Skip to content

Skip to table of contents

Nsunzo 28

Kukale Muttu Onziveliwa Mavurhano—Otamele Murenddele

Kukale Muttu Onziveliwa Mavurhano—Otamele Murenddele

“Nihikale athu ovithukulela nitotelagana kani, nikalelagana nrima.”GAL. 5:26.

JIBO 101 Ninimulabela Yehova Mumodhani

DHINASUNZE IYO *

1. Mavurhano enattukulela attu okosa eni?

MASAKA abano, attu anoziveliwa venjene mavurhano, ekalelo eji enomuttukulela muttu okala mukumbela vaye. Motagiha, munyamarhondda onolabihedha marhe ohifwanyelela wi akale vasogorho va anyamarhondda akwaye. Namaponya mpirha onodhaga onvoreya mukwaye wi awodhe opemberha mpirhaya. Txino namasunza onfuna okosa masunzo manddimuwa eskola yovuwa onozivala vaporovani wi arumeliwe oskolawa. Iyo ninga Akristu ninoziwa wi merelo aba otene babure, anokosa mpaddi wa “dhinthopa maningo.” (Gal. 5:19-21) Enopadduwa alabeli ena a Yehova olagiha ekalelo ya mavurhano mmulogoni s’oziwa. Jamakamaka okalela mento ejiya, sabwani emanya ya mavurhano enotota ogawana mmulogoni.

2. Txini enone iyo mwari mwa nsunzo ntti?

2 Mwari mwa nsunzo ntti, ninele ologa mikalelo dhohifwanyelela dhindaga onittukulela otamela mavurhano na abalihu. Ninele wona vina dhotagiha dha alobwana na ayana ororomeleya a masaka a Bibilia ahittiyile okwekwetteya na ekalelo ya mavurhano. Mbwenye vamaromo, ninfuna none mukalelo onapime iyo murima wehu.

NIPIME MURIMA WEHU

3. Mavuzo gani anfwanyelelihu ovikosa?

3 Jamakamaka opima murima wehu. Txino nivivuze: ‘Ddinkalelani oviladdanihavi na attu ena? Ddinkosela ejene wi ddiviwemo deretu? Txini enddithukulela omulabela Mulugu? Ja okala muttu wa eziwelo opitta ena? Txino okala muttu wapama opitta mbali mwina? Obe efunelo yaga ja omuzivela Yehova?’ Ekaleli nni yofuneya ovikosa mavuzo aba? Koona enloga Mazu a Mulugu.

4. Mowiwanana na Galásia 6:3, 4, sabwaya jani ehinfwanyelelihu oviladdanihaga na attu ena?

4 Bibilia ononisunziha wi kaninfwanyelela oviladdaniha na attu ena. (Kengesa Galásia 6:3, 4.) Sabwaya? Sabwani nigavyonaga okala attu amakamaka opitta abali ena, ninodhaga okala attu ovittukulela. Mpaddi mwina nigavyonaga ninga attu ahina ttima, ninele okumuwa. Wubuwela dhahene kikalile. (Rom. 12:3) Murogora onkuweliwa Katerina, * onkala o Grécia, ohiloga: “Miyo ddanniviladdaniha na arogora ena okoddela vaddiddi, alaleya na ttotto vina aharutxiwa omaga mandano. Sabwa ya ejene kaddavonana ttima.” Kanidduwale wi Yehova kanikukuseli omulabela iyene sabwa ya okoddela wehu, oziwa ologa obe ovuwa, mbwenye sabwa y’omukwela vina onvuruwana Yezu.—Jo. 6:44; 1 Kor. 1:26-31.

5. Txini esunziliwe na yotagiha ya mbali Hyun?

5 Nivuzo nina ninfwanyelelihu ovikosa ttintti, ‘Abali anddoona ninga muttu ontamela murenddele obe mutota kani?’ Koona yotagiha ya mbali onkuweliwa Hyun, onkala elabo ya Ogusuni wa Coreia. Mwa mudhidhi mwinjene iyene wawona abali aana ettomo ninga amwiddani aye. Iyene ohiloga, “Miyo ddanapambiha vaddiddi abali aba dila dhinjene kaddarumela dhalogani.” Yodhelavoya? Iyene ohenjedhedha: “Mukalelo waga wahitota ogawana mmulogoni.” Mowagalaliha-mwene amarho ena a Hyun ahimukamihedha amulagihaga yovirigana yaye. Iyene ohitxinja mukalelo waye ovano munddimuwa wa mulogo. Iyo nigoona wi nihikana emanya ya mavurhano ottiya otamela murenddele, ninofwanyela otxinja momaguva.

PORE-PORE NA EKALELO YAOPANELA VINA NRIMA

6. Mowiwanana na Galásia 5:26, dhimanya gani dhabure dhigadhile omuttukulela muttu okana ekalelo ya mavurhano?

6 Kengesa Galásia 5:26. Mikalelo gani dhabure dhigadhile omuttukulela muttu okana ekalelo ya mavurhano? Yoroma opanela. Muttu opanela ddovittukulela vina namakumbela vaye. Yanawili nrima. Muttu ona nrima ottiya ofunavi elobo ya mwinya, onogana wi muttuya arimeliwe eniyena. Mwebaribari, nrima ninowiwana na ntxiga. Ninofwanyelela okosa guru wi ninapattiwe na dhimanya esi dhabure!

7. Yotagiha gani enoniha wopiha wa nrima vina opanela?

7 Opanela na nrima dhinoladdanihiwa na sile-sile entakaliha pitiroro ya aviyau. Aviyauya ovava onovava, mbwenye sile-sile enofuga tubudha dhinttukulela pitiroro vamutorini, yodhelavoya jawi mutoriya onokumuwa vina aviyauya, ahinatti otita onogwa. Yakakene enodhaga ompadduwela muttu. Txino muttuya onda amulabelaga Yehova mwa mudhidhi mwinjene, akala muttu w’opanela obe wa nrima onodhaga oburutxiwa mmulogoni. (Gano 16:18) Onottiya omulabela Yehova, onele oviputtula mwinya vina attu ena. Elobo gani enanikamihedhe orabela opanela vina nrima?

8. Ninawodhe dhavi opemberha emanya ya opanela?

8 Enowodheya opemberha emanya ya opanela nigobuwela malago avahile murumiwi Paulo akadda Filipi: “Muhire elo-ene na murima wa mavurhano, wovithithimiha; muthu-muthu na ovyeviha onddimuwa awonegena akwaye thima enpitta yaye.” (Fil. 2:3) Iyo nigawonagana enagu ttima enddimuwa opitta yehu, kaninatamele mavurhano na attu ana ewodhelo opitta yehu. Ottiya ejo ninelege oziveliwa na awene, ttabwa-ttabwa akala anlabihedha ewodhelo yawa akosaga mabasa a Yehova. Abali na arogora ana ewodhelo yottiyana-ttiyana anofwanyela vina ofwara malago a Paulo. Awene anokosa ejuwene agatanalela mikalelo dhehu dhapama. Akala attu otene a mmulogoni anovilibihedha ofwara malago aba anele okana murenddele vina wiwanana.

9. Ninawodhe dhavi orabela nrima?

9 Jowodheya wang’anela nrima akala ninowunuwiha ekalelo ya ovipimelela vina okana muyubuweloni wi kaninwodha okosa dhilobo dhotedhene. Nigakala attu ovipimelela, kaninatamele osibiwa wi nihikana eziwelo ya okosa mabasa opitta attu ena. Ottiya ejo ninele osunza na abale ana ewodhelo opitta yehu. Motagiha, onomuziwa mbali a mmulogoni mwawo ona ttotto ya okosa diskursu yoddiginya murima? Onvuze musasanyedho onsasanyedhiye diskursudha. Obe onomuziwa murogora onziwa opiya deretu? Kamukumbire wi owaddele mapiyeloya. Akala weyo wa muzombwe onorutxiwa omaga mandano? Akala pumwenemo kamukumbire malago muttu ohinrutxiwa okosa mandano. Okosa ejuwene enele onikamihedha orabela nrima vina ninele wunuwiha ewodhelo yehu.

KASUNZA NA DHOTAGIHA DHA MBIBILIANI

Sabwa ya okala muttu woviyeviha, Jedeau wahatamela murenddele na alobwana a nihimo na Efraim (Koona ddima  10-12)

10. Jedeau wagumanilena makattamiho gani?

10 Kobuwela empadduweli Jedeau wali wa ziza na Manassé, na alobwana a nihimo na Efraim. Na nikamihedho na Yehova Jedeau na alobwana aye 300 ahipemberha koddo ejuwene egattukuleli ovittukulela. Vasogorhova alobwana a nihimo na Efraim ahidhowa onfwanya Jedeau, awene kadhowela omutamaalela, mbwenye wakulana bahi. Enoneya ninga yali sabwa ya ovittukulela wattukuleli osilidhiwa na Jedeau vina ohikweliwa wila awane na amwiddani a Mulugu. Awene azuzumela ottittimiha nihimo nawa ottiya otamela ebaribariya—Jedeau wahikamihedha obarela nzina na Yehova vina obarela nlogo na Izrayel.—Anam. 8:1.

11. Jedeau wawakulile dhavi akadda Efraim?

11 Na oviyeviha Jedeau wahawakula dhahi alobwana a Efraim: “Kamunubuwela wi ekosilenyu epitha yirilemi?” Venevo Jedeau wahanonihedhamo nipadduwo noniha wi Yehova wahiruriha nihimo nawa. Sabwa ya ejuwene akadda Efraim ‘afwasa.’ (Anam. 8:2, 3) Jedeau wali woviyeviha vina wahitamela wiwananiha nlogo na Mulugu.

12. Txini ensunzihu na yotagiha ya alobwana a nihimo na Efraim na Jedeau?

12 Txini ensunzihu na nipadduwo ntti? Na alobwana a Efraim, ninsunza ohizuzumeletxa ottittimihiwa wehu ottiya omuttittimiha Yehova. Akala nili amazambo a ntakulu obe anddimuwa a mmulogoni ninofwanyelela osunza na yotagiha eji ya Jedeau. Muttu agasilidhiwa na elobo ekosilihu, ninofwanyelela otamela oziwa emusilidhile. Iyo vina ninofwanyelela omutamaalela sabwa ya dhilobo dhapama dhikosiliye. Ovyeviha onele onittukulela okosa ejuwene ttabwa-ttabwa akala muttuya ovonya. Otamela murenddele elobo yamakamaka opitta otamelaga woniha akala ekosilihu jaderetu obe jabure.

Sabwa ya omukuluvela Yehova makattamiho aye, Ana wahikana wili murenddele mmirimani (Koona ddima  13-14)

13. Makattamiho gani agumanilena Ana nanda owodhile dhavi opemberha?

13 Kobuwela vina yotagiha ya Ana. Iyene wateliwe na Mulevita wakuweliwa Elkana wamukwela venjene. Mbwenye mamune wahikana muyana mwina waromoliwa Penina. Elkana wamukweletxa Ana opitta Penina, “Penina wambala; Ana kana mwana.” Sabwa ya ejuwene, Penina wanimuliga Ana ‘iyene wanimusosa.’ Nanda Ana wewamo dhavi? Iyene wakala ookubanyene! ‘Wannunla vina kaja.’ (1 Sam. 1:2, 6, 7) Masiki dhawene, Bibilia kanloga wi iyene wanubuwela omukaanela ntxiga Penina. Ottiya ejo, Ana wamulobelela Yehova akuluvelaga wi iyene agahimukamihedha mmakattamihoni mwaye. Movira wa mudhidhi Penina wahiroma omweddiha Ana na oderetu? Bibilia kanloga. Mbwenye enziwihu jawi Ana wahitapuwa bakana murenddele wili. “Murima waye opangarhazeya, kove yaye edhamo.”—1 Sam. 1:10, 18.

14. Nisunzile eni na yotagiha ya Ana?

14 Ninsunzavo eni na yotagiha ya Ana? Akala muttu onoveda okosa mavurhano na weyo enofwanyelela ovipimelela. Kili yofuneya okosa mavurhano na muttuya. Ottiya wiyihedha obure na obure katamela wogolela makaniya wi mukane murenddele. (Rom. 12:17-21) Masiki akala iyene kantxinja merelo aye weyo onele okanavi murenddele mmirimani.

Sabwa ya oziwa wi Yehova ddwakamihedha mabasa akosani, Apolo na Paulu kiyonana ninga amwiddani (Koona ddima  15-18)

15. Elobo gani yaziwa Paulo na Apolo?

15 Ovano ndoweni nitanaalele enasunzihu na namafwara Apolo na murumiwi Paulo. Alobwana aba oheli annonelamo Malebo mowakwana-mwene. Awene ahakamihedha attu enjene okala anamafwara. Kaali amwiddani.

16. Apolo wali muttu wa ekalelo gani?

16 Apolo wali “mukadda alesandriya,” nsaka nttile alesandriya yali kwatti yakosiwa masunzo manddimuwa. Enoneya ninga iyene wankosa madiskursu oddiginya murima vina “wannonelamo mazu a Bibilia.” (Mer. 18:24) Apolo mudhidhi wamwaleliye Okorinto abali ena a mmulogoni ahoniha wi anziveliwa na iyene opitta abali ena akamihedha wenewale vamodha na Paulo. (1 Kor. 1:12, 13) Apolo wanrumelela merelo aba atota ogawana? Iyo ninoziwa wi iyene kakosa ejuwene. Mudhidhi wabudduwile Apolo Okorinto, Paulo wahimuloba wi eyelelewo wili. (1 Kor. 16:12) Kowiliwa Apolo wantota ogawana mmulogoni murumiwi Paulo txipo kagamurumelihile wiyelela Okorinto dila yanawili. Kuli waganyedha wi Apolo wanlabihedha ttotto dhaye wi akamihedhe olaleya miselu—dhapama vina walibiha abali. Kaninaganyedha wi Apolo wali mulobwana woviyeviha. Motagiha, kuli mpaddi wa Bibilia ononiha wi Apolo wahinyimuwa mudhidhi wavahiwiye malago na Áquila vamodha na mwadhiye Prisila “amutapulela vawakwana dila ya Mulugu.”—Mer. 18:24-28.

17. Txini ekosile Paulo wi adhena murenddele?

17 Muruniwi Paulo wanziwa mabasa apama akosa Apolo. Masiki dhawene Paulo kovile opittihiwa. Iyo nigoona malago avahiliye akadda Korinto ninoziwa wi Paulo wali muttu woviyeviha vina wovipimelela. Muromile abali ena ologa dhahi: “Miyo ddili wa Paulo,” iyene kavittukuleli. Ottiya ejo, nttittimiho notene onvahile Yehova Mulugu na mwanaye Yezu Kristu.—1 Kor. 3:3-6.

18. Mowiwana na 1 Korinto 4:6, 7, txini esunzilihu na dhotagiha dha Paulo na Apolo?

18 Txini ensunzehu na dhotagiha dha Apolo na Paulo? Enowodheya iyo olaba venjene mmabasani a Yehova, nakamihedha attu enjene wunuwa ofiyedha obatiziwa. Mbwenye kanidduwale wi dhotene dhinwodhihu okosa onniruriha ddi Yehova. Yotagiha ya Paulo na Apolo enonisunziha elobo—yina yamakamaka, venevo vankanihuna mabasa menjene a okosa mmulogoni enufuneya vina wenjedhedha otamela murenddele. Ninotamaalela sabwa ya okana anddimuwa a mmulogoni na emeleli orumeliwa, ankamihedha murenddele na wiwanana muttu na mukwaye, alabihedhaga Mazu a Mulugu wi eddihena mulogo. Awene kantamela wang’aniwa, ottiya ejo anofwara yotagiha yapama ya Yezu Kristu!—Kengesa 1 Konrito 4:6, 7.

19. Txini enfwanyela muttu-muttu wa iyo okosa? (Kang’ana kasha “ Kukale Muttu Onziveliwa Mavurhano.”)

19 Mulugu ohinvaha muttu-muttu wa iyo owodha wa okosa elobo-txilobo. Iyo ninowodha olabihedha ttotto eji wi ‘nakamihedhena ena.’ (1 Ped. 4:10) Txino weyo onvyona ninga kunwodha okamihedha venjene. Mbwenye kudduwale wi merelo mang’onovi ankosiwe a otamela murenddele anoladdanihiwa na mpule munvira singano wi egumanihe guwo yotaya. Nona kakosa muli mwetemwene wi orabele ekalelo ya mavurhano. Kavilibihedhe otamela murenddele vina wiwanana wa mmulogoni.—Ef. 4:3.

JIBO 80 ‘Pimaní Moone Opama wa Yehova’

^ par. 5 Dhahene ninga biya ya ologo endhaga otweya sabwa ya okana minyaza, mmulogoni munototeya ogawana mugakala attu anziveliwa mavurhano. Mulogo ogahikale woliba vina wowiwanana, kunakale mburo wa murenddele onfwanyela webedhiwa Mulugu. Mwari mwa nsunzo ntti ninele wona enfuneyelani orabela mavurhano vina otamela murenddele mmulogoni.

^ par. 4 Mazina meena ahitxinjiwa.