1. Mun na an be se ka Sutana suma ni donso ye?

DONSO ka laɲinita ye ka bɛgɛn dɔ minɛ a ka jaan kɔnɔ wala k’a faga. A be se ka jaan sugu caaman labɛn, i ko Zɔbu dususalobaga jugu dɔ y’a fɔ cogo min na (Zɔbu 18:8-10). A b’o bɛgɛn kɔrɔsi ka ɲɛ: A be to ka taga yɔrɔ minw na, fɛɛn minw ka di a ye ani jaan sifa min bena se k’a minɛ. Sutana be i ko donso. A be an kɔrɔsi koɲuman. A b’a kɔrɔsi an be to ka taga yɔrɔ minw na ani koo minw ka di an ye. O kɔ, a jigi b’a la ko jaan min bena an minɛ an ɲinɛ ma, a b’o bila an seen kɔrɔ. Nka, Bibulu b’an hakili sigi ko n’an benna Sutana ka jaan dɔ kɔnɔ, an be se ka kisi ka bɔ a kɔnɔ. A b’a fɔ fana an be se k’an yɛrɛ tanga o jaanw ma cogo min na.

2. Sutana ka jaan minw ye sanga sɔrɔ kosɔbɛ, u la fila ye jumanw ye?

² Sutana ka jaan minw ye sanga sɔrɔ kosɔbɛ, u la fila ye kuncɛbaya ni wasabaliya ye. * Saan waa caaman kɔnɔ, Sutana tɛmɛna o jogo juguw fɛ ka mɔgɔ caaman lafili. A be i ko kɔnɔminɛbaga dɔ min be kɔnɔ nigɛ walisa a ka ben ale ka jaan wala a ka jɔɔ kɔnɔ (Zab. 91:3). Nka, an be se k’an yɛrɛ tanga Sutana ka jaanw ma. An be se k’o kɛ sabu a be tɛmɛ fɛɛrɛ minw fɛ, Jehova y’o yira an na.—2 Kor. 2:11.

3. Mɔgɔ minw kɛra kuncɛbaw ni wasabaliw ye, mun na Jehova y’a kɛ u y’u dɔw ka koo sɛbɛ Bibulu kɔnɔ?

³ Jehova b’an lasɔmi cogo caaman na kuncɛbaya ni wasabaliya koo la. Misali la, a b’an jija ko an k’a ɲini ka  kalan sɔrɔ a sagokɛla dɔw ka koo la. An bena a ye Sutana sera ka mɔgɔ dɔw minɛ cogo min na a ka jaan kɔnɔ, hali minw tun be Jehova sago kɛra kabi wagatijan. Yala o kɔrɔ ko Sutana bena se k’an bɛɛ lasun an ka kɛ kuncɛbaw ni wasabaliw ye wa? Ayi dɛ! Jehova y’a kɛ u ye o mɔgɔw ka koow sɛbɛ Bibulu kɔnɔ walisa k’an lasɔmi (1 Kor. 10:11). A b’a lɔn ko an be se ka kalan sɔrɔ u ka koo la ani k’an yɛrɛ tanga Sutana ka jaanw ma wala ka kisi ka bɔ u la.

4. Mun lo be se k’an sɔrɔ n’an ye kuncɛba ye?

⁴ Sutana b’a fɛ an ka kɛ kuncɛbaw ye. A b’a lɔn ko n’an kɛra kuncɛbaw ye, an bena kɛ i ko ale ani an tɛna ɲɛnamaya banbali sɔrɔ (Talenw 16:18). O kama, ciden Pol y’an lasɔmi ko “yɛrɛboɲa” be se “ka kɛ sababu ye Sutana ka jalaki ɲɔgɔn” be se an ma (1 Tim. 3:6, 7). An be Jehova sago kɛra a mɛɛnna wo, a ma mɛɛn wo, o koo be se k’an kelen kelen bɛɛ sɔrɔ.

5. Ka kɛɲɛ ni Waajulikɛla 7:16, 20 ye, mɔgɔ b’a yira cogo di ko ale ye kuncɛba ye?

⁵ Kuncɛbaw be miiri u yɛrɛ dɔrɔn lo koo la. Sutana b’a ɲini k’an lasun an ka to ka miiri an yɛrɛ dɔrɔn lo koo la sanni ka miiri Jehova koo la. A ka teli k’o kɛ sanko ni gwɛlɛyaw b’an kan. Misali la, yala dɔ bagara i ma wa? Wala dɔ ye tilenbaliyako dɔ kɛ i la wa? Sutana b’a fɛ i ka dimi Jehova wala i balimaw kɔrɔ. A b’a fɛ fana i k’a miiri ko walisa k’o koo ɲɛnabɔ, fɛɛrɛ ɲuman ye ka koow kɛ i yɛrɛ sago la, sanni ka tugu Jehova ka cikanw kɔ. O cikanw be sɔrɔ Bibulu kɔnɔ.—Waajulikɛla 7:16, 20 kalan.

6. I be kalan juman lo sɔrɔ balimamuso dɔ ka koo la min be Peyi Ba jamana na?

⁶ An ka balimamuso dɔ ka koo lajɛ min be Peyi Ba. A dimina balima dɔw kɔrɔ u ka filiw kosɔn. A ko ale t’a fɛ ka to n’u ye tugun. A y’a fɔ ko: “N’ tun b’a jati ko n’ be n’ kelen na yɛrɛ le. N’ tun tɛ sera fana ka n’ ka miiriyaw yɛlɛma o balimaw koo la. N’ y’a fɔ n’ cɛɛ ye ko fɔɔ an ka yɛlɛma  kafo wɛrɛ kɔnɔ.” O kɔ, o balimamuso ye saan 2016, marisikalo ka JW telewisɔn filɛ. O videwo tun be ladili dɔw di k’a yira an be se ka min kɛ ni tɔɔw donna an gasi la. O balimamuso ko: “N’ y’a faamu ko n’ ka ɲi ka n’ majigi ani ka sɔn n’ ka filiw ma. N’ man ɲi k’a ɲini ka kafodenw sɔɔn yɛlɛma. O videwo ye n’ dɛmɛ n’ tora ka miiri Jehova n’a ka masabaya koo lo la.” O be mun lo yira an na? Ni gwɛlɛya b’i kan, to ka miiri Jehova lo koo la. A deli a k’i dɛmɛ i ka tɔɔw jati i ko ale b’u jati cogo min na. An sankolola Faa ɲɛɛ b’u ka filiw la. O bɛɛ n’a ta, a be sɔn ka yafa u ma. A b’a fɛ ele fana ka to ka yafa u ma.—1 Zan 4:20.

7. Mun lo ye masacɛ Oziyasi sɔrɔ?

⁷ Kuncɛbaya y’a to masacɛ Oziyasi banna ladiliw la ani a ye koo dagabali dɔ kɛ. A tun ye koo ɲuman caaman kɛ. A ye see sɔrɔ kɛlɛw la, ka dugu caaman lɔ ani a ka forow tun ca. “Masa Ala . . . tun b’a ka koo yiriwa.” (2 Til. Kib. 26:3-7, 10). Bibulu b’a fɔ ko: “Nga a ye fanga sɔrɔ tuma min na, yɛrɛboɲa donn’a la, o nana n’a ka bɔnɛ ye.” Jehova tun y’a fɔ ko sarakalasebagaw dɔrɔn lo be se ka wusulan jɛni Alabatoso kɔnɔ. Nka, kuncɛbaya y’a to masacɛ Oziyasi donna Alabatoso kɔnɔ ko ale be wusulan jɛni. O ma diya Jehova ye ani a ye kunna bana bila a la a ka kuncɛbaya kosɔn. Oziyasi tora kunatɔya la a sii tɔɔ bɛɛ la.—2 Til. Kib. 26:16-21.

8. Ka kɛɲɛ ni 1 Korɛntikaw 4:6, 7 ye, an be se k’an yɛrɛ tanga kuncɛbaya ma cogo di?

⁸ Yala an be se ka kɛ kuncɛbaw ye ani ka jurumu kɛ i ko Oziyasi wa? An ka balimacɛ José ka koo lajɛ. A ka baara tun yiriwanin lo kosɔbɛ, diinan mɔgɔkɔrɔ tun lo ani kafodenw tun b’a bonya. A tun be kalanw kɛ lajɛnbaw la ani kafokulu kɔrɔsibagaw tun be ladiliw ɲini a fɛ. A ko: “Setigiya ni lɔnniya min tun be n’ fɛ, n’ tun be n’ jigi la o lo kan. N’ tun tɛ n’ jigi la Jehova kan. N’ tun b’a miiri ko n’ barika ka bon. O kama, n’ tun tɛ n’ janto Jehova ka lasɔmini kumaw n’a ka ladiliw la.” José ye jurumuba kɛ ani a gwɛnna ka bɔ kafo kɔnɔ. Saan caaman o kɔ, a segira ka kɛ Jehova Seere ye ani a ko: “Jehova ye n’ dɛmɛ k’a faamu ko ka kɛ ni lɔyɔrɔba ye, o  lo kɔrɔtanin tɛ. Nka min kɔrɔtanin lo, o ye k’a sago kɛ.” An k’a to an hakili la ko setigiya ani kunkanbaara minw bɛɛ b’an fɛ kafo kɔnɔ, Jehova lo y’o di an ma (1 Korɛntikaw 4:6, 7 kalan). N’an ye kuncɛbaya kɛ, Jehova tɛna baara kalifa an ma tugun.

9. Wasabaliya ye Sutana ni Awa lasun ka mun lo kɛ?

⁹ N’an be miirila wasabaliya koo la, an hakili ka teli ka jigi Sutana Naafigi koo la. Komi Sutana tun ye Jehova ka mɛlɛkɛ dɔ ye, siga t’a la, nɛɛma baara caaman tun kalifara a ma. Nka o m’a ɲɛɛ fa. Jehova kelenpe ka kan ni batoli min ye, a ɲɛbɔra o fɛ. Sutana b’a fɛ an ka kɛ i ko ale. O kama, min b’an fɛ, a b’an lasun an k’a jati ko o tɛ bɔri kɛ. A y’a daminɛ k’o kɛ ni Awa lo ye. Jehova tun be Awa n’a cɛɛ kanu. O kama, a ye dumunifɛn ɲuman caaman di u ma. U tun be se ka Edɛn nankɔ “yiriw bɛɛ deen dumu” fɔɔ kelenpe dama (Zɛnɛzi 2:16). Nka, Sutana ye Awa lafili a y’a miiri ko a ka ɲi ka o yiri kelen nin deen dumu. Min tun be Awa fɛ, o m’a ɲɛɛ fa. An b’a lɔn min kɛra o kɔ. A ye jurumu kɛ ani a laban, a sara.—Zɛnɛzi 3:6, 19.

10. Mun lo kɛra tuma min na masacɛ Dawuda kɛra wasabali ye?

¹⁰ Jehova tun ye fɛɛn caaman di masacɛ Dawuda ma i n’a fɔ nafolo, tɔgɔba ani a tun y’a dɛmɛ ka see sɔrɔ a jugu caaman kan. A ye Ala waleɲuman lɔn ko a ye fɛɛn minw di ale ma, u “cayara kojugu.” (Zab. 40:6). Nka kɔfɛ, Dawuda kɛra wasabali ye. Jehova tun ye fɛɛn minw di a ma, o tun t’a ɲɛɛ fara tugun. A ɲɛbɔra cɛɛ wɛrɛ muso fɛ, k’a sɔrɔ muso caaman tun b’a fɛ. O muso tun ye Batiseba ye ani a cɛɛ tun ye Iticɛ Uri ye. Dawuda miirila a yɛrɛ dɔrɔn lo koo la a kɛtɔ ka la ni Batiseba ye. O tun ye kojuguba lo ye! O kɔ, o muso ye kɔnɔ ta. Nka, Dawuda tilara ka koo wɛrɛ kɛ min ka jugu ka tɛmɛ o kan: A y’a kɛ u ye Uri faga! (2 Sam. 11:2-15). Mun lo ye Dawuda bila o la do? Yala a tun b’a miirila ko Jehova ɲɛɛ t’ale la wa? Dawuda tun ye Jehova sago kɛ saan caaman kɔnɔ. O bɛɛ n’a ta, a kɛra wasabali ye ani o y’a to a tɔɔrɔla kosɔbɛ. Kɔfɛ, Dawuda sɔnna a ma ko a ye  jurumu kɛ ani a nimisara. Jehova yafara Dawuda ma ani a ye Jehova waleɲuman lɔn kosɔbɛ o kosɔn!—2 Sam. 12:7-13.

11. Ka kɛɲɛ ni Efɛzikaw 5:3, 4 ye, mun lo be se k’an dɛmɛ an kana kɛ wasabaliw ye?

¹¹ An be kalan juman lo sɔrɔ Dawuda ka koo la? A ka koo b’an dɛmɛ k’a faamu ko Jehova ye fɛɛn minw bɛɛ di an ma, an ka to k’a waleɲuman lɔn o kosɔn. N’an b’o kɛ, an tɛna kɛ wasabaliw ye (Efɛzikaw 5:3, 4 kalan). Min b’an bolo, an ka ɲi k’a to o k’an wasa. An be to ka Bibulu kalandenw jija u ka miiri koo tigitigi dɔ la Jehova ye min kɛ u ye ani u k’a waleɲuman lɔn o kosɔn. Ni mɔgɔ y’o kɛ loon o loon lɔgɔkun kelen kɔnɔ, o kɔrɔ ko a ye delili kɛ koo wolonfila ɲɔgɔn lo koo lo la (1 Tes. 5:18). Yala i b’o ɲɔgɔn kɛ wa? Jehova ye koo minw bɛɛ kɛ i ye, n’i be to ka miiri u la, o bena i lasun k’a waleɲuman lɔn. N’i be ni waleɲumanlɔn ye, min b’i bolo o bena i wasa. N’i do wasanin lo, fɛɛn min tɛ i bolo i tɛna ɲɛbɔ o fɛ.

12. Wasabaliya y’a to Zuda Isikariyɔti ye mun lo kɛ?

¹² Wasabaliya y’a to Zuda Isikariyɔti kɛra janfanci ye. Nka, a tun tɛ mɔgɔ jugu ye a daminɛ na (Luka 6:13, 16). Tuma min na Yezu y’a sugandi k’a kɛ a ka ciden ye, a tun ye lannamɔgɔ ye. O kama wari kɛsu tun kalifara a ma. Yezu n’a ka cidenw tun b’u ka waajuli baara musakaw sara n’o wari lo ye. O wari be i n’a fɔ niliw, mɔgɔw be minw kɛ bi waajuli baara kama. Nka wagati damanin o kɔ, Zuda y’a daminɛ ka wari soɲɛ kɛsu kɔnɔ. A do tun y’a mɛn siɲɛ caaman Yezu ye mɔgɔw lasɔmi wasabaliya koo la (Mariki 7:22, 23; Luka 11:39; 12:15). Zuda m’a janto o lasɔmini kumaw na.

13. Tuma juman lo Zuda ka wasabaliya bɔra kɛnɛ kan?

¹³ Zuda ka wasabaliya bɔra kɛnɛ kan, dɔɔni ka kɔn Yezu fagatuma ɲɛ. Kunatɔcɛ Simɔn tun ye Yezu n’a ka kalandenw weele dumuni na a ka soo. Mariyamu n’a balimamuso Marita fana tun be yen. Dumuni tuma na, Mariyamu wulila ani a ye tulu kasadiman sɔngɔ gwɛlɛ dɔ bɔn Yezu kuun na. O ye Zuda ni kalanden tɔɔw dusu tiɲɛ kosɔbɛ. N’a sɔrɔ kalanden tɔɔw y’a miiri ko a tun ka fisa u k’o tulu feere ani k’o wari kɛ ka waajuli musakaw sara. Nka, Zuda tun t’o lo miiri. “Soon tun lo” minkɛ, a tun b’a fɛ wari ka sɔrɔ kɛsu kɔnɔ ale ka se k’a soɲɛ. Kɔfɛ, wasabaliya y’a to a ye Yezu janfa wari kosɔn.—Zan 12:2-6; Mat. 26:6-16; Luka 22:3-6.

14. Ladili min be sɔrɔ Luka 16:13 kɔnɔ, balimacɛ dɔ n’a muso y’o sira tagama cogo di?

¹⁴ Yezu y’a ka kalandenw hakili jigi tiɲɛn kuma nafaman nin na: “Aw te se ka nafolo kanu, ka baara kɛ Ala ye fana.” (Luka 16:13 kalan). O kumaw bele ye tiɲɛn ye. Yezu ye min fɔ, an k’a filɛ balimacɛ dɔ n’a muso y’o sira tagama cogo min na. U be Rumani jamana na ani u ye baara dɔ sɔrɔ jamana yiriwanin dɔ la. U tun ka ɲi k’o baara kɛ wagati damanin kɔnɔ. U ko: “An tun ye juruba dɔ ta banki la. O kama, a daminɛ na, an tun b’a miiri ko Jehova lo y’an dɛmɛ k’o baara sɔrɔ.” Nka, jaan tun lo. O baara tun bena u bali ka Jehova ka baara kɛ a ɲɛɛ ma. U ye barokun nin lajɛ: “Demeurons fidèles, le cœur unifié.” A be sɔrɔ saan 2008 utikalo tile 15nan ka Kɔrɔsili Sangaso kɔnɔ. O kɔ, u ye desizɔn ta. U ko: “Ka wari caaman sɔrɔ, n’o lo b’an lasun ka taga jamana wɛrɛ la, o b’a yira ko an be jɛnɲɔgɔnya min kɛra ni Jehova ye, o lo t’an ɲɛnako fɔlɔ ye. An tun lanin b’a la  ko an ni Jehova ka jɛnɲɔgɔnya tun bena nagasi.” O kama, u banna o baara la. Mun lo kɛra do? Cɛman ye baara wɛrɛ sɔrɔ a ka jamana na min y’a to u tun be sera k’u mako wasa. Musoman ko: “Jehova bolo man surun abada!” U ninsɔn ka di sabu u ye Jehova lo kɛ u Kuntigi ye sanni ka boli boli wari kɔ.

15. Mun lo b’a to an lanin b’a la ko an be se ka kisi ka bɔ Sutana ka jaanw kɔnɔ?

¹⁵ An ka ɲi ka mun lo kɛ n’an y’a kɔrɔsi ko an kɛra kuncɛbaw wala wasabaliw ye? An k’a lɔn ko an be se ka yɛlɛma! Pol ko Sutana ye minw “minɛ” a ka jaan kɔnɔ, u be se k’u yɛrɛ kisi (2 Tim. 2:26). O ɲɔgɔn lo ye Dawuda sɔrɔ. A ye Natan ka ladili barikaman lamɛn, a ye wasabaliya dabila ani a segira ka kɛ Jehova teri ye kokura. An kana ɲinɛ abada ko Jehova fanga ka bon ni Sutana ta ye. O la, n’an be sɔn Jehova ka dɛmɛ na, an be se ka kisi ka bɔ Sutana ka jaan sifa bɛɛ la.

16. Mun lo bena an dɛmɛ walisa an kana ben Sutana ka jaanw kɔnɔ?

¹⁶ Tiɲɛn na, a ka fisa an kana kɛ kuncɛbaw wala wasabaliw ye fewu! Ala kelenpe ka dɛmɛ lo sababu la an be se k’an yɛrɛ tanga o jogo juguw ma. An man ɲi ka la an yɛrɛ la kojugu. Hali minw tun be Jehova sago kɛra kabi wagatijan, olu dɔw kɛra kuncɛbaw wala wasabaliw ye. O la, Jehova deli loon o loon walisa a k’i dɛmɛ i k’i ka miiriyaw n’i ka kɛwalew sɛgɛsɛgɛ (Zab. 139:23, 24). Banba walisa i kana kɛ kuncɛba wala wasabali ye!

17. Mun lo bena an jugu Sutana sɔrɔ yanni dɔɔni?

¹⁷ Kabi saan waa caaman, Sutana be i n’a fɔ donso. Nka yanni dɔɔni, u bena a siri ni jɔlɔkɔ ye ani a laban, a bena halaki (Yir. 20:1-3, 10). An kɔrɔtɔnin lo o loon ka se! Yanni o cɛ, i janto i kana ben Sutana ka jaanw kɔnɔ. Banba walisa i kana kɛ kuncɛba wala wasabali ye. I cɛsiri ka ‘ban Sutana ma. O la, a bena i ye k’i to yen.’—Zaki. 4:7.