1. Omolwashike hatu yelekanifa Satana nomukongo?

OMUKONGO oha kala ashike e na elalakano limwe, okukwata oshinamwenyo, ile oku shi dipaa. Oha longifa eemwiyo da yoolokafana, ile omalulo, ngaashi odo da tumbulwa kovahekeleki vaJob ovanaipupulu. (Job 18:8-10) Omukongo oha ningi ngahelipi, opo a dule okuyula oshinamwenyo? Oha konenene oshinamwenyo nokulipula kutya: Ohashi ka nyanga peni? Oshi hole shike? Omwiyo wa denga mbada ulipi handi ka longifa, opo ndi shi yule? Satana okwa fa omukongo oo. Ohe tu konenene, ha didilike apa hatu kala, naasho tu na ohokwe musho. Ohe tu tele omwiyo e na elineekelo kutya ote ke tu kwata inatu shi didilika mo. Ashike Ombiibeli otai tu shilipaleke kutya ngeenge otwe lihange momwiyo, ohatu dulu okumanguluka mo. Natango otai tu hongo yo nghee hatu dulu okuhenuka eemwiyo odo.

2. Eemwiyo mbali dilipi Satana ha longifa hadi pondola unene?

² Eemwiyo mbali odo Satana ha longifa hadi pondola unene, odo ounhwa nosho yo olwisho. * Satana okwa kala ha longifa omaukwatya oo mai oule womido noha pondola. Okwa fa omuteli woudila, oo ha kwata oudila nomwiyo, ile nonete. (Eps. 91:3) Ashike Satana ita dulu oku tu yula. Omolwashike mbela? Omolwaashi Jehova okwa holola eemwiyo odo Satana ha longifa. — 2 Kor. 2:11.

3. Omolwashike Jehova a shangifa oihopaenenwa yonhumba mOmbiibeli?

³ Onghedi imwe omo Jehova he tu londwele shi na sha nounhwa nosho yo nolwisho, osheshi he tu ladipike tu lihonge koimoniwa yashili yovapiya vaye. Ohatu ka mona nghee Satana a li a dula okuyula nokuli novapiya vaJehova, ovo ve mu longela efimbo lile.  Mbela osho osha hala kutya itatu dulu okuhenuka eemwiyo daSatana? Hasho nandenande. Jehova okwa shangifa oihopaenenwa oyo mOmbiibeli, opo “i kale elondwelo kufye.” (1 Kor. 10:11) Jehova oku shii kutya ohatu dulu okulihonga koihopaenenwa oyo yelondwelo, nokuhenuka eemwiyo odo dOndiaboli, ile okumanguluka mo.

4. Oshike tashi ke tu ningilwa, ngeenge otu na ounhwa?

⁴ Satana okwa hala tu kale tu na ounhwa. Oku shii kutya ngeenge otwa kala tu na ounhwa ohatu ka kala twe mu fa, noitatu ka mona omwenyo waalushe. (Omayel. 16:18) Onghee hano, omuyapostoli Paulus okwa londwela kutya omunhu ota dulu ‘okukwatwa kounhwa, ndele ta tokolwa ngaashi Ondiaboli.’ (1 Tim. 3:6, 7) Osho otashi dulu okuningilwa keshe umwe womufye, kutya nee opo twe uya moshili, ile otwa kala hatu longele Jehova omido dihapu.

5. Metwokumwe nOmuudifi 7:16, 20, ongahelipi omunhu ta dulu okuulika kutya oku na ounhwa?

⁵ Ovanhu ovo ve na ounhwa ove lihole vo vene. Satana oha kendabala oku tu ningifa tu kale tu lihole fye vene, mokukala hatu yandje elitulemo lihapu kufye, ponhele yokuyandja elitulemo kuJehova, unene tuu ngeenge twa taalela omaupyakadi. Pashihopaenenwa, mbela ope na efimbo limwe wa li wa lundilwa? Ile wa ungaungiwa naave shihe li pauyuki? Satana oha kala a hafa ngeenge to pe Jehova oushima, ile ovamwaxo. Ondiaboli oya hala u kandule po oupyakadi oo kwoove mwene she likolelela kwaasho to diladila, ponhele yokushikula ewiliko olo wa pewa kuJehova okupitila mEendjovo daye. — Lesha Omuudifi 7:16, 20.

6. Oshike hatu lihongo moshimoniwa shomumwameme wokoNetherlands?

⁶ Natu ka taleni koshimoniwa shomumwameme wokoNetherlands, oo a li ha ningilwa nai kokuhawanenena kwavamwe. Okwa li a tokola kutya ita dulu vali okukala meongalo limwe novanhu ovo. Okwa ti: “Onda li handi kala ndi udite owike neenghono nokanda li handi dulu okudimina po ovamwatate novamwameme. Onda lombwela omushamane wange tu tembukile keongalo limwe.” Opo nee omumwameme oo okwa  li a tala o-JW Broadcasting^® yaMarsa 2016. Moprograma oyo omwa tumbulwa omaetepo amwe e na sha nanghee hatu dulu okuungaunga nokuhawanenena kwavamwe. Omumwameme oo okwa ti: “Onda pumbwa okukala omulininipiki nokudiladila kombinga yomapuko ange mwene, ponhele yokukendabala okulundulula omaukwatya ovamwatate novamwameme meongalo. Oprograma oyo oya kwafela nge ndi yandje elitulemo kuJehova nokounamapangelo waye.” Mbela oshitwa otu shi wete? Ngeenge wa taalela eshongo, kala to yandje elitulemo kuJehova. Mu pula e ku kwafele u kale ho tale ko ovanhu ngaashi ye he va tale ko. Xo womeulu oku wete omapuko avo, ashike ohe va dimine po nehalo liwa. Okwa hala naave u ninge sha faafana. — 1 Joh. 4:20.

7. Oshike sha ningilwa ohamba Ussia?

⁷ Ounhwa owa li wa ningifa ohamba yaJuda, Ussia, iha tambule ko omayele avamwe, naasho oshe i ningifa i ninge oshinima osho ihe na oufemba woku shi ninga. Ussia okwa li omulumenhu ha pondola. Okwa li a findana moita ihapu, a tunga oilando ihapu nokwa li e na oikunino yamatutu. Osha yela kutya “Kalunga okwa li e mu pa elao.” (2 Omaf. 26:3-7, 10) Ombiibeli oya ti kutya “ye eshi a ninga omunaenghono, omutima waye e u nenepeka.” Jehova okwa li a popya pehovelo kutya ovapristeri ovo ashike va pitikwa va yambe omayambo motembeli. Ashike ohamba Ussia oya li ya ya owina motembeli i ka yambe eyambo. Jehova okwa li a uda nai nokwa li a denga omulumenhu, oo e na ounhwa, noudu woshilundu. Onghee hano, Ussia okwa kala omunashilundu onghalamwenyo yaye aishe. — 2 Omaf. 26:16-21.

8. Metwokumwe no 1 Ovakorinto 4:6, 7, ongahelipi hatu dulu okuhenuka okukwatwa kounhwa?

⁸ Mbela nafye ohatu dulu okukwatwa kounhwa, ndele hatu nyono ngaashi Ussia? Natu ka taleni koshihopaenenwa shaJosé. Okwa li omunangeshefa ha pondola nokwa li omukulunhuongalo, oo a li a fimanekwa meongalo. Okwa li ha yandje oipopiwa poyoongalele inini naayo ya kula, novapashukilishikandjo ova li have mu pula omayele. Okwa ti: “Ashike onda li nde lineekela mokudula kwange nomowino wange. Kanda li nde lineekela muJehova. Onda li handi diladila kutya onda pama, nokanda li handi pwilikine komalondwelo nokomayele aJehova.” José okwa li a nyona enyono la kwata moiti, ndele ta kondwa. Konima yomido donhumba, okwa li a alulilwa meongalo. Okwa popya a ti: “Jehova okwa honga nge oshinima sha fimana  osho kutya, inatu pumbwa okukala tu na ondodo, ndele okukala hatu longo osho te tu lombwele tu ninge.” Natu dimbuluke kutya owino oo tu na nomaufembanghenda oo hatu pewa meongalo okwa dja kuJehova. (Lesha 1 Ovakorinto 4:6, 7.) Ngeenge otu na ounhwa, Jehova ite ke tu longifa nandenande.

9. Olwisho ola ningifa Satana naEva va ninge shike?

⁹ Ngeenge hatu diladila kolwisho, luhapu ohatu dimbuluka Satana Ondiaboli. Satana oku na okukala a li e na omaufembanghenda mahapu, eshi a li omweengeli waJehova. Ndele ka li a wanenwa. Okwa li a hala okupewa efimano, olo li na ashike okupewa Jehova. Satana okwa hala tu kale twe mu fa. Onghee hano, oha kendabala oku tu ningifa tuha kale twa wanenwa kwaasho tu na. Onghatu yotete oyo a kendabala okuninga ngaho, osheshi a popya naEva. Jehova okwa li a pa pahole Eva nosho yo omushamane waye oikulya ya wana, okulya “komiti adishe domoshikunino,” kakele ashike kuumwe. (Gen. 2:16) Natango, Satana okwa li a pukifa Eva a diladile kutya okwa pumbwa okulya komuti umwe, oo a li a kelelwa. Eva ka li a wanenwa kwaasho e na, okwa li a hala shihapu. Otu shii kutya oshike sha ka ningwa po konima yaasho. Eva okwe liyandja moulunde, nolwanima okwa ka fya. — Gen. 3:6, 19.

10. Olwisho ola ningifa ohamba David i ninge shike?

¹⁰ Olwisho ola ningifa ohamba David i dimbwe ashishe osho ya pewa kuJehova, ngaashi oupuna, efimano nosho yo eshi ya li ya finda ovatondi vayo vahapu. David okwa li a dimina nolupandu kutya eeshali odo a pewa kuKalunga, ‘itadi dulu okuvalwa.’ (Eps. 40:5) Ashike pomhito imwe, David okwa li a dimbwa ashishe osho a pewa kuJehova. Ka li vali a wanenwa, nokwa li a hala shihapu. Nonande David okwa li e na ovakulukadi vonhumba, okwa li a kulika omahalo mai momutima waye, a hala omukulukadi wamukwao. Omukulukadi oo okwa li Batseba, nomushamane waye okwa li Uria, Omuheti. Ohole yokuliholamwene oya li ye linyengifa David a ye momilele naBatseba, na Batseba okwa li a ninga eteelelo. Osho David a ninga osha li shii unene, ashike okwa li yo a nyona enyono likwao la kwata moiti, a pangela omhangela, opo a dipaife Uria. (2 Sam. 11:2-15) David okwa li ta diladila shike? Mbela okwa li ta diladila kutya Jehova ke wete osho ta ningi? Nonande David okwa kala omupiya waJehova omudiinini, okwa li a kwatwa kolwisho, naasho osha li she mu etela oilanduliko ii. Shihafifa, David okwa li a dimina enyono laye  nokwe livela ombedi. Ka li tuu a hafa eshi Jehova e mu dimina po! — 2 Sam. 12:7-13.

11. Metwokumwe nOvaefeso 5:3, 4, oshike tashi dulu oku tu kwafela tu finde olwisho?

¹¹ Oshike hatu lihongo moshihopaenenwa shaDavid? Ohatu lihongo mo kutya ohatu dulu okufinda olwisho, ngeenge otwa kala tu na olupandu laashishe osho twa pewa kuJehova. (Lesha Ovaefeso 5:3, 4.) Otwa pumbwa okukala twa wanenwa kwaasho tu na. Ngeenge hatu konakona Ombiibeli novanhu, natu kale hatu va ladipike va diladile kenangeko noupuna limwe, olo va pewa kuJehova, nokupandula Jehova omolwalo. Ngeenge omunhu okwa kala ha ningi ngaho efiku keshe, osho osha hala okutya ota kala ha ilikana oinima iheyali ya yoolokafana moshivike keshe. (1 Tes. 5:18) Mbela nafye ohatu ningi sha faafana? Ngeenge otwa kala hatu dilonga kwaashishe osho Jehova e tu ningila, otashi ke tu kwafela tu kale tu na olupandu. Ngeenge otwa kala tu na olupandu, ohatu ka kala twa wanenwa. Nongeenge otwa kala twa wanenwa kwaasho tu na, itatu ka kala tu na olwisho.

12. Olwisho ola ningifa Judas Iskariot a ninge shike?

¹² Olwisho ola ningifa Judas Iskariot a ninge oshinima shii, a kengelele Jesus. Ashike Judas ka li omunhu mwii. (Luk. 6:13, 16) Jesus okwa li e mu hoolola e li omuyapostoli. Jesus okwa li e lineekela Judas, nomolwaasho a li ha humbata okakutu koimaliwa. Jesus nosho yo ovayapostoli ova li hava longifa oimaliwa oyo, opo ve lifile oshisho eshi tava udifa. Oimaliwa oyo oya faafana nomayambidido, oo hatu yandje e na sha noilonga yokuudifa yomounyuni aushe. Ashike mokweendela ko kwefimbo, Judas okwa li ha i mo eenyala, nonande okwa li a uda lwoikando Jesus ta londwele shi na sha nolwisho. (Mark. 7:22, 23; Luk. 11:39; 12:15) Judas okwa li e lipwililikila omalondwelo oo.

13. Onaini Judas a li a mona kutya oku na olwisho?

¹³ Judas okwa li a ulika kutya oku na olwisho, ofimbo Jesus ina dipawa. Jesus novahongwa vaye, mwa kwatelwa Maria nosho yo mumwaina, Marta, ova li va ya keumbo laSimon, oo a li omunashilundu. Ofimbo va li tava li, Maria okwa li a fikama, ndele ta tile Jesus omaadi edimba liwa momutwe, oo a li e na ondilo. Judas nosho yo ovahongwa vamwe ova li va handuka neenghono. Ovahongwa vamwe ova li tava diladila kutya oshixwepo ngeno oimaliwa oyo ya landwa omaadi i longifwe moukalele. Ashike Judas hasho sha li she mu handukifa osho. Okwa li “ombudi” nokwa li a hala okuvaka mo oimaliwa mokakutu. Lwanima, ounhwa owa li wa ningifa Judas a kengelele Jesus, opo a pewe oimaliwa. — Joh. 12:2-6; Mat. 26:6-16; Luk. 22:3-6.

14. Ongahelipi ovalihomboli vamwe va tula moilonga oshilihongomwa osho tashi hangwa muLukas 16:13?

¹⁴ Jesus okwa dimbulukifa ovashikuli vaye oshili ya fimana, eshi a ti: “Itamu dulu okulongela Kalunga pamwe nemona.” (Lesha Lukas 16:13.) Omayele oo otaa longo nokunena. Natu ka taleni kovalihomboli vamwe vokuRomania, ovo va li va tula moilonga eendjovo odo da popiwa kuJesus. Ova li tava pewa oilonga yopakafimbo moshilongo shimwe, osho sha hepuluka neenghono. Ova ti: “Molwaashi otwa li tu na okushunifa oimaliwa ihapu yomukuli oo twa lya kombaanga, pehovelo otwa li hatu diladila kutya oilonga oyo oi li enangeko noupuna la dja kuJehova.” Ashike oilonga oyo oya li omwiyo. Oya li tai ka ya moshipala okulongela kwavo Jehova. Konima eshi va lesha oshitukulwa “Kala omudiinini kuKalunga noku mu longela nomutima wa hanganifwa” shi li mOshungonangelo yo 15 Auguste 2008, ova li va ninga etokolo. Ova ti: “Ngeenge elalakano letu loku ka longela koshilongo shimwe okulikola oimaliwa ihapu, ekwatafano letu naJehova ohatu ke litula pondodo onhivali. Otwa li twa tomhwa kutya ekwatafano letu naJehova otali ka ya moshiponga.” Onghee hano, ova li va anya oilonga oyo. Oshike sha ningwa po? Omushamane okwa li a mona oilonga moshilongo shavo, noimaliwa oyo ha mono oya  li hai wanifa po eemhumbwe davo. Omukulukadi okwa ti: “Jehova oha kwafele alushe ovapiya vaye.” Ovalihomboli ovo ova hafa eshi va hoolola Jehova oye a kale Omwene wavo, ponhele yoimaliwa.

15. Omolwashike hatu dulu okukala noushili kutya ohatu dulu okuhenuka eemwiyo daSatana?

¹⁵ Oshike hatu dulu okuninga po, ngeenge otwa didilike kutya otu na ounhwa, ile olwisho? Ohatu dulu okuhenuka eemwiyo odo. Paulus okwa popya kutya ovo va “kwatwa ko nomwenyo” kOndiaboli otava dulu okumanguluka mo momwiyo. (2 Tim. 2:26) Naasho osho sha li sha ningilwa David. Okwa li a pwilikina komayele a kwata moiti aNatan, ndele ta efa po olwisho nokwa li vali a pameka ekwatafano laye naJehova. Inatu dimbwa kutya Jehova oku na eenghono e dule Satana. Onghee hano, ngeenge otwa tambula ko ekwafo olo hatu pewa kuJehova, ohatu ka dula okuhenuka omwiyo keshe, oo Ondiaboli ye tu tela.

16. Oshike tashi ke tu kwafela tu henuke eemwiyo daSatana?

¹⁶ Ponhele yokweefa tu ye meemwiyo daSatana opo tu manguluke mo, otashi ka kala pandunge tu di henuke adishe. Kalunga oye ashike ta dulu oku tu kwafela tu ninge ngaho. Ashike inatu diladila kutya otwa lya olusha lokuhakwatwa kounhwa, ile kolwisho. Nokuli novapiya vaJehova, ovo ve mu longela efimbo lile, ova li va kwatwa kounhwa, ile kolwisho. Onghee hano, ilikana kuJehova efiku keshe e ku kwafele u mone ngeenge ou na omaukwatya oo mai nokwa hovela okunwefa mo okudiladila neenghatu doye. (Eps. 139:23, 24) Ino efa nandenande u kwatwe kounhwa, ile kolwisho.

17. Oshike mafiku tashi ka ningilwa omutondi wetu, Ondiaboli?

¹⁷ Satana okwa kala omukongo oule womido omayovi. Ndele mafiku ota ka mangwa, nolwanima ota ka hanaunwa po. (Eh. 20:1-3, 10) Otwa teelela nodjuulufi efiku olo. Ofimbo twa teelela, natu kale twa lungamena eemwiyo daSatana. Natu longeni noudiinini, opo tuha kwatwe kounhwa, ile kolwisho. Onghee hano, natu kale twa tokola toko ‘okukondjifa Ondiaboli, opo i tu ye onhapo.’ — Jak. 4:7.