Yeqa uye kokuphakathi

Yeqa uye kokumunyethweyo

ISIFUNDO 28

Xwaya Ukuncintisana, Wenze Ukuthi Kube Lokuthula

Xwaya Ukuncintisana, Wenze Ukuthi Kube Lokuthula

“Kasingaziphakamisi njalo kasingancintisani sisenzelana umona.”—GAL. 5:26.

INGOMA 101 Ukusebenza Simanyene

ESIZAKUFUNDA *

1. Kwenzakalani nxa abantu bencintisana?

ABANTU abanengi emhlabeni lamuhla bathanda ukuncintisana futhi abalandaba lokuthi lokho abakwenzayo kuyabalimaza abanye. Ngokwesibonelo, usomabhizimusi angafuna ukuphumelela ukwedlula amanye amakhampani, yikho angenza izinto ezilimaza abanye. Umdlali angalimaza ngabomo omunye umdlali okwelinye iqembu ukuze elabo linqobe. Umfundi angaqila emhlolisweni ukuze athole indawo eyunivesithi edumileyo. Thina amaKhristu siyakwazi ukuthi ukwenza izinto lezi akuqondanga ngoba ‘ziyimisebenzi yenyama.’ (Gal. 5:19-21) Kodwa kungenzakala yini ukuthi ezinye izinceku zikaJehova ziqalise ukuncintisana labanye ebandleni zingananzeleli? Lo ngumbuzo oqakathekileyo okumele sizibuze wona ngoba ukuncintisana kungaphambanisa ukumanyana kwabantu bakaNkulunkulu.

2. Sizaxoxa ngani esihlokweni lesi?

2 Esihlokweni lesi sizaxoxa ngezinto ezingabangela ukuthi sifune ukuncintisana labafowethu labodadewethu. Sizaphinda sixoxe ngezinceku zikaJehova okukhulunywa ngazo eBhayibhilini ezingazange zincintisane labanye. Asiqaleni ngokuxoxa ngokuthi kungani kumele sihlole inhloso zethu.

HLOLA UKUTHI KUNGANI USENZA EZINYE IZINTO

3. Yiphi imibuzo okumele sizibuze yona?

3 Kuhle ukuthi sihlalahlale sizihlole ukuthi kungani sisenza ezinye izinto. Singazibuza imibuzo le: ‘Ukuzibona ngingcono kulabanye yikho kodwa yini okungenza ngizibone ngingumuntu kuzwa? Ngisebenza nzima yini ebandleni ukuze ngedlule abanye kukho konke engikwenzayo kumbe ukuze ngizibone ngingcono kulabanye, loba okwenza ngisebenze nzima yikuthi ngifuna ukuthokozisa uJehova?’ Kungani kumele sizibuze imibuzo le? Zwana ukuthi iLizwi likaNkulunkulu lithini.

4. Ngokwalokho okutshiwo kuGalathiya 6:3, 4, kungani kungamelanga siziqathanise labanye?

4 IBhayibhili lisikhuthaza ukuthi singaziqathanisi labanye. (Bala uGalathiya 6:3, 4.) Kungani kungamelanga senze njalo? Esinye isizatho yikuthi nxa singabona angani singcono kulabazalwane bethu singazigqaja. Kodwa nxa singabona angani abafowethu labodadewethu bangcono kulathi singadana. Ukucabanga okunje kuyabe kutshengisa ukuthi kasizisebenzisi kuhle ingqondo zethu. (Rom. 12:3) Udadewethu okuthiwa nguKaterina, * ohlala eGreece uthi: “Ngangijayele ukuziqathanisa labanye ababebahle, bezingcitshi ekutshumayeleni futhi besenelisa ukwenza abangane. Lokhu kwangenza ngazibona ngingasimuntu walutho.” Kumele sikhumbule ukuthi uJehova kasidonsanga ngoba sibahle, sizingcitshi ekukhulumeni, kumbe sithandwa ngabantu abanengi. Okwenza wasidonsa yikuthi sasizimisele ukumthanda lokulalela iNdodana yakhe.—Joh. 6:44; 1 Khor. 1:26-31.

5. Ufundani kokwenzakala kumfowethu okuthiwa nguHyun?

5 Nanku omunye umbuzo esingazibuza wona: ‘Ngaziwa njengomuntu owenza ukuthi kube lokuthula yini kumbe ngihlala ngixabana labanye?’ Ake sibone okwenzakala kumfowethu okuthiwa nguHyun ohlala eSouth Korea. Wake wacabanga ukuthi abanye ebandleni ababelemisebenzi yenkonzo babezama ukuzenza abangcono kulaye. Uthi: “Ngangihlala ngibasola abafowethu laba futhi izikhathi ezinengi ngangingavumelani lezinto ababezitsho.” Manje kwaphetha ngani? Uthi: “Engangikwenza kwabangela ukuthi kungabi lokumanyana ebandleni.” Abanye abangane bakaHyun bamncedisa ukuthi ananzelele uhlupho ayelalo. UHyun wenza utshintsho okwakumele alwenze futhi khathesi sengumdala webandla owenza kuhle umsebenzi wakhe. Nxa singabona ukuthi sesilomkhuba wokuncintisana labanye kulokuthi senze ukuthi kube lokuthula, kumele sihle silungisise.

KASINGAZIPHAKAMISI NJALO KASINGENZELANI UMONA

6. Ngokwalokho okutshiwo kuGalathiya 5:26, kuyini okungenza sifune ukuncintisana labanye?

6 Bala uGalathiya 5:26. Yiziphi izinto ezingenza ukuthi sifune ukuncintisana labanye? Okunye kwakhona yikuziphakamisa. Umuntu oziphakamisayo uyazigqaja njalo kalandaba labanye. Okunye okungenza sifune ukuncintisana labanye ngumona. Umuntu olomona ufuna izinto zabanye njalo ufisa ukuthi ngabe kabalazo lezozinto. Nxa umuntu elomona ngomunye uyabe etshengisa ukuthi uyamzonda. Kumele senze konke okusemandleni ethu ukuthi sixwaye ukuziphakamisa lokuba lomona.

7. Yiwuphi umzekeliso ocacisa okungenzakala nxa umuntu angaziphakamisa futhi abe lomona?

7 Ukuziphakamisa lomona singakufanisa ledoti engena emafutheni asetshenziswa endizamtshineni. Indizamtshina ingasuka kuhle esititshini sayo kodwa idoti esemafutheni ingavala amaphayiphi besekubangela ukuthi injini ime ukusebenza futhi lokhu kungenza ukuthi indizamtshina iwe kulokuthi yehle kuhle. Umuntu laye angamkhonza uJehova okwesikhathi esithile, kodwa nxa eziphakamisa futhi elomona, uzakuwa. (Zaga. 16:18, NWT) Uzayekela ukukhonza uJehova njalo azilimaze futhi alimaze labanye. Pho singenzani ukuze singaziphakamisi njalo singabi lomona?

8. Kuyini okungasinceda ukuthi singaziphakamisi?

8 Okuzasinceda ukuthi singaziphakamisi yikuhlala sikhumbula iseluleko umphostoli uPhawuli asinika abaseFiliphi esithi: “Lingenzi lutho ngokubangisana kumbe ngokuziphakamisa, kodwa ngokuthobeka bonani abanye bengcono kulani.” (Flp. 2:3) Nxa singabona abanye bengcono kulathi kasisoze sincintisane lalabo abangabe beleziphiwo thina esingelazo labazingcitshi ekwenzeni ezinye izinto. Kodwa sizathokoza labo ikakhulu nxa besebenzisa iziphiwo zabo enkonzweni kaJehova ukuze bamdumise. Kanti njalo nxa abafowethu labodadewethu abaleziphiwo bangalalela iseluleko sikaPhawuli bazenelisa ukubona okuhle esikwenzayo. Lokhu kuzenza ukuthi kube lokuthula lokumanyana ebandleni.

9. Singenzani ukuze singabi lomona?

9 Okungasinceda ukuthi singabi lomona yikukhumbula ukuthi kulezinto esingenelisi ukuzenza. Nxa sithobekile asisoze sizame ukwenza angathi singcono kulabanye kodwa sizazama ukufunda kulabo abenelisa ukwenza izinto ngcono kulathi. Ngokwesibonelo, ake sithi umfowethu ebandleni uyenelisa ukwenza inkulumo ezimnandi, singambuza ukuthi uzilungiselela njani inkulumo zakhe. Nxa udadewethu esenelisa ukupheka kuhle singambuza ukuthi kuyini okungasinceda ukuthi lathi senelise ukupheka kuhle. Kanti njalo nxa umKhristu osakhulayo ethwala nzima ukwenza abangane, angacela lowo owenelisa ukuba labo ukuthi amnike amacebo angamnceda ukuthi laye enelise ukuba labangane. Nxa singenza izinto lezi kasisoze sibe lomona kodwa sizenelisa ukuthuthuka ekwenzeni izinto ezitshiyeneyo.

FUNDA EZIBONELWENI EZISEBHAYIBHILINI

UGidiyoni wayethobekile, yikho wenza ukuthi kube lokuthula phakathi kwakhe labako-Efrayimi (Khangela indima 10-12)

10. Yiluphi uhlupho uGidiyoni ahlangana lalo?

10 Ake sixoxe ngokwenzakala phakathi kukaGidiyoni owayengowesizwana sakoManase lakumadoda esizwana sako-Efrayimi. UJehova wayencedise uGidiyoni lamadoda angu-300 ayelaye ukuthi banqobe empini futhi lokhu kwakungenza ukuthi bazigqaje. Amadoda esizwana sako-Efrayimi ahlangana loGidiyoni kodwa kulokuthi amncome, amsola. Ayezondele ukuthi uGidiyoni kawabizanga ekuqaliseni ukuthi bayekulwa lezitha zikaNkulunkulu. Ayekhathazeke ngokufuna ukuthi isizwana sawo sihlonitshwe, akhohlwa ukuthi okwakuqakatheke kakhulu yikuthi uGidiyoni wayeyenze ukuthi ibizo likaJehova lihlonitshwe, labantu bakhe bavikelwe.—Abahlu. 8:1.

11. UGidiyoni wawaphendula njani amadoda esizwana sako-Efrayimi?

11 UGidiyoni wathobeka watshela amadoda ako-Efrayimi wathi: “Kuyini mina engikufezileyo okulingana lokwenu na?” Wasewakhumbuza indlela uJehova ayewabusise ngayo. Lokhu kwenza ukuthi ‘ukuthukuthela kwawo kudede.’ (Abahlu. 8:2, 3) UGidiyoni wazehlisa ukuze agcine ukuthula phakathi kwabantu bakaNkulunkulu.

12. Sifundani kumadoda ako-Efrayimi lakuGidiyoni?

12 Sifundani endabeni le? Kumadoda ako-Efrayimi sifunda ukuthi kuqakatheke kakhulu ukuthi sinike uJehova udumo kulokuthi thina sidunyiswe. Thina inhloko zezimuli labadala bebandla singafunda okuthile kuGidiyoni. Nxa umuntu ecatshulwe yilokho esikwenzileyo kumele sizame ukuzwisisa ukuthi kungani ecaphukile. Singamncoma ngokuhle akwenzileyo. Kodwa kumele sithobeke ukuze sikwenze lokho ikakhulu nxa kuzicacela ukuthi umuntu lowo nguye ophambanisileyo. Ukwenza ukuthi kube lokuthula phakathi kwethu labafowethu labodadewethu yikho okuqakatheke kakhulu ukwedlula ukutshengisa ukuthi kasiphambanisanga.

UHana wahlaliseka ngoba wathemba uJehova ukuthi alungise izinto (Khangela indima 13 lo-14)

13. Yibuphi ubunzima uHana ayephakathi kwabo njalo wenzani ngabo?

13 Cabanga futhi ngokwenzakala kuHana. Wayethethwe ngumLevi okuthiwa ngu-Elikhana owayengamthontisi. Kodwa uElikhana wayelomunye umfazi okuthiwa nguPhenina. U-Elikhana wayethanda kakhulu uHana ukwedlula uPhenina. Lanxa kunjalo, “uPhenina wayelabantwana, kodwa uHana engelabo.” Lokhu kwenza ukuthi uPhenina ‘ahlale emgolomba ukuze amcaphule.’ Wezwa njani uHana? Wezwa ubuhlungu obukhulu. ‘Wayeze akhale njalo ehluleke lokudla.’ (1 Sam. 1:2, 6, 7) Kodwa iBhayibhili kalitsho ukuthi uHana wake wazama ukuphindisela. Akwenzayo yikuthandaza kuJehova ngenhliziyo yakhe yonke njalo wamthemba ukuthi uzalungisa izinto. Indlela uPhenina ayephatha ngayo uHana yatshintsha yini? IBhayibhili kalisitsheli. Kodwa esikwaziyo yikuthi uHana wahlaliseka. “Ubuso bakhe babungasadananga.”—1 Sam. 1:10, 18.

14. Sifundani kuHana?

14 Sifundani kuHana? Nxa umuntu engazama ukuncintisana lawe, akulasidingo sokumtshengisa ukuthi wena ungcono kulaye. Zama ukwenza ukuthi kube lokuthula phakathi kwakho lomuntu lowo esikhundleni sokuthi ubuyisele okubi ngokubi. (Rom. 12:17-21) Lanxa engasoze atshintshe, wena uzahlaliseka futhi uthokoze.

U-Apholo loPhawuli babengancintisani ngoba bananzelela ukuthi uJehova nguye owayesenza ukuthi baphumelele emsebenzini ababewenza (Khangela indima 15-18)

15. U-Apholo loPhawuli babefanana ngaziphi indlela?

15 Sizacina ngokuxoxa ngokuthi singafundani kumfundi u-Apholo lomphostoli uPhawuli. Bobabili babeyazi kuhle iMibhalo futhi babesaziwa njalo bezingcitshi ekufundiseni. Kanti njalo babencedise ekwenzeni abafundi abanengi. Kodwa akula owayencintisana lomunye.

16. U-Apholo wayeyindoda enjani?

16 U-Apholo ‘wayedabuka e-Alekizandriya’ eyayiyindawo edumileyo ngalesosikhathi, lapho abantu ababesiya kuyo ukuze bayefunda. Wayeyingcitshi ekukhulumeni njalo “eyazi kuhle iMibhalo.” (ImiSeb. 18:24) Ngesikhathi eseKhorinte, abanye ebandleni lelo bakwenza kwaba segcekeni ukuthi babethanda yena ukwedlula abanye abazalwane, okuhlanganisa loPhawuli. (1 Khor. 1:12, 13) U-Apholo wabakhuthaza yini abazalwane ukuthi babe lombono lo obangela ukwehlukana? Hatshi, akukhanyi njalo. Phela ngemva kwesikhathi esukile eKhorinte, uPhawuli wamkhuthaza ukuthi abuyele ebandleni lelo. (1 Khor. 16:12) UPhawuli wayengeke akwenze lokho aluba wayesazi ukuthi u-Apholo nguye owayesenza ibandla lehlukane. Kusegcekeni ukuthi u-Apholo wazisebenzisa kuhle iziphiwo zakhe, ememezela izindaba ezinhle njalo eqinisa abazalwane. Kanti njalo asithandabuzi ukuthi wayeyindoda ethobekileyo. Ngokwesibonelo, akulandawo eBhayibhilini eveza ukuthi wacaphuka lapho u-Akhwila loPrisila ‘bemchasisela indlela kaNkulunkulu ukuze imcacele kuhle.’—ImiSeb. 18:24-28.

17. UPhawuli wenzani ukuze kube lokuthula?

17 Umphostoli uPhawuli wayeyazi imisebenzi emihle eyayisenziwa ngu-Apholo. Kodwa kazange akhathazeke ngokuthi abantu bazabona u-Apholo engcono kulaye. Nxa sibona lokho akubhalela ibandla laseKhorinte siyananzelela ukuthi wayeyindoda ethobekileyo, ekwaziyo ukuthi kulezinye izinto engenelisi ukuzenza njalo ezehlisayo. Wayengathabi nxa abantu besithi: “Mina ngingokaPhawuli,” kodwa wanika uJehova uNkulunkulu loJesu Khristu lonke udumo.—1 Khor. 3:3-6.

18. Ngokwalokho okutshiwo ku-1 Khorinte 4:6, 7, sifundani ku-Apholo loPhawuli?

18 Sifundani ku-Apholo loPhawuli? Lanxa singakhuthala sisebenzela uJehova njalo sincedisa abantu abanengi ukuthi bathuthuke baze babhabhathizwe, siyananzelela ukuthi akula okunye okwenza siphumelele ngaphandle kwesibusiso sikaJehova. Sifunda lokuthi nxa silemisebenzi eminengi esiyenza ebandleni, kunengi esingakwenza ukuze senze ukuthi kube lokuthula. Siyathokoza okwamagama nxa abadala lezinceku ezikhonzayo besenza ukuthi kube lokuthula lokumanyana ebandleni. Lokhu bakwenza ngokunika iseluleko esisekelwe eLizwini likaNkulunkulu langokungazenzi abangcono kulabanye. Kodwa bancedisa bonke ebandleni ukuthi balalele uJesu futhi balandele isibonelo sakhe.—Bala u-1 Khorinte 4:6, 7.

19. Kuyini ngamunye wethu angakwenza? (Khangela lebhokisi elithi “ Xwaya Izinto Ezingabangela Ukuthi Kube Lokuncintisana.”)

19 Ngamunye wethu ulesiphiwo asiphiwe nguNkulunkulu. Singasebenzisa isipho lesi “ukuncedisana” labanye. (1 Phet. 4:10) Singacabanga ukuthi esikwenzayo kuncane kakhulu njalo akuqakathekanga. Kodwa kumele sikhumbule ukuthi izititshi zohali ezincane yizo ezenza isigqoko esihle sibambane. Yikho loba yini oyenelisa ukuyenza inceda ukuthi kube lokumanyana ebandleni lonke. Sengathi sonke singasebenza nzima ukuthi sikhiphe loba yini ebangela ukuthi sincintisane labanye. Kasizimiseleni ukwenza konke okusemandleni ethu ukuthi kube lokuthula lokumanyana ebandleni.—Efe. 4:3.

INGOMA 80 “Nambithani Libone Ukuthi UJehova Ulungile”

^ indima 5 Imbiza yomdaka ingafa lula nxa ilemikenke. Ibandla lalo lingadabukana nxa abanye bencintisana. Nxa lingaqinanga futhi abantu bengamanyananga, alingeke libe yindawo elokuthula yokukhonzela uNkulunkulu. Esihlokweni lesi sizaxoxa ngokuthi singenzani ukuze singancintisani labanye lokuthi singenzani ukuze kube lokuthula ebandleni.

^ indima 4 Amabizo atshintshiwe.