1. ¿Tlen uelis panos tla timokuayejyekouaj tejuan okachi tikmatij itlaj tikchiuaskej uan amo oksekimej?

MIAKEJ san miak tlamantli kichiuaj para kiteititiskej okachi kimatij itlaj kichiuaskej. Ma tikitakan ken uelis panos. Se akin tlanemaka uelis kichiuas seki tlamantli para kinkajkayauas oksekimej uan ijkon kipias okachi miak tomin. Se akin mauiltia xamo kikojkos ikaj tlen iuan mauiltia para tlatlanis. Se akin momachtia tlakajkayaua uan ijkon kuali kisa iexámenes para ma kiselikan itech se universidad. Nochtin akinmej tikchiuaj ken Cristo tikajsikamatij non amo kuali porque poui itech “tlan kinyoltilana inkuerpo” (Gál. 5:19-21). Xamo sekimej tokniuan amo kitaj pero kiteititiaj yejuan okachi kuali kimatij itlaj kichiuaskej uan noijki oksekimej kinekij ijkon kichiuaskej. Moneki tikitaskej tla ijkon panotok, tla tokniuan tlen inmiuan timonechikouaj kiteititiaj yejuan okachi kimatij itlaj kichiuaskej uan amo oksekimej, ijkon amo uelis san sekan tikueyichiuaskej Jehová.

2. ¿Tlen timomachtiskej?

² Itech nin tlamachtil tikitaskej tlen uelis kichiuas ma tiknekikan tikteititiskej tejuan okachi tikmatij itlaj tikchiuaskej. Noijki tikitaskej ken yiuejkika sekimej itekipanojkauan Jehová amo ijkon okichijkej. Achto tikitaskej tlen timokuayejyekouaj.

3. ¿Tlen moneki ma timotlajtlanikan?

³ Ualeua moneki tikitaskej tlen timokuayejyekouaj. Ma timotlajtlanikan: “Para kuali nimomachilis, ¿moneki nimokuayejyekos ne okachi nikmati itlaj nikchiuas uan amo oksekimej? ¿Nimochijchikaua nitlapaleuis itech tlanechikol  porque nikneki nikteititis ne okachi kuali itlaj nikchiua uan amo oksekimej? Noso, ¿nitlapaleuia porque okachi nikneki niktekichiuilis Jehová?”. ¿Tleka moneki ijkon ma timotlajtlanikan? Ma tikitakan tlen kijtoua Biblia.

4. Ijkon ken kijtoua Gálatas 6:3, 4, ¿tleka amo ma timokuayejyekokan oksekimej okachi kuali itlaj kichiuaj uan tejuan amo?

⁴ Biblia techititia amo ma timokuayejyekokan tejuan okachi tikmatij itlaj tikchiuaskej uan amo oksekimej (xiktlajtolti Gálatas 6:3, 4). ¿Tleka? Porque tla ijkon tikchiuaj uelis timoueyinekiskej. Pero tla timokuayejyekouaj yejuan kimatij kichiuaskej miak tlamantli uan tejuan amo, timoyolkokoskej. Ik non, ma timokuayejyekokan ken moneki (Rom. 12:3). Se tokni tlen ialtepe Grecia uan itoka Katerina * okijto: “Nochipa onimokuayejyekouaya oksekimej tokniuan siuamej okatkaj okachi kualtsitsintin, okachi kuali otetlapouiayaj uan okatkaj yolkualmej. Ken ijkon onimokuayejyekouaya onikmachili amitlaj nopati”. Ma tikilnamikikan Jehová otechpejpenki para ma tiktekichiuilikan amo porque tikualtsitsintin noso okachi tikmatij titlapouaskej noso porque miakej techixmatij. Jehová otechpejpenki porque tiktlasojtlaj uan tiktlakamatij tlen Jesús otlamachti (Juan 6:44; 1 Cor. 1:26-31).

5. ¿Tlen techmachtia tlen okipanok tokni Hyun?

⁵ Noijki uelis timotlajtlaniskej: “¿Nechitaj nimochijchikaua nimouikas iuan nochtin noso nimokualania iuan oksekimej?”. Ma tikitakan tlen okipanok se tokni tlen chanti Corea del Sur, ye itoka Hyun. Omokuayejyekouaya tokniuan tlen otlapaleuiayaj itech tlanechikol okinekiayaj kiteititiskej okachi okimatiayaj ken tlapaleuiskej. Ye okijto: “Onikinteneuaya uan amo onechpaktiaya tlen okipejpenayaj kichiuaskej itech tlanechikol”. ¿Tlen opanok satepan? Ye okijto: “Non okichi amo kuali ma mouikakan tokniuan”. Miakej iyolikniuan okiluijkej amo kuali tlen okichiuaya. Hyun ayakmo ijkon omokuayejyeko uan axkan se tlayekanki yolkuali. ¿Tlen techmachtia tlen okichi non tokni? Ma timochijchikauakan para amo timokuayejyekoskej tejuan okachi tikmatij itlaj tikchiuaskej uan amo oksekimej, ijkon kuali timouikaskej uan nochtin tokniuan.

6. Ijkon ken kijtoua Gálatas 5:26, ¿tlen kichiuas ma tiknekikan tikteititiskej tejuan okachi tikmatij itlaj tikchiuaskej?

⁶ (Xiktlajtolti Gálatas 5:26). ¿Tlen kichiuas ma tiknekikan tikteititiskej tejuan okachi tikmatij itlaj tikchiuaskej? Tla timoueyinekij, tla ijkon tikchiuaj, tikteititiskej san totech timotekipachouaj. Noijki tla titenexikolitaj tikteititiskej amo san tiknekij tlen oksekimej kipiaj, noijki tiknekiskej yejuan amo ma kipiakan uan tikinkokoliskej. Ik non, amo keman ijkon ma tikchiuakan.

7. ¿Tlen techpaleuia ma tikajsikamatikan amo kuali ma timoueyinekikan uan ma titexikolitakan?

⁷ Ijkuak ikaj san itech motekipachoua uan san tenexikolitaj yetoskia ken se kuauitl tlen kuakualoua uan satepan posteki. Noijki uelis ijkon kipanos ikaj tlen kipia miak xiuitl kitekichiuilijtok Jehová, tla san itech motekipachoua uan tenexikolita, satepan tlajyouis (Prov. 16:18). Ayakmo kitekichiuilis Jehová motlajyouiltis uan kinyolkokos oksekimej. ¿Tlen uelis tikchiuaskej para amo timoueyinekiskej uan titenexikolitaskej?

8. ¿Tlen uelis tikchiuaskej para amo timoueyinekiskej?

 ⁸ Uelis timochijchikauaskej amo timoueyinekiskej tla tikchiuaj tlen apóstol Pablo okinmilui tokniuan tlen ochantiayaj Filipos: “Amitla xikchiwakah san por aka nonkinekih nonkixpanawiskeh, noso para manomechweyilikah, yej ximoiknomatikah tenawak, iwa xikinmitakah n oksikimeh kemi okachi weyijkatitokeh” (Filip. 2:3). Tla timokuayejyekouaj oksekimej okachi itlaj kimatij kichiuaskej, amo inmiuan timotlatlaniskej uan inmiuan tiyolpakiskej. Uan okachi moneki tiyolpakiskej porque yejuan kitekitiltiaj tlen kimatij para kitekichiuiliskej Jehová. Tla nonmej tokniuan noijki kichiuaj tlen okijto apóstol Pablo, kitaskej tlen kuali kichiuaj oksekimej. Ijkon tinochtin kuali timouikaskej iuan tokniuan tlen inmiuan timonechikouaj.

9. ¿Tlen techpaleuis amo ma titenexikolitakan?

⁹ Amo titenexikolitaskej tla tiyolyamankej uan tikilnamiktokej amo tikmatij nochi tikchiuaskej. Noijki tla tiyolyamankej amo tiknekiskej tikteititiskej tejuan okachi tikmatij itlaj tikchiuaskej uan amo oksekimej. Uelis tikinmiluiskej tokniuan ma techpaleuikan ma tikchiuakan tlen amo tikmatij. Ma tikijtokan se tokni tlen iuan timonechikouaj kuali tlamachtia, uelis tiktlajtlaniskej ken moyektlalia para kuali tlamachtis. Tla se tokni kuali tlakualchiua, uelis tiktlajtlaniskej ken kichiua, ijkon ye uelis techpaleuis ma tikmatikan ken titlakualchiuaskej. Tla se telpochtli kita oui mouikas iuan oksekimej, uelis kitlajtlanis ikaj tlen kinpiaj iyolikniuan ma kipaleui. Nochi non techpaleuis amo ma tikinnexikolitakan oksekimej uan okachi tikmatiskej tikchiuaskej tlen amo tikmatij.

10. ¿Tlen okipanok Gedeón?

¹⁰ Ma timokuayejyekokan tlen okipanok Gedeón, ye opouiaya itech itribu Manasés uan itribu Efraín. Jehová okipaleui Gedeón uan 300 tlakamej ma tlatlanikan  itech se guerra, non uelis kichiuaskia ma moueyinekikan. Tlen ochantiayaj altepetl Efraín okitatoj Gedeón pero amo para kiyolchikauaskiaj, okitato para iuan mokualaniskiaj porque amo okinmiluijkej inmiuan ma yakan itech non guerra. Okachi okintekipachouaya ma kintlakaitakan akinmej opouiayaj itech intribu uan amo okitayaj tlen okachi ipati: Gedeón otlapaleui para ma moueyichiua itoka Jehová uan noijki okipaleui ialtepe (Juec. 8:1).

11. ¿Ken okinnankili Gedeón tlakamej tlen ochantiayaj ompa Efraín?

¹¹ Gedeón okatka yolyamanki, ik non, okinmilui tlakamej tlen ochantiayaj ompa Efraín: “Ne amitlaj nikchiua, namejuan okachi miak tlamantli yonankichijkej”. Okinmilnamikti Jehová okinpaleui ma kichiuakan seki tlamantli miak ipati. Ijkuakon yejuan ayakmo okualankej (Juec. 8:2, 3). Gedeón omochijchika yetos yolyamanki para ijkon israelitas kuali mouikaskiaj.

12. ¿Tlen techmachtia tlen okichijkej Gedeón uan tlen ochantiayaj altepetl Efraín?

¹² ¿Tlen techmachtia tlen opanok? Tlen okichijkej tlakamej tlen ochantiayaj ompa Efraín, techmachtia amo san ma timotekipachokan ma techtlakaitakan oksekimej, okachi moneki tikpatioitaskej ma kitlakaitakan itoka toTajtsin Dios. Tlen okichi Gedeón kiteititia tlakamej tlen kipiaj infamilia uan tlayekankej tla ikaj inmiuan kualani porque itlaj okichijkej, moneki mokuayejyekoskej ken moneki. Noijki uelis kiyolchikauaskej tla kuali itlaj okichi. Moneki yetoskej yolyamankej, okachi tla non tokni omotlapololti. Pero okachi ipati iuan mouikaskej iuan amo kinekiskej kiteititiskej yejuan amo motlapololtiaj.

13. ¿Tlen okitlajyouiltiaya Ana uan tlen okichi?

¹³ Ma tikitakan tlen okipanok Ana. Inamik omotokayotiaya Elcaná uan sapanoua okitlasojtlaya pero ye okipiaya okse isiua tlen omotokayotiaya Peniná. Ye okachi okitlasojtlaya Ana uan amo Peniná. Pero Peniná okinpixki ikoneuan uan Ana amo, Peniná “nochipa okipinauiaya para kiyolkokos” uan Ana “ochokaya uan ayakmo otlakuaya” (1 Sam. 1:2, 6, 7). Biblia amo kijtoua kox Ana okinekiaya momakopas, ye okilui Jehová nochi tlen okimachiliaya uan okineltokaya ye kipaleuiskia. Biblia amo kijtoua kox Peniná ayakmo okitlajyouilti Ana. Pero kema kijtoua Ana ayakmo omoyolkoko uan “ayakmo omotaya itlaj okitekipachouaya” (1 Sam. 1:10, 18).

14. ¿Ken uelis tikchiuaskej ijkon ken okichi Ana?

¹⁴ ¿Tlen techmachtia tlen okichi Ana? Tla ikaj kineki kiteititis okachi kimati itlaj kichiuas, tejuan uelis tikpejpenaskej tlen tikchiuaskej para amo timoyolkokoskej. Amo iuan ma timokualanikan. Tla techchiuilia tlen amo kuali, tejuan amo ijkon ma  tikchiuilikan, ma tikitakan ken kuali iuan timouikaskej (Rom. 12:17-21). Tejuan kuali timomachiliskej maski tlen techchiuilia tlen amo kuali amo kipatla inemilis.

15. ¿Tlen okimatiayaj Apolos uan Pablo?

¹⁵ Axkan ma tikitakan tlen techmachtia tlen okichijkej Apolos uan Pablo. Ome kuali okimatiayaj tlen kijtoua iTlajtol toTajtsin Dios. Miakej okinmixmatiayaj uan kuali otlamachtiayaj. Yejuan otlapaleuijkej uan miakej omochijkej imachtijkauan Jesús pero yejuan amo omonexikolitayaj.

16. ¿Ken okatka iyelis Apolos?

¹⁶ Ialtepe Apolos okatka Alejandría, ijkuakon miakej ompa oyayaj momachtitiuij. Okimatiaya miakej kinmachtis uan kuali okimatiaya tlen kijtoua iTlajtol toTajtsin Dios (Hech. 18:24). Ijkuak Apolos okatka iuan tokniuan tlen ochantiayaj ompa Corinto sekimej tokniuan okiteititijkej okachi okinpaktiaya ken otlamachtiaya uan oksekimej tokniuan okinpaktiaya ken otlamachtiaya apóstol Pablo (1 Cor. 1:12, 13). ¿Apolos okichi ayakmo ma mouikakan tokniuan? Amo ijkon okichi. Satepan ijkuak ayakmo okatka Corinto, Pablo okilui miak uelta ompa ma uia (1 Cor. 16:12). Pablo amo keman ijkon kiluiskia Apolos tla ye kichiuaskia amo kuali ma mouikakan tokniuan. Apolos omochijchika para kuali tetlapouis uan kinyolchikauas tokniuan. Ye okatka yolyamanki, ijkon tikijtouaj porque amo okualanki ijkuak Áquila uan Priscila “okiyekajsikamatiltijkeh itlamachtilis Dios” (Hech. 18:24-28).

17. ¿Tlen okichi Pablo para kinpaleuis tokniuan kuali ma mouikakan?

¹⁷ Apóstol Pablo okitak Apolos kuali  otlamachtiaya. Pero ye amo omotekipacho tla oksekimej kijtoskiaj Apolos okachi kuali otlapaleuiaya. Ijkuak Pablo okintlajkuilili tokniuan tlen ochantiayaj Corinto, okiteititi okatka yolyamanki uan kuali omokuayejyekouaya. Amo okipakti ijkuak oksekimej okijtouayaj “ne nika iwan Pablo”, ye okiteititi Jehová uan Jesucristo okinpaleuijtokaj (1 Cor. 3:3-6).

18. Ijkon ken kijtoua 1 Corintios 4:6, 7, ¿tlen techmachtia tlen okichijkej Apolos uan Pablo?

¹⁸ ¿Tlen techmachtia tlen okichijkej Apolos uan Pablo? Tiktekichiuiliaj Jehová uan xamo tikinpaleuiaj oksekimej ma moapolaktikan pero ijkon tikchiuaj porque ye techteochijtok. Noijki ijkuak okachi techkauiliaj ma titlapaleuikan itech tlanechikol, uelis tikchiuaskej seki tlamantli para tokniuan kuali ma mouikakan. Sapanoua tikintlasojkamatiliaj tlayekankej uan siervos ministeriales ijkon kichiuaj ijkuak tlamachtiaj tlen kijtoua Biblia uan amo tlen yejuan mokuayejyekouaj, kinpaleuia nochtin tokniuan ma kitlakamatikan Jesús uan ma kichiuakan ken ye (xiktlajtolti 1 Corintios 4:6, 7).

19. ¿Tlen uelis tikchiuaskej? (Noijki xikita recuadro “ Amo ma tikchiuakan oksekimej ma mokuayejyekokan okachi kimatij itlaj tikchiuaskej uan oksekimej amo”).

¹⁹ Jehová tinochtin techpaleuia ma tikmatikan tikchiuaskej seki tlamantli para tikinpaleuiskej oksekimej (1 Ped. 4:10). Xamo timokuayejyekouaj amitlaj tikchiuaj. Ma tikilnamikikan maski san seki tlamantli tikchiuaskej non kinpaleuis nochtin tokniuan tlen inmiuan timonechikouaj kuali ma mouikakan, non yetoskia ken ijkuak kintekitiltiaj tabiques para kichijchiuaskej se kali. Ma timochijchikauakan para amo timokuayejyekoskej tejuan okachi tikmatij itlaj tikchiuaskej uan ma titlapaleuikan para tokniuan kuali ma mouikakan (Efes. 4:3).