1. Немә үчүн Шәйтанни бир овчи билән селиштурушқа болиду?

 ОВЧИНИҢ пәқәт бирла мәхсити бар: олҗисини тутуш яки уни өлтүрүш. Буниң үчүн у түрлүк тузақ яки қапқанлардин пайдилиниду (Аюп 18:8—10). Бешида овчи җаниварни күзитип, тәтқиқ қилиду. Мәсилән, у нәгә бариду, немигә қизиқиду вә уни немә билән тутуш асан болиду, дәп ойлайду. Шәйтанму шундақ овчиға охшаш. У бизниң нәгә баридиғанлиғимизни, немигә қизиқидиғанлиғимизни күзитип, тәтқиқ қилиду. Кейин бизгә бир тузақ қуруп, униңға чүшүп қелишимизни үмүт қилиду. Амма Муқәддәс китап әгәр Шәйтанниң тузиғиға чүшүп қалған болсақму, униңдин қандақ қутулушни вә әшу тузақларға йеқин йолимаслиқни үгитиду.

2. Шәйтанниң әң үнүмлүк тузақлиридин иккиси қайси?

² Шәйтанниң әң үнүмлүк тузақлири тәкәббурлуқ вә ачкөзлүк b. Нәччә жиллардин буян, Шәйтан шу тузақларни қоллинип, мувәппәқийәткә еришип кәлгән. У худди бир қуш тутқучиға охшаш, өзи көзлигән олҗисини торға чүшүрүшкә уруниду (Зәб. 91:3). Бирақ бәхтимизгә яриша, Йәһва Шәйтанниң һийлә-микирлири тоғрилиқ Өз Сөзидә ашкарә қилған, шуңа биз униң тузақлиридин нери туралаймиз (Кор. 2-х. 2:11).

3. Йәһва немә үчүн тәкәббурлуқ вә ачкөзлүкниң тузиғиға чүшүп қалғанларниң мисаллирини Муқәддәс китапқа яздурған?

³ Йәһва бизни Өз хизмәтчилириниң кәчүрмишлири арқилиқ тәкәббурлуқ вә ачкөзлүктин агаһландуриду. Һәтта  бәзи Йәһваға узун вақит хизмәт қилғанларму, Шәйтанниң тузиғиға чүшүп қалғанлиғини көрүмиз. Бу тәкәббурлуқ вә ачкөзлүктин қутулушимизға имкан йоқ, дегәнни билдүрәмду? Яқ. Йәһва биз үчүн агаһландуруш сүпитидә шу мисалларни Муқәддәс китапқа яздурған (Кор. 1-х. 10:11). Худа шуни билидуки, шу мисаллардин савақ алсақ, Шәйтанниң тузақлиридин қечип қутулалаймиз яки жирақ туралаймиз.

4. Әгәр биз тәкәббур болуп кәтсәк нәтиҗиси қандақ болиду?

⁴ Шәйтан бизниң тәкәббурлуқни йетилдүрүшимизни халайду. У шуни билидуки, биздә тәкәббурлуқ күчийип кәтсә, униңға охшаш болуп, мәңгүлүк һаятқа еришиштин мәһрум болимиз (Пәнд н. 16:18). Шуңа әлчи Паул киши тәкәббурлишип, Иблисқа чиқирилған һөкүмгә учриши мүмкин, дәп агаһландурған (Тим. 1-х. 3:6, 7). Биз һәқиқәтни йеңидин тонайли яки узун жиллар Йәһваға хизмәт қилған болайли, һәрбиримиз тәкәббурлишип кетишимиз мүмкин.

5. Вәз 7:16, 20-айәттә көрситилгәндәк, бир киши қандақ қилип тәкәббур болуп қелиши мүмкин?

⁵ Тәкәббурлуқ шәхсийәтчиликниң бир шәкли. Болупму қийинчилиққа дуч кәлгәндә, Шәйтан диққитимизни Йәһваға әмәс, өзүмизгә қаритип, бизни шәхсийәтчи болушқа дәвәт қилиду. Мәсилән, илгири сиз хата әйипләнгәнму яки адаләтсиз муамилигә учриғанму? Шәйтан сизниң Худани вә қериндашлириңизни әйиплигиниңизни көрүшни бәк халайду. Иблис йәнә қийинчилиқларда сизниң Йәһва бәргән көрсәтмиләргә таянмай, өзүңизгә тайинишиңизни халайду (Вәз 7:16, 20ни оқуң).

6. Бир қериндашниң мисалидин немини үгинәләйсиз?

⁶ Башқиларниң намукәммәллигидин зериккән бир қериндишимизниң мисалини көрүп бақайли. У өзигә: «Әнди мән буниңға чидап туралмаймән»,— дегән еди. У өзини ялғуз қалғандәк һис қилған вә қериндашлирини кәчүрәлмигән. Шуңа у йолдишиға: «Башқа җамаәткә кетәйли»,— дегән. Кейин у 2016-жил, март ейидики JW интернет телевизиясини көргән. Шу программида башқиларниң намукәммәллигигә қандақ  көзқарашта болуш һәққидә мәслиһәтләр берилгән еди. У: «Җамаәттики қериндашларни өзгәртишкә урунушниң орниға, өз хаталиқлиримни кәмтәрлик билән тонуп йетишим керәклигини чүшәндим. Бу программа диққитимни Йәһва вә Униң һөкүмранлиқ һоқуқиға қаритишимға ярдәм бәрди»,— дәйду. Немә демәкчи болғанлиғини чүшәндиңизму? Синаққа дуч кәлгәндә, диққитиңизни Йәһваға қаритиң. Йәһваға дуа қилип, башқиларға Униңға охшаш көзқарашта болушқа ярдәм беришини өтүнүң. Асмандики Атимиз башқиларниң хаталиқлирини көрсиму, уларни кәчүрүшкә тәйяр. У сизниңму шундақ қилишиңизни халайду (Йоһ. 1-х. 4:20).

7. Падиша Уззияға немә иш болған?

⁷ Йәһуда падишаси Уззия нурғун җәңләрдә ғәлибә қазанған, көплигән шәһәрләрни бена қилған вә деханчилиқ ишлирини кәңәйткән. Худа униң ишлирини раван қилған (Тар. 2-яз. 26:3—7, 10). Бирақ Муқәддәс китап шундақ дәйду: «Лекин у күчәйгәндин кейин, мәғрурлинип кәтти вә бу иш уни һалакәткә елип барди». Тәкәббурлуқ Уззияни нәсиһәтни рәт қилишқа дәвәт қилған. Ибадәтханида исриқни тәғдим қилишни Йәһва пәқәт роһанийларға рухсәт қилған еди. Бирақ Уззия өзбешимчилиқ қилип, исриқни тәғдим қилиш үчүн ибадәтханиға киргән. Йәһва униңдин хурсән болмиғач, уни махав кесили билән җазалиған. Уззия өлгичә, махав кесили билән яшиған (Тар. 2-яз. 26:16—21).

8. Коринтлиқларға 1-хәт 4:6, 7-айәтләргә асасән, өзүмизни тәкәббурлуқтин қандақ нери туталаймиз?

⁸ Бизму падиша Уззияға охшаш тәкәббурлишип, гунаға қол урушимиз мүмкинму? Хосэ исимлиқ бурадәрниң мисалини көрәйли. У мувәппәқийәт қазанған бир содигәр болған вә җамаәттә һөрмәткә еришкән ақсақал еди. У конгрессларда нутуқларни ейтқан. Наһийилик назарәтчиләрму униңдин мәслиһәт соратти. У: «Мән өзүмниң қабилийитимгә вә тәҗрибилиримгә ишинип кәткәч, Йәһваға таянмиған. Мән өзүмни күчлүк дәп ойлиғач, Йәһваниң агаһландуруши вә нәсиһәтлирини аңлимиған»,— дегән. Кейин Хосэ еғир бир гуна өткүзүп, җамаәттин чиқирилди. Бирқанчә жил илгири, у қайта җамаәткә қобул қилинған. У йәнә мундақ дегән: «Йәһва маңа бирнәрсини үгәтти: әң муһими, нам-атақ әмәс, бәлки Йәһва тәләп қилғинини қилиш екән». Бизниң һәрқандақ  талантлиримиз, җамаәттә еришкән имтиязлиримиз, Йәһвадин келидиғанлиғини әстин чиқармайли (Коринтлиқларға 1-хәт 4:6, 7ни оқуң). Әгәр биз тәкәббур болсақ, Йәһва бизни ишләтмәйду.

9. Ачкөзлүк Шәйтан вә Һава анини немә қилишқа һәрикәт қилдурған?

⁹ Ачкөзлүк һәққидә ойлинғинимизда, есимизгә бирдин Шәйтан Иблис келиши мүмкин. У илгири Йәһваниң пәриштиси сүпитидә нурғун имтиязларға егә болған. Бирақ у техиму көпирәк нәрсини халиғач: у пәқәт Йәһвағила мәнсүп ибадәткә еришишни арзу қилған. У бизниңму өзигә охшаш болушимизни халайду. Шуңа бизни бариға қанаәт қилмай, көпирәк нәрсигә еришишкә дәвәт қилиду. У Һава аниға сөз қилғанда, тунҗа қетим шундақ қилишқа урунған. Худа Һава ана вә Адам атиға меһир-муһәббәт көрситип, бағдики бир дәрәқтин ташқири, барлиқ дәрәқләрниң мевилиридин тойғичә йейишни рухсәт қилған (Ярит. 2:16). Шундақтиму, Шәйтан Һава анини аздуруп, уни мәнъий қилинған дәрәқниң мевисидин «йейишим керәк», дегән ойға кәлтүргән. Һава өзидә бариға қанаәт қилмай, техиму көпирәк нәрсиләрни халиған. Кейин у гуна қилип, ахирида өлүп кәткән (Ярит. 3:6, 19).

10. Ачкөзлүк Давут падишаға қандақ тузақ болған?

¹⁰ Давут падиша Йәһваниң ярдими билән мал-дуния, нам-атақ вә дүшмәнлири үстидин ғәлибиләргә еришкән. Йәһваниң бәрикәтлири шунчә көп болғанки, у һәтта: «Улар сани йәткүзсиз нурғун»,— дегән (Зәб. 40:5). Амма вақит өтүп, ачкөзлүк сәвәплик Давут Йәһваниң өзи үчүн қилғанлирини унтуп, бариға қанаәт қилмай, көпирәк нәрсигә еришишни халиған. Гәрчә Давутниң бирқанчә аяли болсиму, у қәлбидә башқиниң аялиға еришиш арзусиниң күчийишигә йол қойған. Давут шәхсийәтчилик қилип, хетийлиқ Урияниң хотуни Батшеба билән җинсий мунасивәттә болған вә у аял һамилдар болуп қалған. Зинахорлуқ гунайи аздәк, Давут Урияни өлтүрүшиниму орунлаштурған (Сам. 2-яз. 11:2—15). Шу вақитта Давут Йәһвани көрмәйду, дәп ойлиғанму? У Йәһваға шунчә узун жиллар хизмәт қилған болсиму, у ачкөз болуп кәткәч, ахирида көплигән азап-оқубәтләргә дучар болған. Бәхиткә яриша, Давут товва қилған вә қайта Йәһваниң илтипатиға еришкәнлигигә бәк миннәтдар болған! (Сам. 2-яз. 12:7—13).

11. Әфәсликләргә 5:3, 4-айәтләргә асасән, ачкөзлүк билән күрәш қилишимизға немә ярдәм берәләйду?

 ¹¹ Давутниң мисалидин қандақ савақ алалаймиз? Әгәр Йәһва бәргән барлиқ нәрсиләр үчүн миннәтдар болсақ, ачкөзлүккә қарши туралаймиз (Әфәсликләргә 5:3, 4ни оқуң). Чоқум өзүмиздә бариға қанаәт қилишимиз керәк. Биз бир киши билән Муқәддәс китапни үгинишни башлиғанда, Худа униңға бәргән нәрсиләрдин бири һәққидә ойлап, миннәтдарлиғини билдүрүшни үгитимиз. Әгәр у һәр күни шундақ қилса, бир һәптә өткәндә, у йәттә нәрсә һәққидә дуа қилған болиду (Сал. 1-х. 5:18). Сизму шундақ қиламсиз? Әгәр Йәһваниң сиз үчүн қилған барлиқ ишлири һәққидә чоңқур ойлансиңиз, миннәтдар болисиз. Миннәтдар болсиңиз, қанаәтчан болалайсиз. Қанаәтчан болғиниңизда, ачкөзлүк тузуғидин жирақ туралайсиз.

12. Ачкөзлүк сәвәплик Ишқарийот Йәһуда немә иш қилған?

¹² Ачкөзлүк, Йәһуда Ишқарийотни хаин бир кишигә айландурған. Амма дәсләптә, у ундақ яман адәм болмиған (Луқа 6:13, 16). Әйса уни бир әлчиси сүпитидә таллиған. Йәһуда қаримаққа қабилийәтлик, ишәнчилик болғач, пулни сақлашқа тәйинләнгән еди. Әйса вә әлчиләр вәз хизмитидә болғанда, еһтияҗлирини қамдаш үчүн шу пулни ишләткән. Әшу пуллар худди бүгүнки күндә дунияниң җай-җайлирида болуватқан иш-паалийәтләр үчүн қилинған ианиләргә охшаш болған. Амма кейинирәк Йәһуда Әйсаниң қайта-қайта агаһландурушлириға пәрва қилмай, оғурлуқ қилишқа башлиған (Марк 7:22, 23; Луқа 11:39; 12:15). Йәһуда әшу агаһландурушларға пәрва қилмиған.

13. Йәһуданиң ачкөзлүги қачан ашкарә болған?

¹³ Йәһуданиң ачкөзлүги Әйсаниң өлтүрүлүшидин бурун, бир вақиәдә ашкарә болған. Әйса, униң шагиртлири, Мәрийәм вә униң һәдиси Марта илгири махав кесили билән ағриған Симонниң өйидә меһман болған. Тамақ үстидә Мәрийәм орнидин туруп, Әйсаниң бешиға қиммәт әтирни қуйған. Йәһуда вә башқа шагиртлар буниңдин нарази болған. Башқа шагиртлар бәлким пулларни вәз хизмәттә ишләтсәк яхширақ болиду, дәп ойлиған. Амма Йәһуданиң нийити башқичә еди. У оғри болғач, һәмяндин пул оғрилашни халиған еди. Кейин Йәһуда ачкөзлүк түпәйли, Әйсани бир қулниң баһасиға сетивәткән (Йоһ. 12:2—6; Мәт. 26:6—16; Луқа 22:3—6).

14. Бир әр-аял Луқа 16:13-айәттики савақни қандақ қолланған?

¹⁴ Әйса: «Худаниң һәм Байлиқниң қуллири болалмайсиләр»,— дәп өз шагиртлирини агаһландурған (Луқа 16:13ни оқуң). Бу сөзләр техиғичә өзгәрмигән. Буни Румыниядики бир җүпниң мисали испатлайду. Улар көпирәк тәрәққий қилған дөләттә вақитлиқ ишләш пурситигә еришкән. Улар: «Бизниң банкқа төләйдиған көп қәризимиз бар еди. Шуңа дәсләптә бу хизмәтни Йәһвадин кәлгән бир бәрикәт дәп ойлидуқ»,— дегән. Бирақ бир тузақ бар еди. Бу иш уларниң Йәһваға хизмәт қилишиға тәсир көрситәтти. Улар «Күзитиш мунари» 2008-жил, 15-август санидики «Пүтүн қәлб билән садақәтмәнликни сақлаң», дегән мақалини оқуғандин кейин, өзлириниң қарарини чиқарған. Улар: «Биз пул тепиш үчүн башқа дөләткә барсақ, Худа билән болған мунасивитимизни иккинчи орунға қойған болаттуқ. Худа билән болған мунасивитимиз совуп кетидиғанлиғиға көз йәткүздуқ». Шуңа улар шу пурсәтни рәт қилған. Нәтиҗидә, бурадәр өз дөлитидә хизмәт тапқан. Униң аяли шундақ дәйду: «Йәһва һәрқачан ярдәм қолини суниду». Улар пулни әмәс, Йәһвани өзиниң хоҗайини болушқа таллиғанлиридин, бәк хошал.

15. Шәйтанниң тузақлиридин қечип қутулушимизға немә үчүн ишинәләймиз?

¹⁵ Өзүмизниң тәкәббур яки ачкөз болуп кетиватқанлиғимизни байқисақчу? Өзүмизни өзгәртәләймиз! Паул Шәйтанниң қолиға чүшүп қалғанлар, униң тузиғидин қечип қутулалайду, дәп ейтқан (Тим. 2-х. 2:26). Мәсилән, Давут падиша Натанниң нәсиһитигә қулақ селип, Йәһва билән болған мунасивитини қайта яхшилиған. Йәһваниң ярдимини қобул қилсақ, Шәйтанниң қурған һәрқандақ тузақлиридин қечип қутулалаймиз. Йәһва Худа Шәйтандин күчлүгирәк екәнлигини һечқачан унтумайли!

16. Шәйтанниң тузақлиридин жирақ турушимизға немә ярдәм берәләйду?

¹⁶ Әлвәттә, Шәйтанниң тузақлиридин қечип қутулалаймиз. Амма әң яхшиси у қурған тәкәббурлуқ вә ачкөзлүк тузиғиға йеқин йолимайли. Буни пәқәт Худаниң ярдими билән қилалаймиз. «Мениң иманим күчлүк, һәргизму тәкәббур яки ачкөз болуп қалмаймән»,— дәп ойлимаслиғимиз керәк. Һәтта Йәһваға узун жил хизмәт қилғанларму, тәкәббур яки ачкөз болуп қалған. Шуңа ой-пикир вә иш-һәрикәтлириңизгә шундақ начар илләтләрниң тәсир қилишқа башлиған-башлимиғанлиғини тонуп йетәлишиңиз үчүн, һәр күни Йәһвадин ярдәм сорап, дуа қилиң (Зәб. 139:23, 24). Һәргизму тәкәббурлуқ вә ачкөзлүкни өзүңизгә жуқтурувалмаң!

17. Пат арида дүшминимиз Иблисқа немә болиду?

¹⁷ Нәччә миң жиллардин буян, Шәйтан овчилиқ қилип келиватиду. Бирақ пат арида у өзи кишәнлинип, ахирида вәйран қилиниду (Вәһ. 20:1—3, 10). Биз шу күнни тәқәзалиқ билән күтүп, Шәйтанниң тузақлиридин һошияр турайли. Тәкәббурлуқ вә ачкөзлүкниң сизни өз чаңгилиға еливелишидин сақлиниң. Шәйтанға қарши туруш үчүн қәтъий болуң, шундила у сиздин қачиду (Яқуп 4:7).