Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

ESTUDIO 24

Miʼ mejlel lac putsʼtan i yac tac Satanás

Miʼ mejlel lac putsʼtan i yac tac Satanás

‹Putsʼtanla i yac tac jiñi xiba› (2 TI. 2:26).

CʼAY 36 Laʼ laj cʌntan lac pusicʼal

MUʼ BɅ CAJ I QʼUEJLEL *

1. ¿Bajcheʼ lajal Satanás yicʼot juntiquil muʼ bʌ i chuc añimal tac?

JUNTIQUIL muʼ bʌ i yʌcʼ yac tac yom i chuc o i tsʌnsan i colojm. Jin chaʼan miʼ cʼʌn cabʌl yac tac, cheʼ bajcheʼ jiñi tsaʼ bʌ i yʌlʌ juntiquil poj i yamigo bʌ Job (Job 18:8-10). ¿I chuqui miʼ mel chaʼan miʼ chuc i colojm? Miʼ ñaxan wen qʼuel chuqui miʼ mel, chuqui miʼ mulan yicʼot baqui ora miʼ mejlel i chuc. Satanás cheʼʌch miʼ mel jaʼel, miʼ wen qʼuel chuqui mi lac mel yicʼot chuqui mi lac mulan, cheʼ jiñi miʼ yʌqʼueñonla i yac. I miʼ pijtan chaʼan mach yʌxʌlic la co mi lac yajlel, pero jiñi Biblia miʼ subeñonla chuqui yom mi lac mel chaʼan maʼañic mi lac yajlel tiʼ yac tac yicʼot chuqui yom mi lac mel mi tsaʼ yajliyonla.

Chaʼpʼejl yac muʼ bʌ i wen cʼʌn Satanás jiñʌch cheʼ mi laj qʼuel lac bʌ ti ñuc yicʼot i tsʌjyuntel chuqui tac an. (Qʼuele jiñi párrafo 2). *

2. ¿Baqui bʌ chaʼpʼejl yac miʼ wen cʼʌn Satanás?

2 Chaʼpʼejl yac muʼ bʌ i wen cʼʌn Satanás jiñʌch cheʼ mi laj qʼuel lac bʌ ti ñuc yicʼot i tsʌjyuntel chuqui an. * Cabʌlix jab cajel i cʼʌn. Lajalʌch bajcheʼ juntiquil muʼ bʌ i pʌy tilel mut tiʼ tojlel chaʼan miʼ yajlel tiʼ yac (Sal. 91:3). Pero mach yomic mi la cʌcʼ lac bʌ ti lotintel come Jehová tsaʼix i subeyonla baqui tac bʌ i yac (2 Co. 2:11).

Jiñi Biblia miʼ chʼʌm tilel ejemplo tac muʼ bʌ i coltañonla chaʼan maʼañic mi lac yajlel tiʼ yac Satanás o chaʼan mi lac putsʼtan. (Qʼuele jiñi párrafo 3). *

3. ¿Chucoch Jehová tsiʼ yʌcʼʌ ti tsʼijbuntel ti BiBlia tiʼ tojlel jiñi tsaʼ bʌ i qʼueleyob i bʌ ti ñuc yicʼot tsaʼ bʌ i tsʌjyuyob chuqui tac an?

3 ¿Bajcheʼ miʼ pʌsbeñonla Jehová chaʼan mach weñic cheʼ mi laj qʼuel lac bʌ ti ñuc yicʼot cheʼ mi lac tsʌjyun chuqui tac an? Jiñʌch cheʼ tsiʼ yʌcʼʌ ti tsʼijbuntel tsaʼ bʌ ujti tiʼ tojlel yambʌlob chaʼan mi laj cʌn tiʼ tojlelob. Ti jiñi ejemplo tac mi caj laj qʼuel chaʼan Satanás tsaʼto i yʌcʼʌ ti yajlel i wiñicob Jehová wen añobix bʌ i ñaʼtʌbal. ¿Yom ba i yʌl jiñi chaʼan maʼañix chuqui miʼ mejlel lac mel? Maʼañic. Jehová tsiʼ yʌcʼʌ ili relato tac ti Biblia «chaʼan laj cʌntesʌntel» (1 Co. 10:11). Yujil chaʼan an chuqui miʼ mejlel laj cʌn i cheʼ bajcheʼ jiñi maʼañic mi lac yajlel tiʼ yac jiñi Diablo o miʼ mejlel i locʼsañonla.

JUMPʼEJLɅCH YAC CHEʼ MI LAJ QʼUEL LAC BɅ TI ÑUC

Qʼuele jiñi párrafo 4.

4. ¿Chuqui miʼ mejlel ti ujtel cheʼ mi laj qʼuel lac bʌ ti ñuc?

4 Satanás yom chaʼan mi laj qʼuel lac bʌ ti ñuc. Yujil chaʼan mi tsaʼ lac mele bajcheʼ jiñi, lajaloñixla la quicʼot i maʼañix mi caj lac taj laj cuxtʌlel (Pr. 16:18). Jin chaʼan, Pablo tsiʼ yʌlʌ chaʼan mi an majqui miʼ chanʼesan i bʌ «miʼ yʌqʼuentel i toj i mul bajcheʼ jiñi Diablo» (1 Ti. 3:6, 7, TNM). Ti lac pejtelel mi lac mejlel ti ujtel bajcheʼ jiñi, mach yʌlʌyic jaypʼejl jab cajel lac melben i yeʼtel (troñel) Jehová.

5. Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl Eclesiastés 7:16, 20, ¿bajcheʼ yilal jiñi muʼ bʌ i qʼuel i bʌ ti ñuc?

5 Jiñi muʼ bʌ i qʼuel i bʌ ti ñuc miʼ bajñel ñaʼtan i bʌ. Satanás yom chaʼan mi lac bajñel ñaʼtan lac bʌ i mach jiñic Jehová, ñumento cheʼ bʌ an wocol tac. Jumpʼejl ejemplo, ¿am ba baʼ tsaʼ jopʼbentiyonla lac mul? ¿Am ba baʼ tsaʼ toʼol ticʼlʌntiyonla? Satanás yom chaʼan mi la cʌqʼuen i mulin Jehová o jiñi la quermañujob. Cheʼ jaʼel, yom chaʼan mi lac mel chuqui bajñel la com i mach jiñic muʼ bʌ i yʌl Jehová tiʼ Tʼan (pejcan Eclesiastés 7:16, 20).

6. ¿Chuqui miʼ pʌsbeñonla tsaʼ bʌ ujti tiʼ tojlel juntiquil hermana?

6 Laʼ laj qʼuel tsaʼ bʌ ujti tiʼ tojlel juntiquil hermana mach bʌ cujchix i chaʼan i sajtemal hermanojob. I tiʼ caj jiñi maʼañix tsiʼ mulaj ajñel yicʼotob. Miʼ yʌl: «C bajñel mi cubin c bʌ. Maʼañic chuqui yambʌ mij qʼuel tiʼ tojlelob, jin jach i sajtemalob. Jin chaʼan tsaʼ c sube c ñoxiʼal chaʼan yom mi lon j qʼuextan lon c bʌ ti congregación». Cheʼ jiñi tsiʼ qʼuele jiñi JW Broadcasting® chaʼan bʌ marzo 2016 baqui tsaʼ ajli bajcheʼ miʼ mejlel laj cuchben i sajtemal yambʌlob. Jiñi hermana miʼ yʌl: «Tsaʼ cʼoti c ñaʼtan chaʼan mach yomic mic ñop j qʼuextʌben i melbal (chaʼlibal) jiñi hermanojob, yom mic pʌs c pecʼlel i mic ñaʼtan chaʼan añʌch c sajtemal jaʼel. Jiñi Broadcasting tsiʼ coltayon c ñaʼtan Jehová yicʼot jiñi i yumʌntel». Tsiquil chaʼan cheʼ bʌ an lac wocol mach yomic mi lac ñajʌtesan Jehová. Laʼ lac suben chaʼan miʼ coltañonla laj qʼuel jiñi hermanojob cheʼ bajcheʼ miʼ qʼuelob. Jehová miʼ qʼuelbeñob i sajtemal, pero mucʼʌch i ñusʌbeñob i yom chaʼan cheʼʌch mi lac mel joñonla jaʼel (1 Jn. 4:20).

Qʼuele jiñi párrafo 7.

7. ¿Chuqui tsaʼ ujti tiʼ tojlel Uzías?

7 Uzías, rey bʌ ti Judá, maʼañic tsiʼ jacʼʌ i ticʼol yicʼot tsiʼ mele mach bʌ añic tiʼ wenta miʼ mel come ñuc tsiʼ qʼuele i bʌ. Juntiquilʌch chʼejl bʌ wiñic ti ñaxan. Tsiʼ chaʼle coltaya ti guerra, tsiʼ pʼolo wacax yicʼot tsiʼ mele (pʌtʌ) muro tac yicʼot tejclum tac «come Dios tsiʼ colta» (2 Cr. 26:3-7, 10). Pero Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan «cheʼ cabʌlix i pʼʌtʌlel, tsaʼ caji i chañʼesan i bʌ. Cabʌl tsiʼ taja i sajtemal». Jehová tsiʼ yʌlʌ chaʼan jin jach jiñi sacerdotejob miʼ mejlel i pulob pom yaʼ ti templo. Pero jiñʌch tsaʼ bʌ i ñopo i mel Uzías jaʼel. Jin chaʼan, Jehová tsiʼ yʌqʼue i taj lepra. Uzías an i chaʼan lepra cʼʌlʌl tsaʼ chʌmi (2 Cr. 26:16-21).

8. ¿Bajcheʼ miʼ coltañonla 1 Corintios 4:6, 7 chaʼan maʼañic mi laj qʼuel lac bʌ ti ñuc?

8 ¿Muʼ ba lac mejlel laj qʼuel lac bʌ ti ñuc i mi lac yajlel ti mulil, cheʼ bajcheʼ Uzías? Laʼ laj qʼuel tsaʼ bʌ ujti tiʼ tojlel José. Wen yujil choñoñel i juntiquil anciano muʼ bʌ i qʼuejlel ti ñuc yaʼ ti congregación. Miʼ ñusan discurso tac ti colem tempa bʌ i jiñi viajantejob miʼ cʼajtibeñob i coltaya. Pero miʼ yʌl: «Tsaʼ caji c bajñel chʼʌm c bʌ ti ñuc tiʼ caj chuqui cujil i maʼañix tsaʼ c chʼʌmʌ ti ñuc Jehová. Tsaʼ c ñaʼta chaʼan pʼʌtʌloñʌch i maʼañic tsaʼ c chʼʌmʌ ti ñuc i ticʼojel Jehová». Ti wiʼil, José tsiʼ chaʼle mulil i tsaʼ chaʼlenti ti expulsar. Añix chaʼpʼejl uxpʼejl jab i chaʼ sujtel bajcheʼ Testigo. Miʼ yʌl: «Jehová an i pʌsbeyon chaʼan jiñi ñumen ñuc bʌ i cʼʌjñibal jiñʌch cheʼ mi lac mel muʼ bʌ i yʌl i mach jiñic jiñi eʼtel am bʌ lac chaʼan». Laʼ laj cʼajtesan chaʼan pejtelel la cujil bʌ melol yicʼot jiñi eʼtel tac am bʌ lac chaʼan yaʼ ti congregación tilem ti Dios (pejcan 1 Corintios 4:6, 7). Jehová maʼañic mi caj i cʼʌñonla cheʼ mi laj qʼuel lac bʌ ti ñuc.

JUMPʼEJLɅCH YAC CHEʼ MI LAC TSɅJYUN CHUQUI AN

Qʼuele jiñi párrafo 9.

9. ¿Chuqui tsiʼ mele Satanás yicʼot Eva tiʼ caj i tsʌjyuntel chuqui an?

9 Cheʼ bʌ mi lac taj ti tʼan chaʼan bʌ i tsʌjyuntel chuqui tac an, tajol mi lac ñaʼtan Satanás. Cheʼ bʌ i yángelto Jehová, cabʌl chuqui wem bʌ tsiʼ taja. Pero ñumen yomto, tsiʼ mulaj chaʼan miʼ chʼujutesʌntel jaʼel. I yom chaʼan cheʼʌch mi lac sujtel jaʼel, jin chaʼan miʼ chaʼlen wersa chaʼan mach tijicñayonicla yicʼot jiñi am bʌ lac chaʼan. Tiʼ tojlel Eva tsiʼ ñaxan mele iliyi. Jehová yicʼot cʼuxbiya tsiʼ yʌcʼʌ chaʼan Eva yicʼot i ñoxiʼal miʼ cʼuxbeñob i wut pejtelel jiñi teʼ am bʌ yaʼ ti pʌcʼʌbʌl (Gn. 2:16). Pero Satanás tsiʼ loti Eva i tsiʼ yʌqʼue i ñaʼtan chaʼan yomʌch miʼ cʼuxben i wut jiñi teʼ tsaʼ bʌ subenti chaʼan mach yomic miʼ cʼux. Eva maʼañic tsiʼ qʼuele ti ñuc chuqui an i chaʼan, ñumen yomto. Jin chaʼan, tsiʼ chaʼle mulil i ti wiʼil tsaʼ chʌmi (Gn. 3:6, 19).

Qʼuele jiñi párrafo 10.

10. ¿Bajcheʼ tsaʼ yajli David tiʼ tsʌjyuntel mach bʌ i chaʼañic?

10 Laʼ laj qʼuel tsaʼ bʌ ujti tiʼ tojlel jiñi rey David. Jehová tsiʼ yʌqʼue cabʌl i chubʌʼan, i ñuclel yicʼot chaʼan miʼ mʌlben (jotben) jiñi i contrajob. David tsiʼ wen aqʼue wocolix i yʌlʌ i tsiʼ yʌlʌ chaʼan maʼañic miʼ mejlel i tsic pejtelel chuqui tsiʼ yʌqʼue Dios (Sal. 40:5). Pero tsaʼ caji i tsʌjyun mach bʌ i chaʼañic i tsaʼ ñajʌyi i chaʼan pejtelel tsaʼ bʌ i yʌqʼue Jehová. Ñumen yomto. Anquese cabʌl i yijñam, tsaʼ caji i mulʌben i yijñam yambʌ wiñic, iliyi maʼañic miʼ mulan Jehová. I cʼabaʼ jiñi xʼixic jiñʌch Bat-Seba i jiñi i ñoxiʼal juntiquilʌch hitita i cʼabaʼ Urías. David tsiʼ bajñel ñaʼta i wenlel i tsiʼ chaʼle tsʼiʼlel yicʼot Bat-Seba, tsiʼ yʌqʼue i yalobil i tsaʼto i yʌcʼʌ ti tsʌnsʌntel Urías (2 S. 11:2-15). ¿Chuqui tsiʼ ñaʼta David? ¿Tsaʼ ba i ñaʼta chaʼan Jehová maʼañic woli (choncol) i qʼuel? Cabʌlix jab xucʼul an ti Jehová, i tsiʼ bajñel ñaʼta i wenlel yicʼot tsiʼ mulaj mach bʌ i chaʼañic, pero tsaʼʌch i tajbe i wocolel. Ti wiʼil David tiʼ subu chuqui tsiʼ mele i tsiʼ chaʼ ñaʼta i bʌ. ¡Tsiʼ wen qʼuele ti ñuc cheʼ Jehová tsiʼ ñusʌbe i mul! (2 S. 12:7-13).

11. Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl Efesios 5:3, 4, ¿chuqui mi caj i coltañonla chaʼan maʼañic mi lac tsʌjyun mach bʌ lac chaʼañic?

11 ¿Chuqui mi laj cʌn tiʼ tojlel David? Chaʼan maʼañic mi lac tsʌjyun mach bʌ lac chaʼañic yom mi lac chʌn qʼuel ti ñuc chuqui an i yʌqʼueyonla Jehová (pejcan Efesios 5:3, 4). Yom tijicñayonla yicʼot jiñi am bʌ lac chaʼan. Yom mi lac pʌsbeñob jiñi lac estudiantejob chaʼan miʼ ñaʼtañob chuqui utsʼatax bʌ an i ñusayob tiʼ cuxtʌlel i miʼ yʌqʼueñob wocolix i yʌlʌ Jehová chaʼan jiñi. Mi jumpʼejl semana miʼ melob iliyi, an 7 chuqui miʼ caj i tajob ti tʼan tiʼ yoración (1 Ts. 5:18). ¿Muʼ ba lac mel jaʼel jiñi? Cheʼ mi lac wen ñaʼtan tiʼ pejtelel am bʌ i yʌqʼueyonla Jehová, mi caj lac ñumel qʼuel ti ñuc i tijicña mi caj la cubin yicʼot jiñi am bʌ lac chaʼan. Cheʼ jiñi, maʼañic mi caj lac yajlel ti jiñi yac chaʼan bʌ i tsʌjyuntel mach bʌ lac chaʼañic.

Qʼuele jiñi párrafo 12.

12. ¿Chuqui tsiʼ mele Judas Iscariote tiʼ caj tsaʼ caji i tsʌjyun chuqui an?

12 Wʌle laʼ lac taj ti tʼan Judas Iscariote. Tiʼ caj tsaʼ caji i tsʌjyun chuqui an, tsiʼ mele mach bʌ weñic i tsiʼ yʌcʼʌ Jesús tiʼ cʼʌb i contrajob, pero ti ñaxan mach cheʼic yilal bajcheʼ jiñi (Lc. 6:13, 16). Jesús tsiʼ yajca bajcheʼ i yapóstol. Tsaʼʌch i ñopo tiʼ tojlel come tsiʼ yʌqʼue tiʼ wenta jiñi caja baqui miʼ lojtel jiñi taqʼuin chaʼan subtʼan. Miʼ mejlel la cʌl chaʼan lajalʌch bajcheʼ jiñi donación muʼ bʌ i cʼʌjñel chaʼan eʼtel tiʼ pejtelel pañimil (mulawil) ili ora. Jesús mach junyajlic jach tiʼ subeyob jiñi xcʌntʼañob chaʼan yom miʼ cʌntañob i bʌ ti ili yac (Mr. 7:22, 23; Lc. 11:39; 12:15). Pero Judas maʼañic tsiʼ jacʼʌ i ti wiʼil tsaʼ caji ti xujchʼ.

13. ¿Bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ Judas chaʼan tsaʼ caji i tsʌjyun mach bʌ i chaʼañic?

13 Cheʼ bʌ tsʼitaʼ jax yom chaʼan miʼ chʌmel (sajtel) Jesús, Judas tsiʼ pʌsʌ chaʼan miʼ tsʌjyun chuqui mach bʌ i chaʼañic. Simón, tsaʼ bʌ lajmesʌbenti i lepra, tsiʼ pʌyʌ Jesús yicʼot jiñi xcʌntʼañob i chaʼan yaʼ tiʼ yotot, yaʼan María yicʼot Marta. Cheʼ bʌ wolito (yʌquelto) i cʼuxob i waj, María tsaʼ chʼojyi i tsiʼ mulbe i jol Jesús ti xojocña bʌ aceite wen lets bʌ i tojol. Judas yicʼot jiñi yambʌ xcʌntʼañob mach tijicñayic tsiʼ yubiyob i bʌ. Jiñi yambʌ xcʌntʼañob tajol tsiʼ ñaʼtayob chaʼan jiñi taqʼuin miʼ mejlel ti cʼʌjñel ti subtʼan. Pero Judas mach tijicñayic come juntiquil xujchʼ i yom i xujchʼin jiñi taqʼuin am bʌ yaʼ ti caja. Ti wiʼil, tsiʼ choño Jesús i cheʼ i tojol tsiʼ yʌcʼʌ bajcheʼ juntiquil xyaj eʼtel (Jn. 12:2-6; Mt. 26:6-16; Lc. 22:3-6).

14. ¿Bajcheʼ tsiʼ jacʼʌ jumpʼejl xñujpuñel muʼ bʌ i yʌl Lucas 16:13?

14 Jesús tiʼ subeyob jiñi xcʌntʼañob i chaʼan junchajp ñuc bʌ i cʼʌjñibal: «Mach mejlic laʼ yuman Dios cheʼ woli laʼ yuman chubʌʼañʌl» (pejcan Lucas 16:13). Bej i sujmʌch iliyi. Laʼ laj qʼuel bajcheʼ tsiʼ jacʼʌyob ili ticʼojel jumpʼejl xñujpuñel chʼoyol bʌ ti Rumania cheʼ bʌ tsaʼ subentiyob jumpʼejl eʼtel ti jumpʼejl país baqui ñumen an taqʼuin. Tsiʼ yʌlʌyob: «Yom mic toj lon c bet ti banco. Jin chaʼan ti ñaxan tsaʼ lon j qʼuele jiñi eʼtel bajcheʼ i bendición Jehová». Pero jiñi eʼtel mi caj i chilbeñob jiñi i yorajlel muʼ bʌ i yʌqʼueñob Jehová. Añʌch chuqui tsiʼ cʌñʌyob cheʼ bʌ tsiʼ pejcayob jiñi temaj «Mantengámonos leales con un corazón unificado», am bʌ yaʼ ti La Atalaya 15 i chaʼan agosto, 2008. Tsiʼ yʌlʌyob: «Mi tsaʼ majliyon lon ti yambʌ país chaʼan jach mi lon c taj taqʼuin, mach jiñix Jehová woli lon c ñaxan acʼ ti lon j cuxtʌlel. Cujil lojon chaʼan mi caj i ticʼlañon lojon ti jiñi muʼ bʌ lon c mel tiʼ chaʼan bʌ Dios». Jin chaʼan, maʼañic tsiʼ chʼʌmʌyob jiñi eʼtel. ¿I chuqui tsaʼ ujti? Yaʼ tiʼ país, jiñi hermano tsiʼ taja i yeʼtel muʼ bʌ i yʌqʼuen i toj i cʼʌjñibal bʌ i chaʼan. Jiñi hermana miʼ yʌl: «Jehová mucʼʌch i wen coltañonla». Tiʼ chaʼticlelob tijicñayob cheʼ jiñi i yumob jiñʌch Jehová i mach jiñic jiñi taqʼuin.

MACH YAJLICONLA TIʼ YAC TAC SATANÁS

15. ¿Chucoch mucʼʌch i mejlel lac ñop chaʼan miʼ mejlel lac putsʼtan i yac tac Satanás?

15 ¿Ixcu mi tsaʼ laj qʼuele chaʼan mij laj qʼuel lac bʌ ti ñuc yicʼot chaʼan mi lac tsʌjyun chuqui tac an? ¿Anto ba chuqui miʼ mejlel lac mel? Añʌch, come Pablo tsiʼ yʌlʌ chaʼan jiñi muʼ bʌ i yajlelob tiʼ yac Satanás miʼ mejlelob ti putsʼel (2 Ti. 2:26). Jiñʌch tsaʼ bʌ i mele David cheʼ bʌ Natán tsiʼ tiqʼui, tsiʼ chaʼ ñaʼta i bʌ i tsaʼ chaʼ sujti tiʼ yamigo Jehová. Laʼ lac chʌn cʼajtesan chaʼan Jehová ñumen an i pʼʌtʌlel bajcheʼ Satanás. Mi mucʼʌch la cʌcʼ chaʼan miʼ coltañonla mi caj i mejlel lac putsʼtan i yac tac Satanás.

16. ¿Chuqui mi caj i coltañonla chaʼan maʼañic mi lac yajlel tiʼ yac tac Satanás?

16 Pero ñumen wen cheʼ maʼañic mi lac yajlel tiʼ yac Satanás, i mach jiñicto cheʼ mi laj qʼuel bajcheʼ mi caj lac loqʼuel. Miʼ mejlel lac mel iliyi tiʼ coltaya Dios. Pero laʼ lac bej cʌntan lac bʌ. An i wiñicob Jehová tsaʼ bʌ caji i qʼuelob i bʌ ti ñuc yicʼot i tsʌjyuñob chuqui tac an anquese cabʌlix jab cajel i melbeñob i yeʼtel. Jin chaʼan, laʼ laj cʼajtiben Jehová ti jujumpʼejl qʼuin chaʼan miʼ coltañonla laj qʼuel mi an lac chaʼan ili melbalʌl tac (Sal. 139:23, 24). Mach yajliconla ti ili yac tac.

17. ¿Chuqui miʼ caj i yujtel tiʼ tojlel jiñi Diablo?

17 Satanás wajalix cajel i yʌsañonla tiʼ yac, pero tsʼitaʼ jax yom chaʼan miʼ cʌjchel i ti wiʼil mi caj i jisʌntel (Ap. 20:1-3, 10). ¡La comix chaʼan miʼ yujtel jiñi! Pero cheʼ wolito lac pijtan chaʼan miʼ yujtel jiñi, yom chʌn yʌxʌl la co chaʼan maʼañic mi lac yajlel tiʼ yac tac. Laʼ lac chaʼlen wersa chaʼan maʼañic mi laj qʼuel lac bʌ ti ñuc yicʼot chaʼan maʼañic mi lac tsʌjyun chuqui tac an. Laʼ lac jacʼ ili ticʼojel: «Pʌsʌ laʼ bʌ tiʼ contra xiba. Cheʼ jini mi caj i putsʼtañetla» (Stg. 4:7).

CʼAY 127 ¿Bajcheʼ yom c melbal ti ili ora?

^ parr. 5 Satanás wen yujil bajcheʼ miʼ yʌconla, mach yʌlʌyic jaypʼejlix jab cajel lac melben i yeʼtel Jehová. Ti ili estudio mi caj laj qʼuel bajcheʼ miʼ ñop i yʌqʼueñonla laj qʼuel lac bʌ ti ñuc yicʼot chaʼan mi lac tsʌjyun chuqui tac an chaʼan miʼ jem bajcheʼ añonla la quicʼot Dios. Cheʼ jaʼel, mi caj laj qʼuel chuqui miʼ mejlel laj cʌn tiʼ tojlel jiñi tsaʼ bʌ yajliyob ti ili yac tac yicʼot chuqui miʼ mejlel lac mel chaʼan maʼañic mi lac yajlel.

^ parr. 2 YOM BɅ MIʼ ÑAʼTɅNTEL: Muʼ bʌ caj i qʼuejlel ti ili estudio jiñʌch cheʼ mi laj qʼuel lac bʌ ti ñuc tiʼ caj ñumen ñuconla mi la cubin lac bʌ bajcheʼ yambʌlob, i jiñi i tsʌjyuntel chubʌʼan an jiñʌch cheʼ mi laj cʌlʌx mulan lac taj taqʼuin, lac pʼʌtʌlel, piʼleya o yan tac bʌ.

^ parr. 53 MUʼ BɅ I YɅL JIÑI FOTO TAC: Juntiquil hermano maʼañic miʼ jacʼ jiñi ticʼojel come miʼ qʼuel i bʌ ti ñuc. Juntiquil hermana bej yomto mʌñoñel anquese cabʌlix chuqui tsiʼ mʌñʌ.

^ parr. 55 MUʼ BɅ I YɅL JIÑI FOTO TAC: Juntiquil i yángel Dios yicʼot jiñi rey Uzías tsiʼ qʼueleyob i bʌ ti ñuc. Tiʼ caj tiʼ tsʌjyuyob chuqui tac an, Eva tsiʼ cʼuxbe i wut jiñi teʼ, David tsiʼ chaʼle tsʼiʼlel yicʼot Bat-Seba i Judas tsiʼ chaʼle xujchʼ.