Skip to content

Skip to table of contents

DILONGI 20

Tadila Kisalu Ki Kusamuna Mu Phila Yifuana

Tadila Kisalu Ki Kusamuna Mu Phila Yifuana

“Vata mbongu’aku . . . ayi bika kuvongisa mioko miaku.” —MPOVI 11:6.

NKUNGA 70 Lutomba Batidi Kulonguka

MAMBU TUANLOGUKA *

Bo Yesu kavutuka ku diyilu, minlandikini miandi balonga mu kifuza ku Yelusalemi ayi mu bibuangu binkaka. (Tala lutangu 1)

1. Kifuani mbi kimboti Yesu kavana kuidi minlandikini miandi ayi buidi balandikinina kiawu? (Tala foto yidi va thonono Levista.)

BO YESU kaba va ntoto, nandi wuba mayindu mafuana mu matedi kisalu ki kusamuna ayi nandi wuntomba muingi minlandikini miandi mvandi baba mayindu amomo. (Yoa. 4:35, 36) Bo Yesu kaba na minlandikini miandi, bawu baba mayangi ma kuvanga kisalu ki kusamuna. (Luka 10:1, 5-11, 17) Vayi bo bantula mu buloko ayi bamvonda, minlandikini miandi mu mua thangu badekula kifuza kiawu mu kisalu ki kusamuna. (Yoa. 16:32) Ayi bo kavulubuka, Yesu wukindisa minlandikini miandi batatamana kuvanga kisalu ki kusamuna. Bosi bo kavutuka ku diyilu, minlandikini miandi babuela kifuza kiawu mu kisalu ki kusamuna. Diawu zimbeni ziawu baba kambila: “Talanu! benu mu mamana kutembikisa malongi minu ku Yelusalemi.”—Mava. 5:28.

2. Buidi Yave kasakumunina kisalu ki kusamuna?

2 Yesu nandi wutuadisa kisalu ki kusamuna baklisto mu sekulu yitheti bavanga ayi Yave wuba sakumuna. Dedi mu Pantekote, mvu 33 T.K., kuba 3.000 di batu babotama. (Mava. 2:41) Ayi thalu yi minlandikini yitatamana kubuelama. (Mava. 6:7) Kheti bobo, Yesu wuzaba ti kisalu ki kusamuna kiala luta vangama mu bilumbu bitsuka—Yoa. 14:12; Mava. 1:8.

3-4. Kibila mbi zikhomba zinkaka bammuenanga phasi kisalu ki kusamuna ayi mbi tunkuiza longuka mu dilongi adidi?

3 Befu boso tumvanganga mangolo mu matedi kuba mayindu mafuana mu kisalu ki kusamuna. Vayi mu zitsi zinkaka disi ko diambu diluelu kuvanga mawu. Ayi zikhomba ziwombo bandengananga bikaku biwombo. Kibila mbi? Kibila babatanga ko batu mu zinzo voti ba kuba bata, bawu bavuanga ko nkinza mambu ma Kibibila. Vayi mu zitsi zinkaka, mua disuasana didi. Kibila bawombo bamvuanga nkinza kulonguka Kibibila ayi bankaka bamvingilanga Zimbangi zi Yave mu zinzo ziawu!

4 Boti ngie wunkalanga ku kibuangu kuidi beni phasi kuvanga kisalu ki kusamuna, buna zithuadusulu zidi mu dilongi adidi, zilenda kusadisa. Tuemmona mbi bankaka bavanga muingi kue bata batu mu zinzo bo badi mu kisalu ki kusamuna. Ayi tuamfiongunina kibila mbi tufueti tatiminina kuba mayindu mafuana, kheti batu basi nkuiza vua ko nkinza zitsangu tubalonga.

BA MAYINDU MAFUANA KHETI WISA BATA KO NI MUTU KU NZO

5. Bikaku mbi minsamuni miwombo bamviokilanga mu kisalu ki kusamuna?

5 Zikhomba ziwombo bammonanga phasi kue bata batu mu zinzo. Kibila bawombo mu bawu banzingilanga mu zinzo zi bibanga zidi ku khati luphangu voti zidi batu bankengidilanga luphangu loso. Khumbu zinkaka batu bankengidilanga mielu, bakikananga ko muingi zikhomba aziozio bakota boti basa batumisa ko kuidi batu bankalanga kuna. Ayi minsamuni minkaka bankuendanga mu kisalu ki kusamuna nzo ka nzo, vayi ba batanga ko batu mu zinzo. Mvandi minsamuni minkaka bankuendanga mu mala munkalanga to batu baluelu. Ayi bankaka bandiatanga bilokula biwombo muingi be bata batu mu zinzo! Boti bikaku abiobio biawu tummonikinanga, buna tubika vonga. Vayi kheti mu bikaku abiobio, mbi tulenda vanga muingi tubaka ndandu mu kisalu ki kusamuna?

6. Kibila mbi bandedikisila minsamuni banga minlobi?

6 Yesu wudedikisa kisalu ki kusamuna banga kisalu ki nlobi. (Malako 1:17) Minlobi miwombo bamviokisanga bilumbu mu khambu baka ni mfu yimueka. Vayi bawu bavonganga ko, kibila bambalulanga ziphila ziviakana zi kulobila. Dedi, bambalulanga thangu, bibuangu ayi ziphila zinkaka muingi kubaka zimfu. Diawu, befu mvitu muingi tubaka ndandu, tulenda balula mua mambu mu kisalu kitu ki kusamuna. Ndoko tumonanu zithuadusulu tulenda landakana.

Bo muidi mu kusamuna mu bibuangu bidi beni phasi kue bata batu mu zinzo, mekanu kukuenda mu thangu yiviakana, kusamunina mu bibuangu biviakana voti kusuasisa ziphila ziviakana zi kusamunina. (Tala matangu 7-10) *

7. Ndandu mbi tulenda baka befu kusamunina mu zithangu ziviakana?

7 Tomba batu mu zithangu ziviakana. Tulenda dengana batu bawombo befu kusamuna mu thangu bawu badi mu zinzo. Kibila kheti babe basika, vayi bawu bamvutukanga mu zinzo ziawu! Zikhomba ziwombo bammonanga tsuakulu kusamuna va masika ayi va builu, kibila yawu thangu bambatanga batu mu zinzo. Mvandi yawu thangu batu bambanga bakubama muingi kuvua nkinza mambu tubalonga. Ayi ngie wulenda landakana thuadusulu nkulutu mueka wu kimvuka bantedilanga David kasadila. Nandi ayi mutu wumbasikanga yandi bo bankuenda ku kizunga, bawu babue vutukanga mu zinzo zi babe khambu kue bata batu. Nandi wutuba: “Yinkuitukanga beni bo tukue batanga batu bawombo mu thangu tumvutuka mu khumbu yimuadi.” *

Bo muidi mu kusamuna mu bibuangu bidi beni phasi kue bata batu mu zinzo, mekanu kukuenda mu thangu yiviakana. (Tala matangu 7-8)

8. Buidi tulenda sadila dilongi didi mu Mpovi 11:6 mu kisalu ki kusamuna?

8 Tulendi vonga ko. Lutangu lu bongulu ntu dilongi adidi, lu tutebula moyo ti tufueti ba mayindu mafuana. (Tanga Mpovi 11:6.) David, tube tubila kumbusa kasa vonga ko. Dedi, nandi wu yebata mutu beki nzo bo katatamana kuvutuka kuna khumbu ziwombo. Dibakala beni wuvua beni nkinza mambu ma Kibibila ayi wutuba: “Mu 8 di mimvu yima zingila akuku, yisa zaba ko ni Mbangi yimueka yi Yave kayizidiabu ko ku nzo’ama.” Tala mambu David katuba: “Minu yivisa ti bo tukue bata batu mu zinzo ziawu, bawu banluta vuanga nkinza zitsangu tuba longa.”

Bo muidi mu kusamuna mu bibuangu bidi beni phasi kue bata batu mu zinzo, kusamunina mu bibuangu biviakana voti kusuasisa ziphila ziviakana zi kusamunina. (Tala lutangu 9)

9. Mbi minsamuni minkaka bavanganga muingi bebata batu mu zinzo?

9 Yedika kusamuna mu bibuangu biviakana. Muingi kue bata batu bankhambu banga beni mu zinzo, minsamuni miwombo babalula bibuangu bi kusamunina. Dedi, bawu bansamuninanga mu zinzila, bansadilanga makalu ma bilongulu muingi kununga kusamuna kuidi batu bankalanga mu zinzo zi bibanga bakandimina kulonga nzo ka nzo. Mawu maba sadisanga kulonga batu bankhambu dengananga mu zinzo. Mvandi minsamuni miwombo babakula ti batu banluta vuanga nkinza ayi bantambulanga beni bilongulu bo badi mu ziparque, mu mazandu ayi mu ziloja. Floiran widi nkengididi wu bimvuka ku Bolivia, Wutuba: “Befu tunkuendanga mu mazandu ayi mu ziloja mu kilokula ki 13 nate 15 va masika, kibila yawu thangu batu bambanga nkadu bavokuka. Ayi tumbakanga beni ndandu kibila bankikininanga masolo ayi tuntonanga ndongukulu yi Kibibila.”

Bo muidi mu kusamuna mu bibuangu bidi beni phasi kue bata batu mu zinzo, kusamunina mu bibuangu biviakana voti kusuasisa ziphila ziviakana zi kusamunina. (Tala lutangu 10)

10. Ziphila mbi ngie wulenda sadila muingi kue bata batu mu zinzo?

10 Yedika kusadila phila yinkaka yi kusamunina. Yindula boti ngie wumvutukilanga mutu vayi wumbatanga ko ku nzo. Ngie wunkuendanga mu bilokula biviakana vayi kheti bobo kabanga ko ku nzo. Bukiedika ti vadi ziphila zinkaka wulenda kue mbatila ku nzo’andi? Khomba mueka bantedilanga Katarína, wutuba: “Minu yinsonikanga minkanda muingi kue bika mu zinzo zi batu yinkhambu kue dengananga ayi yinsonikanga mambu yilenda koluka boti tuidi va kimueka.” Mbi tulenda longuka? Tufueti kuedika ziphila ziwombo bo tuidi mu kusamuna ku kizunga ki kimvuka voti ku kizunga ba tuvana.

BA MAYINDU MAFUANA KHETI BATU BASI KUKUWA KO

11. Kibila mbi batu bawombo bakhambu vaninanga nkinza mambu tuba longanga?

11 Batu bawombo batianga ko kukuwa zitsangu tunlonganga. Bawu mvawu bavuanga ko nkinza kukuwa matedi Nzambi ayi Kibibila. Mvandi bakikininanga ko mu Nzambi kibila ziphasi zisabidi ngolo va nza. Ayi batianga ko kulonguka Kibibila kibila bammonanga ti zimfumu zi binganga bazingilanga ko mu mambu bawu banlonganga matedi Kibibila. Batu bankaka banluta kuazukila beni mu matedi bisalu biawu, makanda mawu, mambu ma luzingu luawu ayi bavuanga ko nkinza kutala buidi Kibibila kilenda kuba sadisila mu mambu beni. Buidi tulenda tatiminina kuba mu mayangi kheti batu tunlonga basi mvua ko nkinza mambu tuba longa?

12. Buidi kusadila mambu madi mu Filipi 2:4 malenda ku tusadisila mu kisalu ki kusamuna?

12 Vuanga batu nkinza. Bawombo va thonono babasa vuanga ko nkinza zitsangu zimboti tunlonganga, vayi bawu babalula mayindu mawu mu thangu tuba monisa ti tubavuanga nkinza. (Tanga Filipi 2:4.) Dedi, David tube tubila kumbusa wutuba: “Mutu na kutuba ti kasi mvua ko nkinza mambu tukunlonga, befu tuntulanga Kibibila va khonzo ayi tuntubanga: ‘Minu yidi beni phuila kuzaba kibila mbi wunyindudilanga mu phila ayoyo.’” Batu balenda mona boti befu tuba vua nkinza voti ndamba. Bawu balenda zimbakana mambu tube tuba, vayi phila tube bamonisina nkinza yawu bankuiza tebukilanga moyo. Kheti mutu beki nzo kasa tubika ko kukoluka ni diambu, vayi phila tunkolukila yandi yilenda monisa ti tuba vuanga nkinza ayi tutidi mamboti mawu.

13. Mbi tulenda vanga muingi batu baluta ba phuila yi kukuwa mambu tubalonga?

13 Tummonisanga ti tumvuanga batu nkinza befu kubalula phil’itu yi kuba longila, mu kutadila tsatu voti mambu mutu beki nzo kankuiza vua nkinza. Dedi, befu kumona ti ku nzo beni bana badi kuna, tulenda koluka na matata mambu Kibibila kinlonga mu matedi phila matata balenda konzudila bana bawu muingi dikanda diluta ba mayangi. Befu kumona ti nzo beni yidi bisengu binkakidila mivi, tulenda tubila matedi boma ayi buphunya buwedi mu nza yi Satana. Bukietika befu kuvanga mawu mutu beki nzo kalenda luta ba phuila yi ku tukuwa. Boso kua bubela mambu tunkuiza tuba, tufueti sadisa batu bamona buidi malongi ma Kibibila malenda kuba sadisila mu mambu ma lumbu ka lumbu. Katarína tube tubila kumbusa, wutuba: “Minu yintebuka moyo buidi kiedika kibaludila luzingu luama. Ayi mawu ma kutsadisanga kulonga batu mu lufiatu.” Ayi batu kanlonganga bammonanga ti nandi mu lufiatu kaba longilanga.

14. Dedi buntubila Zingana 27:17, buidi tulenda buelasana mioko na zikhomba zinkaka mu kimvuka?

14 Baka ndandu mu lusadusu lu bankaka. Mu sekulu yitheti, mvuala Polo wulonga Timoteo ziphila zi kusamunina zikindisa beni Timoteo ayi zinsadisa muingi kabaka bu kusadisila mvandi bankaka. (1 Koli. 4:17) Befu mvitu tulenda baka ndandu mu thangu tunsala va kimueka mu kisalu ki kusamuna na zikhomba zinkaka mu kimvuka. (Tanga Zingana 27:17.) Tala kifuani ki khomba mueka bantedilanga Shawn. Nandi wuba ntuami ntuala ayi wusadila ku kizunga ko batu babe zolanga beni kinganga kiawu. Mbi binsadisa kutatamana kuba mu mayangi? Nandi wutuba: “Kusala ayi khomba yinkaka.” Mvandi wubue tuba: “Tuaba sadilanga thangu’itu mu kukuenda nzo ka nzo ayi tuaba salasananga muingi tubuela pisuka mu ziphila zinkaka zi kulongila. Dedi, befu tuaba tubilanga buidi tulenda vanina mvutu mu thangu mutu beki nzo ka tuvana kiuvu. Mvandi tuaba yindulanga ziphila zinkaka tulenda tambudila kiuvu beni mu thangu bala tukuvula mawu kilumbu kinkaka.”

15. Kibila mbi nsambu wididi beni nkinza mu kisalu kitu ki kusamuna?

15 Dinda lusadusu lu Yave mu nsambu. Tomba thuadusulu yi Yave kadika kilumbu, kibila boti tuisi ko phevi yinlongo yi Nzambi, ni mutu kalendi nunga ko kuvanga kisalu ki kusamuna. (Minku. 127:1; Luka 11:13) Bo wunsambila kuidi Yave, dinda diambu dio vuidi beni nkinza mu thangu beni. Dedi, dinda muingi ka kutuadisa mu zinzo zi batu badi mintima mi kubama muingi kukuwa. Ayi sadila mambu ngie bedinda mu nsambu mu kulonga batu boso ngie wundengana.

16. Kibibila mbi ndongukulu yi Kibibila yididi beni nkinza mu matedi kisalu kitu ki kusamuna?

16 Botulanga thangu muingi wuvanganga ndongukulu’aku yi Kibibila. Diambu di Nzambi dintuba: “Luvisa benu veka mambu mamboti, mafuana ayi luzolo lusonga lu Nzambi.” (Loma 12:2) Mu thangu tuidi lufiatu mu mambu tunlonguka mu matedi Nzambi, buawu tuala luta bela lufiatu muingi kulonga mawu kuidi bankaka mu kisalu ki kusamuna. Katarína tube tubila kumbusa, wutuba: “Mu mua thangu, minu yitona kuvisa ti vaba tombolo kubuela kindisa kiminu kiama mu malongi mawombo ma Kibibila. Diawu yitonina kulongukila mu phila yifuana muingi yibaka bivisa minu veka ti vadi Mvangi wuvanga biuma bioso, mvandi kuba lufiatu ti Kibibila bukiedika didi Diambu di Nzambi ayi kuvisa ti bubu Yave widi kimvuka kantuadisila dikabu diandi va ntoto.” Katarína wubue tuba ti ndongukulu’andi yi Kibibila, yibuela kindisa kiminu kiandi ayi yibuela mayangi mandi mu kisalu ki kusamuna.

KIBILA MBI TUFUETI TATIMININA KUBA MAYINDU MAFUANA

17. Kibila mbi Yesu katatiminina kuba mayindu mafuana mu kisalu ki kusamuna?

17 Yesu wutatamana kuba mayindu mafuana mu kisalu ki kusamuna, kheti batu babasa vuanga ko nkinza zitsangu kaba kubalonganga. Kibila mbi? Kibila nandi wuzaba ti batu bawombo baba tomba kuzaba kiedika ayi waba tomba kusadisa bankaka muingi babaka luaku lu kuzaba ayi kukikinina zitsangu zi Kintinu. Nandi mvandi wuzaba ti bawombo baba manga kikinina zitsangu beni, balenda balula mayindu mawu kuntuala. Tala kifuani mu mambu mamonika va dikanda diandi. Mu mimvu mi 3 ayi ndambu Yesu kavangila kisalu kiandi ki kusamuna, ni wumueka mu zikhomba ziandi kasa ba ko nlandikini’andi. (Yoa. 7:5) Bo Yesu kavulubuka, bawu bayiza ba minlandikini miandi.—Mava. 1:14.

18. Kibila mbi tufueti tatiminina kusamuna?

18 Befu tusa zaba ko nani wunkuiza kikinina zitsangu zi Kibibila tunlonga. Batu bankaka bantombuluanga thangu yiwombo muingi kukikinina zitsangu zi Kibibila. Kheti tummona ti bankaka va thonono basi mvua ko nkinza mambu tubalonga, vayi ba kumona mavanga mitu mamboti, kuntuala bawu balenda balula mayindu mawu ayi ‘kuzitisa Yave Nzambi.’—1 Pete. 2:12.

19. Dedi bummonisina 1 Kolinto 3:6, 7, mbi tufueti tebukanga moyo?

19 Bo tuntatamana kusamuna ayi kulonga tufueti tebukanga moyo ti Nzambi nandi wunyikunanga mintima mi batu. (Tanga 1 Kolinto 3:6, 7.) Getahun khomba mueka wu dibakala wunkalanga ku Etiopia, wutuba: “Mu mua thangu minu to yiba Mbangi yi Yave ku kibuangu kimueka mu 20 di mimvu. Vayi bubu kueka 14 di minsamuni ayi 13 mu bawu badi babotama kubunda mvandi nkazi’ama ayi bana bami batatu. Ayi mu zikhutukunu tumbanga 32 di batu.” Getahun widi beni mu mayangi bo katatamana mu mvibudulu nate Yave kasakumuna kisalu kiandi ki kusamuna ayi kanyikunina mintima mi batu muingi biza mu kimvuka Kiandi!—Yoa. 6:44.

20. Mu phila mbi tuididi banga mimvukisi?

20 Yave wumvananga luvalu luzingu lu kadika mutu. Diawu Nandi ka tuvanina luaku lu kusala va kimueka na Muan’andi mu kisalu ki kusamuna, muingi tulonga batu mu nza yoso ava tsukulu yi nza ayiyi yiza. (Hanga. 2:7) Kisalu kitu ki kusamuna ba kidedikisa banga kisalu ki mimvukisi. Diawu, befu tuidi buka dingumba di batu bamvukisanga luzingu lu batu luidi va kingela. Kheti batu badi mu dingumba adiodio banunganga ko kuvukisa baboso, vayi bannunganga kuvukisa bawombo. Mawu mvandi mammonikanga mu kisalu kitu ki kusamuna. Kibila befu tusa zaba ko batu bakua bankhambu muingi kuvuka mu nza yi Satana. Vayi Yave kalenda sadila woso kua mutu mu befu muingi kuba sadisa. Andreas wunkalanga ku Bolivia, wutuba: “Bo yimmona mutu kankikinina kiedika ayi kakivana muingi kubotama, minu yimvisanga ti mawu madi mangolo ma dingumba dioso.” Diawu, tufueti tatamana kuba mayindu mafuana mu matedi kisalu kitu ki kusamuna. Befu kuvanga mawu, Yave wala kutu sakumuna ayi kisalu kitu ki kusamuna kiala tutuadisa mayangi ma kiedika.

NKUNGA 66 Samuna Tsangu Zimboti

^ Lut. 5 Buidi tulenda bela mayindu mafuana mu kisalu ki kusamuna, kheti tuisi kue bata ko batu mu zinzo voti batu beni basi mvua ko nkinza zitsangu tubalonga? Dilongi adidi, dinkuiza tuvana mua zithuadusulu zilenda kutu sadisa kuba mayindu mafuana mu kisalu ki kusamuna.

^ Lut. 7 Dedi bo tuma muena mu dilongi adidi, minsamuni balenda sadila ziphila ziwombo muingi babaka beni ndandu mu kisalu kiawu ki kusamuna. Vayi balenda vangila mawu, mu kulandakana minsiku mi tsi mitedi kibuangu kio bakala.

^ Lut. 60 MAMBU MADI MU ZIFIKULA Tsielu 16-17 (kutona ku yilu nate ku wanda): Nnuni ayi nkazi, badi mu kusamuna ku kibuangu kuidi beni phasi kue bata batu mu zinzo. Nzo yitheti mutu beki nzo widi ku kisalu, nzo yimuadi widi ku lupitali ayi nzo yintatu widi ku loja. Bawu bamvutuka ku nzo yitheti mu kilokula kinkaka. Bawu bandengana mutu beki nzo yimuadi mu kisalu ki kusamuna mu nzila va khonzo lupitali. Bawu bankuenda ku nzo yintatu ayi mutu beki nzo wuba tambula.