhedza miṅwaha i fhiraho 20 ndi Ṱhanzi ndi ndoṱhe fhethu he nda vha ndi tshi dzula hone. Fhedzi zwino hu na vhahuweleli vha 14. Ho no lovhedzwa vha 13 u katela na mufumakadzi wanga na vhana vhanga vhararu. Miṱanganoni hu ḓa vhathu vha ṱoḓaho u vha 32.” Getahun o takala nge a bvela phanḓa a tshi khou huwelela na u sa fhela mbilu musi a tshi khou thusa vhathu uri vha vhe vhashumeli vha Yehova.—Yoh. 6:44.

20. Ri fana hani na vhathu vhane vha phalala vho welwaho nga khombo?

20 Yehova u dzhia vhathu vhoṱhe vhe vha ndeme. U ri ṋea ndugelo ya u shuma na Murwa wawe kha u kuvhanganya vhathu vha bvaho kha tshaka dzoṱhe uri vha ḓe vha mu shumele ḽino shango ḽi sa athu u fheliswa. (Hag. 2:7) Mushumo washu wa u huwelela u nga fanyiswa na mushumo wa u phalala vho welwaho nga khombo. Riṋe ri tou nga vhathu vho rumiwaho u phalala vhathu vho zhakiwaho mugodini (mainini.) Mushumo une vha u ita ndi wa ndeme naho vha tshi nga wana vhashumi vhaṱukuṱuku vha mugodini vha tshi kha ḓi tshila. Zwenezwi zwi fana na mushumo une ra u ita vhuḓinḓani. A ri ḓivhi uri hu ḓo tshidzwa vhathu vhangana kha shango ḽa Saṱhane. Fhedzi Yehova a nga shumisa muṅwe na muṅwe washu u vha thusa. Andreas ane a dzula Bolivia u ri: “Ndi a zwi ḓivha uri musi muthu a tshi guda Bivhili u vhuya a swika a tshi lovhedzwa, hu vha hu na vhathu vhanzhi vho shelaho mulenzhe kha u mu thusa.” U nga ri na riṋe ri nga dzula ri na mavhonele avhuḓi vhuḓinḓani. Arali ra zwi ita, Yehova u ḓo ri fhaṱutshedza nahone ra takala musi ri tshi ita mushumo wa u huwelela.

LUIMBO 66 Ḓivhadzani Mafhungo Maḓifha

^ phar. 5 Ri nga dzula hani ri na mavhonele avhuḓi vhuḓinḓani naho ri sa wani vhathu mahayani kana vha sa thetshelesi mulaedza washu? Ino thero i ḓo amba nga ha zwiṅwe zwa zwithu zwine zwa nga ri thusa u dzula ri na mavhonele avhuḓi.

^ phar. 7 Musi vhahuweleli vha tshi shumisa nḓila dza u huwelela dzo ambiwaho kha ino thero, vha tea u zwi ita nga nḓila ine ya tshimbidzana na milayo ya u tsireledza zwidodombedzwa zwa muthu kha ḽeneḽo shango.

^ phar. 60 ṰHALUSO YA TSHIFANYISO: (u bva nṱha u ya fhasi): Vhavhingani vha tshi khou huwelela fhethu hune zwa konḓa u wana vhathu mahayani. Ṋemuḓi wa u thoma u mushumoni, wa vhuvhili u sibadela ngeno wa vhuraru e mavhengeleni. Vha kona u huwelela kha ṋemuḓi wa u thoma nga u mu dalela nga madekwana. Vha huwelela kha ṋemuḓi wa vhuvhili nga u shumisa tshigariki fhethu hu re tsini na sibadela. Vha huwelela kha ṋemuḓi wa vhuraru nga u tou mu founela.