1. Etɛwu mɛsɛntɔ́ Jehovah tɔn lɛ ka sixu nɔ mɔ hweɖelɛnu ɖɔ ye ɖò yeɖokpo?

MǏ MƐ gegě nɔ mɔ ɖɔ mǐ ɖò mǐɖokpo hweɖelɛnu. Nú mɛɖé lɛ ɔ, nǔ nɔ cí mɔ̌ nú ye nú táan gegě ǎ. Amɔ̌, linlin mɔ̌hun nɔ wà nǔ dó mɛɖé lɛ wu nú táan gegě. Gbɛtɔ́ gegě na bo tlɛ lɛlɛ̌ dó mǐ ɔ, mǐ sixu mɔ ɖɔ mǐ ɖò mǐɖokpo. É nɔ vɛwǔ nú mɛɖé lɛ bɔ ye na zun xɔ́ntɔn ɖò agun yɔyɔ̌ e mɛ ye jɛ é. Mɛ ɖevo lɛ gosin xwédo e mɛ è nɔ wà nǔ gegě ɖó kpɔ́ ɖè é, amɔ̌ dìn ɔ, ye sixu mɔ ɖɔ emi ɖò emiɖokpo ɖó ye lín dó xwédo yetɔn tawun wutu. Mɔ̌ jɛn mɛɖé lɛ tíìn bo nɔ jɛ mɛvívɛ́ yetɔn e kú é ɖé sín dò tawun é nɛ. Gɔ́ na ɔ, Klisanwun ɖé lɛ, ɖò taji ɔ, mɛ ɖěɖee wá nǔgbo ɔ mɛ bɔ é ma lín ǎ lɛ é nɔ mɔ ɖɔ emi ɖò emiɖokpo, enyi mɛ e ɖò xwédo yetɔn mɛ bo ma ɖi nǔ ǎ lɛ é kpo xɔ́ntɔn yetɔn xóxó lɛ kpo gbɛ́ ye, alǒ, dóya nú ye ɔ nɛ.

2. Nǔkanbyɔ tɛ lɛ mǐ ka na mɔ xósin na?

² Jehovah tuùn nǔ bǐ dó mǐ wu hlɛ́nhlɛ́n. Enyi mǐ mɔ ɖɔ mǐ ɖò mǐɖokpo ɔ, é nɔ ɖ’ayi wu, bo nɔ jló na d’alɔ mǐ, bonu mǐ na ɖu ɖò linlin mɔ̌hun lɛ jí. Nɛ̌ Jehovah ka nɔ d’alɔ mǐ gbɔn? Etɛ mǐɖesunɔ mɛtún ɔ ka sixu wà dó d’alɔ mǐɖée? Nɛ̌ mǐ ka sixu d’alɔ mɛ ɖevo e ɖò agun ɔ mɛ bo nɔ mɔ ɖɔ emi ɖò emiɖokpo lɛ é gbɔn? Mi nú mǐ ni ba xósin nú nǔkanbyɔ enɛ lɛ.

3. Nɛ̌ Jehovah ka xlɛ́ ɖɔ Elíi sín nǔ nɔ ɖu ayi mɛ nú emi gbɔn?

³ Jehovah nɔ ba ɖɔ mɛ e nɔ sɛn emi lɛ é bǐ ni ɖó awǎjijɛ. É lín dó ɖokpo ɖokpo mǐtɔn ǎ; bɔ enyi wǔ kú mǐ, alǒ, awakanmɛ kú mǐ ɔ, é nɔ ɖ’ayi wu. (Ðɛh. 145:18, 19) Mǐ ni kpɔ́n  lee nǔ gbeyiɖɔ Elíi tɔn ɖu ayi mɛ nú Jehovah gbɔn é. Nya gbejinɔtɔ́ enɛ nɔ gbɛ̀ ɖò táan e vɛwǔ tawun ɖò hwenuxó Izlayɛli tɔn mɛ é ɖé mɛ. È dóya nú mɛsɛntɔ́ Jehovah tɔn lɛ syɛnsyɛn, bɔ kɛntɔ́ hlɔnhlɔnnɔ e klán gbè xá Mawu lɛ é ɖò biba wɛ nukún myamya bo na hu Elíi. (1 Axɔ́. 19:1, 2) Nǔ e sixu ko lɛ́ gbà ayi dó nú Elíi é wɛ nyí ɖɔ é lin ɖɔ emiɖokponɔ wɛ nyí gbeyiɖɔ e kpò ɖò gbɛ̀ é. (1 Axɔ́. 19:10) Tlolo jɛn Mawu wà nǔɖe dó d’alɔ Elíi. Jehovah sɛ́ wɛnsagun ɖé dó b’ɛ vɔ́ ganjɛwu na Elíi ɖɔ é kún ɖò éɖokpo ó, lé é kpò Izlayɛli-ví gegě ɖevo e nɔ ɖó sísí nú Mawu lɛ é!—1 Axɔ́. 19:5, 18.

4. Nɛ̌ Maki 10:29, 30 ka ɖè lě dò Jehovah nɔ kpé nukún dó mɛsɛntɔ́ tɔn e mɛ ɖevo lɛ ɖè alɔ sín kan yetɔn mɛ lɛ é wu sɔ é xlɛ́ gbɔn?

⁴ Jehovah tuùn ɖɔ enyi mǐ wá gbeta ɔ kɔn bo na sɛn emi ɔ, mǐ mɛ ɖé lɛ ɖó na savɔ̌ gegě. Nǔ e mǐ sixu sɔ́ dó savɔ̌ na lɛ é ɖokpo wɛ nyí alɔ e mɛ e ɖò xwédo mǐtɔn mɛ lɛ é kpo xɔ́ntɔn mǐtɔn e ma nɔ sɛn Jehovah ǎ lɛ é kpo nɔ dó mǐ é. Bɔya, ado wɛ hu mɛsɛ́dó Piyɛ́ɛ b’ɛ kan xó elɔ byɔ Jezu gbè ɖokpo: “Mǐdɛɛ lɛ ɖíe ka jó nǔ bǐ dó, bo xwedó we è; nɛ̌ wɛ é ka na wá cí gbɔn nú mǐ?” (Mat. 19:27) Jezu vɔ́ ganjɛwu na ahwanvu tɔn lɛ kpo akpakpa sɔ́ mɛ kpo ɖɔ ye na ɖó xwédo gbigbɔ tɔn ɖaxó ɖé. (Xà Maki 10:29, 30.) Gɔ́ na ɔ, Jehovah Tɔ́ mǐtɔn jixwé tɔn ɔ d’akpá ɖɔ, emi na nɔ gudo nú mɛ ɖěɖee ba na sɛn emi lɛ é. (Ðɛh. 9:11) Mi nú mǐ ni ɖɔ xó dó nǔ tawun tawun e a sixu wà, bo na dó mɔ alɔdó Jehovah tɔn hwenu e a na ɖò xwi ɖí xá mɛɖokponɔninɔ wɛ é ɖé lɛ jí.

5. Etɛwu é ka nyɔ́ ɖɔ a ni nɔ lin tamɛ dó lee Jehovah nɔ d’alɔ we gbɔn é jí?

⁵ Lin tamɛ dó lee Jehovah ɖò alɔ dó we wɛ gbɔn é jí. (Ðɛh. 55:23) Enɛ na d’alɔ we, bɔ a na kpò ɖò linlin e sɔgbe é ɖó dó ninɔmɛ towe wu wɛ. Nɔví nyɔnu tlɛnnɔ e nɔ nyí Carol *, bɔ mɛ tɔn ɖě ma ɖò nǔgbo ɔ mɛ ǎ é ɖɔ: “Enyi un kpɔ́n gudo sɛ́dó, bo lin tamɛ dó lee Jehovah nɔ gudo nú mì ɖò ninɔmɛ vɛwǔ lɛ mɛ gbɔn é jí ɔ, enɛ nɔ d’alɔ mì bɔ un nɔ mɔ ɖɔ un kún ɖò nyiɖokpo ó. Enɛ na mì ganjɛwu ɖɔ Jehovah na nɔ d’alɔ mì hwebǐnu.”

6. Nɛ̌ 1 Piyɛ́ɛ 5:9, 10 ka sixu dó wusyɛn lanmɛ nú mɛ ɖěɖee nɔ mɔ ɖɔ ye ɖò yeɖokpo lɛ é gbɔn?

 ⁶ Lin tamɛ dó lee Jehovah ɖò alɔ dó nǔɖitɔ́ hatɔ́ ɖěɖee nɔ mɔ ɖɔ emi ɖò emiɖokponɔ lɛ é gbɔn é jí. (Xà 1 Piyɛ́ɛ 5:9, 10.) Hiroshi e nyí nɔví sunnu ɖé, bɔ sín xwè mɔ̌kpan ɖíe ɔ, é wɛ nyí Kúnnuɖetɔ́ ɖokpo e ɖò xwédo tɔn mɛ é ɖɔ: “Ðò agun ɔ mɛ ɔ, é bɔwǔ bɔ è na mɔ ɖɔ mɛ lɛ bǐ wɛ ɖó wuvɛ̌ yetɔn yetɔn lɛ. Tuùntuùn ɖɔ mǐ bǐ wɛ ɖò nǔ e wu mǐ kpé é wà wɛ bo na dó sɛn Jehovah sixu dó wusyɛn lanmɛ nú mɛ ɖěɖee xwédo yetɔn sín mɛ lɛ ɖě ma ɖò nǔgbo ɔ mɛ ǎ lɛ é.”

7. Nɛ̌ ɖɛxixo ka nɔ d’alɔ we gbɔn?

⁷ Ðǒ aca gbigbɔ tɔn ɖagbe ɖé. Enɛ byɔ ɖɔ a ɖó na nɔ ɖɔ lee nǔ cí nú we tawun é nú Jehovah. (1 Pi. 5:7) Massiel ɖɔ: “Nǔ taji e d’alɔ mì bɔ un ɖí xwi xá linlin mɛɖokponɔninɔ tɔn é ɖokpo wɛ nyí ɖɛ vívɛ́ xixo sɛ́dó Jehovah.” Ðyɔvǐ ɖé wɛ n’i, bɔ é mɔ ɖɔ emi jɛ zɔ nú xwédo emitɔn hwenu e é wá gbeta ɔ kɔn bo jɛ Jehovah sɛn jí é. É ɖɔ gɔ́ na ɖɔ: “Tɔ́ e jì mì é ɖɔhun wɛ É cí nú mì; un nɔ xoɖɛ sɛ́dó è azɔn gegě gbè bǐ gbè, bo nɔ ɖɔ lee nǔ cí nú mì é n’i.”

8. Nɛ̌ Xó Mawu tɔn xixa kpo tamɛ linlin d’eji kpo ka nɔ d’alɔ we gbɔn?

⁸ Nɔ xà Xó Mawu tɔn ɖò gbesisɔmɛ, bo nɔ lin tamɛ dó tan ɖěɖee xlɛ́ ɖɔ Jehovah yí wǎn nú we lɛ é jí. Bianca e nyí nɔví nyɔnu ɖé bo dɛ ɖò xó e nɔ kú awakanmɛ nú mɛ bɔ xwédo tɔn ɖɔ n’i lɛ é nu é tinmɛ ɖɔ: “Tan e ɖò Biblu mɛ lɛ é kpo tan gbɛzán tɔn kpo, ee ɖɔ xó dó mɛsɛntɔ́ Jehovah tɔn ɖěɖee dɛ ɖò ninɔmɛ mɔ̌hun nu lɛ é wu lɛ é xixa, kpo tamɛ linlin dó ye jí kpo d’alɔ mì tawun.” Klisanwun ɖé lɛ nɔ kplɔ́n wemafɔ Biblu tɔn ɖěɖee nɔ dó gbɔ nú mɛ tawun lɛ é dó tamɛ, ɖi Ðɛhan 27:10 kpo Ezayíi 41:10 kpo. Mɛ ɖevo lɛ mɔ ɖɔ tó ɖiɖó xóyidókanji wema nǔkplɔnkplɔn tɔn ɖé tɔn nɔ d’alɔ emi bɔ emi nɔ mɔ ɖɔ emi kún sɔ́ ɖò emiɖokpo sɔmɔ̌, hwenu e emi ɖò nǔ sɔ́ nú kplé lɛ, alǒ ɖò Biblu xà wɛ é ó.

9. Nɛ̌ a ka nɔ ɖu kplé lɛ yiyi sín lè gbɔn?

⁹ Tɛ́n kpɔ́n bo nɔ yì kplé agun tɔn lɛ ɖò gbesisɔmɛ. Tuto lɛ na dó wusyɛn lanmɛ nú we, bɔ a sixu lɛ́ kpéwú bo lɛ́ tuùn nɔví sunnu kpo nɔví nyɔnu kpo towe lɛ. (Ebl. 10:24, 25) Massiel e xó mǐ ɖɔ wá yì é ɖɔ: “Un nɔ kú winnya tawun có, un wá gbeta ɔ kɔn bo na nɔ yì kplé agun tɔn lɛ bǐ, lobo nɔ lɛ́ na xósin. Enɛ d’alɔ mì bɔ un sɛkpɔ́ nɔví lɛ ɖò agun ɔ mɛ.”

10. Etɛwu é ka ɖò taji ɖɔ mǐ ni zun xɔ́ntɔn xá Klisanwun gbejinɔtɔ́ lɛ?

¹⁰ Zun xɔ́ntɔn xá Klisanwun gbejinɔtɔ́ lɛ. Ba xɔ́ntɔn e sixu kplɔ́n nǔ we ɖò agun ɔ mɛ lɛ é, enyi xwè yetɔn kpo aca yetɔn lɛ kpo na bo tlɛ gbɔn vo nú towe ɔ nɛ. Biblu kplɔ́n mǐ ɖɔ nǔnywɛ ɔ, ‘degenɔ lɛ gɔ́n wɛ è nɔ mɔ ɖè.’ (Jɔb. 12:12) Mɛxomɔ lɛ sixu kplɔ́n nǔ  gegě ɖò mɛ winnyawinnya e nyí gbejinɔtɔ́ lɛ é lɔ gɔ́n. Jonatáan wà ɖaxó Davidi tawun có, enɛ ka zɔ́n bɔ ye gɔn xɔ́ntɔn vívɛ́ sín vivǐ ɖu ǎ. (1 Sam. 18:1) Davidi kpo Jonatáan kpo mɔ wuvɛ̌ syɛnsyɛn gegě có, ye ka d’alɔ yeɖée dó sɛn Jehovah. (1 Sam. 23:16-18) Nɔví nyɔnu ɖé nɔ nyí Irina, bo dó gǎn lobo zun xɔ́ntɔn xá Klisanwun hatɔ́ lɛ. Alɔnu dìn ɔ, éɖokponɔ wɛ nyí Kúnnuɖetɔ́ ɖò xwédo tɔn mɛ. É ɖɔ: “Nɔví sunnu kpo nɔví nyɔnu kpo mǐtɔn lɛ sixu huzu mɛjitɔ́ mǐtɔn lɛ kpo hɛ̌nnumɔ mǐtɔn lɛ kpo ɖò gbigbɔ lixo. Jehovah sixu zán ye dó sú hudo mǐtɔn lɛ sín dò.”

11. Etɛ a ka ɖó na wà bo na dó zun xɔ́ntɔn vívɛ́ lɛ?

¹¹ Xɔ́ntɔn yɔyɔ̌ lɛ zunzun sixu vɛwǔ, ɖò taji ɔ, nú mǐ nɔ kú winnya ɔ nɛ. Ratna nyí nɔví nyɔnu ɖé bo nɔ kú winnya. È klán gbè xá ɛ có, é ka kplɔ́n nǔgbo ɔ; é ɖɔ, “Un wá mɔ ɖɔ un ɖó hudo alɔdó nɔví sunnu kpo nɔví nyɔnu kpo e ɖò agun ɔ mɛ lɛ é tɔn.” É sixu vɛwǔ nú we bɔ a na ɖɔ lee nǔ cí nú we é nú mɛ ɖevo, amɔ̌, xóɖɔɖókpɔ́ mɔ̌hun wɛ nɔ zɔ́n bɔ è nɔ bɛ́ xɔ́ntɔn vívɛ́ ɖé zunzun. Xɔ́ntɔn towe lɛ jló na dó wusyɛn lanmɛ nú we, bo lɛ́ jló na nɔ gudo nú we, amɔ̌, é byɔ ɖɔ a ni ɖɔ ali e nu ye sixu wà mɔ̌ ɖè lɛ é nú ye.

12. Nɛ̌ wɛnɖagbejijlazɔ́ ɔ ka sixu d’alɔ we gbɔn?

¹² Ali ɖagbe hugǎn e nu è sixu zun xɔ́ntɔn ɖè lɛ é ɖokpo wɛ nyí ɖɔ è ni nɔ ɖekúnnu xá Klisanwun hatɔ́ lɛ. Carol e xó mǐ ɖɔ wá yì é ɖɔ: “Un zun xɔ́ntɔn ɖagbe gegě gbɔn hwenu zinzán ɖó kpɔ́ xá nɔví nyɔnu lɛ ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ kpo azɔ̌ yɛhwexɔ́suɖuto ɔ tɔn ɖevo lɛ kpo mɛ gblamɛ. Jehovah zán xɔ́ntɔn enɛ lɛ dó d’alɔ mì nú xwè mɔ̌kpan.” Enyi mǐ nɔ zun xɔ́ntɔn xá Klisanwun gbejinɔtɔ́ lɛ ɔ, enɛ na hɛn lè wá nú mǐ hwebǐnu. Jehovah nɔ zán xɔ́ntɔn mɔ̌hun lɛ dó d’alɔ mǐ, hwenu e mǐ ɖò xwi ɖí xá linlin awakanmɛkúmɛ tɔn lɛ wɛ é, ɖi mɛɖokponɔninɔ.—Nǔx. 17:17, nwt.

13. Etɛ mɛ e ɖò agun ɔ mɛ lɛ é bǐ ka ɖó na wà?

¹³ Mɛ e ɖò agun ɔ mɛ lɛ é bǐ ɖó na bló bɔ wanyiyi kpo fífá kpo na nɔ agun ɔ mɛ, bonu mɛ ɖebǔ ma mɔ ɖɔ emi ɖò emiɖokpo ó. (Jaan 13:35) Nǔ e mǐ nɔ wà lɛ é kpo nǔ e mǐ nɔ ɖɔ lɛ é kpo sixu dó wusyɛn lanmɛ nú mɛ ɖevo lɛ tawun! Ðǒ ayi nǔ e nɔví nyɔnu ɖé ɖɔ é wu: “Hwenu e un kplɔ́n nǔgbo ɔ é ɔ, agun ɔ huzu xwédo ce. Enyi ye ma ko ɖò gudo nú mì wɛ ǎ ɔ, un sixu huzu Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn ǎ.” Etɛ a ka sixu wà dó d’alɔ mɛ ɖěɖee mɛ e ɖò xwédo yetɔn mɛ lɛ é ɖě ma ɖò nǔgbo ɔ mɛ ǎ é, bɔ ye na mɔ ɖɔ nɔví e ɖò agun ɔ mɛ lɛ é yí wǎn nú emi?

14. Etɛ a ka sixu wà bo na dó dó xɔ́ntɔn mɛ yɔyɔ̌ lɛ?

¹⁴ Tɛ́n kpɔ́n bo zun xɔ́ntɔn xá mɛ yɔyɔ̌ lɛ. Bo na dó bɛ́ ɔ, mǐ sixu nɔ dó kúabɔ nú mɛ yɔyɔ̌ e wá agun ɔ mɛ lɛ é kpo akpakpa sɔ́ mɛ kpo. (Hlɔ. 15:7) Amɔ̌, mǐ ɖó na wà nǔ hú gbè didó mɛ lɛ kpowun. Nú hwenu ɖò yiyi wɛ ɔ, mǐ ɖó na bló bɔ xɔ́ntɔn e mǐ zun lɛ é na vɛ́ ganji. Enɛ wu ɔ, nɔ nyɔ́ xomɛ bo nɔ lɛ́ xlɛ́ ɖɔ mɛ yɔyɔ̌ lɛ sín nǔ nɔ ɖu ayi mɛ nú we. Ma nɔ kan nǔ e na cí kliwun nú ye lɛ é byɔ ye ó. É nyɔ́ wà hǔn, tɛ́n kpɔ́n bo mɔ nǔ jɛ nǔ e mɛ gbɔn dín wɛ ye ɖè lɛ é wu. É sixu vɛwǔ nú mɛɖé lɛ bɔ ye na nɔ ɖɔ lee nǔ cí nú ye é, enɛ wu ɔ, ma nɔ hɛn ye gannugánnú bonu ye na ɖɔ xó ó. É nyɔ́ wà hǔn, nɔ kan xó byɔ ye kpo xomɛnyínyɔ́ kpo, bo ɖótó xósin yetɔn lɛ kpo sɔxwixwe kpo. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, a sixu kan lee ye wá nǔgbo ɔ mɛ gbɔn é byɔ ye.

15. Nɛ̌ Klisanwun e zin lɛ é ka sixu d’alɔ mɛ ɖevo lɛ ɖò agun ɔ mɛ gbɔn?

¹⁵ Enyi Klisanwun e zin lɛ é, ɖò taji ɔ, mɛxo agun tɔn lɛ nɔ xlɛ́ ɖɔ nǔ mɛ ɖevo lɛ tɔn nɔ ɖu ayi mɛ nú emi ɔ, mɛ e ɖò agun ɔ  mɛ lɛ é bǐ nɔ yì nukɔn ɖò gbigbɔ lixo. Melissa e nɔ tɔn kplɔ́n bɔ é sù ɖò nǔgbo ɔ mɛ é ɖɔ: “Ðò xwè lɛ vlamɛ ɔ, nɔví sunnu e cí tɔ́ ɖɔhun nú mì, bo nɔ lɛ́ zán hwenu ɖó kpɔ́ xá mì, bɔ nǔ ce nɔ lɛ́ ɖu ayi mɛ nú ye lɛ é sín nǔ nɔ sù nukún ce mɛ tawun. Enyi un jló na ɖɔ xó xá mɛɖé hweɖebǔnu ɔ, un nɔ mɔ mɛ e na ɖótó mì é.” Dɔnkpɛvu ɖé nɔ nyí Mauricio, bo blawǔ tawun, lobo lɛ́ mɔ ɖɔ emi ɖò emiɖokpo hwenu e nɔví e kplɔ́n Biblu xá ɛ é jó nǔgbo ɔ dó é. É ɖɔ: “Mɛxo agun tɔn lɛ xlɛ́ ɖɔ nǔ ce nɔ ɖu ayi mɛ nú ye, bɔ enɛ d’alɔ mì tawun. Ye nɔ ɖɔ xó xá mì hwɛhwɛ. Ye nɔ wà azɔ̌ ɖó kpɔ́ xá mì ɖò sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ, bo nɔ má nǔ xɔ akwɛ e ye mɔ ɖò Biblu kplɔnkplɔn mɛɖesunɔ tɔn yetɔn mɛ lɛ é xá mì, lobo tlɛ nɔ lɛ́ d’ayihun xá mì.” Melissa kpo Mauricio kpo bǐ wɛ ɖò sinsɛnzɔ́ hwebǐnu tɔn mɛ.

16-17. Ðɔ ali tawun tawun e nu a sixu d’alɔ mɛ ɖevo lɛ ɖè é.

¹⁶ Wà nǔ tawun tawun lɛ dó d’alɔ. (Ga. 6:10) Leo e nyí mɛsɛ́dó ɖé ɖò tò e lín dó xwédo tɔn é ɖé mɛ é ɖɔ: “Hwɛhwɛ ɔ, nǔ e sín hudo è nɔ ɖó kpowun é wɛ nyí xomɛnyínyɔ́ núwiwa klewun ɖé ɖò hwenu e é jɛxa dó é. Un flín hwenu e un bló alitawoví ɖé gbè ɖokpo é. Hwenu e un wá xwégbe é ɔ, ado hu mì tawun. Enɛ gudo ɔ, asú kpo asì kpo ɖé ylɔ́ mì, bonu mǐ na ɖu nǔ klewun ɖé ɖó kpɔ́. Un flín nǔ e mǐ ɖu é ǎ, amɔ̌, un flín ɖɔ ye ɖótó mì kpo xomɛnyínyɔ́ kpo. Wǎgbɔ tɔn ɔ, un mɔ nyiɖée mɛ tawun.”

¹⁷ Mǐ bǐ wɛ nɔ ɖu vivǐ tuto yɛhwexɔ́suɖuto ɔ tɔn lɛ tɔn, ɖi kpléɖókpɔ́ lɛ, ɖó ye nɔ zɔ́n bɔ mǐ nɔ zán hwenu ɖó kpɔ́ xá mɛ ɖevo lɛ, lobo nɔ lɛ́ ɖɔ xó ɖó kpɔ́ dó tuto ɔ jí. Amɔ̌, Carol e xó mǐ ɖɔ wá yì é ɖɔ: “Ðò kpléɖókpɔ́ lɛ jí ɔ, un nɔ mɔ ɖɔ un ɖò nyiɖokpo tawun.” Etɛwu? É ɖɔ: “Nɔví sunnu kpo nɔví nyɔnu kpo kanweko mɔ̌kpan, alǒ afatɔ́n mɔ̌kpan nɔ lɛlɛ̌ dó mì có, hwɛhwɛ ɔ, ye kpo xwédo yetɔn lɛ kpo jɛn nɔ ɖò kpɔ́, enyi un ka mɔ ye ɔ, un nɔ mɔ ɖɔ un ɖò nyiɖokponɔ tawun.” Nú mɛ ɖevo lɛ ɔ, enyi mɛ e ye da é kú ɔ, azɔn nukɔntɔn e ye na yì kpléɖókpɔ́ ɖé é nɔ vɛwǔ nú ye tawun. A ka tuùn mɛɖé b’ɛ ɖò ninɔmɛ mɔ̌hun lɛ mɛ à? Ylɔ̌ ɛ ɖɔ é ni wá ɖu vivǐ tuto yɛhwexɔ́suɖuto ɔ tɔn e na bɔ d’ewu é tɔn ɖó kpɔ́ xá xwédo towe.

18. Nɛ̌ mǐ ka sixu zán 2 Kɔlɛntinu lɛ 6:11-13 hwenu e mǐ ɖò mɛɖé sín jonɔ yí wɛ é gbɔn?

 ¹⁸ Mi nɔ zán hwenu ɖó kpɔ́. Nɔ tɛ́n kpɔ́n bo nɔ zán hwenu ɖó kpɔ́ xá nɔví sunnu kpo nɔví nyɔnu kpo vovo lɛ, ɖò taji ɔ, mɛ ɖěɖee sixu nɔ mɔ ɖɔ ye ɖò yeɖokpo lɛ é. Mǐ ɖó na ɖó “wanyiyi ɖaxó,” ɖò taji ɔ, nú mɛ mɔ̌hun lɛ. (Xà 2 Kɔlɛntinu lɛ 6:11-13.) Melissa e xó mǐ ɖɔ wá yì é flín ɖɔ: “Enyi nɔví lɛ ylɔ́ mǐ wá xwé yetɔn lɛ gbè bonu mǐ na zán hwenu ɖó kpɔ́, alǒ yì ɖi sà ɔ, hwebǐnu wɛ é nɔ víví nú mǐ.” Mɛɖé ka ɖò agun towe mɛ bɔ a sixu yí jonɔ tɔn à?

19. Hwetɛnu hwenu zinzán ɖó kpɔ́ xá Klisanwun hatɔ́ lɛ ka sixu d’alɔ tawun?

¹⁹ É sixu wá jɛ hweɖelɛnu bɔ Klisanwun hatɔ́ lɛ na ba tawun ɖɔ mǐ ni zán hwenu ɖó kpɔ́ xá ye. É sixu vɛwǔ nú mɛɖé lɛ bɔ ye na nɔ kpɔ́ xá mɛ e ɖò xwédo yetɔn mɛ bo ma ɖi nǔ ǎ lɛ é ɖò xwèɖuɖu lɛ hwenu. Wǔ sixu kú mɛɖé lɛ tawun ɖò azǎn ɖé lɛ jí, ɖi xwè kpé xwè nu kú mɛvívɛ́ ɖé tɔn tɔn. Enyi mǐ nɔ zán hwenu ɖó kpɔ́ xá nɔví sunnu kpo nɔví nyɔnu kpo mǐtɔn e ɖò ninɔmɛ mɔ̌hun lɛ mɛ lɛ é ɔ, mǐ nɔ xlɛ́ ye ɖɔ ‘nǔ yetɔn ɖò ayi mɛ nú mǐ titewungbe.’—Fili. 2:20.

20. Enyi mǐ mɔ ɖɔ mǐ ɖò mǐɖokpo ɔ, nɛ̌ xó Jezu tɔn e ɖò Matie 12:48-50 mɛ lɛ é ka sixu d’alɔ mǐ gbɔn?

²⁰ Nǔ gegě wɛ sixu zɔ́n bɔ Klisanwun ɖé mɔ ɖɔ emi ɖò emiɖokpo hweɖelɛnu. Amɔ̌, mǐ ɖó na hɛn dó ayi mɛ ɖɔ Jehovah nɔ tuùn lee nǔ nɔ cí nú mǐ é hlɛ́nhlɛ́n. É nɔ sú nǔ e sín hudo mǐ ɖó lɛ é sín dò, bo nɔ wà mɔ̌ hwɛhwɛ gbɔn Klisanwun hatɔ́ lɛ gblamɛ. (Xà Matie 12:48-50.) Gɔ́ na ɔ, enyi mǐ nɔ wà nǔ e wu mǐ kpé é bo nɔ nɔ gudo nú xwédo gbigbɔ tɔn mǐtɔn ɔ, mǐ nɔ xlɛ́ Jehovah ɖɔ tuto wanyiyi tɔn enɛ e é sɔ́ ɖ’ayǐ é sù nukún mǐtɔn mɛ. Enyi nǔ na bo tlɛ cí gbɔn ɖebǔ nú mǐ hweɖelɛnu ɔ, mǐ tuùn ɖɔ mǐ kún ɖò mǐɖokpo ó, ɖó Jehovah ɖò akpá mǐtɔn hwebǐnu!