1. Jé é ne bo na bebo bisaé be Yéhôva be wô’ôtane na be ne étame biyoñe biziñ?

ABUI ya be bia e wô’ô wô’ôtane na e ne étame biyoñe biziñ. Bôte béziñe ba dañe nju’u ôte tyi’ibi, ve asu ba bevo’o, da sili ayab éyoñ. To’o bia nyiñe bôt été, bi ne wô’ôtane na bi ne étam. Bôte béziñe be ne yen ayaé ya bi bemvôé éyoñe ba tyendé akônda. Ba bevo’o ki be ne wô’ôtane nalé éyoñe ba li’i bibu’a ya nda bôte jap a ke nyiñ ôyap, a too ke na be mbe be maneya yembane na ba bo abui mam nsamba. Bevo’o be ngenane be wô’ô mintaé amu môte ba nye’e a nga wu. Bekristene béziñ, e dañedañe ba be ndeme yeme benya mejôô, be ne fe wô’ôtane na be ne étam éyoñe bivuvumane biap nge ke bemvôé bap ba bene be, nge tibili be.

2. Bia zu yalane minsili mivé ayé’é di?

² Yéhôva a kôme yeme mame mese ma ndeñele bia. Éyoñe bia wô’ôtane na bi ne étam, a yem avale bia wô’ôtan, a kômbô fe volô bia. Aval avé Yéhôva a volô bia? Jé biabebiene ki bi ne bo asu na bi dañe nju’u ôte? A jé bi ne bo asu na bi volô bôte be tele aval été ete akônda dangan? Ayé’é di da zu ve bia biyalane ya minsili mite.

3. Aval avé Yéhôva a nga nyoñe ngab a Éli?

³ Yéhôva a yi na bebo bisaé bé bese be bo mevak. A ne môt ase ya be bia bebé, ajô te a yem éyoñe nlem ô ne bia ntya’an. (Bs. 145:18, 19) Bi tame zu yen aval a nga  yeme tebe été nkulu mejô Élie, a aval a nga volô nye. Zôsô môt ate a nga nyiñ éyoñe mbia be mame be mbe be boba’an ayoñe Israël. Bebo bisaé be Yéhôva be mbe be tôba’an abui étibila’a. Môte be mbe be dañe yi na be wôé a mbe nkulu mejô Élie. (1 Bb. 19:1, 2) Élie a mbe a buni’i na nnye étam a mbe a li’iya a bo’o Yéhôva ésaé Israël ase, jam ete e nga te’e nye angôndô. (1 Bb. 19:10) Ane Yéhôva a nga ji’a jeñe mezene ya volô Élie. A nga lôm éngele na a kate nye na a nji bo étam, na abui bone b’Israël e ngenane e kañe’e Zambe.​—1 Bb. 19:5, 18.

4. Aval avé Marc 10:29, 30 a liti na Yéhôva a nyoñe ngab a bebo bisaé bé be maneya kandan a bibu’a ya menda me bôte map a bemvôé bap?

⁴ Yéhôva a yeme na asu bi bo nye ésaé, e nga sili na bi nyume biabebien abui mam. Éko éziñ bibu’a ya menda me bôte mangan a bemvôé bangan be nga bene bia. Môs éziñ, nlômane Pierre ô nga sili Yésus nsili. Éko éziñ a nga sili nye nsili ôte amu nlem ô mbe ô tyele nye yôp. A nga sili nye na: “Bi li’iya biôm bise, ve tôñe wo; ajô te bia ye nyoñe jé?” (Mt. 19:27) Yésus a nga bôône beyé’é bé nlem si a jô be na ne bé bi beta nda bôte ya nsisim. (Lañe’e Marc 10:29, 30.) Bia yeme fe na Yéhôva, Nlô ya nda bôt éte, a ka’ale na a ye su’u ba bese ba tyi’i na ba bo nye ésaé. (Bs. 9:10) Yene’e mam ô ne bo asu na ô bi mvolane Yéhôva éyoñe wo wô’ôtane na ô ne étam.

5. Amu jé e ne mfi na bi bo bi simesa’an avale Yéhôva a zuya a su’u bia?

⁵ Simesa’an aval avé Yéhôva a zuya a volô wo. (Bs. 55:22) Nalé é volô wo na ô yeme na ô nji bo étam. Nkoé sita éziñ ô ne jôé na Carole, * nnye étam a ne Ngaa Yéhôva nda bôte jé. A jô na: “Éyoñe ma nyoñ éyoñe ya fas avale Yéhôva a zuya a su’u ma minju’u mise me tôbaneya mie ényiñe jam, ma kôme wô’ôtane fo’o na  me se ke étam. Nalé a ve ma ndi nlem na Yéhôva é ke ôsu a su’u ma.”

6. Aval avé 1 Pierre 5:9, 10 a ne volô bobejañ ba wô’ôtane na be ne étam?

⁶ Simesa’an avale Yéhôva a volô bobejañ bevo’o ba wô’ôtane na be ne étam. (Lañe’e 1 Pierre 5:9, 10.) Mojañ Hiroshi a ne susu’a Ngaa Yéhôva ya nda bôte jé. A jô na: “Môt ase ya akônda a bili minju’u mié. Éyoñe bobejañ ba kañe Yéhôva étam menda me bôte map ba yen ane bobejañ bevo’o ba bibane na be kañe Yéhôva, nalé a ve be ngule nyul.”

7. Aval avé meye’elane me ne volô wo?

⁷ Bo’o mame ya nsisim mban. Kôme’e kate Yéhôva avale wo wô’ôtan. (1 P. 5:7) Sita Massiel a jô na: “Beta jam a bo na me bo teke beta wô’ôtane na me ne étam a ne éyoñe ma ye’elane Yéhôva a nlem ôse.” Éyoñ ésoé sita éte é nga tyi’i na ja kañe Yéhôva, a nga wô’ôtane na a ne étam amu nda bôte jé é nga lume nye mvus. A jô na: “Yéhôva a nga liti na a ne nya Ésaa wom. Me mbe me ye’ela’ane nye môs ôse abui biyoñ, me kate’e nye aval ese ma wô’ôtan.”

8. Mvolan ôvé ô ne bi éyoñe wo lañe Kalate Zambe a bindi nye?

⁸ Lañe’e Kalate Zambe mban, a bindi minkañete mia liti na Yéhôva a nye’e wo. Bianca, sita éziñ a jibi ékpwe’ele é so’o be bôte ya nda bôte jé, a jô na: “Éyoñe ma lañ a bindi minkañete miziñe ya Kalate Zambe a éyoñ ma lañe minkañete mi bobejañe be nga tôban avale minju’u ma fe ma tôbane de, nalé a volô ma nya abuii.” Bobejañe béziñ ba ba’ale bifuse biziñe ya Kalate Zambe nlô asu na bi ve be ngule nyul, aval ane Besam 27:10 a Ésaïe 41:10. Bevo’o ba belane beaudio éyoñe ba kômesan bisulan a éyoñe ba lañe Bible, nalé a volô be na be bo teke wô’ôtane na be ne étam.

9. Aval avé ntabane bisulane wo volô wo?

⁹ Jeñe’e na ô tabe bisulan mban. Mame wé yé’é wôé mé ve wo ngule nyul. Wé kui fe na ô tu’a yeme bobejañ a besita. (Beh. 10:24, 25) Massiel bia te jôô nye yôp a jô na: “Akusa bo me ne awusonô, me nga nyoñe ntyi’ane na mé bo me tabe’e bisulan bise a ve éyalan. Nalé a nga bo na me wô’ôtane na me ne ébu’a jia ya akônda.”

10. Amu jé e ne mfi na bi jeñe bemvôé akônda?

¹⁰ Jeñe’e na ô bi bemvôé akônda. Jeñe’e na ô late ngbwa a bobejañe be bili mefulu wo kômbô vu, to’o mia be be mi  nji bo ôkala wua nge ke ayoñe da. Bible a kate bia na fek é ne “jôm minnôm mi bôt.” (Job 12:12) Minnôm mi bôte fe mi ne yé’é abui mame be bisoé ya akônda. Jonathan a mbe nya môtô abui a David, ve nalé a nji kamane be na be bi ngul amvôé. (1 Sa. 18:1) Akusa bo minju’u be nga tôbane mie, môt ase a nga volô nyi mbo’o na a yemete élate jé a Yéhôva. (1 Sa. 23:16-18) Sita Irina nnye étam a ne Ngaa Yéhôva nda bôte jé. A jô na: “Bobejañ a besita ya akônda be ne kôme nyoñe ngab a bia fo’o ve ane bebiaé bangan bebien, nge ke bivuvumane biangan. Yéhôva a ne belane be asu na a jalé miñyiane miangan.”

11. Jé bia yiane bo asu na bi bi mbamba bemvôé?

¹¹ E jeñe bemvôé a nji bo tyi’ibi, e dañedañ éyoñ ô ne awusonô. Ratna, sita éziñ a ne awusonô, a nga yé’é benya mejôô akusa bo étibila’a. A jô na: “Me nga su’ulane yeme na da sili na me kañese mvolane bobejañe ya akônda.” E ne bo ayaé na ô kate môte mfe mame wo wô’ôtan, ve mbamba bemvôé ba yiane laane minlañ a nlem ôse.

12. Aval avé ésaé nkañete é ne volô wo na ô bi mbamba bemvôé?

¹² Bi ne ji’a late ngbwa a bobejañ éyoñe bia kui nkañete a be. Carol bia te jôô nye yôp a jô na: “Mbôle me mbe me kañete’e a besita bevok, bi bo’o fe mame mefe ya nsisim nsamba, nalé a nga bo na me bi abui bemvôé. Azukui den, Yéhôva a belane bemvôé bete na a volô ma.” Nde, nga ô lôô na e bi mbamba bemvôé a ne angôndô ya mfi asu dangan. Yéhôva a belan avale bemvôé ete asu na a su’u bia, a na bi bo teke wô’ôtane na bi ne étam.​—Min. 17:17.

13. Jé môt ase ya akônda a yiane bo?

¹³ Môt ase ya akônda a yiane ve ngul asu na nye’an a mvo’é bi bo akônda été. Nalé é volô na môt éziñ a bo te wô’ôtane na a ne étam. (Jean 13:35) Mame bia bo a mejô ma kui bia anyu ma yiane ve bôte bevo’o ngule nyul. Tame yene jame sita éziñ a nga jô: “Éyoñe me nga yeme benya mejôô, akônda e nga veñesane nda bôte jam. Nge me nga kui na me bo Ngaa Yéhôva, a ne amu bobejañ be nga su’u ma.” Jé bi ne bo asu na bi su’u bobejañe be ne susu’a Bengaa be Yéhôva menda me bôte map, a na be wô’ôtane na bia nye’e be?

14. Aval avé ô ne late ngbwa a bôt be ndeme suan akônda?

¹⁴ Jam ôsu, tame’e be mbamba nsoan. Ve mebatan étame me nji yian. (Bero. 15:7) Ane éyoñe ja lôt, bia yiane jeñe na bi bo bemvôé bap. Ajô te, bo’o ôsesa, a liti na wo nyoñe ngab a be. Jeñe’e na ô yeme minju’u ba tôbane mie, ve te ke wo fa’a ényiñe jap. Bôte béziñe ba yen ayaé ya kate bôte befe mame ba wô’ôtan. Ajô te, te yemete be na be kobô. Nyoñe’ éyoñe ya vô’ôlô be éyoñe ba kobô. Éko éziñ ô ne be sili avale be nga yeme benya mejôô.

15. Aval avé bitôtôlô Bekristen bi ne volô bôte bevo’o akônda?

¹⁵ Bôte bese ya akônda be ne yaé nsisim éyoñe bitôtôlô Bekristene bia nyoñe ngab a be, e dañedañ bemvendé. Melissa, sita éziñ nyia a nga yale benya mejôô étam, a jô na: “Bobejañ béziñe be nga nyoñe ngab a ma aval ane beésaa. Me vo’o kate mia abim avé  jam ete e nga nambe ma. Éyoñ ése ma kômbô laan a môt, ma yeme na be ne valé.” Mojañ Mauricio a nga taté na a wô’ôtane na a ne étam éyoñe ñye’ele Bible wé a nga voé nsisim. Ésoé mojañ éte ja jô na: “Bemvendé be nga nyoñe ngab a ma, a jam ete e nga volô ma nya abuii. Be mbe be la’an a ma éyoñ ése. Bia be be bi mbe bi kañete’e nsamba, be mbe fe be la’ane ma mame be mbe be yé’é ayé’é étam dap. Be mbe fe be vôé’ a ma.” Den, Melissa ba Mauricio ba saé Béthel.

16-17. Jé éfe bi ne bo asu na bi volô bôte bevok?

¹⁶ Jame baa, bo’o mame me ne volô bobejañ. (Beg. 6:10) Mojañ Léo a bo ésaé missionnaire nlam ô ne ôyab a nda bôte jé. A jô na: “Biyoñ biziñ e wô’ô sili ve na môt a bo bia mone jam a liti na a nye’e bia. Ma simesane môse me nga bo accident a metua wom. Éyoñe me nga kui nda, nlem ô mbe ô ngenane ô kute’e ma, ve mojañ éziñe ba ngal be nga bañete ma na me ke di nda jap. Ma beta ke fo’o fe simesane jôme bi nga di môs ôte, ve me vo’o vuan avale be nga nyoñ éyoñe ya vô’ôlô ma. Mvuse ya valé, me nga bi ngule nyul!”

¹⁷ Bia bese bia nye’e éyoñe bia sulan a bobejañ, aval ane éyoñe bi bili bitôkan a beta bitôkan, amu bi bili fane ya lôt éyoñ a bobejañ, a laane be mam bia te yé’é. Ve, Carole bia te jôô nye mvuse nye a jô na, “Ma wô’ôtane na me ne étam éyoñ ése ma tabe bitôkan, a beta bitôkan.” Amu jé? A ke ôsu a jô’ô na: “Ane éyoñe me too nkunda bobejañ a besita été nje ñhe ma kôme wô’ôtane wô’ôtane na me ne étam, amu ma yen ane môt ase a too a bibu’a ya nda bôte jé.” Bôte béziñe ki, éyoñe nnôm nge ngal a wuya, be nga yen ayaé ya beta tabe beta bitôkan. Ye wo yeme môt éziñ a tele bité bite? Nge e ne nalé, nga ô ne bañete nye na a zu tabe étôkane ja zu a nda bôte jôé?

18. Aval avé bi ne tôñe melebe bia koone me 2 Becorinthien 6:11-13 éyoñe bia liti bôte fulu anyep?

¹⁸ Jame lale, lôte’ éyoñ a be. Jeñe’e na ô lôt éyoñ a bobejañ a besita bese  ya akônda dôé, e dañedañ ba be ne wô’ôtane na be ne étam. A ne asu avale bôte ete nde bia dañe yi na bi ‘kui minleme miangan ne ngeññ.’ (Lañe’e 2 Becorinthien 6:11-13.) Melissa bia te jôô nye yôp a jô na: “Éyoñ ése bobejañ a besita be mbe be bañete’e bia menda map, nge kee bia mbamba vôm éziñ, bi mbe angôndô ya mevak.” Ye wo yeme môt éziñ akônda dôé ô ne liti fulu anyep?

19. Avale biyoñ avé da dañe mfi na bi lôt éyoñ a bobejañ béziñ?

¹⁹ Mame méziñ me wô’ô bo na bobejañe be dañe yi na bi lôt éyoñ a be. Éyoñ abô’ô éziñe ya émo e né, e nji bo tyi’ibi asu bobejañ béziñe na be tabe vôme wua a bibu’a ya menda me bôte map bi nji bo Bengaa. Mimôse miziñe mi ne fe bo ayaé asu bobejañ béziñ. A ne bo môse môt be mbe be nye’e a nga wu. Éyoñe bia lôt éyoñ a bobejañ a besita ba tôban avale minju’u ete, bia liti na bia “tu’a simesane” be.​—Beph. 2:20.

20. Aval avé mejô me Yésus bia koone me Matthieu 12:48-50 me ne volô bia éyoñe bia wô’ôtane na bi ne étam?

²⁰ Abui mam e ne bo na bobejañe be wô’ôtane na be ne étam biyoñe biziñ. Ve bi nji yiane vuane na Yéhôva a yem avale mbo ésaé wé ase a wô’ôtan. A wô’ô belane bobejañe ya akônda asu na a jalé miñyiane miangan. (Lañe’e Matthieu 12:48-50.) Bia ki bi ne ve Yéhôva akéva asu beta nda bôte ya nsisim a nga ve bia éyoñe bia ve ngul ése na bi su’u bobejañ a besita bangan. To’o da kui na bi wô’ôtane biyoñe biziñe na bi ne étam, bi nji ve’ele bo étam, amu Yéhôva a ne a bia kom ése!