1, 2. Σαρ βοηθίνενα-αμέν ο λάφια ι Ιεχωβάσκε κο εδάφια Ησαΐας 65:​16, 17 τι νταϊντίνας;

«ΜΑ ΣΤΑΜΑΤΙΝΕΝ» ισινέ ο θέμας ι περιφερειακέ συνελευσιάκο κο 2017. Η συνέλευση σικαντάς αμένγκε σαρ μπορίνασα τι νταϊντίνας ο δοκιμασίες σο νακχάσα. Οτθάρ μπερί νακχλέ σταρ μπρεσά, ντα συνεχίνασα τι νταϊντίνας ανταλέ πφιρνέ ντουνιάστε.

² Σο προβλήματα νακχλέν ακανά τελευταία; Μήπως χασαρντέν κο μεριπέ εκχέ τουμαρέ τζενένταρ ή εκχέ αμαλές σο μανγκένα μπουτ; Μήπως τθερένα εκ πφαρό νασφαλιπέ; Μήπως ισινέν πφουρέ; Μήπως νακχλέν εκ φυσική καταστροφή, νταπλέ-τουμέν ή γκιλέ τουμέντζαρ κόντρα; Ή μήπως τθερένα ο μπέτι αποτελέσματα εκχέ νασφαλιμάσταρ, σαρ ισί ο Κορωνοϊός; Μπεσάσα σαρ σαρ τι αβέλ ο ντιβές σο ανταλά προβλήματα κα ατσσόν σαρέ παλάλ, να κα αβέν αμαρέ γκοντιάτε ντα να κα αβέν-πες ποτές πάλι!​—Διαβάνεν Ησαΐας 65:​16, 17.

3. Σο πρέπει τι κεράς ακανά, ντα σόσκε;

³ Η ζωή ανταλέ ντουνιάστε ισί δύσκολη, ντα μπορεί τι νακχάς ατζέ πιο μπαρέ προβλήματα κο ντιβεσά σο κα αβέν. (Ματθ. 24:​21) Οτθάρ, χρειαζίντιβελα τι σικλιάς τι νταϊντίνας ατζέ πιο μπουτ. Σόσκε; Επειδή ο Ιησούς βακερντάς: «Άμα κα νταϊντίνεν, κα ατσσικιαρέν τουμαρί ζωή». (Λουκ. 21:​19) Άμα κα σκεφτίνας σαρ νταϊντίνενα ο γιαβερά πουμαρέ προβλήματα, ανταβά κα βοηθίνελ-αμέν τι νταϊντίνας πιο μπουτ.

4. Σόσκε βακεράσα ότι ο Ιεχωβά ντέλα ο πιο λατσσό παράδειγμας για τι νταϊντίνας;

⁴ Κον ντέλα-αμέν ο πιο λατσσό παράδειγμας για τι νταϊντίνας; Ο Ιεχωβά Ντεβέλ. Μπορεί τι κερέλα-τουμέν τι σαστίνεν ανταγιά απάντηση. Αλλά άμα κα σκεφτίνεν-λες ανταβά, κα αγαβέν σόσκε. Ανταβά ντουνιάς ισί κο βας κι Μπενγκέσκο ντα ισί πφερντό προβλήματα. Ο Ιεχωβά τθερέλα ι ζορ τι νασκιαρέλ ανταλά προβλήματα ακανά, όμως μπεκλεντίνελα τι  κερέλ-λες κο σωστός βακίτι. (Ρωμ. 9:​22) Αλλά αμαρό Ντεβέλ συνεχίνελα τι νταϊντίνελ μέχρι τι αβέλ οντουβά βακίτι. Για τι ντικχάς εννιά πράγματα σο ο Ιεχωβά νταϊντίνελα.

5. Σαρ λατζάντιλο ι Ντεβλέσκο ναβ, ντα σαρ νιωθίνενα τουμέν ανταλέσκε;

⁵ Η λατζ σο αβιλί λέσκε ναβέστε. Ο Ιεχωβά μανγκέλα πο ναβ ντα μανγκέλα σαρέ τι σεβάνεν-λες. (Ησ. 42:8) Αλλά σιοβ χιλιάδες μπρεσά ακανά, ο ναβ ι Ιεχωβάσκο λατζάντιβελα. (Ψαλμ. 74:​10, 18, 23) Ανταβά αρχισάλο κο κήπος της Εδέμ κάνα ο Διάβολος (σο μανγκέλα τι βακερέλ «οντουβά σο βακερέλα ψέματα για τι χαλαβέλ ι γιαβερένγκο ναβ») κατηγοριντάς ι Ντεβλές ότι να μανγκέλας τι τθερέλ ο Αδάμ ντα η Εύα κάτι σο κα κερέλας-λεν ευτυχισμέ. (Γέν. 3:​1-5) Από αζομάν, ο τζενέ κατηγορίνενα σινανέ ι Ιεχωβάς ότι να μανγκέλα τι τθερέν ο τζενέ οντουβά σο χρειαζίντιβενα μπαγιά. Ο Ιησούς ανησυχίνελας σο ανένας λατζ κο ναβ λέσκε Νταντέσκο. Οτθάρ, σικλιαρντάς πι μαθητέν τι προσευχίντιβεν: «Ντάντε σο ισινάν κο ουρανός, τι αγιάντιβελ το ναβ».​—Ματθ. 6:9.

6. Σόσκε ο Ιεχωβά μουκχλάς τι νακχέλ μπουτ βακίτι για τι αγαντίντιβελ ότι τθερέλα ο δικαίωμας τι κερέλ κουμάντος ο ουρανός ντα ι πφουβ;

⁶ Η κόντρα σο τζάνα κο δικαίωμας σο τθερέλα τι κερέλ κουμάντος. Σάντε ο Ιεχωβά τθερέλα ο δικαίωμας τι κερέλ κουμάντος ο ουρανός ντα ι πφουβ, ντα ο τρόπος σο κερέλα κουμάντος βοβ ισί ο πιο λατσσό. (Αποκ. 4:​11) Αλλά ο Μπενγκ προσπαθιντάς τι χουχαβέλ ι αγγελόν ντα ι τζενέν ντα τι κερέλ-λεν τι πακιάν ότι ο Ντεβέλ να τθερέλα ανταβά δικαίωμας. Ναστί αγαντίντιβελας αντρέ εκχέ ντιβεσέστε ότι ο Ιεχωβά τθερέλα ο δικαίωμας τι κερέλ κουμάντος ντα ότι ο τρόπος σο κερέλα κουμάντος βοβ ισί ο πιο λατσσό. Ο Ντεβέλ, σο ισί πφερντό σοφία, μουκχλάς ι τζενέν τι κερέν κουμάντος για μπουτ βακίτι. Οτθάρ, βον μπορίνενα τι ντικχέν ότι ναστί κερένα κουμάντος πουμαρό νεαυτός με επιτυχία άμα να ασουνένα πουμαρέ δημιουργός. (Ιερ. 10:​23) Επειδή ο Ντεβέλ νταϊντίνελα, καέκ ναστί βακερέλα ότι να τθερέλα ο δικαίωμας τι κερέλ κουμάντος ο ουρανός ντα ι πφουβ. Σαρέ κα σικλιόν ότι ο τρόπος σο κερέλα κουμάντος ο Ιεχωβά ισί ο πιο λατσσό ντα ότι σάντε λέσκι Βασιλεία κα ανέλ ειρήνη ντα ασφάλεια οπράλ κι πφουβ.

7. Κον γκιλό κόντρα κο Ιεχωβά, ντα σο κα κερέλ βοβ;

⁷ Η κόντρα σο γκιλέ λέσαρ μερικοί λέσκε τσσαβένταρ. Ο Ιεχωβά κερντάς ι αγγελόν ντα ι τζενέν τι αβέν τέλειοι. Αλλά αζομάν, εκ άγγελος ο Σατανάς (σο μανγκέλα τι βακερέλ «οντουβά σο τζάλα κόντρα») γκιλό κόντρα κο Ιεχωβά ντα κερντάς ι τέλειε τζενέν ι Αδαμίς ντα ι Ευά τι τζαν βον-ντα κόντρα κο Ιεχωβά. Ο γιαβερά-ντα άγγελοι ντα τζενέ κερντέ-λες ανταβά. (Ιούδα 6) Σοράν, ατζέ-ντα τζενέ κατά λαός Ισραήλ, σο ο Ντεβέλ τραμπιντάας τι αβέλ λέσκο λαός, γκιλέ λέσαρ κόντρα ντα ντινέ λατρεία ψεύτικε Ντεβλέντε. (Ησ. 63:8, 10) Ο γκι ι Ιεχωβάσκο πφανγκιλό. Όμως, νταϊντιντάς ντα συνεχίνελα τι νταϊντίνελ μέχρι τι αβέλ ο βακίτι τι καταστραφίνελ σαρέ οντουλέν σο τζάνα λέσαρ κόντρα. Αζομάν ο Ιεχωβά ντα λέσκε αφοσιωμέ υπηρέτες κα αβέν χαρούμενοι σο να κα χρειαζίντιβελ τι νταϊντίνεν γιαβέρ ανταλέ μπέτι ντουνιάστε!

8, 9. Σο ψέματα βακέρντιβενα ι Ιεχωβάσκε, ντα σο κεράσα-αμέν;

⁸ Ο ψέματα ι Μπενγκέσκε. Ο Μπενγκ κατηγοριντάς τον Ιώβ ντα σαρέ ι γιαβερέ υπηρετόν ι Ιεχωβάσκε ότι ντένας-λες λατρεία σάντε για τι κερδίνεν κάτι λέσταρ. (Ιώβ 1:​8-11· 2:​3-5) Ο Διάβολος συνεχίνελα τι κατηγορίνελ ι τζενέν μέχρι αντιβές. (Αποκ. 12:​10) Αμέν μπορίνασα τι σικαβάς ότι ο Μπενγκ ισί ψεύτης κάνα νταϊντίνασα ο δοκιμασίες ντα κάνα ατσσάσα αφοσιωμέ κο Ιεχωβά επειδή μανγκάσα-λες. Σαρ ο Ιώβ, αντικάς αμέν-ντα κα ευλογίντιβας άμα κα νταϊντίνας.​—Ιακ. 5:11.

 ⁹ Ο Μπενγκ τσσουβέλα ι αρχηγόν ι ψεύτικε θρησκειάκε τι βακερέν ότι ο Ιεχωβά ισί σκληρός ντα ότι βοβ ανέλα σαρέ οντουλά σο τσσίντενα ο τζενέ αντιβές. Μερικά τζενέ βακερένα ότι, κάνα μερένα ο χουρντέ, ο Ντεβέλ λέλα-λεν πασέ πέστε επειδή μανγκέλας πιο μπουτ αγγελόν κο ουρανός. Σο μπαρό ψέμας! Αμέν όμως τζανάσα ι αλήθεια. Κάνα τθεράσα εκ νασφαλιπέ ή κάνα μερέλα αμένταρ εκ τζενό σο μανγκάσα-λες μπουτ, να κατηγορίνασα ποτές αμαρέ Ντεβλές. Αλλά πακιάσα ότι κα αβέλ ο βακίτι σο κα κερέλ λατσσές ι νασφαλέν ντα κα τζουβντιαρέλ ι μουλέν. Βακεράσα σαρέ οντουλένγκε, σο μανγκένα τι ασουνέν, ότι ο Ιεχωβά Ντεβέλ ισί αγάπη. Αντικάς ο Ιεχωβά ντέλα εκ λατσσί απάντηση οντουλέστε σο πρασάλα-λες.​—Παρ. 27:11.

10. Σο σικαβένα ο εδάφια Ψαλμός 22:​23, 24 ι Ιεχωβάσκε;

¹⁰ Οντουλά σο τσσίντενα λέσκε υπηρέτες σο μανγκέλα-λεν μπουτ. Ο Ιεχωβά ισί εκ Ντεβέλ σο πφαμπόλα αμένγκε. Στεναχωρίντιβελα μπουτ κάνα ντικχέλα-αμέν τι ταλαιπωρίντιβας είτε επειδή τζάνα αμέντζαρ κόντρα είτε επειδή ισινάμ νασφαλέ είτε επειδή ισινάμ ατελείς. (Διαβάνεν Ψαλμός 22:​23, 24) Ο Ιεχωβά αγαβέλα αμαρί ντουκχ. Μανγκέλα τι νασκιαρέλ-λα ντα κα κερέλ-λες. (Ντικχέν Έξοδος 3:7, 8· Ησαΐας 63:9) Κα αβέλ ο ντιβές σο «κα νασκιαρέλ σαρέ ο δάκρυα [αμαρέ] γιακχίνταρ, ντα ο μεριπέ να κα αβέλ πάλι, ούτε λύπη ούτε βίκος ούτε ντουκχ να κα αβέν πάλι».​—Αποκ. 21:4.

11. Σαρ νιωθίνελα ο Ιεχωβά πι αφοσιωμέ υπηρετόνγκε σο μουλέ;

¹¹ Ο μεριπέ πι αμαλένγκο. Σαρ νιωθίνελα ο Ιεχωβά ι πιστέ μουρσένγκε ντα τζουβλίνγκε σο μουλέ; Μπεσέλα σαρ σαρ τι ντικχέλ-λεν πάλι! (Ιώβ 14:​15) Μπορίνενα τι σκεφτίνεν καζόμ μπουτ σικλιντίνελα ο Ιεχωβά πι αμαλέσκε ι Αβρααμίσκε; (Ιακ. 2:​23) Ή ι Μωυσίσκε, σο κερέλας λέσαρ λάφι “σαρ κερέλα λάφι εκ τζενό εκχέ γιαβερέ τζενέσαρ”;  (Έξοδ. 33:​11) Ντα καζόμ μπουτ πρέπει τι μπεκλεντίνελα τι ασουνέλ ι Δαβιδίς ντα ι γιαβερέ ψαλμωδόν τι γκιλιαβέν πουμαρέ σουκάρ ύμνους! (Ψαλμ. 104:​33) Παρόλο σο ανταλά αμαλά λέσκε μουλέ, ο Ιεχωβά Ντεβέλ να μπισταρντάς-λεν. (Ησ. 49:​15) Ντέλα-πες γκοντί μπουτ λατσσές λένγκο χαρακτήρας. Η Γραφή βακερέλα ότι λέσκε «σαρέ ισί τζουβντέ». (Λουκ. 20:​38) Κα αβέλ ο βακίτι, σο κα ανέλ-λεν κι ζωή ντα κα ασουνέλ πάλι ο προσευχές σο κα κερέν αντράλ πουμαρέ γκίσταρ ντα κα δεχτίνελ τι ντεν-λες λατρεία. Άμα μουλό εκ τζενό σο μανγκένα-λες μπουτ, ανταλά λάφια κα λοκχιαρέν τουμαρό γκι.

12. Σο ισί οντουβά σο στεναχωρίνελα πιο μπουτ ι Ιεχωβάς ανταλέ τελευταίε ντιβεσέντε;

¹² Ι πφιρνέ τζενέν σο κερένα ζιάνι κο γιαβερά. Κάνα γκιλέ λέσαρ κόντρα κι Εδέμ, ο Ιεχωβά τζανέλας ότι ο πράγματα κα αβένας μπουτ δύσκολα. Ο Ιεχωβά μισίνελα ο πφιρνιπέ, ι αδικία ντα ο άγρια πράγματα σο αβένα-πες κο ντουνιάς αντιβές. Ο Ιεχωβά πάντα πφαμπόλας οντουλένγκε σο ναστί αρακχαβένα-πες, σαρ για παράδειγμας οντουλένγκε σο να τθερένα ζορ, ισί μπι-νταντέσκε ή μπι-νταγιάκε ντα οντουλένγκε σο ισί χήρες. (Ζαχ. 7:9, 10) Ο Ιεχωβά στεναχωρίντιβελα μπουτ κάνα ντικχέλα τι κερέν ζιάνι λέσκε πιστέ υπηρετόνγκε ντα τι τσσουβέν-λεν φυλακή. Τι αβέν σίγουροι ότι ο Ιεχωβά μανγκέλα σαρέ οντουλέν σο νταϊντίνενα γιεκ λέσαρ.

13. Καλά μπέτι πράγματα ντικχέλα ο Ντεβέλ τι κερέν ο τζενέ, ντα σο κα κερέλ βοβ ανταλέσκε;

¹³ Ο μπίλατζανε πράγματα σο κερένα μπουτ τζενέ. Ο τζενέ ισί κερντέ τι μοιάζεν κο Ντεβέλ, αλλά ο Μπενγκ μανγκέλα τι κερέλ-λεν τι κερέν μπίλατζανε πράγματα. Κάνα «ο Ιεχωβά ντικχλάς ότι η κακία ι τζενένγκι ισινέ μπουτ» κο ντιβεσά κι Νωέσκε, «στεναχωρισάλο σο κερντάας ι τζενέν κι πφουβ ντα πφανγκιλό λέσκο γκι». (Γέν. 6:5, 6, 11) Αβιλέ πιο λατσσέ ο πράγματα από αζομάν; Νάα! Καζόμ μπουτ πρέπει τι χαιρίνελα ο Μπενγκ σο ντικχέλα μπουτέ τζενέν τι κερέν μπίλατζανε πράγματα μουρσά τζουβλίντζαρ, αλλά εμ τζουβλιά τζουβλίντζαρ εμ μουρσά μουρσέντζαρ! (Εφεσ. 4:​18, 19) Ο Σατανάς χαιρίνελα πιο μπουτ κάνα ντικχέλα τι αμαρτίνεν ο τζενέ σο ντένα λατρεία ι Ιεχωβάς. Κάνα ο Ιεχωβά κα τσσιναβέλ τι κερέλ υπομονή, κα σικαβέλ καζόμ μπουτ μισίνελα ανταλά μπίλατζανε πράγματα.

14. Σο κερένα ο τζενέ κι πφουβ ντα κο ζώα;

¹⁴ Ι καταστροφή σο κερένα ο τζενέ κι πφουβ ντα κο ζώα. Ο τζενέ, όχι σάντε «ανένα προβλήματα κο γιαβερά επειδή κυβερνίνενα-λεν», αλλά επίσης να αρακχαβένα ι πφουβ ντα ο ζώα αντικάς σαρ μανγκλάς ο Ιεχωβά κατά τζενέ τι κερέν. (Εκκλ. 8:9· Γέν. 1:​28) Μερικοί επιστήμονες βακερένα ότι, ιτιρί οντουλένταρ σο κερένα ο τζενέ, πιο μπουτ από εκ εκατομμύριος ζώα ντα φυτά να κα υπαρχίντιβεν αντρέ χάνικ μπρεσέντε. Αγαβάσα σόσκε ο τζενέ ανησυχίνενα ι πφουβιάκε! Ευτυχώς ο Ιεχωβά ντινάς πο λάφι “τι καταστραφίνελ οντουλέν σο καταστραφίνενα ι πφουβ” ντα τι κερέλ ι πφουβ παράδεισος.​—Αποκ. 11:​18· Ησ. 35:1.

15, 16. Σο πρέπει τι κερέλ-αμέν τι νταϊντίνας σαρ νταϊντίνελα ο Ιεχωβά; Βακερέν εκ παράδειγμας.

¹⁵ Σκεφτίνεν σαρέ ο προβλήματα σο νταϊντίνελα αμαρό Ντατ, ο Ιεχωβά, χιλιάδες μπρεσά ακανά. (Ντικχέν ο πλαίσιος « Σο Νταϊντίνελα ο Ιεχωβά») Ο Ιεχωβά κα μπορίνελας τι ανέλ ο τέλος ανταλέ πφιρνέ ντουνιάσκο κάνα μανγκέλα. Αλλά λέσκι υπομονή βοηθιντάς-αμέν μπουτ! Σκεφτίνεν ακαβά παράδειγμα: Βακερέν χάι ότι εκ αντρόγυνος σικλιόλα ότι λένγκο μαξίμι κα μπιαντιόλ νασφαλό, ότι λέσκι ζωή κα αβέλ δύσκολη ντα ότι κα μερέλ χουρντό. Παρόλο σο τζανένα-λες ανταβά, χαιρίνενα σο κα μπιαντιόλ λένγκο μαξίμι. Επειδή μανγκένα πουμαρέ χουρντές, κα νταϊντίνεν σο-ντα δυσκολία  κα αβέλ για τι τθερέλ καζόμ πιο λατσσί ζωή αβέλα-πες.

¹⁶ Αντικάς, ο τσσαβέ ι Αδαμίσκε ντα ι Ευάκε μπιάντιβενα ατελείς. Όμως, ο Ιεχωβά μανγκέλα-λεν ντα πφαμπόλα λένγκε. (1 Ιωάν. 4:​19) Κο παράδειγμας σο ντικχλάμ, ο ντατ ντα η ντάι ναστί κερένα κάτι πουμαρέ μαξιμίσκε αλλά ο Ιεχωβά μπορίνελα τι κερέλ κάτι πι τσσαβένγκε. Τραμπιντάς ο ντιβές σο κα νασκιαρέλ σαρέ ο προβλήματα σο τσσίντενα ο τζενέ. (Ματθ. 24:​36) Η αγάπη ι Ιεχωβάσκι πρέπει τι κερέλ αμέν-ντα τι νταϊντίνας καζόμ-ντα τι ατσσικιαρέλ ανταβά σο αβέλα-πες.

17. Σαρ ντένα-αμέν ζορ οντουλά σο βακερέλα ο Ιησούς κο εδάφια Εβραίους 12:2, 3 για τι νταϊντίνας;

¹⁷ Ο Ιεχωβά ντέλα-αμέν ο πιο λατσσό παράδειγμας για τι νταϊντίνας. Ο Ιησούς-ντα νταϊντιντάς σαρ νταϊντίνελα λέσκο Ντατ. Κάνα ισινέ κι πφουβ, νταϊντιντάς σαρέ ι τζενένγκε μπουτ μπέτι λάφια, λατζ ντα ο κας σο βασανιντέ-λες. (Διαβάνεν Εβραίους 12:2, 3) Ο παράδειγμας ι Ιεχωβάσκο σίγουρα ντινάς ι Ιησούς ι ζορ τι νταϊντίνελ. Μπορίνελα τι ντελ ζορ αμέν-ντα.

18. Σαρ βοηθίνελα-αμέν ο εδάφιος 2 Πέτρου 3:9 τι αγαβάς σο αβιλό-πες επειδή ο Ιεχωβά κερέλα υπομονή;

¹⁸ Διαβάνεν 2 Πέτρου 3:9. Ο Ιεχωβά τζανέλα κάνα ισί ο πιο λατσσό βακίτι για τι καταστραφίνελ ανταλέ πφιρνέ ντουνιάς. Επειδή κερέλα υπομονή, μπουτ τζενέ μπορισάλε τι σικλιόν λέσκε, ντα ακανά εκατομμύρια τζενέ ντένα-λες λατρεία. Σαρέ ανταλά τζενέ χαιρίνενα σο ο Ιεχωβά νταϊντιντάς αζόμ μπουτ βακίτι για τι μπιαντιόν, τι σικλιόν τι μανγκέν-λες ντα τι ντεν πουμαρό λάφι τι τζουβντιόν λέσκε. Άμα ανταλά εκατομμύρια τζενέ κα νταϊντίνεν μέχρι κο τέλος, κα αγαντίντιβελ καζόμ λατσσί ισινέ η απόφαση ι Ιεχωβάσκι τι νταϊντίνελ!

19. Σο πρέπει τι αβάς αποφασισμέ τι κεράς, ντα σαρ κα ευλογίντιβας;

¹⁹ Σικλιάσα κατά Ιεχωβά σαρ τι νταϊντίνας χαράσαρ. Παρόλο σο κερντάς αζόμ μπαρό ζιάνι ο Μπενγκ ντα αντάς αζόμ μπουτ προβλήματα, ο Ιεχωβά συνεχίνελα τι αβέλ ο “ευτυχισμέ Ντεβέλ”. (1 Τιμ. 1:​11) Μπορίνασα αμέν-ντα τι ατσσάς χαρούμενοι καζόμ μπεκλεντίνασα με υπομονή τι αγιάνελ ο Ιεχωβά πο ναβ, τι σικαβέλ ότι ο τρόπος σο κερέλα κουμάντος ισί ο πιο λατσσό, τι νασκιαρέλ ο πφιρνιπέ ντα ο προβλήματα σο νακχάσα. Οτθάρ, τι αβάς αποφασισμέ τι νταϊντίνας ντα τι τθεράς αμαρέ γκοντιάτε ότι αμαρό Ντατ, ο Ιεχωβά, νταϊντίνελα βοβ-ντα. Αντικάς, κα ντικχάς τι νικιόν μπαγιά αμαρέ ζωγιάτε ακαλά λάφια: «Ευτυχισμέ ισί ο τζενό σο νταϊντίνελα δοκιμασία, επειδή κάνα κα ευλογίντιβελ, κα λελ ο στεφάνι ι ζωγιάκο, σο ντινάς πο λάφι ο Ιεχωβά ότι κα ντελ οντουλέντε σο μανγκένα-Λες».​—Ιακ. 1:12.