1. Pine nemene matre tha Iehova kö a goeë së ceitu me itre xan?

 IEHOVA a madrine troa goeëne la itre ewekë ka isapengön. Hnei Nyidrëti hna xupe la nöjei pengöne feja me itre öni, me itre atr. Nyipici, isapengö së kö me itre xan, ngo tha Iehova kö a goeë së ceitu me angatr. Nyidrëti pe a goeëne la itre aliene hni së, nge öhne hi Nyidrëti la sipu pengö së. (1 Sam. 16:7) Atre hnyawa hi Iehova la itre hne së hna kuca ekö ka loi me ka ngazo memine la aqane mele së. Celë hi matre, tha tro kö Nyidrëti a upi së troa kuca la hne së hna thatrein. Haawe, loi e tro sa goeë së ceitu me Iehova matre tro sa atreine ‘tuluthe la aqane troa sipu waipengöi së.’ Tha tro hë sa sipu wangatrunyi së maine wangaconyi së pena.​—Rom. 12:3.

2. Pine nemene matre tha tro kö sa goeëne la eisapengö së me itre xan?

² Ijije hi tro sa xomi ini qa ngöne la tulu ne la itre trejin ka maca troa cainöj. (Heb. 13:7) E cili, easa nyitipune la aqane cainöje i angatr. (Fil. 3:17) Ngo isapengöne kö la easa nyitipune la ketre atr memine la easa goeëne la eisapengö së me angeic. Maine tro sa goeëne la eisapengö së me ketre, tro hë sa zalu me kucakuca me mekun laka, pëkö eloi së. Ketre, hne së hna ce wang ngöne lo tane mekun hnapan, laka, maine tro sa pi mama e hnine la ekalesia, tro hë sa thë la aqane imelekeu së me Iehova. Iehova a hnimi së, matre öni Nyidrë: “Loi e troa isa tupa huliwan, matre isa öhnyi madrine qa ngöne la hna isa kuca, ngo tha qa ngöne kö la hna goeëne la huliwa i ketre.”​—Gal. 6:4.

3. Nemene la itre trengecatre hne së hna kuca ngöne la nyipici, nge pine nemen matre easa madrin?

 ³ Iehova a ajane tro sa madrin ke, easa nue trengecatre ngöne la nyipici. Maine jë, easa madrin ke, hne së hna xomi bapataiso! Nyipici, easë la ka sipu axecië mekun, nge ihnimi së koi Akötresie la ka upi së troa eatrëne la mekun cili. Pane mekune jë së laka, easë palahi a thele troa maca ngöne la nyipici. Hapeu, hetre aja së kö troa e me inine palahi la Tusi Hmitrötr? Easë kö a fe la itre aliene hni së ngöne la thith? (Sal. 141:2) Hapeu, tha jole hë koi së troa cainöje me huliwane la itre video me itre itus? Hnei Iehova kö hna xatua së troa xome hnyawa la hnëqa ne la trahmanyi me föe, maine kem me thine pena? Eje hi, tru la madrine së ke, easë palahi a maca ngöne la itre götrane cili.

4. Nemene la hne së hna troa ce wang ngöne la tane mekun celë?

⁴ Ijije hi tro sa xatuane la itre xan troa madrin. Maine jë angatre a thele troa maca ngöne la nyipici. E cili, loi e tro sa xatua angatr matre tha tro kö angatr a goeëne la eisapengö i angatr me itre xan. Tro sa ce wange ngöne la tane mekun celë, la aqane tro la itre kem me thin a xatuane la itre nekönatr, me aqane tro la itre trefën a itö ixatua. Easë fe a troa wange la aqane tro la itre qatre thup me itre xan a xatuane la itre trejin. Ketre, tro sa ce ithanatane la itre xaa trepene meköti ka xatua së troa thele la itre mekun nyine eatrën ngo thenge la hna atrein me aqane mele së.

5. Thenge la Efeso 6:4, nemene la nyine troa kuca hnene la itre kem me thin?

⁵ Nyipiewekë tro la itre kem me thin a hnime ceitune la itre nekönatr. Tha tro kö angatr a goeëne la eisapengöi nyudren me upi nyudren troa kuca la hna thatrein, wanga tro nyudreni a elëhni me kucakuca. (E jë la Efeso 6:4.) Öni Sachiko, * ketre trejine föe: “Itre porofesör a iele ni troa huliwa catr hune la itre sine ining. Ketre tui nenë, aja i eahlo tro kaka me itre porofesör ka tha hmi kö a qaja aloine la Itretre Anyipici Iehova. Ame  pe, thatreine kö ni troa aejëne la aja i angatr. Ngacama itre macatre ne tha eni hmaca kö a ini, ngo ame koi ni, tha ijije kö koi Iehova la itre hnenge hna kuca.”

6. Thenge la Salamo 131:1, 2, nemene la ini koi itre kem me thin?

⁶ Ame ngöne Salamo 131:1, 2, (E jë) hetre ini kowe la itre kem me thin. Hnei Dravita joxu hna qaja ka hape, tha hnei nyidrëti kö “hna kuca la ite ewekë ka tru” me itre hna thatrein. Hnei nyidrëti pe hna hetre hni ne ipië, matre hna ‘amenyikene me aupune la hni’ nyidrë. Nemene la ini koi itre kem me thin? Loi e tro angatr a hetre hni ne ipië me atreine waiewekë hnyawa. Tha tro kö angatr a upe la itre nekönatr troa kuca la hna thatrein. Nyipiewekë tro angatr a atrepengöi nyudreni hnyawa, me ithuecatre koi nyudren troa iëne la itre mekun hna atreine troa eatrën elany. Öni Marina: “Hnei nenë hna hnime ceitu ni memine la köni trejin me eni. Hnei eahlo palahi hna ini hun laka, isa hetre hne huni hna atreine kuca nge Iehova a wangatrunyi hun. E cili, tha hnenge kö hna goeëne la eisapengö i eni me itre xan.”

7-8. Nemene la aqane tro la trahmany a nyipiine la föe i angeic?

⁷ Loi e tro la itre Keresiano trahmanyi a nyipiine la itre föe i angatr. (1 Pet. 3:7) Eje hi, loi e tro angatre a wangatrune me metrötrëne la föe. Tha tro kö la trahmanyi a upe la föe troa kuca la hna thatrein. Ketre, tha angeice kö a goeëne la eisapengönene la föe i angeic me itre xan. Nemene la ethane e tro angeice a kuca lai? Hanawange la hna melën hnei Rosa. Tha ka hmi kö la föi eahlo matre hnei nyidrëti hna majemine qaja la eisapengöne i Rosa me itre xaa föe me ithanata akökötrenyi koi eahlo. Ame koi Rosa, pëkö ka hnimi eahlo. Öni eahlo: “Eni a ajane troa qaja lapane koi ni ka hape, Iehova a hnimi ni.” Ame la Keresiano trahmanyi ke, ka nyipiine la föe. Atre hi angeic laka, tro lai a xatua nyidro lue trefën me acatrene la aqane imelekeu i nyidroti me Iehova. *

⁸ Ame la trahmanyi ka nyipiine la föe i angeic, ke angeice palahi a hnime me qaja aloine la föe. (Ite edomë 31:28) Celë hi hna majemine kuca hnene la föi Katerina, lo trejine föe hna qaja ngöne lo tane mekun hnapan. Ame lo angeic a co, hna majemine qaja angazonyi angeic hnene la thine i angeic. E cili, hnei Katerina hna goeëne la eisapengöi angeic me itre xan, tune la itre sinee i angeice jajiny! Ngacama angeice hë ngöne la nyipici, ngo angeice palahi a sipu wangaconyi angeic. Eloine pe, hnene la föi angeice hna xatua angeic. Öni Katerina: “Tru la ihnimi nyidrëti koi ni, matre nyidrëti palahi a qaja aloinyi ni me thithi sai ni. Nyidrëti fe a amekunë ni la itre thiina ka lolo i Iehova me xatua ni troa saze la aqane waiewekëng.”

9-10. Tune kaa la aqane xatua Hanuni hnei itre qatre thup?

⁹ Tro la itre qatre thup a xatuane tune kaa la itre trejine ka sipu wangaconyi angatre kö? Hane hi la ka traqa koi Hanuni. Öni angeic: “Ketre nekönatr ka lapa pe hi ni. Ame koi ni, pëkö hnenge hna atreine kuca hune la itre xan. E cili, hnenge hna nyiqaane goeëne la eisapengöi  eni me angatr.” Ngacama Hanuni hë ngöne la nyipici, ngo ame koi angeic, tha ka nyipiewekë kö angeic e hnine la ekalesia. Ngo ketre pionie ka madrine Hanuni enehila. Nemene la ka xatua angeic?

¹⁰ Hnei Hanuni hna qaja, ka hape, hnene la itre qatre thup hna nyipi angeic. Hnei angatre hna qaja aloinyi angeic me hape, ketre tulu ka lolo angeic koi itre xan. Öni Hanuni: “Anyimua sipo ni hnene la itre qatre thup troa ithuecatre kowe la itre trejine föe ka aja ixatua. Eni a trotrohnine laka, ka nyipiewekë ni e hnine la ekalesia. Angatre a olene koi ni, ke hnenge hna xatuane la itre trejine föe. Hnei angatre fe hna e la 1 Thesalonika 1:2, 3, nge ketre xötre lai ka ketri ni! Eje hi, jëne la ixatua i angatr, atre hë ni laka, ka nyipiewekë catre ni e hnine la ekalesia.”

11. Thenge la Isaia 57:15, tune kaa la aqane tro sa xatuane la itre “ate hna hutra hnyija me ka ipië la u”?

¹¹ E jë la Isaia 57:15. Iehova a hnime la itre “ate hna hutra hnyija me ka ipië la u.” Celë hi matre, tha itre qatre thup hmekuje kö la ka troa xatua angatr, ngo easë mina fe. Loi e tro sa wangatrunyi angatr. Iehova a ajane tro sa amamane koi angatr laka, Nyidrëti a hnimi angatr. (Ite Edomë 19:17) Ketre, loi e tro sa hetre hni ne ipië. Tha tro kö sa pi mama, wanga tro angatr a piine la mele së. Ngo loi e tro pe sa kuca la itre hne së hna atrein, matre troa xatua angatr.​—1 Pet. 4:10, 11

12. Pine nemene matre kola drei Iesu hnene la itre atr ka hetre hni ne ipië? (Wange ju la icetrön.)

¹² Nyimutre la itre ini hne së hna xom qa ngöne la aqane wangatrune Iesu la itretre drei nyidrë. Nyipici laka, nyidrëti la ketre atr ka tru e celë fen, ngo ‘meköti palahi nyidrë me ipië.’ (Mat. 11:28-30) Tha hnei Iesu kö hna pi mama fë la inamacane i nyidrë me itre hna atrein. Lolo fe la aqane hamë ini Iesu. Jëne la itre ceitune ka hmaloi troa trotrohnin, hnei nyidrëti hna ketr la hni ne la itre atr ka hetre hni ne ipië. (Luka 10:21) Ketre, tha ceitu i Iesu kö me itre hene ne hmi ka pi tru. Hnei Iesu hna amamane kowe la itre atr laka, sisitria catre angatr koi Akötresie. (Ioane 6:37) Eje hi, hnei Iesu hna nyipiine la nöjei atr asë.

13. Nemene la aqane amamane Iesu la thiina ka loi me ihnimi nyidrë kowe la itretre drei nyidrë?

¹³ Hnei Iesu hna hnime la itretre drei nyidrë me thiina ka loi, ngacama isapengöi angatr nge isa aqane hetru angatr. Celë hi matre, tha ceitu kö la itre hnëqa hna ahnithe koi angatr me itre hnei angatre hna kuca ngöne la hna cainöj. Ame pe, hnei Iesu hna wangatrune la itre trengecatre i angatr. Celë hi lai ka mama ngöne la ceitun ne la itre talan. Hnene la maseta hna ahnithe kowe la itre hlue la huliwa “thenge la hna isa atrein.” Nge hnene la lue hlue hna catre huliwa. Ngacama tru catre kö la trengecatre hna nue hnei ketre, ngo hnene la maseta hna qaja aloinyi nyidroti asë me hape: “Ka lolo catr, hlue ka loi me ka nyipici!”​—Mat. 25:14-23.

14. Tune kaa la aqane tro sa nyitipu Iesu?

¹⁴ Iesu mina fe a thiina ka loi me hnimi së. Atre hi nyidrëti la itre ewekë ka traqa ngöne la mele së me itre hne së hna atreine kuca. Eje hi, nyidrëti a madrine la itre trengecatr hne së hna isa nue kowe la huliwa i Iehova. Celë hi matre, ngacama tha tru kö la hna kuca hnene la ketre trejin hui itre xan, ngo tha tro kö sa wangaconyi angeic. Tui Iesu, loi e tro sa qaja  aloine me olene la itre trengecatr hnei angeic hna kuca koi Iehova.

15-16. Nemene la ka xatua Midori matre troa trotrohnine laka, ka nyipiewekë angeic?

¹⁵ Nyipiewekë tro sa iëne la itre mekun hne së hna atreine troa eatrën ngöne la huliwa i Iehova. E cili, tro hë sa madrin nge tro ha hetre aliene la mele së. Ame pe, loi e tro sa iëne itre ej thenge la aqane mele së me itre hne së hna atrein. Ngo tha thenge kö la hna kuca hnei itre xan, wanga tro sa kucakuca. (Luka 14:28) Hane hi la hna melën hnei Midori, ketre pionie.

¹⁶ Hnene la keme i Midori ka tha hmi kö hna thaipië angeic ngöne lo angeice a co, me goeëne la eisapengöi angeic me itre jini angeic me itre sine ini angeic. Öni Midori: “Ame koi ni, tha ka nyipiewekë kö ni.” Ngo hnei Midori hna saze la aqane waiewekë i angeic. Öni angeic: “Hnenge hna e Tusi Hmitrötr o drai, matre tingetinge la hning. Xecie koi ni laka, Iehova a hnimi ni.” Ketre, hnei angeic hna thele la itre mekun nyine troa eatrën me sipo ixatua koi Iehova. eje hi, tru la madrine i Midori ke, hnei angeic hna kuca la hna atrein koi Iehova.

17. Nemene la aqane tro sa “ahnyipixene la itre aqane waiewekë së”, nge nemene la thangane lai?

¹⁷ Nyipici, tha tro kö a canga paatre la itre mekun ka ngazo. Ngo öni Iehova: “Qa i nyipunieti enehila troa ahnyipixene pala hi la itre aqane waiewekë i nyipunie.” (Efe. 4:23, 24) Haawe, loi e tro sa thith me inine me lapa mekun la Trengewekë i Akötresie. Loi e tro fe sa sipo trengecatr koi Iehova. E cili, tro la uati  hmitrötr a xatua së matre tha tro kö sa goeëne la eisapengö së me itre xan. Ketre, tro Iehova a amamane laka, easa pi tru me meciun me xatua së troa thipetrij la lue thiina cili ka ngazo.

18. Nemene la ithuecatr hna hamën ngöne 2 Aqane Lapa Ite Joxu 6:29, 30?

¹⁸ E jë la 2 Aqane Lapa Ite Joxu 6:29, 30. Atre hi Iehova la itre aliene hni së. Öhne fe hi Nyidrëti laka, easa isi matre tha tro kö a ajojezi së hnene la fene i Satana me itre sipu aja së ka ngazo. Ketre, kola acatrene la ihnimi Iehova koi së ngöne la easa nue trengecatre matre troa thipetrije la itre ewekë cili ka ngazo.

19. Nemene la ceitune ka amamane la ihnimi Iehova koi së?

¹⁹ Tru la ihnimi Iehova koi së, tune la ketre thine memine la nekö i eahlo. (Is. 49:15) Hanawange la hna melën hnei Rachel. Öni eahlo: “Hna mala ija la neköng, Stephanie, matre coco catre nyën lo eni a xötrei öhnyi nyën. Hnei droketre hna nue ni troa xepi nyën e nöjei drai ngöne la pane treu. Celë hi lai ka acatrene la ihnimi nyio. Traqa koi 6 lao macatre i Stéphanie enehila, ngo coco catre nyën hune la itre xaa nekönatr. Ngo tru la ihniming koi nyën ke, hnei nyën hna isine troa mel me hamë madrine koi ni!” Ketre tui Iehova, tru la ihnimi Nyidrëti koi së ke, easa isine troa catre mele nyipici koi Nyidrë. Drei la ketre mekun ka akeukawane la hni së!

20. Pine nemene matre easa madrin?

²⁰ Nyipici, isapengöi easë isa ala caas. Ngo Iehova a hnimi së me aijijë së troa sine la lapa ka cahae i Nyidrë. Eje hi, tha hnei Iehova kö hna eatrongë së koi Nyidrë ke, sisitria catre kö së hui itre xan. Öhne hi Nyidrëti la itre aliene hni së, me hni ne ipië së me aja së troa saze la aqane waiewekë së. Mama fe koi Iehova laka, easa nue Nyidrëti troa ini së. (Sal. 25:9) Tru la madrine i Iehova ke, easë palahi a xomihni me mele nyipici me “hni ka lolo.” (Luka 8:15) Haawe, catre jë së kuca la hne së hna atrein koi Iehova. E cili, tro hë sa “isa öhnyi madrine qa ngöne la hna isa kuca.”