Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

EKICWEKA EKY’OKWEGA 28

Yetantare Kureetaho Okuhayahayana Oreeteho Obusingye

Yetantare Kureetaho Okuhayahayana Oreeteho Obusingye

“Turekye kwehimbisiza ahari busha, n’obu kwakuba [okuhayahayana] nari okugirirana amahari.”​—GAL. 5:26.

EKYESHONGORO 101 Okuheereza Hamwe Tukwataniise

EBIRAAGAMBWEHO *

1. Okuhayahayana nikubaasa kukwata kuta aha bantu?

ABANTU omu nsi ebiro ebi, baingi baine omuze gw’okuhayahayana. Omushuubuzi naakoresa obukoryo bw’okufa n’okukira kubaasa kuza ahaiguru y’abashuubuzi bagyenzi be. Omu muzaano, omuzaani naabaasa kuhenda omuzaani wa tiimu endiijo ahabw’okwenda kusinga omuzaano. Omwegi naabaasa kwiba ebigyezo ahabw’okwenda kutunga omwanya omu yunivasite y’amaani. Itwe Abakristaayo, nitumanya ngu emitwarize nk’egyo egwire, neetwarirwa omu ‘mirimo y’omubiri.’ (Gal. 5:19-21) Kwonka shi, bamwe nibabaasa kureeta okuhayahayana omu kibiina batakimanyire? Eki n’ekibuuzo kikuru ahakuba okuhayahana nikubaasa kushiisha obumwe bwaitu.

2. Nituza kushwijuma ki omu kicweka eki?

2 Omu kicweka eki, nituza kugamba aha mitwarize mibi erikubaasa kwimutsya okuhayahayana omu b’eishe-emwe. Nituza n’okugamba aha bashaija n’abakazi abeesigwa abarikugambwaho omu Baibuli abaayangire kugira omuze gw’okuhayahayana. Okubanza, ka tureebe oku turikubaasa kushwijuma ebigyendererwa byaitu.

SHWIJUMA EBIGYENDERERWA BYAWE

3. Twine kwebuuza bibuuzo ki?

3 Buri kuhinguraho obwire, ni kirungi kushwijuma ebigyendererwa byaitu. Nitubaasa kwebuuza tuti: ‘Nimpima okubaasa kwangye ndikwegyeragyeranisa n’abandi? Ninkira kuteekateeka ngu buri ki ndikukora ninkikora gye kukira abandi, nari ngu haakiri haine ow’eishe-emwe nari munyaanyazi-itwe ou ndikukira? Nari nimba niinteeraho kuha Yehova ekirikukirayo oburungi?’ Ahabw’enki twine kwebuuza ebibuuzo ebyo? Yetegyereze eki Ekigambo kya Ruhanga kirikugamba.

4. Ahabw’enki twine kwetantara kwegyeragyeranisa n’abandi, nk’oku kiri omu Abagalatia 6:3, 4?

4 Baibuli neetwehanangiriza kwetantara kwegyeragyeranisa n’abandi. (Shoma Abagalatia 6:3, 4.) Ahabw’enki? Enshonga emwe eri ngu, twateekateeka ngu nitukira ab’eishe-emwe bagyenzi baitu, nitubaasa kwetunguura. Kandi nabwo, twateekateeka ngu ab’eishe-emwe nibatukira, nitubaasa kwehurira kubi. Emiteekateekyere egi yombi ti y’obwengye. (Rom. 12:3) Munyaanyazi-itwe orikwetwa Katerina, * orikutuura omuri Greece, naagira ati: “Nkaba ninkira kwegyeragyeranisa n’abandi abaabaire nibareebeka nk’ababoneire, abarikukora gye omu buheereza, kandi abarikumanya kunywana. N’ekyarugiremu, nkeehurira nk’otaine mugasho.” Twine kwijuka ngu Yehova akatweyiriza haihi, ti ahabw’okugira ngu tuboneire, nari nitumanya kukora gye ebintu, nari ahabw’okumanywa, beitu n’ahabw’okumukunda n’okuhurikiza Omwana we.​—Yoh. 6:44; 1 Kor. 1:26-31.

5. Nooyegyera ki aha birikukwata aha w’eishe-emwe orikwetwa Hyun?

5 Ekindi ekibuuzo eki turikubaasa kwebuuza n’eki: ‘Niimanywa nk’orikureetaho obusingye, nari ninkira kweshanga omu mparana?’ Yetegyereze ebirikukwata aha w’eishe-emwe orikwetwa Hyun, orikutuura omuri South Korea. Haine obu yaabaire naareeba abaine obujunaanizibwa omu kibiina nk’abu aine emparana nabo. Naagira ati: “Nkaba nincwera ab’eishe-emwe aba orubanja, kandi nkaba ninkira kutaikirizana n’ebi barikugamba.” Hakarugamu ki? “Emiteekateekyere yangye ekareetaho okwebaganisamu omu kibiina,” nikwo arikugira. Bamwe ahari banywani ba Hyun bakamuhwera kumanya oburemeezi bwe. Hyun akakora empinduka ezirikwetengyesa, kandi hati n’omureeberezi murungi. Twayereebamu omuze gw’okureetaho okuhayahayana omu mwanya gw’okureetaho obusingye, twine kugira eki twakora.

YETANTARE OKWEHIMBISA N’OKUGIRA EIHARI

6. Kurugiirira aha Abagalatia 5:26, ni mitwarize ki mibi erikubaasa kurugamu okuhayahayana?

6 Shoma Abagalatia 5:26. Ni mitwarize ki mibi erikubaasa kureetaho okuhayahayana? Gumwe ahariyo n’okwehimbisa. Omuntu orikwehimbisa naayetunguura kandi naayeyendeza. Ogundi omutwarize mubi n’eihari. Omuntu ow’eihari naaba atarikwegomba ebintu by’omuntu ondiijo kyonka, beitu naaba atarikumwendeza ngu agire n’ebyo ebi aine. Eego, eihari nirirugamu rwango. Buzima nitwenda kwetantara emitwarize mibi egi erikuturira nk’endwara!

7. Ni ky’okureeberaho ki ekirikworeka akabi akari omu kwehimbisa n’okugira eihari?

7 Okwehimbisa n’eihari, n’emitwarize mibi ei turikubaasa kugyeragyeranisibwa n’oburofa bwaba buri omu majuta g’enyonyi. Enyonyi neebaasa kuguruka, kwonka oburofa obwo nibubaasa kwigaza enshekye ezirikutwara amajuta omu ingini, kireetere ingini kuhwa amaani enyonyi etakahikire ahu erikuza, reero etungye butandu. Nikyo kimwe, omuntu naabaasa kuheereza Yehova kumara akaire. Kwonka yaaba aine omuze gw’okwekuza n’eihari, naija kugwa. (Enf. 16:18) Naija kurekyera aho kuheereza Yehova, reero ayereetere obusaasi hamwe n’abandi. Mbwenu shi nitubaasa kwetantara tuta okwehimbisa n’eihari?

8. Nitubaasa kurwanisa tuta okwehimbisa?

8 Nitubaasa kurwanisa okwehimbisa turikugyendera aha buhabuzi obu entumwa Paulo yaahaire Abafilipi. Akagira ati: “Mutarikora ekintu kyona ahabw’okurwanira orubaju nari okwekuza, kureka omu bucureezi omuntu weena [atware mugyenzi we nk’orikumukira].” (Fil. 2:3) Twaba nitutwara abandi nk’abarikutukira, titurikwija kuhayahayana n’abaine etalanta n’okubaasa ebirikukira ebyaitu. Kureka, nitwija kushemererwa nabo. Na munonga baaba nibakoresa okubaasa kwabo kuheereza Yehova n’okumuhimbisisa. Kandi, ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe abaine ebiconco by’omutaano baaba nibakuratira obuhabuzi bwa Paulo, nibaija kuta omutima aha mitwarize mirungi ei barikutureebamu. N’ekiraarugyemu, nitwija kureeta obusingye n’obumwe omu kibiina.

9. Nitubaasa kwetantara tuta okugirira abandi eihari?

9 Nitubaasa kutegyeka eihari ryaitu turikuba abantu abarikwetwara, ekirikumanyisa okumanya obugarukiro bwaitu. Twaba nitwetwara, titurikwija kuteeraho kworeka ngu nitukiza abandi etalanta nari ngu twine okubaasa okurikukira okw’abandi. Kureka, nitwija kureeba oku turikubaasa kwegyera ahari abo abaine okubaasa okurikukira okwaitu. Nk’eky’okureeberaho, ka tugire ngu ow’eishe-emwe omu kibiina naaha embazo nungi munonga. Nitubaasa kumubuuza oku arikutebeekanisa embazo ze. Munyaanyazi-itwe yaaba ari omuteeki murungi, nitubaasa kumushaba obuhabuzi oburaatuhwere kuboneza emiteekyere yaitu. Kandi omunyeeto Omukristaayo yaaba atarikworoberwa kunywana abandi, naabaasa kushaba obuhabuzi ogwo orikumanya kunywana abandi. Omu miringo egi, nitubaasa kwetantara eihari kandi twongyere n’aha myoga yaitu.

YEGYERA AHA BARIKUGAMBWAHO OMU BAIBULI

Obucureezi bwa Gideoni bukamuhwera kuguma aine obusingye n’Abaefuraimu (Reeba akacweka 10-12)

10. Gideoni akatunga buremeezi ki?

10 Teekateeka aha kyahikire ahari Gideoni, owaabaire naaruga omu ruganda rwa Manaase, n’abashaija b’oruganda rwa Efuraimu. Yehova akahwera Gideoni n’abashaija be 300 kusingura omu muringo gw’omutaano, ekintu eki baabaire nibabaasa kwehimbisizamu. Abashaija ba Efuraimu bakabugana Gideoni bataizire kumwebaza, beitu kumutonganisa. Nikireebeka amaryo gaabo gakabareetera kugira ekiniga ahabw’okugira ngu Gideoni omu kubanza tarabeetsire kumwegaitaho kurwanisa abazigu ba Ruhanga. Bakaba bataire omutima aha kurinda ekitiinisa ky’oruganda rwabo kyabareetera kutareeba enshonga nkuru, ahakuba Gideoni akaba yaaheza kuhaisa eiziina rya Yehova ekitiinisa n’okurinda abaheereza be.​—Bar. 8:1.

11. Gideoni akagarukamu ata abashaija ba Efuraimu?

11 Gideoni omu bucureezi akagambira abashaija ba Efuraimu ati: “Nkozire ki ekirikwingana n’ebi mukozire?” Bwanyima akabaha eky’okureeberaho ekirikworeka omugisha ogu Yehova yaabaire abahaire. N’ekyarugiremu, abashaija abo ‘ekiniga kyabo kikaikaikana.’ (Bar. 8:2, 3) Gideoni akaba ayeteekateekire kwecureeza kubaasa kugumyaho obusingye omu baheereza ba Ruhanga.

12. Ebirikukwata ahari Gideoni n’Abaefuraimu nitubyegyeraho ki?

12 Ebirikukwata ahari Gideoni n’Abaefuraimu nitubaasa kubyegyeraho ki? Omu ky’okureeberaho ky’Abaefuraimu, nitwega ngu titwine kuta omutima munonga aha kurinda ekitiinisa kyaitu kukira okuhaisa Yehova ekitiinisa. Emitwe y’eka n’abareeberezi, nitubaasa kwegyera ahari Gideoni eishomo. Omuntu yaaguubwa kubi ahabw’ekintu eki twakozire, twine kweta omu bigyere bye tureebe enshonga nk’oku arikuzireeba. Nitubaasa n’okwebaza omuntu ahabw’ebi arikukora gye. Eki nikiija kutwetengyesa kuba abacureezi, na munonga omuntu ogwo yaaba niwe ari omu nshobe. Kwonka obusingye nibukirira kimwe omwehimbiso gwaitu.

Hanna akeesiga Yehova yaamukwatsa enshonga ze, reero yaagaruka yaagira obusingye bw’omu mutima (Reeba akacweka 13-14)

13. Hanna akatunga buremeezi ki, kandi akabusingura ata?

13 Kandi teekateeka n’ahari Hanna. Akaba ari muka omushaija Omuleevi orikwetwa Elukaana, owaabaire naamukunda munonga. Kwonka Elukaana akaba aine omukazi ondiijo orikwetwa Penina. Elukaana akaba naakunda Hanna kukira Penina, beitu “Penina akaba naazaara, kwonka Hanna ari engumba.” Ahabw’enshonga egi, Penina akaba naajuma Hanna “amuteerera enaku, ngu amugwise kubi.” Hanna akaba atwaza ata? Kikaba kimugwisa kubi! “Ekyo [kikaba] kimuriza, ayaanga n’okurya.” (1 Sam. 1:2, 6, 7) Kwonka, tihariho ekirikworeka ngu Hanna akaba naateeraho kuhoora enzigu ahari Penina omu muringo gwona. Kureka, akaba ayaturira Yehova ebiri omu mutima gwe aine obwesigye ngu Yehova naija kutereeza enshonga. Mbwenu shi Penina akahindura omuringo ogu yaabaire naatwarizamu Hanna? Ekyo Baibuli terikukigamba. Kwonka nitumanya ngu Hanna akagaruka yaagira obusingye bwe bw’omu mutima kandi yaaguma abwine. Taragarukire “kureebwa aine enaku.”​—1 Sam. 1:10, 18.

14. Nitwegyera ki ahari Hanna?

14 Nitubaasa kwegyera ki ahari Hanna? Omuntu yaateeraho kuhayahayana naiwe omu muringo gwona, ijuka ngu niiwe oine obushoboorozi aha mbeera egyo. Otaikiriza kwetaatsya omu kuhayahayana okwo. Omu mwanya gw’okwihura ekibi ahabw’ekibi, teeraho kugira obusingye n’omuntu. (Rom. 12:17-21) N’obu yaakuguma naatwaza kubi, iwe noija kutunga obusingye bw’omu mutima.

Apollo na Paulo bakamanya ngu Yehova niwe yaabaire naaha omugisha omurimo gwabo, kyabahwera kutagira emparana (Reeba akacweka 15-18)

15. Apollo na Paulo bakaba nibashushanisa ki?

15 Ka tuhendere turikwetegyereza eki turikubaasa kwegyera aha mwegi wa Yesu Apollo n’entumwa Paulo. Abashaija aba bombi bakaba nibamanya gye Ebyahandiikirwe. Bombi bakaba nibamanywa gye kandi bari abeegyesa barungi. Kandi bakahwera omu kuhindura abantu baingi abeegi. Kwonka tihaine n’omwe aharibo owaabaire aine emparana na mugyenzi we.

16. Noobaasa kushoboorora ota ebirikukwata ahari Apollo?

16 Apollo akaba ari “enzaarwa ya Alegizanderia,” orurembo orwabaire ruri entima y’eby’obwegyese omu kyasha ky’okubanza. Akaba ari omugambi murungi, kandi akaba “ari omunyabwengye omu Byahandiikirwe.” (Byak. 18:24) Obu Apollo yaamara obwire omuri Korinso, bamwe omu kibiina bakakyoreka butunu ngu nibamukunda kukira ab’eishe-emwe abandi, otwariiremu na Paulo. (1 Kor. 1:12, 13) Mbwenu shi Apollo akashagika emiteekateekyere egyo ey’okwebaganisamu? Titurikubaasa kuteekateeka ngu akaba naabaasa kukikora. Nangwa, bwanyima y’obwire Apollo arugire omuri Korinso, Paulo akamuhiga kugarukayo. (1 Kor. 16:12) Paulo akaba atarikubaasa kumweta kugarukayo, ku ogire ngu Apollo akaba naabaganisamu ekibiina. Buzima, Apollo akakoresa ebiconco bye omu muringo murungi, kubuurira amakuru marungi n’okugumya ab’eishe-emwe. Nitubaasa n’okuhamya ngu Apollo akaba ari omushaija omucureezi. Nk’eky’okureeberaho, tihariho ekirikworeka ngu kikamukora kubi obu Akula na Priska baacwamu “kumushoboororera gye omuhanda gwa Ruhanga.”​—Byak. 18:24-28.

17. Paulo akeenegyeza ata obusingye omu kibiina?

17 Entumwa Paulo akaba naamanya ebintu birungi ebi Apollo yaabaire naakora. Kwonka ekyo kikaba kitarikwerarikiriza Paulo. Obucureezi bwa Paulo, okwetwara kwe, n’okugira emiteekateekyere eringaniire, nibireebekyera aha buhabuzi obu yaahaire ekibiina kya Korinso. Omu mwanya gw’okutwarwatwarwa abo abaabaire nibagira ngu “nyowe ndi owa Paulo,” akabahuguura ngu bate omutima ahari Yehova Ruhanga na Yesu Kristo.​—1 Kor. 3:3-6.

18. Kurugiirira aha 1 Abakorinso 4:6, 7, nitwegyera ki ahari Apollo na Paulo?

18 Nitubaasa kwegyera ki ahari Apollo na Paulo? Nitubaasa kuba turi abeeziriki omu kuheereza Yehova, kandi turikuhwera baingi kutunguuka kuhika aha kubatizibwa. Kwonka twine kwetegyereza ngu obusinguzi obu twine n’ahabw’emigisha ei Yehova arikutuha. Apollo na Paulo nitubeegyeraho eishomo erindi ngu, oku turikweyongyera kumanywa, nikwo turikweyongyera kugira omugisha gw’okwenegyeza obusingye omu kibiina. Ka nitusiima munonga abashaija abatoorainwe, baayenegyeza obusingye n’obumwe omu kibiina barikwegamiza obuhabuzi bwabo aha Kigambo kya Ruhanga, batarikwetaho omutima, beitu barikuguta aha ky’okureeberaho eki Kristo Yesu yaataireho!​—Shoma 1 Abakorinso 4:6, 7.

19. Buri omwe ahariitwe naabaasa kukora ki? (Reeba akabokusi, “ Yetantare Kureetaho Okuhayahayana.”)

19 Buri omwe ahariitwe Ruhanga akamuha etalanta nari okubaasa. Nitubaasa kukoresa ebiconco ebi ‘kubihweresana’ nari kuheerezana. (1 Pet. 4:10) Nitubaasa kuteekateeka ngu eki turikukora ti kihango. Kwonka bikye ebi turikukora kwenegyeza obumwe nibishushana n’obuhuuzi bukye oburikuba bukozire omwenda. Twena ka tuteereho kweihamu buri kantu koona akaine akakwate n’okuhayahayana. Ka tukore kyona eki turikubaasa kwenegyeza obusingye n’obumwe omu kibiina.​—Efe. 4:3.

EKYESHONGORO 80 Roza Oreebe Yehova ku Ari Murungi

^ kacw. 5 Nk’oku eminyangarara erikubaasa kumara amaani ekibumbirwe, omuze gw’okuhayahayana nigubaasa kumaramu ekibiina amaani. Ekibiina kyaba kitaine bumwe n’okuhama, tikirikubaasa kuba omwanya gw’obusingye ogw’okuramizamu Ruhanga. Ekicweka eki nikiza kugamba aha ku turikubaasa kwetantara kugira omuze gw’okuhayahayana, n’eki turikubaasa kukora kureetaho obusingye omu kibiina.

^ kacw. 4 Amaziina gahindwirwe.