1-2. E kangaa ana taeka Iehova n Itaia 65:​16, 17 ni kaungaira bwa ti na aki kabwarai nanora?

“TAI KABWARAA NANOM!” bon atun te bwabwaro ae kaunganano n 2017. E kaotaki n te bwabwaro aei arora ae ti kona n nanomwaaka iai i aani kataaki. E a nako aua te ririki, ao ae ti bon teimatoa naba n nanomwaaka i aan te waaki ae buakaka ae ngkai.

² Tera am kangaanga ae ko kaitaraa? Maten am utu temanna ke raoraom ae tangiraki? Aorakim ae kakaiaki? Kangaangan te kara? Te kabuanibwai ae karina, te mwakuri n iowawa, ke te bwainikirinaki? Ke ko rotakibuaka ni mwin te aoraki ae butinako n aron te COVID-19? Ti ingainga ni kariariaa te tai are a nang riki iai baikai bwa bwain rimoa, ike ti nang mwanuokin ao a na aki manga riki!​—Wareka Itaia 65:​16, 17.

3. Tera ae ti riai ni karaoia ngkai, ao bukin tera?

³ E kangaanga te maiu n te waaki ae ngkai, ao ti kona ni kaaitara ma kangaanga aika kakaiaki riki n te tai ae imwaira. (Mat. 24:21) Ngaia are ti riai n teimatoa ni karikirakea te nanomwaaka. Bukin tera? Ibukina bwa e taku Iesu: “Ane kam na kamaiuaki ibukin nanomwaakami.” (Ruka 21:19) Iaiangoan aroia tabemwaang n nanomwaaka i aani kataaki ake ti kaaitarai naba, e kona ni kakorakoraira bwa ti na nanomwaaka.

4. E aera bwa ti kona n taekinna ae bon te katoto ae te kabanea n tamaroa Iehova ibukin te nanomwaaka?

⁴ Antai te katoto ae te kabanea n tamaroa ibukin te nanomwaaka? Bon Iehova ae te Atua. Ko mimi n anne? Ko boni bae, ma ngkana ko iaiangoia raoi, ko na aki mimi iai. E mena te aonnaba aei i aani mwaakan te Riaboro ao e rangi ni bati iai te kangaanga. Bon iai mwaakan Iehova ni kamauna te waaki aei n te tai ae waekoa, ma e tataningaa te tai ae imwaira ibukini karaoan  anne. (IRom 9:22) Ma ngkai moa, e teimatoa n nanomwaaka te Atua ni karokoa rokon te tai ane namataki anne. Ti na neneri baika ruaiwa ake e nanomwaaka iai Iehova.

5. E kangaa ni kabuakakaaki aran te Atua, ao tera am namakin iai?

⁵ Kabuakakaan arana. E tangira arana Iehova ao e tangiriia aomata nako bwa a na karinea arana. (Ita. 42:8) Ma i nanon onoua tenga tabun te ririki, e a tia ni kabuakakaaki arana. (TaiAre. 74:​10, 18, 23) E moan riki aei n te onnaroka are i Eten ngke te Riaboro (ae nanona “te tia Uarao”) e bukina te Atua bwa e taua te bwai ae a kainnanoia Atam ma Ewa ibukini kukureia. (KBwaai 3:​1-5) Ni moa man te tai anne, e a bukinaki Iehova bwa e taua te bwai ae a kainnanoia aomata. E tabeaianga Iesu ibukini kabuakakaan aran Tamana. Ngaia are e reireinia taan rimwina bwa a na tataro ni kangai: “Tamara are i karawa, e bia katabuaki aram.”​—Mat. 6:9.

6. E aera ngkai e anga te tai ae maan Iehova imwain ae e kaotia raoi bwa bon iai riaina n tautaeka?

⁶ Kaitaraan riaini mwaakana n tautaeka. Bon iai riain Iehova n tautaeka i karawa ao i aon te aba, ao ana tautaeka bon te kabanea n tamaroa. (TeKao. 4:11) Ma e kataia te Riaboro ni burebureiia anera ao aomata bwa a na iangoia ae akea riain te Atua n tautaeka. E kainnanoaki te tai ae maan ibukini kaotan raoi ae bon Iehova ae riai n tautaeka, ao ana tautaeka bon te kabanea n tamaroa. E wanawana te Atua n angania aia tai aomata bwa a na noria ae ngkana a kataia n tautaekania i bon irouia n akea ana ibuobuoki te tia Karikiriki, e na bon aki nakoraoi aroia. (Ier. 10:23) Ibukin ana taotaonakinnano te Atua, e a kaotaki raoi bwa bon iai riaina n tautaeka. A na bane n ataia aomata ae bon te kabanea n tamaroa ana tautaeka Iehova, ao bon tii Ana Tautaeka n Uea ae e na karekea te rau ao te mweraoi n te aonnaba.

7. Antai ake a karitei nakon Iehova, ao tera ae e na karaoia nakoia?

⁷ Aia karitei natina tabeman. E karikiia Iehova natina aika aomata ao anera aika kororaoi. Ma natina ae te anera ae Tatan (ae nanona “te tia Kaaitara”) e kariria aomata aika kororaoi ake Atam ma Ewa bwa a na kaitaraa Iehova. A ira naba te karitei anne anera riki tabeman ma aomata. (Iuta 6) Imwina riki, a a rawa nakon te Atua te natannaomata ae Iteraera ae ana aomata te Atua aika rineaki, ao a taromauri atua aika kewe. (Ita. 63:​8, 10) E namakinna Iehova bwa a aki kakaonimaki nakoina. Ma e nanomwaaka, ao e na bon teimatoa n nanomwaaka ni karokoa te tai are e na kamaunaia iai taani karitei ni kabane. A na boni kakabwaiaaki iai ana aomata aika kakaonimaki ni koaua ake a a tia n nanomwaaka n ai arona, i aan te waaki ae buakaka ae ngkai!

8-9. Baikara keewe aika taekinaki ibukin Iehova, ao tera arora iai?

⁸ Ana kewe te Riaboro. E bukina Iobi Tatan ma ana toro Iehova aika kakaonimaki ni kabane bwa a taromauria te Atua tii ibukini karekeani kakabwaiaaia. (Iobi 1:​8-11; 2:​3-5) E teimatoa ana bukibuki te Riaboro anne ni karokoa boong aikai. (TeKao. 12:10) Ti kona ni kaota kewen Tatan man arora n nanomwaaka i aani kataaki, ao n teimatoa ni kakaonimaki nakon Iehova ibukin tangirana iroura. Ti na boni kakabwaiaaki ibukin nanomwaakara, n aron Iobi.​—Iak. 5:11.

⁹ E kamanenaia mataniwin Aaro aika kewe Tatan bwa a na taekinna ae e ribuaka Iehova, ao e riai ni bukinaki n rawawataia aomata. A taekinna naba tabeman bwa ngkana a mate ataei, e bon anaiia te Atua ibukina bwa e kainnanoia riki ana anera i karawa. Ai korakorara  aki karinean Iehova n anne! Ma ti ataia ae e bon aki koaua anne. Ngkana ti taonaki n te aoraki ae kakaiaki ke e mate ae tangiraki iroura, ti bon aki bukina Atuara. Ma ti kakoauaa ae n te tai teuana, e na boni kanakoraoi bwaai ni kabane. Ti kona n tuangia aomata nako aika kan ongora, bwa Iehova bon te Atua ae tatangira. Ibukin anne, e a kona Iehova ni kaekaa teuare kakanikoa.​—TaeRab. 27:11.

10. Tera ae kaotaki ibukin Iehova n Taian Areru 22:​23, 24?

¹⁰ Karawawataaia ana toro aika tangiraki. Bon te Atua ae nananoanga Iehova. E aki tangiria bwa ti na karawawataaki tao n te bwainikirinaki, te aoraki, ke ibukin aki kororaoira. (Wareka Taian Areru 22:​23, 24.) E ota n rawawatara Iehova, ngaia are e kani katokia, ao e na boni katokia. (Kabotaua ma Te Otinako 3:​7, 8; Itaia 63:9.) E na bon roko te tai are “e na kaoa te rannimata ni kabane mai [matara], ao e nang akea riki te mate, ke te nanokawaki ke te tang ke te maraki.”​—TeKao. 21:4.

11. Tera ana namakin Iehova ibukia ana toro aika kakaonimaki ake a a tia ni mate?

¹¹ Mateia raoraona. Tera ana namakin Iehova ibukia mwaane ma aine aika kakaonimaki ake a a tia ni mate? E ingainga ni kani manga noriia! (Iobi 14:15) Ko kona n iangoa aron ingaingan Iehova ni kan nora raoraona are Aberaam? (Iak. 2:23) Ke Mote, are e tataetae “n itaramata ma ngaia”? (TeOti. 33:11) E bae naba n ingainga ni kan ongora n aia anene n nebonebo te tia areru are Tawita ma raona ake tabeman! (TaiAre. 104:33) E ngae ngke a a matunako n te mate raoraon te Atua aikai, ma e bon aki mwaninga taekaia Iehova. (Ita. 49:15) E uringi aroaroia ni kabane. E taekinna te Baibara bwa “n ana taratara te Atua, a bane ni maiu.” (Ruka 20:38) N te tai teuana, e na manga kautiia ao ni manga ongoraei aia tataro mai nanoia ao ni butimwaea aia taromauri.  Ngkana iai ae tangiraki iroum ae e a tia ni mate, e kona ni karauaki nanom n iango aikai.

12. Tera ae karika rawawatan Iehova ni kabaneani boong aika bubuaka aikai?

¹² Karawawataaia aomata irouia aika buakaka. Ngke e moanaki te karitei i Eten, e ataia Iehova ae e na ririkirake ni buakaka te waaki imwain ae e na nakoraoi. E ribaa Iehova te buakaka, te ribuaka, ao te iowawa, n te aonnaba ni boong aikai. E tabeakinia n taai nako naake a aki kona ni kamanoia i bon irouia, n te katoto, aomata aika mamaara n aroia ataei aika akea tamaia ao aine aika a tia ni mate buuia. (Tek. 7:​9, 10) E rangi n rawawata Iehova ngkana e noriia ana toro aika kakaonimaki bwa a karawawataaki ao ni karabuutinaki. Kam kona ni kakoauaa bwa e bon tangiringkami ni kabane Iehova, ngkami ake kam nanomwaaka n ai arona.

13. Baikara aroaro ake e ribai te Atua aika a kakaraoi aomata, ao tera ae e na karaoia iai?

¹³ Rikiraken te wene ni bure irouia aomata. A karikaki aomata ni katotongan te Atua, ma e tangiria Tatan ni kairiia aomata nakoni karaoan te buakaka. Ngke e “nora buakakaia aomata [te Atua] bwa e a korakora” n ana bong Noa, ao “e uringaaba Iehova ni karaoaia aomata irouna n te aonnaba, ao e rawawata nanona.” (KBwaai 6:​5, 6, kbn, 11.) E a rikirake n nakoraoi te waaki n te aonnaba imwin te tai anne? E bon aki! Ai kukureira te Riaboro n noran taabangakin te wene ni bure n aekana nako, n ikotaki ma te wene ni bure i marenan te mwaane ma te aine, ao te mwaane ma te mwaane, ke te aine ma te aine! (IEbe. 4:​18, 19) E rangi ni kukurei riki Tatan ngkana e kona ni kairiia taan taromauria Iehova bwa a na karaoa te bure ae kakaiaki. Ngkana e a roko n tokina ana taotaonakinnano Iehova, e nang kaotia bwa e rangi n ribai aroaro aika kamwara aikai ni kabane.

14. Tera ae a karaoia aomata nakon te aonnaba ao maan?

¹⁴ Uruakan ana karikibwai. A aki tii tautaeka aomata “i aoia aomata ni karekea rawawataia,” ma a urua naba te aonnaba ao aroia maan, ake e mwiokoiia Iehova bwa a na tararuai. (TeMin. 8:9; KBwaai 1:28) A a tia tabeman taan rabakau ni kauringia aomata ibukin aia mwakuri aika kona ni kamaunai aeka ni man ao aroka aika teuana te mirion, i nanon tabeua te ririki mangkai. Maroaka ae e a bati te raraoma ibukin te otabwanin! Ma ti kakaitau bwa e berita Iehova bwa e na “kamaunaia te koraki ake a urua te aonnaba,” ao ni karika te aonnaba bwa te bwaretaiti.​—TeKao. 11:18; Ita. 35:1.

15-16. Tera ae ti kairaki iai bwa ti na nanomwaaka n aron Iehova? Taekina te kaikonaki.

¹⁵ Iangoi kangaanga aika karawawata ake e riai Tamara are i karawa n nanomwaaka iai, i nanoni nga ma nga te ririki. (Nora te bwaoki ae “ Tera ae E Nanomwaaka i Aana Iehova?”) E kona ni kamauna te waaki ae buakaka ae ngkai n te tai are e bon taku. Ma ti kakabwaiaaki ngkai e taotaona nanona! Ti kona n iangoia n aron aei. Iangoia bwa iai te taanga teuana ae a tuangaki bwa iai aorakin natiia are tuai ni bungiaki ae kakaiaki, e na boni kangaanga aroni maiuna, ao e na aki abwabwaki maiuna. E ngae ngke e na rangi ni kangaanga tabeakinana irouia, ma a rangi ni kukurei kaaro aikai ngke e a bungiaki natiia. Ibukin tangiran natiia aei, a nanomwaaka i aani kangaanga nako ibukini karekean te maiu ae te kabanea n tamaroa nakoina.

¹⁶ N aron anne, a bane n aki kororaoi kanoan Atam ao Ewa ngke a bungiaki. Ma e bon tangiriia Iehova ao e tabeakinia. (1Ioa. 4:19) A  aki kona kaaro ake n te kaikonaki ni katoka ana kangaanga natiia. Ma Iehova e boni kona ni karaoa anne. E a tia n namata te tai are e nang katoki iai aia kangaanga ni kabane ana karikibwai aika aomata. (Mat. 24:36) Tiaki bwa ti kairaki n ana tangira bwa ti na nanomwaaka naba n ai arona i nanon te tai ae maan?

17. E kangaa kabwarabwaraan Iesu n Ebera 12:​2, 3 ni kaungaira bwa ti na teimatoa n nanomwaaka?

¹⁷ E katea te katoto ae kororaoi Iehova ibukin te nanomwaaka. E kakairi Iesu n nanomwaakan Tamana. Ni menan Iesu i aon te aba, e nanomwaaka i aan taian taetae n riribai, te kamaamaeaki, ao te kai ni kammaraki, ibukini kabwaiara. (Wareka Ebera 12:​2, 3.) E boni bae ni kakorakoraaki Iesu bwa e na nanomwaaka man ana katoto Iehova ibukin te nanomwaaka. Ti kona naba ni kakorakoraaki n anne.

18. Ti kangaa ni buokaki n 2 Betero 3:9 bwa ti na ota ni baika kakororaoaki n ana taotaonakinnano Iehova?

¹⁸ Wareka 2 Betero 3:9. E ataa Iehova te tai ae te kabanea n tamaroa ibukini kamaunaan te waaki ae buakaka ae ngkai. Ibukin ana taotaonakinnano, a bati aomata ake e a reke aia tai ni kinaa, ao ai mirion ma mirion ngkai mwaitiia te koraki ae uanao aika taromauria. A bane ni kukurei ngkai e nanomwaaka Iehova i nanon te tai ae maan, ike a a kona ni bungiaki, ni karekea tangirana, ao ni katabui maiuia nakoina. E na oti raoi bwa e materaoi ana babaire Iehova bwa e na nanomwaaka, ngkana e a angania kaniwangaia mirion ma mirion aomata aika nanomwaaka ni karokoa te toki!

19. Tera ae ti riai ni motinnanoia bwa ti na karaoia, ao tera kaniwangara iai?

¹⁹ Ti karekea reireiara mairoun Iehova ni kaineti ma arora n nanomwaaka ma te kimwareirei. N aki ongea te nanokawaki ao te rawawata are e karikia Tatan, ma e teimatoa Iehova n riki bwa “te Atua ae kukukurei.” (1Tim. 1:11) Ti kona naba n teimatoa ni kimwareirei ngkai ti taotaon nanora n tataningaa Iehova bwa e na katabua arana, e na katerea riaina n tautaeka, e na kamauna te buakaka ni kabane, ao ni katoki ara kangaanga aika ti kaaitarai ngkai. Ti bia motinnanoia bwa ti na nanomwaaka ao a na karauaki nanora n ataakin ae e bon nanomwaaka naba Tamara are i karawa. Ni karaoan anne, a na boni koro bukin taeka aikai nakoira: “E a kukurei te aomata ae teimatoa n nanomwaaka ni kataakina, ibukina bwa ngkana e tau, ao e nang karekea te bau ae te maiu, are e beritanna Iehova nakoia te koraki ake a teimatoa n tangiria.”​—Iak. 1:12.