1, 2. Isaïas 65:16 y 17 ninqanchö Dios änimanqantsikqa, ¿imanötan tsarakur sïguinapaq yanapamantsik?

“¡TSARAKUR SÏGUI!”. Tsëmi 2017 wata jatun asamblëantsikpa tïtulun karqan. Tsëchömi yachakurqantsik imëka mana allikunapa pasarnin imanö tsarakunapaq kaqta. Tsë asamblëapitaqa, chusku watanam pasarishqa y tsarakurninmi sïguikantsik.

² ¿Ima problëmakunapatan tsëllaraq pasarquntsik? Itsa juk familiantsik o amïguntsik wanunqampita, antsa qeshyawan këkanqantsikpita, edäyëpita, ima desgraciapis pasakunqampita, chikir sufritsimanqantsikpita o COVID-19 muyakoq qeshyarëkur sufrikantsik. ¿Manaku tsëkuna chipyëpa ushakärinantaqa munantsik? Ichikllachönam tsëkunataqa yarpäshunnatsu y manam nï imëpis yapëqa kanqanatsu (leyi Isaïas 65:16, 17).

3. ¿Imatatan kanan ruranantsik y imanir?

³ Kë munduchö kawëqa manam fäciltsu. Itsa shamoq tiempuchöqa imëka mana allikunaparaq pasashun (Mat. 24:21). Tsëmi tsarakurnin sïguinapaq masraq kallpachakunantsik. Tsëta imanir rurar sïguinapaq entienditsikurmi, Jesus kënö nirqan: “Alli tsarakurmi kawënikikunata salvayanki” (Lüc. 21:19). Noqantsik pasëkanqantsikpa wakinkuna pasarnin imanö tsarakuyanqanman pensanqantsikmi yanapamäshun.

4. ¿Imanirtan nintsik Jehovä aguantanqampita yachakuyta puëdinqantsikta?

⁴ ¿Tsarakurnin sïguinapaqqa pipitatan yachakushwan? Jehoväpitam. Peru ¿imanirtan nintsik Jehovä tsarakurnin sïguikanqantaqa? Këllaman pensarishun: kë entëru mundu Diablupa makinchö kaptinmi, imëka mana allikuna kan. Munarninqa, Jehoväqa mana allikunata ushakäratsinmannam  karqan, peru patsätsinqan junaqtam pëqa shuyarëkan (Rom. 9:22). Tsë junaq chämunqanyaqmi, Jehoväqa aguantarnin sïguikan. Imakunata Jehovä aguantëkanqampita nuëvillata yachakurishun.

5. ¿Imanötan Diospa jutinta respetayashqatsu, y qamqa imanötan tsëta rikanki?

⁵ Jutinta mana respetayanqanta. Jehoväqa jutinta kuyanmi y llapankuna respetayänantam munan (Is. 42:8). Peru 6 mil watapanönam jutintaqa mana respetayashqatsu (Sal. 74:10, 18, 23). Tsëqa Eden huertachömi qallarqan. Tsëchömi Diosta mana kaqpita tumpar, kushishqa kayänampaq imatapis michëkanqampita Adantawan Ëvata Diablu nirqan, Diablu palabraqa “chikikur tumpakoq” ninanmi (Gen. 3:1-5). Tsëpita patsëmi, nunakuna kushishqa kawakuyänampaq Jehovä michäkunqanta nir pensayan. Jesusqa mas tiempu pasanqanmannö Jehoväpa jutinta mana respetayanqampitam yarpachakurqan, tsëmi qateqninkunata kënö mañakuyänampaq yachatsirqan: “Jutiki alläpa respëtuwan rikashqa katsun” (Mat. 6:9).

6. ¿Imanirtan Jehovälla llapanta gobernaq derëchuyoq kanqanta rikätsikunampaq mëtsika watakuna shuyarashqa?

⁶ Jehovälla llapanta gobernaq kanqampita contran këkäyanqanta. Jehovällam ciëluta y Patsata gobernanampaqqa autoridäyoq, pëmi mas alli gobernaqqa (Rev. 4:11). Peru Diabluqa tsë derëchuyoq mana kanqanta nirmi, angelkunata y nunakunata engañashqa. Tsënö ninqanqa, manam juk ishkë junaqkunallachötsu altsakärinan karqan. Kamamaqnintsikqa alläpa yachaq karmi, nunakuna kikinkuna juk tiempupa gobernanakuyänampaq dejashqa. Tsënöpa, pëta cuentaman mana churayaptin mana allichö ushayänampaq cläru musyakänampaq kaqta (Jer. 10:23). Diosnintsik pacienciakoq kanqampitam, tsënö tumpayanqanqa chipyëpa altsakärinqa. Pëlla mas alli kaq Gobernaq y gobiernunllachö yamë y kushishqa kawakunapaq kaqmi cläru rikakärinqa.

7. ¿Pikunatan Jehoväpa contran churakäyashqa y imatatan pëkunata ruranqa?

⁷ Wakin angelninkuna contran churakäyanqanta. Jehoväqa angelkunata y nunakunatam jutsannaq y mana pantaqta rurarqan. Peru Diospa contran këkaq Satanas jutiyoq angelmi jutsannaq këkaq Adantawan Ëvata Jehoväpa contran churarqan, Satanas jutiqa “contrakoq” ninanmi. Tsënöllam, juk angelkuna y juk nunakunapis Diospa contran churakäyarqan (Jüd. 6). Tsëpita tiempuwanqa, Dios akranqan Israelchö këkaq wakin nunakunapis pëpa contranmi churakäyarqan y santukunatam adorar qallëkuyarqan (Is. 63:8, 10). Tsë llapanrëkurmi Jehoväqa llakikurqan. Peru Pëqa aguantëkashqam y contran churakaqkunata ushakätsinqanyaqmi aguantanqa. Diospaq y sirweqninkunapaqqa, kë mundupita imëka mana allikuna ushakärinqanqa kushikuypaqmi kanqa.

8, 9. ¿Ima mana allikunatatan Jehovä Diospaq niyan, y imanötan tsënö mana kanqanta rikätsikushwan?

⁸ Diablu mana rasumpa kaqta parlanqanta. Jobta Satanas tumpanqanchöqa, llapan sirweqninkuna bendicionta chaskiyänanrëkurlla sirwiyanqantam nikarqan (Job 1:8-11; 2:3-5). Kanan witsampis, tsënöllam Diosta sirweqkunapaq nin (Rev. 12:10). Mana allikunapa pasarnin alli tsarakurnin y Jehoväta mana dejëpa sirwirninmi, Satanas mana rasumpa kaqta ninqanta rikätsikuntsik. Jobnölla alli tsarakushqaqa, Jehoväqa alli aguantanqantsikpitam bendicimäshun (Sant. 5:11).

 ⁹ Satanasqa, mana alli religionkunapa pushakoqninkunawanmi Jehovä mana alli y imëka sufrimientukunapita culpayoq kanqanta nin. Y juk llullu wamra wanuriptinqa, juk angelta wanarnin Dios apakushqa kanqantam niyan. Tsënö nirqa, Diospa contranmi parlëkäyan. Peru noqantsikqa, tsëkuna mana rasumpa kanqantaqa musyantsikmi y alläpa qeshyar o kuyashqa familiantsikkunata wanupakurqa manam Diosnintsikta culpantsiktsu. Tsëpa rantinqa, llapan llakikunqantsikkunata ichikllachöna ushakätsimunampaq kaqmanmi markäkuntsik o yärakuntsik. Tsëmi llapan wiyamaqnintsik nunakunata Jehovä kuyakoq kanqanta willanantsik. Tsëta rurashqam, pëpaq mana rasumpa parlayanqampita Jehovä defendikunqa (Prov. 27:11).

10. Salmus 22:23 y 24 ninqanqa, ¿imatatan Jehoväpita yachatsimantsik?

¹⁰ Kuyashqa sirweqninkuna sufreqta rikanqanta. Jehoväqa kuyakoq karmi chikir sufritsimashqa, qeshyashqa y jutsantsikrëkur sufrishqa llakipämantsik (leyi Salmus 22:23, 24). Pëqa pasanqantsikkunapitam alläpa nanatsikun, tsëmi imëka sufrimientukunata ushakätsinqa (Exodu 3:7, 8; Isaïas 63:9 ninqantawan igualaratsi). Ichikllachönam kënö änikunqan cumplikämunqa: “Nawinkunapitam llapan weqita pitsanqa, y wanïqa mananam masqa kanqanatsu, ni manam alläpa llakikï ni waqakï ni nanatsikï kanqanatsu” (Rev. 21:4).

11. ¿Pëta sirwikaq wanushqa amïgunkunata Jehovä llakinku?

¹¹ Kuyashqa amïgunkuna wanunqanta. Jehoväqa alläpam llakikun pëta sirweq ollqukuna y warmikuna wanuyanqampita, tsëmi pëkunata yapë rikëta munan (Job 14:15). ¿Manatsuraq kuyashqa amïgun Abrahanta llakin? (Sant. 2:23). ¿O manatsuraq kuyashqa amïgunwan parlaq  nunanö parlanqan Moisesta llakin? (Ex. 33:11). ¡Y manatsuraq pëpaq David cantanqanta y salmusta qellqaqkuna cantayanqanta llakin! (Sal. 104:33). Tsë amïgunkuna wanukushqa kayaptimpis, pëqa manam qonqantsu (Is. 49:15). Jehoväqa llapankuna imanö kayanqantam yarpan, “porqui rikënimpaqqa llapampis kawëkäyanmi” (Lüc. 20:38, nöta). Jehoväqa ichikllachönam pëkunata kawaritsimunqa, mañakuyanqantam wiyanqa y adorayaptinmi kushikunqa. ¿Manaku tsëta musyanqantsikqa kuyashqa kastantsikkunata wanupakushqa kaqtaqa kushitsimantsik?

12. Kanan witsan imapis mana alli këkaqta rikarnin, ¿imatan Jehoväta mas llakitsin?

¹² Mana alli nunakuna wakinkunata sufritsiyanqanta. Jehoväqa musyarqanmi Eden huertachö contran churakäyanqanqa, altsakänampa rantin mas mana allikunaman chänampaq kaqta. Pëqa kanan witsankuna rikanqantsik imëka mana allikunatam chikin. Jehoväqa, defendikuyta mana puëdeqkunapaqmi masqa yarpachakun. Tsëpita wakinkunaqa, teytannaq y mamannaq wamrakuna y viudakunam kayan (Zac. 7:9, 10). Y masraqmi llakikun sirweqninkunata chikiyaptin y carcelatsiyaptinnäqa. Imëka mana allikunapa pasar tsarakuykaqkunaqa këta yarpäyë: Jehoväqa llapëkitam kuyayäshunki.

13. ¿Ima mana allikunatatan nunakunaqa rurëkäyan y imatatan Jehovä ruranqa tsëta altsanampaq?

¹³ Nunakuna mana alli portakuyanqanta. Diosqa pënö kar alli kaqta ruranapaqmi kamamashqantsik. Peru Satanasqa mana allikunata ruranapaqmi inkitamantsik. Noë kawanqan witsanqa, ‘nunakuna pasëpa jutsa rurëllachö kawakuyanqantam’ Jehoväqa rikarqan, tsëmi ‘pasëpa llakikurqan’ (Gen. 6:5, 6, 11). Y tsëpitaqa, ¿imapis alliyashqaku? Manam. Diabluqa alläpam kushikun warmiwan ollqu o warmipura o ollqupura punukur llutakunata rurayanqanta (Efes. 4:18, 19). Y masraqmi kushikun, Jehoväta sirwikaq nuna jutsaman ishkiptinqa. Jehoväpa paciencian ushakäriptinqa imëka mana allikunata chikinqantam rikätsikunqa.

14. ¿Imatatan nunakunaqa Patsata y animalkunata rurëkäyan?

¹⁴ Kamanqan Patsata ushakëkätsiyanqanta. Nunaqa, manam nuna mayinllatatsu sufrikätsin, sinöqa Patsata y animalkunatapis manam cuidëkantsu (Ecl. 8:9; Gen. 1:28). Wakin estudiashqa nunakunam niyan, shamoq watakunachö juk millon animalkunata y plantakunata nunakuna ushakätsiyänampaq kaqta. ¡Tsëchi alläpa yarpachakur këkäyan! Peru noqantsikqa, kë Patsata ‘ushakëkätseqkunata ushakätsinampaq’ y Shumaq Huertaman tikratsimunampaq änimanqantsikpitam Jehoväta alläpa agradecikuntsik (Rev. 11:18; Is. 35:1).

15, 16. ¿Imatan yanapamäshun Jehovänö aguantanapaq? Juk igualatsikuywan willakaramuy.

¹⁵ Imëka problëmakunata Jehovä mëtsika watakunapa aguantëkanqanman pensarishun (rikäri “ ¿Imakunata aguantanampaqtan Jehovä churapakashqa?” neqta). Jehoväqa, kë mana alli munduta munanqan höram ushakäratsinman. Peru pacienciakoq kanqanqa, ¡noqantsiktapis yanapamantsikmi! Këllaman pensarishun: juk nunatawan warminta, wamrankuna mana alli yurinampaq kaqta, wallka tiempulla kawanampaq kaqta y imëkata sufrinampaq kaqta niyanman. Teytankunaqa musyayanmi imëka mana allipa pasayänampaq  kaqta, tsënö karpis, kushishqam wamrankunata shuyaräyan. Wamrankunata kuyarninmi, problëmakunapa pasayänan kaqta musyarpis yanapayan.

¹⁶ Tsënöllam Adanwan Ëvapa wamrankuna karnin noqantsikpis jutsasapa yurintsik. Tsënö kaptimpis, Jehoväqa kuyamantsik y cuidamantsikmi (1 Juan 4:19). Jehoväqa manam tsë parlanqantsik teytakunanötsu, pëqa yanapamënintsikta puëdinmi. Tsëmi imëka mana allikunata ushakätsinampaq tiemputa patsätsishqana (Mat. 24:36). Jehovä kuyakoq kanqanqa, ¿manaku pënö imëkatapis aguantanapaq yanapamantsik?

17. Hebrëus 12:2 y 3 ninqanqa, ¿imanötan alli tsarakunapaq yanapamantsik?

¹⁷ Jehoväpitam yachakuntsik alli tsarakunapaq. Jesuspis Teytannöllam rurarqan. Patsachö këkarqa insultayaptin, mana alli tratayaptin y sufritsikoq qeruchömi noqantsikrëkur aguantarqan (leyi Hebrëus 12:2, 3). Teytan ruranqanta rikanqanmi, pëtapis alli tsarakunampaq yanaparqan. Tsënöllam noqantsiktapis yanapamäshun.

18. 2 Pëdru 3:9 ninqannö, ¿imatatan Jehovä pacienciakoq kanqanqa logrëkan?

¹⁸ (Leyi 2 Pëdru 3:9). Jehoväqa, kë mana allikunata imë höra ushakätsinampaq kaqta musyanmi. Pacienciayoq kaptinmi, kananqa mëtsikaq nunakuna pëta sirwiyan y alabayan. Tsë llapan nunakunam yurikuyänampaq, pëpita yachakuyänampaq y pëllatana sirwiyänampaq änikur bautizakuyänampaq Jehovä aguantanqampita agradecikuyan. Ushananyaq mëtsika millon nunakuna tsarakur aguantanqantsikpita bendicionkunata chaskirishqam, aguantanampaq Jehovä churapakanqan allipaq kanqan cläru rikakärinqa.

19. ¿Imata ruranapaqtan churapakänantsik y tsëta ruranqantsikpita ima bendiciontatan chaskishun?

¹⁹ Kë munduchö imëka sufrimientukuna kanampaq Satanas imëkata ruraptimpis, Jehoväqa kushishqallam këkan. Tsëmi imëka mana allikunapa pasarpis, Jehovänö kushishqa aguantëta puëdintsik (1 Tim. 1:11). Noqantsikpis jutinta respetatsinqanyaq, Pëlla gobernaq kanqanta rikätsikunqanyaq, imëka mana allikunata y problëmantsikkunata ushakätsinqanyaqmi, Jehovänölla pacienciakurnin kushishqa shuyarëta puëdintsik. Teytantsik Jehovä imëkata aguantanqanman yarpëkur noqantsikpis tsënölla aguantanapaq churapakäshun. Tsëta rurashqaqa Bibliachö kënö nir qellqarëkanqanmi noqantsikchö cumplikanqa: “Kushishqam pruëbachö tsarakurnin sïgueq nunaqa, porqui Diospa rikëninchö alli karmi, kawëta premiutanö chaskinqa, kuyar sïgueqninkunata Jehovä äninqanta” (Sant. 1:12).