တၢ်မၤလိ ၂၃
ယဟိဝၤယွၤအိၣ်ဒီးပှၤ အဃိ ပတအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤဘၣ်
“ကယဲၢ်ပှၤလၢ အကိးထီၣ်ယွၤ, . . . န့ၣ် ယွၤအိၣ်ဘူးဒီးအီၤလီၤ.” —စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၄၅:၁၈.
တၢ်သးဝံၣ် ၂၈ ကဲထီၣ်ယဟိဝၤယွၤ အတံၤသကိး
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁. ဘၣ်မနုၤအဃိ တဘျီတခီၣ် ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤတနီၤန့ၣ် အတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်သယုၢ်သညိလဲၣ်.
ပဝဲဒၣ်အါတက့ၢ်န့ၣ် တဘျီတခီၣ် ပအိၣ်သယုၢ်သညိ ထဲတဂၤဧိၤလီၤ. ပှၤတနီၤနီၤန့ၣ် တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်သယုၢ်သညိဖးယံာ် ဒီးအဂၤတနီၤနီၤန့ၣ် တူၢ်ဘၣ်ဝဲတစိၢ်ဖိလီၤ. ပှၤအဂၤတနီၤ ကဃုအတံၤသကိးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အသီအပူၤ တညီဝဲဘၣ်. မ့မ့ၢ်ပှၤအဂၤတနီၤ ဒိၣ်ထီၣ်ဘၣ်လၢ ဟံၣ်ဖိဃီဖိဖးဒိၣ်အကျါ ဒီးလၢခံအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်အိၣ်ယံၤဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်သယုၢ်သညိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဂၤတနီၤ ကသးသယုၢ်ဘၣ် ပှၤလၢအအဲၣ်ဘၣ်ဝဲတဂၤ လၢအသံသဒၣ်အီၤ ဒိၣ်မးလီၤ. ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အမၤန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ သီသီတဖၣ်န့ၣ် ကတူၢ်ဘၣ်လၢ အအိၣ်သယုၢ်သညိ မ့ၢ်လၢ အဘူးအတံၢ်ဒီးအသကိးလၢ အတမ့ၢ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ပာ်တ့ၢ်ဒီးထီဒါ အဝဲသ့ၣ်အဃိလီၤ.
၂. ပကစံးဆၢ တၢ်သံကွၢ်မနုၤလဲၣ်.
၂ ယဟိဝၤယွၤနၢ်ပၢၢ်စၢၤပှၤ ဒီးသ့ၣ်ညါပှၤဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. ဖဲပအိၣ်သယုၢ်သညိ ထဲတဂၤဧိၤအခါ ယဟိဝၤယွၤသ့ၣ်ညါဝဲ ဒီးအဝဲအဲၣ်ဒိးမၤစၢၤပှၤလီၤ. ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤပှၤလၢ ကျဲဒ်လဲၣ်. ပမၤစၢၤလီၤ ပနီၢ်ကစၢ်အသး ကသ့ဒ်လဲၣ်. ဒီးပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် ပမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပကကွၢ်သကိး တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢလီၤ.
ယဟိဝၤယွၤ သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ပှၤ
ယဟိဝၤယွၤဆှၢလီၤဝဲ မူခိၣ်ကလူးတဂၤလၢ ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ဝံအ့ၤလံယၤ ဒီးတဲဘၣ်အီၤလၢ အတအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤဘၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၃)
၃. ယဟိဝၤယွၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အသူၣ်အိၣ်သးအိၣ် ဝံအ့ၤလံယၤဒ်လဲၣ်.
၃ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ အခ့အပှၤတဖၣ် ကသးခုဝဲလီၤ. ယဟိဝၤယွၤအိၣ်ဘူးဒီး ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ် ဒီးဖဲပသူၣ်အုးသးအုးဒီး သးလီၤစၢ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၄၅:၁၈, ၁၉) ယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဝဲ ဝံအ့ၤလံယၤ အိၣ်ဒီးအတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘှီအဃိ အဝဲသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အီၤဒီး မၤစၢၤအီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်ကွၢ်တက့ၢ်. ပိာ်ခွါလၢအသးတီတဂၤအံၤ အိၣ်မူဘၣ်ဝဲ တၢ်ဆၢကတီၢ်အကီအခဲ ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိအစိၤလီၤ. ပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပှၤမၤအၢမၤနးအဝဲသ့ၣ်လီၤ. ဒီးပှၤလၢအအိၣ်ဒီးအစိကမီၤတဖၣ် လၢအတဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိး မၤအၢမၤနးဒီးမၤသံ ဝံအ့ၤလံယၤလီၤ. (၁ စီၤပၤ ၁၉:၁, ၂) ဝံအ့ၤလံယၤ ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢအမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤန့ၣ် အိၣ်တ့ၢ်ထဲအီၤတဂၤဧိၤလီၤ. ခီဖျိလၢ ဝံအ့ၤလံယၤဆိကမိၣ်ဝဲ ဒ်အံၤအဃိ အသးလီၤစၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. (၁ စီၤပၤ ၁၉:၁၀) ကစၢ်ယွၤမၤစၢၤ ဝံအ့ၤလံယၤတဘျီဃီလီၤ. ယဟိဝၤယွၤဆှၢလီၤ မူခိၣ်ကလူးလၢ ကမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ ဝံအ့ၤလံယၤအသးဒီး တဲဘၣ်အီၤလၢ အဝဲတအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤဘၣ် ဒီးပှၤလၢအပျံၤကစၢ်ယွၤလၢ အံၣ်စရ့လးအကျါန့ၣ် အိၣ်ဒံးဒီဒူၣ်ညါလီၤ.—၁ စီၤပၤ ၁၉:၅, ၁၈.
၄. မၢ်ကူး ၁၀:၂၉, ၃၀ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ သူၣ်အိၣ်သးအိၣ် ပှၤလၢအတဒိးန့ၢ်ဘၣ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီး အတံၤသကိး တၢ်မၤစၢၤဘၣ်န့ၣ်ဒ်လဲၣ်.
၄ ဖဲပပာ်လီၤပသးလၢ ပကမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအခါ ပဝဲတနီၤပကဘၣ် ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်တၢ်အါမး အဃိ ယဟိဝၤယွၤသ့ၣ်ညါဝဲလီၤ. ဖဲန့ၣ်အကျါ ကပၣ်ဃုာ်ဒီး ပတဒိးန့ၢ်ဘၣ် ယဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီးပတံၤသကိး လၢအတမ့ၢ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အတၢ်မၤစၢၤလၢၤဘၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် တၢ်မၢဖိပ့းတရူး ဘၣ်ယိၣ်တၢ်အဃိ အဝဲသံကွၢ်ဝဲ ယ့ၣ်ၡူးလၢ “ပပာ်တ့ၢ်ကွံာ် တၢ်ခဲလၢာ် ဒီးပိာ်နခံလံ. အဃိ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.” (မးသဲ ၁၉:၂၇) ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်က့ၤ ဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ နီၢ်သးတခီလီၤ. (ဖး မၢ်ကူး ၁၀:၂၉, ၃၀ တက့ၢ်.) ဒီးယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်ပနီၢ်သးအဟံၣ်ဖိဃီဖိအခိၣ် အဃိအအၢၣ်လီၤဝဲလၢ ကမၤစၢၤပှၤလၢအမၤ အတၢ်မၤတဖၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၉:၁၀) ဆိကမိၣ်ကွၢ် ကျဲတနီၤလၢ နမၤအီၤသ့ ဒ်သိးနကဒိးန့ၢ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤစၢၤ လၢနကမၤနၢၤကွံာ် တၢ်အိၣ်သယုၢ်သညိန့ၣ်တက့ၢ်.
နမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ နအိၣ်သယုၢ်သညိန့ၣ် နကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်
၅. ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤတ့ၢ်ပှၤ လၢကျဲဒ်လဲၣ်န့ၣ် ကဲဘျုးဝဲဒ်လဲၣ်.
၅ ဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤနၤလၢ ကျဲဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၅၅:၂၂) နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤနၤလၢ နတတူၢ်ဘၣ်လၢ နအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤဘၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခၤရိၤ * လၢအမ့ၢ်ပှၤသဘျ့ဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိတအိၣ် လၢတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအပူၤဘၣ်န့ၣ် တဲဝဲလၢ “ယမ့ၢ်ကွၢ်ဒီး ဆိကမိၣ်ထံက့ၤ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤယၤဒ်သိး ယကလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ် ဒ်လဲၣ်အခါန့ၣ် ယသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယတအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤဘၣ်. ဒီးယနာ်သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ခါဆူညါန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤယၤထီဘိလီၤ.”
၆. ၁ ပ့းတရူး ၅:၉, ၁၀ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်သယုၢ်သညိတဖၣ်ဒ်လဲၣ်.
၆ ဆိကမိၣ်ကွၢ် ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်သယုၢ်သညိတဖၣ်ဒ်လဲၣ်. (ဖး ၁ ပ့းတရူး ၅:၉, ၁၀ တက့ၢ်.) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဟ့ရိၡံၤ လၢအါနံၣ်အတီၢ်ပူၤလၢ အဟံၣ်ဖိဃီဖိအကျါန့ၣ် အမ့ၢ်ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး ထဲတဂၤဧိၤလီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ “လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤကိးဂၤဒဲးအိၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်လီၤ. ဒီးပှၤခဲလၢာ်န့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ လၢအဂ့ၤကတၢၢ် အဃိဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ပှၤလၢ အဟံၣ်ဖိဃီဖိတအိၣ်လၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအပူၤတဖၣ်လီၤ.”
၇. တၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ် မၤစၢၤနၤဒ်လဲၣ်.
၇ ဃ့ဘါထုကဖၣ်, ဖးလံာ်စီဆှံ ဒီးထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ထီဘိတက့ၢ်. နကဘၣ်တဲဘၣ် ယဟိဝၤယွၤလၢ နတၢ်တူၢ်ဘၣ်တဖၣ်ပျီပျီလီၤ. (၁ ပ့းတရူး ၅:၇) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်မဲးစံလ် တဲဝဲလၢ “တၢ်အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်တခါလၢ အမၤစၢၤယၤလၢ ယကလဲၤခီဖျိ တၢ်အိၣ်သယုၢ်သညိန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲယဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်ထီဘိလီၤ.” အဝဲစးထီၣ်မၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤလၢအသးစၢ်ခါ ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် တဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤဘၣ်အဃိ အဝဲတူၢ်ဘၣ်လၢ အအိၣ်သယုၢ်သညိလီၤ. ဒီးအတဲကဒီးဝဲလၢ “ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် ပၢ်အနီၢ်ကီၢ်လၢယဂီၢ် ဒီးယဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ အအိၣ်ကိးနံၤဒဲး, လၢတနံၤအတီၢ်ပူၤန့ၣ် ယဃ့ဘါထုကဖၣ်တဘျုးဘျီညါ ဒီးယတဲဘၣ်အီၤလၢ ယတၢ်တူၢ်ဘၣ်တဖၣ်လီၤ.”
ဖဲနတူၢ်ဘၣ်လၢ နအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤအခါ ဒိကနၣ်တၢ်ကလုၢ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၈) *
၈. တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံဒီး တၢ်ဆိကမိၣ်ထံတၢ်န့ၣ် မၤစၢၤနၤဒ်လဲၣ်.
၈ ဖးလံာ်စီဆှံထီဘိ ဒီးဆိကမိၣ်ထံတၢ်ဂ့ၢ်လၢ အပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်နၤန့ၣ်တက့ၢ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ဘံၤယါခၤ အသးလီၤစၢ်ခီဖျိလၢ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ တဲဆါအီၤအဃိလီၤ. ဒီးအတဲဝဲလၢ “တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ ဒီးဆိကမိၣ်ထံ တၢ်ဂ့ၢ်လၢလံာ်စီဆှံပူၤ ဒီးယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤလၢ အထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ လၢအလီၤဂာ်ဒီးယၤအဂ့ၢ်န့ၣ် မၤစၢၤယၤဒိၣ်မးလီၤ.” ခရံာ်ဖိတနီၤ တိၢ်နီၣ်သံဃာ်ဝဲ လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ အမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤသး ဒ်သိးဒီး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၂၇:၁၀ ဒီး ယၡါယၤ ၄၁:၁၀ လီၤ. အဂၤတနီၤဒိကနၣ်ဝဲ တၢ်ကလုၢ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ တၢ်ထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ် ဒီးတၢ်ဖးလံာ်စီဆှံအဂီၢ်လီၤ.
၉. တၢ်ထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ် အကဲဘျုးဝဲဒ်လဲၣ်.
၉ ဂုာ်ကျဲးစၢးအဂ့ၤကတၢၢ် လၢနကထီၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ထီဘိတက့ၢ်. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤနၤလၢ နကသ့ၣ်ညါထီၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၂၄, ၂၅) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်မဲးစံလ် တဲဝဲလၢ “ယမ့ၢ်ပှၤလၢ အမဲာ်ဆှးသ့ ဘၣ်ဆၣ် ယဂုာ်ကျဲးစၢး ထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ကိးဘျီဒဲး ဒီးဟ့ၣ်ထီၣ်တၢ်စံးဆၢလီၤ. ယမၤဒ်အံၤအဃိ ယဘူးဒိၣ်ထီၣ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤလီၤ.”
၁၀. ဘၣ်မနုၤအဃိအရ့ဒိၣ်လၢ ပကဘၣ်ရ့ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤလဲၣ်.
၁၀ မၤဂ့ၤထီၣ်နတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်တက့ၢ်. ရ့ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ဒ်သိးနကမၤလိန့ၢ် တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်အအိၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်အသးပှၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, အသးစၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ဒီးအကလုာ်မ့ၢ် တဒ်သိးဒီးနၤဘၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ်တက့ၢ်. လံာ်စီဆှံတဲဘၣ်ပှၤလၢ တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့န့ၣ် “အိၣ်ဝဲဒီးပှၤသးပှၢ်” လီၤ. (ယိၤဘး ၁၂:၁၂) ပှၤသးပှၢ်စ့ၢ်ကီး မၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ ပှၤသးစၢ်တဖၣ် အအိၣ်သ့ဝဲလီၤ. စီၤဒၤဝံးန့ၣ် အသးစၢ်န့ၢ် စီၤယိနၤသၣ် အနံၣ်အါမး ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်ရ့လိာ်အသးမုာ်ဒိၣ်မးလီၤ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၁၈:၁) စီၤဒၤဝံးဒီး စီၤယိနၤသၣ်န့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်ဒၣ်လဲာ် အဝဲသ့ၣ်မၤစၢၤလိာ်အသး တဂၤဒီးတဂၤလၢ ကမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအဂီၢ်လီၤ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၂၃:၁၆-၁၈) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အရံၣ်နၣ် လၢအမ့ၢ်ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး ထဲအဂၤဧိၤလၢ အဟံၣ်ဖိဃီဖိအကျါန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒ် ပမိၢ်ပပၢ်ဒီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တံၢ်နီၢ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ သူအဝဲသ့ၣ်လၢ ကမၤလၢပှဲၤ ပတၢ်လိၣ်ဘၣ်တဖၣ်လီၤ.”
၁၁. ဒ်သိး ပတံၤသကိးကအိၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၁ နမ့မ့ၢ်ပှၤလၢ အမဲာ်ဆှးသ့န့ၣ် ကီလၢနကဃု တံၤသကိးအသီလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ရဲနၤ လၢအမ့ၢ်ပှၤလၢအမဲာ်ဆှးသ့ ဒီးဖဲအမၤလိတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအခါန့ၣ် အထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ထီဒုၣ်ထီဒါလီၤ. အတဲဝဲလၢ “ယသ့ၣ်ညါလၢ ယလိၣ်ဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် အတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလီၤ.” နကတဲဘၣ်ပှၤဂၤလၢ နတၢ်တူၢ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် တညီဝဲဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲနတဲသကိးတၢ်ဒီးပှၤဂၤအခါ အဝဲသ့ၣ်ကဲထီၣ် နတံၤသကိးသ့လီၤ. နတံၤသကိးတဖၣ်န့ၣ် အဲၣ်ဒိးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါနၤ ဒီးမၤစၢၤနၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်မၤစၢၤနၤ ကသ့အဂီၢ် နကဘၣ်တဲဘၣ်ဝဲသ့ၣ်လီၤ.
၁၂. ဒ်သိးနတံၤသကိးကအိၣ်အဂီၢ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ မၤစၢၤနၤသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၂ ကျဲအဂ့ၤကတၢၢ်တဘိလၢ နဃုထံၣ်န့ၢ် နတံၤသကိးသ့န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲနလဲၤ စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခၤရိၤတဲဝဲလၢ “ခီဖျိလၢ ယလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဃုာ်ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် ဒီးပၣ်ဃုာ်လၢဘီမုၢ် အတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်အဃိ ယဒိးန့ၢ်အါထီၣ် ယတံၤသကိးလီၤ. နံၣ်လၢအပူၤကွံာ်တဖၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤယၤ ခီဖျိလၢ တံၤသကိးတဖၣ်အံၤလီၤ.” ပမ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးရ့ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲကျဲလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤလၢ ပကမၤနၢၤကွံာ် ပတၢ်အိၣ်သယုၢ်သညိလီၤ.—ကတိၤဒိ ၁၇:၁၇
မၤစၢၤပှၤဂၤဒ်သိး ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ပဟံၣ်ဖိဃီဖိ
၁၃. ပဝဲဒၣ်ခဲလၢာ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် ပအိၣ်ဒီးမူဒါဒ်လဲၣ်.
၁၃ ပဝဲဒၣ်ခဲလၢာ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် ပအိၣ်ဒီးမူဒါလၢ ပကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ် ဒီးဆီၣ်ထွဲတၢ်ဃူတၢ်ဖိးလီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်တတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤလၢၤဘၣ်. (ယိၤဟၣ် ၁၃:၃၅) တၢ်လၢပတဲဒီးပမၤန့ၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤသ့စ့ၢ်ကီးလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤ တဲဝဲလၢ “ဖဲယမၤလိတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအခါ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိန့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲယဟံၣ်ဖိဃီဖိလီၤ. အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်တဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤယၤဘၣ်န့ၣ် ယတကဲထီၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးဘၣ်.” ပှၤလၢအအိၣ်လၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအပူၤ ထဲတဂၤဧိၤတဖၣ်န့ၣ် ပကမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ဒ်သိး ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဲၣ်အီၤနၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၄. ပကဲထီၣ်တံၤသကိးလၢ ပှၤသီအဂီၢ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၄ ဂုာ်ကျဲးစၢး ရ့ဆိဒီးပှၤဂၤတက့ၢ်. ပကဘၣ်တူၢ်လိာ်မုာ် ပှၤသီတဖၣ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤလီၤ. (ရိမ့ၤ ၁၅:၇) ဘၣ်ဆၣ် ပအဲၣ်ဒိးမၤအါန့ၢ်ဒံး ပဆၢဂ့ၤဆၢဝါအဝဲသ့ၣ်လီၤ. ပကဘၣ်ကဲထီၣ် ပှၤသီတဖၣ်အတံၤသကိးလီၤ. အဃိ ပကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပသူၣ်အိၣ်သးအိၣ် အဝဲသ့ၣ်နီၢ်နီၢ်လီၤ. ပဘၣ်ယိၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ ပှၤသီတဖၣ်အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပသံကွၢ်အီၤသ့လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပတဘၣ်သံကွၢ်တၢ်လၢ ကမၤမဲာ်ဆှးအီၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပကဂုာ်ကျဲးစၢးနၢ်ပၢၢ်စၢၤအဝဲသ့ၣ် အတၢ်အိၣ်သးလီၤ. ပှၤတနီၤန့ၣ် ကတဲဖျါထီၣ်အတၢ်တူၢ်ဘၣ်အဂီၢ် တညီဝဲဘၣ်. အဃိ ပတဘၣ်မၢဆူၣ်အီၤလၢ ကတဲဖျါထီၣ် အတၢ်တူၢ်ဘၣ်တဖၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် သံကွၢ်အီၤလၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံဒီး တၢ်ကူၣ်သ့အပူၤ ဒီးဒိကနၣ်န့ၢ်အီၤလၢ တၢ်ဝံသးစူၤအပူၤတက့ၢ်. အဒိ, နကသံကွၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢ အဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီဒ်လဲၣ်.
၁၅. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတဖၣ် မၤစၢၤပှၤဂၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၅ ပမ့ၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်လိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤန့ၣ် ပှၤလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤ အတၢ်နာ် ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ဝဲလီၤ. လီၤဆီဒၣ်တၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်ဒီး ပှၤလၢအနီၢ်သးဆူၣ်တဖၣ် မ့ၢ်မၤဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိတဖၣ် အတၢ်နာ်ဟဲဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ဝဲလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်မလံစၤန့ၣ် အမိၢ်ကွၢ်လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အီၤလၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအပူၤ ထဲတဂၤဧိၤလီၤ. အတဲဝဲလၢ “ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အနီၢ်သးဆူၣ်တဖၣ်လၢ အလီၤဂာ်ဒီးယပၢ်လၢနီၢ်သးတခီန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ဟ့ၣ်ယၤ အတၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီး သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ယၤ အဃိယပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ အဝဲသ့ၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. တဘျီလၢ်လၢ် ယမ့ၢ်လိၣ်ဘၣ်တဲတၢ်န့ၣ် ယတဲတၢ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်သ့လီၤ.” ပှၤလၢအမၤလိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါမီရံစံအိ အလံာ်စီဆှံန့ၣ် ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ အဃိအသးဘၣ်ဒိ ဒီးအဝဲတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်တီၢ်ထဲတဂၤဧိၤလီၤ. ဒီးအတဲဝဲလၢ “တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ယၤအဃိ ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤ လၢယဂီၢ်ဒိၣ်မးလီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဲသကိးတၢ်ဒီးယၤထီဘိ ဒီးဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒီးယၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဲပၠးယၤ တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ အထံၣ်န့ၢ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲသ့ၣ် ဟဲဂဲၤလိာ်ကွဲဒီးယၤလီၤ.” ခဲအံၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်မလံစၤ ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါမီရံစံအိ မၤယွၤအတၢ်မၤလၢ ဆၢကတီၢ်လၢပှဲၤလီၤ.
လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ် ပတၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်မၤစၢၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲတဂၤတဂၤဧါ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၆-၁၉) *
၁၆-၁၇. နမၤစၢၤပှၤဂၤ ကသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်.
၁၆ မၤစၢၤဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်တက့ၢ်. (ကလၤတံ ၆:၁၀) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလံအိၤ လၢအမၤဝဲ မံးၡ့ၣ်နရ့ၣ်တၢ်မၤလၢ တၢ်လီၢ်ဖးယံၤ ဒီးအအိၣ်ယံၤဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ညီနုၢ်နကပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်အဂီၢ် တၢ်လၢနကဘၣ်မၤအီၤန့ၣ် ယိယိဖိလီၤ. ယနီၣ်ဘၣ်က့ၤ ဘၣ်တနံၤဖဲ ယကါဘၣ်တဲးအခါ ယက့ၤတုၤလၢဟံၣ် ဒီးယသူၣ်ကိၢ်သးဂီၤတၢ်ဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤနီၢ်ဒီမါဝါခံဂၤ ကွဲမုာ်ယၤလၢ ယကလဲၤအီၣ်သကိးမ့ၤဒီးအဝဲသ့ၣ်လီၤ. ပအီၣ်ဘၣ်တၢ်မနုၤလဲၣ်ဒု ယတနီၣ်ဘၣ်လၢၤဘၣ် ဘၣ်ဆၣ် ယနီၣ်ဘၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်သးအိၣ်ဒိကနၣ်န့ၢ်ယၤလီၤ. လၢခံ ယသးသမုာ်ထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ.
၁၇ ပဝဲခဲလၢာ်န့ၣ် ပဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ ဘီမုၢ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ် ဒ်သိးဒီး ကဝီၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်တဖၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ် ပရ့လိာ်ဘၣ်ပသးဒီး ပှၤအဂၤတဖၣ် ဒီးပမၤလိန့ၢ်ဘၣ်တၢ်လၢ တဂၤဒီးတဂၤအအိၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခၤရိၤတဲဝဲလၢ “လၢကဝီၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်န့ၣ် ယတူၢ်ဘၣ်လၢ ယအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤလီၤ.” ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်အံၤလဲၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဲဝဲလၢ “ယအိၣ်ဘၣ်တပူၤဃီဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အကထိတဖၣ်ဒၣ်လဲာ် ယတူၢ်ဘၣ်လၢ ယအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤ မ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ဆ့ၣ်နီၤတပူၤဃီဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်အဃိလီၤ.” လၢပှၤတနီၤနီၤအဂီၢ် မ့ၢ်လၢအသးသမူတံၤသကိး သံသဒၣ်ကွံာ်အဝဲသ့ၣ် အဃိ ကီလၢအဝဲသ့ၣ်ကလဲၤထီၣ် ကဝီၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အဂီၢ်လီၤ. ပှၤလၢအထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်နသ့ၣ်ညါအိၣ်ဧါ. မ့ၢ်အိၣ်န့ၣ် ကွဲမုာ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ကလဲၤထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်တပူၤဃီ ဒီးနဟံၣ်ဖိဃီဖိသ့လီၤ.
၁၈. ဖဲပတူၢ်လိာ်ခီၣ်ဆၢ ပှၤတမှံၤအခါ ပမၤထွဲ ၂ ကရံၣ်သူး ၆:၁၁-၁၃ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၈ ဟ့ၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ သုကရ့လိာ်သး ဒ်သိးသိးတက့ၢ်. ရ့ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအသီတဖၣ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤန့ၣ်တက့ၢ်. ပအဲၣ်ဒိး “အိးထီၣ် [ပ]သးလဲၢ်လဲၢ်” လၢပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအဖီခိၣ်လီၤ. (ဖး ၂ ကရံၣ်သူး ၆:၁၁-၁၃ တက့ၢ်.) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်မလံစၤ တဲဝဲလၢ “ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်ကွဲမုာ်ယၤလၢ အဝဲသ့ၣ်အဟံၣ် ဒီးယရ့လိာ်ဘၣ်သးဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိအခါ ပသးခုဒိၣ်မးလီၤ.” လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ပှၤလၢနကဘၣ်တူၢ်လိာ်ခီၣ်ဆၢအီၤ ဒ်ပှၤတမှံၤအသိးန့ၣ် မ့ၢ်အအိၣ်တဂၤဂၤဧါ.
၁၉. ပကဘၣ်ဟ့ၣ် ပတၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် လၢအခါဖဲလဲၣ်.
၁၉ တဘျီတခီၣ် ပမ့ၢ်သူတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကရ့ဒီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတနီၤန့ၣ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် တမ့ၢ်ယဟိၤယွၤပှၤအုၣ်အသးဘၣ် ဒီးမၤဝဲတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အမူးပွဲတဖၣ်အဃိ ကီလၢအဝဲသ့ၣ် ကရ့လိာ်သးအဂီၢ်လီၤ. ဒီးအဂၤတနီၤ ဖဲပှၤလၢအဲၣ်ဘၣ်ဝဲတဂၤ သံဝဲအနံၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်အဝဲသ့ၣ် ကသးအုးဒိၣ်မးလီၤ. ဖဲပရ့ဒီး ပှၤလၢအထံၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်သးဒ်န့ၣ်အခါ မ့ၢ်ဝဲ ပပာ်ဖျါထီၣ် “တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်” အဝဲသ့ၣ်နီၢ်ကီၢ်လီၤ.—ဖံလံးပံၤ ၂:၂၀.
၂၀. ဖဲပတူၢ်ဘၣ်လၢ ပအိၣ်သယုၢ်သညိ ထဲတဂၤဧိၤအခါ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤလၢ မးသဲ ၁၂:၄၈-၅၀ အပူၤန့ၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်.
၂၀ ခရံာ်ဖိတဂၤ ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်သယုၢ်သညိ ထဲတဂၤဧိၤခီဖျိလၢ တၢ်ဂ့ၢ်အါမံၤအဖီခိၣ်လီၤ. ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤလၢ ယဟိဝၤယွၤသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ဘၣ်ဝဲ ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤလီၤ. ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ဒ်သိးကမၤစၢၤပှၤအဂီၢ်လီၤ. (ဖး မးသဲ ၁၂:၄၈-၅၀ တက့ၢ်.) ပစံးဘျုးက့ၤ ယဟိဝၤယွၤသ့ခီဖျိ ပဂုာ်ကျဲးစၢးအဂ့ၤကတၢၢ်လၢ ပကမၤစၢၤဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လီၤ. တဘျီတခီၣ် ပမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ ပအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤ သနာ်က့ ခီဖျိလၢယဟိဝၤယွၤ အိၣ်လၢပကပၤထီဘိအဃိ ပတအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤ နီတဘျီဘၣ်.
တၢ်သးဝံၣ် ၄၆ ပစံးဘျုးနၤ ယဟိဝၤ
^ လံာ်အဆၢ. 5 တဘျီတခီၣ် မ့ၢ်နတူၢ်ဘၣ်လၢ နအိၣ်သယုၢ်သညိ ထဲတဂၤဧိၤဧါ. နမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤထံၣ် နတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ် ဒီးအသးအိၣ်မၤစၢၤနၤလီၤ. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး ပလဲၤခီဖျိ တၢ်အိၣ်သယုၢ်သညိ ကသ့ဒ်လဲၣ်. တကးဒံးဘၣ် ပကမၤလိစ့ၢ်ကီး ပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အအိၣ်သယုၢ်သညိတဖၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 5 ပှၤမံၤတနီၤ ဘၣ်တၢ်ဆီတလဲအီၤလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 60 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အမါသံသဒၣ်အီၤတဂၤန့ၣ် ဒိကနၣ်ဝဲ တၢ်ကလုၢ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံဒီးတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 62 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဒီးအဖိမုၣ် လဲၤဟးအိၣ်သကိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အသးပှၢ်တဂၤအအိၣ်ဒီး ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလီၤ.
