1. Ta eo em̦õj an Jeova kõm̦m̦ane ñan kwe?

EWI wãween bwe kwõn kar erom juon iaan Ri-Kõnnaan ro an Jeova? M̦oktata, kwaar roñ kõn “ennaan eo em̦m̦an” bõlen jãn rũtto ro jinõm̦ im jem̦am̦ ak juon iaan ri-jerbal ro m̦õttam̦ ak juon iaan ri-jikuul̦ ro m̦õttam̦, ak bõlen jãn an kar juon iioon eok ke ear kwal̦o̦k naan jãn em̦ ñan em̦. (Mark 13:10) Tokãlik, juon ear jol̦o̦k el̦ap iien im maroñ ko an ñan katak Baibõl̦ ippam̦. Im ilo iien kein kwaar katak, kwaar jino yokwe Jeova im katak im jel̦ã bwe ej yokwe eok. Jeova ear karuwaaktok eok ñan m̦ool eo, im kiiõ, ãinwõt juon eo me ej ri-kal̦ooran Jesus Christ, ewõr ippam̦ kõjatdikdik eo ñan mour indeeo. (Jon 6:44) Ejjel̦o̦k pere bwe el̦ap am̦ kam̦m̦oolol Jeova kõn An kar kõm̦akũt juon ñan an katakin eok kõn m̦ool eo, im kõn An kar m̦õn̦õn̦õ in bõk eok bwe kwõn juon iaan ri-karejar ro an.

2. Ta ko jenaaj kõnono kaki ilo katak in?

² Kiiõ ke jejel̦ã m̦ool eo, ewõr ippãd jeraam̦m̦an eo ñan jipañ ro jet ñan kobatok ippãd ilo ial̦ eo me ej tõll̦o̦k ñan mour. Emaroñ pidodo ñan ad kwal̦o̦k naan jãn em̦ ñan em̦ bõtab jemaroñ lo bwe epen ñan ad kajjitõk ippãn ro jet ñe rekõn̦aan katak Baibõl̦, ak ñan ad katak Baibõl̦ ippãn juon. Ãindein ke am̦ bar eñjake? El̦aññe aet, kwõmaroñ lo bwe mel̦el̦e ko ilo katak in remaroñ jipañ. Jenãj kõnono kõn ta ko rej kõm̦akũt kõj ñan ad kõm̦m̦an ri-kal̦oor. Jenãj bareinwõt lale wãween ad maroñ lo mejal̦an wãween ko reppen me remaroñ kapañ kõj jãn ad kõm̦m̦an rũkkatak. M̦oktata, jen lale etke jejjab aikuj in baj juon ri-kwal̦o̦k naan wõt ak jej aikuj in bareinwõt juon ri-katakin kõn ennaan eo em̦m̦an.

3. Etke jej kwal̦o̦k naan?

³ Ke Jesus ear pãd ioon lal̦ in, ewõr ruo men ko ear kakien ri-kal̦oor ro an ñan kõm̦m̦ani. M̦oktata, ear jiroñ er ñan kwal̦o̦k naan kõn ennaan eo em̦m̦an kõn Aelõñ eo, im ear kwal̦o̦k ñan er  kilen aer kõm̦m̦ane. (Matu 10:7; Luk 8:1) Ibwiljin elõñ men ko me ear katakin er kaki, Jesus ear bar kõpooj ri-kal̦oor ro an ñan jel̦ã ta eo ren kõm̦m̦ane ñe armej renãj kar kwal̦o̦k aer m̦akoko in roñjake ennaan eo em̦m̦an kõn Aelõñ eo, im ta eo ren kõm̦m̦ane ñe renaaj kwal̦o̦k aer m̦õn̦õn̦õ in roñjake. (Luk 9:2-5) Ear bareinwõt kwal̦o̦k kõn joñan an nãj l̦apl̦o̦k im ajeededl̦o̦k jerbalin kwal̦o̦k naan eo, im bwe ri-kal̦oor ro an renãj “kwal̦o̦k kõn ennaan eo em̦m̦an . . . ipel̦aakin lal̦ in bwe aolep armej ren roñ.” (Matu 24:14; Jrb. 1:8) Jekdo̦o̦n ewi wãween an nãj armej ro em̦m̦akũt ñe renaaj roñ kõn ennaan eo, ak ri-kal̦oor ro rar aikuj in kwal̦o̦k ñan armej ro kõn Aelõñ eo an Anij im ta ko enaaj katõpraki.

4. Ekkar ñan Matu 28:18-20, ta eo jej aikuj in kõm̦m̦ane ijello̦kun ad baj kwal̦o̦k naan wõt kõn Aelõñ eo?

⁴ Ta men eo kein karuo Jesus ear kakien ri-kal̦oor ro an ñan kõm̦m̦ane? Ear jiroñ er ñan katakin armej ro ñan pokake aolep men ko ear jiroñ er kaki. Bõtab jerbal eo ñan kwal̦o̦k naan im katakin ear ke ñan ri-kal̦oor ro wõt ilo tõre ko an rijjilõk ro ãinwõt an jet armej ba? Jaab, Jesus ear ba bwe jerbal in eaorõk enaaj wõnm̦aanl̦o̦k wõt tok ñan raan kein ad, m̦ae “jem̦l̦o̦kin jukjukun pãd in.” (Riit Matu 28:18-20.) Jesus emaroñ kar lel̦o̦k naanin jiroñ in ñan elõñl̦o̦k jãn 500 iaan ri-kal̦oor ro an. (1 Kor. 15:6) Im ilo pijen eo me ear kwal̦o̦k ñan Jon, Jesus ear lukkuun kaalikkar bwe aolep ri-kal̦oor ro an rej aikuj in jipañ ro jet ñan katak kõn Jeova.​—Rev. 22:17.

5. Ekkar ñan 1 Korint 3:6-9, ewi wãween an kar Paul kwal̦o̦k kõn wãween an jerbalin kwal̦o̦k naan im katakin ekkejell̦o̦k ippãn doon?

⁵ Rijjilõk Paul ear keidi jerbalin kõm̦m̦an ri-kal̦oor ñan jerbalin kaddekl̦o̦k menin eddek ko. Ear kwal̦o̦k bwe elõñl̦o̦k men ko jej aikuj in kõm̦m̦ani jãn ad baj ekkat wõt ine. Ear kakeememej ro ilo Korint im ba: “Iar kallib, Apollõs ear utdikdik . . . Kom̦ij ãinwõt jikin kallib an Anij im ej wõnm̦aanl̦o̦k im katõke.” (Riit 1 Korint 3:6-9.) Ãinwõt ro im rej jerbal ilo “jikin kallib an Anij,” jejjab baj ekkat wõt ine ak jej utdikdiki im ekkeini ad lale wãween aer eddekl̦o̦k. (Jon 4:35) Meñe ãindein ak jej kile bwe Anij eo me ej kõm̦m̦an bwe en eddekl̦o̦k ine eo.

6. Ñe jej katakin armej ro, ta ko jej aikuj in jipañ er ñan kõm̦m̦ani?

⁶ Jej pukot ro me “em̦m̦an bũrueer [ak, ro rekkar] ñan bõk mour indeeo.” (Jrb. 13:48) Ñan jipañ kajjojo iaan rein ñan aer erom ri-kal̦oor, jej aikuj in jipañ er ñan (1) mel̦el̦e, (2) tõmak, im (3) jerbali men ko rej katak kaki jãn Baibõl̦. (Jon 17:3; Kol. 2:6, 7; 1 Tes. 2:13) Aolep ro ilo eklejia eo remaroñ jipañ rũkkatak Baibõl̦ ro ikijjeen aer kwal̦o̦k yokwe im karwainene ñan er ñe rej itok ñan iien kweilo̦k ko. (Jon 13:35) Eo me ej katak ippãn rũkkatak Baibõl̦ eo emaroñ aikuj bareinwõt jol̦o̦k el̦ap iien im maroñ ko an ñan jipañ rũkkatak eo ñan jol̦o̦k tõmak im imminene ko me “elukkuun pen aer jako.” (2 Kor. 10:4, 5) Emaroñ bõk elõñ allõñ ñan jipañ juon armej ñan an maroñ bõk buñtõn ne kein bwe en maroñ tõpar mejãnkajjik eo ñan peptaij. Bõtab ewõr tokjãn ad nãj kate kõj ñan kõm̦m̦ane men in.

7. Ta eo ej kõm̦akũt kõj ñan bõk kun̦aad ilo jerbalin kwal̦o̦k naan im kõm̦m̦an ri-kal̦oor?

⁷ Etke jej bõk kun̦aad ilo jerbalin kwal̦o̦k naan im kõm̦m̦an ri-kal̦oor? M̦oktata, kõnke jej yokwe Jeova. Ñe jej kate kõj joñan wõt ad maroñ ñan l̦oore naanin jiroñ eo ñan kwal̦o̦k naan im ñan kõm̦m̦an ri-kal̦oor, jej kwal̦o̦k ad yokwe Anij. (1 Jon 5:3) L̦õmn̦ak kõn men in: Yokwe eo am̦ ñan Jeova ear kõm̦akũt eok ñan kwal̦o̦k naan jãn em̦ ñan em̦. Ear ke pidodo ñan pokake naanin jiroñ in? Bõlen ear jab. Kwaar ke ikkũm̦kũm̦ ilo kar iien eo jinointata in am̦ kar tõn kwal̦o̦k naan ilo juon em̦? Ejjel̦o̦k pere bwe kwõmaroñ kar! Bõtab kwaar jel̦ã bwe jerbal eo in me Jesus ear kõn̦aan bwe kwõn kõm̦m̦ane im  kwaar pokake naanin jiroñ in. Im ejjel̦o̦k pere bwe jidik kõn jidik, emaroñ kar jino pidodol̦o̦k ñan am̦ bõk kun̦aam̦ ilo jerbalin kwal̦o̦k naan. Ak ta ñe ej itok ñan am̦ katak Baibõl̦ ippãn juon? Ñe kwõj l̦õmn̦ak kake, men in ej ke kõm̦m̦an am̦ ikkũm̦kũm̦? Bõlen. Ijoke el̦aññe kwõj kajjitõk ippãn Jeova bwe en jipañ eok ñan am̦ anjo̦ ioon am̦ ikkũm̦kũm̦ im bwe kwõn peran in kajjitõk ñe juon ekõn̦aan katak Baibõl̦, Jeova emaroñ jipañ kal̦apl̦o̦k kõn̦aan eo am̦ ñan kõm̦m̦an ri-kal̦oor.

8. Ekkar ñan Mark 6:34, ta eo juon me emaroñ kõm̦akũt kõj ñan katakin ro jet?

⁸ Kein karuo, yokwe eo ad ñan ro ri-turid ej kõm̦akũt kõj ñan katakin er kõn m̦ool eo. Ear wõr juon iien Jesus im ri-kal̦oor ro an rar lukkuun m̦õk kõn an kar l̦ap aer poub ilo jerbalin kwal̦o̦k naan. Im rar aikuji juon jikin ñan aer kakkije, bõtab juon jarlepju el̦ap in armej rar lo er. Kõn an kar Jesus tũriam̦o kõn er, ear jino katakin armej ro kõn “elõñ men” ko. (Riit Mark 6:34.) Meñe Jesus ear m̦õk ilo iien in, ak ear lukkuun kate. Etke? Kõnke ear mel̦el̦e kõn eñjake ko an armej ro. Ear lo joñan aer eñtaan im joñan aer lukkuun aikuji juon kõjatdikdik, im ear kõn̦aan jipañ er. Armej ro rainin rej pãd ilo ejja wãween in wõt meñe kwõl̦ak lale ãinwõt ñe rem̦õn̦õn̦õ ilo mour ko aer. Rej ãinwõt jiip ko me rejebwãbwe im raikuj jipañ, im raikuji juon aer jabõt ñan tõl er. Rijjilõk Paul ear kõmel̦el̦e kõn kain armej rot in im ba bwe rejaje kõn Anij im bwe ejjel̦o̦k aer kõjatdikdik. (Eps. 2:12) Rej pãd lo ial̦ eo me ej “tõll̦o̦k ñan jorrããn”! (Matu 7:13) Ñe jej l̦õmn̦ak kõn joñan an armej ro ilo teretore ko ad aikuj in jel̦ã kõn Anij, yokwe im tũriam̦o enaaj kõm̦akũt kõj ñan jipañ er. Im wãween eo em̦m̦antata ñan ad maroñ jipañ er ej ilo ad kajjitõk ippãer ñe rekõn̦aan katak Baibõl̦.

9. Ekkar ñan Pilippai 2:13, Ewi wãween an Jeova maroñ jipañ eok?

⁹ Bõlen kwõj jenliktak jãn am̦ kajjitõk ippãn juon ñe ekõn̦aan katak Baibõl̦, kõnke kwõj kile joñan aorõkin am̦ aikuj nãj jol̦o̦k el̦ap iien ñan kõpooj katak ko im ñan am̦ nãj katak ippãn juon. El̦aññe ãindein, kwal̦o̦k eñjake eo am̦ ñan Jeova, kajjitõk ippãn bwe en kaddekl̦o̦k kõn̦aan eo ippam̦ ñan kappukot juon am̦ rũkkatak im katak ippãn. (Riit Pilippai 2:13.) Rijjilõk Jon ear ba bwe Anij enaaj uwaaki jar ko me rej ekkar ñan Ankilaan. (1 Jon 5:14, 15) Kõn men in kwõmaroñ lõke bwe Jeova enaaj jipañ eok ñan kaddekl̦o̦k kõn̦aan eo ippam̦ ñan bõk kun̦aam̦ ilo jerbalin kõm̦m̦an ri-kal̦oor.

10-11. Ta eo me emaroñ bõbraik kõj jãn ad katak Baibõl̦ ippãn juon?

¹⁰ Jej lukkuun kaorõk jerbal eo ad ñan katakin ro jet meñe jej iioon wãween ko reppen me remaroñ bõbraik kõj jãn ad kõm̦m̦ane joñan eo jekõn̦aan ñan kõm̦m̦an ri-kal̦oor. Jenaaj etale ta jet iaan wãween kein reppen im wãween ad maroñ anjo̦ ioer ak lo mejal̦aer.

¹¹ Jemaroñ l̦õmn̦ak bwe ejjab l̦ap joñan eo jemaroñe kõn wõt wãween eo jej iioone ilo mour eo ad. Ñan waanjoñak, ewõr jet ri-kwal̦o̦k naan ro me rerũtto ak ejjab em̦m̦an ãjmour ko aer. Kwõj ke iioone wãween in? El̦aññe aet, l̦õmn̦ak kõn juon iaan men ko jaar katak jãn tõre eo me ear wal̦o̦k nañinmej in COVID-19. Jaar lo bwe jemaroñ katak Baibõl̦ ippãn juon ilo ad kõjerbal talboon ko nejid ak kein jerbal ko jet rekapeel. Kõn men in, jemaroñ pãdwõt ilo m̦weo im̦õd im jino katak Baibõl̦ ippãn juon. Ewõr bar juon jeraam̦m̦an jej bõke itok jãn ad katak ippãn armej ro ilo wãween in. Ñan waanjoñak, ewõr ro me rekõn̦aan katak Baibõl̦ bõtab rejjab pel̦l̦o̦k ñan katak ilo iien ko me ekkã an ro jeid im jatid karõk ñan aer kwal̦o̦k naan. Ijoke remaroñ pel̦l̦o̦k ñan katak Baibõl̦ ilo jibboñtata, ak ñe eboñ. Kwõmaroñ ke kõm̦m̦an ukoktak im katak ippãer ilo iien kein? Jesus ear katak ippãn Nikodimõs in boñ, eñin kar iien eo me Nikodimõs ear kããlõt ñan an katak.​—Jon 3:1, 2.

12. Ta wãween ko me remaroñ jipañ kõj ñan kile bwe jemaroñ juon ri-katakin eo me ejel̦ã kilen katakin?

 ¹² Jemaroñ pere kõj make im l̦õmn̦ak bwe jejjab maroñ katak Baibõl̦ ippãn juon. Bõlen kwõj bõk eñjake eo bwe ej aikuj in m̦okta l̦apl̦o̦k jel̦ãl̦o̦kjen̦ im kapeel eo ippam̦ m̦okta jãn am̦ katakin juon armej. El̦aññe ãindein wãween am̦ eñjake, l̦õmn̦ak kõn jilu men ko me remaroñ jipañ eok ñan kile bwe kwõmaroñ katak Baibõl̦ ippãn juon. Kein kajuon, Jeova ej watõk eok bwe kwõj juon eo me ekkar ñan katakin ro jet. (2 Kor. 3:5) Kein karuo, Jesus, eo me ewõr an ‘maroñ ioon men otemjej ilañ im ioon lal̦,’ ear kakien eok ñan katakin. (Matu 28:18) Im kein kajilu, kwõmaroñ atartar ioon ro jet ñan jipañ eok. Jesus ear atartar ioon men ko Jemãn ear katakini ñan ba im kõnono kaki, im kwe bareinwõt kwõmaroñ kõm̦m̦ane men in. (Jon 8:28; 12:49) Ejjab men kein wõt, ak kwõmaroñ bareinwõt kajjitõk ippãn eo me ej bõk eddon kurub in kwal̦o̦k naan eo me kwõj pãd ie, ak juon bainier, ak juon ri-kwal̦o̦k naan eo me el̦ap imminene ippãn ñan jipañ eok ñan jino katak Baibõl̦ ippãn juon ak kõm̦m̦an rũkkatak. Juon wãween me emaroñ jipañ eok ñan kile bwe kwõmaroñ katak Baibõl̦ ippãn juon ej ilo am̦ kobal̦o̦k ippãn juon iaan ri-kwal̦o̦k naan rein ñe rej katak ippãn juon iaan rũkkatak ro aer.

13. Etke jej aikuj in jel̦ã ukoktak?

¹³ Emaroñ pen ñan ad kõm̦m̦an ukoktak ñan kõjerbal kõl ko rekããl im kein jerbal ko rekããl. Em̦õj an kiiõ oktak wãween ad katak Baibõl̦ ippãn ro jet. Ilo bok eo etan, Enjoy Life Forever!, jenãj aikuj kõpooj katak ko, im katak ippãn ro jet ilo juon wãween me eoktak jãn wãween ad kar kõm̦m̦ane m̦okta. Eiietl̦o̦k pãrokõrããp ko im el̦apl̦o̦k iien ad bwebwenato ippãn rũkkatak eo ad. Im ñe jej katakin, el̦apl̦o̦k ad kõjerbal pijain alwõj ko im kein jerbal ko jãn online, ãinwõt JW Library^®. El̦aññe kwõjjab lukkuun jel̦ã kõjerbale kein jerbal kein, kajjitõk ippãn juon eo me emaroñ jipañ eok ñan katak kilen kõjerbali. Kõj armej, eitok wõt bwe jen kõm̦m̦ani men ko me jaar baj imminene wõt in kõm̦m̦ani, kõn men in ejjab pidodo ñan kõm̦m̦an ukoktak ñe ej itok ñan ad kõm̦m̦ani wãween ko rekããl. Bõtab ikijjeen jipañ eo jãn Jeova im jãn ro jet, kwõnaaj lo an pidodol̦o̦k ñan am̦ kõm̦m̦an ukoktak, im kwõnaaj lo an l̦apl̦o̦k an kãitoktoklimo ñe kwõj katak Baibõl̦ ippãn ro jet. Ãinwõt an juon bainier ba, kõl in ekããl kõn wãween katak “ekõm̦m̦an an kãitoktoklimo ñan rũkkatak eo im ñan eo ej katakin.”

14. Ta eo jej aikuj in keememej ñe jej jerbal ilo juon teretore me armej ro rejjab kõn̦aan roñjake, im ewi wãween an 1 Korint 3:6, 7 kõketak kõj?

¹⁴ Jemaroñ jokwe ilo juon jikin me epen ñan jino katak Baibõl̦ ippãn juon. Jet armej remaroñ jab itoklimo ak joñan remaroñ jum̦ae ennaan eo jej kwal̦o̦ke. Ta eo jemaroñ kõm̦m̦ane bwe jen bõk wõt l̦õmn̦ak eo ejim̦we ñe jej jerbal ilo kain teretore rot in? Keememej bwe emaroñ m̦õkaj an oktak wãween ko rej wal̦o̦k ilo mour ko an armej ilo lal̦ in me el̦ap apañ ko ie. Im ñan ro me rar jab itoklimo ilo kar jinoin, remaroñ oktak im kile bwe rej aikuji tõl eo an Anij. (Matu 5:3) Jet armej rekõn kar m̦akoko in bõk bok ko ad, bõtab tokãlik rar m̦õn̦õn̦õ in katak Baibõl̦. Bareinwõt jejel̦ã bwe Jeova ej ri-Tõl eo an jerbalin m̦adm̦õd. (Matu 9:38) Ekõn̦aan bwe jen wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kallib im utdikdik, bõtab E eo ej kõm̦m̦an bwe en eddekl̦o̦k. (1 Kor. 3:6, 7) Im joñan an lukkuun kõketak ñe jej keememej bwe meñe ejjel̦o̦k ad rũkkatak Baibõl̦ ilo tõre in, ijoke Jeova eo ej kõjeraam̦m̦an kõj kõn ad kate kõj im jab kõn tõprak ko jej kõm̦m̦ani. *

15. Ta eñjake eo an Jeova ñe juon ej m̦õn̦õn̦õ in katak Baibõl̦ im jerbali men ko ej katak kaki?

¹⁵ Jeova ej m̦õn̦õn̦õ ñe juon armej ej tõmak katak ko rem̦ool jãn Baibõl̦ im ej kwal̦o̦k kõn katak  kein rem̦ool ñan ro jet. (JK. 23:15, 16) Ejjel̦o̦k pere bwe el̦ap an Jeova lañlõñ ke ej lo ta eo ej wal̦o̦k rainin. Ñan waanjoñak, meñe ear ajeeded juon nañinmej el̦ap ilo kar iiõ eo 2020, ak ear wõr 7,705,765 rũkkatak Baibõl̦ ro, im men in ekõm̦m̦an bwe 241,994 ren ajel̦o̦k mour ko aer ñan Jeova im peptaij. Innem ri-kal̦oor rein rekããl renaaj bareinwõt katak Baibõl̦ ippãn ro jet im kõm̦m̦an bwe en lõñl̦o̦k ri-kal̦oor. (Luk 6:40) Ejjel̦o̦k pere bwe jej kam̦õn̦õn̦õik Jeova ilo ad bõk kun̦aad ilo jerbalin kõm̦m̦an ri-kal̦oor.

16. Ta juon mejãnkajjik em̦m̦an ñan l̦õmn̦ak kake?

¹⁶ Jerbalin kõm̦m̦an ri-kal̦oor ej juon jerbal el̦ap, bõtab ikijjeen jipañ eo jãn Jeova, jemaroñ in bõk kun̦aad ñan katakin ro rekããl ñan yokwe Jemãdwõj ilañ. Jemaroñ ke kõm̦m̦ane juon ad mejãnkajjik ñan jinoe juon ad rũkkatak? Jemaroñ bwilõñ kõn ta ko renaaj wal̦o̦k ñe jenaaj kõjerbal jabdewõt iien ko repel̦l̦o̦k ñan kajjitõk ippãn juon el̦aññe ekõn̦aan katak Baibõl̦ ippãd. Jemaroñ lõke bwe Jeova enaaj kõjeraam̦m̦an jerbal ko ad.

17. Ta eo enaaj wal̦o̦k ñe jenaaj maroñ katak Baibõl̦ ippãn juon armej?

¹⁷ Ej juon jeraam̦m̦an bwe jemaroñ kwal̦o̦k naan im katakin ro jet kõn m̦ool eo! Jerbal in ej kõm̦m̦an bwe jen lukkuun m̦oolin m̦õn̦õn̦õ. Rijjilõk Paul, eo me ear jipañ elõñ iaan ro ilo Tessalonika ñan erom ri-kal̦oor, ear kwal̦o̦k eñjake eo an ilo wãween in: “Ta kõjatdikdik eo am ak am lañlõñ ak am kũrawũn in anjo̦ im̦aan ad Irooj Jesus ñe enaaj pãd? Ejjab ke kom̦? Em̦ool kom̦ eo kom̦ij unin am utiej bũruem im am lañlõñ.” (1 Tes. 2:19, 20; Jrb. 17:1-4) Ilo raan kein, elõñ rej bõk ejja eñjake in. Juon jeid im jatid kõrã etan Stéphanie, ekoba l̦eo ippãn, rar jipañ elõñ ñan kõm̦m̦an wõnm̦aanl̦o̦k ko im peptaij. Stéphanie ej ba: “Ejjel̦o̦k bar juon men el̦apl̦o̦k an kalañlõñ jãn ad jipañ armej ro ñan ajel̦o̦k mour ko aer ñan Jeova.”