1-2. Ndeto sya Yeova ila syĩ nthĩnĩ wa Isaia 65:16, 17 itwĩkĩaa vinya ata tũendeee kũmĩĩsya?

ŨMBANO mũnene wa mĩthenya ĩtatũ wa 2017 waĩ na kyongo kya kwendeesya kyaĩtye: “Endeea Kũmĩĩsya!” Ũmbanonĩ ũsu, nĩtwatetheeiw’e kwona ũndũ tũtonya kũmĩĩsya mathĩna ala matũkwata. Yu myaka ĩna nĩ mĩvĩtu, na no tũendeee kũng’ang’ana na mathĩna ma nthĩ ĩno nthũku.

² Nĩ thĩna wĩva ũtonya kwĩthĩwa ũnaũkwatie o mĩtũkĩ? Nĩwĩthĩwa ũnakw’ĩĩwe nĩ mũndũ wa mũsyĩ kana mũnyanya? Nĩwĩthĩwa wĩ na ũwau mũthũku? Nĩwĩthĩwa wĩ na mathĩna ala mokanasya na ũkũũ? Nĩwĩthĩwa ũithĩna nũndũ wa mũisyo ũnaumĩlile kĩsionĩ kyenyu, ũng’endu, kana kũthĩnw’a? Kana nĩwĩthĩwa ũkwatĩtwe nĩ mathĩna na moalyũku ala mokanasya na mowau, ta ũũ wa COVID-19? Twĩ na mea maingĩ mũno ma kwona mũthenya ũla mathĩna asu onthe matakethĩwa vo ĩngĩ, o na tũtakamalilikana!—Soma Isaia 65:16, 17.

3. Nĩ kyaũ twaĩle kwĩka yu, na nĩkĩ?

³ Maũndũ nthĩ ĩno nĩ momũ, na no tũkwatwe nĩ maũndũ momangũ ĩvinda yũkĩte. (Mt. 24:21) Vate nzika, twĩ na vata wa kwĩmanyĩsya mũnango ũndũ tũtonya kũendeea kũmĩĩsya. Nĩkĩ? Nĩkwĩthĩwa Yesũ aisye: “Nũndũ wa wũmĩĩsyo wenyu mũkatangĩĩa mathayũ menyu.” (Luka 21:19) Kũsũanĩa ũndũ angĩ maendeee kũmĩĩsya nesa mathĩna mailye ta ala matũkwatĩte no kũtũtetheesye o naitũ tũkaendeea kũmĩĩsya.

4. Nĩkĩ tũtonya kwasya kana Yeova nĩwe ngelekany’o ĩla nzeo vyũ ya wũmĩĩsyo?

⁴ Nũũ ngelekany’o ĩla nzeo vyũ ya wũmĩĩsyo? Nĩ Yeova Ngai. Ũsũngĩo ũsu nĩwaũsengy’a? No kwĩthwa, ĩndĩ waũsũanĩa mũno no ũelewe nĩkĩ tũkwasya nĩ Yeova. Nthĩ ĩno ĩtongoew’e  nĩ Ndevili, na yusũe mathĩna ki. Yeova e na ũtonyi wa kũmamina ndatĩka ĩmwe, ĩndĩ nũendeee kweteela nginya ĩvinda yĩla ũtw’ĩte ya kwĩka ũu. (Alo. 9:22) Yu tũĩ, Ngai witũ nũendeee kũmĩĩsya nginya yĩla ĩvinda yĩu yĩkavika. Ekai tũneenee maũndũ kenda Yeova ũnyuvĩte kũmĩĩsya.

5. Ngai anangĩwe ĩsyĩtwa ata, na kĩu kĩtumaa we wĩw’a ata?

⁵ Kwona ayanangĩwa ĩsyĩtwa. Yeova nĩwendete ĩsyĩtwa yake, na endaa andũ onthe mayĩnenge ndaĩa. (Isa. 42:8) Ĩndĩ kwa ĩvinda ya ta myaka 6,000, nĩwanangĩwe ĩsyĩtwa yĩu yake ĩseo. (Sav. 74:10, 18, 23) Kĩu kyambĩĩie mũũndanĩ wa Eteni, yĩla Ndevili (kana, “Mũsukani”) wavangie ve kĩndũ Ngai ũimĩte Atamu na Eva nĩ kana maikethĩwe na ũtanu. (Mwa. 3:1-5) Kuma ĩvinda yĩu nginya ũmũnthĩ, Yeova ethĩĩtwe ayĩwa nũimĩte andũ kĩndũ kya vata mũno. Yesũ nĩwathĩnĩkaa nũndũ wa kwona Ĩthe wake ayanangĩwa ĩsyĩtwa. Nũndũ wa ũu, amanyĩisye amanyĩw’a make mavoyae atĩĩ: “Asa waitũ ũla wĩ ĩtunĩ, ĩsyĩtwa yaku yĩtaĩwe.”—Mt. 6:9.

6. Nĩkĩ Yeova ũekete ĩvinda yĩtoetye yĩvĩte atambĩte kwonany’a kana nĩwe e weka waĩle kũsumbĩka ĩtunĩ na kũũ nthĩ?

⁶ Kwona ũsumbĩ wake mũnene ũivĩngwa. Yeova no we e weka waĩle kũsumbĩka ĩtunĩ na kũũ nthĩ, na nzĩa yake ya kũsumbĩka nĩyo nzeo vyũ. (Ũvu. 4:11) Ĩndĩ Ndevili nũtatĩte kwonethya alaĩka vamwe na andũ kana ti Ngai waĩle kũsumbĩka. Ĩndĩ thĩna ũsu Ndevili waumĩlilye ndwaĩ ũminwa na mũthenya ũmwe. Nĩkwĩthĩwa Ngai nĩ mũĩ, nũekete ĩvinda yĩtoetye yĩvĩte nĩ kana andũ mamanye kana maitonya kwĩsumbĩka nesa matatongoew’e nĩ Mũmbi woo. (Yel. 10:23) Na nũndũ wa wũmĩĩsyo ũsu wa Ngai, thĩna ũsu ũkaminwa vyũ ũtakaumĩla ĩngĩ. Andũ onthe makoona nesa kana nzĩa ya Yeova ya kũsumbĩka nĩyo nzeo vyũ, na kana Ũsumbĩ wake wĩ w’oka nĩw’o ũtonya kũetee andũ ĩũlũ wa nthĩ mũuo wa w’o na ũsũvĩo.

7. Naaũ maleanĩte na Yeova, na akeekana namo ata?

⁷ Kwona syana imwe syake iimũlea. Yeova oombie alaĩka vamwe na andũ mate na naĩ. Ĩndĩ mũlaĩka ũmwe nĩwaleanile na Yeova na atw’ĩka Satani (kana, “Mũvinganĩsya”), na asyoka atuma Atamu na Eva maleana na Yeova. Ĩtina wa ũu, alaĩka angĩ na andũ nĩmatw’ĩkie alei o tamo. (Yuta 6) O na andũ ma mbaĩ ya Isilaeli, ala manyuvĩtwe nĩ Ngai, nĩmamũleile na mambĩĩa kũthaitha ngai sya ũvũngũ. (Isa. 63:8, 10) Vate nzika, maũndũ asu onthe nĩmamũũmĩisye Yeova. Ĩndĩ nĩwoomĩĩisye, na eendeea kũmĩĩsya nginya yĩla ĩvinda yĩkavika ya kũvetanga alei onthe vyũ. Kĩu kĩkatuma ala momĩĩsye vamwe nake nthĩ ĩno nthũku makwata ũvuũkyo!

8-9. Nĩ ũvũngũ wĩva ũneenawa ĩũlũ wa Yeova, na ithyĩ twĩkaa ata tũvuany’e kana ũsu nĩ ũvũngũ?

⁸ Kwona Ndevili aitinda aneenete ũvũngũ. Satani asikatie Yovu na athũkũmi ala angĩ onthe aĩkĩĩku ma Yeova, asya kana mamũthaithaa nĩ kana meyĩune ene. (Yovu 1:8-11; 2:3-5) Ndevili aendeee kwĩka ũu nginya ũmũnthĩ. (Ũvu. 12:10) No tũtetheesye kũvuany’a ũvũngũ wa Satani kwa kũmĩĩsya matatwa, na kũendeea kũlũmany’a na Yeova nũndũ nĩtũmwendete. Yeova nĩwamũathimie Yovu nũndũ wa wũmĩĩsyo wake, na ndalea kũtũathima o naitũ.—Yak. 5:11.

⁹ Satani atũmĩaa atongoi ma ndĩni sya ũvũngũ kwasya kana Yeova nde tei na nĩwe ũtumaa andũ mathĩna. O na atongoi amwe maasya kana yĩla syana syakw’a, Ngai nĩwe ũsyosie nũndũ nũkwendaa alaĩka aingangĩ  ĩtunĩ. Kĩu kote kĩvũthya kĩnene mũno! Ĩndĩ nĩtwĩsĩ kana Yeova ndailye ũu. Yĩla twakwatwa nĩ ũwau mũthũku, kana yĩla twakw’ĩĩwa nĩ mwendwa witũ, tũimũtũlaa Ngai mũtĩ. Kĩvathũkany’o na ũu, nĩtwĩthĩawa na mũĩkĩĩo kana mũthenya ũmwe akalũnga maũndũ. Na eka ũu, tũtavasya onthe ala matonya kwĩthukĩĩsya kana Yeova nĩ Ngai wĩ wendo. Kĩu kĩtumaa ethĩwa na ũndũ wa kũsũngĩa ũla ũmũvũthasya.—Nth. 27:11.

10. Ĩandĩko ya Savuli 22:23, 24 yĩwetete ũndũ wĩva ĩũlũ wa Yeova?

¹⁰ Kwona athũkũmi make endwa maithĩna. Yeova nĩ Ngai wĩ ĩnee yingĩ. Nũthĩnĩkaa mũno oona tũithĩna nũndũ wa kũthĩnw’a nĩ andũ, ũwau, kana mawonzu maitũ. (Soma Savuli 22:23, 24.) Yeova nũeleawa woo ũla twĩ naw’o; nĩwendaa kũũmina, na akaũmina. (Sianĩsya na Kuma 3:7, 8; Isaia 63:9.) Mũthenya nĩwũkĩte yĩla ũkavangũla “methoi onthe methonĩ [maitũ], na kĩkw’ũ kĩikethĩwa vo ĩngĩ, o na kũikethĩwa ĩngĩ kĩmeto kana kĩĩo kana woo.”—Ũvu. 21:4.

11. Nĩ maũndũ meva Yeova wĩw’aa aikosa ĩũlũ wa athũkũmi make ala makwie?

¹¹ Kwona aitaananw’a na anyanyae yĩla makw’a. Yeova ew’aa ata asũanĩa aũme na aka aĩkĩĩku ala makw’ĩte? Ethĩawa na mea maingĩ ma kũmona ĩngĩ! (Yovu 14:15) We no ũsũanĩe ũndũ Yeova wĩw’aa aikosa mũnyanyae Avalaamu? (Yak. 2:23) Kana ũndũ wĩw’aa ayenda kũneena ĩngĩ na Mose, ũla Mbivilia yaĩtye aneenaa nake “ũthyũ kwa ũthyũ”? (Kuma 33:11) Na ndalea kwĩthĩwa endaa mũno kwĩw’a Ndaviti na aandĩki ala angĩ ma Savuli maimũtaĩa na mbathi syĩ mũyo! (Sav. 104:33) O na kau anyanyae asu nĩmakwie, we ndaaũlwa nĩmo. (Isa. 49:15) Nũlilikene kĩla kaũndũ ĩũlũ woo. No twasye kana “onthe kwake me thayũ.” (Luka 20:38) Mũthenya ũmwe  akamathayũũkya, na aitanĩa ĩngĩ kwĩw’a maimũvoya na kĩthing’ĩĩsyo na maimũthaitha. Ethĩwa ve mũndũ wendete wakwie, kũsũanĩa maũndũ asu no kũkwĩkĩe vinya na kũkaũkiakisya.

12. Nĩ kyaũ kĩtumaa Yeova athĩnĩka mũno mĩthenyanĩ ĩno myathe ya mũminũkĩlyo?

¹² Kwona andũ athũku maithĩny’a ala angĩ. Yĩla ũlei wambĩĩie Eteni, Yeova nĩweesĩ kana maũndũ meamba kwanangĩka mayĩsa kũtw’ĩka nĩmaseũva. Yeova nũmenete kwona nthĩ yusĩe ũthũku, ũsili ũte wa katĩ, na ũng’endu. Nũthĩnĩkĩaa mũno ala onzu na mate na mũndũ wa kũmatetea, ta syana ndiwa na aka ndiwa. (Nzek. 7:9, 10) O na nũthĩnĩkaa mũnango oona athũkũmi make aĩkĩĩku maithĩnw’a na kwĩkw’a yela. No mwĩthĩwe na mũĩkĩĩo vyũ kana nũmwendete inyw’onthe ala mũendeee kũmĩĩsya vamwe nake.

13. Ngai onete andũ mayanangĩka ata, na akoosa ĩtambya yĩva?

¹³ Kwona andũ mayanangĩka vyũ. Nũndũ andũ moombiwe na mũvw’ano wa Ngai, Satani atanaa mũno oona mayĩka maũndũ mavuku. Yĩla Ngai woonie kana “ũthũku wa mũndũ waĩ mũnene” mĩthenyanĩ ya Noa, nĩweelilile “nũndũ nĩwombie mũndũ ĩũlũ wa nthĩ, na eew’ĩthw’a woo ngoonĩ yake.” (Mwa. 6:5, 6, 11) Kuma ĩvinda yĩu maũndũ nĩmaseũvangie? Mwa eka vyũ! Ndevili ndalea kwĩthĩwa atanaa mũno oona mĩkalĩle mĩthũku ya mĩthemba yonthe ĩla andũ methĩawa nayo ũmũnthĩ. Kwa ngelekany’o, ndalea kwĩthĩwa atanaa oona aũme mayĩka ũlaalai na aka, kana aume maikoma na aũme, na aka maikoma na aka. (Aev. 4:18, 19) Na kĩla kĩmũtanĩthasya mũno vyũ nĩ kwona aivota kũsesenga athaithi ma w’o meke naĩ ngito. Yĩla wũmĩĩsyo wa Yeova ũkavika mũthya, akoonany’a ũndũ ũmenete mĩkalĩle mĩthũku kwa kũvetanga onthe ala meũlea kũalyũka.

14. Andũ mekanĩte ata na nthĩ ĩno Ngai woombie?

¹⁴ Kwona nthĩ yake ĩyanangwa. Andũ “nĩmatũmĩaa ũtonyi ũla me naw’o kũthĩny’a andũ ala angĩ.” Na ti ũu w’oka. Yeova amanengie nthĩ na nyamũ masũvĩae, ĩndĩ nĩmaemetwe nĩ kwĩka ũu. (Mũta. 8:9, The Holy Bible in Current Kikamba Language; Mwa. 1:28) Asomi amwe maasya kana vaithela myaka kauta, maũndũ ala andũ mekaa nĩmeũtuma mĩthemba ĩngĩ milioni ĩmwe ya nyamũ na mĩtĩ ĩthela vyũ. Nĩkyo kĩtumi maasya mawĩthyũlũlũko me mũisyonĩ mũnene! Ĩndĩ ũndũ wa kwendeesya nĩ kana, Yeova nĩwathanĩte “kũmananga ala manangaa nthĩ,” na aitw’ĩkĩthya nthĩ yonthe nzaũ.—Ũvu. 11:18; Isa. 35:1.

15-16. Nĩ kyaũ kyaĩle kũtwĩkĩa vinya tũendeee kũmĩĩsya vamwe na Yeova? Nengane ngelekany’o.

¹⁵ Kwasũanĩa maũndũ onthe ala Ĩthe witũ wa ĩtunĩ wĩthĩĩtwe oomĩĩsye kwa ĩvinda ya myaka ngili mbingĩ. (Sisya ĩsandũkũ “ Maũndũ Amwe Yeova Ũendeee Kũmĩĩsya.”) Keka Yeova nĩwendie, ethĩwa aminie nthĩ ĩno nthũku tene. Ĩndĩ wũmĩĩsyo wake nĩ ũathimo mũnene kwitũ! Ata? Kwasũanĩa ngelekany’o ĩno: Sũanĩa asyai matavw’a mesyaa kana ke na mawonzu manene mũno ma mwĩĩ, na kakathĩna mũno na ĩtina kaikw’a ke o kanini. Ĩndĩ o na kau no mesĩ mailea kwĩyĩima maũndũ maingĩ, mayĩtĩkĩla ũkasyaa. Na nũndũ nĩmakendete, mayũmĩanĩsya na mathĩna o na meva ala mekumĩla nĩ kana makasũvĩe nesa vyũ ũndũ vatonyeka.

¹⁶ O ta ũu, nzyawa syonthe sya Atamu na Eva isyaawa syĩ na naĩ. Ĩndĩ o na vailye ũu, Yeova nũsyendete na nũithĩnĩkĩaa. (1 Yoa. 4: 19) Kĩvathũkany’o na asyai asu, Yeova e na ũtonyi wa kũminĩa syana syake mathĩna. Nũnyuvĩte mũthenya ũla ũkamina mathĩna ala makwataa andũ. (Mt. 24:36) We ndũkwona wendo wake ta waĩle kũtwĩkĩa vinya tũendeee kũmĩĩsya vamwe nake, o na ethĩwa twĩkua ĩvinda yĩasavĩte ata?

17. Maũndũ ala mawetetwe ĩũlũ wa Yesũ ĩandĩkonĩ ya Aevelania 12:2, 3 metwĩkĩa vinya ata tũendeee kũmĩĩsya?

¹⁷ Yeova nũtwiĩe ngelekany’o ĩla nzeo vyũ ya wũmĩĩsyo. Nake Yesũ nĩwavotie kwĩthĩwa na wũmĩĩsyo ta Ĩthe wake. Yĩla waĩ ĩũlũ wa nthĩ, nĩwoomĩĩisye ndeto nthũku, kwĩkĩĩthw’a nthoni, na mũtĩ wa mathĩna kwondũ witũ. (Soma Aevelania 12:2, 3.) Vate nzika, ngelekany’o ya Yeova ya wũmĩĩsyo nĩyeekĩie Yesũ vinya o nake oomĩĩsya. O naitũ no ĩtũtetheesye kũmĩĩsya.

18. Ĩandĩko ya 2 Vetelo 3:9 yonanĩtye ũseo wĩva wonekete nũndũ wa wũmĩĩsyo wa Yeova?

¹⁸ Soma 2 Vetelo 3:9. Yeova nĩwĩsĩ ĩvinda yĩla ĩseo vyũ ya kũmina nthĩ ĩno nthũku. Wũmĩĩsyo wake nũtumĩte ethĩwa na ĩkomano ĩnene ya andũ milioni mbingĩ ala mamũthaithaa na kũmũtaĩa. Onthe nĩmatanaa nũndũ Yeova nĩwoomĩĩisye ĩvinda yĩasa nginya masyawa, mamwenda, na meeyumya mamũthũkũme. Ithyonthe tũkeeyonea kana ũtwi wa Yeova wa kũendeea kũmĩĩsya nĩwaĩlĩte, yĩla andũ milioni mbingĩ ala makomĩĩsya nginya mũminũkĩlyo makakwata ĩtuvi yoo!

19. Twaĩle kũtw’a kwĩka ata, na tũkakwata ĩtuvi yĩva?

¹⁹ Ngelekany’o ya Yeova yatũtetheesya kũmanya kana no tũmĩĩsye twĩ atanu. O na kau Satani nũtumĩte kwĩthĩwa na maũndũ mathũku mũno na ma kũũmĩsya, Mbivilia yaĩtye kana o na yu tũĩ, Yeova nĩ “Ngai mũtanu.” (1 Tim. 1:11) O naitũ no tũendeee kwĩkala twĩ atanu tweteele ĩvinda yĩla ũkathesya ĩsyĩtwa yake, atetee ũsumbĩ wake mũnene, amine ũthũku w’onthe, na aitũminĩa mathĩna ala matũkwataa. Ekai tũtw’e vyũ kũendeea kũmĩĩsya, twĩsĩ kana o nake Ĩthe witũ wa ĩtunĩ nũendeee kũmĩĩsya. Tweeka ũu, kĩla ũmwe witũ akeeyonea ũw’o wa ndeto ii: “Nĩ mũtanu mũndũ ũla ũendeeaa kũmĩĩsya ĩtatwa, nũndũ eetĩkĩlwa akakwata ngovia ya thayũ, ĩla Yeova ũmathĩte ala mamwendete.”—Yak. 1:12.