1. Tipagine rengbe ani ka ringbisa Satana ti ni kuti bamangi anya?

BAMANGI anya na gu sasa beni nga—ka zio nya watadu ka imo ru. Ni ima rengba ka mangasunge na badungu agbina, a wa i nagumbaha rogo Ziazia Kekeapai yo. (Eyo. 18:8-10) Wai gu rengbe bamangi anya ka biriko nya tipa u zi ti gani gbina? Ni nawisigo gu nya re wenengai. Wari gu u andu kuhoni? Ginihe du ngba tiru? Gini gbina du ngba gbe tipa ka zio ru na ni? Satana wakina gu bamangi anya re. Ko nawisigo rani awisigo wenengai. Ko naino pa gu ba aino ani andu ku rogoyo na gupai ngba tirani. Fuo gure, ko kini rẽ gu gbina du ko na maabangirise nga si nika zio rani azio ka ani ainonga ho ya. Ono tie, Baibiri nape gupai furani nga ka ko zi rani, ani ima rengba ka batasa tirani beko. Si nayugo wai furani a rengbe ani ka ne agu agbina re dunduko.

2. Gini agbina ue du dagba agu agbina yo du Satana na diabese na ni?

² Agbina ue dagba agu agbina yo du Satana na bakere diabese na ni nga rukö gbiati ngbaduse. * Tipa akutu agarã, Satana ima mangasunge na gi gbegberẽ asino re na kidu na diabese na ni. Ko wakina gu bazi azire nga guni nabiriko zire kurogo gbina watadu gani pio. (Tam. 91:3) Ono si aidanga Satana zi rani te. Tipagine si aidanga ha ti ni wo ya? Bambiko Yekova ima yugo agu abirĩ furani nga gu Satana amangasunge na ni.—2 Kor. 2:11.

3. Tipagine du Yekova asa gupai ti ni nga i moi gu kura akpiapai ku rogo Ziazia Kekeapai yo?

³ Yekova nayugopai furani tipa wai du rukö na ngbaduse ni kereapai ni peko pa agu apai furani namangi gu kura gako amoyambu  tipa gupai nga ka ani mangingo kina gu bangisa aingahe re ya. Ani nika bi wai Satana adu na rengba ka zio zavura gu ga Yekova amoyambu naaima irisoko tipa gbanga regbo. Ya mo gere nayugo gupai nga ka ani rengbenga ka ne du na rukö gbiati ngbaduse te? Oó. Yekova asa gupai nga i keke agi akpiapai re rogo Ziazia Kekeapai tipa si du ni ‘zahe’ furani. (1 Kor. 10:11) Ko ima ino gupai nga ani ima rengba ka wirikapai be agi akpiapai nga ga zahe re tipa ka ne watadu ka batasa tirani be ga Bakitingbanga agbina.

4. Ginipai rengbe ka manga rani ka ani du ni aboro rukö?

⁴ Satana naida ani da ni aboro rukö. Ko ima ino gupai nga ka ani da ni aboro rukö, si nika sarani ani da wakina ko na ani ki zanga nyenye unga. (Snz. 16:18) Sidu, gu mokedi nangia Pauro afu gu zahe nga ‘enda ima rengba ka kiiso boro ni ki ti kurogo ga Bakitingbanga ngbanga.’ (1 Tim. 3:6, 7) Gipai re ima rengba ka manga ai boro dagbarani, singia ani ni vovo rani rogo rengo watadu ani aima digo niirisi Yekova tipa badungu agarã.

5. A wa duhe rogo Batungusipai 7:16, 20, waigu rengbe ani ka ne gu sino nga ga rukö?

⁵ Aboro rukö na gbangbati tiyo. Satana naˈasada ka sa rani ani du na gbangbati, kini moi berãrani gbe kina kuti tirani kisusi wai ani amaaberã rani kuti Yekova, gbe ho ani agbiatirani ni na akpakarapai. Ni kpiapai, ya mo i apenga ziree ti rimoro? Watadu ya mo i amangingo pai na mo ngba iraira gene? Satana na nyemu ka biro mo nibira Yekova watadu awirinamo. Na Bakitingbanga naida mo berẽhe nga, yangada gu ziga duho tipa ka mbakada kpakarapai nga ka mangapai ngba gamo gene kuba gupai nga ka pekafuo agu arugapai Yekova afuhe foro rogo Fugoko yo.—Oni gedi Batungusipai 7:16, 20.

6. Ginipai rengbe mo ka wirikaha be gu kpiapai nga ga kura wirina sa du Netherlands yo?

⁶ Oni bingo kpiapai nga ga kura wirina sa du Netherlands yo nga guri naadu na zinga na kura aboro gayo aingahe aimisiri. Ri adiberã nga ri aidanga ka dia regbo na agu aboro re berewe te, ri aya: “Mi aabi tire gbe nga mi nisare na mi aadunga na rengba ka mbupai fuyo te, mi ape gupai fu kumbami nga si naida ani ga kurogo gu  kura dungurati.” Sidu, ri abi gu mbakadapai nga ga JW Terevizioni^® nga ga Marungu 2016. Gu mbakadapai re afu bete aberãpai tipa wai ka mangapai na gu zangarengba nga ga kura aboro. Gu wirina re aya: “Mi abi gupai nga si aaida mi du na umbasitise na ki berẽpa gimi aingahe kuba gupai nga ka asada ka aria awirina rogo dungurati. Gu mbakadapai re aundo re mi moi berãre gbe kuti Yekova na gako bakere pagbia.” Mo nabi gupai ani awirikaha ane? Ho mo agbia tiro ni na aˈasada, mo moiberãro kuti Yekova. Mo zungadi ko ko undoro mo naabi kura aboro kina wai ko abiyo. Gu bamo du ngbangbaturũ yo nabi gayo aingahe abi, ono wa vura duhe wo, ko na nyemu ka mbupai fuyo. Ko naida mo mangi kina gu bangisapai re a.—1 Yo. 4:20.

7. Ginipai namangi Bakindo Uziya?

⁷ Bambiko gupai nga gu bakindo aYudo nangia Uziya ada ni boro rukö, ko aadeganga tuko kuti gu rugute gu kura aboro afuhe fuko te na ko amangi gupai ko aadunga na rengo beko ka mangaha ya. Badungu apai adu kinaho Uziya amangihe ni bawenehe. Ko adu na diabese rogo dungu avura, ki meke dungu agbata, na kidu na dungu abino beko. “Mbori anausa gako apai.” (2 Peka 26:3-7, 10) Ziazia Kekeapai naya wẽ: “Ono ho ko adu ni nyanyaki kpotoko yo ki du na abiatise, ko mangi pai sa gbarasa tiko.” Mbata kusayo, Yekova afu gu rugapai nga kina aboromotumo sa naafu zozo fuõngua yekaru yo. Ono Bakindo Uziya adi ngbiti pai ki ndu ku yekaru yo ka fu zozo fuõngua ni motumo. Rago aangbanga ti Yekova te na ko asa gu boro rukö re ko da ni boro ngbataka. Uziya anye ni boro ngbataka rogo gako raka yo naabaha.—2 Peka 26:16-21.

8. Ringbisihe kuti 1 AKorindo 4:6, 7, waigu rengbe ani ka ne da ni aboro rukö?

⁸ Ya mo ani rengbe kada ni airarukö ki mangi ingapai wagu Uziya amangihe? Oni bingo gu kpiapai nga ga José. Ko adu na bakere diabese rogo sunge bagaahe yo na kidu ni gu bakumba rogo dungurati aboro anaairisa ko airisa. Ko anaamanga agumbapai ti regbo bakere adunguratise na ababi adungurati anaandu fuoko tipa arugute. Ko aya: “Ono mi aakido kina kuti gimi tandu mangaapai na kuti gimi inohe, mi aakidongo kuti Yekova te. Mi aabihe nga mi nyanyaki, sidu, mi aadeganga ture kuti ga Yekova azahe gbiati arugute te.” José amangi kere ingapai na i ki kusi ko kusayo rogo dungurati. I akaraga ko badungu agarã kusayo. Ko aya: “Yekova ima yugo gupai fere nga anga gupai nyakipaha nga du na rimo te, ono manga ani gupai ko aya furani ani mangihe.” Si naida ani tingidi gupai nga, gu tanduapai du ani na ni na agu amamu ani agbiaha rogo dungurati naye kina be Yekova.  (Oni gedi 1 AKorindo 4:6, 7.) Sidu, ka ani du ni aboro rukö, Yekova amanganga sunge na ani te.

9. Ginipai gu sino nga ga ngbaduse asa aSatana na Eva i mangihe?

⁹ Ho ani aberãpa gu sino ni nga ga ngbaduse, si nawira gupai awira nga pa Satana Bakitingbanga nayeaye ku berãrani yo. Wa Satana adu ni boro sa dagba ga Yekova amaraika yo, si nawira gupai awira nga ko aima du na badungu wene amamu beko. Ono ko adu na nyemu agu berewe susi gure. Ko aaida gu iriso nga gu rẽ sa fu kina Yekova. Satana naida ani da wakina ko, ko naˈasada ka sarani ka ani rengbenga kina be agu ahe du berani ya. Gu bambata regbo ko aˈasadi ka manga gipai re angia gu regbo ko afura fu Eva. Yekova amangipai ni nyemuse ki fu bakere riahe fu Eva na kumbari nga gu nangia—‘zuzu agu angua naadu ati yo dunduko’ kparakusayo ti gu sa. (Bam. P. 2:16) Ono wa si avura duwo, Satana anangi Eva ri berẽ gupai nga si aaida ri ri gu bangisa zuzungua ari si aaidanga i rihe ya. Eva aarengbanga kina be guhe naadu beri te, ono ri aaidaha susi gure. Ani ima ino gupai namangi tifuo gure. Eva ati kurogo ingapai yo na niyangaraha, ri ki kpi.—Bam. P. 3:6, 19.

10. Ginipai namangi ho Davide ada ni ni boro ngbaduse?

¹⁰ Ngbaduse asa Bakindo Davide bangiriko go ti agu ahe Yekova afuhe fuko kodihe na kumuko, worimo, na diabese be dungu avurako. Davide adu na tambuahe ki rugutiko na gupai nga ga Mbori agamahe ‘aima susa gu ka i gedihe!’ (Tam. 40:5) Ono ti kura regbo sa, bangiri Davide ago ti agu ahe Yekova afuhe fuko. Ko aarengbanga berewe be agu ahe naadu beko te, ko aaida agu susi gure. Wa si avura du nga Davide adu na dungu adiako ti ni, ko atona ka ida kadu na gu dee nangia dia kura boro kia, si ki vura du nga Yekova aya gupai re angia gbegberẽpai. Gu dee re angia Bataseba na kumbari angia Uria boro Eto. Davide amangipai ni gbangbati ki kodiba na Bataseba na ri kidu na gude. Gupai Davide amangihe re aima gberã nikerehe. Ono tie ko amangi gu kurapai berewe nga gu nagberẽ kisusi gure, ko amangi mbakadapai tipa i imi Uria! (2 Sam. 11:2-15) Ginipai Davide aaberã ha? Ya mo ko abihe nga Yekova arengbanga ka biko na gipai re te? Wa vura duhe nga Davide airisi Yekova tipa gbanga regbo, ko aye kada ni boro ngbaduse na gipai re aima ye na badungu arungo kutiko. Ono tie, si ni pa ngbarago ka ino gupai nga fuo bete regbo kusa, Davide aidi gako aingahe na ki saberã ko. Ko adu na bakere tambuahe nga Yekova ambupai fuko!—2 Sam. 12:7-13.

11. Ringbisihe kuti AEfeso 5:3, 4, ginipai rengbe ka undo rani tipa ani sovura kuti gu sino nga ga ngbaduse?

 ¹¹ Ginipai du ani awirikaha ti gu kpiapai nga ga Davide? Ani nawirika gupai nga, ani ima rengba ka sovura kuti gu sino nga ga du na ngbaduse ka ani du na tambuahe tipa agu ahe dunduko Yekova nafuhe furani. (Oni gedi AEfeso 5:3, 4.) Si naida ani rengbe kina be agu ahe du berani. Ho ani atona ni ka wirika Baibiri na kura aboro, ani ima rengba ka yugopai fuyo i berẽpa nyanyakipa he sa nga gu Yekova nafuhe fuyo na ki tambuako tipaha. Ka si du nga boro namanga gipai re na aˈuru dũ tipa poso sa, ni nika ino gupai nga ni ima manga kparakpee tipa riiapai saba. (1 Tesa. 5:18) Ya mo mo naamanga ngbatungapai wa gure? Ka mo berẽkurii agu apai dunduko Yekova namangihe foro, si nika undoro mo du na tambuahe. Na ho mo nika duni na tambuahe, mo nika rengba kina be agu ahe du bero. Ho mo arengba ni be kina agu ahe du bero, mo adunga na gu sino nga ga ngbaduse te.

12. Ginipai Yuda Keriota amangihe bambiko ko ada ni boro ngbaduse?

¹² Bambiko Yuda Keriota adu na gu sino nga ga ngbaduse, ko amangi kere gbegberẽpai na ki bagi Yesu. Ono Yuda aadunga ti aregbo dunduko ni gbegberẽ boro te. (Rk. 6:13, 16) Yesu asiako ni mokedi. Yesu aima du na bakere kido kutiko bambiko ko amoi ko ko naangerakurii sanduki marã. Yesu na gako amokedi amangisunge na gi marã re tipa ka ngbe agu ahe i anaaidaha gene gayo sunge tungusapai yo. Rogo kura agene yo, gu marã re adu wakina agu agamahe aboro afuhe areme tipa gu sunge namanga rogo zegino dunduko. Fuo bete regbo kusa, Yuda atona ka dĩ marã si ki vura du nga ko aima gia gupai ngba Yesu bara dunguhe nga si aidanga kadu ni boro ngbaduse te. (Mk. 7:22, 23; Rk. 11:39; 12:15) Yuda aabingo gu zahe re na nyanyakipaha te.

13. Gini regbo du Yuda ayuguhe nga ko ada ni boro ngbaduse?

¹³ Yuda ayugu gupai nga ko ima da ni boro ngbaduse ti regbo gupai namangi ngbutuko mbata fu i imi Yesu. Yesu na gako abawiriki, kodihe na Maria gbiakuti wirinari nangia Marata, adu ni ageno kua Simona yo nangia boro ngbataka. Ti regbo riahe, Maria aru kuari na ki uka wene nzeme fuõngua kurii Yesu yo nga gu i angbehe na bakere marã. AYuda na gu kura abawiriki aima du na bakere gberãrago tipa gipai re. Si ima rengba kadu nga gu kura abawiriki abihe nga ka i amangisunge na gu marã re ngba wene gene ka undo agu aboro naadu rogo zingo. Ono ga Yuda bipai adu kia. “Iradĩ nangia ko” na ko aaida ka dĩ marã rogo sanduki marã. Na mbiko gupai nga Yuda adu na ngbaduse tiko ko abagi Yesu tipa marã.—Yo. 12:2-6; Mt. 26:6-16;; Rk. 22:3-6.

14. Waigu gu kura arogotise sa amangipai kuti gu rugute du rogo Ruka 16:13?

¹⁴ Yesu atingidi apefuoko na gu bangua rengo nga: “Ka oni ra nga fu Mbori nira fu ũkumuko a te.” (Oni gedi Ruka 16:13.) Gipai re kindi ni kina rengo. Oni bingo wai gu kura arogotise Romania yo ambu gu fugo Yesu re tipa si du na maapai kurii gayo raka. I agbia sunge nga gu si adu nga i nika mangaha tipa bete regbo rogo gu ringara naadu ni kumukokumuko ho gbe. I aya: “Ani adu na bakere bape berani nga gu ani adihe benge yo nga gu si aaida ani tumoho, sidu, ti bambata regbo, ani aberẽhe nga gi sunge re angia maku furani be Yekova.” Ono tie, kpakarapai kinaho naadu. Ka i aidi gu sunge re, ka i adu na bete regbo gbua beyo tipa mangasunge fu Yekova. Fuo geda yo gu kekeapai riihe angia, “Oni Du Niruru Roni Na Kpamiakpamia Kpotoroniyo” rogo gu Ngbaõbambu Sinziri nga ga Buza 1, 2008, i amangi gayo diaberã. I aya: “Ka ani aga ku rogo gu kura ringara tipa ka gbia bakere marã ono si kidu ni mbumbuhe furani tipa ani irisi Yekova, ka gure adu nga gaani pagume na Yekova nga gupai paha nanyaki furani rogo gaani raka yo te. Ani aima ino gupai nga ka ani ndu gaani padu rogo toro yo nika duadu ngbapai yo.” Sidu, i  aima ká gu sunge re. Ginipai namangi? Bairakporo aima gbia gu kura sunge rogo gayo ringara nga gu ko aagbia gu marã agbia ti ni naaima rengba na gayo azingo. Nairakporo aya: “Yekova nikaa undo gako amoyambu aundo ti aregbo du.” Agi arogotise re na ngbarago nga i amoi Yekova ni Bairayo angianga marã ya.

15. Tipagine rengbe ani kadu ti ni na gu kido nga ani ima rengba ka batasa tirani be ga Satana agbina?

¹⁵ Ginipai si aida ani mangihe ka ani bi tirani nga ani ima da ni aboro rukö watadu aboro ngbaduse? Ani ima rengba ka manga ariapai! Pauro aya agu aboro “du ni zizi yo” be Bakitingbanga ima rengba ka batasa tiyo be gako gbina. (2 Tim. 2:26) Gere nga gupai namangi tipa Davide, ko adegetuko kuti gu rugute Natana afuhe fuko naadu ni nyanyakihe, ko ki saberã ko ti gu ngbaduse ko adu na ni na ki mbakadi gako pabakure na Yekova. Ka bangiro gonga ti gupai nga Yekova du na bakere ome tiko kisusi Satana ya. Sidu, ka ani di ga Yekova undo kugume, ani ima rengba ka batasa tirani be ai gu gbina Bakitingbanga arẽhe tipa rani.

16. Ginipai nika undo rani tipa ani ne ga Satana agbina?

¹⁶ Si ni rengo nga, kuba gupai nga ka batasa tirani be ga Satana agbina, gupai ngba gbe nga ka nehe dunduko. Ani rengbe ka manga gipai re mbiko kina ga Yekova undo. Ono ka ani berẽnga gupai nga ani ima nyaka nikerehe na ka ani danga ni aboro rukö watadu ni aboro ngbaduse ya te! Zavura gu ga Yekova amoyambu naaima iriso ko tipa gbanga regbo aima da ni aboro rukö watadu ni aboro ngbaduse. Sidu, mo naazungodi Yekova na aˈuru dũ ko undo ro mo bihe singia gu gbegberẽ asino re ima tona kadu na maapai kurii gamo aberã gbiati gamo mangaapai. (Tam. 139:23, 24) Ka mo ya mbunga gi gbegberẽ asino re si du na maapai kuriro ya!

17. Ginipai nika manga barambeda tipa vurarani nga Bakitingbanga?

¹⁷ Tipa kutu agarã, Satana niidu ni bamangi aboro. Ono barambeda, i nika vo ko na ki gberesi ko kusayo. (Yugo. 20:1-3, 10) Ani nangera kumbatayo tipa gu uru re. Da kuti gu regbo re, mo du na rubangirise tipa ga Satana agbina. Mo mangi asadatise nyanyaki tipa ka zanga du ni irarukö watadu ni boro ngbaduse. Mo diberã ka ‘ká fu bakitingbanga, na ko ki oro be ro.’—Yak. 4:7.