1-2. Tongana nyen la atënë ti Jéhovah so ayeke na Ésaïe 65:16, 17 a-aidé e ti ngbâ ti gbu ngangu?

“KIRI NA PEKO APE!” ayeke lani pendere mama-tene ti kota bungbi ti lango ota ti ngu 2017. Kapa ni afa lani na e tongana nyen la e peut ti gbu ngangu na yâ ti akpale so e wara. Ngu osio ahon awe me e ngbâ ti gbu ngangu na yâ ti sioni dunia so.

² Kpale wa la mo wara ade ti ninga ape? Mo perdre mbeni fami ti mo wala mbeni kamarade ti mo so mo ye lo mingi? Mo wara mbeni ngangu kobela? Mo wara akpale ti gango mbakoro? Mo wara kpale ndali ti sese so ayengi wala ngu so asuku amû ndo? wala a sara ye ti ngangu na mo? Wala mo wara akpale ti peko ti mbeni kobela, na tapande COVID-19 so amû ndo? E yeke ku kungo lango so akpale so kue ayeke hunzi, e yeke girisa ni na a yeke kiri ti si lâ oko ape.—Diko Ésaïe 65:16, 17.

3. Nyen la e doit ti sara laso? Ngbanga ti nyen?

³ Gigi ayeke ngangu na yâ ti dunia so na peut-être e yeke wara même akpale so ayeke ngangu mingi na yâ ti angoi so ayeke ga (Mat. 24:21). A yeke polele so e doit ti ngbâ ti gbu ngangu. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so Jésus atene: “Tongana ala gbu ngangu, ala yeke bata fini ti ala ande.” (Luc 21:19). Ti gbu li na ndö ti fason so amba ti e agbu ngangu na yâ ti akpale so ayeke tongana ti e apeut ti kpengba e ti gbu ngangu.

4. Ngbanga ti nyen la e peut ti tene so Jéhovah ayeke tâ nzoni tapande ti zo so akanga bê?

⁴ Zo wa la ayeke tâ nzoni tapande ti zo so akanga bê? Jéhovah Nzapa. Eskê li ti mo akpe na kiringo tënë so? Tongana mo gbu li dä, li ti mo ayeke kpe ape. Dunia so ayeke na gbe ti  komandema ti Zabolo na asi singo na akpale. Jéhovah ayeke na ngangu ti hunzi ni hio, me lo yeke ku lango so lo yeke sara ande ni (aRom. 9:22). Ti ku na lango ni so, Nzapa ti e ayeke kanga bê juska ngoi so lo soro alingbi. Zia e bâ aye gumbaya so Jéhovah asoro ti kanga bê na yâ ni.

5. Tongana nyen la a bi zonga na ndö ti iri ti Nzapa? A sara mo tongana nyen?

⁵ A bi zonga na ndö ti iri ti lo. Jéhovah aye iri ti lo na lo ye si azo kue ane ni (És. 42:8). Me teti angu saki omene tongaso, a bi zonga na ndö ti nzoni iri ti lo so (Ps. 74:10, 18, 23). Ye so akomanse lani na yaka ti Éden na ngoi so Zabolo (so ndani aye ti tene “Zo ti pango ndo”) atene so Nzapa akanga lege na Adam na Ève ti wara mbeni ye so ala bezoin ni ti duti na ngia (Gen. 3:1-5). Ngbene ye na ngoi ni so ti ga na ni, a bi tënë ti mvene na li ti Jéhovah atene so lo gbanzi azo na aye so ala yeke biani na bezoin ni. A sara Jésus nzoni ape so a bi zonga na ndö ti iri ti Babâ ti lo. Ndani la lo fa na adisciple ti lo ti tene ala sambela, ala tene: “Babâ ti e so mo yeke na yayu, zia a sara si iri ti mo aga nzoni-kue.”—Mat. 6:9.

6. Ngbanga ti nyen la Jéhovah azia ngoi ahon mingi kozo si lo fa so lo la lo yeke na droit ti komande dunia?

⁶ Azo mingi ake lo nga na komandema ti lo. Gï Jéhovah oko la ayeke na droit ti komande dunia, na fason so lo komande na ni ayeke tâ nzoni mingi (Apoc. 4:11). Me Zabolo agi ti handa a-ange nga na azo ti pensé so Nzapa ayeke na droit ni so ape. Ti fa so Jéhovah la ayeke na droit ti komande dunia nga so lo yeke nzoni gbia mingi ayeke mû ngoi. Nzapa asara ye na ndara lo zia si azo akomande teti ngoi mingi, tongaso si ala bâ so ala lingbi pëpe ti komande ala wani nzoni tongana ala mä pëpe Lo so acréé e (Jér. 10:23). So Nzapa akanga bê, lo yeke leke ande tënë ni fani oko biani biani. Azo kue ayeke bâ ande so fason so Jéhovah ayeke komande na ni ayeke nzoni mingi nga so gï Royaume ti lo la alingbi ti ga na tâ siriri na nzoni duti na sese.

7. Azo wa la asara lani kpengbango-li na Jéhovah? Nyen la lo yeke sara ande na ala?

⁷ Ambeni molenge ti lo asara kpengbango-li na lo. Jéhovah acréé lani a-ange nga na azo mbilimbili-kue. Me na pekoni, Satan so ayeke mbeni ange asara kpengbango-li na Jéhovah na lo pusu azo so ayeke mbilimbili-kue, Adam na Ève, ti sara nga kpengbango-li na Jéhovah. Ambeni ange nga na ambeni zo amû peko ti ala (Jude 6). Ambeni ngoi na pekoni, même azo ti mara ti Israël, so ayeke azo so Nzapa asoro ala, ake lo na akomanse ti voro anzapa ti wataka (És. 63:8, 10). Jéhovah abâ so a kä lo. Me Jéhovah akanga bê, lo yeke ngbâ ti kanga bê juska ngoi ti tene lo futi azo ti sioni kue alingbi. Na pekoni, Jéhovah na azo kue so ayeke be-ta-zo na lo ayeke duti na ngia so ala doit encore ape ti kanga bê ti ala na asioni ye ti dunia so.

8-9. Amvene wa la a yeke tene na ndö ti Jéhovah? Nyen la e peut ti sara ndali ni?

⁸ Amvene so Zabolo atene. Satan atene so Job nga na awakua ti Jéhovah kue so ayeke be-ta-zo na lo ayeke sara na lo gï ti wara aye ti nzoni na pekoni (Job 1:8-11; 2:3-5). Zabolo angbâ ti bi tënë so na li ti azo juska laso (Apoc. 12:10). E lingbi ti sara part ti e ti fa so Satan atene mvene na lege so e gbu ngangu na yâ ti akpale so e wara nga e ngbâ be-ta-zo na Jéhovah ndali ti so e ye Lo. Jéhovah afuta lani Job, Lo yeke futa nga e tongana e gbu ngangu.—Jacq. 5:11.

⁹ Na lege ti akota zo ti nzapa, Satan atene so Jéhovah ayeke sioni mingi nga lo la lo sara si  azo ayeke bâ pasi. Ambeni atene même so, tongana amolenge akui, Nzapa la amû ala ndali ti so lo bezoin ambeni ange na yayu. So sioni zonga! Me e hinga so Jéhovah ayeke Babâ ti ndoye. Tongana terê ti e ason ngangu wala tongana mbeni zo so e ye lo akui, e yeke bi tënë ni lâ oko na li ti Nzapa ape. Me e mä na bê so mbeni lâ lo yeke sava e nga lo yeke zingo akuâ. E peut ti tene na zo kue so ayeke mä e so Jéhovah ayeke Nzapa ti ndoye. Tongaso, Jéhovah alingbi ti kiri tënë na zo so agi yanga ti lo.—aProv. 27:11.

10. Psaume 22:23, 24 afa nyen na ndö ti Jéhovah?

¹⁰ Pasi ti awakua ti lo so lo ye ala mingi. Jéhovah ayeke Nzapa so ayeke bâ mawa ti zo. Vundu asara lo mingi tongana lo bâ so e yeke bâ pasi ndali ti so a sara aye ti ngangu na e, terê ti e ason wala ndali ti awokongo ti e. (Diko Psaume 22:23, 24.) Jéhovah ahinga pasi ti e; lo ye ti zi ni, na lo yeke zi ni ande. (Bâ nga Exode 3:7, 8; Ésaïe 63:9.) Lango ni ayeke ga so “lo yeke mbô ande ngu ti lê kue na lê ti [e], kuâ ayeke duti ande dä mbeni pëpe; mua, wala toto, wala pasi ayeke duti dä mbeni pëpe.”—Apoc. 21:4.

11. Tënë ti bê ti Jéhovah na ndö ti awakua be-ta-zo ti lo so akui ayeke so wa?

¹¹ Kuâ akangbi popo ti lo na akamarade ti lo. Tënë ti bê ti Jéhovah na ndö ti akoli na awali so ayeke be-ta-zo na lo so akui ayeke so wa? Lo ye mingi ti kiri ti bâ ala (Job 14:15). Imaginé kota nzara so Jéhovah ayeke na ni ti kiri ti bâ encore kamarade ti lo Abraham (Jacq. 2:23). Wala imaginé nzara so lo yeke na ni ti kiri ti sara tënë na Moïse “lê na lê”. (Ex. 33:11). Nga lo yeke ku kungo ti kiri ti mä David nga na ambeni zo ti sungo psaume so ayeke he apendere bia ti sepela (Ps. 104:33). Atâa so akamarade ti Jéhovah so alango na yâ ti kuâ, lo girisa ala ape (És. 49:15). Lo dabe ti  lo na anzene nzene ye kue na ndö ti ala. Bible atene “na bango ndo ti lo ala kue ayeke na fini.” (Luc 20:38, kete tënë na gbe ni.) Mbeni lâ, lo yeke kiri na ala na fini, na lo yeke kiri ti mä asambela so ala tene na lo na bê ti ala kue nga lo yeke yeda na vorongo so ala yeke voro na lo. Tongana mbeni zo so mo ye lo akui, zia si atënë so adë bê ti mo.

12. Nyen la amû vundu mingi na Jéhovah na lâ ti nda ni so ayeke sioni mingi so?

¹² Aye ti ngangu so asioni zo asara na azo. Na ngoi so a komanse ti sara kpengbango-li na Jéhovah na yaka ti Éden, lo hinga lani so aye ayeke ga sioni mingi kozo si akiri aga nzoni. Jéhovah ake sarango sioni ye, sarango ye na zo na lege ni ape nga na sarango ye ti ngangu na zo so ayeke na yâ ti dunia laso. Lo yeke pensé mingi na azo so ayeke na ngangu ape nga na azo so mbeni zo ti bata ala ayeke dä ape, na tapande, amolenge so babâ ti ala ayeke dä ape nga na awali-mua (Zach. 7:9, 10). A sara Jéhovah vundu mingi ti bâ awakua be-ta-zo ti lo so a sara ye ti ngangu na ala nga a kanga ala. Ala awakua ti Jéhovah kue so ayeke kanga bê tongana lo, zia ala hinga so lo ye ala.

13. Asioni ye wa la Nzapa abâ azo ayeke sara ni laso? Nyen la lo yeke sara ande ndali ni?

¹³ Azo asara lango-sioni mingi. Satan aye mingi ti pusu azo so Nzapa acréé ala na image ti lo ti sara asioni ye. Na ngoi so Nzapa “abâ so sioni ti zo ayeke mingi” na ngoi ti Noé, “vundu asara Jéhovah ndali ti so lo sara zo na ndö ti sese, bê ti lo ason mingi.” (Gen. 6:5, 6, kete tënë na gbe ni, 11.) Ngbene ye na ngoi ni so ti ga na ni, eskê dunia aga nzoni mingi? Oko ape! A nzere na Zabolo mingi ti bâ so afason ti sarango lango-sioni nde nde kue amû ndo mingi, na tapande, bungbingo koli na wali sân mariage, bungbingo koli na koli wala wali na wali (aÉph. 4:18, 19). A nzere na Satan mingi tongana azo so avoro Jéhovah asara mbeni kota siokpari. Na ngoi so kangango bê ti Jéhovah asi na nda ni, lo yeke fa so lo ke lango-sioni na lege so lo yeke futi azo so asara ni na so ake ti changé bê ti ala.

14. Aye wa la azo ayeke sara na sese nga na anyama?

¹⁴ Bubango aye so lo créé. “Komandema ti zo na ndö ti mba ti lo aga gï na sioni na mba ti lo ni” nga zo ayeke bâ pëpe lege ti sese nga na anyama tongana ti so Jéhovah ahunda na lo ti sara (Zo-ti. 8:9; Gen. 1:28). Ambeni wandara atene so sarango ye ti zo apeut ti sara si anyama nga na akeke kutu oko ayeke duti dä encore ape na yâ ti angu so ayeke ga. E comprendre ndani so azo ayeke gi bê ti ala na ndö ti aye so angoro e. Merci so Jéhovah amû zendo ti “futi azo so ayeke futi sese” nga ti sara si sese aga paradis.—Apoc. 11:18; És. 35:1.

15-16. Nyen la adoit ti pusu e ti kanga bê tongana Jéhovah? Mû mbeni tapande ti fa ni.

¹⁵ Gbu li na ndö ti angangu kpale kue so Babâ ti e ti yayu akanga bê dä angu saki mingi. (Bâ encadré “ Aye so Jéhovah akanga bê na yâ ni.”) Jéhovah apeut ti futi sioni dunia so na ngoi kue so bê ti lo aye. Me so lo kanga bê a-aidé e mingi. Gbu li na ndö ti tapande so. Bâ so a tene na mbeni koli na wali ti lo so bébé so ala yeke dü ande ayeke wara angangu kpale ti seni, gigi ayeke duti ande ngangu na molenge ni nga lo yeke kui hio. Me babâ na mama ni ayeke na ngia na ngoi so a dü molenge ni, atâa so a yeke duti ande ngangu mingi na ala ti bâ lege ti lo. Yengo so ala ye na molenge ni apusu ala ti gbu ngangu na yâ ti akpale kue so ala wara, tongaso si ala lingbi ti bâ lege ti molenge ni nzoni.

¹⁶ Legeoko nga, amolenge kue so Adam na  Ève adü ayeke mbilimbili-kue ape. Me Jéhovah aye ala nga lo yeke bâ lege ti ala (1 Jean 4:19). Nde na babâ na mama ti yâ ti tapande so, Jéhovah apeut ti hunzi pasi ti amolenge ti lo. Lo soro awe mbeni ngoi so lo yeke hunzi ande pasi ti azo kue (Mat. 24:36). A yeke nzoni ndoye ti Jéhovah apusu e ti kanga bê tongana lo juska na nda ni.

17. Tongana nyen la atënë so a tene na ndö ti Jésus na aHébreu 12:2, 3 akpengba e ti ngbâ ti gbu ngangu?

¹⁷ Jéhovah ayeke tâ nzoni tapande ti zo so akanga bê. Jésus akanga bê lani tongana Babâ ti lo. Na ngoi so Jésus ayeke lani na sese, lo kanga bê na atënë so a tene ti ke lo, kamene asara lo ape nga lo gbu ngangu juska lo kui na ndö ti keke ti pasi ndali ti e. (Diko aHébreu 12:2, 3.) Biani, so Jéhovah akanga bê amû lani ngangu na Jésus ti gbu ngangu. A lingbi nga ti mû na e ngangu.

18. Tongana nyen la 2 Pierre 3:9 amû maboko na e ti hinga aye so asi ndali ti so Jéhovah akanga bê?

¹⁸ Diko 2 Pierre 3:9. Jéhovah ahinga tâ nzoni ngoi ti futi sioni dunia so. So lo kanga bê, azo mingi awara lege ti hinga lo na laso azo kutu mingi ayeke voro lo. Ala kue ala yeke na ngia so Jéhovah akanga bê juska a dü ala, ala ye lo nga ala mû terê ti ala na lo. Na ngoi so azo kutu mingi ayeke gbu ande ngangu juska na nda ni, a yeke duti ande polele so nzoni desizion la Jéhovah amû ti kanga bê so.

19. Nyen la a lingbi e leke na bê ti e ti ngbâ ti sara? Futa ti e ayeke duti ande nyen?

¹⁹ Tapande ti Jéhovah afa na e ti gbu ngangu na ngia. Atâa vundu nga na apasi kue so Satan aga na ni, Jéhovah angbâ lakue “Nzapa so ayeke na ngia”. (1 Tim. 1:11). E nga kue e lingbi ti ngbâ ti duti na ngia na ngoi so e kanga bê e ku ti tene Jéhovah asara si iri ti lo aga nzoni-kue, lo fa so lo la lo yeke na droit ti komande dunia, lo hunzi asioni ye kue nga na akpale so e yeke na ni laso. Zia e leke na bê ti e ti ngbâ ti kanga bê nga zia bê ti e adë ti hinga so Babâ ti e ti yayu nga kue ayeke kanga bê. Tongana e sara ni, atënë so ayeke ga tâ tënë na ndö ti e oko oko kue: “Ngia ayeke na zo so angbâ ti gbu ngangu na yâ ti atara, ndali ti so tongana lo ga zo so a yeda na lo awe, lo yeke wara ande couronne ti fini so Jéhovah amû zendo ni na ala so angbâ ti ye Lo.”—Jacq. 1:12.