24-زەرتتەۋ ماقالاسى
ٴسىز ٸبىلىستىڭ تۇزاعىنان بوسانا الاسىز!
«[ولار] ٸبىلىستىڭ... تۇزاعىنان بوسانا الادى» (ٴتىم. 2-ح. 2:26).
36-ٵن جۇرەگىمىزدى ساقتايىق
اڭداتپا *
1. شايتان قاي جاعىنان اڭشىعا ۇقسايدى؟
اڭشىنىڭ باستى ماقساتى — جەمتىگىن قاقپانعا ٴتۇسىرۋ نە ٶلتىرۋ. ول اڭدى ايلامەن ۇستاپ الۋ ٷشىن تۇزاقتىڭ ٴتۇر-ٴتۇرىن قولدانادى (ٵيۇپ 18:8—10). ٴبىراق ول الدىمەن جەمتىگىن جاقسىلاپ زەرتتەپ ٴبىلىپ الادى. مىسالى، ونىڭ قانداي جەرلەرمەن جۇرەتىنىن، نە نارسەگە قىزىعاتىنىن باقىلايدى، قاي تۇزاققا وڭاي تۇسەتىنىن ويلانادى. شايتان دا اڭشى سياقتى. ول ٴبىزدىڭ قايدا باراتىنىمىزدى، نە نارسەگە قىزىعاتىنىمىزدى باقىلاپ، ٴبىزدى مۇقيات زەرتتەيدى. سوسىن قانداي تۇزاق قوياتىنىن ويلاستىرادى. ٴبىراق كيەلى كىتاپ بىزگە ونىڭ تۇزاقتارىن بايقاي ٴبىلىپ، ٴتۇسىپ قالماۋدى ۇيرەتەدى. ال تۇزاققا ٴتۇسىپ قالعان جاعدايدا قالاي قۇتىلىپ شىعۋعا بولاتىنىن كورسەتەدى.
2. شايتاننىڭ ەڭ مىقتى ەكى تۇزاعى قانداي؟
2 شايتاننىڭ مىڭداعان جىلدار بويى قولدانىپ كەلە جاتقان مىقتى تۇزاقتارىنىڭ ٴبىرى — مەنمەندىك پەن اشكوزدىك *. ول قۇستاردى ايلامەن قاقپانعا نە تورعا تۇسىرەتىن قۇس اۋلاۋشى سەكىلدى (ٴزاب. 91:3). ٴبىراق، قۋانىشىمىزعا وراي، ەحوبا شايتاننىڭ قولداناتىن ايلا-امالدارىن كيەلى كىتاپتا اشىپ بەرگەن. سونىڭ ارقاسىندا تۇزاقتاردى اينالىپ وتە الامىز (قور. 2-ح. 2:11).
3. ەحوبا شايتاننىڭ تۇزاعىنا ٴتۇسىپ قالعاندار تۋرالى كيەلى كىتاپقا نە ٷشىن جازدىردى؟
3 وسى ماقالادا ٴبىز ەحوبانىڭ كەيبىر ادال قىزمەتشىلەرىنىڭ ٶزى مەنمەندىك پەن اشكوزدىكتىڭ تۇزاعىنا ٴتۇسىپ قالعانىن كورەمىز. ٴبىراق بۇل ەشكىم دە ەندى شايتاننىڭ تۇزاقتارىنان قۇتىلا المايدى دەگەن ٴسوز ەمەس. ەحوبا بۇل وقيعالاردى «بىزدەرگە ەسكەرتۋ رەتىندە» جازىپ قالدىردى (قور. 1-ح. 10:11). ەگەر وسى ەسكەرتۋلەرگە دەن قويساق، شايتاننىڭ تۇزاعىن اينالىپ وتە الاتىنىمىزدى، ال ٴتۇسىپ قالعان جاعدايدا قۇتىلىپ شىعا الاتىنىمىزدى ەحوبا بىلەدى.
مەنمەندىك تۇزاعى
4. مەنمەندىك نەگە اكەپ سوعادى؟
4 شايتان ٴبىزدىڭ مەنمەنسىپ كەتكەنىمىزدى قالايدى. وسىلاي ٴبىزدى وزىنە ۇقساسا ەكەن جانە ماڭگىلىك ومىردەن قۇر قالسا ەكەن دەيدى (ناق. س. 16:18). ەلشى پاۋىل ٴماسىحشىنىڭ «كەۋدە كوتەرىپ، ىبىلىسكە شىعارىلعان ۇكىمگە ۇشىراۋى مۇمكىن» ەكەنىن ەسكەرتكەن (ٴتىم. 1-ح. 3:6، 7). راسىندا دا، شىندىققا كەشە كەلەيىك، ون جىل بۇرىن كەلەيىك — كەز كەلگەنىمىز مەنمەنسىپ كەتۋىمىز مۇمكىن.
5. ۋاعىزداۋشى 7:16، 20 عا ساي، ادامنىڭ مەنمەندىگى نەدەن كورىنۋى مۇمكىن؟
5 مەنمەندىك بار جەردە وزىمشىلدىك تە بار. شايتان ٴبىرىنشى كەزەكتە ەحوبانى ەمەس، ٶزىمىزدى ويلاعانىمىزدى قالايدى. اسىرەسە قيىندىققا كەزىككەندە وسىلاي ەتسەك ەكەن دەيدى. مىسالى، بىرەۋ سىزگە جالعان ايىپ تاققان با؟ نەمەسە ادىلەتسىزدىك جاساعان با؟ وسىندايدا شايتان ٴسىزدىڭ ەحوبانى جانە باۋىرلاستارىڭىزدى كىنالاپ، ولارعا اشۋلانعانىڭىزدى قالايدى. ٴسىزدى ەحوبانىڭ سوزىندەگى اقىل-كەڭەستى ەلەمەي، «ەڭ دۇرىسى — ٶز اقىلىممەن ارەكەت ەتۋ» دەپ شەشسە ەكەن دەيدى (ۋاعىزداۋشى 7:16، 20 وقىڭىز).
6. نيدەرلاندتاعى ايەل باۋىرلاستان نە ۇيرەنەمىز؟
6 نيدەرلاند ەلىندە تۇراتىن ٴبىر ايەل باۋىرلاستىڭ وقيعاسىن قاراستىرايىق. وزگەلەردىڭ كەمشىلىكتەرى ىزاسىن كەلتىرگەنى سونشالىق، ول بۇدان ارتىق شىداي المايمىن دەپ ويلاعان ەكەن. ايەل باۋىرلاس بىلاي دەيدى: «مەن جالعىز قالعانداي بولدىم. سول باۋىرلاستارعا دەگەن كوزقاراسىمدى ەشقاشان وزگەرتە المايمىن دەپ ويلادىم. كۇيەۋىمە باسقا قاۋىمعا اۋىسپاساق بولمايدى دەپ تە ايتتىم». كەيىن بۇل باۋىرلاس 2016-جىلدىڭ ناۋرىز ايىنداعى ®JW Broadcasting باعدارلاماسىن كورىپ شىعادى. باعدارلامادان وزگەلەردىڭ كەمشىلىگىنە قالاي قاراۋ كەرەكتىگى جايلى بىلەدى. باۋىرلاسىمىز بىلاي دەيدى: «مەن قاۋىمداعى باۋىرلاستاردى وزگەرتۋگە تىرىسپاي، شىنشىل ٵرى كىشىپەيىل بولىپ، ٶز كەمشىلىكتەرىمە نازار اۋدارۋىم كەرەكتىگىن ٴتۇسىندىم. سول باعدارلامادان كەيىن مەن ەحوبانى جانە ونىڭ بۇكىلالەمدىك بيلىگىن كوبىرەك ويلايتىن بولدىم». وسى سوزدەردەن نە تۇيۋگە بولادى؟ قيىنشىلىققا كەزىككەندە ەحوباعا نازار تىگىڭىز. دۇعادا ودان: «باسقالارعا ٶزىڭ سياقتى قاراۋعا كومەكتەسشى»،— دەپ سۇراڭىز. ويتكەنى اكەمىز ەحوبا وزگەلەردىڭ كەمشىلىكتەرىن كورسە دە، ولاردى كەڭپەيىلمەن كەشىرەدى. ول ٴسىزدىڭ دە وسىلاي ەتكەنىڭىزدى قالايدى (جوح. 1-ح. 4:20).
7. ۇزياح پاتشامەن قانداي جاعداي بولدى؟
7 ياھۋدا پاتشاسى ۇزياح وتە قابىلەتتى ادام بولعان. ول تالاي سوعىستاردا جەڭىسكە جەتىپ، قالالار سوعىپ، اۋىلشارۋاشىلىعىن دامىتتى. ال «شىنايى قۇداي ونى جارىلقاپ وتىردى» (شەج. 2-ج. 26:3—7، 10). «ٴبىراق ابدەن كۇشەيىپ العان سوڭ، ۇزياح ٶز سورىنا تاكاپپارلانىپ كەتتى». ەحوبانىڭ بۇيرىعىنا ساي، عيباداتحانادا تەك ٴدىني قىزمەتكەرلەر عانا حوش ٴيىستى زات تۇتەتە الاتىن. ٴبىراق ۇزياح پاتشا مەنمەنسىپ، وزگەلەردىڭ ەسكەرتۋىنە قۇلاق اسپاي، عيباداتحاناعا كىرىپ، حوش ٴيىستى زاتتى تۇتەتپەك بولدى. ەحوبا ونىڭ بۇل ارەكەتىن مۇلدەم جاقتىرماي، وعان الاپەس اۋرۋىن جىبەردى. ۇزياح پاتشا ٶمىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن الاپەسىنەن ايىقپادى (شەج. 2-ج. 26:16—21).
8. قورىنتتىقتارعا 1-حات 4:6، 7 ٴنى ەسكەرسەك، مەنمەن بولىپ كەتپەۋ ٷشىن نە ىستەۋ كەرەك؟
8 ٴبىز دە ۇزياح سياقتى مەنمەنسىپ كەتۋىمىز مۇمكىن بە؟ حوسە دەگەن باۋىرلاستىڭ مىسالىنا كوڭىل بۇرايىقشى. ول وتە تابىستى بيزنەسمەن بولدى جانە قاۋىمدا اقساقال بولىپ قىزمەت ەتتى. بارلىق باۋىرلاستار ونى قۇرمەت تۇتاتىن. حوسە كونگرەستەردە باياندامالار ايتاتىن، ودان ٴتىپتى اۋداندىق باقىلاۋشىلار اقىل-كەڭەس سۇرايتىن. حوسە بىلاي دەيدى: «ٴبىراق مەن ەحوباعا ارقا سۇيەمەي، ٶز قابىلەتىمە، ٶز تاجىريبەمە سەنىم ارتىپ كەتتىم. ٶزىمدى مىقتىمىن دەپ ساناعاندىقتان، ەحوبانىڭ ەسكەرتۋلەرىنە، اقىل-كەڭەسىنە قۇلاق اسۋدىڭ قاجەتى جوق دەپ ويلادىم». كەيىن حوسە اۋىر كۇنا جاساپ، قاۋىمنان قورىنتتىقتارعا 1-حات 4:6، 7 وقىڭىز). ويتكەنى مەنمەنسىپ كەتسەك، ەحوبانىڭ قۇرالى بولا الماي قالامىز.
شىعارىلدى. قۋانىشقا وراي، حوسە بىرنەشە جىل بۇرىن قاۋىمعا قايتا قابىلداندى. ول بىلاي دەيدى: «مەن ٴماسىحشى ٷشىن ونىڭ دارەجەسى ەمەس، ەحوبانىڭ ٴتىلىن الا ما، جوق پا — سول ماڭىزدى ەكەنىن ٴتۇسىندىم». ەندەشە، بويىمىزداعى قابىلەت-دارىننىڭ ٴبارى، قاۋىمدا اتقاراتىن قىزمەتىمىز دە ەحوبادان ەكەنىن ۇمىتپايىق (اشكوزدىك تۇزاعى
9. اشكوزدىك شايتان مەن حاۋاعا نە ىستەتتى؟
9 اشكوزدىك تۋرالى ويلاعاندا، ويىمىزعا بىردەن شايتان ٸبىلىس كەلەتىن شىعار. ول كەزىندە ەحوبانىڭ پەرىشتەسى بولعاندىقتان، كوپتەگەن مارتەبەلى قىزمەت اتقارسا كەرەك. ٴبىراق ول بۇدان دا كوپ نارسەنى قالادى: ەحوباعا عانا تيەسىلى عيباداتتى كوكسەدى. ول ٴبىزدىڭ دە باردى قاناعات تۇتپاي، ٶزى سياقتى اشكوز بولعانىمىزدى قالايدى. شايتان اشكوزدىككە يتەرمەلەگەن ٴبىرىنشى ادام حاۋا بولدى. حاۋا مەن ادام «باقتاعى جەمىس اعاشتارىنىڭ بارىنەن تويعانشا» جەي الاتىن (مۇس. 1-ج. 2:16). ولار تەك بىرەۋىنە عانا تيىسپەۋلەرى كەرەك ەدى. ٴبىراق حاۋا شايتاننىڭ سوزىنەن كەيىن سول تيىم سالىنعان اعاشتىڭ جەمىسىن دە جەۋىم كەرەك دەپ ويلادى. حاۋا باقتاعى مولشىلىقتى از كورىپ، تاعى دا السام ەكەن دەدى. سودان كۇناعا باتىپ، اقىرىندا ٶلدى (مۇس. 1-ج. 3:6، 19).
10. ٴداۋىت پاتشا اشكوزدىكتىڭ تۇزاعىنا قالاي ٴتۇسىپ قالدى؟
10 ٴداۋىت پاتشا ەحوبانىڭ ارقاسىندا مول داۋلەتكە، اتاق-دارەجەگە يە بولدى جانە كوپ جاۋلارىن جەڭدى. ەحوبانىڭ بەرگەن سيلارىنىڭ كوپتىگى سونشا، ول: «ٴبارىن اتاپ شىعا الماس ەدىم!»— دەگەن (ٴزاب. 40:5). ٴبىراق ٴبىر كەزدەرى ٴداۋىت ەحوبانىڭ جاساعان جاقسىلىقتارىن ۇمىتىپ كەتتى. ول باردى قاناعات ەتپەي، ودان دا كوپ نارسەنى كوكسەدى. ٶزىنىڭ بىرنەشە ايەلى بولسا دا، وزگە بىرەۋدىڭ ايەلىن قالادى. سودان ول حەتتىك ۇريانىڭ ايەلى بارسابيانى ۇيىنە الدىرىپ، ونىمەن جاقىنداستى. بارسابيا جۇكتى بولىپ قالدى. وسى كۇناسى از بولعانداي، ٴداۋىت ۇريانى ٶلتىرتتى (سام. 2-ج. 11:2—15). ول قالاي عانا بۇنداي كۇناعا باردى؟ توبەدە ەحوبا ٴبارىن كورىپ تۇرعانىن قالاي ۇمىتىپ كەتتى؟ ٴيا، كوزىن اشكوزدىك تۇمشالاعاندىقتان، ول وزىمشىلدىكپەن ارەكەت ەتتى جانە كەيىن بۇنىڭ اشتى زاردابىن تارتتى. قۋانىشقا وراي، ٴداۋىت كۇناسىن مويىنداپ، جاساعان ىسىنە وكىندى. ٴسۇيتىپ، ەحوبامەن قارىم-قاتىناسىن تۇزەدى (سام. 2-ج. 12:7—13).
11. ەفەستىكتەرگە 5:3، 4 ٴتى ەسكەرسەك، اشكوزدىككە بوي الدىرماۋعا نە كومەكتەسەدى؟
11 داۋىتتەن قانداي ساباق الساق بولادى؟ اشكوزدىككە بوي الدىرماس ٷشىن ەحوبانىڭ جاساپ جاتقان بارلىق جاقسىلىقتارىنا ريزا بولۋىمىز كەرەك (ەفەستىكتەرگە 5:3، 4 وقىڭىز). باردى قاناعات ەتۋىمىز كەرەك. كيەلى كىتاپتى ەندى زەرتتەپ جاتقان ادامدار دا ريزاشىل بولۋدى ۇيرەنە الادى. مىسالى، ولار كۇندە ناقتى ٴبىر نارسە ٷشىن ەحوباعا راقمەت ايتسا بولادى. سوندا ولار ٴبىر اپتادا جەتى ٴتۇرلى تاقىرىپتا دۇعا ايتادى (سال. 1-ح. 5:18). ٴسىز دە سويتەسىز بە؟ ەحوبانىڭ سىزگە قانداي جاقسىلىق جاساعانى تۋرالى ويلانساڭىز، بويىڭىزدا ريزاشىلىق ويانادى. ريزاشىل بولساڭىز، قاناعاتشىل بولاسىز. ال قاناعات اشكوزدىكتىڭ تۇزاعىنان ساقتايدى.
12. اشكوزدىك ياھۋدا يسقاريوتقا نە ىستەتتى؟
12 باسىندا ياھۋدا يسقاريوت جاقسى ادام بولعان. يسا ونى ەلشىسى ەتىپ تاڭدادى (لۇقا 6:13، 16). ياھۋدا قابىلەتتى، سەنىمدى ادام بولعاندىقتان، يسا ونى ساداقاعا جاۋاپتى ەتىپ قويدى. بۇل قارجىمەن يسا مەن ەلشىلەرى ۋاعىز قىزمەتىندەگى شىعىندارىن جاباتىن. بۇل بۇگىندەگى دۇنيەجۇزىلىك ىسكە جۇمسالاتىن ساداقاعا ۇقسايدى. ٴبىراق كەيىننەن ياھۋدا سول قارجىدان ۇرلاي باستادى. يسا اشكوزدىكتىڭ قاۋپى جايلى قانشا ەسكەرتسە دە، ياھۋدا ۇرلاۋىن قويمادى (مار. 7:22، 23؛ لۇقا 11:39؛ 12:15).
13. ياھۋدانىڭ اشكوز ەكەنى قاي كەزدە انىق كورىندى؟
13 ياھۋدانىڭ اشكوزدىگى يسا ولمەس بۇرىن بولعان ٴبىر جاعدايدا انىق كورىندى. يسا مەن ونىڭ شاكىرتتەرى جانە ٴماريام مەن مارتا الاپەسپەن اۋىرعان شيموننىڭ ۇيىندە قوناقتا وتىرعان ەدى. ٴبارى اس ٸشىپ وتىرعاندا، ٴماريام وتە قىمبات تۇراتىن ٴيىسمايدى الىپ، يسانىڭ باسىنا قۇيا باستادى. ٴبىراق بۇعان ياھۋدا مەن وزگە شاكىرتتەر نارازى بولدى. وزگە شاكىرتتەر بۇل اقشانى ۋاعىز ىسىنە جۇمساعان دۇرىس بولار ەدى دەپ ويلاسا كەرەك. الايدا ياھۋدانىڭ نيەتى قارا ەدى. ۇرى بولعاندىقتان ونىڭ بار ويى جاشىكتەن اقشا ۇرلاۋ بولدى. اشكوزدىك جۇرەگىن تورلاپ العانى سونشا، ول كەيىن يسانى قۇلدىڭ قۇنىنا ساتىپ جىبەردى (جوح. 12:2—6؛ مات. 26:6—16؛ لۇقا 22:3—6).
14. ٴبىر ەرلى-زايىپتى لۇقا 16:13 تەگى كەڭەستى قالاي قولداندى؟
14 يسا شاكىرتتەرىنە: «سەندەر قۇدايعا جانە بايلىققا بىردەي قىزمەت ەتە المايسىڭدار»،— دەگەن (لۇقا 16:13 وقىڭىز). بۇل ەسكەرتۋدىڭ بۇگىندە دە پايداسى بار. بۇعان رۋمىنيادا تۇراتىن ٴبىر ەرلى-زايىپتىنىڭ مىسالى دالەل. ولارعا ٴبىر دامىعان ەلدەن ۋاقىتشا جۇمىس تابىلادى. «ٴبىز بانككە قوماقتى اقشا قارىز ەدىك. سوندىقتان بۇل جۇمىس ەحوبانىڭ باتاسى عوي دەپ ويلادىق»،— دەيدى ولار. ٴبىراق ٴبىر تۇزاق بار ەدى. سول جۇمىستى ىستەسە، ولار ەحوباعا بۇرىنعىداي قىزمەت ەتە المايتىن. كەيىن ولار 2008-جىلعى 15-تامىزداعى «كۇزەت مۇناراسىنىڭ» «ٴبىرتۇتاس جۇرەكپەن ادالدىق2 ساقتاڭدار» (حانزۇشا) دەگەن ماقالاسىن وقيدى. سوسىن مىنانداي ويعا كەلەدى: «باسقا ەلگە كوشۋ سەبەبىمىز كوبىرەك اقشا تابۋ بولسا، دەمەك، ەحوبامەن دوستىعىمىزدى ەكىنشى ورىنعا قويعانىمىز. ٴبىز بۇعان كەلىسسەك، رۋحاني كۇيىمىزدىڭ ناشارلاپ كەتەتىنىن تۇسىندىك». ٴسۇيتىپ، ولار بۇل جۇمىستان باس تارتتى. كەيىن كۇيەۋى ٶز ەلدەرىنەن جالاقىسى شىعىندارىن جابۋعا جەتەتىن ٴبىر جۇمىس تاپتى. ايەلى: «ٴبىز ەحوبانىڭ قولى قىسقا ەمەس ەكەنىن كوردىك»،— دەيدى. قازىر بۇل ەرلى-زايىپتى اقشاعا قۇل بولماي، ەحوباعا قىزمەت ەتىپ جاتقاندارىنا قاتتى قۋانادى.
شايتاننىڭ تۇزاقتارىنان ساق بولىڭىز
15. شايتاننىڭ تۇزاقتارىنان بوسانۋ مۇمكىن بە؟ قالاي؟
15 ٶزىمىزدىڭ مەنمەنسىپ نەمەسە اشكوز بولىپ بارا جاتقانىمىزدى بايقاساق شە؟ بۇل تۇزاقتان ەندى قۇتىلا المايمىز دەگەن ٴسوز بە؟ پاۋىل ٸبىلىس تىرىدەي ۇستاپ العان ادامداردىڭ «ونىڭ تۇزاعىنان بوسانا الاتىنىن» ايتقان (ٴتىم. 2-ح. 2:26). مىسالى، ٴداۋىت پاتشا ناتان پايعامباردىڭ قاتاڭ سوگىسىنەن كەيىن كۇناسىنا وكىنىپ، ەحوبامەن قارىم-قاتىناسىن تۇزەگەن. ٴبىز دە ەحوبانىڭ كومەگىن قابىل الساق، شايتاننىڭ كەز كەلگەن قاقپانىنان بوسانا الامىز. ەحوبا شايتاننان اناعۇرلىم كۇشتى ەكەنىن ەشقاشان ۇمىتپايىق!
16. شايتاننىڭ تۇزاقتارىنا تۇسپەۋگە نە كومەكتەسەدى؟
16 شايتاننىڭ تۇزاعىنا ٴتۇسىپ، كەيىن ودان بوسانىپ شىققاننان گورى تۇزاققا مۇلدەم جولاماعان ارتىق. ٴبىراق ٶز-وزىمىزگە سەنىمدى بولىپ كەتپەيىك. ويتكەنى ەحوباعا بۇرىننان قىزمەت ەتىپ جۇرگەن ادامدار دا اشكوزدىك پەن مەنمەندىكتىڭ تۇزاعىنا ٴتۇسىپ قالعان. سوندىقتان ەحوباعا كۇندە جالبارىنا دۇعا ەتىپ، وسى ەكى جامان قاسيەت ساناڭىزدى ۋلاپ، ارەكەتتەرىڭىزگە اسەر ەتىپ جاتقان جوق پا — سونى بايقاۋعا كومەكتەسۋىن سۇراڭىز (ٴزاب. 139:23، 24). ولاردى جۇرەگىڭىزگە ەشقاشان ۇيالاتپاڭىز!
17. تاياۋدا ىبىلىسپەن نە بولادى؟
17 ٸبىلىس مىڭداعان جىلدار بويى بىزگە تۇزاق قۇرىپ كەلەدى. ٴبىراق جاقىن ارادا ونىڭ ٶزى مىڭ جىلعا بۇعاۋلانىپ، كەيىن ماڭگىلىككە جويىلادى (ايان 20:1—3، 10). ٴبىز سول ۋاقىتتى اسىعا كۇتەمىز. ال سول كۇن كەلگەنشە ونىڭ تۇزاقتارىنان ساقتانىپ جۇرەيىك. اشكوزدىك پەن مەنمەندىكتىڭ جۇرەگىمىزگە ۇيالاۋىنا ەشقاشان جول بەرمەيىك. «ىبىلىسكە قارسى تۇرايىق، سوندا ول بىزدەن قاشىپ كەتەدى» (جاق. 4:7).
127-ٵن قانداي ادام بولۋىم كەرەك؟
^ 5-ابزاس شايتان وتە مىقتى اڭشىعا ۇقسايدى. ەحوباعا قانشا ۋاقىتتان بەرى قىزمەت ەتپەيىك، ول ٴبارىمىزدى تۇزاققا تۇسىرگىسى كەلەدى. ونىڭ ەڭ كۇشتى تۇزاقتارىنىڭ ٴبىرى — مەنمەندىك پەن اشكوزدىك. ٴبىز وسى ەكى تۇزاققا كەيبىرەۋلەردىڭ قالاي ٴتۇسىپ قالعانىن جانە سول تۇزاقتاردان قالاي اۋلاق بولا الاتىنىمىزدى بىلەمىز.
^ 2-ابزاس ٴسوز ٴمانى: بۇل ماقالا ادامنىڭ ٶزىن باسقالاردان جوعارى سانايتىن مەنمەندىگىنە جانە بايلىقتى، بيلىكتى، جىنىستىق قاتىناستى، ت.ب. شەكتەن تىس قالايتىن اشكوزدىگىنە باسا نازار اۋدارادى.
^ 53-ابزاس سۋرەتتەر سيپاتتاماسى: مەنمەن بولىپ كەتكەن ەر باۋىرلاس كەڭەستى قابىلداماي جاتىر. كوپ زات ساتىپ العان ايەل باۋىرلاس تاعى دا الۋدى ويلاپ تۇر.
^ 55-ابزاس سۋرەتتەر سيپاتتاماسى: قۇدايدىڭ ٴبىر رۋحاني ۇلى جانە ۇزياح پاتشا مەنمەن بولىپ كەتتى. اشكوزدىكتىڭ كەسىرىنەن حاۋا تيىم سالىنعان اعاشتىڭ جەمىسىن جەدى، ٴداۋىت بارسابيامەن كۇنا جاسادى، ياھۋدا اقشا ۇرلاي باستادى.