Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

Kpuya Mɔɔ Vi Kengavolɛma Ɛkɛ

Kpuya Mɔɔ Vi Kengavolɛma Ɛkɛ

Mɔɔ ɛzoanvolɛ Pɔɔlo hanle kɛ: “Ɔlua mɛla zo menwule memaanle mɛla” la, duzu a ɛnee ɔlɛkile a?​—Gal. 2:19.

Pɔɔlo hɛlɛle kɛ: “Ɔlua mɛla zo menwule memaanle mɛla, amaa meadɛnla aze meamaa Nyamenle.”​—Gal. 2:19.

Ɛnee Pɔɔlo ɛlɛkɛlɛ edwɛkɛ ɛhye ado edwɛkɛ titili bie mɔɔ ɛnee ɔlɛka yeahile Galeehyea asafo ne mɔ mɔɔ wɔ Wulomu maanzinli nu la azo. Ɛnee Kilisienema mɔɔ wɔ ɛkɛ la bie mɔ ɛlɛmaa adalɛ kilehilevolɛma anyia bɛ nwo zo tumi. Ɛnee mrenyia ɛhye mɔ ɛlɛkilehile kɛ saa awie banyia ngoane a, kyesɛ ɔdi Mosisi Mɛla ne azo, titili mrenyiazo ɛpɛlɛ mɛla ne. Noko ɛnee Pɔɔlo ze kɛ, kɛkala Nyamenle ɛtɛyɛle ye mɛla kyengye kɛ ɔwɔ kɛ diedima ne pɛ bɛ mrenyiazo. Ɔ nee bɛ zuzule edwɛkɛ ne anwo kpalɛ ɔbɔle zɔhane adalɛ ngilehilelɛ ne ɔguale na ɔmaanle diedi mɔɔ mediema ne mɔ lɛ ye wɔ Gyisɛse Kelaese afɔlebɔlɛ ne anu la anu yɛle se.​—Gal. 2:4; 5:2.

Baebolo ne ka ye wienyi kɛ, saa awie wu a, ɔnze ɛhwee anzɛɛ debie biala mɔɔ bɛlɛyɛ la ɛnga ye. (Nol. 9:5) Mɔɔ Pɔɔlo hanle kɛ “menwule memaanle mɛla la,” ɛnee ɔlɛkile kɛ Mosisi Mɛla ne ɛnlɛ ɔ nwo zo tumi bieko. Emomu, ɛnee Pɔɔlo ze ye wienyi kɛ ɔlua ɛkpɔnelɛ afɔlebɔlɛ ne anu diedi mɔɔ ɔlɛ la ati, ɛnee ‘ɔde aze ɔmaa Nyamenle.’

“Mɛla ne” a maanle Pɔɔlo tɛnlabelɛ ne hakyile a. Adenle boni azo? Ɛnee yehilehile nu kɛ “tɛ mɛla gyima zo a bɛdua bɛbu awie tenlenenli a, emomu bɛdua Gyisɛse Kelaese anu diedi zo.” (Gal. 2:16) Nɔhalɛ nu, Mɛla ne lile gyima titili bie. Pɔɔlo hilehilele nu hilele Galeehyeama ne kɛ: “Bɛvale bɛbokale nwo amaa mɛladonlɛ ala ali kɔkpula kɛ ralɛ ne mɔɔ bɛbɔle ɔ nwo ɛwɔkɛ la kɛra.” (Gal. 3:19) Amgba, Mɛla ne maanle ɔlale ali wienyi kɛ, alesama mɔɔ ɛnli munli la ɛnrɛhola ɛnrɛli Mɛla ne azo pɛpɛɛpɛ na bɛhyia afɔlebɔlɛ kokye mɔɔ di munli la. Ɔti Mɛla ne maanle menli nwunle “ralɛ ne” mɔɔ le Kelaese la. Saa awie nyia Gyisɛse Kelaese anu diedi a, Nyamenle bahola abu ye tenlenenli. (Gal. 3:24) Pɔɔlo luale Mɛla ne azo nwunle Gyisɛse na ɔnyianle ye nu diedi, ɔti bɛbule ye tenlenenli. Ɛhye ati, Pɔɔlo ‘wule maanle mɛla’ na ‘ɔdɛnlanle aze ɔmaanle Nyamenle.’ Ɛnee Mɛla ne ɛnlɛ ɔ nwo zo tumi bieko, emomu Nyamenle a lɛ ɔ nwo zo tumi a.

Pɔɔlo lale adwenle ko ne ala bie ali wɔ ye kɛlata mɔɔ ɔhɛlɛle ɔhɔmaanle Wulomuma la anu. Ɔhɛlɛle kɛ: “Me mediema, bɛdabɛ noko bɛluale Kelaese sonlabaka ne azo bɛwule bɛmaanle Mɛla ne . . . Bɛlie yɛ bɛvi Mɛla ne abo, ɔluakɛ yɛwu yɛmaa mɔɔ ɛnee kyekye yɛ la.” (Wlo. 7:4, 6) Ngɛlɛlera ɛhye nee Galeehyeama 2:19 maa ɔda ali kɛ, ɛnee tɛ mɔɔ Pɔɔlo ɛlɛka nwolɛ edwɛkɛ la a le awie mɔɔ bɛgyinla Mɛla ne azo bɛbua ye ewule fɔlɛ la. Emomu, ɛnee ɔlɛka awie mɔɔ bɛmaa yenyia ɔ ti la anwo edwɛkɛ. Ɛnee Mɛla ne ɛnlɛ Pɔɔlo nee Kilisienema gyɛne mɔɔ bɛle kɛ ɔdaye la anwo zo tumi bieko. Bɛluale diedi mɔɔ bɛnyianle ye wɔ Kelaese ɛkpɔnedeɛ ne anu la azo bɛnyianle bɛ ti.