1. O ā aafiaga o le agaga faatautavā i tagata?

I LE lalolagi i aso nei, e toʻatele tagata manatu faapito ua uunaʻia e le agaga faatautavā. O se faataʻitaʻiga, o le agaga faatautavā e uunaʻia ai se faipisinisi e fai se mea leaga i se isi faipisinisi, ina ia taulau manuia ai lana pisinisi. Atonu e fai e se tagata taalo se mea e lavea ai se tagata taalo o le isi ʻau, ina ia manumalo ai lana ʻau i le taaloga. Pe atonu foʻi e kopi se tamaitiiti i le suʻega ulufale a se aʻoga taʻutaʻua, ina ia au ai i lenā aʻoga. Talu ai o i tatou o Kerisiano, e tatou te iloa la e sesē na amioga ona o “galuega a le tino.” (Kala. 5:19-21) Peitaʻi, pe e ono faatupuina e auauna a Ieova le agaga faatautavā i le faapotopotoga e aunoa ma lo latou iloaina? E tāua tele lenei fesili, ona e mafai e le agaga faatautavā ona aafia ai le autasi o le faapotopotoga.

2. O le ā o le a tatou talanoaina i lenei suʻesuʻega?

² O le a talanoaina i lenei suʻesuʻega uiga lē lelei e māfua ai ona tatou faatautavā i o tatou uso. O le a tatou talanoaina foʻi faaaʻoaʻoga a tane ma fafine faamaoni i le Tusi Paia, o ē e leʻi aafia i le agaga faatautavā. Muamua, seʻi o tatou iloiloina uunaʻiga e tatou te faia ai mea.

3. O ā fesili e manaʻomia ona tatou fesili ifo ai?

³ O se mea lelei le fai ma iloilo uunaʻiga e tatou te faia ai mea. E tatou te ono fesili ifo: ʻPo ou te fuaina loʻu aogā i le  faatusatusa o aʻu i isi? Pe e māfua ona ou galue mamafa i le faapotopotoga ona ou te manaʻo ia sili atu aʻu i lo o isi? Po o loʻu naunau e fai le mea e sili mo Ieova e māfua ai ona ou galue mamafa?’ Aiseā e manaʻomia ai ona tatou fesili ifo i na fesili? Ia mātau mea o loo taʻua i le Afioga a le Atua.

4. E pei ona taʻua i le Kalatia 6:3, 4, aiseā e tatau ai ona ʻalofia le faatusatusa o i tatou i isi?

⁴ Ua faalaeiauina i tatou i le Tusi Paia e ʻalofia le faatusatusa o i tatou i isi. (Faitau le Kalatia 6:3, 4.) Aiseā? Talu ai, pe a tatou manatu e sili atu i tatou i lo o tatou uso, e tatou te ono faamaualuluga ai. Ae pe a tatou manatu e sili atu mea e fai e o tatou uso nai lo o i tatou, e tatou te ono lotovaivai ai. E lē atamai na mafaufauga. (Roma 12:3) Na faapea mai Katerina * o se tuafafine e nofo i Eleni: “O laʻu masani, ou te faatusatusaina aʻu i isi e foliga e sili atu lo latou aulelei iā te aʻu, o isi e sili atu o latou tomai i le talaʻiga, a o isi e sili atu o latou tomai i le faia o ni uō nai lo o aʻu. O le iʻuga, na ou lagona le lē aogā.” E tatau ona tatou manatua na tosina atu i tatou e Ieova, e lē ona e tatou te aulelei, atamamai e tautatala pe taʻutaʻua, ae ona e tatou te alolofa moni iā te ia ma e tatou te usiusitaʻi i lona Alo.​—Ioa. 6:44; 1 Kori. 1:26-31.

5. O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai i le mea na tupu i le uso o Hyun?

⁵ O le isi fesili e manaʻomia ona tatou fesili ifo ai, ʻPe e iloa aʻu e tagata o sē e tausia le filemu, po o laʻu masani o le faatupu vevesi?’ Seʻi mātau le mea na tupu iā Hyun o se uso e nofo i Korea i Saute. Na faatautavā o ia i uso e iai faaeaga i le faapotopotoga. Na ia faapea mai: “Ou te faitioina uso, ma e masani ona ou lē ioe i mea e fai mai ai.” O le ā le iʻuga? Na ia taʻutino mai, “O oʻu uiga na māfua ai ona fevaevaeaʻi le faapotopotoga.” Na fesoasoani nisi o uō a Hyun iā te ia e iloa lona faafitauli. Na faia e Hyun ni suiga manaʻomia ma o loo auauna nei o ia o se toeaina lotofesoasoani. Pe a tatou iloa ua amata ona tupu aʻe le agaga faatautavā, ia vave gaoioi e faatupu le filemu.

6. E tusa ai o le Kalatia 5:26, o ā uiga lē lelei e māfua ai ona tupu aʻe le agaga faatautavā?

⁶ Faitau le Kalatia 5:26. O ā uiga lē lelei e māfua ai ona tupu iā i tatou le agaga faatautavā? O se tasi o uiga o le mimitavale. O le tagata e mimitavale e faamaualuga ma e manatu faapito. O le isi uiga leaga o le mataʻua. O le tagata mataʻua e lē gata e manaʻo i mea a le isi tagata, ae manaʻo foʻi e aveese na mea mai i lenā tagata. O le mea moni, o le mataʻua o le ʻinoʻino lenā i le isi tagata. O lea, e manaʻomia ona tatou teena na uiga leaga e faaleagaina ai.

7. O le ā e iʻu i ai le mimitavale ma le mataʻua? Ia faataʻitaʻi.

⁷ O le mimitavale ma le mataʻua, ua pei o ni otaota i se penisini e utu ai vaalele. E mafai lava ona lele le vaalele, ae e poloka e otaota ālā penisini ma lē oo ai le penisini i le afi o le vaalele. O le iʻuga, o le a lē maua e le vaalele le malosiaga e faaauau ai ona lele ma iʻu ai ina paʻū. E faapena foʻi se tasi atonu e auauna iā Ieova mo sina taimi. Ae pe a uunaʻia o ia e le faamaualuga ma le mataʻua, o le a paʻū o ia. (Faata. 16:18) O le a lē toe auauna o ia iā Ieova ma faaleagaina ai e ia o ia lava ma aafia ai isi. O lea la, e faapefea ona puipuia i tatou mai i uiga mimitavale ma le mataʻua?

8. E faapefea ona tatou teena le mimitavale?

 ⁸ E mafai ona tatou teena le uiga mimitavale, pe a faatatauina le fautuaga lenei a Paulo i Kerisiano i Filipi: “Ia aua lava neʻi faia se mea ma le finauvale ma le faasausili, ae ia faia ma le lotomaulalo, i le manatu ua sili isi iā te outou.” (Fili. 2:3) Pe a tatou manatu e sili isi i lo o i tatou, o le a tatou lē faatautavā la i ē e sili atu tomai ma agavaa i lo o i tatou. Ae e tatou te fiafia ona ua iā i latou na tomai, aemaise lava pe a latou faaaogāina e vivii ai iā Ieova. I le isi itu, e mafai ona faatatauina e uso ma tuafāfine ua iai na tomai le fautuaga a Paulo, pe a latou faaalia le talisapaia o tatou uiga lelei. O le iʻuga, o le a tatou tausia le filemu ma le autasi i le faapotopotoga.

9. E faapefea ona pulea o tatou faanaunauga mataʻua?

⁹ E mafai ona pulea o tatou faanaunauga mataʻua, e ala i le atiaʻe o le faamaulalo, po o le iloa o mea e gata ai lo tatou mafai. O le faamaulalo foʻi, e tatou te lē taumafai ai e faailoa atu e sili atu o tatou tomai ma agavaa nai lo o isi. Ae e tatou te taumafai e aʻoaʻo ni mea mai iā i latou. O se faaaʻoaʻoga, seʻi faapea e lelei tele le failauga a se uso i le faapotopotoga. Atonu e tatou te fesili atu i ai po o le ā le auala e sauniuni ai ana lauga. E mafai foʻi ona tatou fesili atu i se tuafafine e lelei lana kuka mo ni fautuaga e faaleleia ai o tatou tomai e kuka. Ae ā se talavou Kerisiano e lē faigofie ona fai ni ana uō? E mafai ona ia fesili atu mo se fautuaga mai i se tasi e lelei i le faia o ni uō. O na auala e mafai ona teena ai le mataʻua ma faaleleia ai o tatou tomai.

10. O le ā le luʻi na fesagaʻia e Kitiona?

¹⁰ Seʻi mātau le mea na tupu iā Kitiona mai i le ituaiga o Manase, ma tane mai i le ituaiga o Efaraima. Na mataʻina le manumalo a Kitiona ma lana ʻautau e 300, ona o le fesoasoani a Ieova. O lenā manumalo na ono faamaualuluga ai Kitiona ma lana ʻautau. Peitaʻi, na ō atu tamāloloa Efaraima e faamisa iā Kitiona, nai lo o le faamālō atu iā te ia. E foliga mai na latou feita, ona e leʻi valaauliaina i latou e Kitiona e auai i le amataga o le taua faasaga i  fili o le Atua. Na sili atu ona latou popole i le faaaloalogia e tagata o lo latou ituaiga. Ae na galo ai iā i latou ona uaʻi atu i le mea e sili ona tāua na faia e Kitiona, o le faamamaluina lea o le suafa o Ieova ma puipuia Ona tagata.​—Faama. 8:1.

11. Na faapefea ona tali atu Kitiona i tane Efaraima?

¹¹ Na talanoa atu ma le lotomaulalo Kitiona i tagata Efaraima. Na ia faapea atu: “O le ā le mea ua ou faia e tusa ai ma outou?” Na ia avatu foʻi se faaaʻoaʻoga maʻoti i le auala na faamanuia ai i latou e Ieova, ona “teʻa ai lea o lo latou ita.” (Faama. 8:2, 3) Na faaalia e Kitiona le lotomaulalo ina ia tausia ai pea le filemu i tagata o le Atua.

12. O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai i le mea na tupu i tagata Efaraima ma Kitiona?

¹² O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai i lenā tala? Ua tatou aʻoaʻoina mai ai, e lē tatau ona tatou soona uaʻi iā i tatou lava e pei o tagata Efaraima, ae e tatau ona tatou uaʻi atu i le faamamaluina o Ieova. E mafai e ulu o aiga ma toeaina ona aʻoaʻo se lesona mai i le faaaʻoaʻoga a Kitiona. Pe a lē fiafia se tasi ona o se mea na tatou faia, e tatau ona tatou taumafai e malamalama i le māfuaaga ua lē fiafia ai lenā tagata. E mafai foʻi ona tatou faamālō i lenā tagata mo mea lelei na ia faia. O lea, e manaʻomia ai ona tatou lotomaulalo aemaise lava pe a fai e sesē le isi tagata. E sili atu ona lelei pe a tatou tausia le filemu ma o tatou uso, nai lo o le taumafai e faamaonia atu o i tatou e saʻo.

13. O le ā le luʻi na fesagaʻia e Hana, ma na faapefea ona ia foʻia?

¹³ Seʻi mafaufau i le faaaʻoaʻoga a Hana. Na faaipoipo i se tagata sa Levī e igoa iā Elekana, ma na alofa tele Elekana iā te ia. Ae na iai le isi avā a Elekana o Penina. Na sili atu le alofa o Elekana iā Hana, nai lo o Penina. Peitaʻi, “sa iai le fanau a Penina, ae e leai se fanau a Hana.” O le māfuaaga lenā na taufaifai ai Penina iā Hana ma ʻfaatigā iā te ia ina ia atuatuvale ai.’ O le ā le auala na tali atu ai Hana? Na matuā faanoanoa lava Hana. Na “tagi . . . o ia ma lē ʻai ai.” (1 Samu. 1:2, 6, 7) E lē o taʻua i le Tusi Paia na taumafai Hana e taui atu gaoioiga a Penina. Ae na sasaa atu lona loto iā Ieova, ma na ia maufaatuatuaina o le a faasaʻo e Ieova mea i lana taimi talafeagai. Pe na suia uiga taufaifai o Penina? E lē o taʻua i le Tusi Paia. Ae ua tatou iloa, na toe maua e Hana le filemu o lona loto ma na tumau ona iā te ia lenā filemu. “Ua lē toe foliga popole foʻi o ia.”​—1 Samu. 1:10, 18.

14. O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai i le faaaʻoaʻoga a Hana?

¹⁴ O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai i le faaaʻoaʻoga a Hana? Pe a faatautavā mai se tasi iā te oe, ia manatua o oe e tatau ona puleaina le mataupu. E lē tatau ona faaaafia i tatou i ni faiga faatautavā. Nai lo o le taumafai e taui  atu le leaga i le leaga, ia taumafai e faatupu le filemu ma lenā tagata. (Roma 12:17-21) E tusa lava pe e lē tali lelei mai, ae e toʻafilemu pea lou loto.

15. O ā uiga lelei na tutusa ai Apolo ma Paulo?

¹⁵ Seʻi o tatou iloiloina mea e tatou aʻoaʻoina mai i faaaʻoaʻoga a le soo o Apolo ma le aposetolo o Paulo. Na iloa lelei e nei tane Tusitusiga Paia. Na fesoasoani foʻi nei tane i le faia o le toʻatele ma soo, ae e leʻi faatautavā le tasi i le isi.

16. O le ā le auala e te faamatalaina ai Apolo?

¹⁶ Na fanau Apolo i Alesania lea na avea ma taulaʻiga o aʻoaʻoga maualuluga i le uluaʻi senituri. O ia o se faiaʻoga lelei ma “o se tagata mauupu ma e poto i Tusitusiga Paia.” (Galu. 18:24) A o auauna Apolo mo sina taimi i Korinito, na faailoa atu ai e nisi uso e sili atu lo latou fiafia iā te ia nai lo o isi uso e aofia ai ma Paulo. (1 Kori. 1:12, 13) Pe na faaauiluma e Apolo na uiga fevaevaeaʻi? E mautinoa e leai. Auā o le mea moni, ina ua tuua e Apolo Korinito, na augani atu Paulo iā te ia e toe foʻi i Korinito. (1 Kori. 16:12) E lē mafai e Paulo ona fai lenā mea, pe ana faapea na faatupu e Apolo fevaevaeaʻiga i le faapotopotoga. E manino mai na faaaogā e Apolo ona tomai e faalauiloa ai le tala lelei, ma faamalosia ai ona uso. E tatou te mautinoa foʻi o Apolo o se tagata e lotomaulalo. O se faaaʻoaʻoga, e lē o taʻua i le Tusi Paia na ita Apolo iā Akula ma Pisila ina ua la “faamatala atili atu ma le saʻo iā te ia le ala o le Atua.”​—Galu. 18:24-28.

17. Na faapefea ona faaauiluma e Paulo le filemu?

¹⁷ Na iloa lelei e Paulo galuega lelei a Apolo, ae e leʻi lotoleaga ai Paulo iā Apolo. Na iloa le lotomaulalo, faamaulalo ma le fetuutuunaʻi  o Paulo i le fautuaga na ia avatu i le faapotopotoga i Korinito. Nai lo o le logovii o Paulo i tala na faapea mai, “O aʻu o le soo o Paulo,” ae na ia avatu le viiga uma iā Ieova le Atua ma Iesu Keriso.​—1 Kori. 3:3-6.

18. I le 1 Korinito 4:6, 7, o le ā e tatou te aʻoaʻoina mai i faaaʻoaʻoga a Apolo ma Paulo?

¹⁸ O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai i le faaaʻoaʻoga a Apolo ma Paulo? Atonu e tatou te galulue mamafa mo Ieova, ma fesoasoani i le toʻatele e papatiso. Ae ua tatou iloa, o le faamanuia a Ieova ua mafai ai ona tatou taulau i so o se mea e tatou te faia. Ua tatou aʻoaʻoina mai foʻi se isi lesona i le faaaʻoaʻoga a Apolo ma Paulo, ʻO le tele o tiute tauave e tatou te maua, o le telē foʻi lenā o le avanoa e tatou te faaauilumaina ai le filemu i le faapotopotoga.’ Maʻeu lo tatou lotofaafetai i tane tofia, pe a latou faaauilumaina le filemu ma le autasi, e ala i le faavae o a latou fautuaga mai i le Afioga a le Atua, ma faauaʻi atu le faapotopotoga iā Keriso Iesu lo tatou faaaʻoaʻo ae e lē o i latou!​—Faitau le 1 Korinito 4:6, 7.

19. O le ā e mafai ona fai e i tatou taʻitoʻatasi? (Tagaʻi i le pusa “ ʻAlofia le Faatupuina o le Agaga Faatautavā.”)

¹⁹ E tofu uma i tatou ma taleni ma tomai mai i le Atua. E tatou te faaaogāina na meaalofa e “auauna ai le tasi i le isi.” (1 Pete. 4:10) Atonu e tatou te manatu e lē tāua mea o loo tatou faia. Ae o gaoioiga lāiti e tatou te faia e faaauiluma ai le autasi, e tai pei o ni fasi filo ua suʻi ai vaega eseese o se ofu ina ia pipii faatasi. Ia tatou galulue mamafa e aveese mai iā i tatou so o se mea e tupu aʻe ai le agaga faatautavā. Seʻi o tatou maumauaʻi foʻi e faia mea uma e tatou te mafaia e faaauiluma ai le filemu ma le autasi i le faapotopotoga.​—Efe. 4:3.