Pablo xtzʼibʼaj: «Rma ri pixaʼ, rïn achiʼel ta yïn kamnäq chik chuxeʼ ri pixaʼ; ya riʼ nuʼän chë yikʼaseʼ rchë nbʼän ri nrajoʼ Dios» (Gál. 2:19).

Ri xuʼij Pablo chpan re versículo reʼ, rukʼwan riʼ rkʼë ruqʼalajsaxik jun naʼoj ri kan kʼo rejqalen ri xtzʼibʼaj äl chkë ri congregaciones ri ye kʼo pa tinamït Galacia. Chkipan ri qʼij riʼ, ye kʼo wä jojun cristianos ri najin wä yekinmaj naʼoj ri ma ye tzij ta. Ri winäq ri yekʼutü wä ri naʼoj riʼ nkiʼij wä chë rchë jun winäq nrïl kolotajïk, kʼo wä chë nusmajij jontir ri nuʼij chpan Rupixaʼ Moisés, achiʼel ri circuncisión. Ye kʼa Pablo retaman wä chë Dios ma najin ta wä chik nukʼutuj chkë rusamajelaʼ chë tkibʼanaʼ circuncidar kiʼ. Rma kan pa rubʼeyal xqʼalajsaj ri naʼoj riʼ, xkʼüt chë ri nkiʼij ri achiʼaʼ riʼ xa tzʼukün taq naʼoj. Riʼ xuʼän chë ri cristianos pa naʼäy siglo kan más xkikʼuqbʼaʼ kikʼuʼx chrij ri rukʼaslemal xyaʼ Jesús pa kamïk (Gál. 2:4; 5:2).

Le Biblia nuʼij chë taq jun winäq nkäm, majun chik nunaʼ ta (Ecl. 9:5). Rma riʼ, taq Pablo xuʼij «rïn achiʼel ta yïn kamnäq chik chuxeʼ ri pixaʼ», ryä xrajoʼ xuʼij chë ma kʼo ta chik chuxeʼ Rupixaʼ Moisés. Ye kʼa ruyaʼon wä chwäch ran chë rma rukʼuqbʼäl kʼuʼx chrij ri rukʼaslemal xyaʼ Jesús pa kamïk, ryä xtksaj wä rukʼaslemal rchë xtuʼän «ri nrajoʼ Dios».

Ri Pixaʼ xuʼän chë xjalatäj rukʼaslemal Pablo. ¿Achkë rubʼanik xbʼanatäj riʼ? Ryä kʼa riʼ wä tuʼij qa «chë jun winäq ma nbʼix ta chë rukʼwan jun jïk kʼaslemal xa rma nusmajij ri pixaʼ, xa kan nbʼix riʼ chrij rma nukʼuqbʼaʼ rukʼuʼx chrij Jesucristo» (Gál. 2:16). Kantzij na wä chë ri Pixaʼ kan kʼo xkʼatzin wä. Pablo xuʼij chkë ri aj Galacia: «Xyaʼöx pä rchë yeqʼalajin ri mak kʼa taq xbʼeqä ri Cristo, ri achoq che rä xtzuj wä ri utzil» (Gál. 3:19). Achiʼel nqatzʼët, ri Pixaʼ xkʼüt chë ri winäq, rma xa ye ajmakiʼ, ma yekowin ta kan pa rubʼeyal nkismajij jontir ri Pixaʼ, rma riʼ nkʼatzin wä jun sacrificio ri kan jurayil nutöj kimak. Nqʼalajin kʼa chë ri Pixaʼ xtoʼ ri tinamït rchë xqʼax chwäch chë Jesús ya riʼ «ri Cristo». We jun winäq nukʼuqbʼaʼ rukʼuʼx chrij Jesús, chwäch Dios, ri winäq riʼ rukʼwan jun jïk kʼaslemal (Gál. 3:24). Rma ri Pixaʼ, Pablo xkowin xkʼuqbʼaʼ rukʼuʼx chrij Jesús. Riʼ xuʼän chë chwäch Dios, ryä xkʼwaj jun jïk kʼaslemal. Ya riʼ xel chë tzij taq xuʼij chë achiʼel ta ya «kamnäq chik chuxeʼ ri pixaʼ», ye kʼa kʼäs rchë nuʼän «ri nrajoʼ Dios». Ryä kʼo wä chik pa ruqʼaʼ Dios y ma chuxeʼ ta chik Rupixaʼ Moisés.

Pablo ke riʼ chqä jbʼaʼ xtzʼibʼaj äl chpan ri wuj ri xtäq äl chkë ri cristianos aj Roma. Ryä xtzʼibʼaj reʼ: «Wachʼalal, rïx achiʼel ta xixkamsäx chqä chuxeʼ ri Pixaʼ rma ri ruchʼakul ri Cristo [...]. Ye kʼa komä xqkol chwäch ri Pixaʼ, kan achiʼel ta xqkäm rma ma nqasmajij ta chik ri Pixaʼ ri achiʼel ta xqrxïm» (Rom. 7:4, 6). Chkipan re versículos reʼ chqä chpan Gálatas 2:19, Pablo ma xuʼij ta chë achiʼel ta xkäm rma xqʼäj Rupixaʼ Moisés, xa najin nuʼij chë ma kʼo ta chik chuxeʼ ri Pixaʼ riʼ. Achiʼel nqatzʼët, Pablo chqä ri nkʼaj chik cristianos ma xexmeʼ ta chik pa ruqʼaʼ Rupixaʼ Moisés rma kan xkikʼuqbʼaʼ kikʼuʼx chrij ri rukʼaslemal xyaʼ Jesús pa kamïk.