1-2. Isaiah 65:16, 17 éí haitʼéego haʼahóní doo neʼ kódiilníił da, ní?

2017 yihah yę́ędą́ą́ʼ nitsaago áłah siidlı̨́ı̨́ʼ yę́ę bóhoneedlı̨́įgo “Bidinilkaal!” bee yééjiʼ. Nihichʼįʼ nahwiiʼná nídahoodleeł ndi bichʼįʼ danihidziil doogo éí íídą́ą́ʼ bee nihił dahóoneʼ. Éí nihił dahóoneʼdóó wóshdę́ę́ʼ dı̨́ı̨́ʼ nááhai. Kʼad nihił hoogáłígíí biiʼ achʼįʼ nahwiiʼná tʼahdii bił ahaa yiikah.

² Tʼáá ániidídóó haʼátʼíísh bee nichʼįʼ anáhóótʼiʼ silı̨́ı̨́ʼ? Nikʼéí dóó nikʼis nilínę́ę daatsʼí łaʼ ádin? Iiná niidoołtʼihii daatsʼí łaʼ bee nąąh dahazʼą́? Są́ bił danítʼiʼii daatsʼí łaʼ neinítʼı̨́? Natural disaster, violence, doodaiiʼ persecution daatsʼí bee nihodiitʼiʼ? Naałniih COVID-19gi ádaatʼéii daatsʼí bitsʼą́ą́dóó tiʼhoonííh? Díí ałtso ádin dooleełígíí bíká nihił chodahooʼı̨́. Doo kónáá hodooʼníił da índa baa dah hoyoosʼnah doo!—Isaiah 65:16, 17 yíníłtaʼ.

3. Kʼad haa diiʼnííł? Éí haʼátʼíí biniyé?

³ Kʼad nihił hoogáłígíí éí iiná nanitłʼahgo áyósin, ndi iiná ayóó átʼéego nanitłʼahgo hwiidooʼaał. (Matt. 24:21) Éí biniinaa haʼííníilnínígíí bidziilgo íilníił doo. Haʼátʼíí biniyé? Jesus ádííniid: “Hadaʼíínółnínígíí binahjįʼ dadoohdzih.” (Luke 21:19) Tʼáá nihígi átʼéego bichʼįʼ nidahwiiʼnánígíí haitʼéego hadaʼólníigi baa nitsíikeesgo éí nihidziilgo haʼííníilníigo ánihósin doo.

4. Haʼátʼíí biniinaa Jiihóvah éí haʼahóní nizhónígo yee átʼé, dadiiʼní?

⁴ Háísh éí haʼahóní nizhónígo yee átʼé? Jiihóvah God lą́ą. Daʼ tʼáásh aaníí, shı̨́ı̨́ nínízin. Hazhóʼó baa nitsíníkeesgo éí bikʼiʼdidíítı̨́ı̨́ł. Devil éí nihił hoogáłígíí yee ádíhólnííh, éí biniinaa ląʼí bee nihichʼįʼ nidahwiiʼnáago áyósin. Jiihóvah éí achʼįʼ nahwiiʼná tsı̨́įłgo niidoołtʼihgo yíneelʼą́. Ákondi éí náasdi íidoolíiłgo yee nihoníʼą́. (Rom. 9:22) Díí bibaʼ ádaniitʼé. Doo yáʼádaashóonii íidoołdįįł bichʼįʼ hoolzhishígíí Jiihóvah yichʼįʼ haʼólní. Jiihóvah náhástʼéigo yichʼįʼ haʼólnínígíí baa nídadíitʼįįł.

5. God bízhiʼ haitʼéego doo ílı̨́ı̨́góó ályaa, éísh haitʼéego baa nitsíníkees?

⁵ Bízhiʼ doo ílı̨́ı̨́góó ályaa. Jiihóvah bízhiʼ ayóóʼáyóʼní áádóó tʼáá ájíłtso shízhiʼ hoł danilı̨́į doo hóʼní. (Isa. 42:8) Ákondi bízhiʼ doo hoł danilı̨́ı̨́góó 6,000 nááhai. (Ps. 74:10, 18, 23) Dáʼákʼeh Íídendi házhiʼ doo yáʼátʼééhgóó bá yátiʼgo hahoolzhiizh. Devil (“biyoochʼíidii” jiníigo) éí Ádam dóó Íiv bił hózhǫ́ǫgo hináa dooleeł yę́ę bichʼįʼ baa jíchįʼ níigo íídą́ą́ʼ Jiihóvah yikʼijįʼ yisʼą́ągo yoochʼííd áyiilaa. (Gen. 3:1-5) Ákóhoodzaadóó wóshdę́ę́ʼ Jiihóvah éí bílaʼashdlaʼii bá yáʼádaatʼéehii bichʼįʼ baa jíchįʼ hodiʼníigo hakʼijįʼ siʼą́. Jesus éí Bizhéʼé bízhiʼ doo yáʼátʼééhgóó bá yátiʼígíí yéigo biʼdiiłʼá. Éí biniinaa bídahoołʼaahii kótʼéego sodadołzin níigo neineeztą́ą́ʼ: “NihiTaaʼ yáʼąąshdi honílóonii, nízhiʼ diyingo óolzin leʼ.”—Matt. 6:9.

6. Jiihóvah bee bóhólnííh bikʼijįʼ ídlínígíí bééhodoozįįłgi, haʼátʼíí biniyé Jiihóvah tʼóó bił hoolzhishgo áyósin?

⁶ Bee bóhólnííh bikʼijįʼ dajílı̨́. Yáʼąąshdi dóó nahasdzáán bikáaʼgi Jiihóvah éí tʼáá ałtso bee bóhólníihgo hooʼááł áádóó hooʼáłígíí tʼáadoo bináłtʼéhí da. (Rev. 4:11) Devil éí díí hootʼááł Jiihóvah doo bee hóhólníih da níigo diyingo ndaalʼaʼí dóó bílaʼashdlaʼii tʼáá ádzaagóó yił halneʼ. Jiihóvah tʼáá ałtsoní bee bóhólnííh éí doo tʼááłaʼ óotłʼééʼ bééhodoozįįł da. Bílaʼashdlaʼii éí bíniʼdii God tʼáágééd ádá nidahojiʼáa doogo God yee há hasʼą́. Kótʼéego éí nahatʼá chʼééh ádajiłʼı̨́į doo. (Jer. 10:23) God haʼólnínígíí éí binahjįʼ díí yoochʼííd ályaa yę́ę hazhóʼó bééhodoozįįł áádóó yoochʼííd hoolʼáágóó nidootʼih. Yáʼąąshdi dóó nahasdzáán bikáaʼgi tʼáá ałtso bił béédahodoozįįł, God biNahatʼaʼ beego tʼéiyá nahasdzáán bikáaʼgi hashtʼehodítʼé dóó yáʼádahootʼéeh náhodoodleeł.

7. Háísh éí Jiihóvah yichʼįʼ naasteeʼ, áádóó Bí éí haa hodoolííł?

⁷ Baʼáłchíní łaʼ bichʼįʼ naasteeʼ. Jiihóvah éí diyingo ndaalʼaʼí dóó bílaʼashdlaʼii baʼáłchínígo yaa nitsékees, áko hadadíłtʼéego áyiilaa. Ákondi diyingo naalʼaʼí Séítan wolyéii éí Jiihóvah yikʼijįʼ silı̨́ı̨́ʼ. (Séítan éí akʼijįʼ nilíinii jiníigo óolyé.) Séítan éí Ádam dóó Íiv Jiihóvah yikʼijįʼ nilı̨́įgo áyiilaa. Diyingo ndaalʼaʼí dóó bílaʼashdlaʼii łaʼ Jiihóvah bikʼijįʼ ídlı̨́ı̨́jí akééʼ nizhníjééʼ. (Jude 6) Tʼahádóó God bidineʼé doo dabiniizı̨́ı̨́ʼgóó bikʼijįʼ daazlı̨́ı̨́ʼ áádóó doo dadiyinii yichʼįʼ nidahałáago yaa nídiikai. (Isa. 63:8, 10) Jiihóvah bichʼįʼ nidajisteeʼ yę́ę doo bił yáʼátʼéeh da, áko áhodiʼdooldįįł. Ndi bí éí tʼáá haʼólníi doo. Áhoʼdisdįįdgo índa bikééʼ ndaakai yę́ę baa hózhǫ́ǫgo bikʼi hodooldoh, áko Jiihóvah tʼáá yíighah hadaʼólníigo doo yáʼádaashóonii bił ahodoogááł!

8-9. Yoochʼííd haadaatʼéhígíí Jiihóvah bee bikʼí hatʼáá? Yoochʼííd álʼínígíí haitʼéego baa nitsíikees?

⁸ Devil éí tʼáá áłahjįʼ yoochʼííd ííłʼı̨́. Séítan éí Jiihóvah yá naalʼaʼí Job, diné tʼáá ákogi átʼéii, yikʼi hodiiʼą́. Tʼáá bí tʼéí adaa nitsídaakeesgo Jiihóvah yadaʼólíigo yá ndaalʼaʼ níigo Séítan yoochʼííd áyiilaa. (Job 1:8-11; 2:3-5) Dííshjı̨́įdi Devil éí akʼíhátʼááh tʼahdii yoołtʼih. (Rev. 12:10) Jiihóvah ayóóʼádeíníiʼnínígíí biniinaa nihichʼįʼ nidahwiiʼnáa ndi bikééʼ nisiidzı̨́. Kódaniitʼéego éí Séítan biyoochʼííd bééhózinígo ádeilneʼ. Nihidziilgo haʼííníilníigo éí Job nahalingo nihikʼihojídlíi doo.—Jas. 5:11.

⁹ Séítan éí false religion yá naazíinii choyoołʼı̨́. Jiihóvah doo joobaʼ da, éí biniinaa diné bichʼįʼ nidahwiiʼná daaníigo  nidahalneʼ. Áłchíní ádin yileehgo, God éí yáʼąąshdi diyingo naalʼaʼí łaʼ náánéinídzin daaníigo dabiyoochʼííd. Kódajinínígíí dooládóʼ God doo hoł danilı̨́į da! Nihí éí doo ákódadiiʼníił da. Yéigo nihąąh dahooʼaahgo doodaiiʼ ayóóʼííníʼnínę́ę ádin yileehgo, doo éí God bee bikʼíhwiitʼáah da doo. Bąąh dah nahazʼánígíí néidoołdzih áádóó ádaadin yę́ę nínéiididoołjah. Díí bichʼįʼ yoołkááł áádóó tʼáá aaníí áhodooníiłgo deiniidlą́. Tʼáá háíshı̨́ı̨́ íistsʼą́ą́ʼígíí éí Jiihóvah, Diyin ayóóʼóʼóʼníinii nilı̨́ dadiiʼníigo bił dahwiilneʼ doo. Kótʼéego éí baa yáhásingo bá nahałtʼiʼígíí yichʼįʼ hadoodzih.—Prov. 27:11.

10. Psalm 22:23, 24 éí haitʼéego Jiihóvah yaa chʼíhoníʼą́?

¹⁰ Bá ndaalʼaʼí yaa joobaʼ yę́ę tiʼdahoonííh. Jiihóvah éí Diyin aa joobaʼii nilı̨́. Yéigo hadaʼííníilníi ndi tiʼdahwiiʼnííh. Atínihiʼdilʼı̨́, ąą dahazʼą́, doodaiiʼ niʼiyiilzííh bikʼee yiicha łeh. Yiichago Jiihóvah bijéí yineesgai. (Psalm 22:23, 24 yíníłtaʼ.) Bikʼee tiʼdahwiiʼníihii Jiihóvah ałdóʼ yikʼee tiʼhoonííh. Tiʼhooʼniih nihá nahjįʼ kódeeshłííł nízin. Tʼáá aaníí ádooníiłgo átʼé. (Compare Exodus 3:7, 8; Isaiah 63:9.) Jiihóvah éí ‘nihinákʼeeshtoʼ yidootʼoł, aniné ádin doo, atínáhodinidleeh dóó cha ádin doo índa adiniih ádin doo.’ Beidoołkáałgo átʼé.—Rev. 21:4.

11. Jiihóvah éí beʼoodląʼ dabidziilgo bikééʼ naazı̨́ yę́ę haitʼéego yaa nitsékees?

¹¹ Áhánígo bikʼis áyósin yę́ę daneezná. Hastóí dóó sáanii beʼoodląʼ dabidziil ńtʼééʼ yę́ę Jiihóvah haitʼéego baa nitsékees. Néidoołtsééł éí tʼáá íiyisíí yíká bił chohooʼı̨́. (Job 14:15) Dooládóʼ shı̨́ı̨́ bikʼis Éíbraham yíhásáah da. (Jas. 2:23) Mózes ałdóʼ ‘tʼáá biniijįʼ yił ałchʼįʼ yáłtiʼ’ ńtʼééʼ. (Ex. 33:11) David dóó psalmists  danilínę́ę nizhónígo dahataał yę́ę náá dideestsʼı̨́ı̨́ł shı̨́ı̨́ nízin. (Ps. 104:33) Azhą́ daneeznáa ndi, doo yeidiyoonah da. (Isa. 49:15) Ádaadin ndi, ‘tʼahdii dahináago yaa nitsékees’ áádóó yee ádaatʼé yę́ę tʼáá ałtso yénálniih. (Luke 20:38) Díí tʼáá ałtso nínéiididoołjahgo átʼé. Dabidósin dóó bisodizin yá náá yíístsʼą́ąʼ doo. Łaʼda ayóóʼííníʼnínę́ę nitsʼą́ą́ʼ ádingo, díí baa nídeitʼínígíí bee haʼíínílníi doo.

12. Dííshjı̨́įdi doo yáʼáshǫ́ǫ́góó ádahooníłígíí haitʼéego Jiihóvah yéigo biʼdiiłʼá?

¹² Doo yáʼádaashóonii éí diné doo yaa dajoobaʼ da. Dáʼákʼeh Íídendi, doo akʼeh hóʼı̨́ háátʼiʼ yę́ędą́ą́ʼ, tʼóó tséʼádin áhodooníiłgo Jiihóvah bił bééhózin. Doo yáʼáshǫ́ǫ́góó hazʼánígíí, doo aheełtʼéego ałhaa nitsáhákees índa atídaʼahizhdilʼínígíí Jiihóvah yijoołá. Tʼáadoo yee áchʼą́ą́h ádáoneʼii, bizhéʼé ádaadinii índa sáanii bąąh ádahasdįįdii atíbiʼdilʼı̨́įgo éí tʼáá bí ábiʼdilʼı̨́įgo yaa nitsékees. (Zech. 7:9, 10) Jiihóvah yadaʼólíigo bá ndaalʼaʼígíí tʼáá aʼohgo baa nitsáhákeesii índa awáalya góneʼ naazdáhígíí yéigo biʼdiiłʼá. Jiihóvah bíighahdóó danihidziilgo hadaʼíínółnínígíí binahjįʼ ayóóʼánihóʼníigo átʼé. Díí baa dayoohnééh lágo!

13. Nihokááʼ dineʼé haʼátʼíí badaaʼihii God binááł baa jookah, God éí haa hodoolííł?

¹³ Bílaʼashdlaʼii tsiʼdeeskai. Bílaʼashdlaʼii éí God bedajíłtʼéego áhoolaa, éí biniinaa Séítan éí doo yáʼátʼééhgóó haa nitsékees. Nóah hiná yę́ędą́ą́ʼ, nihokáaʼgi doo yáʼáshǫ́ǫ́góó adeesdeeʼ. Jiihóvah éí diné ájiilaa yę́ę bikʼee hániʼ yiyiiłʼaʼ áádóó hajéí yineesgai. (Gen. 6:5, 6, 11) Daʼ ákoósh yáʼátʼéehgo nihił hazʼą́? Ndagaʼ. Tʼáá íiyisíí tʼóó baaʼihgo tʼáá hó ahaa ninájíldeehgo (same sex índa doo ahíjískéhígíí ááhyiłní) Devil éí yaa bił nihoozhǫǫh! (Eph. 4:18, 19) God yidósin yę́ę bąąhági átʼįįhgo, Séítan éí bąąhági ádzaii yiʼdeezloʼgo tʼáá íiyisíí yaa bił hózhǫ́. Kódaatʼéii yijoołáhígíí íidoołdįįł baa hoolzhiizhgo, Jiihóvah éí tʼáá ájíłtso baaʼihgo baa nijikaígíí áhodoołdįįł.

14. Diné éí nahasdzáán dóó naaldlooshii God áyiilaa yę́ę haadajiłʼı̨́?

¹⁴ God áyiilaa yę́ę ałtso nidajiishchxǫʼ. Bílaʼashdlaʼii atídaʼahizhdilʼı̨́, nahasdzáán dóó naaldlooshii baa ádahojilyą́ą doo hoʼdooʼniid yę́ę doo ádajitʼı̨́į da. (Eccl. 8:9, New World Translation; Gen. 1:28) Ndaʼałkaahii éí tʼáadoo ląʼí náháhí dahináanii ałʼąą ádaatʼéii * one million ánéelą́ąʼ ádoodįįł daaní. Díí shı̨́ı̨́ biniinaa nature bichʼįʼ anáhóótʼiʼgo hooʼaʼ dahaʼní. Ákondi baa hózhǫ́ǫgo, Jiihóvah éí ‘nahasdzáán nidayiiłchxǫǫhii íidoołdįįł’ áádóó éí nahasdzáán tʼáá siʼą́ą́ ńtʼééʼ ayóó áhonóolningo íidoolííł.—Rev. 11:18; Isa. 35:1.

15-16. Haʼátʼíí nanihiiłnáago Jiihóvah bíighah haʼííníilníi doo? Łaʼ baa chʼíhoníʼaah.

¹⁵ Nihizhéʼé yáʼąąshdi hólóonii éí achʼįʼ nidahwiiʼná yichʼįʼ haʼólníigo ląʼí mííl nááhai. (“ Jiihóvah Yichʼįʼ Haʼólnínígíí” níníłʼı̨́.) Doo yáʼáshǫ́ǫ́góó nihił hoogáłígíí éí Jiihóvah tʼáá bí íinízingo niidoołtʼihgo átʼé. Niidoołtʼih doo yaa tsı̨́ı̨́ł nízinígíí éí nihá yáʼátʼééh. Díigi átʼéego baa nitsídaakees: Hastiin dóó asdzą́ą́ beʼawééʼ tʼahdoo yichííhgóó bitsʼíís yéigo bąąh dahazʼą́, biʼdooʼniid. Biʼdizhchı̨́įgo beʼiinaʼ nanitłʼah doo índa doo nízaadgóó hináa da doo. Azhą́ awééʼ baa áháyą́ągi bá nanitłʼah doo ndi, beʼawééʼ yichíihgo éí yaa  bił hózhǫ́ǫ łeh. Beʼawééʼ ayóóʼáyóʼníigo índa haʼólníigo, awééʼ beʼiinaʼ yáʼátʼéehgo áyósin dooleełii yá yíká átʼı̨́į łeh.

¹⁶ Ádam dóó Íiv bitsʼą́ą́dóó bąąhági átʼéii bił nidaʼiichííh. Ákótʼée ndi, Jiihóvah ayóóʼádahóʼní dóó haa áhályą́. (1 John 4:19) Beʼawééʼ hazlı̨́ı̨́ʼ yę́ę éí awééʼ bee bąąh dahazʼánígíí tʼáadoo yá óoneʼí da, ndi Jiihóvah éí awééʼ néidoołdzihgo átʼé. Bílaʼashdlaʼii tʼáá ałtso yikʼee tiʼdahooníhígíí niidoołtʼih. Hahgo íidoolííł éí tʼáá íídą́ą́ʼ yee nihoníʼą́. (Matt. 24:36) Jiihóvah bibee ayóóʼóʼóʼniʼ nanihiiłnáago éí haʼahóní bidiilkaal doo.

17. Hebrews 12:2, 3 áníigo Jesus haʼólní binahjįʼ haitʼéego hadaʼííníilníi doo?

¹⁷ Jiihóvah éí haʼahóní nizhónígo yee átʼé. Tʼáá ákótʼéego Jesus haʼahóní yee Bizhéʼé yiʼiilaa. Jesus éí bílaʼashdlaʼii nilı̨́įgo biʼdódziih, baa yáhásingo ábiʼdiilyaa áádóó tsin bąąhjįʼ hoł oʼoolkaal. Kóbiʼdiilyaa yę́ę yichʼįʼ haʼólníí ńtʼééʼ. (Hebrews 12:2, 3 yíníłtaʼ.) Jiihóvah haʼahóní nizhónígo ádzaa yę́ę éí Jesus bíká eelwodgo bidziilgo haʼólníí ńtʼééʼ. Nihí ałdóʼ nihidziilgo ánihidoolííł.

18. 2 Peter 3:9 binahjįʼ Jiihóvah haʼólní bídadéétʼiʼígíí haitʼéego bikʼidiʼdiitı̨́ı̨́ł?

¹⁸ 2 Peter 3:9 yíníłtaʼ. Doo yáʼáshǫ́ǫ́góó nihił hoogáłígíí éí Jiihóvah tʼáá bí kʼad niizı̨́įʼgo niidoołtʼih. Jiihóvah yéédahósin dóó deidósingo yaa dahaniihgo ląʼí mííl ánéelą́ą́ʼ diné áłah yileeł. Díí éí Jiihóvah haʼólnínígíí binahjįʼ bohónéedzą́. Jiihóvah tʼáá ákónéehii nízaadgóó haʼólní dazhnízingo hoł dahózhǫ́. Jiihóvah haʼólnínígíí binahjįʼ nidahoʼdiichííh bohónéedzą́, ayóóʼádajóʼní dajizlı̨́ı̨́ʼ áádóó bichʼįʼ dedicate ádazhʼdiilyaa. Jiihóvah haʼólnínígíí binahjįʼ kʼéédidooʼnííł, áko nihoníyáajįʼ bił hózhǫ́ǫgo hadaʼííníilnínígíí nihikʼijidlíi doo.

19. Haash dadiiʼnííł áádóó haʼátʼíísh nihaa dadoolyééł?

¹⁹ Nihił dahózhǫ́ǫgo hadaʼííníilní, díí Jiihóvah bitsʼą́ą́dóó bídahwiilʼaah. Azhą́ Séítan bitsʼą́ą́dę́ę́ʼ tiʼdahwiiʼníih ndi, Jiihóvah éí tʼahdii “Diyin bił hózhóonii” nilı̨́. (1 Tim. 1:11, NW) Nihił dahózhǫ́ǫgo Jiihóvah bibaʼ ádaniitʼé. Éí Bízhiʼ dílzingo ánéidoodlííł, Bí aláahdi bóhólnííh nilı̨́įgi ííshjání ádoolnííł, doo yáʼáshóonii ałtso niidoołtʼih, kʼad bee nihichʼįʼ nidahwiiʼnánígíí tʼáá ałtso niidoołtʼih. Jiihóvah haʼólnínígíí binahjįʼ nihí ałdóʼ hadaʼííníilníi doo. Haʼííníilníigo éí díí saad tʼáá aaníí bohodoonííł. ‘Diné nabóhonitaahgo haʼólnínígíí éí bił hózhǫ́, naʼíhonitaah bikʼesdeesdlı̨́įʼgo iináájí naatʼá chʼah Diyin God haididooʼááł, éí Jiihóvah ayóóʼádabóʼníinii bííʼ dooleełgo yee yichʼįʼ haadzííʼ.’—Jas. 1:12.