NGANI JAKULIJIGANYA 22
Ŵakamuchisyeje Ŵakulijiganya Baibulo Kuti Abatisidwe
“Jwalijose jwa jemanja abatisidwe.”—MASE. 2:38.
NYIMBO NA. 72 Kuwumanyikasya Usyesyene wa Uchimwene
YACHITULIJIGANYE *
1. Ana ŵakulijiganya ŵa Yesu ŵasalile kuti akusosekwa kutenda chichi?
GULU ja achalume ni achakongwe ŵakutyochela m’yilambo yejinji soni ŵakuŵecheta yiŵecheto yakulekangana ŵasongene pampepe. Palisikuli patendekwe chindu chakusimonjesya. Yaliji yakusimonjesya kuti Ayuda ŵajinji ŵaŵechetaga yiŵecheto yachilendo. Yaŵaŵechetaga Ayudaŵa soni yaŵaŵechete Petulo yasimonjesye mnope ŵandu ŵaŵapali palisikuli, ligongo ŵasalagasoni utenga wakuti ŵandu mpaka akulupuche naga akumkulupilila Yesu Klistu. Utengawu wayiche ŵandu pamtima, mwamti ŵane ŵawusisye kuti, “Ana sambano uwe tutende chichi?” Petulo pakwanga jwatite, “Jwalijose jwa jemanja abatisidwe.”—Mase. 2:37, 38.
Mlongo ŵapechesye ŵamkwakwe ku lijiganyo lya Baibulo. Akulijiganya ni mnyamata jwajigele kabuku ka Asangalaleje Mpaka Kalakala (Alole ndime 2)
2. Ana chitukambilane chichi munganiji? (Alole chiwulili chapachikuto.)
2 Patendekwesoni chindu chine chakusimonjesya mnope. Ŵandu 3,000 ŵabatisidwe palisikuli ni kuŵa ŵakulijiganya ŵa Yesu. Kweleku kwaliji kutanda kwa masengo gakwajiganya ŵandu gele Yesu ŵalamwile ŵakulijiganya ŵakwe kuti atendeje. Masiku aganosoni ŵandu akukamula masengoga. Nambo apano ngayikusakomboleka kumjiganya mundu kwa maawala gamnono ni kubatisidwa lisiku lilyolyo. Ndaŵi sine kuti jwakulijiganya Baibulo abatisidwe pakusapita miyesi kapena chaka chamtundu. Naga akumjiganya mundu jwine Baibulo mpaka ajitichisye kuti masengoga gakusasosekwa kulimbichila. Munganiji chitulijiganye yampaka tutende kuti tumkamuchisye jwakulijiganya Baibulo kuti abatisidwe.
AMKAMUCHISYEJE JWAKULIJIGANYA BAIBULO KUTI AKAMULICHISYEJE MASENGO YALIJIGANYISYE
3. Ana lilemba lya Mateyu 28:19, 20, likulosya kuti jwakulijiganya Baibulo akusosekwa kutenda uli kuti abatisidwe?
3 Jwakulijiganya Baibulo mkanabatisidwe akusosekwa akamulichisyeje masengo yajikusajiganya Baibulo. (Aŵalanje Mateyu 28:19, 20.) Jwakulijiganya Baibulo pakukamulichisya masengo yindu yalijiganyisye, yikusaŵa mpela mundu “jwalunda” juŵamsasile Yesu kuti jwataŵile nyumba jakwe palwala. (Mat. 7:24, 25; Luk. 6:47, 48) Ana mpaka tumkamuchisye chamtuli jwakulijiganya Baibulo jwetu kuti akamulichisyeje masengo yalijiganyisye? Kwende tukambilane matala gatatu gampaka tutendele yeleyi.
4. Ana mpaka tumkamuchisye chamtuli jwakulijiganya Baibulo kuti alimbichile mpaka kwika pakubatisidwa? (Alole libokosi lyakuti “ Amkamuchisyeje Jwakumjiganya Baibulo Kuti Akole Yakulinga Soni Kuyikwanilisya.”)
4 Amkamuchisyeje jwakulijiganya Baibulo kuti akole yakulinga. Ligongo chichi akusosekwa kutenda yeleyi? Aganichisye chisyasyo achi. Tuwanichisye kuti ali paulendo wakwawula kwinekwakwe. Pali mwitala mwine mpaka ajimeje kaje pamalo ganegakwe gagasangalesye. Kutenda yeleyi kukusakamuchisya kuti ulendowo akawupikana kupweteka. Mwakulandana ni yeleyi, jwakulijiganya Baibulo pakukola yakulinga yakuti ayikwanilisye yikusaŵa yangasawusya kuti abatisidwe. Kuti amkamuchisye jwakulijiganya jwawo kuti abatisidwe, akamulichisyeje masengo kalibokosi kakuti “Akole Chakulinga Achi.” Kalibokosi keleka kakusimanikwa m’buku ja Asangalaleje Mpaka Kalakala. Pakumalisya lijiganyo lililyosye akambilaneje ni jwakulijiganyajo yampaka atende kuti akwanilisye yalijiganyisye. Naga akusaka kuti jwalakwe akwanilisye yakulinga yine, alembeje pa kalibokosi kakuti “Yakulinga Yine.” Ndaŵi syosope aloleje ni jwakulijiganya Baibulo jwawo yakulinga yiŵalembile yampaka ayikwanilisye mwachitema kapena yampaka yijigale ndaŵi jelewu kuti ayikwanilisye.
5. Mwakamulana ni Maliko 10:17-22, ana Yesu ŵamsalile mundu jwakusichila kuti atende uli? Ligongo chichi ŵamsalile yeleyi?
5 Amkamuchisyeje jwakulijiganya Baibulo kuti achenjeje ndamo sine. (Aŵalanje Maliko 10:17-22.) Yesu jwamanyililaga kuti yili yakusawusya kuti mundu asumisye yindu yosope yakwete. (Maliko 10:23) Nambope Yesu ŵamsalile mundu jwakusichila jwine kuti akasumisye katundu jwakwe josope. Ŵamsalile yeleyi munduju ligongo lyakuti ŵamnonyelaga. Ndaŵi sine mpaka tulepele kumkamuchisya jwakulijiganya Baibulo kuti akamulichisyeje masengo yindu yakulijiganya ligongo lya kumwona kuti nganaŵepe kwika pakuti mpaka atande kuchenga ndamo syakwe. Pakusajigala ndaŵi kuti mundu aleche ndamo syakala ni kutanda kola ndamo sine syambone. (Akolo. 3:9, 10) Nambo pamsalile mwachitema jwakulijiganya jwawo kuti achenje ndamo sine, yikusakamuchisyasoni kuti ajanguye kuchenga ndamosyo. Yeleyi yikusalosya kuti akumganichisya.—Sal. 141:5; Mis. 27:17.
6. Ligongo chichi tukusosekwa kumwusya yiwusyo jwakulijiganya Baibulo jwetu?
6 Tukusosekwa kumwusyaga jwakulijiganya Baibulo yakuganisya pangani jatukukambilana. Yeleyi mpaka yakamuchisye kumanyilila yindu yele jwakulijiganya Baibulo jwawo akuyimanyilila soni yakusakulupilila. Kutenda yeleyi ndaŵi syosope, mpaka kumkamuchisye jwakulijiganya Baibulo kuti aŵecheteje mwagopoka atamose pangani syakusawusya kuti asale nganisyo syakwe. Buku ja Asangalaleje Mpaka Kalakala jikwete yiwusyo yejinji yakumkamuchisya jwakulijiganya kusala nganisyo syakwe. Mwachisyasyo mu lijiganyo 04 mwana chiwusyo chakuti, “Ana Yehofa akusapikana uli pakukamulichisya masengo lina lyakwe?” Mu lijiganyo 09 mwana chiwusyo chakuti, “Ana wawojo mpaka asache kusala yindu yapi mwipopelo?” Pandanda jwakulijiganya Baibulo mpaka yimsawusyeje kwanga yiwusyo yeleyi. Nambo mpaka amkamuchisye mwakukamulichisya masengo Malemba soni yiwulili yayili m’bukuji yayikamulana ni ngani jakulijiganya.
7. Ana mpaka tukamulichisye masengo chamtuli yindu yiŵasimene nayo ŵandu ŵane?
7 Jwakulijiganya Baibulo patandite kukuya yakulijiganya, amsalilejesoni yisyasyo ya ŵandu ŵane yampaka yimlimbikasye. Mwachisyasyo, naga jwakulijiganya Baibulo jwawo ngakwika kumisongano mpaka amlosye fidiyo jakuti Yehofa Ŵasamalile. Jikusimanikwa palembile kuti “Yakulinga Yinesoni” mu lijiganyo 14 m’buku ja Asangalaleje. M’bukuji mwana yisyasyo yejinji mpela yeleyi pa mbali jakuti “Kulijiganya Yejinji” kapena pa “Yakulinga Yinesoni.” * Pakukambilana ni jwakulijiganya Baibulo, akalandanyaga ni yakombwele kutenda ŵane. Akaŵechetaga kuti, “Naga anono ŵakombwele kuchenga nikuti wawojosoni yili yakomboleka.” Jwakulijiganyajo akusosekwa kulola jika kuti mpaka akombole kuchenga kapena iyayi. Tugambeje kusala yayamkamuchisye mundu jwakumkolanga mufidiyojo kuti akombole kukuya yajikusajiganya Baibulo. Kombolekasoni kusala lilemba kapena chilichose chiŵatesile mundu jwakumsala mufidiyomo. Nambo akalepela kugombelechesya yaŵatite Yehofa pakumkamuchisya mundujo.
8. Ana mpaka amkamuchisye chamtuli jwakulijiganya Baibulo jwawo kuti amnonyeleje Yehofa?
8 Amkamuchisyeje jwakulijiganya Baibulo kuti amnonyeleje Yehofa. Apateje matala kumkamuchisya jwakulijiganya Baibulo kuti amanyilile ndamo syambone syakwete Yehofa. Amkamuchisyejesoni kumanyilila kuti Yehofa ali Mlungu jwakusangalala jwele akusiŵakamuchisya ŵandu ŵakusamnonyela jwalakwe. (1 Tim. 1:11; Aheb. 11:6) Amlosyeje jwakulijiganyajo kuti mpaka apindule mnope naga akukamulichisya masengo yakulijiganya, soni amsalileje kuti yakulijiganyayo yikulosya kuti Yehofa akusamnonyela jwalakwe. (Yes. 48:17, 18) Naga jwakulijiganya Baibulo akusamnonyela Yehofa, nikuti mpaka aŵe jwakusachilila kuchenga ndamo syakwe.—1 Yoh. 5:3.
AMMANYIKASYEJE JWAKULIJIGANYA BAIBULO KWA ABALE NI ALONGO
9. Mwakamulana ni Maliko 10:29, 30, ana ni chichi champaka chimkamuchisye mundu kuchenga ndamo syakwe kuti abatisidwe?
9 Kuti jwakulijiganya Baibulo abatisidwe, akusosekwa kutenda yindu yejinji. Mpela muyaŵelele ni mundu jwakusichila jwatumkolasile jula, ŵakulijiganya Baibulo ŵane mpaka asosekwe kuchenga yejinji paumi wawo. Naga masengo gakusapatila mbiya gali gakutindana ni mfundo sya m’Baibulo, akusosekwa kupata masengo gane. Ŵakulijiganya Baibulo ŵajinji mpaka asosekwe kuleka kukunguluka ni ŵandu ŵangamnonyela Yehofa. Ŵanesoni akusatopoledwa ni ŵamwiŵasa mwawo ligongo lyakuti jemanjajo ŵangakamulana ni ŵa Mboni. Yesu jwasasile kala kuti ŵandu ŵane yichiŵa yakusawusya kuti achenje. Nambope jwasasilesoni kuti ŵandu ŵachachimkuya jwalakwe ngasatenguka, ligongo Yehofa chachimpa mundu jweleju abale ni alongo ŵampaka amnonyeleje. (Aŵalanje Maliko 10:29, 30.) Ana mpaka amkamuchisye chamtuli jwakulijiganya Baibulo jwawo kuti asangalaleje ni mtuka welewu?
10. Ana mpaka tulijiganye chichi payiŵaŵechete Manuel?
10 Aŵeje paunasi wambone ni jwakulijiganya Baibulo jwawo. Akusosekwa alosyeje kuti akusamganichisya jwakulijiganya Baibulo jwawo. Ana yeleyi yana umbone wakwe? Apikane yaŵaŵechete Manuel, jwakusatama ku Mexico. Jwalakwe pakukumbuchila ndaŵi jiŵalijiganyaga Baibulo jwasasile kuti, “Mkanituŵe kutanda kulijiganya, mundu juŵanjiganyaga Baibulo ŵambusyaga kaje mwayikwendela yindu paumi wangu. Yeleyi yangamuchisyaga kuti mbeje jwagopoka kumsalilasoni ngani sine. Nalipikanagasoni kuti akusanganichisya.”
11. Ana ni umbone wapi wampaka upagwe naga tukupata ndaŵi jakunguluka ni jwakulijiganya Baibulo?
11 Yesu ŵapataga ndaŵi jakunguluka ni ŵakulijiganya ŵakwe. Myoyo m’wejisoni tukusosekwa kupataga ndaŵi jakuti tukungulucheje ni jwatukumjiganya Baibulo. (Yoh. 3:22) Naga yili yakomboleka, amŵilanjileje kunyumba jwakulijiganya Baibulo jwawo kuti akalye yakulya soni kulolela najo yimpepe pologalamu ja mwesi ni mwesi ja broadcasting. Jwalakwe mpaka ayamichilesoni pakumŵilanjila kumangwawo ni chakulinga chakuti akalipikanaga kuti ali jikajikape pandaŵi jele ŵachibale ŵakwe akutenda yisangalalo yine yayili yadini syaunami. M’bale Kazibwe jwa ku Uganda jwatite, “Nguyiwona kuti nalijiganyisye yejinji yakwamba Yehofa ligongo lyakuti nakungulukaga kwandaŵi jelewu ni mundu juŵanjiganyaga Baibulo. Yeleyi yangamuchisyaga kumanyilila kuti Yehofa akusiŵasamalilaga ŵandu ŵakwe soni nayiwonaga kuti ŵandu ŵakusamtumichila jwalakwe akusaŵa ŵakusangalala. Unesoni ni yanasakaga.”
Pakwawula ku lijiganyo lya Baibulo ni ŵakulalichila ŵakulekanganalekangana, yichimkamuchisya jwakulijiganyajo kuti atande kusongana (Alole ndime 12) *
12. Ligongo chichi tukusosekwa kwajigalaga ŵakulalichila ŵakulekanganalekangana ku lijiganyo lya Baibulo?
12 Ajawuleje ni ŵakulalichila ŵane ku lijiganyo lyawo. Ndaŵi sine mpaka tusyoŵelele kwawula jikape kukumjiganya mundu Baibulo, kapena kwambaga kumjigala mundu jumo pejo ulendo uliwose. Naga tukwawula kukutendesya lijiganyo ni ŵakulalichila ŵakulekanganalekangana, nikuti mpaka yimkamuchisye mnope jwakulijiganya Baibulojo. M’bale jwine jwa ku Moldova jwatite, “Ŵakulalichila ŵaŵayikaga yimpepe ni juŵanjiganyaga Baibulo ŵalondesyaga yindu mwangasawusya. Yeleyi yangamuchisyaga kumanyilila yampaka ndende kuti ngamulichisye masengo yanalijiganyisye. Myoyo panapite kukusongana kandanda, nganindendaga sooni ligongo abale ni alongo ŵajinji naliji ndili mkwamanyilila.”
13. Ligongo chichi tukusosekwa kumkamuchisya jwakulijiganya Baibulo jwetu kuti asimanikweje pamisongano jampingo?
13 Amkamuchisyeje jwakulijiganya Baibulo kuti ayicheje kumisongano ja mpingo. Tukusosekwa kutenda yeleyi ligongo Yehofa akusiŵalamula ŵandu ŵakwe kuti asonganeje pampepe kuti amlambileje jwalakwe. (Aheb. 10:24, 25) Abale ni alongo akusaŵa mpela ŵamwiŵasa mwetu. Mwamti patuli pamisongano ja mpingo yikusaŵa mpela kuti tukulya yakulya ni ŵandu ŵamwiŵasa mwetu. Patukumkamuchisya jwakulijiganya Baibulo kuti asimanikweje pamisongano, tukusaŵa tuli mkumkamuchisyasoni kutenda chindu chakusosekwa mnope kuti abatisidwe. Nambope mwine mpaka yiŵe yakusawusya kwa jwalakwe kuti atande kusimanikwa pamisongano. Ana buku ja Asangalaleje, mpaka jakamuchisye chamtuli ŵakulijiganya Baibulo kupilila yakusawusya yiliyose yakusimana nayo?
14. Ana mpaka tumlimbikasye chamtuli jwakulijiganya Baibulo jwetu kuti asimanikweje pamisongano ja mpingo?
14 Kuti amkamuchisye jwakulijiganya Baibulo kuti asimanikweje pamisongano, alijiganyeje najo lijiganyo 10 mu buku ja Asangalaleje. Ŵakulalichila ŵane ali ŵasalile kuti akalalichile pakamulichisya masengo lijiganyo lyeleli, ŵapatile kuti lijiganyoli lili lyakamuchisya mnope kuti jwakulijiganya Baibulo atande kusongana. Nambope pakumjiganya mundu akajembecheyaga kuti ayiche kaje lijiganyo 10 kuti atande kumŵilanjila kumisongano. Mmalo mwakwe amŵilanjileje kumisongano mwachitema soni kumlimbikasya kuti ayicheje ndaŵi syosope. Ŵakulijiganya Baibulo akusakola yakusawusya yakulekangana. Myoyo amanyilileje yakusawusya yakusimana nayo jwakulijiganya Baibulo jwawo soni kulola yampaka atende kuti amkamuchisye. Nambo akatengukaga naga jwakulijiganya Baibulojo ngakwika kumisongano atamose kuti amŵilanjile. Agambeje kuwusimana mtima soni ngaleka kumŵilanjila.
AMKAMUCHISYEJE JWAKULIJIGANYA BAIBULO KUTI AKATENDAGA WOGA
15. Ana ŵakulijiganya Baibulo ŵetu mpaka atendeje woga ni chichi?
15 Ana akukumbuchila kuti nombe wawojo ŵatendaga woga kuti aŵe jwa Mboni sya Yehofa? Mwine ŵayiwonaga kuti nganaŵa akombwele kulalichila nyumba ni nyumba. Mwinesoni ŵajogopaga kuti ŵamwiŵasa mwawo kapena achimjawo chiŵasisyeje. Naga yeleyi yatendechele ni kuti mpaka ampikanichisye jwakulijiganya Baibulo jwawo. Yesu jwamanyililaga kuti ŵandu ŵane mpaka akole woga. Nambope jwalimbikasisye ŵakulijiganya ŵakwe kuti akakunda kuti woga watendekasye kulepela kumtumichila Yehofa. (Mat. 10:16, 17, 27, 28) Ana Yesu jwakamuchisye chamtuli ŵakulijiganya ŵakwe kuti akatendaga woga? Nambi m’weji mpaka tumsyasye chamtuli jwalakwe?
16. Ana mpaka tumkamuchisye chamtuli jwakulijiganya Baibulo jwetu kuti ŵasalileje ŵandu ŵane yalijiganyisye?
16 Ŵakamuchisyeje ŵakulijiganya ŵawo kuti ŵasalileje ŵane yindu yalijiganyisye. Ŵakulijiganya ŵa Yesu, komboleka akatesile woga pandaŵi jiŵatumidwe kuti akalalichile. Nambo Yesu ŵakamuchisye jemanjaji mwakwasalila kwampaka akalalichile soni utenga wampaka akalalichile. (Mat. 10:5-7) Ana mpaka amsyasye chamtuli Yesu? Amkamuchisyeje jwakulijiganya Baibulo kuti amanyilile kwampaka akalalichile. Mwachisyasyo mpaka amwusye naga pana mundu jwakummanyilila kuti mpaka asangalale kulijiganya Baibulo. Amkamuchisyejesoni mwampaka alalichilile. Mpaka atende yeleyi pakamulichisya masengo mabokosi gagali mu buku ja Asangalaleje, mpela lyakuti “Yakusaŵecheta Ŵandu Ŵane” soni lyakuti “Ŵandu Ŵane Mpaka Ŵawusye Kuti.” Pakutenda yeleyi aganichisyeje mnope yakuti amlimbikasyeje jwakulijiganya jwawo kuti akamulichisye masengo Baibulo pakwanga yiwusyo ya ŵandu ŵakwalalichila.
17. Ana lilemba lya Mateyu 10:19, 20, 29-31, mpaka litukamuchisye chamtuli patukumkamuchisya jwakulijiganya Baibulo jwetu kuti amkulupilileje Yehofa?
17 Amkamuchisyeje jwakulijiganya jwawo kuti amkulupilileje Yehofa. Yesu ŵasalile ŵakulijiganya ŵakwe kuti Yehofa chachakamuchisya ligongo lyakuti akusiŵanonyela mnope jemanjaji. (Aŵalanje Mateyu 10:19, 20, 29-31.) Amsalilejesoni jwakulijiganya jwawo kuti Yehofa akumsanonyela. Mpaka amkamuchisyesoni kuti amdalileje mwakupopela kwa jwalakwe kuti akwanilisye yakulinga yakwe. M’bale jwine jwa ku Poland jwasasile kuti, “Mundu juŵanjiganyaga Baibulo jwakolangaga yakulinga yangu mwipopelo. Myoyo panayiweni kuti Yehofa akwanga mapopelogo, nombe une natandite kupopela pajika. Pandaŵi jingwaŵenda abwana ŵangu kuti njawule kumisongano, nayiwonaga kuti Yehofa akungamuchisya ligongo nganiyisawusyaga.”
18. Ana Yehofa akusapikana wuli mumtima pakulola masengo gakwiganya ŵandu gakusakamula Aklistu?
18 Yehofa akusiŵanonyela mnope ŵandu ŵatukwajiganyaga Baibulo. Sonitu akusamanyililaga masengo gakusakamula Aklistu pakwakamuchisya ŵandu kuti aŵe paunasi ni jwalakwe. Yehofa akusiŵanonyela mnope jemanjaji ligongo lya masengo gakukamulaga. (Yes. 52:7) Naga nganakola lijiganyo lya Baibulo, yili yakombolekape kumkamuchisya mundu kuti abatisidwe. Mpaka atende yeleyi mwakwapechesya achimjawo kumajiganyo gawo ga Baibulo.
NYIMBO NA. 60 Akulupusye Umi Wawo
^ ndime 5 Munganiji chitulole yaŵatesile Yesu pakwakamuchisya ŵandu kuti aŵe ŵakulijiganya ŵakwe. Chitulolesoni yampaka tutende pakumsyasya jwalakwe. Kupwatika pelepa, chitukambilanesoni mbali sine syasikusimanikwa m’buku ja Asangalaleje Mpaka Kalakala. Bukuji ajilinganyisye ni chakulinga chakwakamuchisya ŵandu ŵakusalijiganya Baibulo kuti ajawule pasogolo ni kubatisidwa.
^ ndime 7 Mpaka alolesoni ngani syakusala yaŵasimene nayo ŵandu ŵane mu (1) Kabuku Kakamuchisya Kuwungunya Ngani ka Mboni sya Yehofa, pasi pa kamtwe kakuti “Baibulo,” kaneko pa “Ndamo Syakamuchisya,” nikwawula palembile kuti “‘Baibulo Jikusachenga Umi wa Ŵandu’ (ngani sya mu Sanja ja Mlonda). Kapena (2) alole pa JW Library® pa kamtwe kakuti “Kuwusya Ŵandu Soni Yakutendekwa.”
^ ndime 62 KULONDESYA CHIWULILI: Mlongo ŵapechesye ŵamkwakwe ku lijiganyo lya Baibulo. Ndaŵi sine m’baleju akusajawula ni ŵandu ŵane ku lijiganyolyo.
