1. Omokonda yatyi ovaumbili vamwe va Siovaa velitehelela okuti ovalike?

OVANYINGI pu onthue, pamwe tulitehelela okuti tuvalike. Ku vamwe omalusoke oo alamba liwa, mahi kovakuavo akala vali omuvo omunyingi. Pamwe tulitehelela okuti tuvalike namphila tuvasiwa pokati kovanthu ovanyingi. Vamwe velitehelela ngotyo tyina vamailukila mewaneno ekuavo. Vamwe, namphila valinga ovipuka ovinyingi nonombunga mbavo, mahi nongotyo velitehelela okuti ovalike. Ovakuavo velitehelela okuti ovalike tyina vamanyimisa ou velinepa nae iya vamwe velitehelela okuti ovalike tyina vamelilongesa otyili avayalwa nonombunga mbavo nomapanga.

2. Omapulo patyi matulilongesa monthele ei?

² Siovaa wii iya unoñgonoka ovipuka aviho vikahi nokumoneka nonthue. Tyina tulitehelela okuti tuvalike, Siovaa wafuapo opo etukuateseko. Oñgeni Siovaa apondola okutukuatesako? Inkha tulitehelela okuti tuvalike oityi tupondola okulinga? Oñgeni tupondola okukuatesako vana mewaneno velitehelela okuti ovalike? Matulilongesa omakumbululo omapulo oo.

3. Oñgeni Siovaa akuatesileko Eliya?

³ Siovaa wesuka novaumbili vae aveho iya uhanda vakale nehambu. Siovaa uli popepi ya kese umwe po onthueiya utyimona tyina tuasoya. (Sal. 145:18, 19) Tala oñgeni Siovaa alekesile okuti wesuka nomuuli Eliya iya no ñgeni emukuatesileko. Eliya ankho omulume wekolelo, waliko pomuvo  ankho wepuiya unene. Ovaumbili va Siovaa mo Isilayeli ankho vekahi nokumoneswa ononkhumbi, haunene ankho vahanda okuipaa Eliya. (1 Reis 19:1, 2) Tupu, Eliya ankho usoka okuti oe vala ukahi nokuumbila Siovaa. (1 Reis 19:10) Liwa-liwa, Siovaa Huku alingi tyimwe opo akuateseko Eliya. Atumu oandyu opo ipameke omuuli Eliya, aimupopila okuti kekahi aike, mahi pena vali ovanthu ovanyingi ova Isilayeli vatualako okufenda Siovaa. — 1 Reis 19:5, 18.

4. Ngetyi tyipopia Maluku 10:29, 30 oityi tyilekesa okuti Siovaa usuka novanthu vemuumbila vahakuatesuako nombunga yavo?

⁴ Siovaa utyii okuti tyina tuamaholovona okumuumbila, ovipuka vimwe matuvisipo. Pamwe kamatukuatesuako vali nombunga yetu nomapanga etu. Otyo Petulu apulile Sesusi okuti: “Onthue tuasa-po ovipuka vietu aviho atukulandula. Oityi matukapewa?” (Mat. 19:27) Sesusi apopile ovalongwa vae okuti, ovakuatate nonomphange ovo mavakala ombunga yavo. (Tanga Maluku 10:29, 30.) Siovaa Tate yetu walaa okuti, matualako okukuatesako aveho vana vahanda okumufenda. (Sal. 9:10) Matutale ovipuka vimwe tupondola okulinga opo Siovaa etukuateseko tyina tulitehelela okuti tuvalike.

5. Omokonda yatyi otyiwa okusoka oñgeni Siovaa ehole okukukuatesako?

⁵ Soka oñgeni Siovaa ehole okukukuatesako. (Sal. 55:22) Otyo matyikukuatesako okumona okuti, kukahi awike motyitateka otyo. Omphange umwe utiwa Carol, * oe vala ulilongesa Ombimbiliya mombunga yae, wapopia okuti: “Tyina ndyisoka oñgeni Siovaa ehole okunkhuatesako movitateka, ndyinoñgonoka okuti hikahi andyike, tupu tyinkhalesa nonthumbi yokuti Siovaa matualako okunkhuatesako.”

6. Oñgeni 1 Petulu 5:9, 10 ipameka aveho vana velitehelela okuti ovalike?

⁶ Soka oñgeni Siovaa ehole okukuatesako ovaumbili vae velitehelela okuti ovalike. (Tanga 1 Petulu 5:9, 10.) Hiroshi omukuatate umwe uumbila Siovaa mokueenda  kuomanima omanyingi aike mombunga yae, wati: “Mewaneno petupu ou wehena ovitateka. Okunoñgonka okuti atuho tulinga ononkhono mbokulinga atyiho tuvila movilinga vya Siovaa, tyipondola okupameka aveho vaumbila Siovaa aveke mombunga yavo.”

7. Oñgeni elikuambelo lipondola okukukuatesako?

⁷ Tualako okulikuambela nokutanga Ombimbiliya nokuenda komaliongiyo. Tyina ulikuambela, wesukisa okupopila Siovaa atyiho tyili mombungo yove. (1 Pet. 5:7) Omphange umwe utiwa Massiel welitehelele okuti omulike etyi atokola okuumbila Siovaa, mokonda nawike mombunga yae ufenda Siovaa. Omphange oo wapopia okuti: “Otyipuka tyimwe tyankhuatehileko okulikuambela unene ku Siovaa. Tyili, Siovaa o Tate yange umwe. Ankho ndyilikuambela ovikando ovinyingi, ononthiki mbatyo ambuho, andyimupopila oñgeni ndyilitehelela.”

8. Oñgeni okutanga Ombimbiliya nokusokolola tyipondola okukukuatesako?

⁸ Tanga Ombimbiliya ononthiki ambuho nokusokolola komahipululo Ombimbiliya alekesa okuti Siovaa ukuhole umwe. Bianca omphange umwe wapopilwe unene omapita nombunga yae, wapopia okuti: “Okutanga Ombimbiliya nokusokolola komahipululo ovaumbili va Siovaa vali notyitateka ngo tyange, tyankhuatesileko unene.” Ovakuatate vamwe vapaka momutwe ono tesitu mbumwe mbuvepameka ngetyi o Salmo 27:10 na Isaías 41:10. Ovakuavo tyina velilongesa etyi mavakalongeswa keliongiyo, no pokutanga Ombimbiliya, vatehelela ononthele mbangalavalwa opo vahakale nounye.

9. Oñgeni okuenda komaliongiyo tyipondola okukukuatesako?

⁹ Linga ononkhono opo weende apeho komaliongiyo. Etyi matyililongeswa-mo tyipondola okukukuatesako unene. Tupu, omo monoñgonokela ovakuatate nonomphange. (Heb. 10:24, 25) Omphange Massiel, tuapopiale konyima wati: “Namphila ndyina ohonyi, no ongotyo ndyienda apeho komaliongiyo, tupu ndyilinga ononkhono opo ndyiave omakumbululo. Otyo tyankhuatesako okulitehelela okuti na ame ndyilinga onthele yewaneno.”

10. Omokonda yatyi otyiwa okulinga oupanga novakuatate?

¹⁰ Linga oupanga novakuatate mavekukuatesako. Ovola okukala epanga liovakuatate mavekukuatesako okupama motyili, tyilinge ovakulu ine ovana, ine votyilongo otyikuavo. Ombimbiliya ipopia okuti onondunge “mbuvasiwa kovakulu.” (Jó 12:12) Tupu ovakulu vapondola okulilongesila unene kovakuendye. Mongeleka, Daviti ankho omona ku  Sonataa, mahi otyo katyevetyilikile okukala noupanga wapama. (1 Sam. 18:1) Daviti na Sonataa velikuatesileko okuumbila Siovaa, nokulambela movitateka. (1 Sam. 23:16-18) Irina, uumbila aike Siovaa mombunga yae, wapopia okuti: “Ovakuatate nonomphange vapondola okukala onombunga mbetu. Siovaa ovo apondola okulunda opo vetukuateseko movipuka tuesukisa.”

11. Oityi wesukisa okulinga opo ukale nomapanga ekahi nawa?

¹¹ Okulinga oupanga novakuatate tyipondola okukupuiya unene, haunene inkha una ohonyi. Omphange umwe utiwa o Ratna una ohonyi, welilongesa Ombimbiliya namphila ankho eyelwe nombunga yae, wapopia okuti: “Ame nanoñgonokele okuti ankho nesukisa okukuatesuako novakuatate nonomphange.” Pamwe mokonda yohonyi tyipondola okukupuiya okupopila vakuenyi oñgeni ulitehelela. Mahi noñgonoka okuti inkha upopila vakuenyi onkhalelo ulitehelela vapondola okukala omapanga ove. Tupu omapanga ove ahanda umwe okukukuatesako, mahi opo vetyivile, vepopila etyi wesukisa.

12. Oñgeni ovilinga viokuivisa vipondola okukukuatesako okukala nomapanga omawa?

¹² Tyimwe tyipondola okutukuatesako okukala nomapanga omawa, okuundapa novakuatate nonomphange movilinga viokuivisa. Omphange Carol, tuapopiale konyima wati: “Nakala nomapanga omanyingi mokonda yokuundapa movilinga viokuivisa nonomphange, nokuundapa kumwe movilinga ovikuavo vieongano. Siovaa wankhuatesako unene nomapanga ange.” Okukala epanga liovakuatate nonomphange otyiwa unene. Siovaa upondola okutukuatesako pokati komapanga oo, tyina tuasoya, na tyina tulitehelela okuti tuvalike. — Pro. 17:17.

13. Otyilinga patyi atuho mewaneno tuna?

¹³ Atuho mewaneno tuna otyilinga tyokukuatesako ewaneno, okukala nombembwa noluembia, opo pahamoneke nawike ulitehelela okuti omulike. (Suau 13:35) Ovipuka tulinga neevi tupopia vipondola okupameka unene vakuetu! Omphange umwe wapopia okuti: “Etyi nelilongesa otyili, ovakuatate nonomphange avakala ombunga yange. Inkha kavankhuatesileko ñgeno hakalele Ombangi ya Siovaa.” Oityi upondola okulinga, opo ukukuateseko vana vafenda Siovaa aveke, okulitehelela okuti navo valinga onthele yewaneno?

14. Oityi ove wesukisa okulinga opo ukale epanga liovape mewaneno?

¹⁴ Linga oupanga novape mewaneno. Onthue tupondola okukala omapanga novape mewaneno tyina tuvekukunya momaliongiyo. (Loma 15:7) Mahi okuvekukunya vala katyituuka, tuesukisa okutomphola navo omuvo omunyingi opo tukale omapanga omawa. Lekesa umwe okuti wesuka novape motyili. Wehevelinge omapulo evekalesa omapita, mahi ovola okunoñgonoka ovitateka patyi vena. Vamwe vena ohonyi yokupopia oñgeni velitehelela, mokonda yotyo wehevekuluminye okukupopila atyiho. Velinga omapulo ekahi nawa, okevelela muene vakumbulule. Mongeleka, upondola okuvepula oñgeni vanoñgonoka otyili.

15. Oñgeni ovakuatate vapama motyili vakuatesako vakuavo mewaneno?

¹⁵ Tyina ovakuatate vapama motyili, haunene ovakulu vewaneno, valekesa okuti vesuka novape, ewaneno lipama. Melissa, wekulila motyili na me yae, wapopia okuti:  “Ndyipandula unene ovakuatate vakala ngatyina ovo tate, mokueenda kuomanima omanyingi vankhuatesako okupama motyili, tupu apeho vesuka na ame. Tyina ankho ndyina ovitateka, ankho vafuapo opo vanthehelele.” Mauricio, omukuatate umwe omukuendye wasiluepo etyi elilongesa otyili, wapopia okuti: “Ovakulu vewaneno vamphopilile okuti vesuka na ame. Apeho ankho vatomphola na ame. Ankho ndyikaivisa navo, vamphopila ovipuka velilongesa melilongeso liavo lioulike, tupu ankho vankhonga opo tukasane ombola.” Pahe Melissa na Mauricio ovakokoli-ndyila.

16-17. Omovipuka patyi tupondola okukuatesako vakuetu?

¹⁶ Kuatesako vakuenyi. (Gal. 6:10) Leo, omisionaliu umwe kotyilongo tyimwe kokule nombunga yae, wapopia okuti: “Atuho pamwe tusukisa okukuatesuako movipuka vimwe. Ndyihinangela onthiki navilukile netuku-tuku liange. Etyi natunda kosipitali ankho nasoya unene. Mahi ovalinepi vamwe avankhongo ndyikalie meumbo liavo. Etyi nalile hityihinangela vali, mahi hilimbwa onkhalelo vanthehelele nokankhenda. Andyilitehelela umwe nawa!”

¹⁷ Atuho tuhambukwa unene, tyina tuli movionge mokonda tutomphola novakuatate vetu, tupu tupopia ovipuka tualongeswa. Omphange, Carol, tuapopiale konthyimbi wati: “Movionge ame, ndyilitehelela okuti ndyimulike.” Omokonda yatyi? “Omokonda namphila ndyili pokati kovakuatate nonomphange ovanyingi, tyina ndyitala vakuetu vepumphi nonombunga mbavo, mahi ponthele yange petupu wombunga yange, tyindyihama unene.” Ovakuavo velitehelela okuti ovalike, tyina vamanyimisa ou velinepa nae, pahe avaende aveke kotyonge. Okuti wii omukuatate una ovitateka ngovio? Upondola okumukonga, amuende nae kotyonge, amupumphama nthele ike nombunga yove.

18. Oñgeni tupondola okuendela muetyi tyipopia 2 Ova Kolindu 6:11-13 tyina tukonga ovakuatate momaumbo etu?

¹⁸ Kala omuvo omunyingi navo. Tyina ukonga ovakuatate meumbo liove, konga ovakuatate nonomphange velikalaila, haunene  vala velitehelela okuti ovalike. Onthue tuesukisa “okuikula omutima wetu”, haunene umwe na vana velitehelela okuti ovalike. (Tanga 2 Ova Kolindu 6:11-13.) Omphange Melissa, tuapopiale konthyimbi wapopia okuti: “Ndyihambukwa unene tyina omapanga ange omewaneno amankhongo, opo ndyiende momaumbo avo, otyo tutomphola, natyina tukaenda enda.” Okuti mewaneno lienyi muna umwe upondola okukonga meumbo liove?

19. Haunene onalupi okukala novakuatate tyipondola okuvekuatesako unene?

¹⁹ Ovakuatate vapondola okuhambukwa unene inkha tuovola omuvo wokukala navo. Mongeleka tyipuiya unene kovakuatate vamwe, okukala nonombunga mbavo, mahi ngwe otyo valinga ovipito vihelikuatele novitumino vya Huku. Vamwe tyina onthiki velinepele ihikapo, mahi umwe puvo wanyima tyiveihama unene. Ngotyo, inkha tuovola omuvo wokukala novakuatate ovo nonomphange haunene pomivo ovio matukelesa okuti, tuhanda ‘okuvekuatesako nomutima auho.’ — Fili. 2:20.

20. Oñgeni onondaka mba Sesusi mbuli mu Mateusi 12:48-50 mbutukuatesako tyina tulitehelela okuti tuvalike?

²⁰ Pena ovipuka ovinyingi vipondola okulingisa ovakuatate nonomphange okulitehelela okuti ovalike. Mahi otyiwa okuhinangela okuti, Siovaa wii nawa onkhalelo tulitehelela. Siovaa wetuavela ovakuatate nonomphange opo vetukuateseko muetyi tuesukisa. (Tanga Mateusi 12:48-50.) Naina opo tulekese okuti tuapandula ovakuatate nonomphange Siovaa etuavela, no onthue tuesukisa okulinga ononkhono mbokuvekuatesako. Ngotyo katyesukisile, onkhalelo patyi tulitehelele, katukahi atuike, Siovaa apeho una onthue!